r.
N9.12075
Vrijdag r Juli
A°. 189b
f f. §eze feourant wordt dagelijks, met uitzondering if
ran r2on- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
Feuilleton.
De lotgevallen van een uitvinder.
LBIDSJBH
DA&ELAD.
PEIJS DEZEH GOURAHTj
Voor tdiaa per 8 maanden; 1.10.
Franco per post t «*««•-», «-a 1.40*
Afzonderlijke Nommers 0.05.-
PBUS DEB ADVEBTENTIËH't
Van 1-6 regels f 1.08. Iedere regel meer f 0.17J. Grootero
letters naar plaatsruimte Voor het incasseore'n buiten de etad
wordt f 0.06 berekend.
Leiden, 6 Juli.
Van de 187 jongens, beneden den leef
tijd van 16 jaren, die zich goJurende het 2de
kwartaal 1899 by de verschillende kantoren
vin aanneming dtr marine aanmeldden voor
vrijwillige dienstneming ty Hr. Ms. zeemacht,
werden er 130 om verschillende redenen af
gekeurd en 57 geplaatst by de Kweekschool
voor Zeevaart alhier.
De „Sts.-Crt." bevat de statuten der ver-
eeniging „De Elout-Van-Soeterwoude-schóol"
te 's Gravenhage, en wyzigingon in de statuten
van de LeiJscbo Wielrydersvereeniging „All
Eight", te Leiden.
By het groot-ambtenaarsexamen voor
den Indischen 'di nst (tweede gedeelte) van
19 Juni tot 5 Juli 11. te 's Gravenhage ge
houden, zyn naar orde der eindranglyst, de
volgende beeren toegelaten:
J. M. Uhl, J. H. Eiem, A. A. J. Sweep,
A. De Bruyn, J. J. Bergsma, W. De Keizer,
Th. Van Voorthuysen, J. S. Scholten, J. D.
De Vries, J. D. A. Lindhout, J. H. E. Kaul-
bach, W. D. Bosch, H. F. Van Hengel, C.
W. Scboorel, L. H. E. Scboonheyt, C. H.
Douwes Dekker, J. M. P. Kooreraan, H. K.
A. Bakker, J. G. Van Heyst, G. D. P. A.
Eenardel de Lavalette, J. Ph. Baljon, S. Mei
huizen, J. E. Edie Lzn G. Van Lissa, A. H.
K. Milo, P. J. Van Gulik, W. C. Van der
Meulen, F. J. Couwenberg, H. J. Bernelot
Moene, F. L. Panneko k, G. J. Van Dongen,
J. M. Klinkhamer, Ch. E. Veenstra.
Van do 50 candidaten zyn dus 33 geslaagd;
G trokken zich vóór of tyJens het examen
terug en 11 werden afgewezen.
Slechts 10 plaatsen zyn beschikbaar.
In bet Brongebouw te Haarlem is ge
houden de 57sté algemeene vergadering van
R.-K. byzondere onderwyzers (hoofden van
scholen) in het bisdom Haarlem, onder leiding
van den heer M. L. Van Geraert, aldaar.
By de opening der vergadering werd de
heer Staal, hoofd der school te Waddings
veen, gecomplimenteerd by gelegenheid van
zyn 25-jarig jubileum en werd herinnerd aan
het 50 jarig ambtsfeest van den heer Huber,
te Leiden.
Door den hoer J. H. J. Kuypers werd
ingeleid het eerste punt ter behandeling:
„Sommigen beweren, dat het schooltoezicht
dient uitgeoefend te worden door vakmannen;
anderen keuren den bestaanden toestand goed.
Wat is te verkiezen?"
Dit punt lokte tamelyk discussie; door
sommigen werd gewezen op het nut, dat
voomameiyk arrondissements schoolopzieners
vakmannen zyn en zeer iDgenomen waren
met het voorstel-Moens in de Tweede Kamer
en ondersteund door den minister Borgesius
"hm gesalariëerde schoolopzieners te nemen.
Daartegenover werd gesteld, dat het voor het
-prestige dikwyis beter is, dat menschen uit
den hoogeren stand die functie vervullen en
al moge een schoolopziener in den beginne
niet op de boogte zyn, hy met eenigen goeden
wil zich op de hoogte kan stellen.
De vergadering besloot in dezen geen con
clusie te nemen.
Htt tweede punt: „Welke middelen staan
het hoofd der school ton dienste ter bestry
ding van het drankmisbruik?" werd ingeleid
door den heer A. Van de Griendt. Deze kwam
tot de slotsom, dat htfc voorbeeld hier het
krachtigst werkte, al is het niet strikt nood
zak-lyk, dat het hoofd geheel onthouder is.
Zich in sommige gevallen te onthouden, ver
dient aanbeveling.
Verder werd gesproken over de oprichtiog
van kinderbonden. Over het algemeen had
deze aangelegenheid by de vergadering niet
veel by val.
Besloten werd een enquête in te stellen
naar de leerboeken, die In de E.-K. scholen
worden gebruikt, om daarin een zekere een
heid van richting te brengen.
Tot leden der commissie van beoordeeling
werden benoemd de leden van het bestuur der
Vereeniging, met den bisschoppelyken advi-
s-ur tot raadsman.
In de pauze vergaderden de „Vereeniging
tot uitkeering eener vaste som by overly Jen"
en deelhebbers in bet pensioenfonds der
„Vereeniging van E.-K. byzondere onder
wyzers in het bisdom Haarlem."
Geconstateerd werd, dat beide fondsen in
bloeienden toestand verkeeren. De hoop werd
uitgesproken, dat van Eykswege een toelage
weri verstrekt.
De vergadering werd bygewoond door 70
hoofden; tovendien waren aanwezig de eere
voorzitter, mgr. A. J. Callier, vicaris generaal,
mgr. Thunnissen, te Amsterdam, hoofd inspec
teur van het B.-Katholiek onderwys, mgr.
Spoorman, deken en pastoor te Delft, en de
plebaan Bosman, te Haarlem.
Men.8chry.ft uit Buren aan het „Utr. Dbl.":
Z.terdag aanstaande worden hier veel
belangstellenden verwacht by gelegenheid, dat
het monument, opgebouwd uit een groot
aantal fraaie hardsteenen en zandst enen over-
blyfselen van het voormalig kasteel, des
namiddags om 3 uren aan de gemeente zal
worden overgedragen. Een aantal autoriteiten,
waaronder besturen van oudheidkundige ver
eenigingen, hebben de bun gedane uitnoodiging
aangenomen, en zullen om halfdrie ten
gemeentehuize ontvangen worden, om zich
dan in optocht, met muziek, naar de plaats
te begeven, waar het thans verdwenen kasteel
eenmaal gestaan beeft. De gekozen dag levert
voor onze geschiedenis een hoogst merk
waardige herinnering op, omdat het dan 348
jaar geleden zal zyn, dat Prins Willem van
Oranje met de erfdochter der graven van
Buren in het huweiyk trad.
In hut gebouw der Amsterdamsche
Huishoudschool zyn de examens geëindigd
voor leerares in huishoudkunde en voor huis
houdster.
Voor htt eerste hadden zich aangemeld
3 candidaten; geslaagd mej. A. C. Schoute,
uit Groningen. Eén der candidaten moest zich
wegens ziekte voorloopig t rugtrekken.
Een diploma voor huishoudster werd uit
gereikt aan 8 van de 9 candidaten, die aan
het examen hadden deelgenomen, o. a. aan
de dam' s A. Hanedoes, uit Haarlemmermeer,
en A. A. Bronkhorst, uit Leiden.
Het 36sto Cbristelyk Nationaal Zenïings-
feest werd gisteren op Meer-tn-Berg, het ver-
rukkilyk schoone landgoel van mevrouw
douairière Van Lennep, geb. Deutz van Assen
delft, naby Heemstede by Haarlem, gevierd.
Trots het buiige weder, hadden zich zeer
velen niet laten weerhouden om per feest-
trtin of door eeDig ander middel van vervoer
naar dit buitengoed te gaan, waar men op
onderhoudende en ernstige wyze over de
zending kon hooren spreken.
Er heerschte een toon van gezelligheid, van
liefde en van eendracht. Kortom, men was er
op aangename wyze byeen en men stoorde
zich byna niet aan d9n regen, die zoo na en
dan in stralen van boven viel. Het aantal
feestvierenden was groottr dan men gedacht
had. Men schatte het z lfs op ongeveer 5000.
De verschillende sprekers, die zich van 4 spreek
gestoelten deden hooren, behoefden dan ook
niet te klagen ovor gebrek aan belangst Ding.
Deze spreekgestoelten waren op heerlyke,
schilderachtige plekjes van het prachtige
buiten geplaatst; in de onmiddeliyke naby beid
waren tribunes opgericht voor muziekgezel
schappen, die zich nu en dan deden hooren
en veel publiek trokken.
De openingsrede werd uitgesproken door
den heer H. Pierson, directeur der Heldrings
gestichten te Zetten.
Bodegraven. In de laatst gehouden ver
gadering van de af J. Bodegraven en Omstrekon
van de Holl. Maatschappy van Landbouw zyn
herbenoemd tot leden van het bestuur de
heer.n H. Le Coultce en Jb. De Bruyn. Tot
afgevaardigden ter algemeane vergadering te
Middelbarnis zyn gekozen do heeren J. A. Van
Gbesel Grothe en L.i Boer; tot plaatsvervan
gers de heeren P. Van Dam Kz en J. J-Heus-
deri. Door den penningmeest-r werd rekening
en verantwoording gedaan ovtr het vorige
jaar. De rekening, die met een batig saldo
van f 331.09 sloot, werd goidgekeurd, even
als die van den landbouwwintercursus 1898/99,
welke oen batig slot had van f 7.59.
Op voorstel van den heer H. Goebel zal
de afdeeliog zich wenden tot den Minister
van Waterstaat, Handel en Nyverheid, om
te trachten volledigen dagdienst te verkrygen
van het telegraafkantoor alhier.
Zwnmmerdnm. De hooiberg van den land
bouwer Rylaarsdam, die sedert eenige dagen
de aandacht trok van het gansche dorp, is
wegens hevigen broei op last van de brand
weer uitgegooid motten worden. Een grcot
gedeelte van het booi was byna verteerd en
had reeds een zwarte kleur. Nug juist bytyds
beeft men bet gevaar voor brand afgewend;
het onheil ware anders waarscbynlyk niet te
overzien geweest, daar de houthandelaar
C. D. Hoogendyk zyn molen en loodsen op
ongeveer 10 M. afstands heeft star.n.
Gedurende do maand Juni zyn aan het
telephoonkantoor alhier behandeld 99 tele-
grammmen, nl.aangekomen 56 en afge
zonden 43.
Voor de met 1 Oct. vaceerende betrekking
van onderwyzer aan de openb. school No. 1,
tegen een jaarwedde van f 550 met twee
jaariyk8che verhoogingen van f 25, hebben
zich 10 sollicitanten aangemeld.
Gemengd Nieuws.
Aan het Groenewegje te 's-Gra-
venhage had gisteren in den vooravond een
mooriaanslag plaats, die in dit stadsgedeelte
groote opschudding verwekte.
Een 45-jarige man loste op straat plotseling
op een vrouw, wonende in het hofje „Ons
Genoegen", aan genoemde straat, drie revolver
schoten. De kogels drongen alle in bet lichaam
der vrouw; een der kogels doorboorde de
hersenen.
Levensgevaarlijk verwond werd de onge
lukkige per raderbaar naar het Gemeente
ziekenhuis vervoerd.
De dader, die by de politie niet bekend is
en opgeeft te heeten Herens, afkomstig uit
Rotterdam, richtte, toen zyn slachtoffer neer
zeeg, h.t moordend wapen op zichzelf en
tracht zich daardoor een schotwond aan het
hoofd toe.
De man bevindt zich in arrest. Hy ver
klaart zich te hebben vergist in de persooD,
op wie hy geschoten heeft, want by meende
in de verwon Je ten onrechts een vrouw te
herkennen, by wie by vroeger gewoond beeft.
Omtrent de twaalf personen by
den bleeker Th. Rek veld, te IJselmuiden, die
na den miödagmaaltyd ongesteld waren ge
worden en van welke twee zyn overleden,
verneemt men thans, dat de overigen allen
het gevaar te boven zya. Zy zyn reeds zoo
goed als geheel hersteld.
BH de justitie schijnt t w y f e 1
te zyn gerezen omtrent den natuuriyken dood
van zekere juffrouw V. D., ge coren-Y.,. eenige
dagen geleden te Breda plotseling overleden.
Het lyk is op last der arroodissements recht
bank opgegraven en van de ondër'Prinsenb3ge
gelegen begraafplaats „Zuylen" naar Breda
overgebracht, ten einde gerechteiyk te worden
geschouwd.
Omstreeks halfzeven gister-
avond werd een bejaarde d3me, die met den
trein van Locliem te Utrecht aan het station
aankwam, plotseling ongesteld. Zy werd bin
nengedragen in het seinhuis op htt perron,
en terstond werd geneeskundige hulp ontboden.
Dr. Foimer was spoedig aanwezig, maar
kon, na ongeveer een half uur alles in het
werk te hebben gesteld, slechts den dood
constateeren.
Vóór haar dood kon de ongelukkige nog
zeggen, dat zy mevrouw Leercink was, uit
Lochem. Vermoedelyk had een beroerte een
einde aan haar leven gemaakt. UD.)
Een dood gewaande. Een dertig
jaar geledon vertrok de 19 jarige dochter van
den burgemeester van een Noord-Brabantscbe
gemeente als gouvernante naar Nederlandsch-
In ié. Kort na den dood van haar vader
vernam men niets meer van haar. Dezer
dagen passoerJo een ryksambtonaar de Keizers
gracht te Amsterdam, toeu hy zyn familie
naam hoorde noemen door een oude dame,
die in een gesprek met een jong meisje was
gewikkeld. BeiJo dames gingen een op ge
noemde gracht gelegen buis binnen.
De heer informeerde later aan dat adres
naar de oude dame, wier trekken hom zeer
bekend voorkwamen, en vernam, dat zy mevr.
De G. was. Juist kwam mevrouw de gang
door, met wie hy in gesprek kwam. Plotseling
vielen beiden elkaar om den hals. Broeder
en zuster hadden elkander wedergevonden. In
Indië had de zuster een huweiyk gesloten,
waarna zy naarEngelsch-Indlë was vertrokktn.
Na den dood van haar echtgenoot wa3 zy
gerepatrieerd. Tijd
Een allerdroevigst ongelukis
verleden Zaterdag in het noorden van "Wale3
voorgekomen aan bet strand van de badplaats
Pwilhtli.Een pleiziertrein had daar een menigte^
menscheu met veel kinderen aangebracht en,
trots het onstuimige weder, wilden eenigen
ean roeitochtje op de zee doen. Twaalf men-
schtn namen plaats in een bootje mtt óéa
roeier, dat op niet meer dan 6 of 8 personen
berekend was. Door onvoorzichtigheid van
een man, die opstond toen zyn zoontje hem
toeriep, dat er water in het vaartuig kwam,
sloeg dit om en allen verdronkeö, behalve
de roei-.r. Vyf der omgekomenen vormen een
geheel gezin: man en vrouw en drie kinderen;
de zeven overigen waren oen vader met drie
kinderen en zyn crie jongere broeders; zyn
vrouw was ziek thuis gebleven en Is alzoo
van dat gezin de eenige, die overblyft.
Te S t u h 1 w e i s s e n b u r g heeft in
een grossierdery een benzine-ontploffing plaats
gehad. Twee klanten zfin omgekomen; de
eigenaar en acht bedien Jen hebben gevaarlyke
brandwonden gekregen.
By Wilford is een r eizigorstrein
op een goederentrein geloopen. 50 waggons
zou Jen vernield zya. Er zyn talryke gewonden.
In Moravié zyn ten gevolge van
overvloedigen regen stille rivieren in warol
snelstroomen veranderd. Bruggen zyn weg
geslagen en alle verkeer is onderbroken. Drie
personen zyn omgekomen.
Geweldige o v e rs t r o o m i ng en van
de Brazos, de Colorado, enz. hebben in zes
provinciën van Texas groote schade aan den
oogst toegebracht. Meer dan 200 myien
spoorbaan zyn weggeslagen en in Calvert zya
62 menschen verdronken. Eldors zyn ook velen
omgekomen, maar byzonderhedén ontbreken.
Te N i e u w-B r u n s w y k, i n N i e u w-
Jersey, waren twee meisjes verliefd op hitzelfde
jongmensch en werden verladen Zaterdag to
rade om het hardst om hem to fietsen.
"Winster was Nellie Donnelly. De jongeling
ston i by den eindpaal te wachten met een
predikant, die onverwyld op de plaats zelve
het huweiyk voltrok.
By een ontploffing in do gas
fabriek naby Huddersfield zyn vier werklie
den ge Jood en is een vyfde ernstig gekwetst.
Een telegram, door de „Times"
uit Samoa ontvangen, bespreekt in hoopvolle
bewoor ingen den toestand op het eiland en
de maatregelen, door de drie vreemde com
missarissen genomen. De heeren vertrekken
half Juli.
24)
Er waa afgesproken, dat men den koers zou
veranderen juist te middernacht, tegelykertyd,
dat de bemanning der kruisers de wachten
afloste. Men rekende er namelyk op, zich
een niet geringen afstand te kunnen ver-
wyderen vóór de manoeuvre ontdekt werd.
Erik liep zenuwachtig op en neder; hy ver
langde slechts naar het lang verwachte oogen-
blik.
De nacht bleef zoel en rustig, eon weinig
te helder; het ware beter geweest, als de
lucht geheel betrokken was. Maar dit was
om dezen tyd van het jaar niet te verwachten,
en dezen nacht moest het gebeuren,
f Alle toebereidselen werden met zorg ge
maakt. In do machinekamer werd het vuur
aangewakkerd, zoodat een dikke, koolzwarte
rook uit de schoorsteenen opsteog naar buiten,
waar de duisternis hem aan het oog onttrok.
Het grootste deel der bemanning lag in hun
kooien, om voor do werkzaamheden van den
naofet te maten. Erik ging naar beneden,
om eveneens te rusteD, maar het was hem
niet mogelyk. Ieder oogenblik stond hy uit
zyn leunstoel op en liep opgewonden de kajuit
op en neder. Zyn vrouw trachtte hem gerust
te stallen, ofschoon zy zelve zeer zenuwachtig
was; maar het mocht haar niet gelukken.
Vyf lange uren gingen voorby. Ieder oogen
blik keken zy op het uurwerk, waarop de
wyzers onbeweegiyk schenen. Wilde de t\Jd
dan in het geheel niet om? Plotseling bleven
zy midden in het vertrek tegenover elkaar
staan. Hun blikken ontmoetten elkander.
„Lieve man!" zoo klonk het eindelyk
„myn lieve man 1" En haar arm lag om zyn
hals. „Hedennacht ontsnappen we, nietwaar?"
Eindelyk l De klok wees kwart over twaalven.
Nu ras op het dekt
De manschappen waren voltallig, allen in
stilzwygen en spanning. De kapitein stond
op de brug, met zyn horloge in de hand.
Erik en zyn vrouw begaven zich eveneens
op de brug.
„Ziezoo 1"
Alslöv stak zyn horloge weder in den zak.
„De lantaarns omlaag!" Eu op hetzelfde
oogenblik drokte hy op den knop naar de
machinekamer.
In een ommezien daalden de lantaarns der
„Chemeia" op het dek neder en giügen uit.
Alles was donker. Alleon op het kompas
wierp een electrisch gloeilampje een gedempt
8cbynsel. De kapitein gaf zyn bevelen naar
den machinist; de zee kookte en schuimde
en botste en klotste achteraan by de schroef;
een oogenblik lag het schip stil, keerde en
schoot over den steven vooruit. Van uit de
diepte klonk het bruisen der wateren, die by
de vaart doorkliefd wordon, terwyi de krachtige
machines het geheele schip dedeo trillen.
„Volle atoom l"
De roerganger liet het stuur los en deed
hot rad terugloopen. De „Cbemeia" stond
tegen het zuid-oosten. E3nige oogenblikken
van spanning volgden. Aller blikken waren
gericht naar die zyde, waar de „Dófense" lag.
De klok wees tien minuten over twaalven.
„Zy slapen, die schurken," riep O'Kelly,
„daar, ziet gy, Petterson?"
Niemand antwoordde.
„Waar is Petterson? Ja hé, waar is Pet
terson?"
Niemand had hem gezien.
„Te duivel, waar is Petterson?" brulde
O'Kelly, die donkerrood werd.
„De kleine jol is weg!" riep Szemski op
hetzelfde oogenblik.
O'Kelly had geen tyd om te antwoorden.
Naar den kant van het zuid-oosten vlamde
iets; eenige minuten later vernam men een
scherpen knal, en een hol dreunen klonk
over de golven. Onmiddellyk daarop lichtte
en knalde het ook aan de andere zyde.
De kapitein seinde naar de machinekamer,
van waar Jackson's stem antwoordde.
„Het komt er niet op aan!" riep Alslöv
terug, „zooveel kracht als de machine maar
kan uithouden l"
Allen staarden in ademlooze verwachting
op de zee: men hoorde geen- schoten
meer.
„Wy zullen hun het water kort en klein
varen, die honden!" brulde O'Kelly; maar op
hetzelfde oogenblik stiet by een kreet uit.
E9n krachtige snydende lichtstraal door
kliefde plotseling uit de verte het luchtruim,
verlichtte do zee over veel myien en doorliep
met de snelheid des bliksems den horizon,
totdat hy weinige oogenblikken later op de
„Chemeia" bleef staan en het geheele schip
zoo hel verlichtte, dat allen elkanders gelaat
konden onderscheiden.
„Die duivels hebben electrische zoeklichtenl"
riep hy uit.
„Ook de EngelschmanI" zeide Alslö c, en
wees naar den anderen kant, waar op hetzelfde
oogenblik een dergeiyk licht flikkerde en zich
eveneens op de „Chemeia" wierp.
Een nieuw schot, waarvan de vurige
schichten door de witte electrische stralen
byna niet te onderscheiden waren, dreunde.
„Te drommel, dat hy ons zoo dicht genaderd
isl" riep de kapitein uit, terwyi hy naar de
machine seinde.
„Zeven strepen over rood," antwoordde
Jackson.
„'t Doet er niet toe, nog meer!" hernam
Alslöv.
Di Engelschman schoen nader te komen,
en toch doorkliefde de „Cbemeia" de baren
met een snelheid, die het geheele schip deed
dreunen en kraken, en de zee was zoo ver
met schuim bedekt, als men by het electrische
licht maar zien kon.
Een sissend geluid van den stoom steeg
langs den schoorsteen naar boven. Erik stond
bleek en verstomd als aan de brug genageld,
terwyi zyn vrouw tegen hem aan leunde.
Zyn blik was voortdurend op de schitterende
lichtstrepen gericht, welker uitgangspunt
bestendig nader scheen te komeD, en hy
klemde de tanden op elkaar.
„Wy moeten hun ontsnappen, tegen iederen
prys," zeide hy tot Alslöv. „Hoe staat het
met de machine?"
De kapitein sprak weder met den chef
machinist.
„De manometer kan geen hoogeren druk.
dragen, en de stoom staat voor do veiligheids-
kloppon," luidde het antwoord.
Alslöv zweeg een oogenblik en keek naar
den kruiser. Dan boog hy zich weder over de
spreekbuis, drukte op don knop en riep:
„Meer vuur, en leg ballast op de kleppenl"
„De ketel kan niet meer verdragen," werd
er geantwoord.
„Het moetl" brulde Alslöv.
De stoom drong sissend door de pypen, die
nieuwe, dikke en zwarte rookwolken, ver
mengd met vuurvonken, uitbraakte. Het
veroorzaakte een geweldigen schok door het
geheele schip, zoodat het allen voorkwam,
als lag het plotseling een seconde stil; maar
in het volgend oogenblik schoot het bliksem
snel vooruit, zoodat de zee er onder bruiste
als een waterval.
„Hoeral" riepen de manschappen, „wy
loopen hem vooruit."
De „Dófense," die beproefd had, geiyke
vaart te houden met de „Chemeia," scheen
werkelyk achter te biyven, en do Engelsch
man kwam ook niet nader by.
„O l" zeide O'Kelly met zekeren trots, „een
schip als dit
„Daar schieten zy weder!" riep de eersto
stuurman uit.
WorcU vervolg id
L