De oorlog t-ussehen Engeland enTransya&L Het Engelscbe transportschip „Jelunga1 Dondcriag uit Kaapstad te Southampton aangekomen met 114 soldatenvrouwen en 237 soldatenkinderen uit Ladysmitb. De „Daily Mail" hangt een vroesiyk tafereel op over het lyden van deze ongelukkigen tijdens den laDgen, bangen overtocht, gekleed in dezelfde plunje, waarin zij haastig Ladysmith verlieten. Zij leden derhalve geweldig kou, toen zü in het noorden kwamen. Vele vrou wen en kinderen waren ziek en er was geen enkele ziekenzuster aan boorJ. Zes kinderen overledon. De mensehen verklaarden het 6cheepsvoedsel niet te kunnen eteD, terwijl zjj do middelen niet hadden om cantinevoedsel te koopen. De „Daily Mail" is verontwaardigd en vestigt de aandacht op bet schandaal. Zy eischt een gestreng onderzoek. Het blijkt, dat het departement van oorlog het niet eens noodig vond een vertegenwoordiger naar Southampton te zenden om de aangekomenen te ontvangen en hun het noodigste te ver strekken. De burgemeester moest dat doen. Nog voordat ook de nederlaag van den opperbevelhebber sir Redvers Bulier bekend was, bespraken de Engelsche blaaen den toe stand van generaal lord Methuen, welken toestand zij bijna allen hoogst ernstig acbtteD. Aan de beschouwing van den militairen medewerker van do „Times" is bet volgende ontleend: „In sommige omstandigheden zou het af- si an van den aanval van weinig belang zyn. Maar lord Methuen's positie was bijzonder mo iiyk Z\jn opmarsch werd in het fronten op de flank bedreigd en z\jn verbiuüng met zijn basis was gebrekkig. Om hem in staat te stellen Kimberley te ontzetten, was het niet alleen noodig den vijand terug te drijven, rnatr moest dezen zulk een nederlaag worden to gebracht, dat zijn verbinding veilig zou z\jD, behalve natuurlijk voor vliegende colonnes. „Als de verliezen van den vijand inderdaad zoo zwaar zijn, als gemeld wordt, kan ee toestaDd aan de MoJder-rivier nog gered worden. Het hangt er maar van af of lord Methuen den aanval kan hervatten Maar moet hy een verdedigende tactiek volgen, terwijl de Boeren nog tot verdere operaties in staat zijn, dan loopen wy govaar daar een tweede Ladysmith te krijgen. Om dit te vermeden, is het wellicht voor lord Methuen noodzakelijk terug te trekken naar de Oranje rivier vóór hem de verbinoing wordt afgesneden door een sterke afdeeling van den vijand, aie talrijk genoeg is om de gedetacheerde posten te overmeesteren, die langs een spoorweg zijn geplaatst. Een besluit most zonoer verwijl genomen worden. „De nederlaag bij Magerfontein, onmiddel lijk volgende op het nooriottig mislukken van generaal Gatacre's oprukken naar Stormberg, heeft zonder twyfol den toestand hoogst ernstig gemaakt. Terwijl lord Metbuen's positie ernstige ongerustheid wekt, hebben wij boven dien te vreezen, dat de Boeren een beslissende actie ten noorden van de Tugela zullen ver mijden en de aandacht van sir Redvers Buller'8 legermacht zoolang mogelijk zullen bezig houden, terwijl zij aanzienlijke verster kingen naar de Westgrens zenden". De schrijver acht daarom een tijd gekomen voor nog grooter krachtsinspanning dan tot dusver is betoond en wenscht, dat ten minste nog 30,000 man, te vinden uit de reserven en desnooJs de Engelsche vrijwilligerscorpsen, naar Zuid Afrika zullen worden gezonden. De „Standard" zet in tien regels de buiten gewone moeilykbeid van den toestand uiteen, zeggende: „Als lord Methuen blijft waar bij is, in plaats van Kimberley te ontzetten, moet bij misschien zelf ontzet worden. Aan den anderen kant zal hy waarschijnlijk niet sterk genoeg zijn om den vijand voor en rondom hem zonder versterkingen uiteen te drijven. Er zjjn meer troepen noodig aan het front en de divisie van sir Charles Warren (de 5de divisie) zal by haar landing misschien niet eens voldoende i Ijjken te zyn". Yooroat h6t tot deze slotsom komt, heeft het blad den to.&und als volgt uiteengezet: „Lord Methuen meldt, dat hy volkomen veilig Is in zyn kamp. Wü behoeven cius niet te vreezen voor de gevolgen van een aanval der Boeren op zyn troepen, als deze beproefd mocht worden. Maar dat is niet heel waarschyulyt. Wy zyn de aanvallende party en de Boeren kunnen zeer goed afwach ten, terwyi onze generaals vooruit moeten. Lord Methuen k n niet lang werkeloos blyveD. De Boeren verzamelen zich in zyn rug, zoowel als in zyn front, en inderdaad hebben telegrammen uit Pretoria, die dikwyis onaan- gfDaam juist zyn, gemeld dat een deel van Cronjó'b troepen ver ten zuiden van de Modder- rivier streed. „De sterkte der Boeren is bepaald ver bazingwekkend en werpt alle berekeningen omver, als ten minste de schattingen van onze generaals zoowat juist zyn. Volgens lore Methuen staan er twaalf duizend voor hem by Magerfontein, terwyi er blykbaar nog genoeg over zyn om het garnizoen van Kim berley te beletten een uitval te doen en den vyand in den rug te vallen. Verder is gemeld, dat een aanzienJyke Eoerenmacht te Jacobsd.il is geconcentreerd, en dan zyn er nog Boeren te Belmont. Generaal French heeft oen sterke macht tegenover zich tusscben Aruncel en Colesberg en nevens versprei m afjeelingen te Dort recht, te Burgers jorp en elders in dezen omtrek heoft generaal Gatacre zes duizend Boeren in stelling te Stormberg ge vonden. Behalve deze macht staat een Boeren leger in Natal, dat 6tand kan houden tegen over Buller'8 en Clery's 20,000 man en boven dien een Britsche divisie van 10,000 man met cavalerie en kanonnen ingesloten kan houden. „Hoe een bevolking van minder dan 250,000 zooveel weerbare mannen zelfs met inbegrip van de jongens van 16 jaar kan opleveren, is een van de raadselen van dezen oorlog. Wy moeten wel aannemen, dat een groot deel van de Bo9rencommando's is gerecruteerd uit Kaapsche Hollanders. Eiken dag brengt nieuwe bewyzen van de verspreiding van den •envondig, en wy mogen het aanvullen met dingen, die wy koopen. Verder hebben wy elk van de Tranvaalsche Regeering ten ge schenke ontvangen een stel burgerkleren, een tandenborstel, een flanellen hemd, een paar sokken, e9n paar muilen, een bed, deken, peluw, bretels en een handdoek. Zoo hebben wy het, naar gy ziet, vrU comfortable, en het eenige, wat ons hindert, is de beperking van onze vrijheid." In berichten van de „Daily Mail" wordt gezegd, dat da Engelschen weinig pleizier hebben van hun zoeklichten, waarmede zy De lysfc der dooden en gewonden, door den correspondent opgegeven, is door generaal Gatacro naar Londen geseind en door bet departement van oorlog gepubliceerd. Zy brengt het totaal der verliezen in het ge vecht op 24 gesneuvelden, gekwetsten en 665 vermisten. Alle gekwetsten zyn in banden van den vyand. Telt men deze verliezen op by die van generaal Methuen in het gevecht van Ma gerfontein en voegt men daarby de verlie zen by den tweeden uitval uit Ladysmith en bet jongste gevecht van generaal French tegen de Vrystaters by Arundel, dat zyn Spoorwegbrug (gedeeltelik vernield) over de Tugela-rivier. Colen80 en Omstreken, waar de Boeren vereenigd waren om generaal Buller te ontvangen. afval door de gehesle kolonie. Zelfs uit Kaapstad komen bewyzen van een vyandige gezindheid en wy moeten hooren, dat aan enkele Afrikaander vrijwilligers verlof gege ven is om met hun wapens en uitrusting zich voorzien van passen der regeermg langs den Staatsspoorweg naar de grens van Vrystaat te begeven." De „Daily Telegraph" vergeiykt de zaak van Methuen met die van Hercules. De gevangenen van Stormberg zullen volgens een bericht v^n Dalziel uit Pretoria met een byzonderen trein naar daar vervoerd worden. Wellicht aebt men hbn te Pretoria in veiliger bewaring dan te Bloemfontein. Generaal Gatacre heeft een lyst van de Engelsche verliezen aan dooien en gewonden medegedeeld aan het minist rie van oorlog, die, naar by gelooft, juist is. Volgens deze op gaaf, hebben de Ieren, het 1ste Lancashire en de Northnmberlanders samen 22 dooden en 60 gewonden verloren. Onder Je gewonden zyn een overste, twee majoors en een kapi tein; deze laatsten zyn allen gevangen. Volgens een telegram van den generaal- commandant te Kaapstad aan den minister van oorlog te LondeD, komen van generaal Gatacre'8 vermiste manschappen er verscheiden terug, en heeft generaal French met een afdeeling ruitery en twee stukken van de rydende artillerie van Nauwpoort een ver kenning gemaakt naar Kuilfontein en Vaalkop, 13 KM. ten N. van Arundel. Hy beschoot een hoeve en dreef de Boeren van Vaalkop. Zy kregen 1 doode en verscheiden gewonden. Do Engelschen leden geen verlies. Uit Pretoria wordt van 11 dezer gemeld, dat, terwyl de hoofdmacht bjj de Moider- rivier aan het veebten was, de Vrystaatscbe artillerie slaags raakte met een gepantserden trein laags de lyn naar Belmont. Volgens een telegram uit Jacobsdal be- hooren de 41 gevangenen, die üe Boeren gemaakt hebben, tot het eerste bataljon Gordon-Hooglanders. Maandag zyn zy over Jacobsdal het land ia vervoerd. Te Kaapstad is een schip met 1000 Australische paarden aangekomen, Vierhonderd znllen er gegeven worden aan de Australische vrywiiligers, oie men liefst als een bereden corps wil gebruiken. De vreemde militaire attaché's zyn op de „Guelph" naar Durban vertrokken, waar- scbyDlyk zyn ze er al. Reuter seint uit Nauwpoort, dat de mielies- oogst In den Vrystaat mislukt is, en de droogte het omploegen van het land belet. Met dr. Leyds zegt de „Petit Bleu" te Brussel een onderhoud gehad te hebben over het beweerde veelvuldig ketsen vaD de bommen der Boeren. De gezant verklaarde, dat al de bommen zoowel als het geschut afkomstig waren uit Creusot of van Krupp, en dus wel van goed gehalte zouden zyn. Hy was over tuigd, dat de fabrieken te goeder trouw haar bestellingen hadden uitgevoerd en dat, zoo do uitwerking aanvankeiyk gemist was, dit toegeschreven moest woroen aan de onge- oefend beid der Transvaalscbe artilleristen, die voor het eerst zulk grof geschut beoienden. Maar de Engelschen erkenden zelf, dat dit met den dag beter werd. Een van de krugsgovaogen Engelscbe offi cieren te Pretoria schryft in een brief, waarvan de „Times" iets mededeelt, bet volgende: „Sedert ik u het laatst schreef, zyn wy, do officieren, overgebracht naar de model school. Het is hier geriefelijker, daar bet oen goed ingericht gebouw is met een groote saai, waar wy allen eten, en klasse-lokalen, in elk waarvan acht onzer slapen. Wy worden zeer goed behandeld en krygen allerlei be- noodigchoden. .Het oten is overvioeoig, ofschoon signalen maken naar de belegerde stad, van uit het kamp by Frere. Onze electrische lichten, zegt de correspon dent, kunnen gemakkeiyk in de stad woruon waargenomen. De Boeren trachten echter de signalen onleesbaar te maken door bet licht van hun electrische apparaten door dat van de ODze te werpen. Zy hebben twee reflectors, een op de Bulwana en een by Potgieters. Generaal Lucas Meyer, die thans herstel lende is, is den zesden December te Pretoria geïnterviewd door een byzonderen correspon dent van „Dalziel". De generaal verklaarde, dat de Boeren- macht iD den slag by Glencoe geen 9000 man sterk was, zooals de Engolscben beweerden, doch slechts 2900, waarvan 1500 deelnamen aan het gevecht by Talana-heuvel, ook Scuits- kop genoemd. Deze heuvel was bezet coor 900 man en de artillerie nor Boeren met vier kanonnen. Dj divisie Maxir^ kanonnon had niet aan het gevecht deelgenomen, oaar de battery zss kanonnen sterk op tien myl afstands van de plaats des .geveehts was. De Engelsche infanterie deed verschei k-n dappere pogingen om het kopje te bestormen, doch werd ieder oogenblik daarin verhinderd. Geen enkel Bntsch sobaat bereikte den top van de heuvelreeks. Om drie uren in den namiddag zoo vertelt do generaal zond ik een estafette, Taljaard genaamd, naar den Engelschen generaal met de volgende boodschap: „Het is myn plan om den stryd tydelyk te staken, ten einde de dooden en gewonden naar de veldhosp talen over te brengen." Generaal Symons antwoordde hierop: „Ik neem genoegen met do staking der vyande lykbeden, op conditie, dat de Boeren niet uit de stellingen, thanB door hen ingenomen, trekken, uitgezonderd als zy naar de grens terugtrekken. Ik ben zwaar gewond". Generaal Meyer antwoordde: „Ik neem uw aanbod aan. Het spyt me te vernemeD, dat u gewond zyt." Bevel werd toen gegeven aan de Boeren om bet gevecht te staken. De commandan ten begonnen toen op Buffalo-rivier terug te trekken. De terugtocht werd met de geheele artil lerie In de grootste orde ondernomen. Van Engelsche zyde werd geen aanval gedaan. Men kan nu uit dit bericht opmaken, dat het bericht van de vlocht der Boeren onwaar was, evenals het verhaal van het kanon, dat genomen of gedemonteerd werd. Het is evenzeer onjuist, dat een Engelsch cavalerie- detachement het Maxim kanon in den steek liet, nadat het 't stuk had veroverd. Het verlies der Boeren by Dundee bedroeg een 6D dertig man aan dooden. In de Kaapkolonie. De verliezen van generaal Gatacre in zyn aanval op Stormbeig zyn bekend geworden door de nasporingen van een „Central-News"- correspondeDt, die met twee geestelyken naar het slagveld is gegaan om de gewonden, die zich daar nog bevonden, te bolpen. Zy namen een groote vlag mede met een rood kruis, en toen zy deze ontplooi ten, werd een patrouille op ben afgezonden, die huu verlof gaf het slagveld te doorzoeken. Zy bleven daar den gebeelen dag aan den arbeid en werden des avonds gevangengenomen. Volgens den cor respondent seinde de bevelhebber der Boeren- stry imacht naar Bloemfontein om inetructies en ontving in antwoord een telegram van president Steyn met het bevel de Engelschen onmiddellyk los te lat^n. Dit geschiedde den volgeüden morgen, waarop het troepje naar Gatacre's hoofdkwartier terugkeerde. De correspondent vertelt, dat onder de ernstig gewouden één officier was, die door een Britsche granaat was getroffen, hetgeen scbynt te bevestigen de mededeeling, dat in de verwarring de Engelsche artillerie op de eigen troepen vuurde. alle verliezen na openbaarmaking van het lijstje van de „Daily Telegraph" dan komt men tot een totaal van 1582 man, zoo dat volg ns Engelsche opgaven de oorlog tegen de Republieken aan de Britsche troe pen reeds 6214 man (gesneuveld, gewond of krygsgevangen) heeft gekost. Hieronder zyn natuuriyk nog niet begrepen do verliezen van den opptr-bevelhebber Buller, welke nog niet juist bekend z\)n. De stemming in de Kaapkolonie. In een brief uit Kaapstad van 21 November aan de „Arnb. Courant" zegt de schryver, na vermdd t9 hebben, dat het succes der Boeren met onstuimig gejuich begroet werd in de noordelijke cislricten Alb-.rt, Molteno, Colesberg, Steynburg: O, velen zyn bet Eugolsche juk zoo moe! Een 72 j rig man uit Steynburg kwam gisteren hier te Kaapstad aan om götuige te zyn voor het Hooggerechtshof; hy zeide, dat de menschen te Steynburg dagen m weken verlang 1 hadden naar de komst der Boeren. Hy betreurde, dat de bcele kolonie niet te gelyk als één man opstond; dan was de oorlog gauw gedaan. Waarom moeten de Burgers der Republieken alleen hun rloed storten voor de vrybeid, een vryh9id, waarnaar de kolonie ook zoozeer verlangt? Het mo t dien Burgers ontzettend tegengevallen zyn, dat de kolonie zoo traag is. Ja, dat is inderdaad treurig; het pleit wel voor de maatregelen van sir A. Miln^r, die met de eene proclamatie vóór, de andere na de menschen tot nog toe heeft zoet gehouden. In de laatste, van Donderdag 27 Nov., heet het, dat alle schade, door do Boeren aangericht aan de goederen van loyale onderdanen van H. M., zal vergoed worden. Wie zal dat botahn? Als de Republieken winnen, zullen die dit niet doen; als ze verliezen, zyn ze van öe aarde verdwenen en kan het daarop ook niet meer verhaald worden. Tot dusverre is nooit in eenige kolonische affaire schadevergoeuing uitbetaald 1 Neen, de kolonische Boeren moesten nu als één man opstaan; bet is nu tyd, dat zegt iedereen. Nooit komt er lat^r weer een kans om den Engelschman kwyt te raken. En, naar ik hoor, zyn de meeste Boeren goed gewapend. Waarom dan gedraald? Hoe de Engelschen alles geheim houden! Men mag maar niet weten hoeveel Engelschen er gedood en gewond worden. De vorige week is een schip vol gewonden van hier govaren naar Engeland; de uitgebreidste maatregelen waron genomen, dat niemand kon gewaar worden hoeveel er daar ingescheept werden. Zoo vertelde nog een Eogelsch soldaat, aie te De Aar geweest wasNiemand mag weten hoeveel dooden er vallen; by Belmont zyn grooto gaten gegravon en daarin zyn 's nachts de gecoode Engelschen by hoopen geworpen, opdat niemand vernemen kon hoeveel er ge vallen waren. Dat de Engelschen veel doodeD verwachten, blykt nog hieruit: een handelsfirma te Kaapstad (waar de Hollander K. in dienst is) beeft de levering aangenomen van 50,000 pond van een zeker phosfaat tot vernietiging van lykeo, die begraven zyn. Wordt een laag lyken in een gat gelegd, dan gaat daar een laag chemicalie overheen; nu, 50,000 pond is geen kleinigheid 1 BUITENLAND. Frankrfik, In het proces van Labori tegen de „Libre Parole" was vooral interessant de verklaring van Picquart, dat by, toen hy op den morgen nadat de aanslag op Labori was gepleegd, de rechtzaal binnentrad, Mercier tegenover zicb zag, en door hem met uitdagenden, triomfeerenden blik werd aaDgekeken. Men zal zicb wellicht nog herinneren, dat Meroier 'g middags aan Labori een bezoek heeft gebracht, en er byzonder op aandrong] hem persooniyk te zien, maar hem niet t§ zien heeft gekregen. In de wandelgangen van het boogg^J rechtshof loopt het gerucht, dat de procureur* generaal de aanklacht tegen 9 beschuldigden zal laten vallen en dat de verdediging afziet van het hooren van 108 getuigen. De socialistische Kamergroep, die na he$ optreden van Millerand als minister zich in twee deelen had gesplitst,' heeft weer in haaf geheel vergaderd en zich gereconstitueerd op den grondslag van de in het jongste congres genomen besluiten. Er wordt geen president benoemd. By den aanvang van iedere vergaderiog wordt eea der leden als voorzitter aangewezen. Dnltsohland. Het bestuur van het Alduiteche Verbood deelt mede: Den 9den en lOden December is het be stuur van het Alauitsche Verbond in het gebouw van den Ryks-.ag In BerlQn vergadefd geweest. Daarby kon medegedeeld worden, dat de opbrengst van de door het Aldultschs Verbond op touw gezette inzameling voor do gewonde Boeren, hun weduwen en weezen, meer dan 94,000 mk. was. Daar het Alduitscho Verbond reeds vroeger uit de opbrengst van deze inzameling 12,000 mk. aan de Aldultsche, van Antwerpen uitgezonden ambulance had bygedragen, werd besloten aan de Belgischo commissie opnieuw dadeiyk 12,000 rak. to zenden voor de bovengenoemde ambulance E.-n verlor bedrag van 12,000 mk. zal voor hetzelfde doel in reserve gehouden worden» Verder is een bedrag van 10,000 mk. van do afdeeling Johannesburg bestemd voor do we juwen en woezen van gesneuvelde Boeren, in bel byzonder echter van leden van bet Duitscho vrijwilligerscorps. Later zal men bepalen hot men do rest van het ingezamelde geld zal besteden. In elk g6val zal men zich verder zooveel mog.iyk bepalen tot bet verleenexji van steun aan de weduwen en weezen, nü voor de gewonden voldoende gezorgd is. Prinses Mathilce van Beieren, derde dochter van Prins Ludwig, is verloofd met Prins Ludwig, jougsten zoon van Prins August van Saksen Coburg-Gotha. Op bevel van den Keizer zullen in do eerste helft van Januari aan de Duitsche universiteiten eeuwfeesten gehouden worden.» De man, die den heer Lieber heeft aan* garand voor het gebouw van den Rykstiag, schynt dezelfde to zyn, die eenige maanden gelee en, toen de Ryfcsdag beraadslaagde over het verbieden van het Joodsche schAcbten, een bundel brochures in de zaal wierp onaef den uitroep: „Voor ossen-, Diet voor menschon- rechton", en toen van de tribune verwijdt!»! wer-J. Groot-Brltannlé. Het algemeen bestuur van de „National Liberal Federation" heeft in zyn eergisteren gehouden vergadering een motie aangenomen, inhoudende dat, terwyl het oordeelt dat onder de bestaande omstandigheden de regeering gern andere keus heeft dan den oorlog krach tig voort te zetten, met het doel hem zoo spoe ig mogelijk ten einde te brengen, het toch van meening is, dat er veel te betreuren is in de leiding van de on ierbanuelingen, die voorafgingen aan president Kruger's ultima tum, en dat zoowel ten aanzien hiervan als van Groot-Britanniè's militaire gereedheid tot een oorlog, die nu verklaard wordt onvermy* delyk geweest te zyn, do liberale party zich haar volledig reebt van critiek thans en in de toekomst moet voorbehouden. Het bestuur spreekt zyn groote waardeering uit voor do loyale diensten, onder zeer moeiiyke omstan digheden bewezen door de regeeringen van de Kaapkolonie en van Natal, en verklaart als zyn di^pe overtuiging, dat de eenige grondslag voor een duurzame en bévreoigende regeling moet worden gevonden in het be- hooriyk acht geven op de wenschen van alle deelen der Zuid Afrikaansche bevolking en in het verzekeren aan die bevolking van do grootste mate van zelfbestuur bestaanbaar met den toekomstigen vrede en voorRpoed van Zuid- Afrika. Het bestuur wenscht zyn bewondering te betuigen voor het moedige gedrag van ODze soldaten en matrozeö, zoo Britsche ala koloniale, en zyn innige sympathie met de gewonden en met allen, die door oen oorlog, dien het meent dat een wys staats man zou en kon hebben vermeden, betrekkingen en vrienden hebben verloren of in smart en nood zyn gedompeld." De gespatiö?rde woorden in den laat6ten volzin achter „oorlog" werden by amendement in de motie ingelascht. Daarentegen werd eon amendement verworpen om in den eersten volzin te schrappen de woorden: „terwyl het oordeelt, dat onder de bestaande omstandig heden de regeering geen andere keus heeft: dan den oorlog krachtig voort te zetten." De „Times" verneemt uit Singapore De Engelsche kanonneer oot „Rattler" is naar Gaja gegaan, waar de eilanders in burger oorlog zyD. De Britsche Noord-Borneo Maat» schappy zond ook esn af. eeling Sikhs en eon paar kanonuen. De „TimeB" verneemt uit Kaïro: Bi Egyptische regeering beeft de koopers van zeven Soedaneesche vrouwen, hun na de ln« neming van Khartoem als slavinnen geleverd, onder voorwendsel van een rui), ia hechtenis genomen. Een der gearresteerden is een ver-»1 mogend koopman te Alexandrié, waar de zaak; opzien baart. Een groot aantal Soedaneesche slaven worden Abessinié binnengesmokkeld^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 10