BRANDEWIJN,
Leidsche Famülën,
ATLASSEN
Amerikaanscli Orgel.
N". 12086
A0. 1899
$eze tgourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven
Tiveede Blad
VERSCHE GMSBOTER,
ƒ1.30 per Eilo. 5850 6
G. W. SCHRETLEN,
Prof. Dr. P. J. VETH, Atlas der geheele Aarde,
Prof. Dr. P. J. VETH, Atlas van Nederland
Geen Rheuuiatiek meer!!!
Kloosterbalsem,
Donderdag SO «Juli.
LEIDSCH
DAG-BLAD.
PRIJS DEZER COURANT»
Voor Leiden por 8 maanden; 4 1-10.
Franco per post c v, t- 1.40.
Afzonderlijke Nommers 0.05.
1 PRUS DER ABVERTENnÉNl
Van 1-0 régels f 1.05. ledore regel meer 0.17|. Grootere)
letters naar plaatsruimte Voor het Incassoaren buiten do etad
wordt ƒ0.06 berekend.
PERSOVERZICHT.
In de Nieuwe Botterdamsche Courant schreef
het lid van den Hoogen Raad mr. A. P. Th.
Eyssell in zake de haven van Scheve-
n 1 n g e n o. a.
„Voorzïker is het aan de Eerste Kamer
om te waken voor waarheid in h6t
Staatsbeleid. Of vordert niet deze, dat niet.
stillekens aan de Scheveningers worde ver
schaft een dibphaven van groote kosten,
met welke de ongenaakbaarheid der Holland-
sche kusten öf verloren gaat öf alleen door
supplementaire millioenen aan oorlogsuitgaven
in stand kan gehouden worden?"
Deze woorden gaven den heer C. Vreede,
te Rotterdam, aanleiding in hetzelfde blad tot
mr. Eyssell het volgende schrijven te richten:
Ik had niet kunnen denken, dat ik op zuiver
nautisch militair gebied juist in een lid van
den Hoogen Raad zulk een onvermoeiden
tegenstander zou ontmoeten.
Ter zake. Die ook door sommige legerauto-
riteiten geproclameerde z. g. ongenaak
baarheid onzer kusten zat m\j, die daarin
een middel zag tot het in slaap sussen van
onze natie op dat gebied, zóó dwars in den
weg, dat ik om haar den doodsteek te
geven met de weinige mjj ten dienste staande
middelen niet beter wist, dan door
een brochure? neenl of door ingezonden stuk-
Ken? neen, dat zjjn maar woorden 1 als
commandant van een zeilschip mijn bijna
volledige bemanning aan het Scheveningsche
itrand te doen debarkeeren en als reclame -
door Scheveningen naar Den Haag te zendon,
nuziek aan het hoofd.
Dit was een daad, zomer 1893 die
ik my veroorloofde, niet in een onbewaakt
oogenblik, maar onder groote verantwoorde
lijkheid, omdat ik wiet, dat bij ongeval de
gevolgen voq -uil niet te overzien zouden
zijn geweea
Ik voeg eihi-iop, om aan te toonen, dat
zelfs onder zoodanige verantwoordelijkheid
•nze kust genaakbaar is. Wat ik meteen
zeilschip deed, had een groote oorlogsvloot
'van s t o o mschepen in oorlogstijd veel ge
makkelijker kunnen doen en daarvoor veel
moer tijd kunnen nemen.
Had men het ankeren van die oorlogsvloot
willen beletten, dan had daar reeds toen
oen fortenry moeten zijn, toen er nog geen
haventje of haven was.
Dit dient om te bewijzen voor hen, die
fortenbouw aanhangen, dat deze er toen
reeds had moeten zijn en deze dus nu niet
mag opdoemen als argument tegen dat vredes-
haventje van lateren tijd.
Bij de tegenwoordige konnis van de
meteorologie is, althans voor een stoomvloot,
cie haar weer uitkiest, onze kust zoo ge
naakbaar als de beste. Moeten daarom overal
op het strand tegen die stoomvloot forten
vorrijzen? Neen, geen enkel meer.
Op onze open kust zijn by landing voor
onze verspreide troepen niet de schepen het
meest te vreezen, maar dé wel vereenigde,
te landen troepen, die liever een 1000 meter
lange kuststreek zullen uitkiezen om daarop
hun tien duizenden te werpen, dan een
haventje, hoe diep ook, dat spoedig geöncom-
broerd zal worden, als het het al niet
reeds was.
De tien duizenden moeten worden terug
gedreven, wat zooveel te gemakkelyker zoude
gaan, als ze zoo onverstandig waren om
hun compacte massa op te hoopen in een
vis8chershaven, die in dat geval als „cul de
sac" een voordeel zou wezen voor 'a lands
defensie.
Eerst als die tien duizenden zyn door
gedrongen, eerst dan zou de haven in hun
voordeel zyn, maar nog in zoo geringe mate,
dat de vyand zelfs tusschon aanlandige buitjes
door, door middel van platte bommen of
ander vaartuig, zyn trein even goed op den
wal zoude weten te krygen zonder die haven,
als wy het op Atjeh zonder haven deden
met minder middelen.
„Het is voor de Eerste Kamer om te
waken voor waarheid in het Staats-
b e 1 e i d."
Welnu, het is waarheid, dat inzake de
Scheveningsche haven, uit een Staatsoogpunt
staat, naast
een veeljarig werk des vredes,
een problematiek oorlogswerk.
Wetteiyke rentel Een regeling,
op welker invoering hier te lande nog altyd
tevergeefs wordt gewacht, ofschoon zg door
de biliykheid wordt vereischt, is thans in
Frankryk wet geworden, nameiyk de ver
laging der wettelyke interessen, die betaald
moeten worden na in-gebreke-stelling, enz.
Zy bedragen volgens een Fransche wet van
1807, die hier te lande i3 ingevoerd, 5 pCt.
in burgeriyke en 6 pCt. in handelszaken, en
die cyfers zyn gehandhaafd, toen in 1857 de
oude wet (de woekerwet) voor het overige is
afgeschaft. Nu de rentevoet zooveel verkleind
is, zyn die bedragen bovenmatig en onbillyk.
Een schuldei8cher heeft er nu vaak belang
by zoo laat mogeiyk de schuld op te vorderen,
daar hy intusschen hoogere rente maakt dan
anders mogeiyk ware.
In Frankryk is nu bepaald, dat in burger
iyke zaken de wettelyke rente 4 pCt., in han
delszaken 5 pCt. zal zyn. De Kamer bad 8
en 4 pCt. voldoende geacht, maar de Staat
achtte die cyfers te laag.
Wanneer zal bier te lande het goede voor
beeld, dat Frankryk in dit opzicht geeft,
gevolgd? vraagt het Handelsblad.
Sociaaldemocraat gaf onder het opschrift
„Set kraakt" een artikel, dat weer eens
het einde verkondigde van de tegen
woordige maatschappy.
Het blad schetste den toestand in ver-
scbillendo landen.
In België, waar de regeerende party het
oogenblik ziet nadereD, dat haar heerschappy
in elkander zakt, neemt zy haar toovlucht
tot gewoon geknoei, om de meerderheid des
volks rechteloos te maken. Doch daar was het
te laat. Het volk is te ver gestegen in be-
wustzyn van eigen kracht en zonder den stryd
op leven en dood aan te durven, is de Regee
ring bezweken en, gecompromitteerd en ver
zwakt, is zy ten doode opgeschreven.
Het oude gezag kraakt in België, en lang
houdt het het niet meer togen de weergalooze
kracht, die de volksbeweging, geheel door
trokken van socialisme, weet te ontwikkelen
als het gevergd wordt,
In Frankryk is de strgd tusschen militai
risme en democratie ten top gestegen, en dat
die stryd loopen zou over een veroordeeling,
waarby het militaire gezag in conflict kwam
met de burgeriyke opvatting van justitie, ook
dat is geen toeval. Ingeroest in de idee, dat
internationale rechtsquacsties beslist worden
met de sabel, begrgpt de militair van beroep
niet waarom deze macht v*n de sabel zich
niet zou uitstrekken tot de binnenlandsche
aangelegenheden, en waar het geldt misdaden
goed te maken en te wreken, begaan door
kopstukken van het leger, daar moet de stryd
tusschen de burgeriyke en de militaire opvat
tingen in deze meer dan fel zyn.
Het is in Italië en in Duitschland, dat de
bourgeoisie, nog tej veel doortrokken van
feodale wanbegrippen, meent den arbeiders
de rechten te kunnon ontnemen, die de vestiging
der burgeriyke vryheid hun heeft gebracht.
In Duitschland wil dat niet meer, daar is de
volksbeweging sterker dan elke andere macht;
in Italië lukt het nog, en gooit de Regeering
wetten, rechten, vrybeden, alles op zg, om
te hoerechen naar willekeur. En waar het
parlement optrad om de wet te beschermen,
daar muilbandde de politie-regeering ook het
parlement.
Oostenryk is het tooneel van een uit elkaar
spattende natie. Economische en andere tegen
stellingen tusschen Bohemen, Hongarye en
Oostenrgk maken het voortbestaan vaD het
rgk gewoon onmogelyk. Mocht bet uiteenspat
ten, dan ontstaat, door samentrekking, van
Duitsch-Oostenryk met het overigawititsch-
land, een ryk in het hart van Europa, dat
aan de spits zal staan van de economische
ontwikkeling, maar dat het eerste geregeerd
zal worden door de sociaal-democratig."
„Het kraakt in het oude regime", zegt het
blad verder. „En het kan niet meer hersteld
worden, zóó, dat het niet meer kraait."
In Duitschland, in België, in Denemarken,
de landen, waar thans de stryd op verschillend
gebied nog het felst woedt, is de bourgeoise
oogenschyniyk nog in volle kracht, doch. tegen
over haar grootere kracht staat de ook grootere
kracht van het proletariaat.
Het Centrum is opgekomen tegen deze
vooretelling.
„Dat kraken van het oude regime klinkt
natuurlgk den socialisten als welluidende
muziek in de ooren. Het is hun toekomst
muziek hoe harder het kraakt, des te grooter
wordt hun vreugde.
„Evenwel", zegt Het Centrum„het beeld
der kranke maatschappg, door De Sociaal
democraat geschetst, ïykt ons ietwat onvol
ledig. Dat er „veel van het oude" kraakt,
willen wy niet ontkennen. Maar men zou
daaraan kunnen toevoegeD, dat ook wel in
„veel van het nieuwe" zeer verdachte ge
luiden worden vernomen. Het kraakt, zouden
wy kunnen zeggen, ook in do socialistische
party.
Misschien is de redactie van het orgaan
dos heeren Troelstra zoo geheel en al oor
voor het gedruisch der „ineenstortende"
clericale en andere „heerschappyen", dat zy
daarvan slechts weinig bemerkt; maar dit
doet niets af aan het feit. Wanneer zg slechts
even luisteren wil, kan zyzelve de noodige
ervaring doen.
Hoe droevig het met de eenheid in do
socialistische party gestold is, kan voor
niemand een geheim zgn. In alle landeD,
waar deze party tot oenige ontwikkeling
kwam, heeft men daarvan do voorbeelden
gizien.*
Dat het in de meeste parlementen een
niet te overziene warboel is, zegt Het Centrum
verder, men kan hetzelfde met eenige wgzïging
zeggen van meDige socialistische vergadering.
Het blad herinnert aan de geweldige scènes,
waarop parlementaire en niet-parlementaire
socialisten ons land hebben vergast; heftige
verwgten, weinig vleiende benamingen, grie
vende, krenkende verdachtmaking voegde
men elkaar wederkeerig toe.
In Duitschland en Frankrijk en in België is
eveneens groote stryd tusschen do verschil
lende groepen der socialisten, zoodat, zegt het
blad, De Sociaaldemocraat wel eenige be
scheidenheid mag betrachten, wanneer er over
krakende partgen of instellingen wordt ge
sproken.
Het Centrum eindigt als volgt:
„Daar is nog iets. Als een der bewyzen
voor het waggelen der oude maatschappg
wordt aangevoerd, dat in de meeste parlemen
ten geregelde beraadslaging onmogelyk is go-
worden. Nu mag men hier ongetwyfeld van
overdrgvlng spreken. In de meeste parlemen
ten is geregelde beraadslaging nog niet on
mogelyk geworden, althans niet doorloopend.
Maar wanneer het te Brussel en elders spookte
en de volksvertegenwoordiging ergerlgker
tooneelen gaf te aanschouwen dan men zelf3
oj> Pool8che landdagen beleefde, hadden daar
aan niet zelden de socialisten schuld. Gewoon
op bun volksvergaderingen heftig en harts-
tocbtelgk te zgn, waren zy het niet minder
in de parlementen en belemmerden zy aldus
herhaaldeiyk den geregelden gang van zaken.
Wellicht zal De Sociaaldemocraat hierop
antwoorden, dat zulk een tactiek noodig is
om de wankelende maatschappy nog wat
spoediger te doen ineenstorten. Maar niemand
weet, wat dan verryzen moet op de puinhoopen.
Want het socialistische gebouw kraakt reeds,
torwgl de arbeid pas is begonnen en het nog
slechts eenige voeten hoog is opgetrokken.
Esn socialistisch regime zou eerst met recht
„een niet te overzienen warboel" g6ven."
In de Dordrechtsche Courant kwam de vol
gende ontboezeming voor:
VOOR TRANSVAAL.
„De vierkleur van ons dierbaar land,
Die waait weer o'er Transvaal,
En woe de Godvergeten band,
Wat dat weer neër wil haalt
Waai hoog nou in ons heldor lug,
Tran8vaalsche vrgheidsvlagt
Ons vyande is weggevlug,
Nou bliok 'n biyder dag!"
In Neerland werd die kreet gehoord,
Uw jubellied, Transvaall
Toen onze bóe ook werd verhoord,
Voor uwe zegepraal,
Nuschynt de Leeuw van Nederland
In dommelige rustl
Wie wekt hem op met kloeko hand
Tot d' ouden levenslust?
Wie roept hem, nu de vyand woedt:
„Transvaal moet onder gaan!"
Wordt dan voor zonen van éón bloed
Geen broederleed verstaan?
Is dan de Leeuw in ons gebied
Als weerloos dier getemd,
Ook als hy ginds don Luipaard ziet,
Die aan Transvaal zich klemt?
Op, Neerland! 't 13 uw naam te schand,
Als gg van toorn niet blaakt,
Waar men in 't vrye Boerenland
Uw broeders slaven maaktl
Spreek toch een kloek en krachtig woord,
Dat dringt de harten int
't Wordt zeker in Transvaal gehoord,
Dat woord van broedermin t
Transvaalsche Volkslied.
L. J. E.
ATJEH.
Blykens by den gouverneur van Atjeh
ontvangen t legraphische berichten zgn
sedert de jongsto mededeoling dienaangaande
in de „Staatscourant" van 8 dezer - by de
krygsverrichtingen aldaar gesneuveld de cava
lerist J Polak en de fuselier L. J. Manneveld,
overleden de fuselier J. A. Van den Berge;
levensgevaarlijk gewond de infanterist eerste
klasse C. Malfroy en de fuselier C. C. De
Lang; niet-levensjevaariyk gewond de kapitein
J. H. L. Schneiders, de eerste luitenante
J. L. Doerrleben en W. Haaxman, en de 2de
luitenant H. M. Luchsinger, allen van het
wapen der infanterie. Sts.-Ct
lade fttei. Werkli
DATUM.
DAGEN.
Volw.
po ra.
Kin
deren.
Totaal.
9 Jali.
Zondag
13
4
47
10
Maandag.
60
10
7
11
Dinsdag
Gi
10
12 n
Woensdag.
67
12
7
13
Donderdag
69
12
8
14
Vrgdag
64
12
76
15
Zaterdag.
C3
6
6
Vervols der Advertcntiën.
Ter overneming aangeboden: een
prachtig AMERIKAAXSCH ORGEL,
bijzonder mooi ran toon, met 10 registers,
voor ƒ130. Te bevragen: Rapenburg 75.
5877 6
Wed. J. STEENHAUER ZONEN,
Handenmabcrsstccg 4, by de Waag.
Notaris SCHOOR, te Voor
schoten, zal te Lcldecben-
dam, in bet Koffiehuis „De
Zwaan", bij optod op Woens
dag 26 Juli 1899, bi) afslag
op Woensdag 2 Augustus 1899, telkens des
morgens te 11 uren, publiek verkoopen:
No. 1. Een BURGERWOONHUIS met ERF,
te Veur, ln de Damstraat nabjj de R.-K. Kerk,
gemerkt A 21, tevatttnde: 2 Kamers, Op
kamer, Keuken, grooten Kelder, en b o v e n
1 Kamer, 2 Zolders en verdere gemakken;
voorzien van regen- en welwater.
Grondlasten ongeveer ƒ6. IG.
No. 2. Een HUIS, ingericht tot KLEEDER-
BLEEKERIJ met ERF en LAND, te Veur,
gemerkt B 106, bevattende beneden: 3
Kamers, Keuken, grooten en kleinen Kelder;
b o v e n2 afgeschoten Kamertjes en 2 Zolders
wijders WAGENSCHUUR, STALLING voor
2 Paarden, overdekto Spoelloods; voorzien
van welwater.
Grondlasten ongeveer ƒ10.35.
Aanvaarding en betaling van kooppenningen
vóór of op 1 Sept. a. s.
Te bezichtigen daags vóór en op de dagen
van veiling en toewijzing V3n 103 uren,
terwijl ook inlichtingen worden verstrekt door
den timmerman L. M, Groene-wegen, te
Leidscbendam.
Nadere informatiën te bekomen ten kantore
van genoemden Notaris SCHOOR, alwaar
tnsscben veiling en afslag verboogingen wor
den aangenomen tegen genot van 20 pCt.
der v^rbooAsom. 5753 36
Hooigracht 49.
Telephoonn. (HL
zeer geschikt voor de Inmaak, van af 80 Cents per Liter.
3>J"oe:ozL proef. 575220
maakt met Uw gezin het aangenaamste uitstapje naar Alfen met de
Stoombooten „Volharding", wandelt dan naar het Hotel-Restaurant
„TOOR" (met Speeltuin) nabij het Station, om zoo weer per
Spoor terug te gaan. Aanbevelend,
5810 18 C/. Toon..
7de druk,
39 kaarten en 16 platen.
Ingenaaid 90 Cis. Gebonden 25.
en zijne overzeesche Bezitting-en,
4de druk, 16 kaarten, mot eon aardrijkskundig overzicht en oen regi6tor der plaatsnamen.
Ingenaaid 65 Cis. Gebonden ƒ0.05.
Verkrijgbaar bij alle Boekhandelaren en bp den Uitgever A. W. SIJTHOFF.
Koning der Balsems, recept van de Zeer-
eerw. Heeren Kloosterlingen van het klooster
Santa Paulo te Cartagena, is het eenig ge
nezend middel tegen
Rheu matiek.
Het is ook heilzaam tegen Brand-, in(|*
wonden, Verstuikingen, Kneuzingen,
Stramheid 9n ledematen, Lendepyn,
gplcrverrckklngcn, enz., enz. Tallooze
voorbeelden van hen, die geheel hulpeloos
waren, zelfs zoodanig, dat zy niet in of uit
bet bed konden komen, lieden, die krom on
getogen waren, zoodat zy zich niet konden
verroeren, zyn door het gebruik van enkele
potten Kloosterbalsem totaal genezen.
Duizen len attesten van volkomen genezingen
z(jn voor ieder ter inzage. 5620 36
Prys per pot 35 Cl»., 75 Cl»., ƒ1.20, ƒ2.50.
L. I. A.KKIE5&, Alkemadestraat 11, Rotterdam.
Yerkrygbaar te Leiden by de Heeren REIJST
en KRAK, J. H. DIJKHUIS; Hazerswoude:
A. DEKKER; Nieuwkoop: A. BOTS; War
mond: G. W. KOPPERS; Hillegom: C.
BROEKES; Noordwük: F. HENSBERGENj
Rynsburg: A. DE MONEIJE; Leidschendam;
S. J. VAN RIEL; Katwük Binnen: J. VAN ASt
Zevenhoven: JAC. SMIT; Oudshoom: D.
VAN HOORN; Woerden: H. J. VAN LEIL*
