N°. 12149
Maandag 3 October.
A0. 1899
Qourant wordt dagelijks, met uitzondering
van gon- en feestdagen, uitgegeven.
Leiden, 30 September.
F" eullleton.
Eeu moedige Trouw.
PB1JS DEZKB COUE^JTTj
Voor Leiden per 8 cnaandea. 1.10.
iFranco per post1.40.
AJaonderl^jke Nommers 0.05.
PELJ8 DER A1)vkhth;WTI Afgt
Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regei meer f 0.17$. - Grootety
lettere Daar plaatsruimte - Voor het tncaaseereo bulten de stad
wordt f 0.05 berekend
Tweede Blad.
i-
Offlclëele Ken nisgevingen»
Inhomslenbelasllng.
Burgemeester en Wethouders v&n Leiden brengen
herinnering, dat met SO Sopt. o. k. de d rde
©Troijn vervalt van <1« Inkomstenbelasting, dienst
|899, en dht alzoo op den laten October a. e.
Vinatona do keft van don aanalag moet zjja
jol'.'a an.
Zfi noodigen mitsdien belanghebbenden uit, om,
Ipr voorkoming van vervolgingskoateD,
jot de betaling van bet verschuldigde ten kantcre
\&n don Gemeente-Ontvanger over to gatD.
Bnrgomeeater en Wethoudera voornoemd,
LeideD, F. WAS, Burgemeester.
18 Sept. 1899. VAN HEYST, Seoretaria.
De Leidache Maatschappij van Weldadigheid
jer voorkoming van verval tot armoede, waar-
Van in de hedenmiddag gehouden vergadering
verslag over 1898/99 is u.tgebracbt, heeft
voor ondersteuning uitgegeven ruim 9900,
terwijl niemand om gebrek aan geld behoefde
afgewezen te worden.
Voor onderwijs werd besteed 480,
hooger dan ooit te voren, maar zeker een
der beste middelen ter voorkoming van
armoede.
Berekening der arbeiderswoningen sloot dit
iaar met een batig saldo van ruim 900
bet vorig jaar was er nog een aanmerkelijk
tekort.
Ofschoon de financiëele uitkomsten van den
arbeid gunstig zijn, zijn de zakelijke bepaald
ongunstig.
Het vorige jaar kon met alle kracht worden
voortgegaan om alles vcor 1 Nov. 1899 gereed
te hebben, terwijl goede verwachtingen konden
gekoesterd worden met httoog op bestellingen
in Augustus en October. Maar in Nov., toen
de bestellingen voor de koloniale reserve en
het Indische leger kwamen, viel het niet mee.
Pantalons werden niet bestel J, in plaats van
20,000 attila'8 nu slechts 15,000; 1000 kapot-
jassen in plaats van 1500, boezeroenen 7000
tegen vroeger 7500, terwijl werkbroeken,
waarvan het vorige jaar 5000 stuks benoodigd
waren, nu In het geheel niet werden besteld.
Aan 83 kleermakers moest aangezegd
worden, dat zij met April moesten worden
ontslagen, als er geen verandering kwam.
Deze bleef uit, genoemd aantal kleermakers
moest naar huis gezonden en de arbeid met
nog slechts 87 werklioden voortgezet.
Met de bestelling voor '98/99 is men gereed
en als de nieuwe bestellingen voor 1 Nov.
a. s. in het bezit zijn, dan nog zal het per
soneel een Btagnatie moeten ondervinden van
6 weken.
Gedurende 9 maanden werd aan 120 kleer
makers arbeid verschaft, de laatste 3 maanden
aan 87 slechts.
Ongeveer 120 naaisters vonden hetgeheele
jaar werk, een 100 tal breisters slechts ge
durende 29 weken.
Aan arbeidsloon werd ƒ45,000 uitbe
taald. Omtrent het informatiebureau, wordt
gezegd, dat er nog niet genoeg ge: ruik van
werd gemaakt, stellig coor te weinige bekend
heid met het doel en met dezo afdeeling.
417 Inlichtingen werden verstrekt aan 116
personen. Met het oog er op, dat er zooveel
in den blinde gegeven wordt en omdat zooveel
mogelijk tegen te gaan, wekt het Hoofabestuur
op, om nog meer dan tot nu toe van deze
gelegenheid om vtrtrouwbaro inlichtingen te
ontvangen gebruik te maken.
De hulpbank telde 117 leeners met 21,515
aan uitgeleend kapitaal. Dank zy een ge
nomen maatregel, is het geleende bedrag aan
personen buiten Leiden op dit oogent lik nog
geen 1000 tegen 28,345 in 1895. Aan
commissarissen der Hulpbank wordt dank
gebracht.
Wat de financiën aangaat, zegt het Hoofd
bestuur, dat het ledental, dat door overlijden
en vertrek altijd vermindert, niet altoos weer
aangevuld wordt; gelukkig kan van twee
legaten met dankbaarheid worden melding
gemaakt, een van prof. Frnin van 5000 en
een van mevr. de weJ. Hubrecht Yerster
van ƒ1000, beide vrij van successie. Met
eenige mededeelingen omtrent het bestuur en
medewerkers, enz. sluit het verslag.
By adres is door den heer J. Van der
Tas, alhier, aan den gemeenteraad een straten
plan iDgediend voor het hem toebehoorend
terrein achter den Heerensingel tusschen de
Lusthof- en Prinsenlanen, ter vervanging van
een destyds door den Gemeenteraad van
Leiderdorp, by besluit van 25 October 1889,
vastgesteld, reeds godeelteiyk uitgevoerd plan.
Zooals adressant in dat adres aangeeft, werd
hV) hiertoe geleid door de ernstige bezwaren,
by het College van B. en Ws. onzer gemeente
tegen do verdere uitvoering van dat plan
gerezen. B. en Ws. zouden zich dan ook
genoodzaakt hebben gezien den gemeenteraad
uit eigen beweging tot een partiëele wyziging
van het Besluit van den Baad der gemeente
Leiderdorp van 25 October 1889 te adviseeren,
indien adressant by zyn oorspronkeiyk voor
nemen, om aan dat plan verdere uitvoering
te geven, had volhard.
Volgens dat plan toch, mede door adressant
overgelegd, zou de Oranjestraat over haar
volle lengte een breedte erlangen van 6 Meter,
de Naussaustraat een van 5 Meter, terwyi
voorts r.og waren ontworpen een Middenstraat,
een Bloemstraat en een Voorstraat, rospec-
tieveiyk ter breedte van 5, 3 en 2 Meter.
Het ligt in den aard der zaak, dat de gemeente
raad de verdere uitvoering van dat plan
nimmer had kunnen gedoogen. B. en Ws.
merken hierby op, dat door adressant ten
onrechte in zyn adres vermeld wordt, dat de
Oranjestraat reeds in haar geheel gelegd is.
Slechts aan een, do Oostzyde, is die straat
over haar geheelo lengte van 113.5 Meter
bebouwd, terwyi aan de Westzyde nog slechts
5 woningen met een gozameniyke gevelbreedte
van ruim 25 Meter zyn geplaatst.
Het thans door adressant ingediend plan
heeft de meeste en voornaamste der tegen
het oorspronkeiyk plan bestaande bezwaren
weggenomen. Da Bloemstraat, Voorstraat en
Middenstraat zyn uit dat plan vervallen. De
Nassaustraat zal in haar verlengde, aan gene
zijde van de Oranjestraat, een breedte erlan
gen van 10 Meter, terwyi de Oranjestraat
nog over een korten afstand tot aan baar
kruising met de Nassaustraat op de bestaande
breedte van 6 Meter zal worden verleDgd,
maar daarna over haar grootste lengte, n.l. 63
Meter, een breedte zal verkrijgen van 8 Meter.
Het valt intusschen niet te ontkennen
zcggon B. on Ws. dat ook het plaD, zooala
het thans is ingediend, nog verre van aan
bevelenswaardig is. Toch komt het hun voor,
dat in dit byzondere geval bezwaariyk stren
gere eischen kunnen worden gesteld. Wèl zyn
nog pogiDgen door hen aangewend om adres
sant te bewegen ook aan het Noordeiyk
gedeelte van de Oranjestraat een breedte te
geven van 10 Meter, door de aan de West
zyde dier straat te bouwen huizen nog 2
Meter naar achteren te verplaatsen, maar aan
dat verlangen kon niet door hem worden
voldaan, omdat het achterliggend terrein aan
anderen toebehoort, en zich daarop nog boven
dien een tweetal panden bevinden, welke dan
zouden moeten worden afgebroken. Overigens
hebben B. en Ws. er geen bezwaar tegen,
dat de Oranjestraat nog over een lengte van
15 Meter op de bestaande breedte van 6
Meter wordt doorgetrokken, in stede van reeds
aanstonds by de grens der reeds bestaande
huizen op een breedte van 8 Moter te worden
gebracht, omdat daardoor Diet alleen de sym
metrie van het plan zou worden verbroken
en een ergeriyke misstand verkregeD, maar
bovendien zonder noodzaak van adressant niet
onbelangryke financieel© offers zouden worden
gevergd.
Ten slotte wyzen B. ,en Ws. er nog op,
dat adressant het in zyn adres ten onrechte
doet voorkomen, als zou hun College met
hem van meening zyn, dat hot gemeente
bestuur van Leiden zonder zyn instemming
geen wijziging zou - km-aen brengen in het
destyds door den Raad der gemeente Leider
dorp genomen besluit. Zoo goed als ciie ge
meente zelf vroeger, kan thans ook de ge
meente Leiden, indien dit noodzakelijk biykt,
ten allen tydo terugkomen op het vroeger
genomen besluit, voor zoover n.l. aan het
oorspronkeiyk plan niet reeds uitvoering is
gegeven. Ongetwijfeld moet by de uitoefening
dier bevoegdheid rekening gehouden worden
met billykheidsgrondeu, maar die uitoefening
kan in het onderhavige geval des te minder
bezwaar ontmoeten, waar het stratenplan na
een tydsverloop van 10 jaren nog slechts een
zeer partieele uitvoering heeft erlangd. Intus
schen, indien de gemeenteraad mot B. en Ws.
van meening is, dat tegen een wyziging van
het oorspronkeiyk stratenplan, als thans door
adressant wordt voorgesteld, geen bezwaren
bestaaD, heeft het omtrent dit punt bestaande
meeningverschil verder geen practische be-
teekenis.
Onder modedeeling, dat ook de Commissie
van Fabricage zich met de voorgestelde wyzi-
gingen in het plan ten volle kan vereenigen,
geven B. en Ws. alsnu in overweging:
lo. in te trekken het besluit van den Raad
der gemeente Leiderdorp van 25 October 1889,
houdende goedkeuring van een door J. Van
der Tas en Verhaaff ingediend stratenplan
voor een hun toebehooiend terrein tusschen
de Lusthoflaan en Prinsenlaan, voor zooveel
betreft het sub 2o, 3o, 4o en 5o bepaalde; en
2o. met wyziging in zooverre van het bij
voormeld Besluit sub lo. bepaalde, alsnog te
besluiten:
o. dat het gedeelte van de Oranjestraat,
benoorden do Nassaustraat een breedte z-al
moeten erlangen van 8 Meter;
b. dat het gedeelte van de Nassaustraat,
ten westen van de Oranjestraat een breedte
zal moeten erlangen van 10 Meter; en
c. dat de in het oorspronkeiyk plan opge
nomen Middenstraat daaruit zal vervallen;
oen en ander overeenkomstig de door adres
sant by zyn verzoek ingediende teekening.
Hedenmorgen vertokken per trein Boll.
Spoor van 8 u. 51 m. naar Amsterdam de
jongens van de Kweekschool voor Zeevaart
alhier, die den lsten October a. 8. overge
plaatst zyn aan boord van Hr. Ms. instructie-
schip „Admiraal Van Wassenaer", aldaar.
Door mevrouw wed. Maclaine Pont is
aan de gemeente Alkmaar ten geschenke aan
geboden een levensgroot portret van wyien
haar echtgenoot, die v»el jaren burgemeester
der gemeente was. Het zeer fraaie stuk
een photographische vergrooting van een be
staand portret werd vervaardigd door den
heer C. F. Steensfl van der Aa, te Alkmaar.
Naar aanleiding van het adres van de
firma Riabink van Bork Co., te Amsterdam,
aan het gemeentebestuur van Leeuwarden,
om verlenging dir concessie voor de telepboon,
hebben Burg. en Weth3. aan den Raad voorge
steld, aan genoemde firma, tot 1 Oct. 1920,
met uitsluiting van anderen, concessie te
verleenen tot aanleg en exploitatn van een
voor het publiek verkeer bestemd teiephoonnet
met centraalbureel, onder de voorwaarden ea
bepaliogen, in het ontwerp uitgedrukt.
Rynsburg. Deze week werd hier een per
soon gebracht, die by nader onderzoek krank
zinnig bleek to zyn. Men veronderstelde, dat
hy in deze gemeente thuis behoorde, wat
niet Ijet geval is. Het was tameiyk lastig
uit te maken, waar by dan wel woonachtig
was, daar de ongelukkige niet tot spreken
was te krygen. Toen men hem echter potlood
en papier gaf, kwam men te weten, dat hy
van Scheveningen afkomstig was, waarheen
hy door de zorgen van den gemeente-veld
wachter spoedig werd gebracht.
Vanwege het Hoogheemraadschap Ryn
land zal schouw gedreven worden over
wateringen, slooten, zypen, greppels, enz.
onder Oegstgeest op Maandag 9 October,
onder Rynsburg op Donderdag 10 October.
De loting voor de nationale militie, lich
ting 1900, zal voor Rynsburg plaats hebben
op het Gemeentehuis te Katwyk aan den
Ryn en wel op Zaterdag 14 October, des
namiddags te twaalf uren.
Valkenburg. De loting voor de nationale
militie, lichting 1900, zal voor deze gemeente
plaats hebben te Katwyk op Zaterdag 14
October, des namiddags te één uur. Het aan
tal ingeschrevenen bedraagt 8.
Gemengd Nieuws.
Te Wattrelos, ten N.-O. van Rgee!,
van een kermis ia een naburig gehucht huis
waarts gaande, zyn zekere Demarquette, een
man van 65 jaar en vader van acht kinderen,
en een zestigjarige vrouw Vienne, moeder
van vyf kinderen, ln aanraking gekomen met
een draad der electrische verlichting, welke
plotseling brak en voor hen nedervieL Zy
waren oogentlikkeiyk dood.
Te Parys is iemand, dia zyn
papegaai mishandeld had, by breedvoerig ge
motiveerd vonnis door den vrederechter tot
5 fr. boete veroordeel J.
Een arts te gastbonrne i8
leden ten gevolge van een door hem begane
vergissing bg het bereiden van medic non.
Hy had een drank klaargemaakt voor een
patiënte, maar deze klaagde, dat de medicyn
haar slecht b.-kwam. Om haar te bewijs n,
dat de drank onschadelyk was, nam de arts
de medicynflesch tn dronk baar ledig. Kort
daarop was hy cood; by scbynt by vergissing
een preparaat van strychnine in plaats van
eon ijzerhoudende stof by het bereiden van
den drank te hebben gebruikt. (H. C.)
Rose, in hot Amerikaansche graaf
schap Wayne, is dezer dagen getuige ge
weest van een zeldzame bruiloft. Een veteraan
van den oorlog van 1812 en van den burger
oorlog, 95 jaar oud, is in het huweiyk ge
treden met een vrouw van 54 jaar, uit Canada.
Het huweiyk werd met veel plechtigheid ge
vierd. De bruidegom is nog mans genoeg.
Tydens den oorlog op Cuba bad hy zelfs ge
vraagd om dienst te nemen en was zo r ver
ontwaardigd toen men hem weigerde. De joog
getrouwden doen een reisje naar Canada.
Te Chattanooga, in Tennessee,
heeft een tooneeispeelster, Julia Morri&son,
by de vertooning van een stuk van Shake
speare vier revolverschoten op een mede
speler, Leiden, gelost, die gekwetst neerviel.
De dame verliet ktt tooneel en een ander
acteur vroeg of er een heelmeester was onder
de toeschouwers. „Moord of ODgeluk?" vrosg
men. „Moordt" was het antwoorj. -Juin is in
hechtenis.
In Klein-AziÖ heeft een aard*
beving groote verwoestingen teweeggebracht.
De schok duurde van 35 tot 40 seconden en
was het hevigst in de Meander vallei bi) de
stad Aidin. Ia deze stad stortten over de 1000
winkels en woonhuizen in. Het dorpOrtakxe
is géhoel verwoest en de stad Na6Ü gt-cleel-
teiyk. Men schat het aantal dooden op ongeveer
200. De spoorwegen en de telegraafdraden
zyn vernield, terwyi op verschillen Je plaatsen
diepe scheuren in den grond zyn ontstaan.
Volgens uitvoerige mededeolingen
zyn by de aardbevingen in bet villajet AI ii
verscheidene honderden menschen om het leven
gekomen, duizenden zyn zonder on Jerdak. De
schade wordt op 2 millioen pond geschat.
Tot hot doen van inzamelingen hebben zloh
hulp-comité's gevormd. Voortdurend worden
in htt aardbevingscentrum Seraikoel nog
lichte aardschokken waargenomen.
29)
„O, dat behoeft ook niet. Ik zal Engeland
voor jou tot een vaderland maken. O, wat
zullen we dikwijle spreken over dezen nacht;
ik zal Dick vertellen, hoe ze naar one schoten
Je hebt toch geen berouw, Paul?"
.Berouwmet jou naast my, en de dag
voor ons, en bet kleine jacht onder onze
voeten... boe zou ik berouw hebben? 't Ie
een verkwikking, in je oogen te zien, Marian l"
Zy lachte, met de coquetterie, welke een
schoons vrouw nooit begeeft.
„Waarom geef je my geen kus?" fluis
terde zy.
„Ik wacht, tot het weer donker ie, wyfje."
Hy sprak met meer vertrouwen; hy
leidde haar naar het achterschip en ze tuur
den op het water, dat phoaphoriseerde in bet
kielsop, en de als juweelen fonkelende
toppen der golven. Voor oen oogenblik
schoen bet gevaar geweken. De lichtbun
del van het oorlogsschip trof hen slechts
nu en dan; ze waren niet moer in één
lyn; stil werd het op zee, en de kanon
nen der „Peter Veliky" verstomden. Het
jacht ploDsts voort, in de welkome duis
ternis, en de lang onderdrukto vroolyk-
heid van de mannen, die zoo dapper het
gevecht hadden gewaagd, barstte los in een
kreet een Engelschen kreet van blydschap,
die galmde over de zee. Het was het antwoord
van de vier aan de vierhonderd aan boord
der „Peter Veliky".
„Zie je well" riep de oude John Hook,
„ik heb het wel gezegd, dat geen Rus ons
kon krygen I"
Maar Paul zei: „Leve de Esmeraldal" en
die uitroep werd overgenomen door de mannen,
nu tot alles bereid, en zich bovenal bewust,
dat zy de landgenooten van bun meester
hadden overwonnen.
XIV.
De echo van den kreet, welke was op
gegaan van het dek der „Esmeralda",
zweefde nog over de zee, toen reeds het
antwoord der Russen vernomen werd. Op
het oogenblik, dat de bemanning van het
jacht het gevaar voor geweken verklaarde,
en de open zee voor hen lag, klonk een
atom uit de duisternis, om hen te logen
straffen. Ze kwam zoo snel, zoo verrassend,
dat de mannen als stom en verslagen stondeo.
Het was of de wreker voor hen was opge
rezen uit de diepte, een spookschip, gezonden
door de machten der duisternis. Zy dachten
zich alleen, midden in de Golf, en daar ver
scheen een vreemd schip, welks licht hen
bestraalde op een afstand van nog geen
tweehonderd meter. Ze konden de mannen
op het dek onderscheiden, den gezagvoerder
op de commandobrug. Het vreemde schip
lag onbeweegiyk want het had een teeken
van de „Peter Veliky" gewacht - en be-
heerschte het midden der Golf. De „Esme
ralda" had misschien onbemerkt voorby kun
nen glijden zondor dien dwazen triomfkreet,
geslaakt in de duisternis, die voor het Rus
sische schip als het waarschuwend schot van
een schildwacht was.
De mannen aan boord van het jacht waren
verbysterd, aangegrepen door den angst, die
komt in het oogenblik, als alles verloren is.
Een man in de uniform van zeeofficier
stond op de plecht van den kruiser en hy
riep de „Esmeralda" aan. Zyn stem klonk
als het loeien van een stier; de wind droeg
zyn woorden, waarvan niet één werd gemist.
Reeds had Reuben werktuiglyk gestopt, zoo
dat de schepen naast elkaar dryvende lagen,
als zwemmers, die rusten na een verwoeden
wedkamp. Doch niemand gaf antwoord op
het roepen van den luitenant. De Blag was
te plotseling gekomen; de schaduw der ge
vangenis lag reeds over hen.
„Welk schip?" brulde de luitenant ten
derden male.
„Het is de „Kremi", van Helsingfors," zei
Reuben, die de eerste was om het gevaar in
de oegen te zien.
„Een oud schip," zei John Hook, op een
toon, die fluisteren moest verbeelden. „Die
kan ons niet krygen. Zy heeft de kanonnen
vooruit."
„Dan kunnen zy niet schieten, als wy voorby-
varen," zei het meisje opgewonden.
„Drommelsl de juffrouw heeft geiyk!" zei
John. Als wo hen voorbyglyden, hebben
ze vyf minuten werk om te draaien; en waar
zullen wy in vyf minuten zyo, jongens?"
Reuben bield op met grynzen; Paul kon
zyn oogen niot van den kruiser afhouden. Ze
waren nu zéé dichtby gedreven, dat ze de
gelaatstrekken konden onderscheiden van de
mannen op het dek hoog boven hen. Er was
niemand aan boord der „Esmeralda", wiens
hart niet sneller klopte en die niet aan zich-
zeiven bekende, dat bet uur der afrekening
was gekomen.
,'t Ie gedaan 1" riep Paul, het meisje om
armende. „Dat is ons „morgen", lieve Mariao 1
Maar ik heb myn best gedaan I"
Zy antwoordde niet, maar drukte zich
vaster tegen hem aan.
Verscheidene mannen waren eaamgeloopen
op het voordok van de „Kremi" en kekon
nieuwsgierig naar het vreemde scheepje. De
luitenant, die het eerst had geroepen, gaf
last, dat de valreep zou worden neergelaten;
by dacht niet andera, of het was de bedoe
ling der vervolgden, zich zonder verder verzet
over te geveD.
Maar de lui aan boord der „Esmeralda"
waren bet weer allen eens. Reuben griDnikte
weer en John stak zyn pyp aan, zoo be
daard als een man, die by zyn eigen haard
zit. Zwygend keken ze toe, dat de valreep
werd neergelaten, onder toezicht van den
officier, die reeds de vruchten der overwinning
in handen meende te hebbeo. Hy had, dacht
hy, do vermetele notedop maar te grijpen,
die de macht van zyn land zoo brutaal had
getrotseerd. Hy kwam zelf tot den rand van
de trap, om de boeien te slaan om de handen
van Zessulic en de vrouwelyke spion, die hem
had verleid.
Toen de „Esmeralda" niet stopte by de
trap, maar voorbydreef, dacht hy een oogen
blik, dat dit een onhandigheid was; maar
toen het scheepje mot vollen stoom doorschoot,
begreep de Rus, dat hy gefopt was, en zyn
woede barstte los.
„Da kanonnen klaarl" brulde hy. „Laat
haar niet scbieten. Wat duivel 1"
Hy ging te keer als een razende; want
bet jacht Bchoot voort als de kogel uit een
stuk. Het schrikkelyke oogenblik van wachten
was voorby. Duim voor duim was het kleine
schip nader gedreven, met de mannen, die
trilden van opwinding, maar wier geestkracht
niet was gebroken. De verbyeteriug had hen
losgelaten, zoodra de oude John, op een boots
lengte van de ladder bad geroepen: „VooruitI"
en van dat oogenblik zweepte de mood der
wanhoop hen voort. De „Esmeralda" stampte
weder door de golven als een ros, dat rukt
aan zyn toom, en een wolk van opspatten^
schuim onttrok haar aan het oog van den
vyand.
„Naar omlaag, als jelui je leven liefhobt!"
schreeuwde de oude John; „ik hoor het ge
rammel der geweren!
„We kunnen je hier niet alleen laten H
riep Paul.
„Dan zoek je je eigen doodl" antwoordde
John Hook; „ik geef geen drommel om een
Rus8i8Ch schot 1 Omlaag, meneer, alB je jé
leven llefhebtl"
(.Wordt vervolgd.)