N". 12045 "Vrijdag 2 Juni. A°. 1899 (£)eze ^ourant wordt dagelijks, met uitzondering van fon- en feestdagen, uitgegeven, Dit nomiucr bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Leiden, 1 Juni. Feuilleton, Dc twee gebeden. u LEIDSCH DAGBLAD prijs dezeb cotraauTi Voor Lelden por 8 maandeo. ..........f 1.10. Franco per post 1.40. 0.06. Afzondürlijfce IJommerr PRUS DER ADVERTEHTEGN VaD 1-6 regels t 106. Iedere regoJ meer 0 17$. - Groctere lettors oaar plaatsruimte - Voor het Incaaseeroo bulten de stad wordt 0.05 berekend Ortioïëole Kennisgevingen. Burgcmeoater en Wethondere van Leidon; Gezion art. 28 der verordening van don 14den October 1880 (Gemeenteblad No. 10); Brongen ter algemeen© kennia, dat tot het i n- Bchrijvon v&d leerlingen voor deKweokeohool oor Onderwijzora en Ouderwijzoreaaen alhier, gelegenheid ztl worden gegovrn op Dins dag 6 en 13 Juni a. e. van 2 tot 4 uren doa namiddags in het fioboolgebouvr van deKweekrchool aan de Onde Vest. Burgemeester en Wothoudera voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 81 Mei 1899. VAN EEYST, Secretarie. Burgemeester en Wethouders van Leidon; Gezien art. 6 der "Verordening van don 25stcn Januari 1894 (Gemeenteblad No. 6 van 1894); Brengen ter algcmeeno kennis, dat tot het doen inschrijven vau nieuwe leerlingen voor de open bare scholen voor voorbereidend en voor nieer uitgebreid lager onderwijs gelegenheid zal gege ven worden: voor die voor voorbereidend meer uitgebreid lager onderwijs voor jongens en meisjes, in het schoolgebouw aan de Oude Vest; voor die voor meer uitgebreid lager onderwijs: der 1st© klasse, yoor jongens, in het schoolgebouw aan do Aalmarkt; dor lstc klasse, voor meisjes, in het schoolgebouw aan de Boommarkt; der 2do klasse, voor jongens, in het schoolgebouw aan de Pieterskerkstraat; der 2do klasse, voor meisjes, in het schoolgebouw aan de Breestraat; en wel van den 5den tot en met den 17den Joni e. k., dagelijks (den Zondag uitgezonderd), van des voormiddags halfnogon tot negen uren, en op Maandag, Dinsdag, Donderdag en Yrydag boven dien van halftweo tot twee uron des namiddags. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 81 Mei 1899. VAN HEY3T, 8ecretaris. Prof. dr. J. H. Gunning is voornemens Dinsdag 13 r ii a. sdos namiddags te twee uren, zyn hoogleraarsambt neer te leggen met bet houden van een rede in het kl.in- au itorium van het Academiegebouw. Bjj beschikking van don minister van binnenlandsche zaken is dr. J. E. G. Van Emden, te Leiden, tot wederopzegging, toe gelaten als privaat-docent in de faculteit der geneeskunde aan de Rijks universiteit alhier, om onderwijs te geven in de parasitologie, on mr. H. L. Drucker, te Leiden, als privaat docent in de faculteit der rechtsgeleerdheid om onderwijs te geven in het burgerlijk en handelsrecht. Geslaagd is voor het examen in boek houden en handelsrekenen vanwege den Nationalen Qpnd van Handels- en Kantoor bedienden de heer A. H. P. Van Duuren, leerling van den heer J. W. De Tombe Jr. De heer A. J. Leget heeft het ambt van concierge van het Stedelijk Museum alhier, door hem gedurende ruim vijf en twintig jaren trouw en met eere bekleed, neergelegd. In verband met dit feit werd hem gisteren door de leden der commissie van beheer over dat museum een gouden horloge aangeboden als bewijs hunner tevredenheid over al dat gene, wat Loget als concierge voor het museum deed. De heer J. Korevasr, voorzitter dier commissie, bood hem deze gedachtenis onder een hartelijke toespraak aan. In het Nutsgebouw alhier vergaderden de leden der „Leidsche Verzekeringsmaat schappij tegen Invaliditeit en Ongelukken der Werklieden." Na voorlezing en goedkeuring der notulen van de vorige vergadering, deed de penning meester verslag van de ongevallen, welke zich sinds dien tyi hadden voorgedaan, waarvoor tot nu 285 23 was uitgekeerd, terwijl nog twee invaliden trekkende zijn. Aan premiön is tot heden ontvangen 3124.69, zijnde belangrijk meer dan tot dien datum in 1898; het aantal donateurs is van 114 in 1898 gestegen tot 160. Bij de „Rynlandsche Bank" zijn de effecten gedeponeerd (zijnde 4 aandeelen Holl. en 4 dito Rotterd. Hypotheekbank), terwijl by de „Leidsche Spaarbank" is ingebracht 1517.85. Door een commissie uit het bestuur werd verslag uitgebracht omtrent htt onderzoek en de opneming der kas bij den penningmeestor, d. a. 27 Mei 1.1., alles was in de beste orde bevonden. Na verschillende besprekingen omtrent de aanhangige Ongevallenwet en eenige huis houdelijke zaken werd de vergadeing gesloten. Hier ter stede heeft zich een commissie gevormd ten (inde de weduwe van den onlangs overleien hospitaal geëmployeerde Dyl en zijn vijf kinderen te steunen. Het bestuur dezer commissie, bestaande uit de heeren Bos (sergeant 1ste comp. hospit.-soldaten), Hasz Courier 4de regiment inf.), Van Kampen (Courier 4.'e reg. inf.) en De Ridder (sergeant 4de reg. inf.), respectievelijk president, vice- president, secretaris en penningmeester, stelt zich voor den lOden Juni a. s. in den schouw burg een voorstelling te doen geven door de Vtrschillende militairen van het garnizo:n, waaronder o. a. de Korpöraals-VtreeDiging „Olympii". Het tooneelspel „SiJin" zal worden opge voerd. A. s. Donderdag zullen lysten ter tee- kening worden aangeboden. Kolonel Duycker en de Burgemeester van Leiden hebben hun toestemmingen gegoven; do muziek van het 4de regiment zal belangloos spelen. Een aanbeveling om hhr aan dit goede doel mede te werken, waardoor een brave weduwe en ▼yf kinderen worden geholpen, zal voorzeker hier wel overbodig zyn. Voor de akte lager onderwys is te 's Gravenhage geslaagd mej. M. L. C. Schu mann, van Leidtn. By de door de Marine te Amsterdam gehouden aanbesteding was voor perceel 23 het minst ingeschreven door de heeren Van Hartrop en Zn., te Leiden, voor 275.25; voor perceel 25 door de Leidsche Katoenmaat- schappy voor 787. By de Leidsche Spaarbank it in de maand Mei ingelegd 57,541.29'/, en terug betaald 57,143.69!/j, terwyi zyn afgegeven 79 nieuwe en geheel afgelost 64 boekjes. Het gezameniyk tegoed der 11,416 inleg gers bedroeg einde Mei ƒ2,157,863.12. In vervo'g op do resolutie van 25 April jl., waarby benoemd werden tot lid en voor zitter mr. S. C. H. Neder'ourgh, en tot lid en secretaris ör. J. Spanjaard, zyn door den minister van koloniën benoemd tot leden der commissie, die in dit jaar hier te lande zal afnemen het groot ambtenaarsexamen voor den Indischen dienst, bedoeld by de artikelen 1, 2 en 3 der Bepalingen, behoorende by het koninklyk besluit van 20 Juli 1893, No. 29 (Ned. Staatsbl. No. 117, Ind. Staats blad No. 257), de heeren: mr. L. W. C. Van den Berg, hoogleeraar aan de Indische Instelling te Delft; F. S. A. De Clercq, oud resident van Riouw en Onderhoorigheden, te 's Gravenhage; J. R. P. F. Gonggryp, hoog leeraar aan de Indische Instelling te Delft; dr. J. J. M. De Groot, hoogleiraar aan do Ryks universiteit te L.idonA. L. Van Hasselt, hoogleeraar aan de Inoische Instelling te Delft; mr. J. E. H.eres, ilem; mr. J. C. Th. Heyligers, idem; dr. H. H. Juyntoll, te Leiden; dr. H. Kern, hoogleraar aan de Ryks- universiteit te Leiden; E. B. Kielstra, oud lid van de Tweeie Kamer der Staten-Generaal; mr. P. A. Van der Lith, hoogleeraar aan de Ryks-universiteit te Leidendr. G. K. Niemann, oud-bODgleeraar aan de Indische Instelling te Delft; mr. M. H. C. Van Oosterzee, oud- rechterlijk ambtenaar en oud-advocaat en procureur in Noderlandsch lndië, te 's-Graven hage; C. Poensen, hoogleeraar aan de Indische Instelling te Delft; P. J. A. Spaan, oud resident van Cheribon, te 's-Gravenhage; dr. A. C. Vroede, hoogleeraar aan do Ryks- universiteit te Leiden; mr. A. D. W. De Vries, referendaris by het departement van justitie, oud-rechterlijk ambtenaar en oud- advocaat en procurour in Nederlandsch-Indiö, te 's Gravenhage, en mr. W. A. P. F. L. Winckel, Oast-Indisch hoofdamttenaar met verlof, laatBtelyk raadsheer in het hoogge rechtshof van Nederlandsch-Indië, te 's-Gra venhage. Aan het postkantoor Warmond werd gedurende de maand Mei ingelegd ƒ8361.80, verdeeld over 65 inlagen, en terugbetaald ƒ2674.25, verdeeld over 24 terugbetalingen. Het laatste, door dat kantoor uitgegeven, boekje draagt hot nummer 839. Beroepen is by de Ned.-Herv. Gem. te Oude- en Nieuwe-Wetering de heer W. Pot hoven, cand. te Driebergen. Gistrren vergaderde de Commissie van Rapporteurs voor het ontwerp tot verbetering van het Noordzeekanaal. Eindverslag is uitgebracht over het wets ontwerp tot verbetering van dat kanaal. De beer Bourgeois vertrok naar Parys, maar keert morgen wederom in Den Haag terug. Zoowel vanwege H. M. de Koningin als vanwege H. M. de Koningin Moeder mocht mevrouw Waszklewicz—Van Schilfgaar.'e ver nemen, dat H.H. M.M. met belangstelling de brochure van Henri Dunant: „La Propo sition de l'Empereur Nicolas II" ontvangen hadden. Ook verscheidene der gedelegeerden, aan wie de brochure gezonden werd, richtten tot haar een woord van dank, terwyi graaf Von Munster c'oor zyn secretaris den edelen Dunant deed bedanken. Te Amsterdam zyn benoemd tot hcofd der school voor meer uitgebreid lager onder was met 3 j. cursus voor meisjes mej. M. M. R. Ansraink, hoofd der school 3 Je kl. voor mtisjes, genaamd Prinsmschool, tot hoofd aan de o. 1. school der 3de kl. voor meisjes, genaamd Pestalozzi-school, mej. H. Goudsmit, eerste onderwyzeres aan do Sarphati school, aldaar; tot directeur der 2de H B.-Sch. met 5-j. cursus voor jongens de heer A. L. J. Bouten, leeraar aan die school. Tot fabrieksUnómeter by het Groot- Waterschap van Woerden ia benoemd de heer A. Kok Wznte Ammerstol. Volgens het „H. Dagblad" is mr. J. C. De Marez Oyens, administrateur, chef der af- deeling Handel en Ny verheid aan het Departe ment van Waterstaat, enz., zeer ernstig on- gestold. Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft benoemd tot deken en pastoor te Bever- wyk den weleerw. heer A. Waare, en tot pastoor te Weesp den zeereerw. hoer C. J. Jufferraans, secretaris van het bisdom. Men seint uit Ween-en, dat de Academie van Wetenschappen dfn prys van 1000 floryn, ingesteld door baron Von Baumgartner, toe kende aan dr. P. Zeeman, lector aan de gemeentelijke universiteit to Amsterdam. Het regeeringsantwoord is verschenen op het verslag der Tweede Kamer over het wets ontwerp tot kesring van het plan-Coo'en. Omtrent de gemelde verkeerdheden, in een provincie by de keuring van miliciens gepleegd ter bevordering dtr lichameiyke ongeschikt- htid, is een gerechteiyk onderzoek aanhangig. De Regeering handhaaft overigens de nood- zakeiykheid en grondwettigheid der voorge stel Je voorziening. Voorts is ingezonden het regeeringsantwoord betrekkelijk het ontwerp van den wynaccyna ten behoeve van vruchtenwy'n. Achter het eerste lid van het gewijzigd artikel 2 der wet van 1870, eindigende met „andere versche of gedroogde boomvruchten", wordt htt vol gende lid ingevoegd: „Onder boomvruchten worden ook verstaan aalbessen, kruisbessen, boachbessen, frambozen. De heer J. F. Van Dunné, die ontslag genomen heeft als lid van den gemeenteraad van Middelburg, wegens de bekende geheime behanleüng van het voorstel betreffende den afstand aan het Ryk van den Abdygrond, hee t de hem van anti-revolutionaire zyde aangeboden candidatuur van het li Jmaatschap van den Raad aangenomen. Te Hiinkenzand is overleden mr. J. C. R. Van der Bilt, oud-lid van de Gedeputeerde Staten van Zeeland. Tot leeraar in de nieuwe talen aan het gymnasium te Zetten is benoemd de heer E. M. Van der Maas, te Wissekerke. In de gistermiddag te Rotterdam ge houden vergadering van de Maatschappy „De Groote Schouwburg" werd het verslag over 1898 uitgebracht, waaruit bleek, dat de winet op exploitatie bedroeg 11,752.86; interest- rekening 1687; te zamen 13,439.86. Op af schrijvingen werd geboekt 4204.17; reserve- amort.-fonds 350; reserve-decoratiefon Js 4000. Da uitdeeling van 2% (ƒ10 p. aan bedroeg 3500, zooJat op nieuwe rekening werd gesteld 1385.69. De heer F. B. s' Jacob werd als commis saris herbenoemd. Gisteren heeft aan het ministerie van marine de onderhandache aanbesteding plaaie gehad van den bouw en de levering van een flotielje vaartuig, ten behoeve van den dienst in Ned.-Indië. Er waren slechts drie inschryvingen inge komen. De vierde was een mededeeling, dat de leveringstermyn van 12 maanden te kort was om het werk aan te nemen. De laagste van de drie inschryvingen was die van de My. voor Scheepsbouw en Werktuigen te Feyenoord, voor de som van 391,370. De beide andere inschrijvers vorderden resp. ƒ445,000 en ƒ440,000. In de gisteren te Haarlem gehouden jaarlykscho vergadering van de commissie voor het Koloniaal Museum werd besloten tot het uitschryven van een prijsvraag voor een West Indisch herbarium van nuttige plan ten en tot het aanwenden van pogingen ter bevordering van den uitvoer van versche vruchten uit West-Indiö n :ar Europa Daarna hield dr. J. Ph. Vogel, privaat docent te Amsterdam, ten voordracht over Jacob Haafner, schets uit de laatste jaren der O.-I. Compignie. Ter beschikking van den Gouverneur» Generaal van Nederlandsch In Jië kunnen wor den gesteld tien onderwijzers, om to worden benoemd tot onderwijzer 3 o klasse by hek openbaar lager ond rwys voor Europeanen en daarmede geiykgestelden daar te lande. Voor uitzerx ing kunnen in aanmerkiog komen zij, die in het tezit zyn der hoofdakte en van eon akte voor do Franscbe taal. Akte voor gymnastiek of vrys- cn orde oefeningen der gymnastiek str-kt tot aanbeveling. Zy, die ter beschikking van dm Gouverneur- Generaal van Nederlandsch Indió worden ge steld, ontvangen: a. een gratificatie voor uitrusting ten bo drage van ƒ500; b. vrfion overtocht naar Batavia als Gouverno- mentspassagier der eerste kli6se, c. q. ook voor hun wettig gezin; c. een voorloopig traktement, van 100 's maan ?s, ingaande met den dag van aankomst te Batavi3. Nadere byzonderheden bevat do „Staats courant" No. 126. Het stoomschip „Anchises", van Batavia □aar Amsterdam, passeerde 31 Moi Bevezi r. Lcidschendam. Dinsdag werd de kin der- cantate, waaruit Zondag j.l. enkele fragmenten ten gehoore gebracht werden, nogmaals en nu geheel uitgevoerd voor den jubilaris on de eerw. heeren geestelyken uit den omtrek, zyn gasten. Gisteren geschiedde het voor de ouders der schoolgaande kinderen. Aangrijpend was de apotheose aan het slot, waar do in den hemel verheeriykto jubilaiia gesierd wordt door den krans, hem door de engelen on Een episode uil de» Fransch Duit3chen Oorbg. I. Het was een heerlyke avond in het begin van September; do avondzon wierp haar laatste gouden stralen als een afscheidsgroet over het landschap, dat scheen te herademen van de hitto van den warmen dag, welks einde nu naderde. Gloeiend had de zon aan den staalblauwen hemel gebrand en geen koeltje zelfs had by die brandende hitte-eenige lafenis gebracht; kortom, het was een van die laatste zomerdagen geweest, die ons door hun hitte de herinnering aan den zomer scbynen te willen inbranden, eer de naderende wintortyd is ingetreden. Tegen den avond echter was een frissche koelte eenige verademing aan de byna ver smachtende aardbewoners komen brengen, een koelte, die bovenal den soldaten van een der Duitache infanterie-regimenten welkom was. Den ganschen dag hadden de troepen voort- gemarcheerd en nu, aan den avond, legerden zy zich op de heuvels van het lieflijke Lon- gumay, eenige uren westeiyk van Sedan ge legen. Allen verheugden zich in de lieflyke rust en het heerlyke weder. Ook het vriende lijke uitzicht stemde ben opgeruimd. Het tyeine dorpje, met zyn witgepleisterd kerkje, de kleine huisjes, de echoone wyngaarden, die zich van het dal tegen de heuvels uitstrekten, deden ben aan het vaderland denken, het vaderland, nu zoo ver, ver wegl De klank van een kerkklok steeg langzaam op de vleugelen der koelte naar boven. Verder was alles stil; alleen.... in de verte boorde men het doffe gebrom der kanonnen van het 84ste artillerie-regiment, dat by Sommunac op een hinderlaag gestuit was en waarvan bet geschut door zyn bulderen toonde, dat het niet ongebruikt uit den oorlog zou terug komen. Het was alsof de lieflijkheid van den avond invloed had op die ruwe krygers. Onder vroo- ïyke scherts zaten allen rondom de groote bivakvuren en genoten van de zoo welver diende rust. Zelfs de schildwachten, anders niet zeer vrooiyk gestemd, toonden door hun opgeruimde gezichten ook iets van de vredige avondkalmte te gevoelen. Waarom zouden zy niet vrooiyk en blyde zyn? Overwinnaars in een zoo machtig land, was hun krygatocht een ware zegetocht; heden nog hadden zy den vyand tot aan de andere zyde der heuvels teruggedrongen, morgen zouden zy weder roem oogsten; waarom dan getreurd? Slechts één van hen scheen niet in die vreugdo te kunnen deelen. Nadat hy eenigen tyd moedeloos, geheel afgezonderd van zyn kameraden, geleund op zyn ransel, op den dorren heidegrond gelegen had, stond hy op. Zuchtend zyn eonigszins in wanorde geraakte uniform goedschikkond, beklom hy langzaam met zwaren tred een heuvel, van waar hy, den rug naar LoDgumay gokeerd, oen vry uitzicht had over het dal, dat aan de andere zyde van den heuvelrug lag. Het was een schoon jongeling; hoogstens drie en twintig jaren was hy oud. Toch leek August Wintzel ouder; de diepe rimpels op zyn manneiyk schoon gelaat, de bezorgde trok, die nu vooral zichtbaar was, en bovenal zyn byzonder krachtige gestalte, die reeds alle tengerheid, den jongeling veelal eigen, verloren had, deden hem veel ouder schynen dan hy werkelyk was. Nadat hy den heuveltop bereikt had, staarde hy met denzelfden droevigen blik, die al somberder en somberder werd, op het voor hem liggende landschap, dat daar even vredig en kalm zich voordeed als aan deze zyde. Uren ver strekte de vlakte zich uit, hier en daar door den straatweg of door kleinere paden doorsneden. De populieren aan den grooten weg naar Sedan ruischten er zachtkens in den avondwind. Heel in de verte, nauw zichtbaar aan den horizon, zag men de daken en torens van Mont-Rainé, en het was vooral daarheen, dat August met droevig oog een langen blik wierp. Roerloos bleef hy eenigen tyd in de ruimte staren; en als Diet een sterk schokken dat krachtige lichaam had bewogen, als niet eenige half onderdrukte snikken hem ontsnapt waren, zou men gedacht hebben, dat August Wintzel in een steenen beeld veranderd was. Ja, hy kende deze heuvelshem waren deze dalen niet vreemd, voor hem was dat dorp aan den horizon geen onbekende plaats meer. Ook de witte muren van de „Manholle", een groote boerenhofstede in de nabyhoid van Mont-Rainé, kende hy, en de paadjes van den boomgaard, waarin hy en zyn Nanette zoo dikwyi8 gewandeld haddeD, hy zou er blinde lings den weg in kunnen vinden. Vyf jaar geleden was hy met eenige kameraden in den vreemde als wever work gaan zoeken. In Mont-Rainé was hy aan de stoomwevery geplaatst, eerst als gewoon werkman; doch hy was allengs opgeklommen tot onderbaas en verdiende een goed dag- gold. Maar de oorlog kwam en toen het vaderland zyn roepstem verhief, en die roep stem ook hem, jongeling in de kracht zyns levens, gold; toen ook volgens Staatsbesluit alle landzaten der vyandelyko mogendheid binnen een bepaalden termyn Frankryk moesten verlaten hebben; toen moest August alles opgeven, betrekking en vooruitzichten laten varen en heentrekken naar het bedreigde vaderland. Mocht Duitschland vry den landsman op- eischen, Augusts hart bleef in Frankryk. Mocht by in het heetst gevecht zich dapper en moedig gedragen, toch deed het hem steeds pyn, zicb te moeten keoren tegen do lands lieden van haar, die hy zoo innig liefhad. Neen, zyn hart bleef in Mont-Rainé, en wie het niet geloofde, ik zou hem aangeraden hebben op dien regenachtigen Novemberdag van het vorige jaar eens den weg van Mont- Rainé naar Sedan op te wandelen, en hy, die dan de onopgemerkte toeschouwer van dat vreeselyke afscheid was geweest, van dit telkens en telkens weder omzien van dien jongen maD, van dit hartverscheurend snikken der kleine, zwartoogigo Nanette, hy zou dade- ïyk van zyn ongeloof genezen zyn. Noen, zfin hart bleef in Frankryk! R6edp dadelyk nadat hy met het huisgezin der Ra- tignolle8 had kennia gemaakt, was hy getroffen, niet alleen door de zachte schoonheid der eenigste dochter, maar vooral haar lieftallig heid en geloofsmoed hadden hem zeer aan getrokken. Nanette, de dochter van brave oudere, toonde reeds zeer jong een geloofs vertrouwen en een karaktervastheid te bezitten, die op zoo jeugdigen leeftyd zeldzaam moesten heeten; en naarmate zy opgroeide en haar schoonheid toenam, groeiden ook haar inner lijke lieftalligheden aan tot heorlyken luister. Ook August, in godsdienstige kringen opge voed, bezat een vroom gemoed; en al gevoelde hy ook dikwyis, zich by Nanette vergeiykende, hoezeer hy in dit opzicht by haar achterstond, dit gevoel kon slechts de genegenheid doen toenemen, die hy voor haar koesterde. Was het wonder, dat beiden weldra als een gelukkig paartjo door de straten van Mont-Rainé wandelden, zeer tot verbazing en ontzetting der bewoners, die maar niet begrypen konden, dat de boer van de „MaD^olle" zyn dochter aan zoo'n Duitscher kon ton huwelijk geven? Maar de oorlog kwam; als een dreigend spook plaatste hy zich tusschen do beide gelieven. [Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 1