DA&BLAD.
Quaker Oats
Pefroleuinkaclicls.
iJ. L
Brandstoffen.
W. F. R. VERSTEEG, I
a f 0.75.
„0.55.
Grow Kaehelkolen
Geklopte Cokes
il- BI OltltSBini,
19 OUDE HEERENGRACHT.
GROOTE VOORRAAD
N°. 11886
Woensdag S3 November.
A0. 1898
feze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van i§pn- en feestdagen, uitgegeven,
Prachtig St.-Nicolaas-Cadeau.
Broodfabriek „CERES".
Groote Ronde cn Kleine Rondo BESCHUIT.
icolaas-Cadeaus.
beveelt zichzelf aan. Evenals Rijst, Brood en
Aardappelen verveelt de smaak van Kwa
ker Oats nooit.
Het geeft gezonden nieuwe krachten, maakt
zwakken sterk en is een zacht, welkom, licht-
verteerbaar voedsel voor maaglijders.
Kinderen hunkeren er naar.
Kent gij het Indien niet, vraagt dan uw Kruidenier
of Grutter U een pondspak van 22 Cents te zenden.
Recepten op ieder pak.
VERSCHE GRASBOTER
Solide, reukvrij, zonder gevaar.
Alles franco a contant.
Engelsche en Belgische Anthraciet en alle soorten
van Turf, tegen de meest concurreerende prijzen.
LEIDSCH
PRIJS DEZER COURANT;
Voor Leidon per 8 maanden. c f i.io.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommera0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Van 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17{. Grootero
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Tweede Blad.
KOLONIËN.
BATAVIA, 12-25 October.
De tocht naar Samalanga is waarschijnlijk
afgelast wegens hot voorkomen van veel
koortsen te Telok-Semawé, gelijk een vorig
telegram meldde. Hut zou, zoo al niet te ge
waagd, dan toch zeker onvoorzichtig geweest
zjjn, onder dergelijke omstandigheden nog eön
moeilijken tocht te doen maken door de troepen,
van welke reeds zooveel gevergd is. (B. Nbl.)
De „Sumatra-Courant" van 24 Septem
ber schrijft oa.:
„Ons Atjehsch legertje is niet log en loom
meer, kruipt niet meer langzaam en angst
vallig eenige kilometers ver buiten de gecon
centreerde stelling, die, Goddank, niet eens
meer bestaat om dan bg het minste onraad
zich gelijk een slak in haar huisje binnen die
stelling terug te trekken. Hen heeft moeite
om te gelooven, dat men nu in Atjeh nog met
hetzelfde leger van '73 en '74 doende is,
waarmee men geen stap durfde te doen alvorens
met groote angstvalligheid over dien stap
gedelibereerd te hebben, dat vijf en veertig
dagen noodig had om van Kwala Gighen in
den zoogenaamden Kraton te komen. En voor
zooJn kunststuk moest, nota bene, nog wel
een generaal uit Holland komen, zoo oor
deelde men ton minste in de hoogste kringen.
„Dat leger schijnt nu - en gelukkig 1 -
een soort van verjongingskuur doorgemaakt
te hebben. Met één bataljon, soms met meer,
met hulpwap&ns en diensten er bij, vliegt en
huppelt men ah 't ware in een vloek en oen
zucht overal heen. Men wint 't den kat achtig
gebouwden Atjeher bijna in vlugheid af, gunt
hem in ieder geval geen tijd en voorsprongen
moer. Hierbij komt nog, dat men zoer ge
lukkig blijkt geweest te zijn bij de keuze
van een nieuw geweer.
„"Wanneer bier de vergelijking zoo ongunstig
uitvalt voor den tijd, die nog maar een drietal
jaren nog niet eens zoo heel lang 1—achter
ons ligt, dan mag hieruit niet verstaan worden,
dat het individu, dat de soldaten als op zich
zelf staande personen beschouwd, vroeger niet
deugden voor hun werk. Dit te beweren zou
een absurditeit zijn. Waarheid is, dat er altijd
h6el veel flinke kerels on maar een weinigje
lamlendige geweest zijn, en dat die verhou
ding precies dozelfde is gelieven. Doch van
bovenaf werkt nu een kloekere geest, die uit
do menschen weet te halen wat er in zit,
terwijl het vroeger nogal eens.andersom
het geval was."
- Aangaande den moord op onzen tolk
tevens zendeling, Mat Said, te Edi, heeft de
„Sum.-Ct." vernomen, dat hg slechts door
een jongen vergezeld, op weg naar de woniDg
van T. Tbihik Edi zijnde, middels zware slagen
met een zwaar stuk hout werd afgemaakt
door een drietal overigens ongewapende
Atjehers, van welke één hem volgde en de
anderen hem te gomoet kwamen; en wel op
het oogenblik, dat een dezer laatsten hem
den gebruikelljken groet bracht. Daarna namen
do aanvallers de vlucht; Mat Said overleed
slechts weinige minuton later, zonder tot
bewustzijn te zijn gekomen.
Onmiddellijk uitgezonden mata mata's en
volgelingen van het hoofd van Edi konden
in de duisternis niets uitrichten. Het bestuur
verliest in Mat Said een moeilijk in alle op
zichten te vervangen dienaar, die oen reeks
van jaren aan het Gouvernement de gewich-
tigsto diensten bewezen heeft. Zijn financiéele
onafhankelijkheid en zjjn huwelijk met de
weduwe van den overleden vorst van Edi
gaven hem een aanzien onder de hoofden
en bevolking als ge n ander zendeling.
Aan de hoofien werd mededeeling gedaan
van den moord op Mat Said gepleegd en een
premie van 6000 dollars uitgeloofd voor het
opvatten, levend of dood, van ieder der daders.
T. Tjibik Edi vermo dde, dat de moorde
naars door T. Mohamad Hanafia waren uit
gezonden; een der moordenaars moet zijn
zekere Nja Paja, van Pasangan afkomstig, die
een tiental dagen vóór den moord reeds in
den omtrek van Edi vertoefde en in dien tijd
rijst by kleine hoeveelheden kocht en verkocht.
Volgons het algemeen loopende gerucht
moet de intellectueele dader onder de Edische
hoofden schuilen.
fffoord op lee.
De „Deli-Ct." meldt: „Op den 13den October
werd per tongkang Kim Djoei Hor.g, schipper
Tan A Pioe, komende van Langsar, te Belawan
aangebracht de Chinees Ang Bok, die t>r
hoogte van Poeloa Kampei uit zee was op-
gevischt, dryvende op een plank.
„Doze Ang Bok verkla.rJe het navolgende:
„Hij was de schipper van de tongkang
Kim Ho Ble, aan boord van welk vaartuig
zich acht koppen bevonden, namelijk 5 van
den stam Hokien en 3 van den stam Loeltjoe.
De raatsten hadden op den avond van 10
October, tegen 9 uur 's avonds, oproer gemaakt
ter hoogte van Poeloe Kampei, hadden hem,
gezagvoerder, over boord gesmeten en daarna
den roerganger vermoord en ook over boord
gesmeten.
„Dit laatste had Ang Bok nog kunnen
waarnemen, daar by by het van-boord-vallen
een plank had weten te grgpen en daarmede
dryvende bleef.
„Op den volgenden morgen was hy gered
geworden door Tan A Poe van de tongkang
Kim DjOei Hong.
„Op den 14den jl. zyn per stoomer „Makas
sar" eenige gewapende politieoppassers van
Laboean naar zee vertrokken, om de daders
zoo mogeiyk te arresteeren."
AT JE U.
In oro „Jav. Ct." van 25 Oct. wordt aan
een uit Atjeh ontvangen t.logram het vol
gende ontleend:
Den 22ston dezer werd de dekking der
wegwerkers naby Geude Breueh uit de heu
vels beschoten, waardoor oen Amboineesche
fuselier liebt gewond werd. De vijand, die
daarop verdreven werd, liet drie dooden met
hun wapenen achter.
Op het bericht, dat Potjoet Mat Tahier zich
met een bende in Andeueh en Beuah ophield,
rukten twee compagnieën van het 3de bataljon
daarheen uit, echter zonder den vyand aan te
treffen. By het deboucheeren op de sawah
ten noorden van Andeueh werden deze troe
pen uit het westeiyk heuvelterrein beschoten
door een bende van ongeveer tien man, die
verdreven werd en twee dooden met hun
wapenen achterliet; onzerzyds werden de
Europeesche sergeant Smit. niet levensgevaar
ïyk en een Amboineesch fuselier door een
klewanghouw licht gewond.
Met betrekking tot de expeditionnaire colonne
te Telok Semawó meldt de gouverneur van
Atjeh het volgende:
Den 19den dezer werd door Lho Noekoon
en Arakan Moedi (onderboorig aan Kerti) op
gerukt naar Toompoe Peureula en Matang
Kali (oen landschap, gelegen ten Oosten van
Gedong en ten Zuiden van het Westeiyk deel
van Kerti), waar de vyand een sterke stelling
bezet had. By den opmarsch gelukte het aan
een kleine bende, om in het bedekt terrein
tot den trein door te dringen, welks dekking
in het daarop volgend han Jgemeen 7 vyanden
doodde; ook op andere punten werden onze
veiligheidstroepen hier en daar handgemeen,
waarby de vgand 8 dooden achterliet.
By het vermeesteren der stelling Matang
Kali moest de vyand 25 dooden achterlaten,
terwyi dien dag onzerzyds niet levensgevaariyk
gewond werden de 1ste luit. der infanterie,
gedetacheerd van het Nederlandsche leger,
W. Van Bakel, door een schampschot aan
het hoofd, en een inlandsch korporaal.
Den 20sten werd overgestoken naar Hakim
Kroeng aan de Pasei-rivier, welke in die rich
ting tot Madon gevolgd werd.
By het oprukken door het gebied Matang
Kali werd de vyand hier en daar door vuur
en handgemeen verdreven en liet hg 18 dooden
achter, terwyi aan onze zgde door klewang-
houwen gewond werden: licht de 2de luit.
der infanterie H. M. Luchsinger en niet levens
gevaariyk de Europeesche sergeant Hynen
en 2 Amboineesche mindere militairen.
Den 21eten werd langs den rechteroever der
Pasei-rivier, waarin het zwaar bandjirde, op
gerukt naar Koewala Pasei en van daar langs
het strand naar T. Semawe.
In Gedong liet de vyand 3 dooden achter,
terwjjl by don aanval op de vyandelyke stelling
in Gedong op 15 dezer aan 's vyands zydo
sneuvelden T. Tjihik Gedong en de beruchte
T. Baro.n.
Aan Pasangan is een boete opgelegd van
vyftig duizend dollar, terwgl de inkomsten van
Tekoe Tjibik Pasangan eventueel, ook na vol
doening dier boete, zullen worden aangehouden,
totdat het bestuur in dat landschap opnieuw
geregeld zal zjjn.
Aan de aan ons gezag vyandigo bovenlandsche
hoofden, die over Kerti uitvoeren, is vjjf en
twintig duizend dollar opgelegd, terwgl, wat
Gedong betreft, bepaald is, dat alle inkomsten
van den oeloebalang in 's lands kas zullen
worden gestort, totdat hy zich zal hebben
onderworpen.
Door don Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Ontslagen: uit
zijn betrekking de opzichter 2do klasse bij den
waterstaat en 'a lands Burgerlijke Openb. Werken
P. Van Heyniogen, met bepaling, dat nader zal
worden beslist, of dat ontslag al dan niet als eervol
moet worden beschouwd.
Bonoemd: Tot advocaat en procureur bij bet
hooggerechtshof van Nederlandsch-Indië Jbr. mr.
J. C. Van Haeften.
Bij het openb. lager ond. voor Europeanen:
Benoemd: Tot onderwijzer 3de kl. H G. Van
der Veen, thans tijdelijk als zoodanig werkzaam.
Gesteld: Ter beschikking van den directeur
van binnenlandsch bestuur, om werkzaam te wor
den gesteld bij het binnenlandsch bestuur, de
ambtenaar voor den burgerlijken dienst, S. Chavan-
nes, thans ter beschikking van den departements-
chef, om werkzaam te worden gesteld bij zijn
departement.
Ontslagen: Op verzoek, wegens volbrachten
diensttijd, eervol uit 's lands dienst, de onder-
collecteur te Pangkadjine (Celebes on Onderhoorig-
heden) F. L. Pieters.
Ontheven: Op verzoek, eervol van de waar
neming der betrekking van 2den stadsgeneesheer
te Soerabaia G. Fisscher.
Door den directeur der B. O. W.
Bij de exploitatie der Staatsspoorwegen op Java.
Benoemd: Tot opzichter 3de kl. de onder
opzichter 1ste kl F. Van Leeuwen;
tot onderopzichter 1ste kl. do ondoropzichter 2de
kl. G. De Veer.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Verleend:
Wegens ziekte een tweejarig verlof naar Europa
aan den offi. van gez. 1ste kl. J. A. A. Dool en
aan den lsten luitenant-kwartiermeester bij de
militaire administratie D. Schafer.
Ontslagen: Met ingang van 6 December
1898, op verzoek, wegens volbrachten diensttijd,
eervol met. behoud van recht op pensioen uit
Hr. Ms. militairen dienst, de majoor-intendant bij
de militaire administratio L. C. Van Berg, onder
toekenning van don titulairen raog van luitenant
kolonel-intendant.
Overgeplaatst: Bij het lOdo bataljon, de
kapitein bij het subsistentenkader te Batavia A.
A. J. C. Hoorn;
bij bet 8ste bataljon, de kapitein bij bet 12do
bat., geëvacueerd van Atjeh naar Batavia, A. H.
Overman;
bij bet 17de bataljon, de lsto luit. bij het 6de
bat., geëvacueerd van Atjeh naar Batavia, J. E.
Romswinckel
bij de troepenmacht in Atjeh t n. i.: de luit.
bij h et 16de bat. J. J. Engelen;
de lste luit. bij het 17de bat. A. M. P. Krijger;
de kapitein bij het 4de depot-bat. P. W. J.
Van der Schoot;
bij het 2de recruten-bat. niet intrekking zijner
overplaatsing bij bet subsistentenkader te Batavia,
de kapitein Dij net garnizoensbat. van deWester-
afdeeling vaD Borneo J. J. Krafft.
V e r 1 e e n dEen maand verlof wegens ziekte
naar Buitenzorg en Bandoeng, aan den offi. van
gez. 2de kl. P. J. De Vlieger.
Overgeplaatst: van do 22ste comp. art.
(compagnie van Atjeh cn Onderhoorigheden) to
Kotta-Radja naar de dde compagnie art. (4de berg*
batterij) te Kotta-Radja, do lsto luit. der artillerie
A. Van der Hegge Spios;
van de expeditionnaire colonne te Segli naar
de 22ste comp. art. (comp. van Atjeh en Onder
hoorigheden) te Kotta-Raaja, de lste luit. der art.
W. M. A. Hojel;
van het commandcment der art. in do lste mil.
afd. op Java te Batavia naar de 5de comp. art.
(2de bergbatterrj) tc Salatiga, de lste luit. der
ait. W. L. Zonnevïjlle;
van de reserve-bergbatterg (expeditionnaire
colonno) te Segli naar het commandement der
art. in de lste milit. afd. op Java, te Batavia, de
lste luit. der art. C. F. Gits;
van de expeditionnaire colonne te Segli naar de
18do comp. art (eerste bergbatterrj) te Batavia,
de lste luit. der art. A. R. '1. Bounian;
van het subsistentenkader te Batavia naar de
13de comp. (4do comp. vesting) art. to Batavia,
de 2de luit. der art. W. L. Muurling;
van hot subsistentenkader to Batavia naar de
15de comp. (5de comp. vesting) art. te Willem l
de 2de luit. der art. H. Elzas.
V erloend: Wegens langdurigen dienst, een
jaar verlof naar Europa, aan den officier van ge
zondheid der lste kl. J. H. Lorevtwee maandea
verlof wegens ziekte naar Soekaboomi cd Garoet,
aan den lsten luitenant der inf. bij bot subsistenten
kader te Batavia, geëvacueerd vau Atjeb, W. F.
Dinger.
Liet ingang van 23 October 1898J zijn op non
activiteit gesteld de kapiteins der infanterie vaa
verlof uit Nederland teruggekeerd J. Van Swietca
en J. W. H. Van Eede.
Overgeplaatst: Bij het lsto reserve bat.
en in verband hiermede teruggebracht van h la
suite van zijn wapen, de lste luitenant bij de op
leidingsbrigade van den topographischen dienst t®
Banjoenias J. H. Daam; van Kwala Simpang naar
Malang, de off. van gez. 2de kl. A. Koltholi; vaa
Atjoh naar Lagoe Boti, de off. van gez 2de kl.
H. Rademacher: van Lagoe Boti naar Padang, d®
off. van gez. 2de kl. dr. E. D. Ouweband.
Ontslagen: Op verzoek, eervol uit Hr. Ms.
militairen dienst de off. van gez. lste klasse W.
Willemsen.
V erleend: Een maand verlof wegens ziekte
naar Buitonzorg en Soekaboerai, aan den lsten
luit. bij het subsistentenkader te Batavia, geëva
cueerd van Atjeh, J. W. Knegtmans; naar Soeka-
boeini en Bandoeng, aan den lsten luit. bij bot
subsistentenkader te Batavia, geëvacueerd au
Atjeh, G. E. Visscher.
DEPARTEMENT VAN MARINE. Overge
plaatst: Van de „Prins Hendrik" op de „Ma
kasser", de officier van gezondheid der 2de kl.
A. Spanjaard;
van de „Makasser" op do „Batavia" en belast
met den dienst van oudsten officier, de luit. ter
zee der 2de kl. L. P. W. Van der Wal;
van de „Batavia" op de „Makasser" en belast
met den dienst van oudsten officier, de luit. tor
zeo der 2de kl. T. L. Rambonnct;
van do „Java" op de „Bromo" als lsten officier*
de luit. ter zeo der lste kl. A. A. Flaes;
van de „Bromo" op do „Java" als lsten officier,
de luit ter zee der lsto kl. L. J Van Hcloma;
van do „Java" op de „Bromo", de luitenants
ter zee der 2de kl. P. A. Van Rees en U. M. K.
B. Van Idsinga;
van de „Bromo" op de .Java", de luit. ter ze®
2de kl. J. Wolteibcelc Muller;
van de „Bromo" op de „Java" onder intrekking
zijner detacbeering op de „SingkawaDg", de luit.
ter zee der 2do kl. J. L. H. Luijmes;
van do „De Ruyter" op de „Java" op folio van luit.
ter zoo dor 2de kl., do adelborst dor lste kl.J.C,
Brandt Corstius.
Bepaald: Dat de luit. ter zee der 2de kl. M.
J. Van Alpben de Veer van Hr. Ms. wachtschip
„Bromo" wordt gedetacheerd aan boord van den
stoomer „Singkawang" en ter boscbikking gesfeld
van den luit. tor zee dor lste kl. H. A. Schoon
hoven, gedurende der verderen duur der opneming
van het Oostervaarwater van Soerabaia.
In ge trok ken: De overplaatsing van den fficier
van gezondheid der 2do kl. H. J. Dijkstra van Hr.
Ms. flottieljevaartuig „Batavia" op Hr. Ms. llot-
tieljovaartuig „Makassor".
Bepaald: Dat de 3de machinist bij de gouver
nementsmarine A. C. Offcnberg zal overgaan,
van het gouvernomeDts-stoomscbin „Glatik" op
het stoomschip voor den dienst der bebakening
en kustverlichting „Lucifer".
Overgeplaatst: Van de „Gedeh"na aankomst
uit Nederland op de „Bromo", de adjunct-admini
strateur J. H. W. Fraussen.
Opgave van passagiers, van Batavia vertrokken
per 88. „Gedó,' naar Marseille en Nederland.
Mevr. A. Pruijs mot dochter en 2 zoons, dame®
A. W. en M. Lebret, do heeren W. Lebret en .1.
Goedhart, J. M. Stok, lsten luit. der inf. C. W.
Mahn met echtg. en kind, F. J. J. Van der Kollc
en zoontje, Werkhoven, jongeheor Clifford, E. G.
R. Mossou en P. A Unlenbeck, off van adm.
lste kl. J. W. Groonejjk, gep. verificateur 2d®
kl. G. L. Kok, J. R. Vorstius, Chs. Etty mot echtg.
en 5 kind., kapt. luit. ter zee J. H. Caïmeijer, luit.
ter zee lste kl. S. Woldringh, off. van adm. 2de kl,
Z. J. Van der Vegte, luits. ter zeo 2de kl. C. J„
P. Zaalberg en M. C. Koning, gep. hoofdondorw.
D. M. Kruseman, Jbr. I. H. W. Van don Bo3c1*
en kind, G. M. Baron Taets van Amerongcn,
J. Bcijen8, mevr. de wed. A. M. Don Outer— Pols,
P. Koot on echtg., J. G. Vau Blom en kind, A.
V. A. Putten en A. J. Willeinstijn, benovens
Hr. Ms. troepen en schepelingen;
te PadaDg embark eerde n mej. Furrel; naar
Padang: do beer H. P. J. Schuuring.
Vervolg der Adverteutiën.
GROOTE KEUZE:
Fransche, Duitsclie on Engolsche Porseleinen
in meer dan 100 modellen.
Tsfelseryleien van af f 9. - tot f 150. -
Ontbijt van af ƒ3.50 tot f 36.
Contant 10 pCt. korting.
GERSER Co.
6325 13 Aalmarkt en Maarsmanssteeg.
STEEDS VERSCH VOORHANDEN:
S6S3T" Lange Kaneelbe-chuHjcs.
Telephoonnumm&r 176. 9801 19
DOF* Specialiteit in Kadetjes, fijne Kren
tenbroodjes, Luxebroodjes, enz.
LI. JT. LSLOIVIjVEEIVDA. voorh. W. VAN DORP,
Donkerstceg 14, derde huls van den Ouden Rijn,
In Gouden en Zilveren Werken, Horloges, Schepxverk, enz., bericht de ont
vangst cener keurige collectie van genoemde Artikelen, uitnemend geschikt voor
Reparation worden aldaar spoedig, neljes en goedkoop afgeleverd. Vri9ndeiyk dankend
voor in myn zaak reeds zooveel geschonkon vertrouwen, beveel ik my verder beleefdeiyk aan.
UEd. Dw. Dienaar, H. J. BLOHNLNDLJlL,
9329 20 Donkersteeg 14, derde huis van den Ouden Ryn.
9327 50
GO Cts. Zoetekaas 3©, 85,30,35 C ts.
Leidsche Kaas 85 Cts. Nagelkaas
so, l© Cts. Versche Keukenboter
35 Cts. Fijne Edammer kaas SO Cts.
per stuk. 4109 10
A. HAMERS,
Korte Dtefsteeg, lioeli Laogebrug.
