N°. 12240
Woensdag 17 Januari.
A0. 1900
fgourant wordt dagelijks, met uitzondering f
vaa <Zpn- en feestdagen, uitgegeven.
Pit iioiitnicr bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad,
Ned. Zuid-Afrikaansck ïcreenigiog.
Leiden, 17 Januari.
LEIDSCH
DAG-BIAD.
'PRIJS DEZER QQURAOTl
Voor Leidaa per 8 maanden. vf 3 1.10/
Franco per post», 1.40j
Afzonderiyke Kommer® a 0.05.*
PRIJS DER All vk «fTrRmi r^fc
Van 1—0 regels f l.Oö. Iedere regel meer f 0.17|. Orooter^
lettere naar plaateruimte Voor bet incasseoren buiten óo stad
wordt f 0.06 berekend.
Afdeeling Leiden en Omstreken
Door den Penningmeester is sinds de laatste
opgave ontvangen:
door bemiddeling van het Leidsch Dagblad
Twoe handen preken boven d' ingang,
Café „De Vriendschap" is zijn uithang.
Mocht men niet weten waar dit Café sta,
't Is Rynsburgersingel 38a.
Door d' eig'naar werd ons daar een fuifje bereid,
Waarby de Boeren met drie-vijftig werden
[verblyd. f 3.60
van de Schoenmakers-vereeniging
„Door vriendschap verbonden". 25.—
van een krisenabel leuk domino
spelletje van Pietje Puck met Aaltje
Loggie9 0.65
uit den spaarpot van H. en J.0.30
van een dominotafel in „Hotel Du
Lion d'Or" voor de Boertjes 1.10
Bijdragen kunnen worden toegezonden aan
den Penningmeester, Rembrandtstraat 19, of
aan het Bureel van dit Blad.
Do wottoiyko verzekering van werklieden
togen do geldelijke gevolgen Yan
ongevallen.
VI. {slot.)
Het tarief, waarvan wij in ons vorig nom-
mer spraken, wjjst voor elk gevarenpercent
de verschuldigde premie aan per één gulden
loon, en daar do werkgovor hst hem toege
kende gevarenpercent weet, is de berekening
zeer gemakkelijk.
Ook hier komr niet in aanmerking bet
loon van een werkman, dat meer heeft be
dragen dan het bedrag, hetwelk verkregen
wordt door vermenigvuldiging van vier met
het aantal dagen, waarop de werkman heeft
gearbeid. Op de beteekenis hiervan hebben
wü mode reeds vroeger gewezen.
De werkgever ontvangt van de betaling een
bewijs in dubbel en zendt een dier dubbelon
uiterlijk op den vijftienden dag na den ver
valdag aan het bestuur der bank te Amster
dam, onder bijvoeging van een ingevuld for
mulier, loonlijst en een dito formulier voor
de opgaven benoodigd tot vaststelling der
premie en schadeloosstellingen (mede koste
loos verkrijgbaar).
De bank stelt daarna de premie vast on is
die booger dan het betaalde, dan moet het
meerdere ten postkantoro bezorgd worden
binnen vijftien dagen na de dagteekening van
den van de bank te ontvangen adviesbrief.
Hierbij kunnen zich nog verschillende ge
vallen voordoen. By niet-betaling van de premie
heeft ambtshalve berekening door de bank
plaats. Iets dergeiyks gebeurt by onjuiste of
onvolledige invulling van stukken, ten govolge
waarvan te weinig blykt betaald te zyn. Niet
richtige betaling geeft natuurlijk aanleiding
tot aanmaning en vervolging. Hierop en op
de strafbepalingen, die het ontwerp in menigte
bevat, behoeven wy thans niet verder te wyzen.
Heeft er nu werkelijk een ongeval plaats,
dan is de. werkgever of dio hem vertegen
woordigt, verplicht te zorgen, dat er onmiddel-
lyk een geneeskundige geroepen wordt, om
don getroffene te onderzoeken en hulp te
verleenen.
Binnen vier en twintig uren na dat onder
zoek of in elk geval binnen tweemaal vier
oa twintig uren na het ongeval, geeft dezelfde
persoon ten postkantore van het gebeurde
kennis door inlevering van een formulier, in
dubbel, dat kosteloos verkrygbaar is.
Deze bepaling is uitteraard niet toepasseiyk
op ODgovallen, voorgekomen by het bedienen
van middelen van vervoer, en op die, aan de
verzekerden in het buitenland overkomen;
althans voor zoover daaromtrent do noodige
byzondere voorschriften zullen worden gegeven.
Verder moet cie werkgever aan het bestuur
der bank, ook scbriftolyk, alle verlangde in
lichtingen omtrent voorgekomen ongevallen
verstrekken.
Na aangifte van een ongeval heeft^ onder
zoek door de bank plaats, hetgeen trouwens
ook zonder aangifte kan geschieden, en daarna
vaststelling en betaalbaarstelling der schade
loosstellingen.
De uitbetaling der schadeloosstellingen en
renten geschiedt ten postkantore; waarby als
regel geldt, dat de betaling der renten op
Dinsdag van elke week plaats heeft.
En daar het de bedoeling der wet is, die
renten ten deele te doen strekken als levens
onderhoud, in plaats van het vroegere loon,
zullen renten tot een beloop van tweehonderd
zestig gulden 'sjaars {f 5 per week), niet aan
anderen kunnen worden overgedragen, noch
voor schuld verpand of in beslag genomen.
Ten slotte kannen wy nog vermelden, dat
tegen de beslissingen der verzekeringsbank
beroep zal toegelaten zyn, eerst by raden van
beroep en vervolgens by een college voor het
gebeele ryk, en dat in die raden van beroep,
by nadere wet te regelen, zoowel werkgevers
als werklieden zitting zullen hebben.
Donderdag 25 Januari zal in de Stadszaal
de heer J. A. Wormaer, uitgever en lid van
den gemeenteraad te Amsterdam, op verzoek
der Nederlandsch Zuid-Afrlkaansche Yereenl
ging, afdeeling Leiden, en de Studenten-
afdeellog Lelden, een voordracht komen houden
over Transvaal, door lichtbeelden duideiyk
gemaakt.
De „Haarl. Courant" deelt daaromtrent het
volgende mede:
„Wanneer wy constateeren, dat de toe
lichting van de byna vyftig lichtbeelden naar
door hemzelven uit Afrika medegebrachte
pbotographieëo, portretten, landschappen en
tafereelen door het overtalryk publiek van bet
begin tot het eind met gespannen aandacht
werd aangehoord, dan weet men, dat de heer
Wormser niet alleen met zyn orgaan de ge
weldige ruimte voldoende beheerschte, maar
ook iets te zeggen had. Werkelyk was de
nu ongezocht luimige, dan ernstige of harte-
ïyke toon, dien hy wist aan te slaan, de
vaak geostige wyze, waarop by van het een
op het ander overging, bewonderenswaardig
en zelden hebben wy zulke spontane uit
barstingen van toejuichingen bygewoond."
Wy vestigen de aandacht onzer lezers op
de in ons Tweede Blad voorkomende letter
kundige bgdrage, getiteld: Hagenaars over
Leienaarsdoor Oom Tobie," welke om
de veertien dagen zal worden voortgezet.
Ds. R. J. W. Rudolph, alhier, heeft
bedankt voor het beroep naar de Geref.
gemeente B te Sneek.
Met goeden uitslag hebben voldaan aan
het dezer dagen by de bataljons van het 4de
reg. infanterie, alhier, gehouden examen voor
milicien sergeant, de milicien-korporaals: W.
N. Yan der Kaay en J. H. Verhoy van het
l8te bataljon en C. Lissenberg van het 4de
bataljon.
Aan de vereischten voor vrywiilig korporaal
voldeden: de soldaten A. J. Yan Ree, J. Dool,
J. Quithoven van het 2de bataljon en A. M.
Yan Baak van het 4de bataljon. Aan die
examens werd deelgenomen door respec-
tievelyk 11 en 4 adspiranton.
De geslaagden zyn door den kolonel-com
mandant heden be/orderd tot korporaal van
het 4de bataljon.
Do heer M. Van Grieken, theol.-cand. te
Leiden, heeft voor het beroep naar de Ned.-
Herv. Gemeente te Klaaswaal bedankt.
Ds. J. H. Donner Jr., te Nieuwdorp,
komt voor op het tweetal ter beroeping van
een prodikant by de Gereformeerde kerk te
Grypskerke.
Gisteren was er diner 4en Hove, waarop
genoodigd waren de hoofden van gezant
schappen van het by het Nederlandsch Hof
geaccrediteerde corp3 diplomatique of hun
zaakgelastigden en de minister van buitenland-
sche zaken met echtgenooten. De kapel van
de grenadiers en jagers voerde gedurende het
diner muziekstukken uit.
Den l8ten Februari a. s. is er ton Hove
thé dansant.
De Commissie van Rapporteurs omtrent
het by de Tweede Kamer aanhangige wets
ontwerp betreffende de toelating als schip
per op koopvaardyschepen en bet in dienst
hebben van stuurlieden en machinisten, hield
Maandag een vergadering tot vaststelling van
haar eindverslag.
Het leveren en stellen eener electrische
licht- en kracht-Installatie, voor welk werk
in bet Kurhaus te ScheveniDgen de aanbe
steding werd gehouden, is opgedragen aan
B. L. Vogels Dolhain te 's-Gravenhage, die
had ingeschreven voor f 57,927.33 voor de
massa. De minste inschryving by levering
volgens bestek had f 53,565 bedragen.
Ook de „Seinpost" zal worden opgenomen
in de electrische verlichting, die het centraal
station voor electrische verlichting te 's Graven-
hage in verschillende groote inrichtingen te
Scheveningen zal aanleggen en waarby het
„Hotel Garni" aan de zeezyde zal worden ver
licht door tal van booglampen, buiten het
gebouw aangebracht.
De heer N. Wolters, violist te Amster
dam, is, ln de plaats van den heer Yan der
Linden, benoemd tot kapelmeester van de
stafmuziek der dd. schuttery aldaar.
De heer G. B. Hooyer geeft in „De Spec
tator" aan de Grootmeest^resse van de Mili
taire Willemsorde in overweging, den naam
van dr. H. J. Coster, die by Elandslaagte voor
Hollands eer en Hollands roem den helden
dood stierf, te stellen in het register der rid
ders van de Militaire Willemsorde.
Naar „Het Centrum" uit Noord-Brabant
verneemt, zullen by de a. s. behandeling van
het wetsontwerp op den Leerplicht ook om
trent de Zuidelyke Provinciën specifieke ge
gevens worden overgelegd betreffende bet
schoolverzuim.
De kerkeraad der Ned.-Isr. gemeente
te 's Gravenhage, heeft, behoudens nadere
regeling, aan dr. T. Lewensteio, opperrabbyn
aldaar, toegestaan geaurende het jaar 1900
zich te belasten met de waarneming derrab-
binaten in de ressorten Amersfoort, Utrecht
en Zeeland.
De heer M. de Ras, benoemd tot militie
commissaris in het 1ste district van Limburg,
stelt zich in bet kiesdistrict Maastricht weder
verkiesbaar voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer.
De heer Fransen Van de Putte is van
zyn joog8te ongesteldheid hersteld.
By dr. A. Kuyper is nog ontvangon
uit Kalamazoo (Mich.) U. S. A., de som van
f 1237 van het comité voor verzameling van
gelden voor de weduwen en weezen dtr Boeren.
Volgens aanwyzing van hot begeleidend
schryven zyn deze gelden overgemaakt aan
het bestuur der Ned. Zuid.-Afr. Yereeniging.
Uit Amsterdam meldt men van de
„N. R. C.":
Gisteren giog het gerucht, dat de heeren
Van Lier in de Amstelstraat hun zaak zouden
liquideeren, of wel het teneio van den schouw
burg zouden verkoopen als bouwterrein. Op
navraag deelden de heeren ons mede, dat zy,
op dit oogenblik althans, noch aan het een,
Doch aan het ander denken, maar dat het ge
rucht zgn grond gevonden kon hebben in de
mogelykheid, dat de directie er vandaag of
morgen wegens het slappe schouwburgbe
zoek in het algemeen, de voorkeur aan zal
geven, de deuren te sluiten, of wel in stede
van met het Hollandsch tooneelgezelschap,
met vreemde gezelschappen baar geluk te
beproeven.
Het stoomschip „Herzog" arriveerde 11
Jan. van Dur&an te Delagoabaai; do „Reichs
tag", van Oost-Afrika naar Ylissingen en
Hamburg, vertrok 14 Jan. van Lissabon; de
„Statendam" arriveerde 16 Jan. van Nieuw-
York te Rotterdam; de Bogor", van Rotter
dam naar Java, passeerde 16 Jan. Sagres;
de „Prins Alexander", van Amsterdam naar
Batavia, vertrok 16 Jan. van Aden.
ia benoemd tot secondant aan het Christelyk
Instituut van den heer J. Van Slooten te
Noordwyk Binnen en heeft deze benoemiüg
aangenomen.
Oudshoorn. By de beschikking van den
Minister van W., H. en N. ia de acte van
vergunning, verleend aan B. Hus aihUr, voor
het gebruik van een stoomketel, ingetrokken.
Op 31 Dec. 11. waren alhier in het
betrekkelyk registor ingoschreven 29 houders
van hondenkarren.
Het aantal hondenkarren bedroeg 31.
Burg. en Weths. deze gemeente maken
bekend, dat het suppletoir kohier van den
hoofd, omslag dienst 1899 is goedgekeurd en
tot en met 15 Juni a. s. ter lezing ligt.
Waddingsveen. Het aantal zieken alhier
door diphtheritis, longaandoening en influenza
is zóó groot, dat de plaatselyke artsen nacht
noch dag rust hebben. Zoowel onder jongon
als ouden van dagen ia het sterftecyfer groot.
Uit de „Staatscourant".
Kon. besluiten. Met ingang van20Januari
1900, aan C. Van Boven, op zjjn verzoek eervol
ontslag verleend als bui-gemeester van Steven weert
Goedgekeurd dat E. Van den Boom, buigeraees-
ter van de gemeente Gronsveld, is benoemd tot
secretaris dier gemeente.
Aan den luitenant ter zee 2de kl. F. Van Manen,
op zyn verzoek, met ingang van 1 Februari, eer
vol ontslag uit den zeedienst verleend.
Mee ingang van 1 Mei 1900, aan den onder
directeur der telegraphie H. Vissor Cz. en aan den
commies der telegraphic van de late klasse J.
Güppertz, op hun verzoek, eervol ontslag verleend
uit '8 lands dienst.
Gemengd Nieuws.
Bodegraven. In de plaats van den heer
S. J. Van den Berg, die door ziekte ver
hinderd is, zal Donderdag 18 Januari a. s.,
in de openbare vergadering van do afdeeling
„Bodegraven en Omstreken" van de Holland-
scho Maatschappy van Landbouw optreden
als spreker de heer P. Van Balen.
Vanwege de Jongelingsvereeniging op
Geref. grondslag zal op Donderdag 18 Jan.
a. 8. een openbare vergadering gehouden
worden in het kerkgebouw der Gereformeerde
Gemeente alhier. Als spreker zal optreden
ds. J. H. Landwebr, van Rotterdam, die tot
onderwerp zyner rede heeft gekozen: F. W.
Krummacher, Duitschlands groote prediker.
Dr. Bleekrode, van 'a Gravenhage, die
alhier meermalen is opgetreden in het Nut
met even aangename als leerryke voor
drachten, zal Vrydag 19 Jan. a. s. weder als
spreker optreden in bet Nutadepartement
Bodegraven, met het onderwerp: „Iets over
lage temperaturen."
Hillegom. De uitvoering van de vereoniging
„L'Amitió", ten behoeve der algemeene armen,
die gisteravond zou plaats hebben in de zaal
van den heer D. Sisterman alhier, is wegens
sterfgeval van een familielid van een der
werkende leden uitgesteld tot Dinsdag 30
Januari a. s.
Koudekerk. By de periodieke aftreding
van de leden van den kerkeraad der Gerefor
meerde gemeente werden tot ouderlingen
herkozen de heeren P. Verborst en A. Vliet
en tot diaken de heer W. Wille.
Donderdag a. s., 's avonds halfzeven,
hoopt de heer Jb. Yan Oversteeg, van Amster
dam, in de Gereformeerde Kerk een reae te
houden in het belang van het Vrye Hooger
Onderwgs.
Noordwyk. De heer J. v. d. Meulen, onder-
wyzer aan de school met den Bybel te Weesp,
De Schoenmakers-vereeniging
„Door Vriendschap Verbonden" heeft in -haar
algemeene vergadering van 8 Januari ji. be
sloten, hoewel het een jaar was van veol
ziekte, toch f 25 uit de Vereenigingskas te
geven voor de weduwen en weezen der beide
oorlogvoeren do Republieken in Zuid-Afrika.
Vroeger een aardig visschers-
plaatsje dreigt thans te Egmond-aan Z9e de
visschery geheel te verdwijnen. Niet lang
geleden werd nog met 25 a 30 bommen de
kant- of schrobnetvisschery in do Noordzee
uitgeoefend en thans verdwynen de Lommen
er achtereenvolgens. Een poging, voor eenige
jarön door eenige wakkere mannen beproefd
daarin te voorzien, door de bommen ook des
zomers aan de haringvisschery te doen deel
nemen, heeft geen genoegzaam flnanciéeel
resultaat opgeleverd. De bommen van de
Egmonder zeevisscbery, zes in getal, waarvan
vier voor de haringvisschery en twee uit
sluitend voor de kustvisschery ingericht zyn,
zullen publiek verkocht worden en waar-
schyniyk daar niet aangekocht worden.
Concurrentie en mindere vischrykdom van de
Noordzeekusten geven voorreeders en visschers
aldaar geen voldoend middel van bestaan.
Het „Hotel de Twee Steden" te
's-Gravenhage wordt Linnen eenige maanden
uitgebreid door vereeniging met eon gedeelte
van het bovenhuis oer beneuen gelegen Be
sognekamer, dat onmiJdeliyk grenst aan het
Hotel.
Voor sneeuwopruiming nam de
stadsreiniging te Amsterdam gisteren 1000
losse werklieden in oienst.
In do Haarlemsche stoomverf-
fabriek te Haarlem werd gisteren een zei izaam
voorkomend feit gevierd. De verfbrander Bram
Van Daakn herdacht daar den dag, waarop
hy 50 jaar geleden by de firma in dienst trad.
De fabriek was by deze gelegenheid versierd,
terwyi hem door directie, kantoorpersoneel
en werklieden stoffelyke biyken van belang
stelling werden aangeboden. Een zoon van
den 78-jarigen, nog flinken werkman, dankte
namens zyn vader.
Bram Van Daalen ontving verleden jaar
ln Augustus van Hare Majesteit de bronzen
medaille van de Oranje-Nassau orde.
De conclusie van don officier
van justitie by de Haarlemsche rechtbank,
in zake de quaestie tusschen den staat en
den Haarlemmermeerpolder, is heden niet ge
nomen, maar wegens ziekte van don plaats-
ver vangenden president uitgesteld tot 23 dezer.
Naar hot „H. D a g b 1." bericht,
heeft H. M. de Koningin aan de vrouw van
den ontrouwen bewaarder van Hr. Ms. zilver-
kamer geld gegeven voor de inrichting van
een zoutevischwinkeltje, waarin zy nu trachten
zal voor zich en baar vier kinderen den kost
te verdienen, terwijl haar man in de ge
vangenis zit.
Het speelwerk van den Domtoren
te Utrecht brengt thans by bet half uur ten
gehoore bet Transvaalscbe Volkslied: „Kent
gy dat volk", enz.
Een der meest gevierde Amster-
damsche vrouwelijke artisten is gisteravond
het slachtoffer geworden van een ongeval.
Mevrouw Fischer Seygard trad in den Stads
schouwburg by de Ned. Opera op als Carmen.
In de scène, waarin Don José's sabel wordt
weggeworpen, struikelde mevrouw Fischer.
Naar de „Tel." vernam, heeft de caotatrice
zich ernstig aan de knie bezeerd. Waarscnyn-
lfjk ten gevolge van den schrik, misschien
ook door pyn, viel zy ln zwym.
De theater-medicus, in het gebouw aan
wezig, verleende onmlddellyk hulp, zoodat
van de diensten van een anderen in den
Schouwburg aanwezigen geneesheer, die zich
dadelyk welwillenJ beschikbaar stelde, geen
gebruik behoefde te worden gemaakt.
Onnoodig te zeggen, dat de voorstelling ge
heel in de war werd gebracht en voor de
„Carmen"-voorstelllng de „Cavalltria" in de
plaats kwam.
De commissaris van politiein
de 2de afdeeling te Utrecht bericht, dat de
familie van den vermisten minderjarigen
Helenus Marius Van Andel, wiens opeporiog
wor.;t gevraagd by Algemeen Politieblad, een
premie uitlooft van tweehonderd vyftig gulden
voor den persoon ol de gezameniyke personen,
die aan justitio of politie aanwijzingen geven,
waardoor de vermiste wordt ontdekt en aan
zyn moeder teruggeven.
Twee jongelui, die gisteravond
door een tr in by Gestel zyn geoood, waren
fdbrieksjongens van 17 en 18 jaar, die langs
den spoot Weg huiswaarts keerden en door
den trein werden verrast.
Te Assen bevindt zich in toor-
loopige hechtenis do winkelier H. De G.,
uit Barger Oosterveen, die, in staat van
faillissement verkeerende, aan den rechter com
missaris en den curator niet heeft willen op-
gevon, hoe een coor hem ontvangen bedrag
van f 600 is besteed. Hy zal deswege 22
Jan. a. s. moeten terechtstaan.
Voor de rechtbank te Assen
heeft terechtgestaan Andrie3 K., te Coevorden,
dio zya oom met een bierglas zulk een slag
toeoracht, dat het rechteroog is moeten
worden verwyderi. Het O. M. elschte 6
maanden gevangenisstraf. Uitspraak 22 Jan. a.s.
Te Groe8beek heerschen de
mazelen in zoo ergen graad, by veLn gepaard
met longontsteking, dat er veel kinaeien
stervtn en van de 300 schoolgaande kinderen
er slechts 120 de school meer kunnen
bezoeken.
Op het eiland Borkum is door
een onbekende oorzaak het hols afge rand
van de wed. Schmidt, aldaar. Twee jongens
uit Auricb, die tydelyk aldaar logeerden, zyn
daaroy omgekomen. Men vond later hun ïyken
in de schuur.
Te Zwolle zyn Maandag twee
knapen door het ys gezakt. Op bet droge
gebracht, bleek de een reeds gestorven.
De politie te Br U8sel heeft uit
Aken het verzoek ontvangen om twee mannen
op to sporen, die de kas van hun patroon
hebben leeggestolen, om met de Boeren de
Engelschen te kunnen gaan berechten.
To Colps, by Vannes (Frankryk),
heeft by een twist een achttienjarig meisjo
baar moeder den hals afgesneden
De Donguekoorts, ook bekend
onder den naam van Dandy koorts, treedt ia
Barcelona epidemisch op en veroorzaakt eeu
reeks van sterfgevallen. Byna de helft der
bevolking is ziek; ia do fa'.rieken en winkels
werkt slechts het vierde de.l der bedienden. (De
Denguekoorts maakt zich kenbaar aan sterke
roode vlakken op gelaat en handen, vtroor-
zaakt hoofdpljD, lichtschuwheid en slaaploos
heid; na hevige koorts blyven vaak langeren
tyi gewrichtszwellingen achter. Veelvuldige
sterfgevallen coen zich, volgens ce tot dusver
gedane waarnemingen, slechts by den boos-
aardigen vorm (black fever) voor. Iobeemach
is de Denguekoorts in een groot gedeelte van
Azlö, Egypte, Amerika, zy komt echter ook
in Europoesch Turkye en Griekonland voor.
(H. D.)
De Japansche regeering heeft
aan de Chin?esche regeering aangeboden, te
Peking een krijgsschool te stichten, ton einde
in het Hemelsche Ryk de krijgskunde te hten
doceeren door Japansche officieren. China
heeft op dit eigenaardige aanbod nog geen
antwoord gegeven, doch waarschyniyk zal het
wel aanvaard worden.
Volgens telegram van Lloyd'i
agtnt te St.-Jolin's (N.F.) is by Cape Pine
een boot opgepikt met den naam „Helgoland",
vermoedelijk afkomstig van een by Gull
Island verongelukt stoomschip.
Het Duitscho stoomschip van dien naam
vertrok 4 Jan. van Philadelphia naar Bergen.
Te Parijs zyn in anderhalfjaar
7402 verloren regenschermen by de politie
