N\ nra
Vrijdag 13 Januari.
A0. 1899
feze (Cour&at wordt dagelijks, met uitzondering
van (§pn- en feestdagen, uitgegeven.
feuilleton.
Do patiënt van „San-Salvatore."
DA&BLAD.
PRIJS DEZER COURRNTI
Voor Leiden per 8 f 1.10.
Franco per post1.40.
A/aonderl()ke Nommers 0.06.
PRUB DER RDVERTEWnfiHt
Van 1-6 regeie 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. - Groeten»
letters naar plaatsruimte - Voor bet incaaaeerao bulten de stad
wordt f 0.06 berekend
Uit noiumer bestaat uit TWEE
Bladen.
Eerste Blad.
Leiden, 12 JanuarE
Morgen zal in de Morscbpoort kazerne, na
afloop van het miidagappèl (halfvier), door
tien luitenant-kolonel Calkoen de tronzon
medaille vroren uitgereikt aan den sergeant-
onderwijzer Guyk-jn, van het 4de bataljon.
t Tot onderwijzer aan de Cbr. school voor
M. U. L. O. aan den Stillen Rijn, albier, ia
"benoemd do heer C. Van Dyi, onderwijzer
aan de Christ, school aan de Middelstegracht.
- Hare Maj steit de Koningin on Hare
Majesteit de Koningin-Moeder woonden gister-
avond, van den aanvang af, het Concert-
Diligentia by Dit ia de^eerste maal, datH^re
Majest-iten gedurendeSöit winterseizoen een
uitvoering met haar tegenwoordigheid vereeren.
De heer Harold Bauer, uit Parijs (piano),
behaalde een groot succes met het 4de concert
van Saint-Saèns en stukken van Mendelssohn,
Chopin, Liszt cn Rubinstein. Zijn hoedanig-
beden rechtvaardigen ten volle de groote ver
wachtingen, die men koesterde. Voor racbten
techniek zijn hoogelijk te roemen.
Deze jeugdige kunstenaar-virtuoos zal de
volgendo week ook te Leiden optreden, na
reeds verschillende andere steden te hebben
bezocht.
Het „Hbl." wijst op de veelzijdige kunst,
die hü vermag te geven, hoe hy er in de eerste
plaats naar streeft kunstenaar te zijn,
hoe hy toonde hoeveel hij bi) verleden jaar
toen bij zich te Amsterdam ook doed hooren
gewonnen heeit aan diepte van uitdrukking
en rust in de voordracht, en roemt den rijk
dom van kleurscbakeenner, die hein ten dienste
staat.
De „Tel." ztgt o. a.:-Bauer speelde de voor
een piano virtuoos zeer ondankbare compo
sities van Brahms met^gcoote meesterschap,
en roemt ook in andere werken zijn
ongeëvenaard grootsch spel.
H'.t „N. v. d. D.": Ook thans kwamen de
ernstige muziekliefhebbers onder de bekoring
*van '6 meesters wonderbare tonen, dank zij
de vele voortreffelijke eigenschappen van deze
uitvoering.
De „Am&terd. Crt.": Bauer speelde het
eerste concert in D-rv.oll van Brahms zoo
goed en zoo kwaad het ging op het ont-
Btemde Erard-clavecimbaal en oogstte, niet
tegenstaande dat, eeD enorm succe3 met de
voorbracht van dit concert in. Eenige malen
werd de artist teruggeroepen en hy ontving
een lauwertak
Do „N. R. C.": Harold Bauer, uit Parijs,
heeft weer aller bewondering weggedragen
voor zijn sterk, rhytkmisch vaat en zuiver
parelend spil, dat, gesteund door een rijk ge-
nuanceorden aanslag, de ter voordracht ge
kozen werken met ongemeene klaarheid voor
u openlegt.
De directeur der Italiaansche Opera heeft
den kunstverslaggever van het „Vad." to gang
geweigerd tot de voorstelling te 's-Gravonhage
van Dinsdagavond, nog wel op een betaal
plaatsbiljet. Het blad volstaat met de bloote
mededeeling van het feit, aan het beschaafde
publiek een oordeel over die handelwijze over
latende.
Uit het interview, dat de heer C. K.
Elout in het afgeloopen jaar met nu wijlen
Gerard Keller had en dat in de September
aflevering van „Elsevier's Gelll. Maandschrift"
is opg-nomen, is het volgende ontleend:
„Den 13den Februari 1829 te Gouda geboren,
werd hy al spoedig Hagenaar door de over
plaatsing van zijn vader, die ontvanger der
registratie was. Toen hij tot zijn dertiende
jaar de gewone scholen had bezocht, moest
er worden beslist, welken weg hij verder
zou kiezen. Hü kwam by zyn zwager, den
heelmeester Muller, in de letr en daarmee
begon de avontuurlüke reeks van baantjes,
die hü doorliep, alvorens een vaste betrek
king te krygen. Na een korten leertyd by
den chirurgün, keerde Gerard naar de school
banken terug. Ditmaal was het het gymnasium,
dat hü eenige jaren bezocht en waar hü een
der beste leerlingen was (dit laatste v-rtelde
bü niet, maar ontleen ik aan prof. Ten Brink).
Doch het duurde niet lang, of hü zocht weer
verandering en wist zich in korten tüd voor
de Polytechnische School te Dellt te bekwamen.
Toen echter de Februari omwenteling slecbte
tyden in 'fc land bracht, kon zün vader zün
studiën niet meer bekostigen, zoodat Gerard,
die toen negentien jaar was, opnieuw naar
iets anders moest uitzien. Hü oeej het land
meters examen en was korten tüd in het
landmetirsvak werkzaam, waarna hü geplaatst
werd bü een broeder van zijn reeas genoem
den zwager Muller, een aannemer, die bezig
was aan den dam door het Sloe. G-erard
toekende plannen en kaarten en poogde zich
zoodoende voor het vak van architect te be
kwamen, maar bemerkte al heel gauw, dat dit
hem te veel tüd zou kosten. Immers mo st
hü er vooral op bedacht zün, om spoedig
een kostwinning te vinden. Na nog eenigen
tüc in Amsterdam te hebben gazo ht naar
een betrekking, keerde hü naar Den Haag
terug en vond daar eindelük een vaste positie,
gelyk hy er zoo lang een had gepoogd te
veroveren.
Het was in dien tüd, dat de stenographie
in ons parlement zou worden ingevoerd en
daarvan op do hoogte gebracht door een
vriend der familie, den lateren hoofdambte
naar bü het departement van financiën ^Ribbe,
besloot Gerard onmiddellyk om zich onder
leiding te stellen van den bekenden Tetar van
Elven, Het was op dezelfde wijze en ongeveer
op denzelfJen leeftüd, dat Charles Dickens zün
loopbaan begon."
Keller's gezondheid was al lang niet goed;
de dood züner vrouw, die bü zoo zielslief had,
heeft zün energie geheel gesloopt. Vrydag-
nacht werd hü door hevige benauwdheden
overvallen de ziektetoestand verergerde
gaandeweg. Was er nog een enkele maal een
schyn van hoop, hyzelf koesterde die niet
meer: met de gelatenheid van een braaf man,
die gevoelt, dat zün taak is afgeloopen, scheidde
by van de kinderen, die zün sterfbed ver
zachtten door bun groote liefde en toewüding.
Op uitdrukkeljk verlangen van de familie
was in de pers geen molding van het ziek
bed gemaakt.
In de laatste jaren bemerkte „men" in het
op nbare leven, buiten zün courant, niet veel
meer van Keiler. Zün wankelende gezond
heidstoestand was eensdeels daarvan de oor
zaak, maar vooral ook zün gestadige drukke
werkzaamheid.
Naast de grooto gaven van hoofd en geest
sierden hem de edelste deugden van hart en
gemoed.
Keller was bupsch en voorkomend voor
allen, die met hem in aanraking kwamen;
altyd bereid om anderen met raad en daad
van dienst te W6zën; hü liet nooit gevoelen,
dat bü booger gestel 1 was, beschouwde zich
ook nooit als zoodanig.
In vroegere jaren was bü ook redacteur
van „De Tüdstroom", de „Gelderache Volks-
almanak", de „Kunstkroniek", „Vreemd en
Eigen" en andere tydsehrlften.
Veel heeft hü gearbeid in zü'n leven en
van hem kan wel gezegd worden, dat hy
gewerkt beeft zoolang het dag was.
De teraardebestelling vindt morgen, Vrydag,
te halféón plaats op het kerkhof te Arnhem.
De minister van financiën heeft in overleg
met zün ambtgenoot voor binnenlandsche
zaken, aan de commissarissen der Koningin
de volgende aanscbryving gezonden:
M-it het oog op de plaats gehad hebbende
concentratie der landbouwbelangen by het
departement van binnenlandsche zaken, heb
ik myn ambtgenoot aan oat departement ge
raadpleegd omtrent het toestaan van loteryen,
verconden aan markten en tentoonstellingen
van paarden, vee en landtouwartikel n. Myn
ambtgenoot heeft daarop geantwoord, dat
naar zün oordeel o£ alïoon <>èiQ termen bestaan
om voor dergelijk» loteryen -vergunning te
verbenen, wanneer er inderdaad byzondero
omstandigheden aanwezig zün
Als zoodanig zoude niet in aanmerking
komen het feit, dat de bewuste markten
slechts ëoor verloting in stand zün te bou en.
In dat geval toch biyken die instellingen de
noo ffge levensvatbaarheid te missen en zouden
zy, althans uit een landbouwoogpunt, zonder
bezwaar opgeheven kunnen worden. Waar
het intusschen nieuwe markten geldt en deze,
ook al voorzien zü in een bepaalde behoefte,
toch in den aanvang vaak nog weinig bezoekers
trekken en zonder kunstmiddel n allicht zou
den verloopen, bestaan er by myn ambtgenoot
geen bedenkingen, dat daaraan, ten hoogste
voor de eerste vier malen, verlotingen worden
verbonden. Ter voorkoming van misbruik
wordt bet echter aanbevelenswaardig geacht,
dat by eventueels vergunningen in ieder geval
de navolgende voorwaarden worden gesteld:
lo. dat geen andere zak?n verloot worden
daD eenhoevigo en herkauwende dien-n en
varkens, alsmede voorwerpen, welke voor
ge':ruik in het land- of tuinbouwbedrüf zün
te bezigen;
2o. dat de sub 1 bedoelde zak^n worden
aangekocht op de markt of de tentoonstelling;
3o. dat de geconcessionoerde binnen een
zekeren tyd na afloop der uitloting een ver
slag, vergezeld van alle bewüsstukken van
uitgaaf, inzende aan den betrokken commis
saris dor Koningin.
Ik kan my met het gevoelen van mün
ambtgenoot geheel vereenigen en verzoek
mitsdi n UHEG. om, by eventueele berichten
op requisten om vergunning tot het houden
van verlotingen van bedoelden aard, met het
vorenstaande rekening te houden.
Mr. J. A. Van Hoek, officier van justitie
by de rechtbank te Middelburg, zal in April
a. s. deze betrekking nederleggen, uie hy
sedert 1 Mei 1877 heeft vervuld.
In een vergadering van de Nederlandsche
Maatschappü ter bevordering van Nyverheid,
in het Koloniaal Museum te Ha riem Zater
dag a. 8. te houden, zal de heer H. L. Loth,
gouvernements landmeter in West-Indië, een
voordracht houden over Suriname.
In do „N. R. C." wont er op gewezen,
dat sedert 1 Januari Groot Britanniê toege
treden is tot de internationale overeenkomst
betreffende de verzending van aangetekende
Lrieven met aangegeven waarde tot ec-n maxi
mum van 100 pd. st., en ons land nog niet
aan dien dienst deelneemt, terwyi in het
verkeer met andere landen, o.a. Duitschland,
van bovengenoemden datum af die disnst reeds
in werking trad.
Reeds lang werd reikhalzend uitgezien naar
de invoering van dergeiyken disnst in het
verkeer met Groot-Britanniö, en nu cit land
is toegetreden, acht de schryver het, in het
belang van den handel, o noodig, de invoering
van dian dienst noodeloos te verschuiven.
Te Monnikendam richten do zusters
Ursulinen, by het pensionaat, een normaal
school op, tot opleiding van onderwyzeressen.
Te Deventer is na een langdurig ïydcn
overleden de heer R. E. De Haan, oud direc
teur der R. H. B.-S. to IVinterswyk.
A3n de „Nederlandsche Gustaaf-Adolf-
Vereeniging" is by testamentaire beschikking
vermaakt door wylen mevrouw VaD der
EistStam, te Aarlancervecn, f 1000, en door
wylen den heer Dolk, te Rotterdam, f 500.
Hr. Ms. pantserdekschip „Holland," onder
bevol van den kapitein ter zee J. J. De Bruyne,
is 11 dezer to Plymouth aangekomen.
Uit Vlissingen meldt men, dat door on
voorziene omstandigheden ook den 14den dezer
de kruiser „Noord-Brabant" niet van de werf
„De Schelde" zal kunnen afloopen. Thans is
17 Januari daartoe bepaald.
De hoofd-ingenieur der artillerie-inrich
tingen R. "Witte wordt overgeplaatst van
Delft naar Amsterdam.
Uit het in druk verschenen verslag der
inrichting voor doofstommen-onderwys te Rot
terdam blykt, dat het afgeloopen jaar aanving
met 152 leerlingen, 90 jongens en 62 meisjes.
Van dezen waren 107 uit Zuid-Holland, waar
van 64 uit RotterJam en 18 uit 's Hage, 19 uit
Noord-Holland, waarvan 10 uit Amsterdam;
verder 8 uit Zeeland, 5 uit Noord Brabant,
5 uit Gelderland, 5 uit Utrecht, 2 uit Overysel
en 1 uit België.
Een paar leerlingen verlieten om verschil
lende redenen de inrichting en bü het laatste
examen werden 19 leerlingen, nl. lOjongent
en 9 meisjes, ontslagen.
24 jongens ontvingen op onderscheidene
particuliere werkplaatsen ambachteonderwys,
allen met halve dageo. On:er bun werkbazen
bevinden zich thans 3 oud-leerlingen.
Totaal werd aan contributie van 1409 leden
en belangstellenden f 7600.75 ontv ng n. Aan
giften en legaten w<rd ontvangen f 9069, onder
beide komt er een voor van f 3000
Verder werd na 25 Juli nog, i eh Ivo ver
schillende giften, ain legaten o itvar.gen resp.
f 500, f 300, f 300 en f löoO.
Circa de helft der 1 erlmgen werd geheel
of gedeelteiyk voor rekening der inrichting
verpleegd, terw'yl slechts van l/c 0«el ,J0r
leerlingen eenig schoolgeld wordt ontvangen,
afwisselen 1 van f 13 tot f 150.
De gewone rekeniög sluit met een tekort
van f 5857.41, dat ecbttr oor de buiten
gewone ontvangsten, bedragen.o f 12,696 84,
godekt wordt.
Aan hot verslag is een woord van huld&
toegevoegd aan do nagedachtenis van de
heeren mr J. A. Vaillant en dr. B. J. SRurs,
in wie bei-Jen inrichting een krachtigon
steun verloor.
- Het s ooms hip Barge me ester Den Tex,"
van Batavii naar Amsterdam,passeerde 11 Jan.
Porim; de „Rotter am" arriveerde 10 Jan.
van Rotterdam to Nieuw-York; de „Smeroo"
arriveerde 11 Jan. van Rotterdam te Batavia;
de „Koningin Wilhelmina," van Batavia naar
Amsterdam, passeerde 11 Jan. Wight; de
„Prins Hanarik," van Amsterdam naar Bata
via, vertrok 11 Jan. van Suez; de „Spaarndam,"
van Nieuw-York naar Rotterdam, passetrdo
11 Jan. Prawlepoint.
Bodegraven. Met medowerking van een
zevental dames, voerde gisteravond ce rede-
rükerskamer „H. K. Poot", alhier, op „Dokter
Klaus." 't Is waariyk geen wonder, dat uit
blijspel jartn lang reeds op het repertoire
van veel schouwburgen staat, 't Is en stuk,
dat nooit oud wordt; steeds zal men het
geven tot groot genoegen van het publiek.
Toen wy door onze rederyktrskamT hot ons
bekende stuk gisteren zagen opvo ren, genoten
wü opnieuw. By enkele toon eden van dit,
stuk van 1' Arronge, dachte wy tusschenb ido,
aan de meest-rlyke blijspelen van Molière.
„Dokter Klaus" is geen laffe klucht, maar
een degeiyk biyspel, waarbij de grootste Nurks
soms zit te lachen, dat hy schu t; waarin
de dwaasheden van don mensch aan de kaak
worden gestel J en waaruit veel to leeren valt.
Rederykerskamtrs in liefhebbery tooneelen
voeren „Dokter Klaus" ni-t voel op, om at
sommige rollen daarait byzon.er veel studie
eischen, om ze weer te geven „B. K Poot"
evenwel heeft „Dokter Klaus" aangedurfd.
Wo waren wel ecnigsziDs bevreesd, ut zü
haar krachten had overschat, toen zü dit stuk
in 6tudie nam, maar 'tis by de opvoering ge
bleken, dat „Poot" meer kan dan wü wel
dachten. Al liet het spel bü onkelen wel te
wenschen over, over 't geheel wtrd er goed
geacteerd; sommige rollen waren zellsbyzonder
goed g-.typeerd. Don tooneelkapper komt hier
25)
„Dat is alles goed en wel, myn zoon,"
sprak de baron bedaard. „Maar het is toch
zoo kwaad niet, ala de vrouw eenig ver
mogen bezit; dat kan immers de zorgeo van
den man verlichten en tot het geluk van
het geheele gezin bydragen?"
„Daar hebt u geiyk iD, papa, maar op zoo
iets heb ik niet gerekend, toen ik Cecilia tot
vrouw nam. Alles, wat wy hier om ons heen
zien, is de vrucht van myn arbeid. Cecilia is
idaarmede tevreden; zü heeft nooit geweten, dat
- 2Ü tot een adeliyk geslacht behoort. Zy ié ook
d$niet opgevoed om in de wereld als een voor-
name dame op te treden; misschien zou zü
ongelukkig worden door een verandering van
omstandigheden. Laat dus liever alles biyvën,
zooals het nu is. Het was steeds myn grootste
genoegen voor vrouw en kiad te arbeiden en
ik had daardoor het recht op hun onverdeelde
liefde.
i H Door deze laatste woorden had Paulo zün
geheimste gevoelens verraden en de baron,
die hem strak had aangekekeD, had hem nu
i^Reheel doorgrond. Hy was gekrenkt en zeide
op afgemeten toon:
IJ „Cecilia is uw vrouw en ik heb geen recht
my te mengen in uw hulsiyke zaken. Maar
ik zou my zwaar beleedlgd achten, als ik niet
In zekere mate zou mogen bydragen tot het
welzyn van myn kind."
„Het ligt volstrekt niet in myn bedoeling u te
beleedigen," antwoordde Paulo, „maar ik moet
rekening houden met mün omstandigheden.
Als ikzelf van hooge afkomst was en Cecilia
getrouwd had als de dochter van den baron
Von Erlenburg, dan zou ik geen bezwaar heb
ben tegen een huweiyksgift. Zy zou dan recht
hebben op een leven in pracht en weelde, waar
aan zü van haar jeugd af gewoon was. Maar
dit is niet het geval, ik heb haar uit het von
delingshuis getrouwd en in oen eenvoudige
omgeving gebracht, waarin zü gelukkig is. Als
ze die moest missen, zou zü zeker ongelukkig
worden."
Met de grootste aandacht had de baron
zün schoonzoon aangehoord. Hy dacht een
geruimen tyd na en scheen toen een besluit
genomen te hebben. Op vriendeiyken toon
zei by nu:
„Hoor eens, Paulo l "Wat dunkt je er van, als
ik je eens een flinke som gelds gaf om je zaken
uit te breiden Het zal je toch wel toelachen
aan het hoofd van een groote inrichting te
staan."
Zulk een schoon aanbod had hy na zyn
koele woorden niet verwacht; bedremmeld
bleef hy voor zich kykon, waarom Cecilia, die
zeer in haar schik was, tot hem zeide:
„Welnu, Paulo, spreek dan tochl"
De jonge timmorman was echter nog niet
van zyn eigenzinnigen trots genezen en ant
woordde:
„O, dat aanbod is heel mooi, maar op welke
voorwaarden
„Kom, kom, praat nu niet van voorwaarden,
PauloI" viel de baron in. „Je ziet: ik meen het
goed met je, hinder my niet met zulke dwars-
dryvery. Zeg my maar kort en bondig hoeveel
je noodig hebt."
Cecilia had intusschen haar stoei naast dien
van haar vader gezet. Zy keek haar vader dank
baar aan en toen Paulo bleef zwygen, ant
woordde zy vleiend:
„Ik geloof, dat Paulo met tien duizend fran
ken reeds veel zou kunnen uitrichten,papal"
De heer Von Erlenburg begon te lachen,
streek zyn dochter) liefkoozend over de wang
en zeide toen:
„Hoor eens, Paulo I Ik zie, dat. je mün
dochter gelukkig maakt en dat doet my onuit-
sprekeiyk veel genoegen. Ik ben van plan
Napels te verlaten en misschien keer ik eerst
na veel jaren terug. Het is daarom het beste,
dat wü nu ineens de zaak in orde brengen.
Ik zal je een wissel op myn bankier geven
tot eon bedrag vau 50,000 franken. Je kunt
daarmee je zaken uitbreiden en tot grootere
welvaart komen. Als ik dan later hier terug
keer, hoop ik een schoonzoon te vinden, die
met lof onder de groote aannomers zyn plaats
inneemt."
Cecilia had vol kindoriyke liefde haar hoofd
tegen de borst van den baron geviyd.
„Maar, Paulo, hoor je dan niet?" vroeg zü
met een blo3 van vreugde op haar gelaat.
De jonge timmerman keek eerst zyn vrouw
aan on greep toen do hand, die zün schoon
vader hem toestak, met de woorden:
„O, papa, boa zal ik u danken voor zooveel
goedheid? Nu zullen mün plannen verwezen
lijkt worden, die my reeds lang als onmoge-
ïyk te bereiken droombeelden voor den geest
zweefden?"
„Geen dank, Paulo 1 Maak Cecilia gelukkig-
dat zal myn belooning zün."
Den volgenden dag roods ontving Paulo van
zün schoonvader den beloofden wissel van vyf-
tig duizend franken, die weldra in klinkende
munt werd omgezet.
De baron Von Erlenburg vertrok kort daarna
uit Napels. Hy
had zyn plich
ten jegens zyn
overleden
vrouw vervuld
door haar graf
to bezo3kon en
in goeden toe
stand te laten
brengon; by
had het spoor
vanzyndochter
gezocht en ge
vonden, haar in
gelukkige om
standigheden
aangetroffen
en voor haar
verderen welstand gezorgd. En nu verliet hy
Italië om gehoor te geven aan de roepstem van
plicht der dankbaarheid of misschien den aan
drang van zyn hart, dat hem met onweer
staanbare macht heentrok naar een ander oord.
Nog een laatsten avond bracht hy bü zyn
kinderen door, nog eenmaal drukte hy zün
....en groep toon de hand.
dochter op het hart het graf barer moeder ia
orde te houden en baar nagedachtenis te eeren,
zeide zün kinderGn op het hartoiyk6t vaarwel
en reisde toen over de bergen van Italië naar
het Noordon.
Ludwig Von Erlenburg ging niet naar zün
geboorteplaats. Van den eerwaarden heer
Barnau, met wien hy briefwisseling had aan
geknoopt, had hy vernomen, dat de jonkvrouw
Von Waldheim, nadat zy tot armoede was
vervallen, zich naar München had begeven
om daar uit te zien naar een betrekkiog,
waardoor zü io haar loveneonderhoud zou kun
nen voorzien. Daarheen dreef hem de inwendige
stem, waaraan hy onmogelyk weerstand kon
bieden.
Allerlei schoone plannen doorkruisten zyn
hoofd. Het waren droomen van jeugdige geluk
zaligheid, die hem aanlokkelüke beelden voor
oogeo tooverden. Hadden niet plicht en gevoel
hem gebonden en genoopt zyn dochter op te
sporen, hy zou Alice zonder vorwyi zyn nage*
rei3d, zoodra hy haar afreis had vernomen.
XVIIL
Zooals te begrüpen is, was Giacomo Soreli
na afloop van het proces op vrye vooton
gesteld. f
Men bad hem niet kannen bewyzen, dat hy
voordeel had willen trekken uit de wederrecblo-
lyke opsluiting van den heer Von Erlenburg, en
dus was er geen grond voorhanden om hem to
straffeD.
(Wordt vervolgd.)