Burgerlijke Stand van Leiden. les worden gegeven ln wetenschappelijke vakken, o. a. talen, toekbouien, enz. Ds. W. A. Yan Griethuysen, predikant de? Hervormde Gemeente te Alkmaar, heeft het beroep naar de Vrije Gemeente te Ant werpen aangenomen. Het stoomschip „Ancbises," van Batavia naar Amsterdam, passeerde 1 Oct Perim;de „Ardjoeno," van Java naar Rotterdam, pas seerde 2 Oct. Ouessant; de „Cyclops" vertrok 29 Sept. van Batavia naar Amsterdam; de „Laertes", van Amsterdam via Liverpool naar Java, passeerde 1 Oct. Wight. Haarlemmermeer. In den morgen van den eersten dezer, omstreeks 10 uren, werd uit de Ringvaart dezer gemeente, nabij Sloten, opgehaald het l{jk van Cornelis Witziers, oud 63 jareü, wonende te Sloten. Donderdag avond heeft hy zijn woning verlaten, Diet zeggende waar hy heenging. Daar zjjn pet op een in de Ringvaart liggende schuit is gevonden geworden, vermoedt men, dat by zich, in de nabijheid van die schuit bevindejde, an naar zijn pet, die waarschijnlijk door den storm zal zijn afgewaaid, willende zoeken, te water is geraakt en verdronken. Hij laat een we luwe met kinderen na. De verkiezing van twee leden van den ge- jaeeateraad, ter voorziening in de vacaturen, ontstaande door het bedanken der heeren G. A A. Knaap en C. Dijt, is bepaald op 17 October a. a. en de stemming en herstemming, zoo noodig, op respectievelijk 31 October en 14 November a, s. Voorschoten. De loting voor deze gemeente zal worden gehouden op Donderdag 19 Oct. a. s., '8 vm. 11 ureD, aan deD Leid3chendam. Daaraan zal door 29 jongelieden worden deel genomen, waarvan 9 broederdienst hebben opgegeven, 1 lichaamsgebreken en 2 in dienst zijn. Uit de „Staatscourant". Kon. besluiten. Benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau J. H. Jalink, hoofdcommies bij den Raad van State. De minister van financiën maakt bekend, dat op 80 September jl. bij de betaalmeesters in kas was 1,861,425.03'/» |en dat op denzelfden dag door de Nedeilandsche Bank, ingevolge art. 11 bis van haar octrooi, aan 's lands kas een voorschot was veretrekt ten bedrage van 2,544,919.30*/®. Door den minister van koloniën zijn de hoeren H. Tj. Bremer, A. J. L. De Boer en J. Molenaar gesteld ter beschikking van den Gouverneur- Generaal van Nederlandsch-Indië, om te worden be noemd tot derden stuurman by den gouvernements marine aldaar. Rijkskweekscholen. De „St-Ct" bevat bet volgende programma voor het in 1900 te houden examen tot toelating aan de Rijkskweekscholen voor onderwijzers en onder wijzeressen. a. Nauwkeurig en natuurlijk lezen van een niet te moeilijk stuk proza of poëzie. Hierbij zal gelet worden op een zuivere uitspraak en het verstaan van het gelozeue. b. Het vervaardigen van een schoonschrift, middelgroot en klein, op papier met lijnen. Uit bet schoonschrift en uit het andere schriftelijk werk moet blijken dat de adspirant duidelijk, net en regelmatig schrijft. c. hen begrip van het tientallig stelsel, van de hoofdbewerkingen met geheele en gebroken getal len, van de practisch bruikbare morken van deel baarheid, van het zoeken van den grootsten ge- meenen deeler en bet kleinste gemeene veelvoud van geheele getallen. Kennis van het metrieke stelsel. Eeuige konnis van vlakke figuren en Yan meotkundige lichamen, voor zooverre die door aanschouwing te verkrijgen 19. Vaardigheid in het beredeneerd oplossen van eenvoudige vraagstuk ken, zoowel uit bet hoofd als op schrift. il. Konnis van de hoofdzaken der spraakknnsl en der redekundige ontleding, benevens eenige vaardigheid om zich zoowol mondeling als schrif- toJyk juist en gemakkelijk uit te drukken. e Kennis van de hoofdgebeurtenissen uit de geschiedenis des vaderlands. f. Eenige kennis van de aardrijkskunde van Nederland, een voorstelling van de kaart van Europa en van de ligging der werelddeelen. g. Eenige kennis van inlandscbe dieren en planten en van eenige eenvoudige natuurkundige verschijnselen. h. Aanleg voor den zang. Het teekenen van een eenvoudig vlak figuur. Voor de Rijkskweekschool voor onderwijzeressen bovendien: j. Eenige vaardigheid in de nuttige handwerken. 1. het breien eener kous, 2. bet naaien van een 6tiknaad, ovcrbaudschen naad, zoom, stik- en rol- naad, knoopsgat en vetergat; 3. overmazen, aan- mazen, het mazen van een gat met rechte steken 4. bet merken van gewone kruisjeslotters en cjjfers. Eerste huwelijksafkondiging van 1 October. L. Borst w. 44 j. en E. Van Hulst jd. 28 j. H Piket jm. 22 i. en M. S. Hnarland jd. 22 j. J. Van .Meteren ïrn. 29 j. en C. Dreef jd. 24 j. 5. J. H. Van Goiberdingon jm 23 j. en A. Bruining jd. 24 i. W. B. A. Van Hartevelt jm. 22 j. en C. Koot jd. 20 j. M. J. P. D. baron Van Harinxma tlioe Slooten jm. 24 j. en C. F. barones Van Harinxma tboe Sfooteu jd. 25 j. J. R* Leijonaar jm. 26 j. en M. Zijlman jd. 26 j. AARLANDERVEEN. Bovallen: G. Van Zwie- teu geb. Vredeuborg Z. ALFEN. Bevallen: N. Blok geb. De Wit Z. G. Visser geb. Canrinus Z. G. H. Oostveen gel). Bakker D- BODEGRAVEN. Bevallen: A. M. W.DeJong geb. Jongeneel D. H. S. Zuurveen geb. Harber9 Z. Overleden: J. Van der Stal, wed. van J. De Jong, 66 j. G e h u w d: A Radomaker jm. 27 j. en N. Hcl- •loot jd. 26 j. F. Van der Neut jm. 22 j. en J. Ockhorst id. 22 j. H1LLEGOM. Getrouwd: T. Paase en C. A. M. Tibboel. Bevallen: G. E. Taat geb. Elffers Z. M. v. Scbravendijk gob. ColyD D. J. J. Maaskant geb. v. d. Walle D. C. v. d. Hulst geb. Erkamp D. Overleden: A. M. v. d. Aar 2 j. L. Muller 18 m. NOOIiDWIJK. Geboren: Comolis, Z. van P. Plug en A. C. Hazenoot. Petronella Maria, D. vm C. G. J. Alkeuiade en F. P. v. d. Weyden. Willem, Z. van J. Plug en K. Ammeraal. Mar ti .us, Z. van P. Wijnands en Th. Steenvoorden. Maria Johanna, D. van J Nieuwenhuizen en C. Veen8wijk. Johanna Hendrika, D. van N. G. v. d. Borg en M. J. Koelewyn. Ondertrouwd: W. L. Benschop 29 j. en B. Van Konijnenburg 26 j. H. O. Leonhardt 31 j. en H. K K. Tappenbeck 27 j. Overleden: E. Steen voorden 22 j., Z. van L. SteonvcorJen en H. Zootendaal. OEGS l'GEESl'. Geboren: Alida Margaretha, D. van P. Visser en J. Snijder. Ovorledon; G. Den Ottelander 36 j., te Nieuwland. CJUD8H00RN. Bevallen: W. Koenekoop geb. Cbarlet D. C. Redegeld geb. Van Capol 'L Overleden: J. Barreveld jd. 23 <L INGEZONDEN. De Electrisclie Spoorweg Lei denHaarlemmermeer. Met veel ingenomenheid zal ik begroeten en voor den handel van zeer veel beteekeDis acbt ik de totstandkoming van bovengonoemden spoorweg. Immers niet andere dan kostbaar en zeer tydroovend kan men reizen in den Haarlemmermeerpolder. Wat my echter opvallend vreemd voorkomt en hetwelk ik den Gemeenteraad in over weging geef bij de behandeling van deze zaak is het Davolgende: Waarom wil de Commissie van Fabricage de entree maken aan den Lagen Rijndijk, welke niet breed en flink bebouwd is, en niet op het Raamland of het zoogeD. Groentje? Waarom betitelen B. en Ws. enkel de bewoners van de Haarl.straat met nijveren? Waarom (daar ieder belastingbetalende moet bijdragen aan subsidie plus rentegaranti den bewoners (ik bedoel neringdoenden) van Hoogewoerd, Botermarkt en Nieuwen Rijn deze voordeelen niet gegund, daar hun de schade, lijdende door de verplaatsing en be zwaring der vaart, door niets is vergoed geworden? Waarom, daar door de drukke vaart her haaldelijk de brug geopend moet worden, welke de Haarl.straat met de Haven verbindt, hetgeen zeer bezwaarlijk is voor het reizend publiek, de Lage Rijndijk voor zulk een plaats van aankomst en vertrek gekozen wordt, terwijl de Hooge Rijndijk twee plaatsen voor statlonneering aanbiedt, is mij onbegrijpelijk. Ook met het oog op de kinderen der beide (Mare- en Heerensingel-) scboleD, acht ik bet raadzaam, dat er meer passage komt aan de Haven brug. Zoo de Hooge Rijndijk als stationneering de plaats wordt van den E. S, is deze ge makkelijk bereikbaar van Holl.- en Staatsspoor, van N. Z., Rjjnl. en IJseltrammen, en komt dit het algemeen verkeer hierdoor (alsmede den winkelstand aan dezen kant der stad, voor welken ik deze regelen in hoofdzaak schrijf) tot voordeel. H. D. L. Leiden, Oct. 1899. RECLAMES, a 26 Cents per regel. „RENSlEfiERG-ZIJDE», slechts echt, wanneer direct uit mijne fabrie ken betrokken. Zwart, wit en gekleurd, van 45 Cis. tot ƒ14.65 p. Meter. - Glad, ge streept, gekarteld, gestippeld, Damast, 6dz., (240 verscb. qualit. en 2000 verschill. kleuren, dessins, enz.), franco en vrij van Invoer rechten thnls. Monsters omgaand. Dubb. briefporto naar Zwitserland. 7946 11 G. HKNNEBERG's Zijde-Fabrieken, (K. o. K. Hofl.) Zilrlcb. KOLONIËN. (Engelscbe mail.) Deli-bladen tot 6 Sept. ATJEH. Uit Kotta-Radja wordt dd. 1 Sept. aan de „D. C." geseind: „Van 24 tot 29 Augustus van uitMatang- koeli en Araboengkoe gepatrouilleerd, waarbij de vijand 15 dooden bekwam; wjj één Am- boinee8 gesneuveld en 1 Eur. fuselier licht gewond. Op 25 Augustus ging een gedeelte van de colonne in bivak aan de Djamboe- Ajer-rivier. Enkele patrouilles in Pedir werden licht beschoten." De dood van den heer De Vicq. In de „Straits Budget" komen eenige bij zonderheden voor omtrent het overlijden van den heer De Vicq, oDzen consul-generaal te Singapore. De heer De Vicq was gaan paard rijden met den heer Hoynck van Papen- drecht. Gekomen op Gallop Road, waar do heeron een eindje zouden galoppeeren, waarschuwde de heer De Vicq zijn metgezel dat de paarden nogal vurig waren, zoodat ze goed in de hand moesten worden gehou den. Weldra raakte de heer De Vicq wat vóór, zonder dat de heer Hoynck echter daarin iets verontrustends vond. Bij een bocht van den weg verloor laatstgenoemde den consul uit het oog en toen hij den hoek om was, zag hij dat aan het eind van een vrij 8til afdalende zijlaan de heer De Vicq op den grond lag. De dood was waarschijn lijk dadelijk ingetreden; de gevallene had een gat in het achterhoofd. De begrafenis had plaats onder zeer groote blijkt a van belangstelling; tal van autori teiten waren aanwezig en de gouverneur (die uitstodig was) had zich doen vertegen woordigen. Het Nederlandsche consulaat was vertegenwoordigd door den heer Obermüller, waarnemend consul-generaal. Mevrouw De Vicq was in Europa en men wist haar verblijfplaats niet recht. Door den Gouverneur-Generaal van Ned.-Indiö zijn de volgende beschikkingen genomen: CIVIEL DEPARTEMENT. Benoemd: Tot pres. van den Raad van Justitie te Padang de voorz. van den landraad te Medan, Bindjei mr. Diephuis. tot leeraar Nederl. H. B. S. Semarang, dr. Kolthoff; tot ass.-res. van Djombang O vink; tot ass.-res. van Japara, Ten Cate; tot chef van de 4de afd., standplaats Lahat do adi.-inspecL bij den post- en telegraafdienst Scipio Blume. Tijdelijk belast: Met de waarneming der betrekking van secretaris van het gouvernement de gewezen gouvts.-secretaris thans lid van de grondhuur-comtnissio Van Rees; met de waar neming der betrekking van ambtenaar-kruidkun dige bij 'a Lands Plantentuin te Buitenzorg dr. Unger. Verleend: Een jaar verlof naar Eorop wegons ziekte aan den controleur der 1ste klasso op do Buitenbezittingen B. W. F. Fokker; den controleur der 1ste klasse bij bet Binnenl. Best. op Java (a la suite) ter Westk. van Borneo J. A. Van der Breggen te Djokjakarta; een tweejarig verlof naar Europa wegens ziekto den contr op de buiten bezittingen C. J. Westenberg, contr. voor de Batakscbe Zaken. Ontslageo: Eervol uit zijn betrekking op verzoek met dankbetuiging voor bewezen diensten het lid van den landraad te Medan Goedhart, vervanger do veearts Van dor Veen. DEPARTEMENT VAN OORLOG. Overge plaatst: Naar Amoenfcai de offic. van gez. lste kl. bjj den mil. geoeesk. dienst Hoorweg. 3 O 1 8t e STAATSLOTERIJ. Trekking van Maandag 2 October. vijfde klasse. negende lijst. NIETfiN. 24 2202 4161 6461 8646 11539 14164 16007 18357 94 17 69 72 49 80 83 16124 80 128 2340 72 76 64 11639 14202 94 86 31 46 87 6508 70 47 19 33 86 63 60 4209 20 8830 92 22 77 96 60 76 74 66 42 97 28 82 1S423 87 79 4303 62 70 11736 34 «1 99 93 2403 46 84 99 11827 81 1C276 1635f 98 3 76 90 8807 63 97 16346 89 216 80 4407 6628 10 74 14321 16110 1:607 18 41 10 61 72 119'.6 43 12 11 19 46 38 63 9013 32 14433 28 87 802 93 72 6726 18 86 14502 48 94 21 2616 86 27 9116 93 18 78 18724 44 21 4607 29 71 12054 98 94 44 66 41 24 66 76 12106 14616 99 48 74 44 46 86 90 37 24 16507 61 97 «8 4603 6918 9213 66 39 45 68 406 81 17 44 14 92 79 76 86 16 87 27 67 69 12210 91 16633 18856 76 2603 32 87 96 84 94 63 69 601 30 63 1-6 9Ó06 12303 14704 90 91 43 69 4710 6?07 66 29 13 16707 18610 47 90 48o7 61 70 57 14 62 47 coo 99 4965 78 80 12491 16 76 48 6 2760 78 93 88 70 27 93 67 9 P2 6000 7034 9427 83 62 16311 1S072 24 2848 23 36 44 12519 79 13 76 60 2366 34 OJ 70 45 90 47 13140 69 81 6104 7208 78 12631 14822 88 63 709 86 7 18 9600 12102 28 97 19203 10 3007 66 7326 11 63 39 17066 31 67 14 86 27 86 71 67 80 47 07 27 6222 39 9651 82 89 17123 60 79 36 70 74 67 92 94 64 60 96 46 6322 91 78 12833 14938 82 69 801 63 64 7416 9877 49 66 17201 18313 17 3128 6419 64 9900 61 61 67 61 71 61 46 7600 40 12965 16017 84 63 72 99 68 7 41 80 67 85 76 923 3216 6636 98 60 (1 58 83 86 89 31 70 7631 16118 92 16146 17330 90 1036 66 6633 44 98 13023 49 44 19452 60 67 66 61 10223 62 65 68 19620 62 3308 87 69 92 13109 69 67 34 66 10 6711 69 10325 16 162H 76 71 77 37 19 91 79 34 33 90 91 1114 40 70 7723 10477 69 66 17429 13641 41 68 74 42 99 79 «0 80 64 1276 70 79 66 lOGtG 13211 16320 93 el 79 76 80 97 10606 44 32 96 19762 1311 3160 99 7694 10703 66 64 17600 y3 33 77 6827 7» 16 96 96 1 19815 17 3627 6928 83 33 13361 16402 7 19910 72 69 66 7693 10821 69 38 17 16 1460 83 97 8001 86 92 94 30 S0067 95 3631 6007 68 61 13183 16679 74 78 97 62 21 84 98 92 13644 17619 20H6 1500 66 31 8133 10923 13637 82 64 64 18 95 43 «3 99 66 94 75 20207 6 1 3744 60 73 11024 13702 16711 17732 20321 71 67 6114 76 38 7 28 66 42 1614 3821 34 89 49 43 47 17836 71 32 28 68 3206 69 82 90 39 82 86 81 81 70 88 13819 97 17936 20448 1767 9904 6200 84 11120 93 16914 39 89 1808 24 25 8341 21 74 68 49 2Q630 14 25 47 90 48 13927 C3 62 92 70 29 98 8416 67 31 76 72 20607 1910 43 6303 63 11299 09 99 87 17 69 64 24 66 11300 11046 16926 18014 28 2016 4006 72 64 14 68 31 29 2076J 20 10 77 8639 66 64 33 44 93 64 86 6407 49 67 14106 69 18160 208 .'3 97 39 16 64 80 26 72 69 20952 2134 60 66 78 11427 61 86 86 60 99 87 68 8609 11537 61 16003 16212 97 2200 4103 6do Klasse 8ste Lflst. - 13670 m. z. 19570. Marktberichten. Rotterdam, 2 October. Heden was de aanroer ▼an Tarwe en Gerat merkelijk kleiner en kondon daarvoor dan ook nat betero prijzen bedongen wor den. Witte- en Broioeboonon daarentegen waren veel te xaim aan do markt en moeston lager afgegeven worden. De overige artikolen blovon nagonoag onver anderd. INLAND80HE GRANEN. Witte Tarwe. Er was niet genoeg voor do be staande behoefte en men kon dan ook 20 oonte hooger bcdii- g o. Eenige partijtjes extra puike Nieuw e konden cog ieta boven de noteering opbrengen. Nieuwe Vlaam. en Zeouw. de eete ƒ6.25 tot ƒ6.50 a dito dito middelb. 6.10 a 6.20 Flakk. en Overm. de beate a 6.20 9 u 6.40 dito dito middelb. a 6.6.10 Mindere soorten 5.60 5.90 Jarige Ylaamacbo en Zeenwache 6.10 6.40 Flakk. on Overm. 6.80 a 6. Mindere qualitait 5.10 a 5.60 Canada kwam niot voor. Voorts werd verkoobt per 100 Kilo: Nieuwe Witte uitgezoohte qoaliteit f8.tot /8.25 dito goede 9 a 7.60 a 7.75 Jarige dito uitgezochte a 7.75 a 8. dito goede 7.40 a 7.60 dito m.ndere 7 25 7.80 Boodo Tarwe werd algemeen iets hooger genoteerd. Poldersoorten f 182 tot/198 en aQdere/180 tot 188. Rogge werd onveranderd geplaatst; enkele puike monetera brachten boven de notoeiing op. Zoeuwsobe en Vlaamache naar qaal. f5.50 tot f 5.75 Overm. en N.-Brabantaohe a a E.6.50 Gerot. Van Wiüter- en Zoner- was er weinig; prijzen 10 k 20 cents hooger. Chev&lior onveranderd. Vlaameohe en Zeeuwsche Winter van f 5.40 tot ƒ5.70 Overmaasche en Flakk. a 5.20 5.60 Afwijkende soorten a a 4.90 6. Vlaam-ohe, Z. en Flakk. Zomer 5.30 a 5.50 Mindere qualitolt a 4.75 a 5.10 Vlaamache ea Zeeuw. Chevalier a 5.a 6.— Voorla werd per 100 Kilo vorkocht: Zeeuwscho Winter do puiksto f8.75 tot f9. dito goede 8.40 8.60 9 Zomer- naar qualitolt 8.35 8.70 Cheval er de beste 8.80 9.25 dito mindere 8.a 8.60 Haver zonder verandering. Blanke en wichtige qualiteit van 3.50 tot f 3.70 Zoauw. en andere inL Voera. a a 3.20 a 8.40 Liolitere dito dito a a 2.60 a a 3. Voorts word gedaan por 100 Kilo. Zoeuwsobe eerste qualiteit /6.70 tot ƒ7. Paardenboonen waren weinig gevraagd, Zeeuweche van ƒ5.60 tot f6.10 aangeboden gebleven. Duivenboonen f 6.76 tot ƒ7.20. Scbapenboouen ƒ6.tot f6 30. Brnineboonen door al te ruimen aanvoer wat lager afgedaan, doch roimde ten alotts toch alles op. Walcher8che van f 10.tot f 10.50 Vlaamache en Zeeuwscho B 9.40 9.60 Ordinaire dito a dito a 8.76 9. Geringere 7.75 8.25 Witteboonen zeer ruim ter markt on hoewol lager afgegeven toch maar gedoeltelijk op te ruimen. WalohorBchovan ƒ10.75 tot ƒ11. Vl&amsche en Zeeuwsoho a a 10.25 10.50 Ordinairo dito dite 9 9 9.75 10. Mindere soorten a 9.25 9.50 Ël&nwe erwten behielden prijs. Pnike kooksoorten lieten zich nog het beate verkoopen. Walchersohevan ƒ8.25 tot 8.60 Zeeuweche on Vlaamache 7.35 a 7.60 Middelb. quaL dito en Flakk. 7. a 7.80 GoringeroC.75 6.90 Sohokkera van ƒ8.tot ƒ10.doch kwamen weinig voor. Koolzaad zonder handel, wegens ontbrekende vraag. Hennepzaad niet aangeveerd. Kanariezaad zonder verandering. Het boste f 7.75 tot f8.middel-qualiteit 7.26 tot ƒ7.60 on geringere aoorten ƒ6.50 tot 6.75. Karwoizaad bloof tot vorige prijzen aangeboden. BDITENLAND8CHE GRANEN. Tarwe kwam in loco weinig voor. De lioogoro prijzen voor stoomendo on op aflading werden ma r alloen door bonoodi {den ingewilligd. Alleen etoomendo Kausas 3 werd ruim verhandeld. Rogge werd vast op pr^js gehondeD. Taganrog150 tot ƒ152.— dito zwaardcro. a 159 „160.— dito etoomendo 155. NicolaJefF uit Zeeboot a 158. Helena atoomende a 162. 8t.-Peterabnrger148 151. dito Sept. o/B.-aflad. a a a 152. dito Sept.-Oot. o/s. a a 1 4. Arohangel atoomende a 162.— Gerst nog even schaars. Zwarto Zootot 133.— Amerikaanache140. AzofTZwarte Zee Sept. o/s. all. cODt. 127. Taganrog at.omende 131 138.— Odessa 181 a 182.— Haver in vastere stemming, doch zonder bekende afdoeningen. Boekweit zeer vast. Prima State195 tot 196 Boekweitgrntten hooger. Middel 8t.-Petereburger a ƒ260 Grove Libau283 a t 285 Voer-erwten van ƒ6.25 tot ƒ6.50. Maïs met goeden handel. Bonte Amerik97.— tot ƒ100.— a dito nit Zeeboot 96.— a a 97. dito stoomende a 96.50 a „97. La Plata naar qualiteit. 9 96.a 98. Foxaniana a „112.- Odessa uit Zeeboot Ui).— Alkmaar, 2 Oct. VEE. Koeien per E.G. ƒ0.49 a fr.6'J, vette Kalveren 30 a ƒ100; idem per K.G. 70.70 a ƒ0.90; nuchtere idem 8.»/16;8chapeD vett9 ƒ16.a 26.— Lammeren a vette VarkoDs per K.G. ƒ0.85 a ƒ0.42, idem magere 9 a 15. Londen, 2 Oct. Ter veemarkt zijn aangevoerd: runderen 1900, schapen en lammeren 7000, kal veren 10, varkens Prijzon: beste runderen 2/4 a 4/7, schapen en lammeren 3/4 a 5/8. Kalveren a eb. Louden, 2 Oct. Frieaohe Boter 114 a 116 ah. Engeland en de Z.-A. Republiek. President Kruger heeft verklaard, dat God hét leger der Boeren niet zal bijstaan, indien z(j den oorlog beginnen en de Engel- schen, die aan de grens samentrekken, aan vallen. In Kaapstad meonen nog velen, dat de Boeren do vijandelijkheden niet zullen beginnen zoolaDg er nog de flauwste hoop bestaat. En volgens de „Daily Chronicle" bestaat er nog hoop, zoolang het gevecht niet begonnen is. Ds Transvaalsche Volksraad heeft beslist, dat de Uitlanders, die de Boeren helpen, na den oorlog het stemrecht zullen krijgen. Men verwacht, dat de staat van beleg he den of morgen in Transvaal zal worden afge kondigd. Dstachementen van de artillerie-reserve zijn naar Rustenburg, Wakkerstroom en Standerton gezonden. In het kamp te Volks- rust bevinden zich reeds 1800 artilleristen. In open wagens vertrekken duizsDdon vluchtelingen, blanken, Maimers en Kaffers naar Kaapstad. Zaterdag vertrokken uit Pre toria zes en dertig treinen naar de grenzen, met gewapende burgers, wien door een geest driftige menigte uitgeleide werd gedaan. Onder de Engelache officieren, die zich hebben aangemeld naar Zuid-Afrika gezonden te worden, bevindt zich een kleinzoon van koningin Victoria, prins Karei Victor van Slees wfik—Hol8tein. Mgr. Vaughan, aartsbisschop van West- minster, heeft bevolen, dat in alle katholieke kerken van Londen openbare bidstonden moeten worden gehouden, om het behoud van den vrede af te bidden. In de andere Eogelsche kerken z(jn zulke diensten nog niet afgekondigd. De wakkere vredesvrionden in Engeland hebben den moed na het gebeurde op Trafal- gar8quare niet verloren. In het Brookwoodpark te Londen kondigen ztf weer osn groote meeting aan, onder leiding van Hubard. Londen, 2 October. Da avondbladen be vatten een telegram uit Kaapstad, meldende, dat volgens de „South-African News", gister avond een extra-trein vertrokken is, om den Engelschen agent Conyagham Greene met zyn personeel en archieven van Pretoria terug te balen. Kaapstad, 2 October. Het bovenstaand bericht uit de „News" wordt officieel tegen gesproken. Er is den Britschon agent te Pretoria geenerlei bevel gegeven, om die stad to verlaten. Londen, 2 October. De „Standard and Diggers' News" heeft het volgende telegram uit Johannesburg: De mobilisatie der Boeren ging snel in z(jn werk; omvangrijke bewegingen naar de grens werden in enkele uren uitgevoerd. Mannen van 16 tot 60 jaar trekken ten strijde; tot de commando's behooren leden van den Uitvoerenden Raad, hun zoons, de zoons van den staatssecretaris, veel familie leden van president Kruger, leden van den Volksraad, rechters, Hollanders, advocaten en andere mannen van de practtjk. Het Duitsche corps vormt een geduchte strijd macht, het Fransche corps telt 150 man. Bij het vertrek der commando's heerschte buitengewone geestdrift. Kaapstad, 2 October. Naar aanleiding van het gerucht, dat de Boeren dreigden Britsch gebied in beslag te nemen, zegt de „Southafrikan News" uit goede bron te weteD, dat zij niets van dien aard zullen doen. De godsdienstige gevoelens der Boeren leiders verhinderen hen, willekeurig over te gaan tot oorlog, zoolang hun nog eenige andere weg openstaat. Hetzelfde blad meldt, dat Hofmeyr zich ter beschikking van de Britsche regeeriDg heelt gesteld om zijn medewerking te verleenen tot eenig redelijk voorstel, dat tot een finale regeling zou kuDneu leiden. Londen, 2 October. De bladen melden, dat de Koningin a. s. Zaterdag een verga dering van den Privy Council te Osborne zal bijwonen; waarschijnlijk zal dan de datum voor de bijeenroeping van het Parlement vast gesteld worden op 17 October. Het Zuid-Afrikaansche conflict en de continentale mogendheden. Naar de letter opgevat, houdt voor zoo ver wjj er tot dusver ovir kunnen oordeelen, want zij is nog niet vorzoaden, ook do nota, die is opgesteld naar aanleiding van den Engelschen kabinetsraad van verleden Vrijdag, niet de beslissing in over de vraag; Oorlog of vrede? Men wil den schfin in acht nemen en wil op Transvaal de verantwoorde lijkheid leggen van de vredebreuk. Maat niemand zal zich door dergelijke handigheden laten beetnemen. Het Engelsche kabinet spreekt het beslis sende woord niet uit, maar geeft het aan do regeering van de Zuid-Afrikaansche republiek In den mond. Want voorwaarden, zooals dezo nota, naar luid van de berichten, bevat, stelt men niet aan een staat, met welks regeering men nog tot overeenstemming hoopt te k<yi men. Het spreekt vanzelf, dat op een eisch als die der erkenning van de suprematie def Britsche belangen in geheel Zuid-Afrika slechtfl één antwoord mogelijk is. DeZuid-Afrikaanscho republiek moet weigeren een suzereioiteit tg aanvaarden, die de ontkenning zou zijn van haar zelfstandigheid. De oorlog schijnt dus onvermijdelijk, tenzjj het beroep op de bemiddeling van der den, waartoe de regeering van den Oranje Vrijstaat, die in dezen strijd de lotgenoot zal zijn van de zuster-republiek aan de overzijde van de Vaal, het initiatief wil nemen, da Europeesche staten mocht bewegen de reserva te verlaten, die zij tot dusver in acht hebben genomen. Wat zal de houding zyn van de andera Europeesche staten in den stryd tusschen Engeland en de gemeenebesten van Holland- scben stam in Zuid Afrika? Tot dusver hebben zy zich strikt onzijdig gehouden. Maar zullen zy daarin tot het einde toe blijven volharden? Over die vraag is een polemiek gevoerd tusschen twee gezaghebbende bladen, de Ber- lfinsche „National Zeitung" en de St.-Peters*. burg8che „Nowoje Wremja", die beiden he$ oor hebben van wat er in de regeerings- kringen van hun respectieve landen omgaat. De „National-Zeitung", die bekend is met da in het Duitsche departement van buitenland-j sche zaken heerscbende stemming, had, zondet diep op de zaak in te gaan, als haar meening uitgesproken, dat Engeland geen internatio nale moeilijkheden zou hebben te duchten in bet geval van een oorlog met Transvaal. Tot rechtvaardiging van deze meening deed het Berlijnsche blad opmerken, dat Engeland, al heeft het een sterko troepenmacht in Zuid» Afrika bijeengetrokken en daardoor op ander® punten zich van trospen ontbloot, steeds zyn marine geheel tot zyn beschikking zou heb ben als instrument van zyn politiek, zoodat noch de wateren van het uiterste Oosten, noch. die van het Oosten van Europa in voorkomends gevallen van maritieme strydkrachten onb» bloot zullen zyD. Daarom verklaarde de „Na* tional-Zeitung" den toestand van de Boereti voor zeer ernstig, omdat geen enkele staat voor heD tusschenbeide schoen te zullen komeDalthans voor het oogenblik ontbrakeu alle aanwijzingen, volgens welke een dergelyka eventualiteit nu reeds zou kunnen voorkomen.'^ Tegen deze conclusie is de „Nowoje Wremja^ opgekomen met de opmerking, dat de „National* Zg." zich hoogstens zou kunnen uitlaten vooi! zooveel Duitschland betreft. Maar hetBeriyn- sche blad zou niet in staat z'jn te waarborge^ dat'de continentale mogendheden, al mengen zy zich voor het oogenblik niet iu hot geschi). tusschen Engeland en Transvaal, dezelfde ge» dragsiyn zullen blyven volgen, wanneor z\) stonden voor het gevaar, dat de vernietiging van de onafhankelijkheid van Transvaal ten gevolge had het ontstaan van een Engelscb koloniaal ryk in Afrika, dat doorloopt van de Kaap de Goede Hoop naar Ciiro en dat in het Noorden reikt tot aan het Suez-kanaal. De „National Zeitung" handhaaft in haar repliek de meening, dat in dezen geen enkele staat zyn gereserveerde houding z* 1 laten varen. Of die opvatting juist is, zal de tyd moeten leeren. Van de drie groote mogendheden, die hier in aanmerking komen, is Rusland hetmiosfc direct by de verhoudingen in Zuid Afrika be-*, trokken. Duitschland is rechtstreeks belang^ hebbende door de ligging van zyn Afrikaan-: sche bezittingen. Frankrijk is eveneens met groote materiëele belangen in Afrika betrok ken. Voor deze beide staten kan het geeD onverschillige zaak zyn, wanneer Engeland zyn oppergezag in Zuid-Afrika bevestigt, door de zelfstandigheid van de Hollandsche republieken te onderdrukken en zyn gezag in het zwarto werelddeel zoodanig uitbreidt, dat het een doorloopend gebied van Zuid naar Nooró omvat. Voor Frankryk komt daarbij de wrok, die men tegen Engeland koestert sedert de Fashoda zaak, waarvan de herinnering geens zins is uiigewischt en wel levendig zal biy ven,' totdat daarvoor op de een of andere wyze voldoening is verkregen. Daaruit verklaart zich ook de eenstemmigheid, waarmee de geheele Fransche pers sympathie aan den dag legt voor de Boeren en geen gelegenheid verzuimt om op de gevaren te wyzen, die het Britsche imperialisme in zyn schoot bergt. Men legt van Fransche zyde nadruk op de overeenstemming der belangen van Duitsch land en Frankryk op het gebied der koloniale politiek in Afrika. Indien de gevoelens, dj3 zich in Frankryk doen gelden, in Duitschland weerklank mochten vinden, dan zou men zicb,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 2