N°. 12122 Donderdag 31 Augustus. A#. 1899 <§eze fmant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, iiitgegeven. Dit nomiucr bestaat nit TWEE Bladen. Eerste Blad. Leiden, 30 Augustus. F euilleton. LEIDSCH DAG-BLAB. PRIJS DEZER QOURAHTl Voot Lddan per 8 maanden: Fr&nco por post Afzonderlek» Nommers "9. -i-- t 1.10. 1.40. 0.05, PRU3 DEB ADVERTEHnÈNt Van 1-0 regel3 f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J, Grootere lettere naar Dtaatsrurmte Voor het incasseeren buiten de etad wordt f U.06 berekend. Offloiëele Eennlsffoylngeiu WAARSCHUWING. Insohry ving voor de IVatlonale Militie. Burgemeester en Wethondere van luiden herinnere-j bij deze de ingezetenen, dat ingevolge de wet van 4 April 1892 (Staatsblad No. 56) het register van lL80hr(jving voor de Nationale Militie den Si sten Augustus aanstaande, des namiddags te yisr uren, voorgoed wordt gesloten, en roopon mitsdien de grborenen in bet jaar 1880, die zioh nog niet hebben doen inEohrijven, op, om zioh daartoe nog vóór dat tijdstip aan te geven, ten «Indo de nadeolige gevolgen te voorkomen, die uit verzuim ten deze voor hen zouden ontstaan, ook al mochten zij door een vergissing omtrent hun ge boortejaar in de meoning hebben verboerd, dat zij rog niet tot aangifte ter inschrij iDg gehouden waren. Zij noodigen daarom belanghebbenden, die 18 a 19 jaren ond zyn, uit, zich zoo noodig omtrent bet jaar hunner geboorte te v<rgowieseB, en zioh, zoo dit jaar 1880 is, alsnog ten ei oedigste aan te melden, waartoe gelegenheid zal worden gegeven ter Secretarie dezer gemeente (af 1. Na». Militie en Sohut erij, kamer No. 9) op iederen werkdag, tnssohen d e voormiddags halftien en des namiddags twee uren, tot en mtt 31 Augustus s. s. Burgomcester en Wethoudora voornoemd. Leiden, B. O. JUTA, Wetb., lo.-Bnrg. 12 Aug. 1899. M. O. DEKBUYZEN, Weth., lo.-Becr. Do vice-admiraal C. Ten Bosch, directeur en commandant der marine te Amsterdam, Inspecteerde hedenmorgen de Kweekschool voor Zeevaart alhier, en was by die gelegen heid, behalve door z\jn adjudant den luitenant ter zee der 1ste kl;.sse J. A. M. Bron, ook vergezeld door den dirigeeronden officier van gezondheid der lste klasse dr. A. P. Verschuur, ten einde tevens den geneeskundigen dienst van genoemde Kweekschool te inspecteeren. Na per trein Holl. Spoor van 9 u. 2 min. te zyn gearrifeer ywerd te l u. 46 min. de torugreis naar Amsterdam aanvaard. De officier van gezondheid 2de kl. P. P. E. Pryn, van het Ödo reg. inf. te Breda, wordt 1 October te Leiden gedetacheerd tot het volgen van een cursus in chirurgie by de universiteit alhier. De Fransche mail, met berichten uit Nederlandsch-Indië, wordt hedenavood alhier verwacht. Van de hoogere burgerschool voor jongens alhier namen aan het admissie-examen voor de Cadettenschool te Alkmaar drie leerlingen der 3Je klasse deel; 1 hunner werd afgekeurd, 1 werd afgewezen en 1, nameiyk S. Van Exter, werd toegelaten. Aan het admissie-examen voor de Militaire Academie te Broda namen 2 leerlingen der 5de kinase deel, die beiden werden geplaatst, nameiyk F. A. Vaillant, voor de genie hier te lande, en R. G. Leegstra, voor de artillerie |n Oost Indië. Een niet talryk publiek was gisteravond opgegaan naar den tuin van „Zomerzorg", waar in den muziektempel door de Rumeen- scho Magnaten kapel, in nationale uniform, het aangekondigde buitengewone concert werd gegeven. Het mag wel jammer genoemd worden, dat er niet meer dan de ongeveer tweehonderd personen, dames en hoeren te zamen, waren, die van hun belangstelling biyk gaven, want door hun optreden bezorgden do tion vreem delingen een aardigen avond. Zwaar klinkende instrumenten bespelen zy niet: hoofdzakeiyk violen, een cimbaal, een phanflult, enz., welke, hetzjj afzonderlijk hetzy te zamen een goed klinkend geheel vormden. Tot zelfs do zachtste tonen spraken duideiyk tot den hoorder. De als vioolkoning bekend gemaakte leider Culin Udila had met zyn solo's inderdaad veel succes, want, behalve de andere nommers, werd vooral by sterk toegejuicht, wat by met een bisnommer be antwoordde. Het optreden dezer Rumeniërs is een eigen aardige verschoning en nog eigenaardiger te het als het waar is, wat ons werd ver zekerd, dat zy geen enkele noot kennen, maar niettemin toch een repertoire van 230 programma's bezitten. Zy loeren alles op het gehoor en spelen alles uit het hoofd. In het byzonder met hun nationale voordrachten bleken zy zeer geïnspireerd. Dat er hier geen programma's aanwezig waren, werd niet zeer geriefeiyk gevonden. Men had ze vergeten mee te brengen. De tuin naast „Zomerzorg" met try entrée was zeer goed bezet. Gisteravond had de bekroning plaats der teekeningen, door de leerlingen der St.-Jozefs- Gezellen-Vereeniging, onder de leiding der onderwyzer8 de beeren C. J. Van Oerie en P. J. M. Van Odle, in den afgeloopen cursus vervaardigd. De jury bestond voor de bouwkundige teekeningen uit do heeren C. R. Van Ruyven, L. Van der Laan en G. F. Van Beukering en die voor het hanoteekenen uit de heeren J. Van Dam, C. J. Van der Drift en W. J. Lampe. Van de 40 leerlingen, die de bouwkundige teekeningen loverden, werd de eerste prys behaald door P. Van Bergen Henegouwen, de tweede door P. J. Rosier, de derde coor J. Struyk, de vierde door J. Van Wyk, de vyfde door B. Kriek en de zesde door R. Burgers; terwyi uit de 36 leerlingen, die zich in bet handteekenen hobten geoefend, aan vyf hunner pryzen zyn toegekend, en wel de eerste aan W. Van der Stern, de tweede aan H. Driessen, de derde aan G. Walraven, de vierde aan M. Brinks en de vyfde aan H. Walraven. De jury gaf haar byzondere tevredenheid over het verrichte werk te kennen en de hoeren, die ook in het vorige jaar de teeke ningen hadden beoordeeld, waren eenstemmig van oor .eel, dat in den afgeloopen cursus nog beter was gewerkt. Heden- en morgenavond tusschen 8 en 10 uren zyn in bet lokaal der Vereeniging, Rapenburg 52, de teekeningen tentoongesteld. Voor hen, die daarin belang stellen, is een bezo.k wel de moeite waard. Voor de gemeente Woubrugge is op 5 Sept. e. k. periodiek aftredend als wethouder de heer L. J. Zwetsloot; te Alkemade de heer H. Bakker. De geraeente begrootlng van 's Graven- hage voor 1900 sluit in ontvang en uitgaaf met een bedrag van ƒ5,774,188.901/!. De ge wone inkomsten en uitgaven zyn geraamd op 4.626,418.90'/, on de buitengewone op 1,137,770. Hoewel nog niet met volkomen gerustheid de uitkomsten van vorige dienst jaren als basis kunnen genomen worden voor de raming van de opcenten op de personeel? bolasting en van den hoofdelyken omslag, de nieuwe wet op de personeele belasting toch zal nog geruimen tyd onzekerheid doen bestaan omtrent de opbrengst dier middelen wordt naar de uitkomsten voor den dienst 1898 voorgesteld de opcenten op het perso neel op hetzelfdo aantal te handhaven als het vorige jaar en de heffing op den hoofde lyken omslag wederom naar 2 pCt. te doen plaats hebben. Op 31 Augustus zal ten Hove een gala diner plaats hebben. Ook thans is een extra- trein beschikbaar gesteld voor de genoodigden uit de residentie, Haarlem, Amsterdam en Amersfoort. Gistermorgen vertrokken de hertogin van Albany, met zoon en dochter, benevens gevolg, per trein via DierenArnhem, weder naar Duitschland. Een detachement van het 6 de regiment infanterie is heden te 's-Gravenhage aange komen, ten einde garnizoensdienst te vervullen in de residentie gedurende den tyd, dat het regiment grenadiers en jagers aan de najaars manoeuvres deelneemt. Het Haagsche comité, dat voor de Zuid- Afrikaanscho Republieken op a. s. Vrijdag avond in het Getouw vóór Kunsten en Wetenschappen een betooging zal houden, is samengesteld als volgt; I. M. Pynacker Hordyk, voorzitter; jhr. mrt T. A. J. Van Asch van Wyck, J, W. Berganaius, J. Doorman, dr. G. J. Van der Flier, jhr.O. H. Gevaerts van Simonsbavenr, «LP. Ha velaar, in r. A. F. K. Hartogh, G. P. Itmann, jhr. A. H. Kiebl, H. A. Lesturgeon, mr. R. Macalester Loup, W. Martena, jhr. J. W. Van Nispen tot Sevenaer, jhr. mr. W. Six, baron Swesrts de Landas Wytorgh, A. L. Schmidt Jr., secretarie Als sprekers zullen optreden de heeren B. H. Heldt, prof. dr. P. J. Muller, dr. H. J. A. M. Schaepman en ds. L. v. d. Valk. Gisteravond werd ter vergadering van de Maatach3ppy voor Tuinbouw, afd. Amster dam, besloten, dat de nationale tentoon stelling van bloeiende planten, die van 23 tot 25 September in „Artis" zou gehouden worden, niet zal doorgaan, omdat er te weinig gelde- lyke by ragen zyn ingekomen. De pomologische tentoonstelling op die data zal daarentegen wel gehouden worden. Uit Meiringen ontvangt „De Stand." bericht, dat de begrafenis van mevr. Kuyper aldaar op Maandag 1.1. met groote plechtig heid, en tevens met grooten eenvoud, heeft plaats gehad; zooveel mogtiyk geheel naar het plaatselijk gebruik. Tegen twaalf uren kwamen de acht naaste buren met de lykbaar aan het sterfhuis, waar het gezin van prof. Kuyper voreenigd was, voor zoover het ia Nederland woont, en waar eenige vrienden van daar, met name prof. Rutgers en de heer T. H. Van Eeghen, met hun echtgenooten, en de heer Hovy, zich reeds by hen gevoegd hadden, om deel te nemen asn con korte, huiseiyke godsdienst oefening. Door de twee hoofdstraten van het kleine stadje ging men nu te voet naar het kerkhof, achter de lykbaar aan, die door de acht boven genoemde buren werd gedragen, onder het luiden van de groote kerkklok. En treffend was het, te zien, hoe de kleine stoet voort durend aangroeide. Tot betooning van deel neming stonden by isder huis de bewoners in rouwgewaad voor de deur en uit ieder huis voegde zich minstens één der bewoners, als vertegenwoordiger van dat huis, by deu stoet, zoodat deze op het kerkhof reeds meer dan vertiendubbeld was. By het open graf stond de predikant der Gereformeerde Kerk van Meiringen, met zyn ktrkeraad en nog veel anderen. En zoo werd de overledene van den aanvang tot het einde der begrafenis door de gansche gemeente geheel al3 een van haar eigen ledtn be schouwd en behandeld. Met het oog op die groote schare van Zwitser8che broeders en zusters, en als erken ning van de hart lyke belangstelling, welke dezen betoond hadcen, voelde prof. Rutgers, die by het graf een kort woord sprak, zich gedrongen dit in het Duitsch te doen, hoofd zakeiyk om te dosn uitkomen, waarom deze famili9 en vrienden uit den vreemde bier zoo diep bedroefd waren, en waarom zy toch niet treurden als degenen, die geen hoop hebben, maar dit stof g-rust aan de aarde konden toev.rtrouwen, verwachtende door het geloof een opstanding tot zaligbeiJ. Daarna sprak prof. Kuyper z if Dog eon woord van dankbetuiging, aan den genees heer, die met zooveel y ver en toewijding voor -de kranko gezorgd had, aan deD preeikant en den kerkoraad, die uit naam der gemeente h6t graf hadden afgestaan, de zuster uit het buitenland als hunne eigene aannemende, aan de dragers, die hun liefdedienst geheel belangloos hadden verricht, en aan alle aan wezigen voor hun vertroostende deelneming. Volgens plaatseiyk gebruik begaven allen zich toen in het kerkgofcouw, waar de predi kant eenige toepasselijke Schriftwoorden voor las, en met een toepasselijk gebed besloot, daarby geheel de gewone Berger liturgie, die bier zeer schoon en treffend is, volgende. Uit een nadere levensbeschrijving van mr. Verkerk Pistorius, den dezer dagen over leden secretaris-generaal van bet ministerie van buitenlandscho zaken, blykt, dat hy ook ambtenaar is geweest aan het departement van koloniën, waar hy zyn loopbaan in 1859 aanving. Omtrent de eervolle opdrachten, hem door de Regeering by verschillende keeren gedaan, valt nog te vormeiden, dat by in 1868 den Koning vertegenwoordigde by de onderhande lingen tusschen verschillende Mogendheden tot herziening van de Mainzer Conventie van 1851, betreffende de Rynvaart. Veel jaren was hy Nederlandsch commissaris voor de Rynvaart. In 1881 stond by onzen gezant te Parys ter zyde by de onderhandelingen tot hernieu wing van het tractaat tusscben Frankryk en Nederland; voorts was hy gedelegeerde van onze Regeering by de conferentie, in 1884 geboudoa betreffende don verkoop van steiken drank op de Noordzee. Eenige jaren geleden woonde hy voor Nederland het te Bern ge houden Congres van het Internationaal Statis tisch Instituut by. Mr. Verkerk Pistorius was onder meer ridder In de orde van den Nedorlandschen Leeuw, Grootofficier van het Legioen van Eer, en ridder 3de kl. van den Rooden Adelaar van Pruisen. Aan het Ministerie van Marine werl heden aanbesteedhet maken en stellen van een yzeren kustlichttoren aan dtn Ho k van Holland. Minste inschryvers: Per.n enBauduio, te Dordrecht, voor 6850. Door den intendant in de stelling van Amsterdam werd aanbesteed de levering van 40,000 KG. harde en 40,000 KG. zachte tarwe. Minste inschryvers waren de heeren H. H. Van Wavtren, te Hillegom, harde ƒ9.13, zachte 7.89. Muntinga Co., te Rotterdam, zachte 7.89. De heer W. Zeegers, leeraar aan de H. B.-S. te Enkhuizen, zal Donderdag a. s. 50 jaren by het onderwys werkzaam zyn geweest. Te Apeldoorn is op 49 jarigen leeftyd overled'.n de heer D. Moreau, gep. majoor dec artillerie O.-I. leger. In de „Sts. Ct." No. 203 worden sollici tanten opgeroepen naar de te vervullen be trekking van assistent voor de oogheelkunde aan de Ryksunivasiteit te Utrecht. Zy worden uitgenoodigd zich te wenden tot don minister van binnenlandsche zaken by een op zegel geschreven adres, dat vóór 10 Sept. a. s. by den secretaris van curatoren, den heer J. F. Hooft Graafland, te Utrecht, moet worden ingeleverd. In October zal een vergelykend onderzoek plaats hebben voor adspiranten voor de betrekking van klerk der postery-n en telegrapbie. Zy, die daaraan wenschen deel te nemen, mo.ten sich vóór 30 September aanmelden by het hoofdbestuur der posteryen en telegraphi», by op zegel geschreven verzoek. Da voorwaarden, waaraan de adspiranten moeten voldoen, zjja opgenomen in de ,Sts.-Ct." No. 203. Een belangryke kunsthistorische merk waardigheid dreigt voor Utrecht verloren te gaan. Naar het „U. D." van wél ingelichte zyde vorneemt, is door een antiquaar een belangryke som geboden voor de drie sierlyke geelkoperen kroonluchters, welke tot voor korten tyd het sieraad waren der kathedraal aan de Lange Nieuwstraat aldaar. Deze lichtkronen, om haar enorme afme ting zoowel als fraaie verhou ing by. velen bekend, zyn een geschenk van de Johanniter- ridders, wier wapenschilden deze kronen sieron. Het blad vertrouwt echter, dat bet kerk bestuur voor het aanbod niet zal bezwijken, en deze schoone kunstvoorwerpen, een gedenkteeken van de offervaardigheid den kunstzin uit vroeger eeuwen, voor de stad zullen behouden blyven. i) épisode uit don Spaansch-AmerlUaan- sclion oorlog. Men kan niet gelooven, wat een mensch in tyden van opgewondenheid wel niet uitstaan kan I Als men onder normale omstandigheden als landrat eens twee dagen en twee nachten niet geslapen hoeft, meent men al gerechtigd te zyn zich „half dood" te voelen. Maar wat zyn twee etmalen zondor slaap vergeleken by een verbiyf van eenige weken op een torpedobootl Wie zou willen leeren zich den slaap af te wenneD, had daartoe waarlyk tydens den laatsten oorlog op de Amerikaanache torpedo booten voldoende gelegenheid gevonden. Het begin van den oorlog in April 1898 bad my als machinist aan boord van de torpedo boot .Star" gebracht. Toen ik aan boord kwam, zag ik al heel gauw, dat hier alles veel anders was dan op andere oorlogsschepen Da Amerikaansche torpedobooten zyn wel grooter dan de Duitsche, ook dan de oude Engtlsche torpedobooteD, maar ze zyn niet gemakkelijker ingericht. Da grootste ruimte wordt ingenomen door de machine met de kolenhokken. Daar komen by de voorraadkamers voor de torpedo's, en de ammunitie voor de revolverkanonneD, de verschillende machines voor het stuur, de kraan, d6n luchtdruk, verder de proviand, materiaal, enz. Er biyven in bet schip alleen vóór en achter kleine, erg nauwe ruimten over; vóór wonen de manschappen, achter de böide o'ficieren, de machinist en de oppertorpedist. De geheele bemanning bedroeg twintig man. Het geluk was ons, de bemanning van de „Star," in den beginne gunstig. Dadeiyk na het uitbreken van den oorlog gingen we met de vloot van Key-West naar Havanna en na ver loop van eenige dagen van daar met depeches terug naar Key-West. Onderweg gelukte het ons, een Spaansch koopvaardyschip te kapen. Maar toen was het met onze prettige dagen ook gedaan. We gingen weer terug naar Havanna en namen daar deel aan de blokkade. Yan alle duivels is de duivel der verveling de ergste, en diens afkeurenswaardigste daad is de uitvinding der blokkade. Wy moeten den heelen dag onder stoom liggen en er op loeren, of niet do Spaansche oorlogsschepen te Havanna een uitval zouden gaan doeD. Daar dachten ze echter niet aan. Nu zouden we overdag, als er volstrekt niets te doen was, althans om beurten, wel hebben kunnen slapen, maar dat was niet mogeiyk, omdat het benoden in het schip zóó warm was, dat men er haast gek van werd. Wy bevonden ons onder don keerkring van den kreeft, in de warme mousson, in een nauw schip, welks ketel dag en nacht gloeiend warm was. Ge lukkig hadden we negers tot stokers-, blanken zouden het niet hebben kunnen uithouden. Het werd zelfs den negers te machtig. Wilde men dus overdag slapeD, dan moest men het op het dek probeeren; maar de geringe ruimte en nog meer het aanhoudend zware rollen van het schip maakten elke rust onmogelijk. Opdat de torpedoboot zal beantwoorden aan haar doel, is ze zeer smal gebouwd en byge- volg daarvan een spel der golven, als de zee maar eenigermate onrustig is. Ligt men dan daarby nog stil, dan slingert het schip heen en weer als een schommel. Intusschen, over vermoeid sliep men toch, dat wil zeggen: men lag wat te dommelen, maar verkwikt werd men er niet door, op den duur wel half gek van nerveusheid. 's Nachts waren or.ze torpedobooten voort durend in beweging. Er was in den eersten tyd, toen de manschappen nog niet kalm ge noeg waroD, schrikbarend veel valsch alarm. En dat alarmeeren was in hooge mate gevaar- ïyk voor onze torpedobooten. Er ontstond telkens groote beweging in de blokkadevloot. Er werd dan de.delyk gevuurd en wel door de groote schepen op ons, omdat ze ons voor vyandelyke torpedobooten hieldeD, en zelfs de booten onderling beschoten elkaar. Wy konden nameiyk 's nachts geen lichten voeren, anders trokken we het vuur der vyandelyke batteryen op ons. Onze commandant, luitenant Giffard, zag groen van te weinig slaap, en geen van ons allen waagde het meer, in den spiegel te kyken, bang als we waren voor onzo eigen gezichten. Toen werden we van Havanna weggezonden en gingen we depeche-varen. Wekenlang waren we dag en nacht onderweg. Natuuriyk rustte nu het voornaamste deel van den dienst aan boord op myn persooD, en ik was biy, toen we gezonden werden naar de blokkade van de haven van Santiago, waar de SpaaDsche admiraal Cervera met zyn eskader een toe vlucht had gezocht. De blokkade van Santiago gaf onzen torpedo- booten echter nog harder noten te kraken dan die van Havanna, en na korten tyd viel er aan boord zoowel by superieuren als onder geschikten een zekere stompheid waar te nemen. Als de lieden eenmaal door den slaap werden overmand, waren ze niet meer wakker te krygen. Zy vielen neer en bleven liggen, als waren zo dood. Er viel op niemaDd meer te rekenen. Toen ik op een middag do machine had geïnspecteerd, vond ik voor de schuifdeur van de officiershut den stoker Josh liggen. Jo3h (een afkorting van Josua) was een neger, die zoooven van den inspannenden arbeid voor de ketels was afgelost en blijkbaar hier voor de deur der officiershut ingeslapen was. Myn pogingen hem te wekken waren tevergeefs. Ik moest een paar matrozen halen, die Josh in zyn hut sleepten. De stoker had zich door in te slapen voor de officiershut aan een vergryp tegen do schoeps- erde schuldig gemaakt, en ik moest hem straffen. Dat was wreed en eigenlijk onver standig, want de man was van uitputting neergevallen, maar de scheepadiscipline vraagt niet naar zulke dingen. Zy verlangt, dat op het schip elk ding en iedere man zich ten allen tyde op de juiste, voorgeschreven plaats bevinden. "Wat zou er van worden, als ieder maar ging liggen, waar hy wilde? Da discipline moest juist in deze kritieko tyden zeer streng gehandhaafd worden, en ik was verplicht, Josa straf op te leggen. En de straf kon onder de gegeven omstandigheden in niets anders bestaan dan in strafdienst voor do ketels. Dat was nog grooter onzin l De man viel al om als by zyn gewonen dienst had; nu kreeg by nog meer dienst, en als hy dan omvi6l, natuuriyk meer ttrafl Een uur later we stoomden met volle kracht oostwaarts, om do van Europa ver wachte Spaansche vloot te zoeken, - lag ik in myn hut te dommelen, toen lk plotseling door een luiden gil wakker werd. Ik vloog uit myn hut en zag by het flmwe licht van een lamp twee mannen. Do een lag op den grond en de ander sloeg onerbarmelyk op hem los. Ook kapitein Giffard was uit zyn hut gekomen en wy samen scheidden de kerels van elkaar. De een, de passieve; was Josb, de ander onze torpedist Gramsby. Laatstgenoemde had naar zyn hut willen gaan en was gestruikeld over den al weer in slaap gevallen Josb. De zenuwachtige Gramsby was woedend geworden, hy had zyn kort entermes getrokken en met het heft op den neger losgeslagen; een nigger" gaat in Amerika eigenlek nog niot recht voor een mensch door. Wordt vervolgd^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 1