Stads-Gehoorzaal
N\ 12147
"Vrijdag 29 Septembeii
A0. 1899
Qourant wordt dagelijks, met uitzondering
van fan- en feestdagen, uitgegeven.
Dit noimucr bestaal, uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Vrydag 29 September.
Leiden, 28 September.
F"©u.illeton.
Een moedige Trouw.
LEIDSCH
PBUB DEZEB COURJLNT:
^oör LeJdon per 8 maandea f t.ICK
Franco per post f 1.4&
Afionderlfike Nommere 0.05.
PBUS DER AJjVTTR'i ^fMTI !<*is
VaD 1 6 regels f 1.05. Iedere regoi meer f 0 17 J. - Grociere
lettere aaar plaatsruimte - Voor het in casseer co bultoo de «fgj
vrordt f 0.05 berekend
Het volledige programma voor aanstaanden
Yr^jdag is aldus vastgesteld:
No. 1. Hooh- und Doatechmoieter-Marech. Ziehrer.
a 2. Mimoaen-Walzer (Op. Tho Geyaba). Jonee.
m 8. Optreden van het Weenerinnen-Ensembla
(zang en dans).
4. Da guter Himmelvater, Yiooleolo. öalin Udila.
a 5. Optreden van Lob Hermiaua. Quator de danee
excoDtrique.
6. Techniker-Blnt, Polka frangaia v. Komz&k.
No. 7.
8.
n 9.
10.
U.
12.
PATJZB.
Optreden van het Weenerinnen-Ensemblo
(zang en dans).
Donatmellen, "Walzer Ivanovioi.
Optreden van Lee Heiminne. Quator de danee
excentriqne.
Internationale Potpourri, Bolo voor Pan
fluitAndró Dragao.
Optreden van hot Weonerinnen-Ensemble
(zang en dans).
Badetaky-MarachStrauee.
Nos. 1, 2, 4, 6, 8, 10, 12 zullen uit
gevoerd worden doordeRumeensche Magnaten-
Kapel CULIN UDILA.
Zoowel plaatsen op de eerste tien r(jen en
die voor 25 Cents worden nog afgegeven,
voor zooverre beschikbaar, tot morgenavond
halfacht aan ons Bureel, Doezastraat 1.
In geen geval worden aan de Zaal KaarteD
afgegeven.
Door do Hollanclsche Electrische Spoor
weg-Maatschappij is een adres bij den ge
meenteraad ingediend, houdende verzoek om
toekenning eener subsidie in den aanleg en
de exploitatie van een net van tramwegen
in de Haarlemmermeer en omgeving, en van
een tramweg von Amsterdam naar Alfen.
Voorts blykt uit een nader, dd. 25 April j. 1.
aan B. en Ws. gericht schrijven, dat die
sabsioie naar de meening van adrossante
zou behooren te bestaan in een bijdrage in
eens van 50,000 en in een rente-garantie
over gelijk bedrag voor den t(jd van 20 jaar.
Eerst dan, wanneer twee derde gedeelten
van het aanlegkapitaal door subsidiön van
het Rijk, do betrokken Provinciale en Gemeente
besturen en andere belanghebbenden zullen
ztyn beschikbaar gesteld, zal tot de uitvoering
der plannen kunnen worden overgegaan.
De kosten van aanleg bedragen, voor zoover
de provincie Zuid-Holland betreft, 1,885,000.
De plannen omvatten den aanleg van de
navolgende tramwegen, in aansluiting aan den
geconcessioneerden locaalspoorweg Amster
dam Haarlem
lo. een lijn Vijfhuizen—Nieuwersluis, lang
36.4 K.M.; 2o. een lijn SlotonHoofddorp-
Leiden, lang 37.5 K M. Deze lijn loopt over
2 6 K.M. samen met de eerste lijn. 3o. een
vertindiDgsbaan Sloten-Amsterdam, lang 8
K.M.; 4o. een HJn Amsterdam-Alfen, lang
35.1 K.M., waarvan 1.6 K.M. samenvalt met
de eerste lijnen 6o. een lyn Nieuwer Amstel -
Ouderkerk, lang 2.8 K.M.
De gezamenlijke lengte der lijnen bedraagt
115.6 KM., waarvan 32.4 KM. zijn gelegen
in de provincie Zuid-Holland, zich verdeelende
over twee lijnen, nl. die van Oude-Wetering
naar Leiden (een onderdeel van de lijn Hoofd
dorp-Leioen) ter lengte van 16.4 KM., met
inbegrip van een 1.2 KM. lange vertindings-
baan met den spoorweg Leiden Woerden,
en die van Nieuwveen naar Alfen (onderdeel
van de lijn Amsterdam-Uithoorn Alfen) ter
lengte van 16 KM.
De bedoeling is dus om de Haarlemmermeer
en omgeving, in één woord al het land, ge
legen tusschen Amsterdam, Haarlem, Leiden
en den Staatsspoorweg van Amsterdam naar
Utrecht, dat tot dusverre van ijzeren verkeers
wegen ten eenonmale verstoken bleef, van
een gemakkelijker en sneller communicatie
middel te voorzien.
Hoezeer de gemeente Leiden bij den aan
leg van dit net van tramwegen betrokken is,
behoeft geen lang betoog. Het is een bekend
feit, dat de weekmarkten onzer gemeente door
de bewoners van niet minder dan 72 dorpen
in den omtrek geregeld bezocht worden. Het
meeremieel daarvan ligt in de Haarlemmermeer
en de Rijnstreek. Tot zelfs ingezetenen vanjgem.
in de onmiddellijke omgeving van Amsterdam
en uit de provincie Utrecht komen te Leiden
ter markt. Yelen hunner kunnen tot dusverre
slechts met paard en wagen of per stoomboot
onze gemeente bereiken. Toeneming van dat
bezoek mag uit den aard der zaak worden
verwacht, wanneer de middelen van gemeen
schap worden uitgebreid en vooral wanneer
het goederenvervoer zooveel gemakkelijker en
sneller zal kunnen plaats hebben.
Op grond van verschillende verdere over
wegingen stellen B. en Ws. in voor
te besluiten: Aan de genoemde Electrische
Spoorweg-Maatschappij, gevestigd te Amster
dam, voor den aanleg en de exploitatie van een
net van tramwegen In de Haarlemmermeer en
omgeving en van een tramweg van Amsterdam
naar Alfen, voor zoover dit net gelegen is
in de provincie Zuid-Holland, te vorleenen
een rentegarantie van 4 pCt. van een kapitaal,
groot 60,000, gedurende den tijd van 20
achtereenvolgende jaren, ingaande op den dag,
waarop de l\jn HoofddorpLeiden in volledige
exploitatie zal z\jn gebracht, en voorts onder
de navolgende voorwaarden:
lo. dat het eindstation te Leiden zal worden
gevestigd in de onmiddellijke nabijheid van
de Schrijverebrug, alwaar een personen- en
goederenstation zal wordeD opgericht en dat
ter plaatse, waar de lijn den Hoogen Ryndyk
kruist, een wachtlokaal voor personen zal
worden geplaatst;
2o. dat, onafhankeiyk van het sub lo be
paalde, de definitieve plannen voor den aanleg
van de lijn Hoofddorp Leiden, voor zoover
in de provincie Zuid-Holland gelegen, alvorens
tot de uitvoering worde overgegaan, de poe .keu
ring van B. en Ws. zullen moeten verwerven;
3o. dat over de lyn Hoofddorp—Leiden
dagclyks in beide richtingen ten minste 6, on
op marktdagen ten minste 8 treinen zullen
loopen, die aan alle tusschenstatioos per
sonen en goederen opnemen en afzetten;
4o. dat de tarieven -van het personen- en
goederenvervoer op de lyn Hoofddorp— Leiden
nooit hooger zullen mogen zyn, dan op eenig
ander deel van het ontworpen net;
5o. dat aile treinen, welke de gemeente
binnenkomen, rechtstreeks zullen doorloopen
tot het eindpunt by do Scbryversbrug en aie,
welke de gemeente verlaten, van daar zullen
vertrekken
6o. dat ia de onmiddellyke nabijheid van het
eindpunt een voor schepen gced bereikbare
losplaats voor overlading der gooderen te
water zal worden aangelegd;
7o. dat de maatschappy de uren van aan
komst harer treinen aan het station Alfen
zooveel mogelyk zóó regele, dat deze onmid
dellijk aansluiten aan de van daar naar Leiden
vertrekkende treinen van de Staatsspoorweg-
maatschappy;
8o. cat alle voorschriften, door B. en Ws.
in bet belang der openbare veiligheid of van
het verkeer of ter beveiliging van de eigen
dommen van derden gegeven, door de maat
schappy worden nagekomen;
9o dat de maatschappy de uitvoering van
alle werken op Leidsch grondgebied tea be
hoeve der gemeente of ten behoeve van par
ticulieren met toestemming der gemeente
gedooge, wanneer daartoe van haar terrein
moet worden gebruik gemaakt;
lOo. dat zy, by de uitvoering van werken
voor gas- en waterleidingen, riolen en elec-
triciteitsgeleidingen, aan de gemeente de
meerdere kosten vergoede, welke uit het
bestaan der tram werken" voortvloeien;
llo. dat de garantie vervalt:
a) wanneer de lijn Hoofddorp Leiden niet
binnen 5 jaren na het besluit van den Raad
tot toekenning der garantie, in vollecige
exploitatie is gebracht;
b) wanneer de exploitatie in andere handen
overgaat, tenzij do Raad in laatstbedoeld geval
tot haar handhaving besluite;
c) wanneer, ter booordeeling en beslissing
van den Gemeenteraad, de maatschappy in
stryd handelt met de voorwaarden, waar
onder de garantie is toegekend.
De Commissie van Financiën en de Kamer
van Koophandel en Fabrieken adviseeren
gunstig.
Door de Afdeeling Leiden en Omstreken
van de Hollandsche Maatschappij van Land
bouw is aangedrongen op het nemen van
maatregelen ter bescherming van het vee op
de Beestenmarkt tegen het gevaar van in
het water te vallen.
Een daaromtrent door de Commissie van
Fabricage en B. en Ws. ingesteld onderzoek
heeft B. en Ws. van de gegrondheid der
ingediende bezwaren overtuigd. De breede
goot aan den kant van den Rijn levert
inderdaad gevaren op voor het vee, dat,
daarover heeu springende, somtijds in het
water terecht komt, en is boveDdien by regen
achtig weer zeer hinderlyk voor ce markt-
bezoekers. Het is daarom wenscheiyk, dat
die goot in de gangpaden, welke voor het
vee bestemd zjjn, worde verwijderd en gelijk
matig bygestraat en dat de gootjes, welke
zich achter de standplaatsen van de koeien
bevinden, twee aan twee worden opgevangen
in een kolk, welke door middel van een
Engelsch-aardon buis in den Ryn kan uit-
loozen. De uitvoering van dit werk zal een
uitgaaf vereischen van circa 400, welke
niet uit de loopende begrootiDg kan worden
bestreden.
Het verlengen van de houten schering langs
den Rijn, waarop mede in bovengenoemd
adres worat aangedrongen, is by uitvoericg
van dit werk, ook naar het oordeel van het
Bestuur der Afdeeling zelf, niet noodig.
Wat eindeiyk haar kracht betreft, dat het
op de Binnenvestgracbt geplaatste urinoir te
ver van de Varkenmarkt verwijderd is, ook
daaraan zal door B. en Ws. worden te ge-
moet gekomen door het plaatsen van een
tweede urinoir in ce Korte Scheistraat, welk
werk uit de op Yolgn. 91 der begrooting nog
beschikbare gelden kan worden bekostigd.
B. en Ws. geven daarom in overweging
hun College te machtigen tot de uitvoering
der bovenomschreven werken aan de Beesten
markt, en tot de vaststelling van den over-
gelegden staat van af- en overschrijving over
te gaan.
Op den post voor Onvoorziene Uitgaven zyn
thans nog ƒ9100.50 beschikbaar.
Onder overlegging van de ontslag aan
vrage van den 3den onderwyzer aan de Open
bare Scbool 4de klasse No. 1, den heer
Theodoras Van Kan, omdat hy wegens ver
andering van werkkring het onderwys gaat
verlaten, en het daaromtrent door het Hoofd
der Scbool uitgebracht advies, deel-en B. en
Ws. mede, dat ook by hen tegen inwilliging
van het verzoek geen bedenkingen bestaan.
Zy geven mitsdien in overweging aan Th.
Van Kan op z\jn verzo:-k met ingang van 1
Novomber a. s. eervol ontslag te verleenen.
„Voedt hen op in do leering en ver
maning des Heerenl" Deze woorden, als tot
de ouders met betrekking tot hun kinderen
gericht, en ontleend aan bet vierde vers van
Efeze 6, had ds. K. W. Vethake, predikant
by de Ned.-Herv. Gem. alhier, gekozen tot
grondslag der rede, welke hy gisteravond uit
sprak in den dank- en bedestond voor het
Christeiyk Onderwys, in de Pieterskerk ge
houden en door zeer velen bygewoond.
De collecte, aldaar ten voordeele van de
vyf Christelijke scholen te Leiden gehouden,
bracht op 55.12, tegen 64.625 ten vorigenjare,
toen ds. C. Van Proosdy de „Unie"-rodö hield.
Een inzameling tot tegemoetkoming in nood-
zakeiyke onkosten, aan de avond'.yeenkomst
verbonden, bracht ditmaal op 21.795; zoodat
met het gisteren vermelde bedrag van ƒ703.35
(de opbrengst der inzameling, langs de huizen
gehouden) nu in het geheel is ingezameld
ƒ780.265, tegön 755.085 ten vorigen jsre.
De by het 8ste regiment infanterie be
noemde kapt. W. D. A. Ophorst is overge
plaatst by het 4de reg. inf. te Leiden.
Tot den cursus ter opleiding tot sergeant,
bestemd om te velde de plaats van een
luitenant te vervullen, zyn by het 4de reg.
inf. toegelaten de sergeanten A. Van der
Knaap en H. A. Wuyster, van het letebat.;
de sergeanten L. Neuteboom en D. C. De
Ridder, van het 2de bat.; de sergeant D. Van
Roon, van het 3de bat; de sergeanten W. Woud
en P. Spaa en de fourier P. F. Potdevin, van
het 4de bat. en de fourier J. A. Grootenbuys,
van het 5do bat. Genoemde cursus vangt
1 Oct. a. 8. aan.
De kapit in P. Weber, van hot 4de reg.
inf., werkzaam onder de bevelen van den
chef van den Generalen Staf, keert op 1 Oct.
a. 8. naar het regiment terug om met het
commando van de 2de comp., 4de bat. te
worden belast.
De detacheering by de Kweekschool voor
Zesvaart alhier van den kok H. Kremer
wordt met ingang van heden ingetrokken;
hy keert alsdan terug naar Hr. Ms. wachtschip
te Amsterdam.
Op de elfde lyst van de 21ste jaarcol
lecte voor de Scholen met den Bybel komen
o. a. voor: Uithoorn met Kwakel en de Men-
nonietenbuurt met 112.92; 's-Gravenhage
met 1461.845; Alfen aan den Ejjn rmfc
Goudscbe Sluis (kerken) met 147 13s; Leider-
corp met Zoeterwouda (Hooge Ryndyk) met
ƒ207.50; Zwammeriam met 133.88.
De „Uni<j"-collecte bedroeg te Alfen aan
den Ryn 51.73 ia de Herv. kerk en 95.46*
in cie der Geref.terwyi daarenboven in het
afgeloopen jaar in de Herv. kerk 476.94 en
in de Geref. kerk ƒ551.385 aan schoolcollecten
zyn ontvangen.
In de vacaturo-Leendertz is te Sappemeer
toezegging van beroep uitgebracht op ds.
01deman8, van Heerewaarden.
Mej. S. Bouwer, te Alfen aan den Ryn,
is benoemd tot onderwyzeres te Havcisum.
Tot leden der commissie voor het ont
werpen van een Modus vivendi tot het samen-
blyven der verschillende richtingen in de
Ned.-Herv. Kerk werden, en splitsing der
groote Gemeenten zyn, naar het „Evang.
Zondagsbl." meldt, door de Synode benoemd
de heeren C. F. Gronemeyer en dr. G. J.
Vos, predikanten te Amsterdam, prof. dr. B.
D. Eerdmans te Leiden, dr. I. Van den Bergh
en R. H. Dryber, predikanten to Zwolle en
Leeuwarden.
Tot leden der commissie voor het ontwerpen
van een reglement op het beheer derkorkelyko
gooderen en fondsen werden benoemd mr. J.
Knottenbelt te Rotterdam, dr. H. W. Bronsveld,
pred. te Utrecht, en mr. H. Van Manen te
Amsterdam.
Tot die van de commissie, belast met het
onderzoeken der mogelykheid van de op
richting van een Algemeene Verzek'-rings-
Maatschappy voor alle kerkelyke gebouwen,
enz. der Gemeenten van de Ned.-Herv. Kerk,
prof. dr. P. Van Geer te Leiden, mr. J. C.
Korthals Altes, directeur van het inslituut
van accountants te Amsterdam, en mr. S. J.
Hogerzeil Sec. quaestor-generaal der Synode.
25)
Marian stond op de kade en de frisscbe
vrind speelde door baar lokken en koelde de
moede oogen af Het tafereel vóór haar was
overweldigend. Zo zag een stoomjacht liggen
aan de kade; ze boorde bet zuchten en
kraken, op en neer deinende tegen den wal.
Maar baar oogen letten minder op bet vaar-
tuig; ze waren gericht naar den lichtglans
in het westen. Dasr lag EDgeland. Zy bad
de banden willen uitstrekken naar bet licht;
willen bidden, dat een Godsgezant kwam om
haar weg te voeren uit dit P-af. waarin
dwaasheid haar had gebracht.
„O," zei ze, ,is dat de boot, sergeant?"
i' De man hoorde haar vraag niet. Hy stond
voorover gebogen te spreken met iemaDd
aan boord van het stoomjacht, een langen
man in de dikke overjas der artillerie-officieren.
Ondanks het licht in het westen, was bet
hier, onder de muren van het fort, zeer
donker. Marian kon de gezichten der mannen
om haar heen niet onderscheiden. De flikker-
stralen der lantaarns dansten over het witte
dek van bet jacht, maar beschenen niet het
gezicht van den man, die daar blijkbaar het
bevel voerde.
.Moet ik aan boord gaan?" vroeg ze aan
een der soldaten. „Waarom ben ik hier ge
bracht, als men nog niet gereed is?"
De soldaat lachte.
„Wy zyn gereed, juffrouw; het wachten is
op den kapitein."
.Den kapitein 1"
„Ja: kapitein Zassulic, die u naar fort
Katharina zal brengen."
Zy lachte op haar beurt, zenuwachtig en
bang haar verrassing te verraden. Zy durfde
eenige oogenblikkeu niet kyken naar het
kleine schip of de lange gestalte, die nu by
den ingang der machinekamer stond. Maar
toen ze weer zeker was van haarzelve, toen
ze uit haar geest de wilde gedachten had
verbannen, die daar waren opgerezen, zag zy,
dat die man Paul was, haar geliefde; en nu
werd alles duister voor haar oogeD, en ze
moest steun zoeken by den man, die het
dichtst naast haar stond.
„Waarom laat ge my wachten?" riep zy
smeekend. „Ik ben moe en koud!"
„Juffrouw," zet de sergeant, zich omkee-
rende, ,u behoeft niet langer te wachten."
Men hielp haar het dek van het jacht
beklimmenen zoodra zy aan boord was, vatte
een stevige hand de hare en bracht haar naar
de kajuitstrap. Het was de hand van Paul,
heet, als brandend van koortsvuur.
Een kort bevel, op forschon, doordringenden
toon, volgde; de touwen werden losgemaakt,
en met een paar slagen van de machine ver-
wyderde het schip zich van de kade.
Het ging in een oogenblik, zoo handig,
zoo onverwacht, dat de sergeant versteld
stond, als iemand, die niet weet, wat er
gebeurt.
„Stopl" riep hg; ,de anderen zyn er nog,
kapitein!"
„Die heb ik niet noodig. Denk je, dat het
meisje in zee zal springen?"
„Maar de orders van den generaal, kapiteinl"
Paul lachte en riep naar den wal:
„Wy zullen den generaal wel antwoorden.
Wel te rusten, sergeant 1"
Weer riep hy don machinist iets toe, en
het scheepje echoot voort. Zware rook
wolken en stoom kwamen uit den schoor
steen; de schroef maakte groot geraas;
het ging met volle kracht voorwaarts. De
omringende forten weken steeds verder af,
de lichten van Krooostadt, de logge, zwarte
omtrekken der kazernes werden flauwer;
voort ging ze naar het westen, naar de
ruime zee.
Maar de man bleef zyn oogen gericht
houden op de groote vesting, die hy had
verlaten, als iemand, die een tehuis verlaat,
dat hy nimmer weer zal zien.
„Het is voor eeuwig," fluisterde hy.
Hy ging naar het meisje, dat nog by
den ingang der kajuit stond, niet wetende,
wat er elgeniyk gebeurde. De lichten ver
dwenen het een na het andere in den mi6t;
de kille zeewind raakte zyn gelaat; hy
luisterde, of hy nog geen kanonschoten
hoorde om zyn vlucht te signaleereD, om
aan de stad te vertellen, dat hy een ver
rader was, hy, die Kroonstadt had gediend
met kinderlyke liefde.
XII.
Marian zat in de kajuit der „Esmeralda";
het was er duister. Zy had den bontmantel
een weinig losgeknoopt. In haar opgewonden
verbeelding was zy al een uur in die kajuit,
wachtende, dat Paul zou komen. Doch niet
meer dan twintig minuten waren verloopen
sinds zy haar cel in fort Alexander verliet.
Hst jacht volgde nog de zuidelyke kust van
het eiland; de groote vuurmonden dreigden
nog van de wallen.
Zy wist nog niets omtrent de eigonlyke
plannen van haar bomindo. Ze meende, dat zy
op weg was naar fort Katharina, dat aan de
noordkust lag. Ze gevoelde wel, dat het
schip met alte kracht liep. Ze dacht, dat
men Tollboken, den grooten vuurtoren aan
de westpunt, moest omvaren en dan wenden
naar de noordkust, waar een Dieuwe
gevangenis haar wachtte. Het schoone uur
van vryheid zou dan geëindigd z'yo, de deur
van een cel zou zondof erbarming achter haar
gesloten worden.
Daar trad plotseling Paul de kajuit binnen;
zyn kleeron waren met schuim bespat, zyu
gezicht was rood van den zeewind. Hy beant
woordde haar onuitgesproken vraag, maar
niet zoo, als zy verwacht bad.
„Je hebt geen vuur en licht," zei hy vriende
lijk; „een slechte welkomst op de „Esmeralda."
Maar dat zullen we gauw veranderen."
Ze vatte ^fa handeD, nat van het zeewater,
én bracht die aan haar lippen.
„Paull" riep zy, „zeg my toch, wat dit
betoekent. Waar ben ik? Waar breng je my
heen?"
Hy kuste baar teeder op het voorhoofd.
„Ik breng je naar Londen naar je vrien
den," zei hy.
„O, scherts niet," antwoordde ze ongeduldig;
„je brengt my naar fort Katharina. Dat
hoorde ik de mannen zoggen."
„Als je meent, dat ik scherts, Marian, kom
dan aan dek; ja kunt daar het licht van
Tollboken zieD, je kunt daar Kroonstadt zien
voor het laatst."
Hy wachtte haar antwoord niet af, maar
geleidde haar langs de trap naar boven. Toen
zy daar etond, konden haar oogen eerst niets
zien en zy wankelde, zoodat ze hem moest
vastgrüpen. Maar weldra herstelde zy zich,
en ze ontwaarde nu, in de verte, oen bol van
vuur, boven het westelyke punt van het eiland.
Zy herinnerde zich, dat zy dit licht het eerst
had gezieD, toen zy uit EDgeland kwam, om
gouvernante to worden by de kinderen van
Nikoli Stefanovic. En nu verliet zy dat eiland;
het jacht was de puDt niet omgevaren, zooals
ze had gemeend; het zette koers naar de
open zee. Marian durfde niets meer vragen.
„Wel," zei Paul, „geloof je my nu? Gmd«
is Tollboken. Je ziot het voor den laatsten
koer."
Zy beefde by die woorden.
„Voor den laatsten keer... en jy?"
Een schaduw kwam over zyn gelaat
OVordl vervolgd).
