Postkantoor Leiden.
Feuilleton.
Financiüele Kroniek.
Nog oen week en bet jaar 1899 is voorbij
staan w;j aan bet begia der twintigste eeuw. Zonder
twijfel is het waar, dat de 19de eeuw zeer veed
beeft voortgebracht, wat tot veredeliug en be
schaving van het enschelijk geslacht kon dieaea,
doch, helaas, het afscheid van deze 19de eeuw
doet zeer veel van doze duur gekochte beschaving
te niét. De ooi log in Zuid Afrika is een tastbaar
bewijs, dat men ideeëu van leiten moet scheiden.
Eet prijzenswaardig vredescongres, alhoewel door
een ieder toegejuicht, bleef in de praktijk onuit
gevoerd. En do ellende van een oorlog, gevoerd
«usscheu twee beschaafde volken, hoewel in een
rerwijderd werelddeel, doet zich maar al to zeer
>ve; de geheele wereld gevoelen. Of denkt men
wellicht, dat deze onrechtvaardige oorlog niet zijn
invloed uitoefent op den gang van zaken in on»
werelddeel? En zou de abnormale toestand der
geldmarkt niet een gevolg zijn van de droevige
gebeartenissen in Zuid-Alnka? Het schijnt ons
»e, dat bieromtient geen twijfel kan bestaan,
deeds in den afgoloopen zomer vreesde men voor de
verwikkelingen tusscheu Zuid-Afrika en Engeland
«n toen reeds werd de geldmarkt ontstemd. Zuid-
Alrika is, wat gouduitvoor betreft, een der voor
naamste landen en, naarmate de verwikkelingen
in Zuid-Afrika toenamen, naar die mate werd ook
bet geld duurder.
liet is waar, dat bandel eD nijverheid, welke
zich uitbreidden, meer en mee. de geldmarkt in
beslag namen, doch daar stond dan ook een tijd
perk van bloei tegenover. Thans echter, nu do
uitvoer van goud van uit Zuid-Afiika beeft op
gehouden, wordt de toestand van dag tot dag
erger. Er heerscht op alle markton een soort van
geldnood. Alle Rijksbauken weteu niet boter to
doen dan de disconto-rente te verhoogen, hetgeen
natuurlijk zeer belemmerend werkt op de a.t®-
tpi aken, welke handel en industrie op den bij-tand
dezer Banken gewoon is te deen en waarop zij
rekent. Tot nog toe rnaakto de Bank van Frankrijk
een uitzondenug op den regel, doch nu ook zg
tot de veihoogtng van haar disconto-ren te met
1 pCt. is overgegaan, werd het vertrouwen meer
dan ooit geschokt. De toestand der geldmarkt is
dan ook in een allertreurigste positie geraakt. De
ontzettende kosten, welke de oorlog in Zuid-
Afnka medebrengt, noodzaakt de regeering van
Engeland gioote beschik .ingen bi] de Bank van
Engeland te doen, die, zuchteud onder den zwurea
last, die haar opgelegd wordt, baar discento tot
5 pCt. keelt verhoogd, terwijl zij weldra weder
tot verhooging zal moeten overgaan, of de Engel
scbe regeering moet den toestand dapper in de
fogeu durven zien en er toe overgaan, een flinke
lorlogsleening te sluiten. Wat het einde van dezen
>oriog zal zijn, kan niemand te voien zeggen;
te geschiedenis der wereld is echter daar, om
Wgeirjkheden en voorbeelden aan te toonen. Eén
taak is echter zeker: wanneer de afstammelingen
jija en bet feu sacrée bezitten van de Hollanders
der 16de eeuw en der Hugenoten of Camisaards,
de oorlog lang zal duren, indien deze oorlog lang
duurt, zal hg ootzettend veel kosten medebrengen,
en heel waarschijnlijk eindigen met de afschaffing
van de Engelscbe heerschappij in Zuid-Aliika.
Gauw en goed is de eemge kans voor de Engel-
ycben.
Onze Staatsfondsen leden bijna niemen-
]al, hetgeen ook gezegd kan worden van de
poateurgksche en Russische fondsen.
Spanjaarden en Portugeezen waren iets flauwer.
'1 urken waren meer gezocht, doch over het
algemeen leed ook de geheele Europeeache markt.
Mexicaoen moesten een geheel percent prijs
geven en ook do andere Z u i d-A morikaansche
waajuta deelden in dezen teruggang.
Koloniale en Cultuurwaarden go-
raakten mede onder den iuvloed der gedrukte
•lemming. Petroleum- en go ad m ij n-a a n-
deelen waren in reactie, doch het meest van
alle leden deAmeriknansehe Spoorweg-
waarden. Hoewel te betreuren, is dit niet te
verwonderen, en wel om verschillende redonen:
lo Zijn de Amerikaansche Spoorweg-
fondsen steeds een geliefkoosd speculatie-
artikel en dus steeds wisselvallig. Zo. Heeft mee
in Amerika in het geheel niet gerekend op een
Eoodamgen tegenspoed der Engelscbe wapenen,
Eooals nu door de historieschrijvers zal moeien
worden opgeteekend, en 3o. Heeft de Amerikaan
sche markt zich nog niet geheel gezuiverd van
ie opgeblazen industriëele waarden. Welke als
paddenstoelen uit den grood zijn verrezen, hun
Oorsprong vindende in overgekapitaliseerde trost
0u monopoliën.
De intrinsieke waard* der Amerikaansche
(Spoorweg-fondsen is er echter volstrekt met
minder op gewerden. Integendeel, daar de out-
vangsten steeds gunstig blijven, is deze veeleer
eter gewordeu. Het schijnt ons toe, dat zij, die
udors zijn van Amerikaansche fondsen, goed
sullen doen, deze kalm te behouden, want op den
iaur kan een zeer groote verbetering niet uit-
Wgvcn. Wy zouden oóhter niet te vinden zijn,
om eenige speculatieve aankoopen aan te raden,
tenzij de koopcr iijn fondsen mee naar huis neemt
en stilletjes den gang van zaken afwacht. Niemand
weet, wat do naaste toekomst ons zal brengen,
doch het is hoel waarschijnlijk, dat wij toch aan
den vooravond staan van groote gobeurtouisseu
lm de wereldgeschiedenis. Rijnlandsche Bank.
INGEZONDEN.
HI\jnheer de Redacteur l
Vergun mij een plaatsje in Uw veelgelezen
blad voor het volgende:
Met vreugde heb ik dezer dagen de moeder
de zorg van het Leidsch Gemeentebestuur
waargenomen voor haar schaatsenrijdende
ingezetenen: by ten werden van takken boss m
voorzien, en op bruggen het bekende: „Onder
ds brug gevaarlek" geplaatst. Zoolang nu
werkelyk het ijs onder die bruggen zwak was,
k®o ik het niet anders dan met vreugde aan-
xiod, maar nu, Mijnheer de Redacteur, hangen
dia borden tot spot van onze bestuuraeren,
en ieder rijdt o. a. de brug bi) de Morscb-
poort en de Noord indsbrug zonder angst en
vreeze door, al traent ook het bord ons te
bitimideoren. Enfin, laat spotters spotten, er
is geen gevaar, maar, Mijnheer de Redacteur,
straks als de dooi aanbreekt, het ijs zwak wordt,
hoe zullen dan de nu bespotte borden ernsLig
diaast willen doen? Er Is hier penculum in
mora; aarzelen kan menschenlevena kosten;
0a laat men niet den put dempen als het kalf
verdronken is.
Met dank voor de verleende plaatsing, noem
ft my .Een Menschen vriend.
Mijnheer de Redacteur
Met cezen verzoek ik U vriendelijk en
dringend onderstaande regelen te plaatsen.
In uw blad van 16 December 1.1. las ik,
dat U hoopte, evenals vroeger, van Uw
correspond en ten te vernemen, welke ijsbanen
m gereedheid zijn gebracht en tot mijn groote
i doortelling las ik tot du toe bier nog niets
van, alhoewel op de Brasemermt-er reeos
eaoige dagen vanwege de fisclub Roelof-
areaasveen daar prachtvolle banen zijn aan-
gvUga, ook zyn de ysbanen langs Wyue-Aa
bami Hoogmade en de Does naar Leiderdorp
prachtvol.
Veie ysschuitjea bewegen zich dagelijks
hiar lange en oezen zijn bereid voor iedere
vdendelyke uitnuouiglDg een tochtje mede te
Uien mak n.
Do aangekondigde hardrfidery op schaatsen
op Don eruag 28 December a. a. op bet Bra
•emermetr, zal wegens de banen en naar aller
vOTvacbting van groote deelneming reeds de
moeite waard zijn, aaar de weloekende „Har
monie" van Roelof Arendsveen met haar 20
haar zal opluisteren,
vooroaat mijn dank voor de plaatsing,
Hoogachtend,
Roelof Arendsveem, Uw Abonnó,
S3 December 1899. H. L'AMI.
Cemecatcraad van Oudshoorn.
Voorzitter de Burgemeester. Afwezig de
hoeren Den Hertog en Van Wieringen.
Ma voorlezing der notulen, die onveranderd
wufden goedgekeurd, geschiedt mededeeling
der iDgekomen stukken.
"Wordt aan de oide gesteld de ondorhandscbe
verbaar van het raadhuis.
Ba voorlezing van *t concept-besluit wordt
beeioten voor bet jaar 1900 een gedeelte van
tot raadhuis ondersbands aan mej. Halley te
vorkoren voor een som van ƒ125 'sjaars.
Daarna wordt de heer dr. fl. Meursmge
toot het jaar 1900 met algemeeno stemmen
herbenoemd tot gemeente-geneesheer.
la ingekomen een aanbeveiiog van het A)ge-
Bfroen Armbestuur ter benoeming van een lid
van dat bestuur.
D® heer G. J. Den Hertog (aftredend) wordt
d&aroa met algemeene stemmen als zoodanig
herkozen
Alsnu besluit de Ra^d op voorstel van het
Dag. Bestuur tot het verloenon dor volgend*?
gratiflcatlön als: f"5Q aan S. v. Veen, f 25
aan Bomer, f 15 aan Cop den Brouw en
f 10 aan H. v. Brussel.
Na het doen der gebruikelijke rondvraag,
waarbij niemand het woord verlangt, gaat de
vergadering over in comité generaal ter behan
deling van het suppletoire kohier van den
hoofdelyken omslag.
Ter algemeene kennis wordt gebracht, dat
Dinsdag 26 December (2den Kerstdag) het
kantoor geopend zal zijn
van 6.50 tot 8.50 m. i
en 12.GO 4.50 a. Plaatsel- l«d-
De bestellingen hebben plaats:
voor de brievenpost 7.80 's m. en 12 30 's midd.
2.45 en 7.30 av.
pakketpost 7.30 2.45 av.
Het vervoer blijft geregeld als op werk
dagen; voor postwissels, quitantiën en spaar
bankzaken is bet kantoor geopend van 12.50
tot 2.50 av.
Leiden, De Directeur.
22 Decernwor 1899. A. L. Nagel.
ACADERIENIËVWI.
Leiden. Geslaagd is voor bet doctoraal
examen in de Staatswetenschap de heer C. 0.
Ph. Creutz; voor het canuioaats examen in ue
Godgeleerdheid (2de ged.) de heer J. F. L.
A. De Jagher.
Utrecht: Bevorder i tot semi-arts de
heer M. Ketting; tot arts de heeren N. H.
Van der Lee tn M. C. G. Middelburg.
Bevorderd tot doctor in de rechtswttenschap
de heeren J. C. Van Ranawflck, geb. te
's-Gravonhage, en H. Waller, geo. te Utrecht,
beiden op Stellingen.
De oorlog tusschen Engeland en Transvaal.
De „N. R. C." ontvangt het volgende boe-
wel Diet officlëele toeh van officiéél Transvaal-
scbe zjjde publiek gemaakte bericht van den
2Jen November. Het was getetkend: ver
trouwelijk.
Het stuk Is in het Engelsch en bet luidt:
„Generaal Kock's lyk is te middernacht in
Pretoria aangekomen. Met denzelfden trein
reis.ea mevrouw Koek en drie andere leden
van de familie Koek, twee hunner in h t
gevecht by Elandslaagte gewond Zy
zullen de regetriog zeer gewichtige med-
d eli gen cosn over de oorzaak van de ramp
te Elandslaagte. Zy zégg n, dat toen Koek
zyn zenning volbracht had, nl. het opbrtktn
van oen spoorweg tusschen Glencoe en Laoy
smith by Wasch ank. §chi 1 en Ben Viljoen
bun mannen naar Elanobla^gte vooruitscho
ven, waar zy uen trein met sterken drank
temaebtigden en een booiscbap naar Koek
zondeü om daarheen te komen, daar zy een
prucutige stelling hadden en geen vyand in
zicht wae Koek ging ty en zyn beter wuten
in. De slag zou Dog goed gegaan zyn als
een deel der Johannesburgers niet vro-g in
het gevecht gevlucht waren. Generaal Koek
en een klein troepje van zeven man hieljen
prachtig tot het laatste toe stand; zy waren
toen allen genood of gewond.
„Onze ambulance am tenaren zullen onder
ee-ie getuigenis afleggen over de vretseiyke
wree hedt-n door de landers en andere Engtl-
sche tro pen op onze mannen bedreven. Een
Hollander, oia zich overgegeven had en als
gevangene weggevoerd werd, werd door een
officier in oen rug geschoten. De Jonge, wyien
inspecteur van scholen, lag gewond op oen
grond; hfi stak zyn handen op om gena e,
maar werd kecT op keer ooor een lancior
doorstoken. Een Duitscher wer na zich
overgegeven te heboen, op vreeselyke wyze
afgemaakt. Generaal Koek w re van zyn
klotren beroof j en men li t hem den he-len
bitter kouden nacut op het veld ligg n. De
dokter is van meening, dat dit zyn dood heeft
veroorzaakt. Engelsche sold..ten ontnamen
hem bovendien zyn gouden horloge en geld.
„Den volgenden middag werden onze ge
wonden naar Ladysmith gebracht. Een dame,
die de gewonden bezocht, vertelt met tranen
ia het oog, van de onmenschelyke behandeling
die zy ondervonden. De tehoorlyke hospitalen
werden alle voor do Eng-lscheu gehouden.
Onze gewonaen werden op harde matrassen
zonder lakens en met hooikussens op den
grond geworpen. En mannon, oie nut hun
voet ln het graf stonden, kregen enkel harde
beschuit en taai vleesch te eten. Al onze
gewonden zouden te Ladysmith ges: or ven zyn,
als ce Afrikaanders niet zoo menschlievtnd
waren geweest en als dienende engelen de
zieken geholpen hadden. De Engelsche okter
Andtrsoü, vroeger te Utrecht in Transvaal,
verbood ten slotte, dat zy .en zieken allerlei
brachten.
„De Boeren-commando'8 zyn verontwaaraigd
over dit verschil in behandeling tegenover
JBoeren-gowonden, terwyl wy de Engelsche
gewonden net zoo behandelen als ue onze.
De Kooks hebben Diets dan goeds te z-ggen
van Sir George White (oehalve dat generaal
Wbito dan den gewonden generaal Koek niet
naar Pretoria wilde laten gaan, o schooeen
majoor van het Engelsche leger h>.t btloof j
had Red.); de lagere officieren dragen oe
schuld.
„Uit officieels lysten blykt nu, dat er te
Elan-islaagte 41 der onzen gecood en 102
gewond zyn. Van de gewonden zyn er 78
Airikaanaers, 11 Duitschers, 11 Hollanders,
een Amerikaan en een Kafferdryver."
De regeering der Z.-A. Republiek ontving
den 26sten October een brief van majoor
Dunegan van een Engelschen geneeskun.-ig n
cienst uit een veldhospitaal te Glencoe, waarin
by schryft: „Ik w nsch u oen dank over te
brengen van alle Engelsche officieren en sol-
datGD in myn hospitaal voor de buitengewone
vriendeiykhfid, oie ae officieren en manschap
pen der Boeren hun getoond beoben."
Het onderzoek naar do oorzaak van het
vergaan van het transportschip „Ismore",
waarufi een aantal kanonnen en vq >1 paar
den voor de Britsche troepen in Alrika ver
loren gingen, is geêinuigi. Hoewel geoleken
is, dat het schip door een tot ensver nog nkt
beken e strooming op ce rotsen ny St -Heiena's
baai is gedreven, is de kapitein voor zes
maanuen geschorst eo heeft de stuurman, oie
de wacht ha i, toen htt schip op de rotsen
liep, een berisping ontvangen, omdat er g en
gtbruik wü8 gemaakt van het peiUooJ, toen
het schip het lana naderde en terwyl het
weder mistig was.
Lord Kitchener is te Alexandrió scheep
gegaan op ae „Isis" en worct hecen op
Malta verwacht. In zyn aiwezigheid zal
kolonel Wingtte, die den Khalief aea ge
nadeslag heeft toegedacht, optreden als
waarnemend opp roevelhebber (öiruar) van
hot Egyptische leger.
Aan den staf van veldmaarschalk Roberts,
opperbevelhebber van alle Britsche troepen
in Zuid-Afrika, is toeg-vo gd ae k..pitein-ter
zee Eortescue als marine aije-de-camp.
De „Standard" vermeldt het gerucht, dat
oe Boeren ae hoogten hebban t ezet, aie het
Engelsche kamp te Chievtley bestryken. Zy
slellen er zwaar geschut op.
De correspondent eer „Drtily Mail" in b t
kamp te Cnievelty geeft byzon jerheden over
d^n slag by Col nso Daaruit ilykt voor-
nameiyk, dat de Boeren een aanval uer
EngeLchen, ook op den rechtervleugel alwez^n,
zoomeue, dat de bo* ren de Engelsche kanonnen
wel aegt-lyk vermeest<rj heooen. ooor Buller's
terugtrekkende troep n achtergelaten. Voorts
wor t vermeld, aat de infanterie in het
centrum en op den rechtervleugel tot op een
kilometer van de vfjandelyka stellingen kwam,
en toen met groot verlies beschoten werd.
Do linkerflank werd, naar het scheen, "door
in schyn terugtrekkende Boeren naar den
oever der rivier gelokt, ma r toen zy naar
waren, werden zy op een afstand van 200
meter door de Boeren beschoten.
Volgens den correspondent der „Standard*
to Durban vertelt een Eugelschman, pas uit
Transvaal gekomen, dat de munitie voor c'e
Fran8che kanonnen van de Boeren opraakt,
en dat er granaten worden gemaakt, die passen
in de veroverde Engelsche kanonnen.
Hoe het eigeniyk gesteld is in de Kaap
kolonie, moet men voor bet grootste deel
ra Jen uit de Engelscbe berichten, doch het ia
duiJelyk, dat censuur alLs schrapt, wat
aauduningen kan g»vtn omtrent de uitge
breidheid van den opstand omer de Hot-
landsche Afrikaanders. Maar toch lekt er
nu en dan nog wel een kleinigheidje uit,
waaruit op te maken valt, dat het voor de
Britsche heerschappy in do ko onie niet zoo
heel gunstig staat. Zoo lezen wy in een
„Reuter" tel-gram uit Kaapstad, dat in bet
Barkly-üistrict, dat in vollen opstand schijnt
te zyn, de politietroepen der kolonie i itt*
doen tegen het optreden der Vrystaters*
Waarscbyniyk, staat er y, ie dit niets dorn
het gevolg van een gegeven bevel. Men mag
zich echter alvragen wie dan wel de troepen
uer Kaapsche Regeering bevel zou tev^n
werkeloos te blyvtn tegenover een ii.val v^n
oorlogvoerende naburen Toch niet de Kaap
sche Regeering zeil? Ie het niet veel waar-
6chynlyker, dat ae poli ietroepen zich by do
Boer n hebbeD aangesloten en dus den op
stand een nog bedenkeiyk-rr kar-kter heboen
gegeven aat in de Engelsche berichten
moet worden verduisterd.
Tegenover alt ernstige feit stallen de bladen
al weaer een geloofsartikel tn wel, dat vele
kolonisten, die zi_h by de Boeren he ben
gevoeg), gaarne tot de trouw aan Engeland
zouden teruok&^r Q als ze maar durf ien.
Nu is er g^en reden derknsar waarom ze
nitt zoud' n durven. Engeland zou'hem vol
gaarne we*r in genade aannemen; van die
zfjde hebben zy niets te vre©2»n En van de
zyde der Boeren? Wel zy behoeven slechts
naar een r.og loy al district te gaan; bet
eenige wat ce Botren van Engelschg-zinden
verlangen, is, dat zy da istri» ten verlaten
die zy hebben bez t of aan ben zyn overgegaan.
Van ge-.m van beiie zyd n heb-en zy u8
iets te vreezen of er mosst, ty wyze van
spreken, geen enkel „loyaal" district
metr zyo. [Hbl.)
Burgerlijke Stand.
ALKEMADE. Geboren: Ermpje, D. van H.
Van Dommelen en G. Van ZwieteD. Agaihs,
D. van G. Yergunst en S. Van Muyden. i'etru*
Johannes, Z. van C. Warmerdam en Al. v. Diegb
Johanna "Wilhelmina Maria, D. van C. F. G. VV.
Van den Hurk en M. T. Gerritsen. Jacoba Maria,
D. van VV. Hoogenboo.n en G. Akerboom.
Overleden: Leonardus Henrious, 7 j., Z. ven
L. Kerkvliet on .VI. Van wielingen loverleden t*
St.-Michiels Gestel.) Lambei tus Leonardus, 3 ra.
Z. van P. Gortzak en C. De Prie.
KATWIJK. G o b o r e n. Hendrik, Z. v. C. Van
Beeleu en J. liouwaard. Teunia, Z. v. L. Va®
Duyvenbode en J Vun Duyvenvoorden. Petio-
nella Johanna, D. v. 11. Verdoes en M. C. IH>a%-
noot. Pi eter, Z. v. D. Van den Oever eu G.
De Vreugd. Willem, Z. van J. Van der Booa
en C. Van der Boon. Wilhelmus, Z. v. O. Vree
burg en M. Van Woud. Leentje, D. v. A Van
der Plas en M. Van Duyn.
Overleden: A. \an Schie, 93 j., wedr. van
D. Ouweband. A. Van Duyvenvoorde, 2
Z. van H. Duy ven voorde en M. Van Duyn. A. Van
Dijk, 74 j., wed. van n. Van Duyn. C. Re melz-
waal, 12 d., L. v. Kemmelzwaal eo T. De Best.
A. Den Heyer. 11 j Z. v. A. Den Heyer en J.
De Vreugd' A. Haasnoot, 7 i wed. van Th Hus.
Gehuwd: C. Vlieland jm ou W. Smit jd.
J Van Beeleu jm. en J. Guyt jd. W. Van der
Plas jm. eu A. Van der Plas jd J. Van Duvn
jm en A. W. Van der Plas jd P. an der
Plas jm. ou M. au Duyn jd. A Den Hollan
der jm. en N. Hoek jd. C Van Duyn jm. ea
L. Vau Beelen jd C. Va>n der Plas jin. en A
De Mol jd.
Ondertrouwd: K. Kuyt jm. 29 j. «b M.
Van der Luyt jd. z2 j.
34 December.
4)
Het is toch eigeniyk afschuweiyk, al dat wer
ken, dat weer, in anderen vckcd, toi jezelf teru -
keert. Als ze er eens niet wa-s, er ineens
tusschen uit viel, daardoor zou nu niets,
leitorlyk niets veranderen. Wat ba.ir werk
betrelt, voor haar op zyn rninsJ tien anderen,
eveu goed of beter; en verdriet, haar
ouders, du ja maar zóó hadden se toch
ni ts aan haar.
Nog kort geleden was het baar oen
Wtikcltyke voldoening, dat ze het geld van
t uis niet nooaig bad; ze legde het ter&y,
tekens als ze het geïnd had, en stelde zich
jnet. welgevallon voor, hoe ze het later zou
teruggaven. „Dank u wel voor de vnendelyke
"oteotie," zou ze zeggen, „maar ik onderhoud
intzelf bee^eeoaal."
Het was tc^6^ ^aar nu iets aan?
Z9 blyft sta.AQ voor ^aar boekenkast en
leest werktuiglyk titels; een plank Duitscho
klassieken, een plm^ Franscho en Eugelsche
dichters, een plmk »Neuwe NederlaDdsch®
literatuur, het beste van de joDgeren. Het
is toch een mooie collectie, maar ook een
boel pedant vertoon. Er zyn er die er al
jaren staan en maar biy ven staan, ponder dat
te er een oog in slaat.
Ze leunt tegen d® eene deur der ki®£-
Armen en boenen worden zoo zwaar en haar
b«ofd ook; alios voelt zoo groot. Hot is
wel warm in de kamer, maar tocb, het is
ziaof een dun laagje koude lucht haar-geheel
oc» geeft.
Al® se nog maar eens een half uurtje ging
loopcn, door de stad, langs de winkels; mis-
actnen restaureerde dat baar!
I)®t ie waar, zou het al sdeeuwen?
Haastig nu loopt ze na&r het raam, trekt
hst gordyn op zy, veegt de beslagen ruiten
af en ja, daar vallen ze neer in dichte drom
men door de stille lucht; de grond ziet al
wtL en de boomea en de lantaarnpalen; en
d*4r moet de singelgracht zyn, maar er is
amM dan een lang, wit, ongekreukt laken.
Bat verblydt haar, het doet haar goed ze
te sen neerdalen in blanke gratie, de wondere
vlokken. Het gaat zoo rustig, zoo zeker, zon
der weifeling, zoo eenvoudig, by al htt kleine,
ingewikkelde menachengedoe.
Sn nu keert ook de gewaarwording van
'e middags terug, maar anders, tastbaarder.
X® voelt het direct, na sal ze begrypen.
Hat komt langzaam, heel langzaam, uit de
gimiwo verte van lang ver/logen tydex; niets
dan flauwe omtrekken eerst, maar davi, al
Bzé«r en nader, uit de duisternis in de s£he-
mortog, uit de schemeriDg in het licht; steed^
dwootnker en helderder, zich aanvullend met
•M» détails van vorm on kleur en klank en
•temming.
Bat is in een kerk tor viering van het
Ennzfeeat.
2# zit daar, tfe klein meisje van acht jaar,
mpi a*f voel ander® kinderen, recht tegenover
den preekstoel; ze zal meezingen in een Kerst-
cantate.
Ze bad het heeriyk en gewichtig gevonden,
te mogen meegaan naar de groote-menscben-
kerk, des avoDds. Onderweg hadden ze geke
ken naar de aikke lucht zonder één sterretje.
Er kwam vast sneeuw, had vader gezegd.
Nu zit ze daar en ziet om zich heon en naar
boven, naar do ontzaglyke steenen pilaren en
de effen gryze muren met de hooge, smalle
ramen. Ze is oog nooit in een kerk geweest
en voelt zich zoo wonderiyk door alios aan
gedaan.
Is dat na een preekstoel, en al die danne
eo dikke pQpen, is dat het orgel?
Ze moet even lacben, als ze er aan denkt,
wat z|j daar in haar verbeelding, met baar
begrip van stoel en orgel, van gemaakt had.
Dan zoeken haar oogen weer een groot yzeren
bek in een donkeren hoek. Wat zou daar
achter zitten? Haastig kykt ze een anderen
kant uit, naar de menschen, die allemaal zoo
klein lyken. Daar zitten haar ouders; gelukkig
zien ze haar en knikken haar toe.
Het ia alles zoo vreemd-mooi, en zoo stil,
en by Da angstig groot.
Nu komt d® predikant. Ze luistert aandachtig
naar het Kerstverhaal; ze kende bet wel, maar
zóó mooi heeft ze het nooit hooren vertellen.
Ze voelt, dat er tranen in haar oogen komen,
maar drlDgt ze gauw terug. De andere kinde
ren zodden het 2ien, elkaar aanstooten; dan
zouden de menschen het ook merken, de
dominee misschien ook; OQ dao soa se er
zeker alt moeten.
Ze .luistert weer, de oogen strak op den
predikant gevestigd. Maar het verbaal is uit,
en wat er nu verder wordt gezegd, begrypt
ze niet zoo goed.
Aan weerskanten van den preekstoel hangt
een groot, zwart bord, byna als een school
bord, maar met een smal verguld randje er
omheen en vol gouden letters. Ze probeert
te lezen wat er staat-, en als haar oogen aan
het schitteren gewend zyn, gelukt het; op
het een het „Onze Vader," op bet ander de
„Tien Geboden." Ze leest beide tot het eind
en kykt dan weer omhoog, naar hooger
dan de preekstoel, waar het heeilyke orgel
is, het mooiste van alles. Hoeveel pypen
zouden er wel zyn? Ze begint te tellen; met
de groote gaat het goed, maar by de kleine
raakt ze in de war. Juist als ze opnieuw is
begoDneD, dreunt eensklaps het machtig
geluid door de kerk en doet haar hevig
opschrikken.
Dan komt de cantate. Weer dezelfde mooie
geschiedenis, maar gezongen nu. Eu als ze
meezingt vau den „Stillen, Heiligen Nacht,"
waarin alles zwygt, behalve de juichende etem
der engelen, dan is het haar alsof het nu
die nacht is, alsof nu, ergens daarbuiten,
ver op de donkere heide, waarlangs het
kerkpad loopt, die stal staat met het kindje
in de kribbe.
't Is of een knne van liobtjea d*t boofdjo blfi
[omstraalt,
1 It §i a englen fiaiet'ren van rxeod', op aard'
[gedaald.
Haar stem beefi, als ze het zingt.
Door het raam blinkt een groute ster. Zou
dat de ster zyn, die ?an do wyze mannen
uit het Oosten den weg wees?
Door de anebuw gingen ze naar huis, want
het was gaan sneeuwen met groote, witte
vlokken.
En toen zo haar later thuis vroegen of ze
het mooi had gevonden, schreide ze zooal*
kinderen soms schreien kunnen; niemand
begrypt hen, en ze weten zelvon niet waarom.
Nog leunt ze tegen bet venster en staart naar
buiten. Tranen druppen één voor één uit haajr
oogen, zonder haar wil, zonder haar weten.
Lmgzaam verflauwt het beeld. Dan wendt
ze zich van het raam af eD ziet de kamer aan.
Alles 8Chynt er zoo vreemd en opdringerig. Het
is of de wanden naar elkaar toekomen. Ze valt
neer op een stoel en schreit, lang en bitter,
met een gebeele overgaaf aan zicbzelvo.
Moeheid, eenzaamheid, heimwee hebben hst
haar aangedaan.
IV.
De trein raast voort door den sneeowlgen
win tem acht.
Behaaglyk weggedoken ln een boek der
coupé zit ze, de oogen gesloten, om haar
actieve verbeelding niet te storen.
Toen ze haar leed uitschreide, was hot haar
plotseling duideiyk geworden, wat ze deon
moest. Haastig had ze het spoorboekje er op x&
gekeken, en gezien, dat se nog juist weg kom
Wordt ve)voifci)
