N°. 12182
X>onclei*clair O November.
A#. 1899
$eze goiuant wordt dagelijks, met aitzondering
van (Zen- en feestdagen, uitgegeven.
Dit noiinuer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
De Biograaf
Nedcrlandsch Zuid-Afrikaanscke
Vereeniging.
f4878.291 Iq.
Leiden, 8 November.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZBB COTIUMT»
Voor Loldon per 8 maanden. 1.10.
Franco per post1.40.
&fzonderl(jko Nommers 0.05.
PRIJS DER AJDVERTENTEËEfl
Var 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.171, Grootewj
letters naar plaatsruimte Voor hot incasseoren bulten de **34
wordt f 06 berekend.
ondervindt reeds zooveel belangstelling en wy
ontvangen reeds zooveel aanvragen, dat wij
het thans anders zullen inrichten dan de vorige
maal, toen wij onze Abonné's in de gelegen
heid stelden de vertooning van de Biograaf
te zi9n, maar er nog zooveel teleurgestelden
waren, die zich coor den grooten toeloop geen
plaatsje konden veroveren.
Maandag- en Dinsdag-avond, Don
derdag- en Vrijdag-avond zullen namelijk
twee voorstellingen gegeven worden en wel
van zeven tot acht uren en van negen
tot tien uren.
Daarmede hopen wjj ook dit doel te berei
ken, dat kinderen naar deze voorstellingen
gaan, vooral omdat geen kindervoorstelling
wordt gegeven door de te hooge kosten.
En wie door zijn zaken of bezigheden ver
hinderd ia om zeven uren te gaan, welnu,
deze vindt gelegenheid om negen uren een
voorstelling in de Stadszaal bij te wonen.
Het eenige zal zyn, dat de pauze iets korter
zal moeten worden; omdat w(j het aantal
beelden niet willen verminderen.
Er zullen wederom orie rangen zijn, waarbij
ook al rekening houdende met gezonden
wenken moet worden opgemerkt, dat de
laatste tien rijen thans zullen gelden ala
de b o 8 t o plaats, daar de beelden op grooter
afstand meer diepte krijgeD.
De prijzen zijn weder zoo laag mogeiyk
gesteld
La.tste tien rij n 40 cents.
Volgende tien rijen 25
Eerste tien rijen en galerij 15
Voor plaatsbespreking bestaat alléén ge
legenheid voor de voorstelling van zeven
uren, indien mén dit VFë'nscbt.
Tot hedenmiddag drie uren was ons, met
het gisteren vermelde, op verschillende in-
teekenbiljetten een bedrag toegezegd van
Onnoodig bijna om mee te deehn, dat wjj ons
voortdurend voor de toezending van ingevulde
biljet'en blijven aanbevelen.
Blanco inteekeni iljetten liggen aan ons
Bureil ter beschikking.
Eenige beschouwingen over wettelijke
regeling Tan woningtoestanden.
I.
Er zullen niet velen gevonden worden, die
nit detlen in de overtuiging onzer Rsgeering,
omtrent het noodzakelijke eener wet op de
volkshuisvesting, een zoogenaamde woningwet,
waarvan thans een ontwerp aan de Staten-
Generaal is aangeboden.
Zoo zien wij dan langzamerhand de sociale
wetgeving aangroeien; wel is waar nog veel
meer op het papier dan in werkelijkheid;
docb, op de langzame verwezenlijking van
het doel, dat er mee beoogd wordt, mogen
wij toch goede hoop hebben.
De sociale wetgeving, dat wil zeggen die,
welke vooral en in de eerste plaats strekt
m het belang der arbeidende, der volksklassen,
en de tbans ontworpen wet beboort zeer
s ker daartoe.
Het is, helaas, een feit, dat ten opzichte
van veel gemeenten de woningwet te laat,
misschien meer dan twintig jaar te laat komt.
Wat verknoeid en bedorven is blyft, geruimen
tyd althans. Slechts in het vervolg zal men
toestanden kuDnen scheppen, die niet meer
de duidelijk zichtbare sporen dragen van
verregaande achteloosheid of van bijna mis
dadig opfcet.
Toch geldt ook bier bet bekende: „Beter
iaat dan nooit." En te meer geldt dit, waar
immers een gebrekkige wetgeving oorzaak
is, dat op het gebied der volkshuisvesting
zooveel treurige toestanden bestaan.
't Is waar, do gemeentebesturen zijn aan
gewezen om er in te voorzien en er zyn er, -
w. o. ook Leiden die met loffelyken ijver
getracht hebben zich van de taak te kwijten,
Het is er echter verre van verwijderd, dat
men op afdoende wijze slechte toestanden
door het bloote uitvaardigen eener politie
verordening zou kunnen verbeteren.
Het komt minder aan op het bestaan der
verordening en meer op haar inhoud en
omvang en boven alles op haar nakoming.
Bovendien kunnen de gemeentebesturen niet
gedwongen worden in dit onderwerp te
voorzien, veel minder om dit op behoorlijke
wijze te doen, en soms worden zij in hun
vrije bewegingen belemmerd door de boven
hen gestelde macht of door bestaande strijd
vragen van hanceleud optreden terugge
houden.
Het kan natuurlijk niet in onze bedoeling
liggen, om een schets te geven van den
geheelen inhoud eeuer tamelijk uitgebreide
wet. Dit is trouwens ook niet noodig om
een goed denkbeeld te verkrijgen van wat
de Regeering wil, van de beginselen en hoofd
bepalingen van het ontwerp en van de voor
naamste opmerkingen, waartoe het voorstel
aanl&iding geeft.
Het middel om in de toekomst over het
algemeen een betere volkshuisvesting, dus
betere woningen, te verkrijgen voor die stan
den, welke daaraan het meest behoefte hebben,
is natuurlijk gelegen in een gestreng toezicht
op de nieuwe stichtingen.
Daarom worden de gemeentebesturen
verplicht om bepaalde eischen te stellen,
waaraan by bet touwen van woningen, het
vernieuwen daarvan en ook met betrekking
tot bestaande woningen moet worden voldaan,
en worden door de wet voorschriften gegeven
omtrent onbewoonbaar-verklaring, ontruiming,
sluiting en afbraak van perceelen, by ont-
tigging d00r gemeentebesturen in het belang
der volkshuisvesting mogeiyk gemaakt.
Het is een feit, dat ook onder de bestaande
wetgeviDg de gemeentebesturen tot hot
maken van bouwverordeningen bevoegd zyn
en dat zy in tal van gemeenten bestaan
umige zyn zelfs zeer goed ingericht.
Hoe komt het dan, dat d ze verordeningen
ni.t by machte zyn geweest om het kwaad
te keeren? Ligt het voortwoekeren der kwaal
aan de verordening of aan iets anders?
H t moge in de eerste plaats op de ver
ordening zelve aankomen, van niet minder
gewicht is toch het toezicht op haar naleving.
Ontegenzegiyk is het ook, dat de eene ver
ordening veel gemakkeiyker dan de an !ere
ontdoken wordt en dat een bouwverordening
in d. n regel vry gemakkeiyk ontdoken wordt,
omdat, waar het op haar nakoming aankomt,
een gewoon politietoezicht niets baat. Hi rby
komt nog het loonende van de overtreding.
De vraag, of het ontwerp waarborgen
geeft, dat de alom in te voeren plaatselijke
verordeningen op de volkshuisvesting, wat
nieuwe stichtingen en herstellingen betreft,
op voldoende wyze zullen worden nagekomen,
zal men bezwaariyk in bevestigenden zin
kunnen beantwoorden.
Het moet, dunkt ons, niet aan den
plaatselyken wetgever worden overgelaten,
of by al of niet een speciaal toezicht op de
uitvoering der wetteiyk voorgeschreven ver
ordening zal instellen. Toch schynt dit de
bedoeling te zyn; doch, zonder zoodanig toe
zicht zal, vreezen wy, in menige gemeente
de wet een doode letter biyven.
Het schynt wel twyfelachtig, of een speciale
bouwpolitie, om dit woord nu eens te ge
bruiken, in kleinere gemeenten uitvoerbaar zou
wezen, maar dit is geen afdoend bezwaar.
Voor de toepassing van verschillende wette-
lyke maatregelen worden immers kringen
van gemeenten gevormd? Men bandele hier
op dezelfde wyze en geve aan plattelands
gemeenten, welker gezammiyke bevolking
een zeker zielental Diet te boven gaat, ge
legenheid om zich tot het instellen van een
college van toezicht te combineeren.
Hierdoor zou ongetwyfeld nog een tweede
voordeel worden verkregen. Ofschoon byna
olke plaats eigenaaroige behoeften heeft, in
verband met bijzondere omstandigheden, be
staat er toch dikwyis tusschen de verorde
ningen van naburige gemeenten meer ver
schil dan noodig of gewenscht is.
Overeenstemming, waar zy mogelijk is, moet
reeds daarom worden gezocht, wyi overtre
dingen, in verschillende gemeenten begaan,
worden gebracht voor denzelfden rechter,
voor zoover die gemeenten onder zyn gebied
zyn gelegen. Eepheid van rechtspraak wordt
er dus door bevorderd.
In deze zaak kan men niet te voorzichtig
zyn. Er zyn weinig aangelegenheden, waarin
het gevaar van tegenwerking grooter is. Zou
het dan niet aangewezen zyn, om, evenals
art. 4 van het ontwerp bepaalt omtrent welke
punten voorzieningen moeten worden getroffen,
by stichting en vernieuwing in acht te nemen,
dergeiyke punten ook aan te geven met
betrekking tot het toezicht?
Ook dat zal, met behoud der zelfstandig
hei J van elk gemeentebestuur in het byzonder,
de gewenschte éénheid bevorderen.
De afdeeling Lelden van bet Algemeen
Nederlandsch Werklieden-Yertond hield alhier
baar driemaandelyksche vergadering. Na ver
slag der beide penningmeesters kwam aan de
orde: de stryd van onze stamverwanten in
Transvaal en Oranje-Vrystaat, nl. om daarvoor
iets af te zonderen (algemeen applaus).
By da besprekingen, waaraan te geven aan
„Htt Roode Kruis" of voor de nagelaten be
trekkingen, kwam uit welk een groote ver
ontwaardiging ook in dezen kring bestond
tegen Engeland, dat die menschen io Zuid-
Afrika dwingt tot een oorlog, alléén om zyo
gouddorst te bevredigen, om dat land met
zyn ryke goudmijnen in bezit te krygen.
Na lang van gedachten gewisseld te hebben,
werd besloten twintig gulden te geven aan
„Het Roode Kruis" en dertig gulden voor de
nagelaten betrekkingen.
Den 14den Januari a. s. hoopt prof. dr.
C. K. Hoffmann den dag te herdenken, waarop
hy 25 jaren geleden het hoogleraarsambt
aanvaardde by da faculteit der wis en natuur
kunde aan de Ryks-universiteit alhier.
De tweede uitvoering van het oratorium
„Abraham" was gisteravond aanmerkeiyk
talryker bezocht dan den eersten avond. De
Stadszaal was nu zoo goed als geheel bezet.
Tulniersveret niglngen uit Leiden, Arnhem,
Rotterdam en Amsterdam hebben tegen 29
dezer te Utrecht een vèrgadering van vakge-
nooten uitgeschreven om te geraken tot de
oprichting van een Nationalen bond van tuin
lieden, bloemisten enz.
Groote deelneming en liefde werden
gisteren betoond by de overigens eenvoudige
begrafenis van mr. O. W. Star Numan, griffier
der Eerste Kamer en .curator der Leiische
Universiteit. In grooten getale waren Eerste-
Kamerloden aanwezig -op „Eik-on duinen" .en
volgden achter den voorzitter, Mr. Van Naamen,
vergezeld door den waarn. griffier Mr. Zillesen,
na de familiebetrekkingen den ïykstoet. Vooraf
giogen de boden der Kamer, terwyi Kamer
bewaarders naast den rouwwagen gingen.
Op het ïykkleed waren eenige palmtakken
gelegd; overigens was alle uiterlyke tooi ver
meden. Op hot kerkhof zelf waren zeer velen
aanwezig: de ministers van buitenlandscbe
en blnnenlandsche zaken en flnancién vertegen
woordigden de regeering, de voorzitter en
griffier oer Tweede Kamer, ambtenaren ter
griffio der Eerste Kamer, de oud-minister
Havelaar, ledender Rekenkamer, de secretaris
generaal van binneniand8cho zaken en water
staat, een deputatie van curatoreo der Leidsche
Universiteit, enkele hoogleeraren, deputation
van het Leidsche Studentencorps, van het
gesticht voor ooglyders en tal besturen, zoo
mede vele predikanten.
Allereerst schetste ds. Weiter het ryke
leven van den afgestorvene, weergegeven door
het woord trouw, trouw aan zyn God en
Heiland en trouw tegenover ieder met wien
hy in aanraking kwam.
De voorzitter der Eerste Kamer, mr. Van
Naamen, huldigde eveneens 's mans trouw en
toewyjing aan zyn ambt en vertolkte de
diepe droefenis over zyn plotseling heengaan,
voor hem meer dan griffier, een trouw vriend,
christen in allen eenvoud was hy het tevens
in al zyn hoogheid.
Ds. Van Gheel Gildemeester sprak namens
den Herv. Kerkeraad en de Haagsche afd.
van het Bybelgenootschap een kernachtig
dankwoord voor al hetgeen Star Numan heeft
gedaaD.
By ontstentenis van den voorzitter van
curatoren der Leidsche universiteit schetste
mr. C. J. E. Graaf Van Bylandt do verdiensten
van den overledene als curator en zyn uit
nemende gaven vaQ hoofd en hart, arbeids
kracht, rechtschapenheid, humaniteit en zyn
trouwheid aan beginselen, overtuiging en
geloof.
Ook de rector-magnificus prof. dr. Lorontz
herdacht den overledene, diens onverflauwde
toewyoing aan de belangen der Universiteit,
zyn consciëntieuze behandeling van alle zaken,
vooral zyn warme belangstelling voor den
bloei der natuurwetenschappen. Star Numan
dro g met eere den naam van verzorger der
Universiteit.
De heer Van Meerbeke sloot zich by deze
hulde aan namens curatoren van het Haagsche
gymnasium, welks secretaris eerst en onder
voorzitter laatsteiyk de overledene was.
De vertegenwoordiger van het Studenten
corps legde een aan de universiteitskleuren
bevestigden krans op het graf neer als bewys
van vereering der nagedachtenis van den
curator, die met zoo groote toewyding zich
aan de belangen der Universiteit gaf.
Na een godsdienstige toespraak van dr.
Posthumus betuig 'e de zoon dank en einuigde
ds. Welter met dankgebed.
Ds. A. Voorhoove H.Czn., sedert 1887
predikant te Amsterd<m, herdenkt heden zyn
vyf en-twintigjarige ambtsvervulling.
Aan het einde der gisteren gehouden
vergadering van de Prov. Staten van Zuid-
Holland wees de beer Ruysch er op, dat naar
aanleiding van bet voorkomen van besmet-
telyke ziekten en pestziekte aan boord van
Engelsche schepen de vraag is gedaan of in
deze provincie voldoende barakken tot
afzondering van ïyders en een ontsmettings-
cienst aanwezig zyn. By cholera epidemie
heeft de ziekte voortgewoed coor gemis
aan afzonderiogsgelegenbeid en ontsmettings-
dienst en de dyssenteria-epidemie te Oud
dorp heeft wederom geleerd, hoe noo.ig
dadelyke afzondering is. Vroeger is door God.
Staten een onderzoek ingesteld. Hy wenschte
nu te vragen of Ged. Staten dergelijk onder
zoek nogmaals willen instellen niet enkel
naar het aantal beschikbare barakken, maar
ook naar den ontamettingsdienst.
De voorzitter verklaarde zich bereid de
vraag aan Ged. Staten over te brengen.
De volgende zitting is bepaald op Dinsdag
21 November.
De Gouvern' ur van Suriname, thans met
verlof hier te lande, aanvaardt 1 December
de terugreis na r de kolonie.
Heden arriveerde te 's-Gravenhage met
zyn gade jbr. C. Van der Wy> k, afgetreden
Gouverneur Generaal van Nederl.-Indiê. Voor
veel hooggeplaatste autoriteiten uit Nederl .nd
en de koloniën wa9 de berinnering aan de
moeiiyke bestuurstaak, die de afgetreden be
windsman met zooveel geestkracht had ge
voerd, een reden om den oud landvoogd een
hartelyken welkomstgroet te brengen in
het Hollandscbe Spoorstation.
Het allereerst echter werd Jhr. Van der
Wyck verwelkomd namens H. M. de Koningin,
die Haar adjudant, baron Sirtema van Gro-
vestins, had gezonden. Voorts werden o. a.
opgemerkt de min. van koloniën, binnenl.
zaken en marine, de staatsraden jhr. Van
der Wyck (broader van den ex-gouverneur-
generaal), vice-admiraal Ten Bosch en gene-
raal-majoor Den Beer Poortugael; generaal
Vetter, vice-admiraal Kruys, voormalig com
mandant der zeemacht in Indië, en vele anderen
met bun dames, waarvan een mevrouw
v. d. Wyck een bloemruiker aanbood.
De oud-landvoogd heeft intrek genomen in
het pension aan de Sophialaan der s-Gra-
venhaagsche Pensionmaatschappy.
Aan den ta 's Gravenhage gedetacheerden
sergeant schryver H. W. Voorthuys, van het
4de regiment infanterie, zal op den lOden
dezer, het onderscheidingsteeken voor 12-
jarigon trouwen dienst worden uitgereikt.
De by het 4de regiment infanterie over
geplaatste 1ste luitenant J. A. N. De Laru-
wiere Kraat, van het 2de regiment infanterie,
is (in afwykiDg met een vorig bericht) door
den kolonel, regiments commandant, ingedeeli
by de 2de compagnie, 3de bataljon te Haarlem.
Het totaal van de inschryvingen ten
behoeve der Zuid Afrikaansche Republieken,
by de Ned. Zuid Afr. Vereeniging to Amster
dam, bedroeg op Zaterdag 4 November
f 235,364.54, waarvan circa f 88,000 alleen
uit Amsterdam ontvangen.
Aan het „N. v. d. D." wordt uit Rusland
bericht, dat ook wel voor andere landen zal
gelden, dat de minister van buitenlandscbe
zaken aan den Nederlandscben gezant en de
consuls verboden heeft geld voor Zuid-Afrika
in ontvangst te nemen. De inzamelingen der
bladen en de giften van particulieren werden
dientengevolge geweigerd.
De minister van koloniën noodigt allo
op Zaterdag 11 November a. s. in de residentie
aanwezige ridders dor Militaire Willemsorde
uit tot bywoning van de plechtige uitreiking,
op dien datum, 's middags te 12 uren, op
een garnizoensparade, in het Malieveld (by
ongunstig weder op het achterplein der Oranje
kazerne) van de decoratie van ridder 4de klasse
der Militaire Willemsorde, aan de luitenant
kolonels van het Nederlanisch-Iodische leger
J. L. Koster (sedert gepensiooneerd) en H. C.
Moorrees (met verlof bier te lande). Sts.-CL
Het comité te 's Gravenhage voor het
eenvoudig gedenkte&ken op het graf van
Jacob Maris or.tving tot heden voor dat doel
een bedrag van twee duizend, driehonderd
vyf en zeventig gulden.
Volgens „Het Vaderland" zal de sergeant
der hospitaal soldaten Etter, op zyn aanvrage
deel uitmaken van de 2de espeditie van
„Het Roode Kruis", die onder leiding van den
officier van gezondheid dr. Koster, naar Zuid-
Afrika zal vertrekken.
Door den minister van koloniën is dr.
J. H. Simon Thomas gestel; ter btscüiüióDg
van den gouverneur-generaal van Nederlaadsch-
Indië, om te worden benoemd tot tweeden
geneesheer by het krankzinnigengesticht te
Buitenzorg.
De ministers van justitie, binnenlandsehe
zaken, marine, financiën en koloniën verleenen
deze weck geen audiëntie
Den 17den van deze maar d zal te Port-
Saïd het standbeeld van Ferdinand DeLeosep3
worden onthuld. Het zal can dertig jaren
geleden zyn, dat het Suezkanaal werd g opend.
Nederland, vierde in raügorde van de door
het Kanaal varen ie sch pen, zal b;1 het feest
vertegenwoordigd zyn door den heer Conrad,
liJ van de Internationale commissie voor de
werken, die daartoe uit Dtn Haag is ver
trokken.
Het te onthullen standbeeld is van brons
en 7.40 M. hoog. Het staat op een bard-
steenen voetstuk, boog 9 M. 66, waarombeen
een cirkelvormig plateau van 17 M. middel-
lyn, dat 3 M. 23 boven den waterspiegel en
op oen Westhavendam te Port-Said is ge
bouwd. Het geheel verheft zich 20 M. 29
boven den waterspiegel. Het beeld ziet naar
het oosten, en do uitgestrekte rechterhand
wyst den ingang van het Suezkanaal aan.
Er zullen veel feeeten zyn, en de Khedive
zal dat van den 17den leiden.
Biykens by het departement van marine
ontvangen bericht is Br. Ms. pantserdekschip
„Friesland", onder bevel van den kapitein
ter zee W. Römer, 7 dezer te Port-Victoria
op Mahó (Seychellen) aangekomen.
De officier van gezonoheiJ der 1ste klasse
J. D. De Blécourt, geplaatst in do rol van
Hr. Ms. wachtschip te Willemsoord, wordt
met 11 Nov. a. 8. op non activiteit gesteld.
De luit. ter zee der lste klasss H J. Pak,
dienende als 2de officier aan boord van Hr. lis.
schoener „Zeehond", wordt met 20 Nov. a. s.
op non-activiteit gestel J en vervangen door
den luit. ter zee der lste klasse W. Cornells.
Het stoomschip „Burgemeester Din
Tex" arriveerde 7 November van Amsterdam
te Batavia; de „Kaiser" arriveerde 4 Nov.
van Hamburg en Amsterdam te Mozambique;
de „Oengaran", van Java naar Rottordam,
vertrok 6 Nov. van Marseille; de „Spaarn-
dam", van Nieuw York naar Rotterdam, is
7 Nov. Lizard gepasseerd; de „Koningïn-
Regeotes", van Batavia Daar Amsterdam,
vertrok 7 Nov. van Port Saidde „Polyphe
mus" vertrok 5 Nov. van Batavia naar
Amsterdam; de „Soenda", van Amsterdam
naar Batavia, vertrok 7 Nov. van Suez.
Alkeinade. By den burgerlykeo stand
bedroeg hier het aantal gebor.nen in October
jl. 19, dat der overledenen 6, voltrokken
huwelyken 3, tegen respectievelijk 16, 5 en 3
in dezelfde maand van 1898.
De alhier te Roelof Arendsvoen gestation-
neerde gemeente veldwachter P. Du Pau en
de rykaveldwachter A. H. P. J. BoJaan zyn
er in geslaagd onder de gemeente Haarlemmer
meer, aan den kanaaldyk, by Ni.uwo-WeteriDg,
aan te houden den in het Algemeen Politie
blad gesignaleerden 40-jarigen H. J. E. De
cliënt, oio nog ruim drie maanden gevangenis
straf bleok te moeten ondergaan, werJ onmid-
deliyk ter beschikking der justitie gesteld en
gevankelyk naar Ha.riem overge racht.
Bodegraven. Op 1 October van dit jaar
bedroeg bet aantal huizen in de v.rschillendo
wyken: De Meye 110, Buitenkerk 31, Noord
zijde 80, Weyland 74, Weypoort 48, Zui zjjde
117, Oud-Bojegraven 25, Dorp-Noor 2yiel76
en Dorp Zuidzyde 279, te zanun 940 huizon
met 4174 bewoners. Op 1 Oct. 1889 was hot
aantal huizen 851 mat 3737 bewoners en op
1 October 1879 waren er 757 huizen met
3321 bewoners.
Het bestuur van den Zuidzyder en Boe
zempolder, alhier, zal op Woensdag 16 Nov.
a. 8. schouw voeren over de bezaDdkig en
begrinding der wegen en van den Hoogen ajjk
of het voetpad, gelegen in bet deel van
genoemden polder.
Byna elke vereeniging alhier collecteert
voor de Transvaal. By een ingezetene, die
nogal lii van verschillende vereenigingen is,
heeft men dan ook niet minder dan 10-maal
om een gift voor dit doel aangeklopt.
ll&zcrswoude. Aanstaanden Vrijdagavond
zullen we in de gereformeerde kerk eoa
volksvergadering hebben met „ure dee gebeds",
voor Transvaal. De heer Jac. Oversteeg, van
Amsterdam, en dus geen predikant, zal
daarby voorgaan.
Ik heb vernomen, d&t alle zitplaatsen, op
enkele gereserveerde na, vry zullen z|Jn.
De collecte is uitsluitend bestemd voor
weduwen en weezon van in den oorlog
gesneuvelde Transvalere m Vrystatere.
