VERSTOPPING
Oost-Afrlka naar Vlissingen en Hamburg,
arriveerde 2ö Not. te Lissabon; de ,8oenda„"
van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 27
Nov. te Atjeh; de „Bundesrath," Tan Ham
burg en Antwerpen naarOost-Afrika, arriveerde
27 Nov. te Port Said; de „Saluk" arriveerde
27 Nov. van Batavia te Rotterdam.
Hazersiroude. De voordracht voor de
vacante betrekking als hoofd der openbare
school aan den Rfndyk bestaat uit de heeren
1 H. Krop, onderwijzer te Rotterdam; 2 R.
Kiestra, onderw. te 's Gravenhage; 3 A. De
Viss r, onderw. te Rotterdam; 4 C. Hettema,
hoofd der openb. school te Herwenen; 6 S.
Molenaar, oncerwyzer te Amsterdam.
Leiderdorp. Da heer A. Yeefkind, onder
wijzer aan üe Chr. school alhier, staat op
het viertal ter benoeming van een hoofd der
scbo 1 met den Bijbel te Purmerend.
Si)ssciiheim. Dr. Metzlar zal Woensdag
a. s. 's namiddags te één uur op het Raadhuis
gelegenhei) geven tot kosttlooze inenting.
YVoubrugge. Ten behoeve van de belang
hebbende lotelingen van de lichting 1900 dezer
g.meeute zal de zitting van deQ militieraad
te Leiden in het Invalidenhuis worden ge-
bou tn op Woensdag 13 December e. k, 's voor-
middags om halfelf.
Waddingsveen. Ds. L. Okken U. Pz. te
Spyk heeft het beroep naar ce Ned.-Herv.
Gemeente alhier aangenomen.
Zoetermeer-Zegwaard. In de plaats van
den heer C. Bos Gz., vertrokken naar
's-Gravenbage, is benoemd tot lid van het
Bestuur van de Chr. Bewaar-, Naai- en Brei-
school alhier de heer H. H. Steenwflk.
De collecte In deze gemeenten is aan
gevuld tot een bedrag van f 831.72, ongerekend
het bedrag van f 25, door de Chr. Jong9lings-
vereeniging en ruim f 16, door de leerliDgen
van de Chr. School bijeengebracht, welke
bedragen reeds waren opgezonden. De collecten
van de openbare en de R.-K. jongensschool
zijn by ce etgenoemd bedrag gevoegd.
Er is besloten drie vierde gedeelten af te
dragen aan de Z.-A. Yereeniging en 6én vierde
te bestemmen voor het RooJe Kruis.
Zoetermeor. Aan den heer J. Van Dorp
is, op zyn verzoek, met ingang van 1 Decem
ber a. s., eervol ontslag verleend als brand
meester dezer gemeente.
Zegwaard. Naar men verneemt, hoopt de
heer P. Koster alhier op Zondag 10 December
a. e. afscheid te nemen als voorganger van de
Gereformeerde Gemeente Zbgwaard c. a.
Kerheiyke Berichten.
Leiden: Verleden week was het voor den
eerwaarden heer H. I. Cohen, oppervoorzanger
der Noderl.-Isr. Gemeente alhier, een heugiyke
dag. Z.eerw. was n.l. in het huwelyk getreden.
De heer C. en echtgenoote werden p.r rijtuig
door een leeraar, den eerw. heer M. Van Wesel,
en den heer N. H. Bonnewits van het station
gehaald. Zeer verrast waren de jonggehuwden
by hun thuiskomst aldaar een commissie
aan te treffen. De heer M. R. Beuth trad
naar voren en droeg in goed gekozen woorden
een prachtig cadeau over, bestaande uit een
massief notenbout salon-ameublement, bekleed
met terra cotta pluche, namens de leden der
Gemeente; en vau de leerlingen der Isr.-Gods-
dienstschool een bouilloir, gepaard met een
prac .tig album, geleverd door den heer Kloete
alhier, met de namen der schenkers. De heer
N. H. Bonnewits gaf het cadeau der scholieren
over met een zeer gepaste toespraak, waarna
de heer Cohen eveneens zyn innigen dank
dank betuigde.
De kerkdienst werd jl. Zaterdag op uit
rekende wyze verricht door den eerw. beer
S. Sitters, oppervoorzanger der N. Ir. Gemeente
te Leeuwamen, vader der bruid.
De receptie, gehouden ten huize van den
eerw. beer Cohen, werd druk bezocht. Ook
de weleerw. zeergel. heer opperrabbyn kwam
de jonggehuwde gelukwenschen met eene
zetr gep .ste reae. Dat de heer Cohen met
het een tn auder zeer verrast was, laat zich
denken, alsmede, dat hy gevoelvol zyn dank,
cok uit oaau zijner echtge loote, uitte.
Zon...g was den scholi&ren der Isr. school
een feestje bereid. Om balftien kwamen allen
op het appèl en nadat ze allen hun plaatsen
hadden ingenomen, vingen zy aan met het
Transvaalsche volkslied en zongen meerdere
vaderl ndsche liederen. Een der jongelui hield
een korte toespraak tot zyn meester, ook na
mens zyn mede-leerlingen. De heer C. bedankte
hem met een handdruk. Aan versnaperingen
o tï rak het niet.
In de vtrgaderkamer der Gemeente, welke
zeer verlicht w^s door het branden der gas
kronen, wachtte den jongelui (circa 30 in getal)
een collation.
D t, üe j ngens en meisjes schik hadden,
laat zich by cergeiyke gelegenheid begrijpen.
De beste wenschen weroen den eerw. heer
Cohen en diens echtgenoote toegewenscht op
beide dagen der receptie.
Woensdag 29 November zal des avonds
te halfacht een bidstond worden gehouden
van ae drie Gereformeerde Kerken A, B, C,
alhier, voor Transvaal, en co lecte voor de
nagol.ten betrekkingen der gesnouvelde Trans
valere en Vrystater8.
Woubrugge. Ned.-Herv. Kerk. Woens
dagavond te balfzeveD, de heer Van Asselt,
van Amsterdam, oud-zendeling.
De oorlog tusscnen Engeland en Transvaal
Het bericht van de „Ind. beige" betreffende
het voorstel van Keizer Wilhelm tot bemidde
ling, op Windsor gedaan, worat In officiéél#
kringen te Londen als belachelyk bestempeld.
Tegenover de beweringen van de correspon
denten der Engelsche bladen over het misbruik,
dat de Boeren zouden maken van de witte
vlag, is sprekend het verontwaardigde protest
van de Zuid-Afrikaansche Republiek tegen de
schending van de conventie van Genève door
de Engelsche troepen.
Het Parysche bureau „Havas" nl. publiceert
een brief, gedagteekend 18 October, door de
Transvaalscbe Regeering gericht aan de buiten-
land8che consuls, die te Pretoria zyn geaccre
diteerd.
In dit schryven wordt In den naam der
beschaving geprotesteerd tegen de aanwerving
van Kaffers door de Britsche overheden. De
Regeering der Zuld-Afrikaansche Republiek
Do avondbladen hebben een telegram uit
Kaapstad van heden, meldende, dat generaal
lord Methuen Honingnestkloof bemeesterd heeft
en aldaar twee millioen geweerpatronen buit
maakte.
Pargs, 37 November. De Temps" ver
neemt uit Londen, dat men daar ongerust
zou zjjn over het ontbreken van berichten
betreffende den uitslag van de manoeuvre van
het 9de regiment lanciers by Graspan.
Uit Mooirivier werd gisteren aan de Times
gemeld, dat de Boeren in weerwil van hun
terugtrekken ten noorden van Estcourt, nog
altoos sterk zitten tusscken Estcourt en Pieter-
maritzburg. By Highlands zyn de Boeren
achterhaald door een vliegend vendel Engel
dat de ammunitie en het geheele wagenpark
xyu achtergelaten, is nog niet opgehelderd.
Uit de mededeelingen van den correspondent
van de „Daily Telegraph" kan men afleiden
dat het wapenpark zich bevond achter de
eerste stolling der Boeren en deze die stelling
onneembaar achtten, wat weer niet heel waar-
schyniyk is. Hoe het zy, het schynt dat de
terugtocht te overhaast moest plaats he'oben
de Engelsche bladen spreken anders niet van
een vlucht om het park op te breken.
Van het gevecht by Graspan tot dusver
geen nadere bijzonderheden. Het schynt dat
de manoeuvre van het 9de regiment lanciers
dat de terugtrekkende Boeren moest tegen
houden nog niet is afgeloopen. Misschien zyn
heeft ter kennis van de consuls gebracht de
volgende f riten, die onbetwistbaar zijn:
„By den aanvul tegen generaal .Koek te
Elandslaagte losten de soldaten van de be
schaafde Engelsche natie bun e-.rste schot op
de ambulance van hét Roode Kruis,dieduiaelyk
zichtbaar was.
„Zy trachtten een der geneesheeren te ver
moorde^ door hem een lanssteek toe te
brengen.
„Achttien van onze mannen, die zy krijgs
gevangen hadden gemaakt, hebben zy met
een sterk touw aan een maximkanoo vast
gebonden en ze achter het kanon gesleept.
„Plunderaars uit Dundee, die onoer de witte
vlag liepen, voegden zich by een gewap^nden
troep en streden tegen de troepen van den
Vryataat.
„Een gepantserde trein is onder bescherming
der witte vlag vertrokken om een brug te
herstellen."
De Regeering baalt nog een aantal andere
feiten aan, waaroncer de aanwerving van
Basuto's tegen betaling van 5 shilling per
dag, en het gebruik van Dum-Dum-kogels.
Zy verzoekt, dat overeenkomstig de con
ventie van Genève wegens deze feiten een
aanklacht zal worden ingediend.
Durban, 26 November. De „Natal Adver
tiser" zegt dat er in liet gevecht by Beacon-
heuvel (bij Willow Grange, ten zuiden van
Estcourt) vijftien Engelschen zijn gesneuveld en
twee en zeventig gekwetst. Het West-Yorkshire
regiment heeft duchtig geleden. Majoor Hobbs
is gevangengenomen, verscheidene officieren en
minderen worden vermist. Dit heeft blykbaar
betrekking op de beweging van generaal
Hildvard, don 23sten uit Estcourt ondornomen.
Londen, 27 November. Het ministerie van
oorlog heeft een telegram van generaal Sir
Redvers Buffer ontvangen uit Pietermaritzbnrg,
dd. gisteren, meldendo, dat de brigade van
generaal majoor Hildyard den 23sten van
Estcourt was opgetrokken tegen den vyand, die
den Beacon-heuvel bezette, welke Willow Grange
beheerscht. De Engelsche krijgsverrichtingen
hadden het terugtrekken van den vijand ten
gevolge. De gemeenschap per spoor en telegraaf
tnsschen Estcourt en Weston is hersteld.
De Engelsche verliezen warenveertien ge
sneuvelden en vijftig gekwetsten.
Generaal Hildyard rukte op naar een stelling
by Frore. Hij hoopt den vijand te kunnen af
sneden, van wien ondersteld wordt, dat hij
zich op Colenso terugtrekt.
Generaal Barton is van Weston voortgernkt
naar Estcourt. Do spoorweg is nu vry naar
Frere.
Een telegram van den gouverneur van Natal
aan het ministerie van koloniën, gisteren uit
Pietermaritzburg verzonden, zegt: De Boeren
trokken op Weenen terug. De Engelschen
hebben een hoogte bezet, drie mijlen benoorden
Mooirivier. Het schijnt, dat de Boeren de
Engelsche stelling te sterk hebben bevonden
en terugtrekken In de richting van Lady smith.
De telegraphische gemeenschap met Estcourt
is hersteld. Sir Red vers Buffer is te Pieter
maritzburg aangekomen.
Escourt en omgeving.
schende legermachten zijn op een geweer
schot afstand van elkaar.
Pietermaritzburg, 27 November. Gene
raal Barton is op marsclx gegaan naar Estcourt.
Londen, 27 November. Uit Queenstown
van 26 Nov. aan de „Tiraes": Generaal Gatacre
gaat morgen naar hot front. De Boeren zijn ten
zuiden van Stormberg (kaapkolonie) gezien.
Wat in Natal eigenlijk, geschiedt, is on-
mogelyk uit de uiterst verwarde berichten
van het oorlogsterrein op te maken. Offi. ièel
nieuws is er niet, met uitzon Jering van de
bevestiging van het gevecht van Willow
Grange, na afloop waarvan generaal Hild
yard naar Estcourt terugk.eroe. Wat daar
voorgevallen is, staat in het officiêele tele
gram niet. De „Daily Mail" verbaalt dat de
troepen van generaal Hildyard het Boeren-
kamp overvielen. De Boeren trokken terug,
doch vervolgens moesten oe Engelschen wyken
voor de overmacht der Boeren, terwyl de
Britsche artillerie de infanterie niet kon steunen
wegens de steile helling van den heuvel. Een
paar regels verder leest men weer dat het
Britsche geschut zeer juist schoot en de aan
rukkende Boeren tot staan bracht. Daarop
ketrden de troop&u naar Estcourt terug.
De berichten over het terugtrekken der
Boeren komen van verschillende zyden, maar
alle uit dagbladen, en zffn niet officiéél be
vestigd. Uit de officiêele telegrammen schynt
te blyken, dat de autoriteiten to Pietermaritz
burg van de bewegingen aer Boereu zoo goed
als niets afweten.
Ongelukkig zyn er vooreerst geen telegram
men over Lorenzo Marquez en Aden te wachten,
die nogal eens ophelderingen hebben gebracht,
want hoe toevallig l de kabel naar Aden
is juist weer gestoord nu het klaarolykelyk in
Natal gaat spannen. Het is ous te vreezen,
dat er voorloopig niet veel helderheid in den
toestand zal komen.
De groote ophef, die wordt gemaakt van
de overwinningen van lord Methuen aan de
Westgrens op de voorhoede der Boeren, eerst
by Belmont en daarna by Graspan, maakt,
zegt het „Hbl.", een beetje den indruk, dat
deze wapenfeiten moeten dienen om de aan
dacht van het publiek wat af te leiden van
beide andere gedeelten van bet oorlogsterrein,
vanwaar nog niet veel goeds bericht kan worden.
Als een uitvloeisel van de stemming, door
deze overwinningen gewekt, moet men het
bericht aan de Engelsche bladen beschouwen,
dat lord Methuen Honingnestkloof zou hebben
genomen. Ware dit bericht juist, dan zouden
wy wel reeds een officieel telegram daarover
hebben ontvangen gelyk ook de „overwinnin
gen" bff BelmoDt en Graspan het eerst uit
de officieels berichten bekend waren.
Nadere berichten van Belmont geven geen
nieuwe byzonderheden over het gevecht;
slechts blykt alt de verhalen der dagblad
correspondenten dat de Boeren zeer ordeiyk
terugtrokken, terwyl deze beweging zoo
meesterlyk werd geleld dat aan vervolging
niet viel te denken. Hoe het dan kon gebeuren
do lanciers wel in de wilde vlucht der Boeren
inedegesleurd.
Van de Britsche verliezen in het laatste
gevecht is nog geen officiêele lyst ingekomen.
Door de admiraliteit is echter alvast mede
gedeeld dat drie marine officieren zijn ge ood
tn orie gewond, waarvan één ernstig
RECL4HK9,
a 25 Cents per r gel.
Door 21 Profes
soren ia dcMcdi-
cSJncn beproefd en
aanbevolen, hebben
de Zwitsersche Pil
len van den Apo
theker Richard
Brandt, die voor 70
Cents het doosje in
de Apotheken verkrygbaar zyn, zich eene
wereldvermaardheid verworven, door baar on
overtroffen zekere, aangename en daarbff ge
heel onschadelyke uitwerking tegen
(ïCardffjvigheid), onvoldoenden stoelgang
en de onaangename gevolgen daarvan, zooals
Hoofdpyn, Hartkloppingen, BloedaanTaDg,
Duizeligheid, Misseiykheid, Gebrek aan eetlust,
enz. Het dagelyksche gebruik ko6t maar 3
Conten en de Zwitsersche Pillen van den
Apotheker Richard Branat worden tegenwoor
dig boven andere middelen door de vrouwen
verkozen. 9819 24
„HENIVEBERC-UJDE»
slechts echt, wanneer direct uit myne fabrie
ken betrokken. Zwart, wit en gekleurd, van
45 Cts. tot ƒ14.65 p. Meter. Glad, ge
streept, gekarteld, gestippeld, Damast, enz.,
(240 verscb. qualit. en 2000 verschilt, kleuren,
dessins, enz.), franco en vry van invoer»
rechten thuis. Monsters omgaanDubb.
briefporto naar Zwitserland. 9830 11
U. HENNEBERG's Zijde-Fabrieken,
(K. u. K. HoflO ZUrich.
Uit de „Staatscourant".
Kon. besluiten. Bevorderd tot commandeur in de
orde van den Nederlandschen Leeuw uir. F. Altiog
Mees, president der Nederlandsche Handelmaat
schappij. De heer Al. Becerra erkend en toegelaten
als consul van Columbia op Curafao.
Benoemd bij het wapen der cavalerie: bij den
staf van het wapen, tot luitenant-kolonel, de
majoor H. A. H. Smeding, van dien staf, toege
voegd aan den inspecteur van het wapen; bij het
2de regim. huzaren, tot luitenant kolonel, de
majoor F. N. Thiaoge, van den genei alen staf,
chef van deD staf der 3de divisie infanterie.
Aan den luitenaut-kolonel jhr. L. F. A. Van der
Goes, van hot regiment grenadiers en jagers, ver-
Sunning verleend tot het aannemen en het dragen
er ordoteekeDen van commandeur vau den 2den
graad van de Danebrogorde, hem door den koning
van Denemarken geschonken.
Met ingang van 1 Februari 1900, aan mej.
B. A. De Vries, op haar verzoek, eervol ontslag
verleend als meesteresse-vroedvroaw van de kraam
inrichting aan 's Rijks kweekschool voor vroed
vrouwen te Rotterdam.
De ministers van financiën, oorlog en koloniën
verleenen deze week geen audiëntie.
"Voordracht He Is din gen.
Niet mr. Troelstra, lid der Tweed#
Kamer, zooals allereerst was aangekondigd;
ook niet het Tweede-Kamerlid Schaper, zooalg
daarna was toegezegd, maar voor velen ongej-|
dacht en onverwacht de bekende sociaal-»
democraat Helsdingen, u|t Rotterdam, vervulde
gisteren de spreekbeurt voor de ALeeling
Leid-n der Sociaal Democratische Arbelderd-
party. De sameukomst had plaatsin de kleln&j
Stadszaal en was toegaukelyk voor arbeiderë
tegen betaling van vyf cents, voor ancera
belangstellenden tegen betaling van vyf en
twiDtig cents.
De opkomst was thans teter dan toen
voor korten tyd F. Van der Goes terzeifd r
plaatse sprak over den oorlog in Zuid-Afrik.
Ook thans bestond het gehoor grootendecis
uit arbeiders, verder uit eenige andere man-
ïyke belangstellenden, w. o. eenige studenten,
en uit enkele vrouwen. De getalstorkte van het
auditorium zal zoowat gelyk gestaan hebben
met die van een voltallige Tweede Kamer,
maar het percent der niet-bezitters zal in dit
gezelschap veel booger zyn geweest dan in
geDoemd Regeeringslichaam.
Nadat de spreker, na opening der vergadering
door den voorzitter, aan het publiek was voor
gesteld, kreeg en nam hy het woord, be»
tuigende, dat by er zich dezen avond toe be
palen zou propaganda te maken voor algemeen
kiesrecht en niet zou spreken over den toe
stand der Leidache werklieoen. Hy kon dat
niet doen, omdat hy alleen in het algemeen
wist, dat dio toestand slecht was, maar niet
bekend was met de byzonderheden, en om
deze te weten te komen, was zyn voorbe
reidingstijd te kort geweest, aangezien door
hem eerst des morgens bet uitnood igingw*
telegram, om te Leiden te kom^n spreken,
ontvangen was.
Algemeen kiesrecht, zeiie spreker, is noodig;
slechts weinigen bezitten het kiesrecht; de
tegenwoordige kieswet-Van Houten is knutsel
werk, want ze is vol van sta-in-aen-wegs en
barricaden, welke velen het kiesrecht ont
houden. Neemt men echter in aanmerking,
dat die wet is gemaakt door een kapitalist,
dan mag men ze als zoodanig beschouwd een
meesterwerk noemen. f
Met cjjfers, percentsgewyze, toonde spr. aan
boe onjers.htiden de steikte van de kiezers
in v rscbiïlcnde kiesdistricten in ons land is
en tevtns hoe groot ae uitsluiting is van
het kiesrecht, om daarna in overweging te
nemen de vraag, waardoor en waarom die
uitsluiting van dat recht toch wel zco groot is.
Er worot nogal eens beweerd, dat zy, dlej
uitgesloten zyn van het kiesrecht, geen be*
lang geuoeg stellen in de kiesrecht-quaestie»
Daze bewering vond eebttrin spr. een krachtig
bestryder, want er is wel degelijk belang ia,
gestild, getuigen de vele manifestaties, daar-'
voor gehouden. En womt tr by andere wetten
zoo gelet op de belangstelling van zekere
klasse, van de arbeiders?
Daarna stelde spr. in het licht de plichten,
welke rusten of gelegd woroen op de arbei
ders, bewerende, dat de wetten het zwaarst
drukten op ben, die de ondersta lagen der
maatscbappy \ormen. De belasting-en militie-
wetten z(jn daar om bet te bewyzen. Op
onzen arbeid, Z'. ispr., op het werk der ar: eiders,
rust de maatschappy. Wat zouden byv. hier
in Leiden ce prolessoren beginnen, als wff
niet zorg-en voor gebouwen ten dienste
hunner wetenschap? Tegenover die vele
plichten, bij de militie byv. voor de arbeidera
zooveel zwaarder dan voor de zonen der
rykec, heeft de arbeidersklasse ook aanspraak
op rechten. Het is veikeerd, dat haar die
women onthouden, dat men haar wel lasten
oplegt, maar geen rechten verleent.
Daarna wees spr. op het groots cuv 1, dat
het kiesrecht vastgekoppld wtfa aan de
belasting. Dat is onbiliykl Menig werkman
ziet zich daardoor thans genoodzaakt zyn
kiesrecht te koopen en dat gaat velen Loven
hun krachteü. Ook het bewysleveren van
zekeren graad van welstand Goor bezitting
op een Spaarbank, om zóó in het bezit van
zyn kiesrecht te komen, moest spreker ver-,
oordeelen. Als je soldaat moet worden, wordt
er niet gevraagd of je wat hebt; maar wel,
als ja kiezer wilt wonen I
Het kiesrecht wordt den arbeiders niet
onbelemmerd gegeven, omdat de bezittende
klasse er gevaar voor zichzelve in ziet, wan
neer de werklieden kiesrecht hebben, want
dan hebben zy wat mee te spreken in de
w(jze van regeereo, dan hebben zy invloed
op het maken van de wetten des lands. Vrij
willig geven zal die klasse den arbeiders het
kiesrecht dus niet. De arbeiders moeten er
dus voor werken, stryuen, zich er opoffe
ringen voor getroosten om het te krygen,
want nog eens: gegeven zal dat recht hun
niet worden. En toch: ze hebben er aan
spraak op; ze hebben recht op aniere ver
tegenwoordiging in de Tweede Kamer, thana
byna geheel samengesteld uit leden van
de bezittende klasse, die de niet-bezitters
er uit willen houden, bedacht als ze zyn
op zelfbehoud; ze hebben belang by voor
hen betere wetgeving, ook belang tyv.t
behalve by andere regeling der militie en
schutterijen, by andere regeliüg van het onder-
wys. Het leger, waarin thans ce werkman
de slechtst betaalde en zwaarste posten v r-
vult, ii er niet om de onalhankelykheid van
den vadcrland8chen bodem te verdédigen, maóf
voornamelyk om by Werkstakingen tegen do
werklieden te keer te gaan; bet bezorgt «itü
zonen der ryken mooie betrekkingen en na
den laode bewezen diensten een hoog pensioen.
Voor de schutter (jen wordt de werkman ui$
