N°. 12010 Donderdag 20 April <§eze (§omant wordt dagelijks, met uitzondering van tgon- en feestdagen, uitgegeven. Dït nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Leiden, 19 April. Feuilleton. DE RENTMEESTER. LEIDSCH PRIJS DKZEB COURANT* J Voor Lelden per 8 maanden. I.KX Franco per post 1.4& Afzonderlijke Nommers 0.06. PBJJS DER A_DVKRTENTEÊN i Van i 6 regels 1 06. Iedere regej meor f 0.17J. - Grootera letters aaar plaatsruimte - Voor tiet incase ear qd buiten de stad wordt f 0.05 berekend Oflloiëele Kennisgevingen. Burgemeester en Wethouders van Leiden; Gezien de miesive van do Gedeputeerde Staten der provinoie Zuid-Holland, dd. 11/15 April j)., B, No. 12C6 (lsto afd.), G. S. No. 27, met de daarbij gevoegde atuhkeD, bedoeld bij art. 5 der Hinderwet, betr kkelrjk de oprichting van een inrichting tot coacontratie van Ammoniak-water op het ooatelgk deel van het terrein der Stedelijke Gasfabriek, ge legen aan den Maresingel alhier, Sectie A., No. 1067 Geit top de artt. 6, 7 on 27 der bovengenoemde Wet; Geven bij deze kennis aan het publiek, dat de be doelde stukken op de Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd zijn; alsmede, dat op Dinsdag 2 Mei a. e.. 's voormicldaga te elf uren, op het Raadhuis, gelegenheid zal worden -gegeven, om bezwarev tegen de oprichting van die inrichting in te brengen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leidon, F. WAS, Burgemeester. 18 April 1899. VAN HEYST, Seoretaris. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ier alpemeene kennis, dat door PIETER GROEN- WOUDT, wonende alhier, eon verzoekschrift is ingediend om vorgunDiog voor dea kle:nbandel in sterken drank, in het perceel Haarlemmerstraat No. 79. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 18 April 1899. VAN HEYST, Secretaris. Binnen weinige dagen zal alhier een adres worden ter onderteekening gelegd, waarbij den R.-K. ingezetenen gelegenheid wordt gegeven door onderteekening hun be zweren kenbaar te maken tegen het wets ontwerp op den leerplicht, met verzoek aan de Tweede Kamer dit ontwerp niet aan te nemen. Een protest-adres tegen het ontwerp op den leerplicht (adhaesie-betuiging met het adres van „Geref. Onderwijs," te Amsterdam) is reeds ingediend o. a^ -door het bestuur der Geref. Schoolverooniging te Leiden; der Cbr. School te Uithoorn; der „Vereeniging tot be vordering van Chr. belangen", te Zwammer- dam; der Vereeniging voor Geref. Onderwas te Rynsburg. Voor de akte lager onderwijs zijn te '8-Gravenhage toegelaten de dames J. H. W. C. Venhuis, van Leiden, en S. J. Prins, van Voorschoten. H.H. M.M. de Koninginnen zijn gisteren in welstand op Schloss Hausbaden, het kasteel te Badenweiler, waar de Koninginnen hun intrek zouden nemen, aangekomen. De heer J. Smit, te Haarlemmermeer, hoeft voor de benoeming als onderwijzer aan de school te Dedemsvaart bedankt, evenals voor die aan de school te Blankenham. H. M. de Koningin, gunstig beschikkende op het tot haar gericht verzoek, heeft als Beschermvrouw van het Bataafsch Genoot schap der proefondervindelijke Wijsbegeerte te Rotter'am gelieven op te treden. De opdracht, waarbij aan den Czaar van Rusl; nd door het Hoofdcomité voor de vredes- manifestatie het adres van adhaesie, voorzien van 195,000 handteekeningen, zal worden aangeboden, is een meesterlijke calligraphie in kleuren van den wapenteekenaar Lion. De rand, die het opschrift omgeeft, is ver sierd met de wapens van het Russische Rijk, St.-Petersburg en de St.-Andreasorde, de Nederlanden, Amsterdam en 's Gravenhage. Aan den voet is afgebeeld de achtergevel van het Huis Ten Bosch, de plaats voor de vergaderingen der Conferentie. Do godin van den vrede houdt met de hand een olijftak over den inhoud van de oorkonde uitgestrekt. Thans is by notariëelo akte te 's-Graven- hage opgericht de Naamlooze Vennootschap „Algomeene Nederlandsche Autocar-Maat schappij." Het doel is: het koopen en ver- koopen van autocars en onderdeelen daarvan; het verhuren en exploiteeren van genoemde rijtuigen; het laden van electrocars; het leveren van inrichtingen tot lading; het geven van onderricht, enz. Voor de eerste maal zullen als leden van den Raad van Beheer optreden: jhr. J. E. Meyer, voorzitter; dr. J. R. Van Geuns, onder-voorzitter; H. J. Hofstede, secretaris; B. L. Vogels, penningmeester; W. B. Van Liefland, mr. C. W. Schlingemann en J. G. Simonis. De beschrijvingsbrief voor de alg. ver gadering van de vereeniging „Volksonderwijs" op 23 Mei a. s., te Amsterdam, bevat o. a. de volgende voorstellen: bepaling van de bijdrage van ieder lid aan de algemeene kas voor 1900 weder op ƒ0.40; - aan de fondsen voor schipperskinderen in Friesland en Over- ijsel weder een bijdrage te schenken ieder van 50; aan de Tweede Kamer te ver zoeken het tweede ontwerp leerplicht-wet in de hoofdpunten ongewijzigd aan te nemen; bespreking van de door de Onierwyzersver- eenigingen uitgedrukte wenschen ter verbete ring der onderwijzers jaarwedden en het zenden van een adres aan de Rogeering; het uit sproken van de wenschelijkheid, dat do afdee- lingen ieder in haar kring een onderzoek instellen naar de behoefte aan voortgezet onderwijs In de richting van vakonderwijs, om by gebleken behoefte zich tot het ver krijgen daarvan tot de gemeentebesturen te wenden, aan het hoofdbestuur opdragende zoo noodig de Regeering te verzoeken aan da gemeenten, die zulks behoeven, daartoe subside te verleenenbet aandringen by de Regee ring op maatregelen: lo. om de gemeentelyke inrichtingen voor uitgebreid en middelbaar onderwya op dezelfde voorwaarden als voor de inwoners toegankeiyk te stellen voor leer lingen uit omliggende gemeenten, die zeiven geen scholen voor uitgebreid of middelbaar onderwys kunnen oprichten; en 2o. om kin deren van niet-ingezetenen, wier werkeiyke verbiyfplaats binnen eenige gemeente geves tigd is, wat den toegang tot de scholen dier gemeenten betreft gelyk te stellen mot kinderen van ingezetenen; eindelyk het opwekken der afdeelingen om in haar omgeving te waken op uitvoering der wet op het lager onderwys. Ter verbetering van den toestand der verwaarloosde jeugd in Nederland heeft de algemeene vergacering in het jaar 1898 van de Maatschappy tot Nut van 't Algemeen besloten aan het Hoofdbestuur op te dragen het in 't leven roepen eener zelfstandig wer kende vereeniging. De uitvoering van dit besluit werd opge dragen aan de heeren prof. mr. G. A. Van Hamel, dr. W. H. Nolens, H. Pierson, jhr. mr. A. J. Rethaan Macaré en Th. Nolen, die de medewerking verkregen van de hee ren F. Kortlang J.Ezn dr. N. P. Van Spanje en mr. Alex. H. Wertheim. Thans wordt door genoemde heeren een beroep gedaan op alle vereenigingen en personen, die zich met kinderbescherming, in welken vorm ook, bezigbouden of daaraan een goed hart toedragen, om hen te helpen en te steunen bij het in het leven roepen van een Neder- landschen Bond tot Kinderbescherming. Genoemde heeren wenschen een Centraal- Bureau te vormen, dat niet zelf de directe verzorging van kinderen op zich neemt, maar zoowel de Regeeriog als belangstellen den wil helpen als wegbereider, adviseur en tusschenpersoon. Het lidmaatschap voor ver eenigingen bedraagt minstens 5, dat voor bijzondere personen minstens 2.50 per jaar. Voor toetreding kan men zich aanmelden by den heer Th. Nolen, "Witte-de-Witt straat 55, te Rotterdam. De buitengewone gezant en gevolmach tigd minister Van Turkye by ons Hof, Missak Effendi, is uit het buitenland op zyn post ia Den Haag teruggekeerd. De gezant van Oostenryk-Hongarye by ons Hof, de heer Ocolicsanyi d'Okolicsna, vertrekt den 26sten dezer met verlof naar het buitenland, van waar hy kort vóór de opeising van de Ontwapeningsconferentie zal terugkeeren. Het lid der Eerste Kamer de oud-minis ter Fransen van de Putte is hersteld van zyn jongste ziekte en gaat weer uit. Tot lid der Provinciale Staten van Noord- Holland is voor het lioofdkiesaistrict Grave benoemd verklaard de heer Xavier Walter aldaar. Door het gerechtshof te Arnhem is, ter vervulling van een vacature van raadshoer in d^t college, opgemaakt de navolgende alphabetische lyst van aanbeveling: mr. P. C. 't Hooft, kantonrechter te Gorkum; mr. A. J. L. Nypels, raadsheer in het gerechtshof te '8 Hertogenboscb, en mr. G. Wttewaal, rechter in de arr. rechtbank te Arnhem. Door de raadsleden L. Serrurier, D. Schut, C. V. Gerritsen en mr. F. S. Van Nitrop, te Amsterdam, worot aan den Raad voorgesteld „Het telephoontarief zoodanig te wyzigen, dat aan de gewone abonnó's de keuze wordt gelaten zich te abonneeren: of voor 90 met het recht tot onbeperkt spreken, öf voor 75 met het recht op 500 vrye gesprokken en bybetaling van 10 cents voor ieder gesprek toven de 500, en met de bepaling, dat zy geen aanspraak zullen hebben op directe ver binding met het centraal-bureau, indien te eeniger tyd het denkbeeld tot oprichting van bystations tot uitvoering komt." De „Berlynscke Post" meldt, dat tot militair vertegenwoordiger van het Duitsche ryk op de conferentie in Den Haag is benoemd de commandant van het 94ste regiment infanterie kolonel Von Gross genaamd Von Schwarzhoff. Kolonel Gross is vóór kolonel Von Schwarzkoppen militair attaché by de ambassade te Parys geweest. Uit Konstantioopsl wordt gemeld, dat do Sultan op verlangen van Rusland zyn goed keuring heeft gehecht aan de uitnoodiging van Bulgarye ter Haagsche conferentie. De vertegenwoordiger van Bulgarye zal in deze conferentie echter komen na dien van Turkye. - De „Sts.-Ct." van heden bevat een Koninkiyk besluit van 10 April, waarby omtrent het personeel voor den dienst der Landsgebouwen het volgende wordt bepaald: a. Het personeel voor don dienst der Lands gebouwen bestaat uit: lo. twee Ryksbouwmeesters, mot jaarwed den van ƒ3000 tot en met 4500; 2o. ten hoogste dertig opzichters, verdeeld in drie klassen, elk vaa ten hoogste tien op zichters, met jaarwedden als volgt: voor do lste klasse vun 1650 tot en met ƒ2000; voor de 2de klasse van 1250 tot en met ƒ1600; voor de 3do klasse van 800 tot en met 1200. b. De instructie voor de Ryksbouwmeosters wordt door den minister van waterstaat, handel en nu verheid in overleg met den minister van financiën vastgesteld. - De onlangs tot majoor benoemde kapt. der art P. C. Van der Willigen, van het O.-I. leger, wordt in verband met die bevordering eervol ontheven uil zyn betrekking van loeraar aan de Hoogera Krugsschool on keert in het najasr naar Inöió terug. De lste-luit. kwartierra. G. G. De Blauw, van het 4de reg. inf, te Delft, is overgeplaatst by het corps torpedisten te Brielle. - Onder leiding van den inspecteur der cavalerie zullen van 23 tot 29 Augustus cavalerie-manoeuvres gehouden worden in de provincie Gelderland. Hieraan wordt deelge nomen door de staven en de vyf veldeskadrons van het lste en 3de reg. huzaren en één battery rydende artillerie. - Hr. Ms. pantserdeksebtp „Zeeland" is, onder bevel van den kapitein ter zee A. G. Ellis, 18 dezer van St -Lucia vertrokken. - Het stoomschip „Kaiser" vertrok 16 April van Mozambique naar Zanzibar; de „Prinses Sophie1', van Amsterdam naar Batavia, arriveerde 18 April te Port Said; de „Gedé", van Rotterdam naar Batavia, arriveerde 18 April te Marseille; de „König" arriveerde 17 April van Hamburg en Amsterdam te Tanga; de „Malang", van Batavia naar Rotterdam, vertrok 18 April van Port Said; do „Merapi", van Batavia naar Rotterdam, arriveerde 18 April te Suez; de „Prins Willem V", vau Suriname naar Amsterdam, arriveerde 18 April te Havre; de „Solo", van Rotterdam naar Batavia, vertrok 17 April van Suez; de „Koningin Wilhelmina", van Batavia naar Arasterdam, vertrok 16 April van Perim; de „Prins Alexander", van Batavia naar Am sterdam, passeerde 18 April Gibraltar; de „Prins Hendrik", van Amsterdam naar Batavia, vertrok 18 April van Southampton. Alfen. De zeventiende jaarvergadering der „Martha"-stichting alhier wordt gehouden op den 7den Juni a.e Alkemade. Voor belanghebbenden uit deze gemeente zal het IJkkantoor te Lei Jen geopin 1 zyn 12 en 13 Mei, 26 en 27 Mei, 9 en 10 Juni, 16 en 17 Juni, telkens van 9 tot 3 uren. Hillegom. Toen de heer H. Van Waveren, alhier, gistermorgen met zjjn tentwagen door de Molenstraat roed, begon het paard plotse ling zoo woest achteruit te slaan, dat ten gevolge daarvan een der boomen van het rytuig door midden brak. Door betlossnyJen der strengen wist men ernstiger ongelukken te voorkomen en kon men het paard by dtn stalhouder D. Van Doorn op stal brengen, waarby do knecht van Van Doorn door het paard in de hand werd gebeten. De heer Van Waveren en ook diens koetsier kwamen met den schrik vry. Lisse. De collecte ten behoeve van op te richten Volks Sanatoria ter genezing van tuber culose (trring) bracht in dezo gemeento 398 op. Noordwykerhout. Zaterdag eindigde te Haarlem het examen, afgenomen door de heeren Quadekker, Lameris en Hengeveld, vaa de leerlingen, die den cursus in het hoefbe slag hadden gevolgd. Van de 16 zyn 12 ge slaagd, waartoe ook behoorde de smidsgezel P. C. Verste?ge, alhier. De collecte voor de Maatschappy „Frede- riksoord" heeft in deze gemeente 16.53'/i opgebracht. Rjjnsburg. De hoofdelijke omslag is door den Gemeenteraad voorloopig vastgesteld op een bedrag van 2454, hoogste aanslag 150, laagste aanslag 1. De opbreDgst der honden belasting (142 honden) bedraagt f 284. Onze voormalige dorpsgenoot do heer C. M. Bloemendaal, mr. smid te Zevenhuizen, is Zaterdag 11. te Haarlem geslaagd In het examen voor Ryks-hoefemid. Ter-Aar. Naar men verneemt, circuleert ook in deze gemeente een adres aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal tegen het wetsontwerp op den leerplicht. Door het met buskruit laten springen van houtstruiken by den landbouwer K., alhier, waarvan in een der bladen is melding gemaakt, is door den aldaar ontstanen brand een twintigjarige dochter zoodanig verschrikt, dat zy geheel baar spraakvermogen heeft verloren. Men moet, naar men zegt, met bovenbe doelde werkzaamheden zeer ondoordacht gehandeld hebben en ware de brand niet spoedig gebluscht geworden, dan had da ramp in de bevolkte buurt „Pulmot" niet te overzien geweest. Maandag werden aan de openbare school de kinderen onthaald op chocolade en krenten brood by gelegenheid van het jaarlyksch schoolfeest. Een proefles werd gehouden in tegenwoordigheid van het gemeentebestuur, dat zeer voldaan wa8 over de biyken van vorderingen, dia ce kinderen sinds het vorig jaar hebben gemaakt. De kinderen hadden een zeer prettigen dag, terwyi de bevoroering tot getrouw schoolbe* 35) „En als ik," was het antwoord geweest, half schertsend, half innig, „als ik vader zoo yverig in de weer zie, om in ons tuintje jouw lievelingsbloemen te kweeken: en ik zie moeder (als je eens een enkele maal van huis bent) alle vyf minuten op de klok kykon, van verlangen om je toch maar weer by zich te hebben: dan zou ik op jou heelemaal jaloersch kunnen worden, als je niet myn eigeD, liefste Hanna waartl" Het eenige, wat in die vreedzame woning den glans van het geluk-zonnetje eenigermate had doen tanen, was de gedachte aan Brummel- kamp geweest, by vrouw Zwingelmans natuur lek, meer onbestemd, aan „dien zoon van X.". Dat was een wolk, die hun oog onophoudeiyk aan den horizon zag hangen; die ze wisten, dat elk oogenblik, in heel haar kolossalen omvang, kon komen opzetten en zich schuiven tu8schen het zonnetje en hen, en den blauwen hemel grauw verven. Maar Brummelkamp had in zyn laatsten brief beloofd, als hom die tien duidend gulden gezonden werden, dat by „den jonker" dan in langen tyd niet lastig zou vallen; een soortgeiyke belofte had hy vroeger nooit aan zyn eischen toegevoegd, en tot dus ver was werkeiyk uit Amerika geen nieuwe brief gearriveerd: „Het beste maar hopen, waar het slechtste niet is af te wenden!" had Karei zich tot leus gesteld, en hy had ze vry wel tot die van de geheele familie weten te maken. 't Was een schoone herfstdag geweest, in de eerste helft van October. Er stond verkocht te worden een boerdery, grenzende aan of liever springende in de landeryen van het kasteel: natuuriyk wenachte de jonker ze dus by zyn eigendommen in te ïyven. Zwingel mans was deze bosrdery met Karei gaan be zichtigen. 't Was nogal vermoeiend geweest, vooreerst de reis heen en torug en dan nog het heen en weer drentelen op de plaats zelve en het verwonderde Karei niet, dat hy, een paar uur na hun thuiskomst het „kantoortje" binnentredend, zyn vader daar vond ingesluimerd. Maar toen Zwingelmans ontwaakte, ver wonderde het hemzelven wel. „Dat zou me een half jaar geleden niet overkomen zyn!" mompelde hy. „Wel, vader," zei Karei, „u hoeft er u waariyk niet voor te goneerenl 'k Ben ruim zestig „half-jaren" jonger dan u en ik voel myn boenen." Vroolyk, schertsend had Karei gesproken, maar toen by den blik zag, dien zyn vader op hem liet rusten, verbleekte hy. „Heb je er nooit iets van vermoed, Karei vroeg Zwingelmans. „Waarvan, vader?" „Van wat je verbleeken en het trillen van je stem me zeggen, dat je nu vermoedt: dat myn krachten aan het afnemen zyn." „Vader.11" „Stil, laat moeder ons niet hoorenl Haar kunnen we nog dageD, misschien nog weken en maanden lang in gelukkige onwetendheid laten. Maar het is beter, dat jy „Vader, u verbeeldt het u! Ik zie in uw voorkomen niet de minste verandering 1" „Ik voel ze des te beter, Karei. Graag had ik ook jou in onwetendheid gelaten. Maar dat kan niet. Want tot dusver ging de slooping wel langzaamzóó langzaam, dat de vor deringen voor mezelf schier onmerkbaar waren; maar wolken waarborg hebben we, dat dit zoo biyven zal? En als onvoorziens iets mocht gebeureD, dient één toch voor bereid te zyn I" Karei stond te worstelen mot zyn ontroe ring. Zwingelmans greep zyn hand en hervatte: „Kom, Karei, is sterven dan iets zoo ont zettend treurigs? Een jaar vyf, zes geleden, ja zeker, toen zou het iets verschrikkeiyks voor me zyn geweest. Toen zou ik met radeloozen angst er tegen op hebben gezien. Maar nu God, in Zyn grenzeulooze barmhartig heid, me dat „teeken" gegeven heeft....? De scheiding van moeder en jou, en, in haar mate, ook die van Hanna en de kleinen, zal me zwaar vallen natuuriyk. Miar het sterven, als sterven, heeft niets schrikwek kends voor me. Niet alleen in de kerk of met het verstand, met het hartGoddank, kan ik Paulus nazeggen: „Dood, waar is uw prikkel?! Graf, waar is uw overwinning?!" Kun jy dat niet, Karei?" Het antwoord was een gesmoorde snik. ZwingelmaDS hervatte: „Je zoudt het kunnen; ik weet, Karei, dat je het zoudt kunnen, als hot je eigen dood gold in plaats van den mynen. Dat je het niet kunt, is een uitvloeisel van je innige verknochtheid aan my: en je weet hoe lief mo die is. Maar gansch niet lief i3 me deze vrucht van die verknochtheid l Denk dat geen oogenblik, Karei; en, nog minder, dat lang en hevig treuren na myn dood my aangenaam zal zyn. Zieldoorvlymende smart by het ïyk van den afgestorvene of diens pas gedolven graf is natuuriyk. Wat mensch is, wordt er door aangegrepen; want men denkt niet, hoort en ziet niet ala het ware in die eerste oogenblikkenmen voelt alleen. Maar als de kalmte in genoegzame mate is teruggekeerd, om denken weer mogeiyk te maken....? Waar dan nog de smart zoo allesover- beerschend en de smart-drager in waarheid Christen is, mogelyk zie ik verkeerd, maar daar schynt het me toe, dat de rouw niet meer uitsluitend het eigen verlies kan gelden. Want alleen gevoel daarvoor hebben? Geen medegevoel voor de groote winst, die, in tegen stelling, den verscheidene te beurt viel?.... Zóó zelfzuchtig zyn we niet, de besten onzer ten minste niet; en onder deze laatsten moeten zy gezocht worden, die hun dooden hartgrondigst beweeneo." Yader en zoon schreiden sinds lang om het hardst. Maar Zwingelmans, al begreep hy, dat zyn woorden voor het oogenblik zonder uitwerking moesten biyveD, hoopte, dat zy kracht zouden hebben, na zyn dood, om de smart der zynen te lenigen. Hy wilde dus zeggen wat hom op het hart lag, en ging voort: „Luister je, Karei?" „Ja, vader," nokte Karei. „Daar ben ik biy oml" zei Zwingelmans. „Want we kunnen het onderwerp natuuriyk niet aanroeren zonder dat we er beiden hevig door worden aangedaan; en ik zou dus graag, wat ik er over wensch te zeggen, ineens met je afhandelen. Maar prent myn woorden goed in het geheugen, Karei l Als ik er niet meer ben, moet jy moedor er mee troosten. Dat bovenmatig en dat vooral lang treuren om onze afgestorvenen ia een nobel gemoed niet het eigen verliee kan gelden, ben jo ongetwyfeld met my eens. En wat geldt het dan? „We zyn het onzen dooden verschuldigd," zegt ons gevoel. Maar als ik me niet vergis, is dit, omdat ons gevoel het zich van kindsaf heeft hooren voorpraten, of liever het ziek voor heeft zien doen. Zóó algemeen heerschend toch is de meening, dat het „zoo behoort", dat, waar de smart niet werkeiyk aafiwezife is, zy welstaanshalvo wordt geveinsd. „Onzen dooden verschuldigd". Waarom dan toch? Al3 onze dooden kennis dragen van ons doen en laten, zal het hun dan genoegen doen ons tranen van rouw en smart te zien storten?Wie in ernst zooveel zelfzucht aan een verscheidene kon toedichten, zou daardoor bewyzen hem nooit waarachtig te hebben liefgehad. Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1899 | | pagina 1