N». 12088 Zaterdag 33 «Tsili. A°; 1899 f <§eze igourant wordt dagelijks, met uitzondering zon (Zon- en feestdagen, uitgegeven Bit uonmicr bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. De Mutoscopen Leiden, 21 Juli. Vit de „Staatsconrant.* Feuilleton. „Oom Paul" LEIDSCH DAG-BLAD. :x.< PRIJS DEZER CQUBAST» Voor Leldon per 8 maanden. s s Franco per post s n, 1 Afzonderlijke Nommers rrr/1.1?. j 1,40. 0,05> F* -J PRUS DER ADVERTENTIËNs Van 1—0 regel3 f 1.06. ledore regel meer f 0.17J. -^otere) letters naar elaatannmte Voor het incasseeren buitei stad wordt f 0,06 berekend; in onze Vestibule zijn van nieuwe Voor stellingen voorzien. Officiëele Kenulsgeylu^en* Plaatselijke Directe Belasting. Burgemeester on Wethouders van Loiden brengen ter algemeeno kennis, dat het Kohier der Plaatselgko Directe Belasting voor 1899 in afschrift gedurende v ij f maanden ter Secretarie der gemeente voor oen ieder tor lezing is nedergologd; dat bozwaron tegen den aanelag binnen drie maanden na de nitroiking van bot aanslagbiljet op ongezogold papier bij den Gemoontcraadkunnon cordon ingediend; en dat tegen 'a Raads besliesing, binnen dertig dagen na do mededeeling daarvan, bij de Gedepu- teerdo Staten der provincie Zuid-Holland in beroep kan worden gekomen, eveneens bg ocgezegeld adres. Zij herinneren voorts do belanghebbenden uit drukkelijk, dat door het indienen van bozwaron en h6t instellen van beroep do verplichting tot betaling van don aanslag niet wordt opgeschort. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 20 Juli 1899. M. C. DEKHDYZEN, Weth., lo.-Secr. Hoe er ook over de tot heden aanhoudende drukkende warmte moge geklaagd worden, die hooge temperatuur zonder regen komt in ieder geval ten goede aan de muziek uitvoeringen in „Zomerzorg", in Musis Sacrum" enz. Dat getuigen de gunstige om standigheden wat vorige jaren wel eens anders was waaronder de meer en meer bezochte soiróes plaats hebben. Ook gister avond was de tuin van „Musis" buitengewoon bezet en het was er trouwens ook een aange naam zitje na den brandenden dag, vooral als het stafmuziekcorps der dd. schuttert] zich zoo verdienstelijk van zijn taak kwijt zooals het dit nu deed. Werkelijk kan verklaard worden dat het thans optrad op zulk een wijze, gelijk het be hoeft noch onder stoelen of banken gestoken niet altijd het geval was; op een wijze, die het tot eer strekt, en waarmede het getoond heeft dat het bij goeden wil en voldosnde studie, zéér véél kan, al vielen er natuurlijk hier en daar vlekjes op te merken. De uit voering van het blijkbaar met voorzorg ge kozen programma gaf daarom groote reden tot tevredenheid en het publiek gaf daarvan by herhaling do lui ie teekenen. Hulde daarom thans aan Geyps corps I Do by de Kweekschool voor Zeevaart alhier gedetacheerde korporaal der mariniers J. Grasman wordt den 26sten Juli a. s. ont scheept en keert alsdan terug, naar het corps; dientengevolge wordt zyn detacheering by ge noemde Kweekschool met gelyken datum ia- getrokken. Op Dinsdag 25 Juli a. s. vertrekt een proc.6sie van Amsterdam naar Noordwyk ter eere van Sint Jero;n. Woensdagmiddag overleed een der moest geachte en beminde geneesheeren in het voormalig Niiuwer-Amstel: de heer H. B. L. Butöt, in den ouderdom van 65 jaar. Do minister van marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat, met ingang van 1 October 1899, een plaats als adspirant- ingenieur der marine, op een jaarwedde van 1200, wor.t opengesteld. Candidaten, die op dien datum hun 27ste jaar nog niet zyc ingetreden en in het bezit zyn van de diploma's van scheepsbouwkundig en werktuigkundig ingenieur, worden opge roepen om vóór of op 15 Augustus 1899 eeu verzoekschrift op gezegeld papier, aan hom, Minister, ia te dienen, om zoo noodig tot het aan zyn Departement te houden vergelykend examen te worden toegelaten. By Koninkiyk besluit is bepaald, dat de bezoldiging van de ontvangers der directe belastingen, invoerrechten en accynzen en voor den waarborg en de belasting der gouden en zilveren werken, ook vaQ heD, die tot dusver percentsgewyzs belooning genoten, voortaan uit vast traktement bestaat. Alle kosten van beheer van een kantoor zyn voor rekening des ontvangers, behoudens door den Minister van Financiën te bepalen vaste jaariyksche vergoec-ing. Wanneer een ontvanger kan aantoonen, dat z\jn belooning over 1898, voor het in dat jaar beheerd kantoor, zuiver meer heeft be- dragon dan het volgens het Koninkiyk besluit voor dat kantoor vastgesteld traktement, kan hy zich tot de Kroon wenden met verzoek om verhoogiog van het traktement zoolang hy dat kantoor waarneemt. De ontvangkantoren worden nu verdeeld in negen klassen, te weten: 1ste kl. trakte ment 4500 en daarboven; 2de kl. 4000 tot beneden ƒ4500; 3de kl. 3500 tot beneden ƒ4000; 4de kl. ƒ3000 tot beneden ƒ3500; 5de kl. 2500 tot beneden ƒ3000; 6de kl. ƒ2000 tot beneden ƒ2500; 7de kl. ƒ1600 tot beueden 2000; 8ste kl. 1400 tot beneden ƒ1600; 9de kl. beneden ƒ1400. Als scheidsrechters by de najaarsmanoeu vres, welke van 1 tot 9 September in het noordelijk gedeelte van Gelderland zullen worden gehouden, zyn aangewezen de kolonel R. J. Van Moock, van den generalen staf, en de kolonels E. D. H. Mac Leod en K. A. Pfeiffer, respectieveiyk van het 1ste en 3d9 reg. inf. De Utrechtsche Gemeenteraad besloot gisteren tot verbouwing van het pharma- ceutisch laboratorium en tot overbrugging van de Hollandsche spoorlijn by de eerste Baansteeg. De by het 3de regiment huzaren benoemde luit.-kolonel A. A. graaf Van Limburg Stirum wordt ingedeeld te 's-Gravenhage. De by het lste reg. huzaren tot kolonel benoemde luit.-kolonel I. R. A. H. Higly blijft te Deventer in garnizoen. De by het 2de reg. huzaren benoemde ritmeester R. W. Baron Van der Capellen wordt belast met bet bevel over een der eskadrons to Venloo. De kapt. van den generalen staf H. Kemper, thans toegevoegd aan den comman dant der stelling van de monden der Maas en van het Haringvliet te Hellevoetsluis, is overgeplaatst naar 's Gravenhage en werk zaam gesteld ten bureele van den chof van den generalen staf aldaar. De by het lste reg. huzaren benoemde majoor L. G. Baron Van Boetzelaer komt te Amersfoort in garnizoen. De minister van financiën maakt in de „Sts-Ct." bekend, dat in de maand October 1899 kan worden aangesteld een surnumerair by den dienst van 's Ryks schatkist. Op DinsJag 26 en Woensdag 27 September en zoo noodig op daaropvolgende dag9n, zal in het gebouw van het departement van financiën te 's Gravenhage worden afgenomen het by Koninkiyk besluit van 30 October 1886 No. 20 omschreven vergelykend examen. Vóór of uiteriyk op Maandag 14 Augustus 1899 moeten by het departement van financiën (afdeeliug Generale Thesaurie) zyn ingekomen de ver zoekschriften om tot dat examen te worden toegelaten. - Het stoomschip „Madura", van Amster dam naar Batavia, passeerde 20 Juli Carvoeiro; de „Spaarndam" arriveerde 20 Juli van Nieuw- Yoik te Rotterdam; de „Teucer", van Am sterdam en Liverpool naar Java, arriveerde 18 Juli te Colombo; de „Köüig", van Hamburg en Amsterdam naar Oost-Afrika, arriveerde 19 Juli te Napels; de „Oengaran", van Batavia naar Rotterdam, vertrok 20 Juli van Marseille; de „Salak", van Batavia naar Rotterdam, ver trok 20 Juli van Perimde „Koning Willem I", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 20 Juli van Genua. Oudslioorn. Het aandeel in de kwade posten over den dienst van 1896/97 bedraagt voor de personeele belasting 30.655. Gedurende de maand Juni werd door 9 landbouwers aangifte gedaan van het heer- schen van mond- en klauwzeer onder hun vee. By publicatie is den ingezetenen gewezen op den inhoud van art. 17 al. 1 van het Reglement op de wegen en voetpaden, waarin bepaald wordt, dat door de betrokken eigenaars de boomen 5 meters hoog moeten opgesnoeii worden. Sassciiheiin. In deze gemeente circuleert een aor^s aan H. M. de Koningin met verzoek Hr. Ds. goedkeuring te willen onthouden aan de nieuwe schoolgeldheffing, waarvan de regeling is bepaald in de laatste Raadsver gadering. Na circulatie zal het voor belang hebbenden ter teekening liggen by Ph. Bakker, op de Kerklaan, alhier, Zocterwoudo. De paspoorten van de tot de lichting van 1892 beboorende miliciens dezer gemeente ten name van C. v. Haas trecht, H. B. Mulder, A. De Rood©, W. L. Willenaar, A. H. Bremmer, I. De Vink, J. Zandvliet en A. Wiggcrs zyn heden aan belanghebbenden uitgereikt. Dinsdag 25 Juli vertrekt van uit deze gemeente de jaariyksche bedevaart naar de graven der martelaren van Gorkum, nl. Den Briel. Als naar gewoonte zyn velen der iugez. tenen albier uitgenooiigd tot by woning der algemeene vergadering van de Conferentie der St.-Vincontiu8-vereeniging op Zondag a.s. den 23sten Juli, des namiddags te zeven uren in de R.-K. Parochiale Jongensschool. Onge twijfeld zullen velen aan die uitnoodiging gehoor geven, ten einde op die wyze nader met het doel der Vereeniging bekend te worden. Kon. besluiten. Benoemd tot directeur van het Kabinet der Koningin jbr. P. J. Vegelin van Claerbergen, secretaris bij dat Kabinet, tijdelijk belast met de waarneming der function van directeur; tot notaris binnen bet arr. Heerenveen, leratand- plaats Oldeboorn, gemeente Utingeradeel, L. Önpe- dijk, cand.-notaris te Hattem; voor bet tijdvak vau 1 September 1899 tot en met 31 Augustus 1900, tot leeraar aan de Rijks hoogere burgerschool te Leeuwarden W. Suverijn, tijdolijk leeraar aan die school. De beer H. G. Van den Toorn, hoofdcommies bij het departement van koloniën, op zijn verzoek met ingang van 1 October 1899, eervol uit'a lands dieD9t ontslagen, met toekenning van den titulairen rang van referendaris. Pensioen verleend, ten laste van den Staat, aan G. F. Brinkman, ten bedrage van ƒ507 'sjaars; aan J. C. Bertou, ten bedrage van 225 'sjaars. Aan den Oost-Indiscben ambtenaar op non-activi teit A. J. R. Koopmans Stadnitski, gew ezen assistent resident van Aüjer (Bantam), laatstelijk met verlof in Europa, vergunning verleend tot het aannemen vau het ordeteeken vau ridder der orde van de Kroon van Italië, hem door den koning van Italië geschonken. EEB§TE KAMER. Scheveningschc Visschershaven. De heer Laande in-stand-houdiDg van de vi8schery eeu groot Ryksbelang achtende, meent, dat by de bommenhaven te Scheve- ningen geen Ryksbelang betrokken is. Lettende op de vermindering der bommen en vermeer dering der diepgaande schepen, zal z. i. de havenquae8tie door dit halve werk niet ge eindigd zyn. Hy is tegen het ontwerp, vooral ook uit een economisch oogpunt. Nay ver noch goedgeefschheid mag by de stemming in vloed hebben. Ook de heer Schimmelpenninck is tegen het ontwerp. Hy ontwikkelt zyn bezwaren van een militair standpunt tegen de haven, daar elke haven, die zeewaardige schepen toelaat, de ver meestering van de kust voor den aanvaller vergemakkelijkt. Of de haven diep of ondiep is, hy acht er een versttrkingswerk noodig, in ieder geval onuitdoofbare vuren. Hy onderschryft de economische bezwaren van den heer Laan, want ook spr. beschouwt de voorgestelde haveD geen afdoend middel; de bommen zyn geen schepen voor de toe komst. Eindelijk is het thans voorgestelde slechts een palliatief. De heer Van Alphen ziet in het tyhaventje geen gevaar voor 's lands defensie. Krachtig verdedigt by den havenaanleg. Door de veran dering, die het strand heeft ondergaan, dient men den Scheveningers gelegenheid te geven hun vischersbedryf te kunnen voortzetten met bun bómvaartuigen, waarmede zy toch steeds aan de concurrentie het hoofd hebben getoden. Hy wil hun vergoeden het verlies van het ▼rjj, onbelemmerd strand, en zal daarom voor het ontwerp stemmen. De heer Viruly motiveert zijn stem tegen het ontwerp. Da heer Van Wvjchhet ontwerp krachtig verdedigende, verklaart dat volgens het een parig oordeel van de deskundigen, door hem geraadpleegd, niet de kleinste moeilijkheden uit een techDisch oogpunt bestaaD, om de haven tot stand te brengen en dat zulks voor den in de stukken genoemden prys kan ge schieden. Voor de veiligheid en voor den bloei van de visschersvloot is de haven onontbeerlijk, 't Geldt z.i. hier een nationaal belang. Door voor te stemmen, steunt men tevens liefde voor de zeevaart. Con amore zal hy voor 's ministers voorstel stemmen. (Applaus op de stampvolle tribunes.) De Voorzitter gebood stilte. De heer Rutgers Van Rozenburg zal tegen stemmen, omdat men in onze vlakke kust een gat maakt, hetgeen voordeel biedt aan eventueele aanvallen. De heer Reekers meent dat de bommenhaven geen attractio voor den vyand zal zyn, en verdecigt den havenaanleg in 't belang van den bloei der Nederlandsche visschery. De heer Reekers wenscht het advies van het College voor de Zeevisscherijen te kenneD. De heer Rahusen antwoordt, dat dit College zich herhaaldeiyk over de quasstie heeft uit gelaten, waar de toestand van bet strand onhoudbaar is geworden, wegens de maat regelen, die genomen moesten worden ter beveiliging van het strand tegen de zoo. Alleszins acht spr. het biliyk dat de haven ook gedeelteiyk voor rijkskosten gemaakt wordt, vandaar dat by met genoegen zyn stem aan het ontwerp zal geven. De heer Vlielander Hem heeft van de regeering8verklaringen den indruk gekregen dat de minister van oorlog zelf nadeel van de haven voor de defensie verwacht. Onver dedigbaar acht spreker het de deur voor den vyand open te hebben, waar jaarlijks millioenen worden besteed aan onze Amster- damsche stelling. Scheveningen zal als vis- schersplaats ten gronde gaan, hoort men soms beweren, maar bewezen wordt dat niet. Zal er een haring minder worden gevangen als er te Scheveningen geen haven komt? Spreker gelooft het niet. Hy zal dan ook tegenstemmen. De heer Fransen v. d. Puttehet ontwerp verdedigende, acht de haven geschikt voor het meerondoel van het Scheveningsche vis- schersbedryf en betoogt, dat defensiebelangen geen beletsel zyn. De Minister van Oorlog verklaart, dat hy stellig overtuigd is, dat by deze haven geen fort noodig is. In ingangen als te IJmuiden en aan den Hoek heeft men forten noodig. By een aanval op de kust doet 't er weinig toe of er wel of geen tyhaventje als de ontworpene te Scheveningen is. Daarom wil hy dit werk, dat in 't belang van handel en bedryf gevraagd wordt, niet tegengaan. En daar komt nog by, dat het geringe nadeel van de haven voor de defensie in tijden van oorlogsgevaar dadeiyk door de voorgestelde vernielingsmaatregelen kan to niet worden gedaan. Den tegenstanders, die slechts bezwaren hebben uit een militair oogpunt, roept de Minister toe: Stemt gerust vóór het ontwerp. De Minister van Waterstaat verdedigt nader de technische en economische zyde van het havenplan, dat geen half werk, maar naar zyn volle overtuiging afdoende werk is. Uitvoerig verdedigt hy de bruikbaarheid van de haven en de wyze waarop de Staatssteun is voorgesteld. Ook voor de defensie is het van belang, dat het onderhoud van de buiten haven blijft by het Ryk. Door verwerping van het ontwerp geeft men de Scbeveningsche visschery een gevoeligen slag, waarvoor dezo Kamer de verantwoorde- lykheii zou dragon. Voor verwerping bestaat z. i. geen reden, waar de zaak technisch vast staat en de haven bruikbaar en geschikt wordt geacht door hen, die er gebruik van moiten maken. Het ontwerp wordt aangenomon met 30 tegen 13 stemmen. Togen 6temden de heeren Knol, Welt, Viruly, Bultman, Magnee, Vlielander Hein, Van Bods- val Faure, Rengers, Fennema, Schimmelpen ninck, Rutgers, Regout en Laan. Met luid applaus werd dezo beslissing be groet door de talryke tri .une bezoekers. De voorzitter deelde mede, dat de motiéa omtrent de vischhal te IJmuiden zullen worden gedrukt en behandeld na do aan de orde zynde ontwerpen. geschetst door de Engelschetu Slot) Daarna maakte Kruger zyn oerste reis naar Engeland, om een petitie in te dienen tegen de annexatie, maar toen deze zending schip breuk leed, werd hy een getrouw onderdaan van het Britsche gouvernement en geroepen 'tot een post van vertrouwen. Toen echter deed ©r zich een geheimzinnig geval voor: Kruger werd ontslagen uit zyn ambt onder omstandig heden, voortvloeiende uit e8n „ernstige wan orde in zyn financiëei beheer, niet pleitende voor zyn eerlykheid." Hoeveel schuld hy precies had is niet zeer duideiyk geblekeD, maar er zyn er, die beweren, dat, indien het Britsche gouvernement zyn salaris met hon derd pond sterling had verhoogd en kleine fouten in zyn rekening over het hoofd had gezien, president Kruger nog altyd een ge- hco zaam Britsch ambtenaar zou zyn, die 1 jaarlyks eenige honderden ponden sterling trok. Intus3chen, dit moge dan zoo zyn of niet zoo zyn, - de toekomstige dingen onder andere omstandigheden zyn moeilyk te be rekenen de Boers begonnen andermaal te werken voor hun onafhankelykheid en ze wonnen deze terug na den slag by Majubahill, waar zy op het onvruchtbare hoogland hun vlag heschen, waaronder wat toen nog onbekend was de rykste goudmyn der wereld lag. Sedert dien tyd is Kruger de ongekroonde koning van de Zuid-Afrikaansche Republiek. Dat hy op zyn hooge waardigheid prat is, weten we allen. Hy is wel eens genoemd „do ongekroonde despoot van een onechte Re publiek." Hy moge dit zyD, zeker is het, dat de troon, waarop hy byna twintig jaren zit, niet een gemakkelyke zitplaats is geweest. Geen ander mensch werd ooit twintig achter eenvolgende jaren tot president verkozen. Hy, die zyn duim afsneed met een zakme3, front maakte voor een leeuw en een buffel verdronk, is voor geen kleintje vervaard, en Paul Kruger hoeft dan ook nooit vrees gekend. „"VriendeD, moordenaars en dieven!" zoo begon hy een speech te Krugersdorp, waar zyn gehoor voor de helft uit Uitlanders bestond. De jongen, die op negenjarigen leeftyd als veehoeder dienst deed, was niet in de gelegen heid veel schoolkennis op te doen. De eenige boeken, die hy ooit heeft gelezen, zyn de Bybel, Bunyan'8 „Reis naar de Eeuwigheid" en de geschiedenis van den tachtigjarigen oorlog der Nederlanden. Hy is opgevoed met den B(1bel in de eene en een geweer in de andere hand, en deze opvoeding heeft haar natuurlijke gevolgen gehad. Hy is doortrokken van den Oud-Testamentischen geest, maar hy weet ook wei iets van het Nieuwe Testament af, want er is beweerd, dat hy een rede ter inwyding van een kerk besloot met de woorden: „In don naam van den Heer Jezus Christus verklaar ik dit gebouw geopend." En niet lang geleden zei hy tot een Amerikaan: „Allen, die Jezus liefhebben, dienen elkander lief te hebben." Ook heeft hy verklaard, dat „de natie, die God vreest en Hom gehoorzaamt, de eenige gelukkige en gezegende natie is." Hy is gedoopt naar drio Bybelsche personen zyn volle naam is Stephanus Johannes Paulus Kruger en al zyn speechen en ook zyn gewone omgangstaal loopen over van bybel- teksten. Deze strenge godsdienstzin is zyn meest in het oog loopend kenmerk geweest sedert zyn 32-jarigen leeftyd. Omstreeks dien tyd het jaar, dat hy do vredevlag droeg aan het hoofd der troepen van den Oranje Vrystaat - gaf hy z(jn vrouw eenige kapittels uit den Bybel te lezen en verdween plotseling. Er verliepen dagen; eindeiyk hoorden de menschen een gezang in de wildernis en vonden Paul Kruger byna stervende van honger en dorst. Sedert dien tyd preekte by herhaaldeiyk in de kleine kerk te Pretoria, dicht by zijn woning. In zyn huiselyk leven is by een eenvoudige boer, met geen enkel ander teeken van zyn hooge positie dan de schildwachten, die zyn huis bewaken, en de groote steenen leeuwen er voor - een cadeau van „Barney" Barnato. Hy rookt van den morgen tot den avond, maar hy i3 geheelonthouder en nooit gaat hy naar oen schouwburg of leest romans of dagbladen. Tabak en koffie zyn zyn grootste weelde. Menig ingewikkeld staatkundig vraag stuk is in Kruger'8 eenvoudige spreekkamer opgelost onder het genot van een kop koffie. Hy is zeer ryk, maar het is niet waar, wat lord Randolph Churchill verklaarde, dat hy nooit iets weg gaf. Hy heeft groote sommen gelds aan Boers geleend zonder borgstelling, in spyt van zyn motto, waarnaar hy heet te handelen„Wees trouw, maar vertrouw niemand." Er is nauweiyks een Boer in de Transvaal te vinden, die Kruger nooit de hand heeft gedrukt. Dit is de algemeene schets van Paul Kruger, president der Zuid-Afrikaansche Repu bliek: Veehoeder, boer, godsdienstleeraar, sol daat, staatsman, een volslagen koning, alleen niet in naam, de figuur, waarom de geheele geschiedenis van de Transvaal zich beweegt." By het lezen van deze schets vielen my in de gedachte twee dingen, nl.lo. dat de politiek een modderend zielsbederven is, en de laagste streken uitgehaald worden in do diplomatie, vooral waar bet betreft „Perfide Albion." 2o. Dat de schryver der schets ken- neiyk heeft geleerd van Shakespeare's „Julius Caesar" in zyn betoog, om Oom Paul af te takelon door oen vry rechtvaardige en goede schets te geven, maar or genieperig, advocaat- aebtig een twyfelachtige scène in te lasschen, die de figuur ten eenenmale ontsiert, en dan toch te zeggen„on Brutus is eon zeoi eerwaardig man".Eerst wilde ik het punt aangaando Oom Paul's onoeriykheld weg laten, maar het is een ie duidelyke laster, zonder eenige argumentatie of bewys, dan dat het don persoon kan schaden. Integen deel: het verzonnen kwaad komt terug op den bewerker, die zyn moreele naaktheid toont. Londen. A. H.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 1