Dinsdag 30 Januari. §eze goarant wordtdagelijks, met aitzoadering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 30 Januari. Droeve dagen. N°. I225T A". 1900 DAGrBLAD. PRIJS DEZER GOTOAOTi Voor Leldoa per 8 maanden, jr Franco por post »y <t> Afzonderlek© Nommers 110.^ 1.40. 0.05, PBUS DEB ADVEETEHTIÉN: Van I"S regels 1.05. ledore regel moer f 0.17J. Grootere letters naar plaats ruimte Voor het incasseeron buiten üo stad wordt 0.05 berekend. fled. Zuid-Afrikaausclic Verecnigiug. Afdeding Leiden en Omstreken. Door den Penningmeester is sinds de laatste opgave ontvangen: door bemiddeling van het Leidsch Dagblad op rengst Bulletinsf 6.245 ce opbrengst van de verloting van oen bloeiende convalariapol voor de Transvaal3 09 van een „gezouten" familie 1.65 gecollecteerd op een gezellig avondje op 23 Januari te Katwtfk aan den R(jn „4.— Bijdragen kunnen worden toegezonden aan den Penningmeester, Rembrandtstrtat 19, of aan het Bureel van dit Blad. Otllciüele lienuisgevlngea. Bnrgpmeeeter on Wothoudera van Loiden herinne ren by deao do belanghebbenden dat vóór den laten Februari a. a. moet zijn voldaan het verschuldigd© over het Jaar 1899, wegens het van gemeeDtowoge doen wegruimen van enoenw «n ijs van den openbaren weg vóór en langs hun percceloD. Zij noodigen hen mitsdien uit om, ter voor koming van vervolgingakoaten, tot do betalin van het veiechuldigdo vóór den 1 sten Fobraari a. e. ten Uantoro van den Gomeente- Oi.iv auger over to gaan. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Bargemoeeter. 37 Jan. 1900. VAN HEYST, Seoretaria. Beroepen is (tyceiyk) bjj de Doopsgezinde Gemeente te We?t- en Oost-Graftübk, de heer J. D. Do Stoppelaar, prop. te Leideö. De matroos der 1ste klasse N. Le Mair, behoorende tot de rol van Hr. Ms. wachtschip te Amsterdam, is met ingang van heden ge detacheerd by de Kweekschool voor Zeevaart alhier. Opgaaf van het aantal bezoekers der musea en monumenten, gedurende het jaar 1899: Koninklijk Kabimt van Schilderden te 'a-Gravenhage 47,176; Museum Meermanno "Westreenianum te 's Gravenhage 169; Koninkl. Penningkabinet te 's-Gravenhage 640; Ryks- Musaum te Amsterdam 149,136; Ryks-Musoum van Oudheden te Leiden 7124; Ryks-Ethno- grapbisch Museum te Leiden 2589; R. Museum van Natuurl. Historie te id. 8881Ryks-Kabinet van Prenten te L iden 280; Historische zaal in bet Prinsenhof t. D Ift 9733; Gevangenpoort te 's Gravenhage 21,003; Muiderslot 3171; Ruine van BrederoJe 12,660 en het Monument te Heilig^rlee 5047. (Ste.C*.) De heer Knocster te 'a Gravenhage, beert, blykens een aan den gen.eenteraad aldaar gericht schrijven, wegens byzondere omstandigheden zyn ontslag genomen als lid van den gemeenteraad voor het derde district, waartoe Scheveningen behoort. De verkiezing ter vervulling van de derde daardoor opengevallen raadsvacature is mede uitgeschreven tegen 6 Maart a. s. Heden dineeren by H. M. de Koningin: baron Van Goltstein, kamerheer i. b. d., en baronesse Van Goltstein, Dome du Palais van H. M. de Koningin Moeder; mevr. Van der Staal van Piersbil; baron en baronesse Van Wassenaer van Rosande; baron JE. i Mackay, Minister van Staat; J. Baron Van Zuylen van Nyevelt, kamerheer i. b. d., en lste luit. Jbr Van Suchtelen, ordonnanee- Olficitr van H M. Gisteren werd op (Oud) Eik en Duinen ter aarue besteld het stoffelijk overschot van jhr. mr. Alewyn, voormalig directeur van het Kabinet der Koningin. By de plechtigheid waren tegenwoordig luitenant-generaal graaf Dumonceau, adjudant-generaal, chef van het militaire Huis der Koningin, en de directeur van het kabinet jhr. Vegelin van Claer'oergon. Vanwege de koninkiyke familie is aan de betrekkingen een brief van rouwbeklag en deelneming gezonden. Naar wy uit goede bron vernemen, zullen de ingewisselde duiten op Java en Madura naar de „Ned. Fabriek van werktuigen en spoor- wegmateriael" te Amsterdam worden opge zonden. Reeds groote hoeveelheden zyn er heengezonden. Waarschyniyk zullen er acht maanden verloopen, alvorens alle duiten deze bestommiDg zullen hebben bereikt. Het koptr zou aan die fabriek worden ver smolten en dan in publieke veiling worden verkocht. {H. D.) De te 's-Gravenhago sedert 9 jaren metterwoon gevestigde dr. P. Terpstra, doctor in de letteren en tot 1S90 rector van het gymnasium te Gouda, is overleden. De luitenant generaal Moorrees, inspec teur van het wapen der artillerie, bezocht heden het 2de artill rie-commandement, waar toe behooren de werken in de stelling van Amsterdam. Naar men verneemt, is de bekende schrijfster Catharina Alberdingk Thym ernstig ziek en ter verpleging ia bet Sanatorium van dr. De Niet, te Scheveningen. Haar werk onder de armen te Amsterdam wordt voor- loopig voortgezet door haar medewerkster mej. Jacoba Van joelen. Te Utrecht is in den ouderdom van byna 92 jaren overleden de gep. kolonel der Infan terie J. W. Tissot van Patot, ridder der Mili taire Willemsorde en gerechtigd tot het dragen van het Metalen Kruis. De heer Van der Zwaag, lid der Kamer voor Schoterland, lydt aan lever-aandoening en moet het bed houden. Te Gorkum is overleden de heer A. D. Smits, lid van den gemeenteraad, voorzitter van het armbestuur enz. Gorkum verliest door het heengaan van dezen eenvouoigen, maar hoogst veroiensteiyken man, een zyner beste burgers. Te Utrecht is in den ouderdom van ruim 80 jaren overleden mr. J. Cock Blomhoff, oud lid van Gedeputeerde en der Provinciale Staten van Utrecht. De 2de luits. J. G. F. Van Son, van het 4de, en K. W. F. d'Armand Gerkens, van het 8ste reg. inf., zjjn overgeplaatst by het O.-I. leger. Gistermiddag had te Arnhem de plechtige inwijding plaats van het nieuwe gebouw der Industrieschool voor meisjes aan de Rijnkade. Onder de aanwezigen bevonden zich o. m. de minister van binnenl. zaken; de heer A. P. üuuer, referendaris der afd. onderwys; üo commissaris der Koningin mr. J. H. M. baron Mollerus v. Westkerke; de burgemeester E. C. baron Sweerts de Landas Wy'oorgh, wet houders en de meeste raadsleden en verschil lende andere autoriteiten en voorts tal van dames. De openingsrede werd uitgesproken door den heer W. De Meyier, voorzitter van het bestuur, waarop de minister van binnenl. zaken mr. H. Goeman Borgesius hfct woord nam, het tot stand komen der school schetste en ten slotte mededeelde, dat de heer W. De Meyier benoemd was tot ridder in de orde van den Nederl. Leeuw, wien spr. de versier- selan dier orde aanbood. De burgemeester wenschte den heer De Meyier geluk en bracht het bestuur namens de gemeente hulde voor de oprichting der school. Nadat de voorzitter voor de hem toegekende onderscheiding had dank gezegd, bezichtigden de aanwezigen het schoolgobouw. De lste-luit. J. M. Sluys, van het 4de reg. iof., die de lessen der hoogere krijgs- scbool volgt, wordt 1 Mei voor 5 maanden by het lste reg. veld-art. te Amersfoort ge detacheerd. De officier van gezondheid lste klasse A. W. v. d. Velde, uit Oost-Indië in Nederland teruggekeerd, is op non-activiteit gesteld. (Sfs.- CL Als commandant van Hr. Ma. stoom- kanonneerboot „Hadda" is opgetreoen de luit. ter zee lste klasse W. T. Van Vloten. Aarlanderyoen. Blykens mededeeling van heeren oykgraaf en hoogheemraden van het Hoogheemraadschap van den Amatel en Nieu- wer-Amstel, zyn door de nieuwe Amsteleluis onder Leimuiden gedurende 1899 gepasseerd; van Amsterdam 5444 vaartuigen gezamen lijk inhoudende 309,007 gem. tonnen; van Rotterdam 5615 vaartuigen gezamen- ïyk inhoudende 329,302 gem. tonnen, terwyi de opbrengst bedroeg ƒ12,497.035. Bovendien passeerden 10 houtvlotten inhoud 3139 M*., waarvan de opbrengst wa6 ƒ33 07. Van 16-30 Dec. 1899 was het openbaar vaarwater te Ouderkerk a/d. Amstel be lemmerd. lioograade. De heer J. G. R. Van den Berg, die den 15den Januari jl. den dag her dacht, waarop hy vóór 40 jaar door B. en Ws. van Woubrugge werd geïnstalleerd als hoofd der openbare school te Hoogmade, heeft tegen po. Mei a. a. eervol ontslag uit die betrekking gevraagd. Ook mej. M. C. Coomans heeft wegens vertrek uit de gemeente tegen dien datum eervol ontslag verzocht uit haar be trekking van onderwyzeres in de handwerken aan genoemde school. Snssenlieim. De commissie voor het Koning- innefoest alhier van 31 Augustus, hield gister avond haar eindvergadering. Verschillende oorzaken hadden er toe bijgedragen, dat die vergadering nu eerst kon plaats hebben. Het batig slot, ongeveer ƒ17 bedragende, zal wor den overgemaakt aan de Ned. Zuid-Afrik. Vereeniging- De commissie werd ontbonden. Zooterwoudo. Het kohier der grondbelas- ting over het jaar 1900 voor deze gemeente is afgekondigd en aan den ontvanger ter invor dering ter hand gesteld. Het bedrag der opcenten voor de gebouwde en ongebouwde eigendommen resp. 40 en 10 is ƒ1807.32 en 1379.85, totaal ƒ3187.17. Door den directeur der directe belastin gen zyn tot ambtenaar voor het doen van de noodige opnemingen tot vaststelling der huurwaarde van perceelen voor de personeele belasting voor het jaar 1900, voor zooveel deze gemeente betreft, aangewezen de heeren P. Dubois, inspecteur, J. H. Pel, ontvanger, A. Kroonenberg, kommies-deurwaarder, allen te Leiden, de beide laatsten voor perceelen met een vermoedelyke belastbare huurwaarde van niet meer dan 200. Zegwaard. Het aantal localiteiten, waarin met vergunning sterke drank in het klein mag worden verkocht, bedraagt in deze ge meente 6, waarvoor in de gemeentekas gestort werd een bedrag van 200. Do door het bestuur van den Binnen- wegschen polder onder Zegwaard en Bleiswyk herziene lyst van de stemgerechtigde iogelanden bevat de namen van 36 ingelanden, ooor wie kunnen worden uitgebracht 1030 stemmen. Het grootste aantal stemmeo, door één ingeland uit te brengen, bedraagt 89. Zoetormeer. Hot kohier der grondbelasting over 1900 is den 24sten dezer door den directeur der directe belastingen invorderbaar verklaard tot een bedrag van ƒ8414.76, als 1679.22 voor de gebouwde en 6735.54 voor de ongebouwde eigendommen, verdeeld over 152 aangeslagenen. Door het bestuur van den Meerpolder, onder Zoetermeer en Stompwyk, is gedurunde 14 dagen ter inzage gelegd de borzienu lyst van de stemgerechtigde ingelanden, waarop voorkomen 34 iogelandea, vertegenwooroi- geniie 508 stemmen. Het grootste aantal stemmen van één ingeland bedraagt 86. Zwammordam. Zaterdagavond omstreeks acht uren, had ae 17-jarige C. v. H. de verre gaande brutaliteit by bakker O. alhier den winkel binnen te gaan en zich van eenig geld meester te maken. Iemand, buitenstaande, het geval ziende, ging eveneens den winkel binnen en vroeg aan v. O. of by geld miste, waarop na onder zoek bleek, dat 2 gulden uit de lade waren verdwenen. Ontkmnen hielp dus den 17-jarigen v. H. niet. Hoewel de bakker het geld terugontving, ie bet te wenschen, dat de jeugdige boos doener zyn straf niet zal ontgaan. CU de «Staatscourant". Kon. besluiten. Jhr. mr. A. Van der Goes be noemd tot gezantschapeattaché in algemoonen dienst. W. De Meyier, oud-lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, voorzitter van het bestuur der gisteren geopende Industrieschool voor meisjes, te Arnhem, benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschon Leeuw. Aan den luitenant-ter-zee der 2de kl. R. Peaux vergunning verleend tot het waarnemen van een particuliere betrekking buiten het zeewezen voor den tyd van een jaar, ingaande 1 Februari 1900, onder stilstand van non-activiteitstractement en zonder opklimming in de ranglijst. De ministers van justitie, oorlog, koloniën en waterstaat, handel en nijverheid, verleenen deze week geen audiëntie. Kijkjes in (1e HarteTelL-zaal bij die Laeckenhallete Leiden. II. Wy komen dan in de Hartevelt-zaal, be ginnen onzen onderzoekingstocht, waarby wy natuurlyk slechts hier en daar een boom uit bet bosch, die ons het meest i-oeit, kunnen vermelden, dan de linkerzij Je, en dan valt weldra onze blik op een weinig geacheveerd etsje van eon windmolen, oie wel niet bepaal! tot de „omgeving" van Leiden behoort, want hy stona op oen stadswal aan het Galgewater by de Weddesteeg, maar wien hier zyn be scheiden plaatsje, als uitzondering zeker, is toegostaan, uit piëteit omdat in dat winoenge, dra ïerige voorwerp het rustige, kalme genie Rembrandt zyn intrede in de wereld deed, die hem, in zyn tyd, niet voldoende begreep en niet naar waardo schatte. Kort daaroy zien wy de sierlyke, slanke Witte Poort wy zyn nu byna buiten Lei ïen en betreuren het, dat de moderne opvattingen dat eigenaardig entree van Lei Jen, met zoo veel andere, aan den Blooper prys gaven, maar daarom stellen wy onze twee nog behouden, eveneens eigenaardige monumentale ingangen des te meer op prys. Zieda ar streven de talryke spitsen en tinnen hemelwaarts van het oude slot Boshuizent dat stond naby de Bosbuizer keersluis, even beooston de zaagmolens aan den Vinkweg, binnendijks; van het huis Ceubel, dat by de volgende Waddinger keersluis biDnendyks stond, is hier geen afbeelding. Ddar geeft een fraaie, teer gevoelde litho- graphie, van de firma P. W. M. Trap, een voor8tolllDg van „de] Vink" by ijsvermaak. Deze reproductie is een bewys, dat men zeer terecht terugkeert tot deze soort van „ver luchting" i.ie eenigen tyd door nieuwe procejós verorongen werd. Ook het steendrukje „De Haagscha Schouw" van dezelfde firma is zeer fraai, met een teeren achtergrond vol lucht. Een stapje verder zien wy een aardig go- wasscben schetsje van Valkenburg en eon voorstelling van zyn verdwenen groote kerk, uit 1725, aie wijst op een veel grootere uit gebreidheid van het tegenwoordig bescheiden plaatsje in vroegere dagen. Daar naby zyn een paar zeer mooie gewas- scben teekeniogen, achter glas, van Katwijk aan Zee in 1759, en ern zeer goed in toon zynde en fija gevoelde „aquarel" (waterverf- teokening) van dezelfde plaats, van lateren tyd. Uit de voorstellingen van 1759 blykt, dat de „waterwolf", die in vroegere eeuwen Katwijk zoo onbarmhartig ttisttrue, blykoaar na dien tyd Katwyk's strand uiet rustgdaten heeft, want de oude kerk stond toen a> even kort by de zee als thans. Zy, die wee! en ach! roepen over het schelp nvisschen op onze stranden, zullen deze stomme getuigen van do onjuistheid hunner bevyeriigr.n wel zeer fnuikend vinden, wantsedert 1759 zyn voortdurend op hst strand to Katwyk en zeer ver ter weerszyden daarvan do schelpen van het strand verwy erd. F eulllöton. 27) „Manr g(]zelfl Gaat gy geen treurige toe komst in? Denk aan het lot der Girondisten, Danton. Uw gevangenneming ie uw doodl" „Dat is z(j inderdaad. Ik weet het." „Waarom wilt gü u dan niet redden? Het Is mqn plicht." „Mijn plicht is op mtjn post te sterven. De ééne schakel trekt do andere mee. Nu ts het mijn beurt, morgen misschien is de beurt aan Robespierre Beneden werd met geweerkolven op de deur geslagen. DaDton hield op met spreken, burgeies Rialmont uitte een onderdrukten kreet; er volgde oen korte, maar angstwok- kende stilte. „Daar zijn zei" mompelde Danton. „In naam der Republiek, doe openl" riep een scherpe, doordringende etem. „Doo open, Richardl" beval Danton zijn bediende. „O mijn hemel," jammerde burgeres Rialmont als krankzinning, „wat zal er nu gebeuren „Verberg u binnen, burgeres; ik wil niet, dat gij van uw waarschuwing nadeelige ge volgen ondervindt." „En wat zal er gebeuren, nu gy gaat?" „Zend burgeree Madeleine naar Robespierre. Bij ie rechtvaardig." .Dat zegt gy? Op dit oogenblik.'* „Ja! Ga! Burgeres, ga! Meu komt." Er klonken zware stappen in bet portaal. Burgeres Rialmont verdween in een zij kamer. Terstond daarop verscheen de burger-kapi tein Simon Nadet in de deur. Achter hem stonden, hoofd aan hoofd, zoo ver Danton kon zien, soldaten. „Burger Danton," riep Nadet met zijn schelle stem, ,in naam der Republiek, g|j z|jt mijn gevangene." „Toon mi) uw lastbrief, burger-kapitein," antwoordde Danton rustig. Simon Nadet trok een bevelschrift tot ge vangenneming uit zijn borstzak. Daoton las bet opmerkzaam. Hét was onderteekend mot: „Het Comité van Openbaar W i-l z ij o, Maximiliaan Robespierre." „Ik wist bet," mompolde Danton. Dan riep h|j luid: „Ik gehoorzaam: burger. Laat ons gaan." Na enkele minuten lag het buis van Danton in doodeiyke stilte gehuld, terwijl zyn eige naar onder sterke bedekking naar de Luxem burg-gevangenis ging. Daar werd by in het. zelfde vertrek gebracht, waarin zooveel Giron disten, mede door zyn toedoen, waren opge sloten geweest. In den loop van den nacht werden zyn ver trouwds vrienden, zestien in getal, daar even eens gekerkerd, én toon vroeg in den morgen Paryg ontwaakte, vernam bet met sehrik, dat men Danton, den lieveling des volks, benevens den talentvoilen Camilla Deamoulins en anderen gevangengenomen bad. Het „Ambteiyk Dagblad" sprak weder van een zuivering der Conventie. De guillotine kreeg weer voedsel. XV. Jacques Beauchéue, die zooveel jaren droo- mend door de eenzame velden bad gezworven, kon, by bet leven van uitspatting, dat by leidde, den ruwen winter te Parye niet zonder schade trotseeren. Hy hoestte voel, en daar bet eenige geneesmiddel, dat hy gebruikte, de draDk was, giDg zyn gezondheid beden- kelyk achteruit. Hy merkte daarvan zelf niet veel, omdat hy voortdurend in een balven roes loofde. In „De roode Haas" ging het heden weer luidruchtig toe. Aan de kleine tafel in bet hoekige, onreine lokaal zaten zwetsende sans culotten en kryschende wyven walgiyk dran ken. Ook op het plein van de kroeg stonden en liepen, luid pratende, groepen in lompen gebuide kerels. Men sprak natuurlyk over de politiek. Men had de terechtstelling van Danton en zyn vrienden bygewoond en besprak nu die gebeurtenis, al naar het aanwezige verstand dat ingaf. „Hy was oen volksvriend," riep een piek- drager met Normandiscb accent; „men mag zeggen, wat men will Hy waa onschuldig. Men beeft hem vermoord." „6ab," meende een naast hem zittende, breiende vrouw, „dood is doodt" „Men moet zijn moordenaars tot verant woording roepen 1" dep een ander. „Trek toch uw kop intyds uit dan elrop, in plaats van hier over zaken te spreken, die gy niet begrypt," mengde zich oen vierde in bet gesprek. Toen de twist heftiger werd, sloeg men elkaar wel de koppen bloedend, maar begon dan opnieuw aan de politiek. Jacques Boaucbéae zat midden onder zyn vrienden en dronk bet eene glas na het andere. Hy gevoelde zich heden ellendiger dan ooit. Toen eindelyk de tyd voor een nieuwe klop- party gekomen scheen en men zicb gereed maakte, elkaar in bet baar te vliegen, trad, vergezeld van eenige nationale gardes, de burger-kapitein Nadet binnen. „StilteI" riep hy. „Stilte, burgers! Wilt ge elkaar afranselen, om iemand, dis zicb door aristocraten liet omkoopen, om van dat geld oen liederlijk leven te leiden? Danton bad den dood vordiond en gy allen moogt dank baar zyD, dat gy van hem verlost zyt. Hé daar, wyn en glazen? Leve RobespierreI Leve de Republiok! Tegen zooveel welsprekendheid was niemand bestand. Aan de eene zydo ongeveer duizend gewapends nationale gardes, aan den andoren kant gevulde glazen, wie kon daaraan weer stand bieden? Nu brulden dan ook allen luiden juichend: „Leve de Republiek I Leve Robespierre 1" Danton was vergeten. „Wyn!" riep Simon Nadet weer, wiens gelaat varripi» dat hy reeds veel bad gedron ken. „En echte emigrantenwjjn moet het wezen! Hier is goud, zuiver emigrantengoud daarvoor! Weest maar vrooüjk, klederen; vroolyk! L9vo Fraukryk!" Dat was een gejoel en een vreugde, waaraan geen eind scbeen te komen. Slechts Jacques Beaucbune staarde den kap.tein stom en strak aaD, alsof hy een geest had gezien. Zyn wond, weleer door burgeres Madeleine verbonden, begon te branden en hy trok voortdurend aan zyn gordel, waarin een lang dolkmes stak. Hy zag, hoe Nadet eenige blinkende goudstukken op de vuile tafel wierp. Hoe kwam de officier aan dat goud? Jacques Beauchêne wist zeer goed, dat de soldy in assignaten werd uitbetaald en het goud uit het verkeer als weggeblazen was. Het was duidelyk: Simon Nadet had in dien nacht in Fransche-Comté dat geld gestolen en Jacques bad zicb met oen sabelhouw moeten tevreden 6tellen. „Kalm maar wat, broertje, kalm," bromda Jacques Bsaucböne tusschen de tanden. 1 Het was reeds laat in den nacht, toon Nadet „De roode Haas" verliet. Sterk zwaai ende en met zyn ruwe stem de Marseillaise brullende, ging hy over do Seinebrug, toen er van aohter het standbeeld van Hendrik IV een donkere gedaante naar voren sprong. Het volgende oogenblik voelde Nadet, dat hem een koud mes in den rug drong en krachtige armen hem omboog tildeo. Blykbaac wilde men hem over de brugleuning in d» Seine werpen. Hy riep luid om huip en ver weerde zich' Wanhopig. {Wordt vemigd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1900 | | pagina 1