N°. 12079
Woensdag 12 «Juli.
A0. 1899
feze gourant wordt dagelijks, met uitzondering
t ran (Zpn- en feestdagen, uitgegeven^
ATJEH.
Feuilleton.
D« lotgevallen van een uitvinder.
LEIDSCH
- THIJS DEZSH QOTTHANTt
Voor Leiden per 8 maanden.
Franco por postO #11^1 I
Afzonderlijke Nommers
A t 1.10.
1 fl r p 1.40.
p P 0.05.'
PBUS DEE AXTVEETENTIENt
Van I—0 rogel3 f 14)5. Iedere regel meer f 0.17J. Grooteroj
lettere naar plaaterormte Voor het iöcasseeren bulten de stad
wordt f 0.06 berekend.
Leiden, 11 Juli.
De uitslag der overgsngs-examens aan de
Eoogere Burgerscbool voor Meisjes alhier is
als volgt: 1ste klasse 30 leerlingen; onvoorw.
bevorderd 24, 1 met ber-examen. 2de klasse
27 leerlingen; onvoorw. bevorderd 18, 4 met
her-examen. 3de klasse 19leerlingen; onvoorw.
bevorderd 15, 4 met her examen. 4de klasse
16 leerlingen; onvoorw. bevorderd 14.
Aan het toelatings examen werd deelge
nomen door 31 leerlingen.
Tot de 1ste klasse werden toegelaten 21
leerlingen; tot de 3de, 4de en 5de klasse elk
éóne leerling.
In de alhier in het café „Bellevue" ge
houden vergadering van do Afdeeling Leiden
en Omstreken der Eollandsche Maatschappij
van Landbouw werd o. a. mededeeling gedaan,
dat de Minister van Binnenlandsche Zaken
bereid is te bevorderen, dat aan do Afdeeling
een RykssubsiJie worde verleond voor den te
houden cursus in hoefbeslag en zulks onder
eenige in het schrijven vermelde voorwaarden.
Tot afgevaardigde naar de op den 19den
dezer te Middelharnis te houden algemeene
vergadering werd benoemd de heer A. Yan
Leeuwen, te Leiderdorp, tot plaatsvervanger
de heer J. B. Weyduug, te Zoeterwoude.
Tot caniidaat voor het lidmaatschap van
het Hoofdbestuur voor de provincie Zuid-
Holland werd gekozen mr. A. D. Van Ass n-
delft de Coningh, burgemeester van Leiderdorp
en voorzitter van bet bestuur dezer Afdeeling.
Daarna werd besloten bezwaren in te
brengen bij den Minister van Binnenlandsche
Zaken tegen het afmaken van vee, dat,
ter markt aangevoerd zijnde, Llijkt lijdende
te zijn aan mond- en klauwzeer, en pogingen
la het wnrk te stellen tot invoer van vee
in België.
Ten laatste werd besloten aan het gemeente
bestuur van Lellen in overweging te geven
eenige verbeteringen aan de veemarkt aan
te brengen.
Gister-, Maandagavond, hield de afdeeling
Leidon van het Algemeen Nederlandsch Weik-
lieden-Verbond een buitengewone vergadering
in het lokaal Epbraïm, ten einde haar voor
zitter, den heer C. H. Kouw, te huldigen na
de ontvangen onderschei ing van de Hooge
Regeering.
Dat ön van af de bestuurstafel èn uit den
kring der leden menig hartelijk woord, gevolgd
door algemeen applaus, werd gesproken, het
behoaft niet betoogd en de woorden behoeven
niet herhaald te worden.
De voorzitter dankte voor de gebrachte
hulde, maar wees er tevens op, dat waar
hem de koninklijke onderscheiding te beurt
viel voor wat hy in het maatschappelijk werk
poogde te doen van die onderscheiding óók
een deel toekwam aan zijn medebestuurders
en de eensgezinde leden, die hem krachtig
in zijn streven bijstonden.
Staande de vergadering werd op bestuurs
voorstel ondtr daverend applaus de volgende
motie aangenomen:
„De afdeeliog Leiden van het Algemeen
Nederlandsch "Wtrklieaen-Verbond, vergaderd
op 10 Juli 1899;
spreekt haar dank uit voor de hooge onder
scheiding, haar voorzitter ten doel gevallen,
waardoor ook haar streven in den persoon
van haar voorzitter wordt hulde gebracht;
brengt den heer Burgemeester ha^r waar
deering over voor do sympathieke woorden,
by de overhandiging der Ridderordo haar
voorzitter toegesprokon;
en besluit deze motie den heer Burge
meester in afschrift te doen toekomen."
Op 24 Juli zal aan het gebouw van
het provinciaal bestuur worden aanbesteed:
het bouwen van twee woningen voor be
ambten op het terrein van het pharmaceu-
tisch laboratorium te Leiden, raming f 7500.
Op het gymnasium te Haarlem zyn
van de 10 leerlingen der 3ie klasse de
volgende tot de 4de bevorderd -. Bartels,
v. d. Berg, Eekhout, Hulshoff Pol, De Jong,
G. J. U. Palm, Rykens en v. Styrum.
By het grootambtenaars examen voor
den Indischen dienst (eerste gedeelte), 6, 7
en 8 Juli gehouden, zyn van de 8 candidaten
toegelaten: Ch. J. I. M. Walter, L. A. Boers,
B. Cohen, D. Grevelink en G. R. Erdbrink.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot kapelaan te Rotterdam (H.
Laurentlus) den weleerw. heer C. F. A. Huil-
mand en tot assistent te Alkmaar (H. Lauren
tlus) den weleerw. heer A. W. Hulsbosch,
kapelaan te Boskoop.
Te Haarlem is overleden de heer J. H.
Matthyssen, gepensionneer J lste luitenant der
infanterie en vroeger geruimen tyd in dienst
ty de topographische inrichting van het
departement van oorlog.
Sir Julian Pauncefoto, Yredes-gedelegeerie
van Engeland, is gisteren naar Brussel ver
trokkeD, van waar hy Zaterdagavond terug
komt, ten einde deel te nemen aan een picnic
op het eiland Marken, aangeboden aan de
Britsche delegatie door Sir Howard, gezant
en mede-gedelegeerde van Engeland.
Op de aanbeveling voor een secretaris
der gemeente Dordrecht zyn geplaatst de
heeren: lo. D. Van Houten Jzn., commies
griffier ter gemeente-secretaris te Groningen;
2o. mr. G. Bisschop, secretaris der gemeente
Vlissingen.
Men deelt ons uit Delft mede, dat de
hoogst interessante verzameling muziekinstru
menten van den in 1896 overleden toonkunste
naar J. C. Boers, di9 voor korten tyd door
de erfgenamen aan het Ryksmuseum te
Amsterdam in bruikleen werd afgestaan, voor
ons land is aangekocht voor de som van
ƒ4300. Op aandringen van den directeur van
genoemd museum werd het hiertoe benoo.igd
kapitaal voor de helft door het Ryk betaald,
terwyi verschillende kunstliefhebbers, die deze
belangryke collectie voor ons land behouden
wilden, het overige byeenbrachten.
Yermoedeiyk zal hiervoor in het Ryks
museum een afzonderiyke zaal disponibel ge
steld worden.
Namens het voorloopig bestuur van het
Sanatorium „Oranje-Nassauoord wordt ver
zocht te berichten, dat omtrent aanbouw of
de plannen voor dit Sanatorium nog niets
is vastgesteld. Die plannen zfin nog niet aan
H. M. de Koningin-Moeder ter goedkeurig
aangeboden en zelfs nog niet eens aan het
voorloopig bestuur ter beoordeeling voorge
legd, zoodat alle berichten, dienaangaande in
de dagbladen voorkomende, voorbarig en on
juist zyn.
Hr. Ms. j>antserdekschip „Zoeland", onder
bevel van den kapitein ter zee A. G. Ellis, Is
8 dezer van St. Lucia vertrokken.
De heer J. Th. Averkamp, hoofdonder-
wyzer aan de Vincentiusschool te Amsterdam,
herdacht gisteren den dag, waarop hy 50
jaar geleden by het onderwys kwam. Yeel
blyken van belangstelling mocht de jubilaris
ontvangen. Tal van bloemstukken werden
hem gezonden. Bezoekers vulden den ganschen
namiddag do ruimo achterkamer. Een aantal
deputaties van vereenigingen, waarvan de
hetr Averkamp lid of bestuurslid was,
maakten hun opwachting.
's Morgens werd in de St. Nicolassktrk een
hoogmis gecelebreerd door den zeereerw.
pastoor Weitenburgh, bygestaan door de beide
weleerw. kapelaans, opgedragen aan den
jubilaris.
De heeren Rogmans en Schmier verleenden
hun hulp in het koor.
Het bestuur der Vereeniging voor Handel,
Nyverheid en Gemeentebelangen te's Graven-
hage heeft zich tot de Eerste Kamer der
Staten Generaal gewend met een adres, waarin
wordt gewezen op het groote belang van den
aanleg van een haven te Scheveningen, niet
alleen voor de gemeente en de provincie,
maar ook voor het Ryk, en vtrzocht het
betrekkeiyk wetsontwerp te bekrachtigen.
By den hoofdcursus te Kampen zullen
29 onderofficieren examen afleggen voor officier
bier te lande en 29'voor officier by het O.-I.
leger.
De by het 3de regiment infanterie be
noemde luit.-kolonel D. Zelvelder blyft te
Bergen op Zoom in garnizoen.
Kolonel F. De Bas is door den president
der Franscho Republiek benoemd tot officier
d'Académie.
De luit. ter zee 2de kl. C. T. Steffelaar,
die 15 dezer geplaatst wordt aan boord van
Hr. Ms. artillerie-instructiesohip „Bellona",
komt te Willemsoord in station.
De by het 5Je regiment infanterie be
noemde luit.-kolonel L. Brender a Brandis
blylt te Amersfoort in garnizoen.
Dr. Kuyper is gistermiidag naar Caut
terets in de Pyreneeën vertrokken voor het
volgen van een kuur, noodzakeiyk geworden
door nawerking in de keel van de ziekte,
die hem eenige jaren geleden te Brussel
overviel. (Standaard).
Hedennacht overleed de burgemeester
van Arnhem jhr. D. J. A. A. Van Lawick
van Pabst van Nyevelt. Hy vervulde dat ambt
sedert 1884 en was sedert eenigen tyd ziek
By koninkiyk besluit is goedgekeurd,
dat Zeist intercommunaal aan het telephoon-
net verbonden wordt.
Binnen eenige weken hoopt men hiermede
gereed te zyn.
„Een blik in de geneeskunde der toe
komst. Open brief aan den Nederlandschen
Bond tot bestryding der Vivisectie, naar aan
leiding der brochure: „Is de vivisectie in het
belang der menscbheid", door dr. G. Lucht-
mans, oud-inspecteur van den burg. geneesk.
dienst op Java." - Den Haag, Drukkery
Vrede.
Deze open brief is alweer een krachtig
pleidooi tegen de vivisectie, een oproeping
„tegen den machtigen stroom van zelfinge
nomen hooghartigheid en bekrompen sleur".
Bovendien worden byzonderheden meegedeeld
over de verschillende geneeswyzen met aan
halingen van verschillende mannen van naam.
Het stoomschip „Prins Hendrik", van
Batavia naar Amsterdam, vertrok 10 Juli van
Genua; do „Prins van Oranje", van Batavia
naar Amsterdam, arriveerde 10 Juli te Mar
seille; de „Prins Willem III" arriveerde 9 Juli
van Suriname te Amsterdamde „Reichstag",
van Hamburg en Antwerpen naar Oost Afrika,
arriveerde 10 Juli te Port Said; de „Soemt ing",
van Rotterdam naar Java, vertrok 10 Juli
van Aden; de „Titan", van Amsterdam naar
Java, veitrok 8 Juli van Liverpool.
Hoogmado. Zaterdagmiddag had de vrouw
van den bakker Bronstring alhier het ongeluk
in haar woning van de trap te vallen, met
het noodlottig gevolg, dat zy weinige oogen-
blikkon daarna overleed.
Katwftk. Zondag waren te Katwyk-aan-
Zee eenige jongens van 10 tot 12 jaren aan
het baden by de buitensluis. Ze begaven zich
te ver buiten de hoof-'en, met het gevolg,
dat één op h6t punt stond te verdrinken. Een
zekere T. v. S., Oie ook aan het baden was,
kon door den schrik niets uitrichten, waarop
D. Van Beelen Wz. zich byna geheel gekleed
te water begaf en al zwemmende eindeiyk
den reeds bewustcloozen drenkeling mocht
bereiken en aan wal brengen; waarop door
ciens vader, den heer W. M. Van Beelen, de
hulpmiddelen tot het tot bewustzyn brengen
van drenkelingen met g03d gevolg worden
toegepast. De jongen word toen naar zyn
woning overgebracht.
Oegstgeest. Woensdag 19 Juli zal de
jaarlyksche bedevaart gehouden worden naar
het H. Gebeente van den H. Jeroen te Noordwyk.
Voorschoten. Op den weg tusschen „De
Vink" en de fabriek van gouden en zilveren
werken van de firma Van K'inpsn Zn. is
het lyk gevonden van een te Voorschoten
thuis behoorend bejaard man, waarschynlyk
door een zonnesteek getroffen.
Het lyk werd overgebracht naar hot acade
misch ziekenhuis te Leiden.
Waddingsveen. Uitslag der stemming van
leden van een gemeenteraad.
Aantal kiezers 475. Uitgebrachte stemmen
335. G. Boekhorst 141, K. Jonkheid 237, G.
Oudyk 157, P. Rupke 238, Soet 63, F. A.
Van der Torren 124, J. De V03 159.
Gekozen zyn dus de heeren P. Rupke (a.-r.)
en K. Jonkheid (a.-r.) Herstemming tusschen
de heeren Boekhorst (r.-kath.), Oudyk (lib.),
Soet (lib.), Van der Torren (.lib.) en De Vos
(r.-kath.)
Zoeterwoude. Heden zyn alhier vanwege
den Algemeenen Nederlandschen Wielryders-
bond twee wegwyzers geplaatst naby het
dorp, aan de beide uiteinden van den Schinkel-
weg, aangevende de richting voor de routes:
Den Haag, Rotterdam—Leiden en Den Haag,
Rotterdam Alfen, Utrecht.
De beide wegwyzers, in de bekende vorm
en kleuren, geven wederom een duijelyk
bewijs van de activiteit van het Bondsbestuur
en zullen menigeen op den rechten weg wtten
te houden.
Hedenmorgen geraakte het driejarig
zoontje van den landbouwer C. O. aan het
Watertje te water, doordat het met zyn schort
over het hoofd liep en daardoor niet kon zien
waar het liep. Het kind werd spoedig opgemerkt
door P. Roeleven, die zich te water begaf
en het spoedig op het droge bracht.
Wassenaar. De collecte voor het Fonds
van den gewapenden dienst heeft in deze
gemeente opgebracht f 64 20*.
De heer A. F. Van der Pol, ondcrwyzer
aan de R.-K. parochiale jongensschool, is,
met ingang van 1 September, benoemd tot
onderwyzer aan de R.-K. school te Oegstgee6t.
Daar er van den automobielendienst
tusschen Wassenaar en 's-Gravenhage in den
laatstrn tyd weinig geboord werd, verkeerden
velen in de meening, „dat er wel niets van
zal komen." Ni-.ta minder waar dan dit. In
den loop dezer week wordt het bouwen van
een remise voor de rytuigen aanbesteed.
De remise zal geplaatst worden aan de
Nieuwe Haven en moet op 15 September
gereed zyn.
Zwammerdam. By de gehouden stemming
voor drie leden van den gemeenteraad zyn
herkozen de heeren P. G. H. Blommesteyn
met 99 st. (kathC. D. Hoogendyk met
111 st. (lib.) en K. Van Dam met 96 st. (lib.)
De candidaat der a. r. party verkreeg 94
stemmen.
Vit de „Staataconrmt,"
Kon. besluiten. Met 21 Juli a.s.: aan den
officier van gezondheid der lste klasse bij de zoo
inacht P. L. Van der Harst, op zjjn verzoek; eervol
ontslag verleend; bij de zeemacht bevorderd tot
officier van gezondheid der lste klasse, de id. 2do
klasse A. W. Van der Velde.
Te rekenen van 1 Augustus 1899, J. Van Olden-
borgh L.Czn. opnieuw voor den tijd van driejaren
benoemd tot airectcur uit den handel van het
Vrij-Entrepot te Dordrecht.
De minister van financiën maakt bekend,
dat op 8 dozer bij de betaalmeesters in kas was
1,80b,626.12s en dat op denzelfden dag door de
Nederlandsche Bank, ingevolge art. llbis van baai
octrooi, aan 's lands kas een voorschot was ver
strekt ten bedrage van ƒ2,423,821.74.
De correspondent te Batavia van de „N. R. 0.''
seint onder dagtetkoDing van gisteren:
Da troepenmacht van Van Heutsz is in hef;
bivouac van Gedong teruggekeerd, na de ben-
tengs in Matang Koli bestormd te hebben.
De vyand liet 74 cooden achter.
Aan onze zyde werden gewond de kapitein
der infanterie J. H. L Schneidors, de lsto
luitenant der infanterie J. L. Doerrlebon, de
2ie luitenant der inf. W. Haaxman en 10
minderen, en gedood een korporaal der genie.
83)
Erik naderde het venster en zag nauw
keurig toe, om de oorzaak van dit alles gade
te slaan. Maar wat was dat? Hemel, dat
stukje papier hing aan een draadje I Szemski!
Hy trachtte h6t te grypen, maar dit wa9
onmogolyk. Hy kon slechts tot aan de yzeren
Staven reiken, maar niet daarbuiten.
Wat te doen? Het bloed gloeide hem inde
aderen en wanhopig zag hy overal rond, om
iets te vinden, waarop hy kon staan. Er was
niets te zien. Da zitbank, het oenige meubel,
was aan den muur onbeweegiyk vastge
klonken.
Wat zou hy doen?
Plotseling kwam hy op een idee. Zonder
gedruisch schreed hy naar de dour, om te
zien, of de bewaker door het kykgat keok.
Neen, er was niemand op de gang. Dan rukte
hy zich in een ommezien de klederen van
het lyf, rolde die om zyn schoenen tot een
bundel te zamen en legde dezen onder het
venster.
Toen hy dan eindelyk op de teenen boveD
op den bundel kleederen stond, wachtte hy
met uitgestrekte hand, tot het papiertje
toevallig door dea wind dichterby zou gevoerd
worden. Het duurde een poosje: de wind
blies en bewoog het draadje her- en derwaarts.
Zoo, nu was het daarl Hy greep het en
hechtte den draad vast, om er een antwoord
aan te kunnen bevestigen.
Daarop trok hy haastig zyn kleederen weder
aan en ging op de bank zitten om het
kostbare briefje te lezen. Er stonden slechts
weinige woorden met potlood, op gekrast:
„Verraad; Patterson. Door de Engelschen
gevangengenomen: de brieven afgenomen.
Ben hier in de apotheek behulpzaam. Ant
woord spoedig."
Antwoorden? Maar hoe? Iedere minuut was
kostbaar.
Hy herinnerde zich gehoord te hebben van
een gevangene, die de nagels van zyn vingers
liet groeien, totdat zy lang genoeg waren om
ze tot pennen te snyden. Desnoods kon hy
dan met zyn bloed schryven.
Ha, hal nu had hy iets gevonden: hy kon
het nog wel eenvoudiger. Hy beet snel een
stuk van zyn nagel af en stak daarmede in
het papier letters als met een naald, totdat
het te lezen gaf: „Geef my potloodl"
Dan trok hy weder even haastig zyn kleede
ren uit, om er op te stappen, en bond het
stukje papier aan het draadje.
Uren lang bleef hy zitten, om te zien boa
het zou afloopen. Maar neen! het papier bleef
den geheelen dag daar hangeD, zonder dat
het draadja bewoog, totdat het avond en
donker werd.
Erik beproefde te slapen, maar de geweldige
gemoedsaandoening verhinderde hem dit. Dan
ganschen nacht kwam geen slaap hem de
oogen toedrukken; als in een zware koort3
zweefden zyn gedachten om het stukje papier
henen. Eerst tegen den morgon sliep hy van
uitputting een weinig in.
Toen hy weder ontwaakte, was het reeds
lang dag.
Zyn eerste gedachte was, naar het venster
te kyken. Het doorstoken papiertje was ver
dwenen en in plaats daarvan hing een klein
pakje. Erik had het spoedig weggenomen en
in een ommezien geopend. Het bevatte een
klein stukje potlood, eenige strookjes onbe
schreven papier en een briefje, dat aldus
luidde:
„Heb niet vroeger kunnenantwoordeü. Moest
den grooten molen in de apotheek draaieD. Heb
vryheid op de gangen te loopen, mag echter
niet alleen naar buiten. Beproefd uw deur te
naderen, maar altyd bewaker. Vlucht ontzet
tend moeilyk. Zee en klippen rondom. Vlucht
alleen mogeiyk door groot portaal. Streng
bewaakt. Szemski."
Het antwoord moest Erik tot later uitstel
len, daar hy ieder oogenblik den bewaker
verwachten kon. Het waa er hem nu slechts
om te doeD, te zoeken, hoe hy het best de
papierstrookjes verbergen zou. Tusschen den
bodem en den gepieisterden muur vond hy
een eenigszin3 veilig hoekje.
Kort daarop kwam de bewaker, om hem
op zyn gewonen wandeltocht te begeleiden.
Erik keek naar alle kanten rond, om zoo
mogelyk een spoor van Szemski te ontdekken,
maar deze liet misschien wel met opzet
niets van zich hooren of zien. Voor alles kwam
het er op aan, geen achterdocht te wekken.
Na het ontbyt kwam Erik in de gelegenheid
Szemski te antwoorden. Kort nadat hy zyn
briefje aan den draad had bevestigd, werd
het opgetrokken, en een half uur daarna had
Erik weder antwoord. Dit geschiedde meer-
malen dien dag en alles liep gelukkig onop
gemerkt af.
D.ze correspondentie betrof hoofdzakeiyk de
verschillende localiteiten van de inrichting en
de gewoonten van het bewakerspersoneel -
alles met het oog op een mogeiyke vlucht.
Szemski wees er nadrukkeiyk op, dat deze
slechts mogelyk was door het groote voor
portaal, daar alleen een enkele smalle weg
van dien kant naar de inrichting leidde, ter-
wyi aan de drie andere kanten het terrein
zeer steil afliep. Daarenboven waren allo
vensters, die naar buiten uitkwamen, zóó
klein, dat, afgezien nog van de yzeren staven,
die den doorgang versperden, het een vol
wassen man onmogeiyk was, zich er door
heen te wringen. Boven het groote portaal
bevonden zich de voorraadkamers van de
inrichting, en in bun vloer was een tameiyk
groote opening aangebracht, waardoor alle
aankomende waren, die voor de apotheek en
do hygiënische verpleging bestemd waren,
opgeheschen werden.
Szemski was zelf eenige dagen te voren
behulpzaam geweest, om verscheidene kisten,
flesschen en manden door het luik op te
hyschen. Hy had bemerkt, dat dit luik niet
afgesloten werd. Het portaal zelf werd steeds
zorgvuldig gesloten gehouden en kon slechts
met behulp van een zeer vreemdsoortig
samengesteld sleutelsysteem geopend worden,
zooals do sluiting van een brandkast. Zelfs
als het gelukte den portier te overrompelen,
die mogelykerwyzo in zyn wachtkamertje
zat en sliep, en men hem den sleutel kon
ontnemen, dan zou men nog niet veel verder
zyn. De eenige hoop bestond hierin, hem door
bedreigingen zoo ver te brengeD, dat hy het
voorportaal opende; mislukte dit echter en
werd men gegrepen, dan was alle hoop voor
immer verloren. Szemski had reeds vernomen,
dat enkele personen, om politieke redenen,
niet om werkeiyke krankzinnigheid opge
sloten, beproefd hadden te ontvluchten; maar
dezen waren, na gegrepen te zyn, in collen
gebracht, waarvan de deuren achter hen
toegemetseld waren geworden.
Het was daarom een gowaagd spel, ds
vlucht te beproeven. Zelfs wanneer bet
gelukte buiten de inrichting te komen, hoe
zou men dan van het eiland afkomen, zonder
weder gevat te wordenMaar hier heette hoti
er uit, of.... En Szemski was voor zyn
persoon tot alles bereid.
En hoe zou Erik buiten zyn cel komen?
Szemski stond in goede verstandhouding
met het overige personeel, dat hem als een
onschadelijk persoon beschouwde en behan
delde, en dagelyks hielp by by den meest
verscheiden arbeid.
Wordt vervolgd
