N\ 12083 Maandag 17 «Iiili. A". 1899 (Deze gouiant wordt dagelijks, met uitsondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Feuilleton. De lotgevallen van een uitvinder. IDSCH •PRIJS DEZER GQURAMTi y'gjW Voor Lelden pér 3 maanden'. t I a t n f 1.10. Franco per postx 1.40. Afzonderlijke Nommers 0.05. PRIJS DER ADVERTENTIËN't Van 1—0 regels f 1.05. Iedere regel moer f 0.17J, Grooterei letters naar plaatsruimte Voor het incasseeren buiten do stad wordt f 0.06 berekend. Derde Blad. ODlciëele Rennis^evlujen. De B. en Ws. van Zoetencoude doen te weten, <3at door den Raad dier Gemeente, in zijn ver gadering van den 20sten Juni 1899, is vastgesteld 3o volgende Verordening: VERORDENING tot wijziging en aanvul ling der Algemeene PolitieVerordening der Gemeente Zoeterwoude. JArtikel 1. In de artikelen 2, 6, 74, 795, 79c, 84, 103a, 1036 en 108c dor Algenreeno Politie-Verordening van 27 Februari 1896, nader aangovuld en gewijzigd bij de verordeningen van 11 Augustus 1896, 15 Maait 1898 en 17 Mei 1898, wordt voor de woorden: „den Burgemeester" gelezen: .Burgemeester en Wethouders." Art. 2. In de eerste alinea dor artt. 82 en 84 wordt achter het Avoord „rijwielen" ingevoegd: „motor-rijwielen en automobielen". Art. 3. Achter art. 82 wordt ingovoegd een nieuw art. 82a, luidende: „De eigenaars of houders van handwagens, waar bij een tusschen de wielen loopende hond als „hulpkracht wordt gebruikt, zijn verplichtte zorgen, „dat hun honden door middel van een halsband „met halsketting aan do voorzijde van den hand dagen zjjn verbonden, ten eiude het uitschieten „der honden te voorkomen." Art. 4. Aan art. 83 wordt toegevoegd een tweede alinea, luidende: „Motor-rijwielen en automobielen mogen op het „in do eerste alinea bedoelde gedeelte van het „Watertje en in de Dorpsstraat, van af de Schouten- „brug tot aan den wegwijzer bij den Westeindschen „weg, niet sneller Avordeu voortbewogen dan mot „den gang van eon gewonen voetganger." Art. 5. In art. 81a Avordt achter de woorden: „dat is, met een of meer Avielen van het rij- of voertuig 'over of in het paardenspoor" ingevoegd: „of met ,het rij- of voertuig geheel bezijden dat paarden spoor." Art. 6. De laatste alinea van art. 85 vervalt. Art, 7. Aaii art. 85 wordt toegevoegd een nieuwe alinea, luidende: „Van automobielen en motor-rijwielen mag de „snelheid nimmer meer bedragen dan 20 K.M. in „het nur, behoudens het navolgende. „Bij het afgaan van hellingen, nabij of in bochten, „nabij bebouwde kommen, bij het kruisen of over steken van wegen, overbruggen of langs gebouwen, „welke onmiddellijk aan den weg staan, mag met „geen grootere snelheid worden gereden dan 8 „K,M. in het uur. „Bij mist mao laatstgenoemde snelheid op geen „wegvak overschreden worden. „Overigens moet, naarmate van de omstandig heden, de snelheid worden verminderd, telkens „als de veiligheid van het verkeer zulks vordert. „Bij het ontmoeten of inhalen van paarden of „langs den weg gedreven of geleid vee, moet de „bestuu1 der van het rijtuig do snelheid verminderen „of stoppen, zoodra hij bemerkt, dat de dieren „onrustig worden, of de geleider of bestuurder „der dieien een waarschuwend teeken geeft. Voorts „behoort alles te Avorden vermeden, wat het schrik- tkon der dieren tot govolg zou kunnen hebben Art. 8. Achter art. 86 wordt ingevoegd een nieuw art, 8Ga, luidende: j „Het is verboden op de openbare Avegen, straten „en pleinen met aangespannen paarden of andere „trekdieren, rijdiereu onder den man. rijwielen, „motor-riiwieleo en automobielen wedstrijden of „tweekampen in het hardrijden te houden of uit „te schrijven. „Zoowel de deelnemers aan een wedstrijd of „tweekamp, als zn, die dezon hebben uitgeschreven „en georganiseerd, zijn voor de overtreding aan sprakelijk. „Bij gelegenheid van nationale of volksfeesten „kunnen B. en "Ws. voor een spocialen weg of „wegsgodeelto van dit verbod ontheffing verleenen'" Art. 9. In de eersto alinea van art. 133 wordt achter het cijfer 82 ingevoegd: „82a" en in de derde alinea van dat artikel wordt achter het cijfer 77 inge voegd: ,86a". Art. 10. Deze verordening treedt in werking met den dag barer afkondiging. Aldus vastgesteld in de openbare Raadsvergade ring te Zoeterwoude, den 20sten Juni 1899. De Burgemeester, J. H. SLICHER. De Secretaris, A. A. VAN GILS. Zijnde deze Verordening aan de Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, volgens hun bericht van den 27aten Juni/1 Juli 1899, B, No, 420 (2de Afd.), G. S. No. 71, in afschrift medegedeeld. Ru is hiervan afkondiging geschied, waar het behoort, den lOdon Juli 1899. De Burgemeester, J. H. SLICHER. De Secretaris, A. A. VAN GILS. Leiden, 15 Juli. Heden is van het „Woordenboek der Nederlandsche Taal" van het 11de deel ver schenen de 4de aflevering, behandelende de woorden Opdrinken—Openslaan, bewerkt door dr. G. J. Boskenoogen. De Vereeniging tot bevordering van Beel dende Kunsten, onder beheer van bestuurderen der Maatschappy „Arti et Amicitiae", te Amsterdam, ia voornemens een plaatwerk uit te geven over de belangrijke verzameling „jhr. mr. H. A. Steengracht van Duiven voorde", te 's Oravenhage, als premie 1899 te ontvangen door de leden der VereeDiging van BeelJenüe Kunsten. Genoemde Vereeniging, opgericht in het jaar 1845, heeft tijdens haar 54 jarig bestaan ondtr haarleden reeds ruim 2400 kunstwerken versprei'. Bovendi n deed zjj 45 gravures waaronder verschillende etsen vervaardigen, die telken jare als premie zjjn uitgereikt- De premie 1898 bestond in een phntwtrk over de collectie „Rud. J. Kyzer", to Amsterdam, dat allerwegen met ingenomenhiiJ in ont vangst is genomen. Sedert haar oprichting werd alleen voor het aankoopen van kunstwerken als pryzeo der verloting een bedrag van ruim 5 tonnen gouds besteed. Alle aan to koopon en te verloten schilderijen, teekeningen, enz. zyn door Nederlan Jscbe meesters vervaardig J, zoo ook de bovenvermelde gravures en etsen. Van eiken verkoop wordt 5 pCt. gestort in h t weduwen- en weezenfonds der Maatschappy „Arti et Amiütiae", waardoor een Diet onbe- langryke som aan gemeld fonds ten goede is gekomen. De belangstelling van bet puèliek is dan ook in de laatste jaren buitengewoon toegenomen. Sedert 1892 is het ledental met 2844 vermeerderd, terwyi het aantal correspon ds nten steeg van 145 tot 320. Het plan bestaat, om op de wyze, zooals nu die van jbr. Stoengracht gedurende de eerstvolgende jaren, de verschillende particu liere verzamelden Van on3 land in den vorm van plaatwerken voor een ieder blyvend toe- gankeiyk te stellen. Verdere inlichtingen vindt men in het rond gezonden prospectus. Het stoomschip „Cyclops" vertrok 14 Juli van Amsterdam naar Liverpool od Java; de „Herzog", van Oost-Afrika naar Rotterdam en Hamburg, passeerde 13 Juli Gibraltar; de „Sommerfeh", van Batavia naar Amsterdam en Hamburg, vertrok 12 Juli van Port-Said; de „Statendam", van Rotterdam naar Nieuw- York, vertrok 13 Juli van Boulogne sur-Mer; de „Werkendam" arriveerde 14 Juli van Nieuw-York te Amsterdam; de „Nereus" vertrok 13 Juli van Neufahrwasaer naar Amsterdam. Bodegraven. By de overgangsexamens aan de R. II. B.-S. te Gouda ie onze plaats genoot M. Eikelentoom bevorderd van de 4de naar de 5de klasse. Aan de Utrechtsche hoogescbool heeft de heer C. Brunt, van Bodegraven, met goed gevolg het prop. examen afgelegd ia de theologie. De knecht van den landbouwer BI., alhier, ontdekte tot zyn grooten schrik op bet erf een slang. Snel haalde hy een spade en stak het dier, dal eon lengte van 1 meter had, hiermede dood. 34 jongelingen uit onze gemeente, waar van 1 zich voor bet reserve kader heeft aan gemeld, hebben zich aangegeven voor het voorbereidend militair onderricht in dm a. s. winter. Do Koorn- en Smaltienden, dit jaar in deze gemeente to veld staande, zullen door B. en Ws. op Dinsdag 25 Juli des morgens to elf uren in het Raadhuis in het openbaar verpacht worden. Een van do automobielen, die gebruikt zullen worden voor den eerstdaags te op nm dienst Lei en Woerden, kreeg iy een proefrit alüier een dofect aan de machine, dat een oponthoud van ruim 2 uren veroorzaakte. lQ-_oazo _gemëehto is op veel plaatsen het volgende aangeplakt: „Gelet op het voor kom n van gevallen van febris typhoïdea in d-. Zi gemeente, geeft -de burgemeester van Bodegraven een ieder den raad, water en melk niet anders dan gekookt te gebruiken." Lisse. Het is niet ondienstig te vermelden, dat voor de inkwartiering van Maandag op Dinsdag in de eerste plaats in aanmerking zullen komen, zoo in als buiten de kom der gemeente, diegenen, by wie gelegenheid tot stalling van paarden is en voorts i n de kom, de bewoners van den Hoereaweg (van af de Vuursteeg), het Vierkant en de Dorps straat. Als byzonderheid mag worden vermeld, dat sedert 24 Juni by den Burg. Stand alhi.r éón aangifte van geboorte is ingeschreven. Noordwykcrhout. In de afgeloopen week hebben we een macht van werk gedaan. Aan hot bollm rooien waren we reeds en hebben dat voortgezet. Voor het grootste deel liggen ze reeds schoon op de strlling. Menig bond gras viel voor de zeis en nog meer kwam droog in den hooiberg. Waarschyniyk wor^t niet zooveel gewonnen als het vorig jaar, maar gelukkig is daarvan nog een mooie stuit ovorgebleven. De erwtenkluts kwam ook met gang; alles is aan het plukken z lfs kinderen zyn nu geld waard. Meenden we eerst, dat de storm van voor veertien dagen, die do erwten soms met ryzen en al tegrn den grond had geworpen, den tuinder groote schade had toegebracht, het daarop gevolgde weer heeft veel hersteld en het beschot mag goed genoemd worden. Alles is bestemd voor de fabrieken van verduur zaamde levensmiddelen te Leiden. Dat het onkruid by zulk weertje ook in het oog en de aardappelen en fcoonen er van zuiver dient gehouden te worden is duideiyk en even begryptiyk zal het zyn, dat wo bij bet uit stekende, doch heete weer een druppel zweets aan ieder baar hadden. Woensdag-avond weiden we verfrischt door een heerlyke bui, weinig onweer en veel regen. Groeien dat het dan ook doetl Men vindt daarom geen andere dan tot dank gestemde harten. By koninkiyk besluit is den burgemeester dezer gemeente toegestaan, om tot 1 Juli 1902 te Noordwyk te biy'ven wonen. Door den burgemeester is bekend ge maakt dat de schietoefeningen aan Zee in den regel 's wekelyks op Maandag en Dinsdag zullen gehouden worden. Het is natuurlijk niet de schuil van den burgemeester, maar wat hebben we aan zoo'n kennisgeving, wanneer we dienaan gaande geen zekerheid hebben? Oudsliooni. De collecte voor het Fonds van den gewapenden dienst heeft in deze gemeente na aftrek der onvermydeiyke kosten opge bracht f 21.36. De verandering van de Heulbrug in deze gemeente is opgedragen aan G. Van der Wal voor 273. Gedurende de maand Juni werden in deze gemeente geboren 4 jongens en 3 meisjes. Er overleden 6 vrouwen en 1 man, terwijl geen huwelijken werden gesloten. Op Woensdag 19 Juli a. sdes nam. van 23 uren, in het Weesbuis, zal hier gelegenheid bestaan tot kostclooze vaccinatie en revaednatie. Ter-Aar. Door den gemeente veldwacht-r n deze gemeente i3 Donderdag aangehouden de persoon van J. V., die ten nadeele van schipper v. R., in wiens dienst by was, kleedtren had ontvreemd, een party manden oie aan boord aanwezig waren tn in eigendom aan dien schipper toebeboorende, had ver- ko.ht en de gelden ten eigen bate had aan gewend. Da aangehoudene is den volgenden dag naar 's-Gravenhage overgebracht en aldaar ter beschikking van de justitie gesteld. Voorhout. De burgemeester dezer gemeente zal van 17 Juli tot 15 Augustus a. s. met verlof afwezig zyn. De uitkeering door het Ryk aan deze gemeente volgens art. 1 der wet van den 24sten Mei 1897 (Stsbl, No. 156) is vastgesteld voor 1899 op f 2733.36. Voorschoten. De bevolking dezer gemeente bestaat uit: 1310 N.-H., 17 WaalscivHerv., 2 Angl. Ep., 31 Ev.-Luth., 4 Herst.-Ev.-Luth., 11 Doopsgez., 3 Rem., 183 Ger., 1094 R.-K., 1 Oud-R., 15 Ap. en 14 tot geen der genoemde gezindten beboorende. Woubrugge. De zomer-schouwen over sloo: ten en tochten zyn door de besturen van den Oudendykschen-, Veender- en Vier-Ambachts- Polder, reepectieveiyk vastgesteld op 19 Juli, 24 Juli en 3 Augustus a. s. WaddingSYeen. Het admissie-examen voor do H. B.-S. te Gouda is met gunstig gevolg afgelegd door Pü. v. d. Breggen, leerlmg der openbare school (Dorp). Ds. W. ZyUtra hoopt 6 Aug. a. s. zyn afscheidsrede in de Nod. Herv. kerk te houden, om 13 Aug. d. a. v. zyn intreerede te Kesteren, waarheon hy beroepen is, uit te spreken. Zondag a. s. hoopt ds. Hugenholtz :ls spreker op te treden in het getouw van den Protestantenbond. De herstemming voor tweo leden van den gemeenteraad zal plaats hebben op Vrydag 21 Ju'i Gemeenteraad van Sassenhclm. Tegenwoordig de heeren J. W. M. v. d. Bran- deler, Voorzitter, B. P. Roest, baron S. v. Heemstra, C. Meyno, I. J. Kruyff, W. J. v. d. Brugge en J. W. Marbus. De heer Speelman was alwezig zonder kennisgeving. De notulen der laatste vergadering werden ge lezen en onveranderd goedgekeurd. Ingekomen waren: lo. Missive van den Commissaris der Koningin, waarbij den heer Burgemeester verlof gegeven werd, zich gedurende 6 weken buiten de gemeente te mogen begeven. 2o. Missive van Gedep. Staten, waarbij de uit keering van het h i Ie aan do gemeente is vast gesteld op f 3308.84, 'en tevens dat do af- en over schrijving op do rekening is goedgekeurd. 3o. Verzoek van IJsselmuj den alhier om zijn rekening aan de gemeente, dio hij had verzuimd bijtijds in te leveren, alsnog te willen betalen. Wordt goedgevonden. Alsnu worden de geloofsbrieven der nieuwbe- noemdo Raadsleden nagezien en wordt tot toe lating besloten. Do Voorzitter doet medcdeeling, dat de gemeente- rekening, sluitende mot een batig saldo vau1027, ter visie zal gelegd worden. De nieuwe regeling van de schoolgeldheffing komt nu ter tafel en wordt in haar geheel aan genomen met 4 legen 2 stciun en De leden Kruyff en Marbus stemmen tegen. De Voorzitter releveert nog even omtrent dit punt, dat het hem spijt, dat deze regeling er door gekomen is, omdat, voor de f 60, die do gemeente er boter van wordt, massa's werk veroorzaakt worden, terwijl zij nu en dan nogal eens in conflict dreigt te komen met den aanslag in den hoofde- lijken omslag. ZEA. zal haar dan ook zijn steun geheel onthouden bij de opdracht tor goedkeuring aan H. M. de Koningin. De heer Van Heemstra zegt, dat, zondereenige andere bij oogmerken, de eenige drijfveer van het voorstellen dier regeling is geweest, het aannemen er van iu een paar andero gemeenten. Een verordening op de inning dor schoolgelden wordt nu voorgelezen en met algemeene stemmea aangenomen. Ten slotte komt do aanvraag om het aanleggen van electrische verlichting ter sprake. Eonige punten der aanvraag, die misschien lator aanlei ding tot quaoslic konden geven, worden behandeld en veranderd, waarna met algemeene stemmen wordt besloten de concessie te veileenen. Kasopneming van de ontvangsten heeft plaats gehad, waarbij alles in orde werd bevonden. In kas was /"1G36. Niets moer an de orde zijnde, sluit de Voor zitter de vergadering. 89) Mathias, een oude, grysgebaarde man, nam plaats naast Erik en begon te vertellen. ,Ja, ziet u, wy, eilandbewoners, wy vragen maar zelden naar nieuws van buiten. Eonige keeren per jaar komen er hier schepen uit Denemarken, en iederen zomer bezoeken ons vreemde visscbers, maar den meesten tyd hooren wy van niets. Wy leven maar voor onszelven en hebben overigens ook genoeg ooi ons bezig te houden; wy kleeden en voeden ons met hetgeen ons eiland voortbrengt, ©n dat heeft ook voor ons zyn goede zyde gehad, want in de buitenwereld is er heelwat kwaads geschied. En daarvan ga ik u nu juist het een en ander vertalen. Hot zal nu ongeveer twee a twee en een half jaar geleden zyn, dat er veel, zeer veel geld in de wereld begon te komen, veel meer dan vroeger, en het was meest Engelsch geld mooie blanke schyven. Maar torn de overvloed van geld vermeerderde, werd ook alles duurder; wy bemeikten dit aan hetgeen men ons voor onze schapen en wol bood. Het kwam zelfs zoo ver, dat wy over de duizend kronen voor een lam kregen. Wilden wy echter iets van do vreemdelingen koopeD, dan was het even duur, zóó zelfs, dat wy er niet het minste baat by hadden. En zoo werd het al slimmer ©a slimmer. Tea laatste waa het nutteloos het geld te bewaren; als wy handelen wilden, konden wy evengoed onze zakken met steenen vullen, want die waren evenveel waard. Zoo werden wy er toe gedwongen ruilhandel te dry ver, waren tegen waren, schapen tegen gereedschappen, eiderdons tegen naalden, en weldra zag het er uit als in de kinderjaren der woreld. Terzelfdertyd hoorden wy van vreemde zeelui, dat het er in groote landen nog slim mer uitzag; daar kon men byna niets meer voor geld krygen. De schoenmaker moest met den bakker ruilen en hem daarvoor weder schoenen leveren. Lieden, die schatryk waren geweest, werden straatarm, als zy niet bytyds voor de toekomst zorgden en voor werpen kochten, die ingeruild konden worden in plaats van hun geld. Het ergste waren de ambtenaren er aan toe; hun salaris van een geheel jaar w. s nauwelijks toereikend genoeg voor het levensonderhoud van één dag, en men verhaalde, dat de meesten hun betrek kingen verlieten en zich op handenarbeid gingen toeleggen. Onze burgemeester moest leven van het geen zyn land hem opbracht, en onze geeste- ïyken moesten wy zelf onderhouden. Men gaf wissels af op alle mogelyke zaken, uit genomen op geld, maar weldra gebeurde het ook, dat die wissels afgegeven werden op zaken, die aan een ander toebehoorden, en zoo stond het slecht met gerechtigheid en weiten. En intusschen word Engeland, dat dien overvloed van geld in de wereld had gebracht, een machtig en ryk land; z(jn vloot bestond uit schepen, die zoo groot waren als goheele steden, en geen andere Staat kon het tegen hem uithouden. De Engelschen ontnamen aan de andere landen het eene stuk na het andere, maar ten laatste liep dat toch te erg. Alleen konden zy geen weerstand bieden; daarom veroenig- den zich alle ryken te zamen en kwam het tot een grooten wereldstryd. Intusschen lekte het uit, dat Engeland zelf zyn goud en geld maakte, en nu veiloor het goud zyn laatste waarde. De Staat kon de belastingen niet anders moer dan in den vorm van koopwaren heffen, en overal was gebrek aan ambtenaren. De oorlog moest vanzelf ophouden. De re geeringen werden omver gestort en overal ontstonden revoluties en onlusten. Veel men- schen kwamen om en veel anderen stelden zeiven op hun eigen houtje regeericgen aan, zooals zulks in Frankryk gebeurde, toen zy hun koning onthoofden. Nu echter i3 de rust weder hersteld, sinds men het nieuwe geld uitgevonden heeft." „Nieuw geld?" riep Erik verwonderd uit. „Ja, alles papieren geld. Wy, Faroörs, kun nen er nog niet goed mede overweg, maar dat komt er niet op aan; wy bez'tten geDoeg en hebben geen geld noodig. Een half jaar geleden kwam hier een schip aan, waarvan drie mannen aan land stapten. Na een menigte papieren getoond te hebben, vroegen zy ons, of wy, bewoners der Faroör, ons wildon aan sluiten by het nieuwe ryk; Scandinavische republiek noemden ze het. Zooveel begrepen wy er van, dat het de drie Noorsche ryken waren, die door een volksvertegenwoordiging geregeerd werden. En daar wy altyd onder Denemarken bo- hoord hadden, waren wy bereid, ons met ons allen te verbinden, belasting aan hen te betalen en een Ryksdaj-afgevaardigde uit ons midden te benoemen. Krygs- en dienst plicht zou niet meer bestaaD, zeiden zy, maar daarvan hadden wy trouwens ook vroeger niets gehoord." Erik en zyn gezellen waren geheel over weldigd door hetgeen zy vernamen. „Maar het geld dan?' vroeg Erik weder. „Ja, dat noemen zy nu vierkanten meter en vierkanten centimeter, in plaats van kronen en öre," antwoordde Mathias, „en dan is er nog iets, wat zy vierkanten millimeter noemen dat is het kleinste. Hier heb ik een coupon, die ik de laatste maal voor tien schapen in betaling kreeg." H(j trok een stuk papier uit den zak en reikte het aan Erik over, die er begeerig naar greep. Hot geleek veel op een oude coupon, maar het opschiift luidde: „Do Vereenigdo Scandinavische Bank voor Grondbezit kent houder dezes toe: honderd vierkanten centimeter Deensch grondgebied. J. Hansen, Kopenhagen, 1913. S. P. Berg." „Het nieuwe betalingsmiddel is dus grond en land?" „Zeer juist l" zeido Mathias; 8nu betaalt men met grond; maar, daar de grond ver schillend van vruchtbaarheid is, wordt hy steeds geschat. Met dezelfde coupon, waarop men een klein stukje gooden grond kan be komen, verkrygt men ook eon groot stuk zandgrond, en telkeDS als men de Bank grond wil overgeven, om daarvoor coupons te ver- krygen, moet deze grond onderzocht en geschat worden. Dat is alles, wat wy er hier vau weten." Men verzonk in stilzwygen. Eindeiyk vroog Erik: „Gaat er geen postboot moer naar Kopen hagen?" „Laten wy elkander good veistaan," hernam Mathias; „eenige maanden geleden is do go- regelde verbinding weder hersteld." „En wat kost die reii?" „Ongeveer een halven vierkanten meter, geloof ik." „Hoe hoog schat gy onze sloep?" „Dan kan ik zoo opeens niet zoggen, want hot ia nogal lastig, met dat nieuwe geld te rekenon. Maar ik geloof toch wel, dat zy oen vierkanten meter waard zal zyn." Erik dacht een oogenblik na en wondde z;ch dan tot zyn metgezellen. „Ik bon nu een arm man, even arm als gy, en wy hebben geen middelen, om allen van hier to vertrekken, al zouden wy ook willen beproeven om met die kleino sloep de Noordzee over te varen. {Wordt wiydj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 9