PETROLEUMHANGLAMPEN.
J. L. CREYGHTON,
Aalmarkt 25.
N®. 12005
Vrijdag; 14 April.
A0. 1899
Qeze fourant wordt dagelijks, met uitzondering
van fon- en feestdagen, uitgegeven.
Tweede Blad.
Vervolg der Advertentiën.
Amsterdamsche
Hypotheek-Waarborg-Maatschappij,
BET ONDERLINGE VEEBAND
REGELMATIGE LICHAMEN
en twee der M-rcgeliatip Lichamen,
NIEUWSTE MODE
SCHWEIZER Co., Luzern (Zwitserland).
Grootste keuze. Prachtige modellen.
Photographie BONGENAAR, Leiden, Apothekersdijk 16, Woerden, Hoogewoerd.
LEIDEN.
Niemand verzuime bij behoefte aan een HANG
LAMP of GANGLANTAARN een bezoek te brengen aan
ons MAGAZIJN en de prijzen te vergelijken.
wordt heden a tont prix uitverkocht.
Onherroepelijke sluiting heden Vrijdagavond 7 uren.
ZAAL NUTSGEBGUW, Steenschuur, Leiden.
LEIDSCH
p~rt.tr dezee GOUBAIiT:
Voor Leiden per 8 cnaanoea, 1.10.
Franco per. poet 1.40.
Afzonderlijke Nommers 0.06.
PTLUS DER ADVEBTENTBÈÏN i
VaD 1 6 regels f 1.06. Iedere rege) meer f 0.17 - Groctero
letters aaar plaatsruimte - Voor het incasseereo bol ten de stad
wordt f 0.06 berekend
KOLONIËN.
BATAVIA, 8—14 Maart.
Eergisteravond, zoo meldt de „Java-Bode",
Is door de politie in de wijk Pendjaringan op
een woedenden Chinees jacht gemaakt, zooala
nooit te voren op de daken van Batavia's
huizen is voorgekomen. Op do daken want
de driftige baba zat schrijlings op de nok en
wist gedurende een zestal uren een bombar
dement van dakpannen te onderhouden, zoo
hevig en verbitterd dat de politie onder aan
voering van schout Hinne er haast machte
loos tegenover stond. Om de jacht goed te
begrijpen, moet men weten wat er aan vooraf
gegaan is en alvast gaan denken aan het:
cherchez la femmo. Want onze Chinees, die
van een zeer twistziek humeur moet zijn,
had zijn vrouw weggezonden, waarop deze
een huis of zes van hem af bij een kennis
haar intrek nam. Toen hij het leven alleen
minder pleizierig vond, deed hy moeite om
zijn verstoeten wederhelft weer terug te
krijgen. Doch deze weigerde beslist. Intusschen
gaf de man zijn pogingen niet op. Op een
avond verscheen hy met een scheermes by
de woning van de gastvrouw zyner echtge-
noote, biykbaar met minder vriendelijke be
doelingen en alleen de bedreiging van den
toeschietenden schout, dat hy, als hy drukte
maakte, zou worden neergeschoten, voorkwam
erger. Doch eergisteravond wilde de man zyn
wrok koelen. Hy stapelde krullen, stukken
hout, oude baatjes voor het huis, waar zyn
vrouw vertoefde, en ook voor de aangrenzende
woningen op, drenkte alles met petroleum
en stak er den brand in. In zyn eigen huis
drenkte by zyn bed met de brandstof en
liet ook dit in vlammen opgaan. Het duurde
niet J&ng, of op verschillende plaatsen begon
nen de huizen te branden. Aanstonds was de
politie ter plaatse om het vuur te blusschen.
In het huis van den brandstichter ging
dit echter niet gemakkeiyk, want de man
was op het dak geklommen en wierp iederen
politieman, die nader kwam, met dakpannen.
Zóó ontstond het bombardement, waarvan in
den aanhef sprake is. Welke moeite de politie
ook deed om den woedenden Chinees in
handen te krygeo, het bleek onmogelyk hem
te nadoren. Wie het waagde, werd met dak
pannen begroet en zoo bekwamen de schout
Hinne, een oppasser en een helpende Chinees
min of moer hinderlyke verwondingen. Onop-
houdeiyk schreed de woedende brandstichter
over de nok van het dak voort en onophoudelyk
daalde de projectielenregen op de blusschende
mannen neer. De politie mocht den man niet
doodschieten cn zoo moest zy alles lydelyk
aanzien. Over een lengte van 37 meter brak
de woesteling de pannen op. Eindeiyk kreeg
hy dorst en vroeg by een rasgenoot om thee.
De drank werd hem aangereikt in een pot,
aan een langen bamboestaak vastgebonden;
deze staak werd door schout Hinne in de
handen gehouden, en, toen de dorstige naar
den theepot greep, kreeg hy onverwacht een
stoot met den stok en viel. Onmiddeliyk
maakte hiervan een oppasser gebruik om
hem te grypen, maar als een kat sprong de
razende man over een groot gat in h6t dak
en wist weer te ontkomen, tot by eindeiyk
een sabelhouw ontving en werd gatat. Toen
was het vyf uren in den morgen. De taaie
Chinees werd in het stadsverband opgenomen.
De door hem aangerichte echade wordt ge
raamd op ongeveer 1500 gulden.
Den lOden Maart is de nieuw benoemde
Turksche consul Emin bey te Batavia aange
komen. Tal van Arabieren wachtten hem aan
de havenkade te Priok op. Naar men aan het
„Bat. Nsbl." meldde, moet hy in een gesprek
met iemand aldaar zich hebben uitgelaten,
dat hy de panislamistische kuip ryen van zyn
voorganger ten zeerste afkeurde en niet van
zins was denzelfden weg als deze te be
treden.
De „Java Bode", wier redacteur een onder
houd met den nieuwen titularis heeft gehad,
zegt den indruk te hebben verkregen, dat van
zijn kant niets zal worden gedaan, dat de onte
vredenheid der Regeering zou kunnen wek
ken. Zyn voorganger Kiamil-bey verklaarde
Emin-bey niet te kennen; hy had hem nooit
gesproken en wist alleen van ter zyde iets
van diens wat te grooten ofschoon elders
zeer overdreven voorgestelden geloofsyver.
By arrest van het Hoog Gerechtshof is
het, indertyd vermelde, vonnis van den Raad
van Justitie te Batavia, waarby de beklaagde
C. J. J. d'Engel'oronner ter zake van het
moedwillig toebrengen van slagen tot de straf
van zeven dagen gevangenis werd veroordeeld,
gewijzigd. De beklaagde is schuldig verklaard
aan doodslag onder verzachtende omstandig
heden en deswege veroordeeld tot do 8traf
van één Jaar gevangenis.
ATJEn.
Uit Segli werd den llden Maart geseind:
Heden rukten van hier naar Tamseh uit
het 14de bataljon, vier brigades marechaussee,
twee pelotons cavalerie en hulptroepen, alles
onder commando van majoor Van der Wedden.
Deze troep werd vergezeld door den
gouverneur.
Gisteren rukten drie compagnieën van het
derde bataljon onder majoor Van Loenen over
Selimoen naar TamBeh.
Van het sneuvelen van Toekoe Oemar wordt
ook hier gesproken. Hy moet door twee
schoten door de borst en een door de hand
gedood zyn.
Door den gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië zijn de volgende beschikkingen genomen.
CIVIEL DEPARTEMENT. Verleend: Wegens
langdurigen dienst, één jaar verlof Daar Europa,
aan den adjunct-inspecteur van het Inlandach
onderwijs in de 5de afdeeling, D. Vooren.
Bij het Op. Lager Ond. voor Europeanen.
Benoemd: Tot onderwijzer 3de kl. M. Den
Hartog, daartoe gesteld ter beschikking van den
Gouverneur-Generaal.
Geplaatst: Aan de 1ste school te Ambarawa,
Semarang, de benoemde onderwijzer der 3de klasse
M. Den Hartog.
Bij de in- en uitvoerrechten en accijnzen.
Bevorderd: Tot ontvanger op f 250 'a maands
G. Th. Kulenbömer, thans verificateur der 4de kl.
Werkzaam gesteld: Als verificateur 4de
kl. A. II. W. Gorter, thans gezagvoerder.
Overgeplaatst: Van Batavia naar Oleh-leh
de ontvanger Külenbömer; van Soerabaia naar
Oleh-leh de verificateur Gorter.
Bij den Waterstaat en 's lands B. O. W.
Benoemd: Tot opzichter 2de kl. de ambtenaren
op wachtgeld P. H. Briët on Ch. Van Aaken.
Overgeplaatst: Van de res. Madoeranaar
Bodjonegoro (res. Rembang) en ter beschikking
gesteld van den chef der werken en opnemingen
aan de Solorivier de adspirant-ingenieur A. A.
Meijers; van de res. Bantam naar de res. Rem
bang de opzichter 2de kl. M. J. Bausch.
Verleend: Wegens langdurigen dienst ée'n
jaar verlof naar Europa aan de opzichtera 2de kl.
bij den Waterstaat en 's Lands Burgerl. Openbare
Werken B. H. W. Willebrands, A. Van Loon en
F. A. Kloppert.
By de in- en uitvoerrechten en accijnzen:
T ij d e 1 ij k belast: Met de waarneming der
betrekking van ambtenaar op ƒ150 's maands
R. A. L. Robert, ambtenaar op non-activiteit,
laatstelijk verificateur 4de kl.
Werkzaam gesteld: Als ontvanger op
ƒ150 's maands M. T. J. Van Balgooi, thans veri
ficateur der 4de klasse, als verificateur der 5de
klasse R. A. L. Robert.
Overgeplaatst: Van Belawan (Oostkust
Sumatra) naar Belalawan, de ontvanger Van
Balgooi.
Geplaatst: Te Belawan (Oostkust van Su
matra) de verificateur Robert.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Met ingang
van den datum van terugkomst op non-activiteit
gesteld, de 1ste luit. der art., van verlof uit Neder
land teruggekeerd, G. C. A. Dijk.
Verleend: Twee maanden verlof wegens
ziekte naar Soekaboemi en Sindanglaia, aan den
kapitein-intendant bij de militaire administratie
te Batavia H. A. Engeringh.
Verlengd: Met een maand het hem verleend
verlof wegens ziekte naar Tjimahi, aan den lsten
luit. der genie te Batavia, A. S. Ruzette.
Ingedeeld: Te Soerabaia als beheerder van
het gewestelijk magazijn van kleediog en uit
rusting, de magazijnmeester 1ste kl. [kapitein] bij
de milit. adm. A. D. De Bergh, geëvacueerd van
Atjeh.
V erleend: Wegens langdurigen dienst, een
jaar verlof naar Europa, aan den opzich.-mach.,
tevens belast met het toezicht op de werkplaats
bij den dienst der exploitatie van den stoomtram
weg in Atjeh, W. H. N. C. Van Garrel.
Ontslagen: Op verzoek, wegens ongeschikt
heid voor alle militaire diensten, eervol eri met
behoud van recht op pensioen uit Hr. Ms. mili
tairen dienst, do kapitein der inf. J. H. Kroet.
Bevorderd: Tot majoor bij het wapen der
artillerie, de kapiteins P. C. Van der Willigen
(gedetacheerd in Nederland) en W. Wothmar.
Ontslagen: Met ingang van 4 April 1899,
op verzoek, wegens volbrachten diensttijd, eervol
en met behoud van recht op pensioen uitHr. Ms.
militairen dienst, de kapitein der inf. K. R. L. Koene
op verzoek, wegens ongeschiktheid voor alle
militaire diensten, eervol en met behoud van recht
op pensioen uit Hr. Ms. militairen dienst, de kap.
dor inf. W. Boer.
Overgeplaatst: Bij het garnizoens-bat. van
Sumatra's Oostkust: de kapitein der inf. van hot
11de bat. S. E. Blok en van het 18de bat. E. A.
Van Kappen.
Verleend: Een maand verlof wegens ziekte
naar Soekaboemi, aan den militair apotheker 2de
kl. J. Petersen.
DEPARTEMENT VAN MARINE. Overge
plaatst: Van Hr. Ms. wachtschip „Gedeh" op Hr.
Ms. flottieljevaartuig Borneo" de offic. van adm.
2de kl. J. R. J. De Raadt;
Van Hr. Ms flottieljevaartuig «Borneo" naar Hl.
Ms. pantserdekkorvet .Sumatra" de offic. der adm.
2de id. L. J. Mouton;
Van Hr.Ms. pantserdekkorvet „Sumatra" naarHr.
Ms. wachtschip .Gedeh" vergund om wegens lang
durig verblijf m deze gewesten te repatriöeron de
offic. van adm. 2de kl. C. P. Soutendam,
Tijdelijk belast: Met ingang van 1 April
1899 met de waarneming der betrekking van
geneesheer bij het Marine-établissement te Soe
rabaia, de gopensionneerde offic. van gez. lsto kl.
van het Nederlandsch-Indische leger L. P. Ch.
Sörensen.
Znid-Afrika en de Conferentie.
De „N. R. C." spreekt de „Arnh Ct." niet
tegen, dat de minister van buitenlandsche
zaken, onze vertegenwoordigers in den vreemde
aanschryvende, de regeering van het land,
waarin zy ons ryk vertegenwoordigen, tot de
conferentie uit te noodigen, voor die daad
verantwoordeiyk blyft, Hy is ongetwyfeld ver-
intwoordciyk, hetgeen niet wegneemt, dat
niet hy, maar metterdaad de Russische regee
ring, of de Czaar als men wil, de uitnoodiger is.
„Evenmin betwisten wy, dat er gevallen
denkbaar zyn, waarin onze regeering voor die
uitnoodigingen van den Czaar niet als tusschen-
persoon zou kunnen optreden. By voorbeeld
in het geval, dat de „Arnh. Ct." onderstelt.
Wy gelooven wei niet, dat de Russische
regeering van de onze zou vergen een uit-
noodiging te doen, die zy dan weten kon dat
ons onwelgevallig was; maar deed zy het
toch, dan zou onze regeering zeker öf er op
staan, dat die eene uitnoodiging kwam te
vervallen, öf weigeren de tusschenpersonen
te zyn. Deed zy geen van beide, dan zouden
wy haar daarvan zeer zeker een grief maken.
„Maar gesteld, dat onze regeering, de opgave
krygonde van de Staten, die de Russische
regeering ter conferentie vertegenwoordigd
wilde hebben, en daarin de twee republieken
van Zuid-Afrika missende, daaromtrent inlich
tingen gevraagd en er op aangedrongen had,
dat die twee Staten alsnog op de lyst gebracht
zouden worden, ook omdat het voor de Neder-
landsche regeering onaangenaam moest zyn,
die stamverwante republieken niet uit t«
noodigen. Gesteld, dat onze regeering aldus
gedaan had, maar de Russische regeering,
om welke reden dan ook, aan dien aandrang
geen gehoor had gegeven, dan zien wy er
niet de noodzakelykheid van in, dat onze
regeering nog langer bezwaren zou maken,
de uitnoodigingen te verzenden volgens de
opgave van do Russische regeering.
„Tegen deze blyffc dan onze grief, dat zy
de Z.-A. Republiek en den Oranje-Vrystaat
thuis heeft gelaten, vooral nu de conferentie
in ona land wordt gehouden. Maar onze
regeering kunnen wy er dan geen grief van
maken.
„Of onze minister van buitenlandsche zaken
in den geest, dien wy aangaven, gewerkt
heeft, weten wy niet. Het zou ons zeer teleur
stellen, als hy het niet gedaan had. Laat in
elk geval het publiek te weten mogen komen
wat de reden is van het niet uitnoo igen
van de twee Hollandsche republieken en
welke rol onze regeering in de voorbereiding
van de uitnoodigingen vervuld heeft. Een
vraag in een der Kamers, een officieuze mede-
deeling in de pers kan daartoe dienen".
Het bericht uit Den Haag, ook in ons blad
medegedeeld, acht de „N. R. C." geen ver
klaring. „Waarom geen Afrikaansche staat
en wel Aziatische? Een oogenblik hebben wy
gemeend, na de lezing van den brief van
onzen minister van buitenlandsche zaken aan
onze vertegenwoordigers in den vreemde, dat
de Russische regeering alleen die Staten
uitgenoodigd had, die aan het Russische hof
vertegenwoordigd waren. In Augustus, icen
de eerste circulaire van den Czaar verzonden
werd, waren de Z.-A. Republiek en de Oranje*
Vrystaat dat niet. Maar Siam evenmin, en,
ook dat is ultgenooJigd."
TWEEDE KAHEEl.
Snelheid by het gebruik van Spoorwegen.
Blyken8 het voorloopig verslag der Tweede
Kamer omtrent het wetsontwerp tot nadere
regeling van den dienst en het gebruik van
spoorwegen, waarop uitsluitend met beperkte
snelheid wordt vervoerd, waren velo leden
verwonderd, dat de Reg. hieromtrent niet de
meening van Ged. Staten der onderscheidene
gewesten heeft gevraagd. Verscheidene leden
hadden bezwaar tegen het ontwerp, omdafc
daarby van Rykswege een onderwerp zal
worden geregeld, tot dusver door provinciale
voorschriften beheerscht, en dat vooral omdat
de noodzakelykheid daarvan niet is gebleken.
Wel hebben Prov. Staten het onderwerp niet
volledig kunnen regelen, maar dit had or
toe moeten leiden de bevoegdheid van de
Staten op een ruimeren grondslag te vestigen.
Ten aanzien van het tweede gebrek aan
eenheid in de provinciale regelingen geloofde
men niet, dat in de practyk de daaraan ont
leende bezwaren zich hebben doen gevoelen.
De bedenking omtrent het gemis van een
vormig en deskundig toezicht op do naleving
der prov. bepalingen achtte men niet geheel
juist, in byna alle provinciën toch is de water
staat op uitstekende w\j*e georganiseerd. Dez*
leden meenden dus, dat, zoolang ee£ wet og
de wegen niet bestaat en do wetgeving op
dit stuk hoofdzakelyk .bljjft berusten op de
prov. reglementen op de wegen, ook de wet»
geving op de tramwegen aan Prov. Staten
moet blyven opgedragen.
Vele andere leden vereenigdon zich met
het ontwerp, omdat by de than6 bestaande
voorschriften de veiligheid van het verkeer*
niet voldoende is verzekerd en hieraan niet
te gemoet kan worden gekomen door het
geven van ruimer bevoegdheid aan de Prov,
Staten.
Verscheidene dezer leden betreurden het
daarom te meer, dat zy met de w(jze, waarop
de Rogeering de materie voorstelt te regelen,
niet kunnen meegaan. De tramwegen zullen
worden gebracht ODder de spoorwegwet, die
voor tramwegen niet geschikt is, daar dc
spoorwegen zyn aangelegd op eigen baan en
do tramwegen op openbare wegen krachtens
vergunningsrecht en voorwaarden van allerlei
besturen, terwyi de ondernemingen van weinig
omvang zyn en geringe financiëele draag
kracht hebben.
Ook achtte men het bedenkelyk de Regeering
bevoegdheid te geven by bestuursmaatregel van
de spoorwegwet af te wyken, waardoor alle
wettelyko zekerheil zou gemist worden.
Bovendien zou langs dezen weg voor tram
wegen een regeling worden gemaakt vza
veel grooter omvang dan noodig is. Een
speciale wetteiyke regeling voor tramwegen
is zeker dus de eenig aangewezen weg.
gevestigd te Amsterdam.
Zoolang de voorraad strekt zijn
de 4 pOt. niet nitlootbare
gewaarborgde hypothe
caire obligatiën in stukken
van ƒ1000 en ƒ500 verkrijgbaar
bjj de Firma LEZWIJN en
lülGrEMA.lsrs te Leiden. I68013
By A. "W. SIJTHOFF, te Leid.D, is zooeven
ïerschenen:
der
F". J. VAES,
Werktuigkundig IngenieurLeer aar aan de
H.-B.'School met 5 jarigen Cursus
te Rotterdam.
Met vele figuren tusschen den tekst.
PiUs f 1.35.
Verkrijgbaar by alle Boekhandelaren.
Dames, die zich naar de
kleodon, mogen niet verzuimen monsters onzer VOORJAARS- en ZOMER-
NOUVEAUTÉS aan te vragen.
Specialiteit: aieawstc E IJ dl en $tfofTcn, Zijden Foulard, Rayc en
dhlnc, voor Japonnen en Blouses, van af 6© Cents por Meter.
Wy verkoopen voor Holland slechts direct aan Particulieren en zenden de
verlangde Zyden Stoffen vry van invoerrechten en franco thuis. 1274 30
ZIJDEN STOFFEN - UITVOERHANDEL.
12 Flslte-Pofreften met proef ƒ3.-
4* v) ft ff ft *-•
Aanbevelend, WILLEN! BOIVGENAAK^
3014 1*
2564 40
Niets mag overblijven. Dames huismoeders die nu nog hun
linnenkast willen aanvullen, koopen 5 °/o minder dan bij eiken
Winkelier.
ONDERSTAANDE GOEDEREN ZIJN NOG IN VOORRAAD
Linnen en Watertwists voor Bedlakcns, fijn Katoen
en Graslinncn voor Hemden, Dames-Pantalons, Rokken,
Chemises, Nachthemden, Heeren- en Dames Jaeger-
Ondergoederen, Sokken, Kousen, Servetten, Tafel
lakens, Handdoeken, Stofdoeken, Flanellen, Damast
Tafelstellen, enz., enz.
Karpetten, Vloerkleeden, Tapijten, echte
Fransche Vitrages fabelachtig goedkoop.
Noodig of niet, hiervan moet men nog profiteeren. 800S 60
