N«. 11876
"Vrijdag; IX November.
A". 1898
§eze Courant wordt dagflijks, met uitzondering
van JToa- ea feestdagen, uitgegeven.
Eerste Blad.
Feuilleton.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURAMT;
Voor Leiden per 3 maanden. V'TV f 1.10.
Franco per post1.40,
AfzoDderiyke Nommers0.05.
T
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17 J. Grooterd
letters naar plaatsruimte. Voor liet Incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Dit nommer bestaat uit TWEE
Bladen.
Leiden, 10 November;
Wy hebben vernomen, dat in het vervolg
e muzit-k in do pauzen by de voorstellingen
io den Schouwburg z^l worden gegeven door
e kapel der dd. schuttery.
Onlangs was bepaald, dat van de vyf voor-
I stellingen er drie voor de schuttery- en twee
voor do infanteriekapel zou len zyn.
Beroepen is te Enter en te Moercapelle
o heer H. C. Briêt, cand. te Lei Jen.
De heer H. C. L. Mulder, godsdienst
onderwijzer by de Ned.-Herv. Gemeente alhier,
herdenkt 25 November a. s. zyn veertigjarige
werkzaamheid als onderwyzer. Nog altyd geeft
de werkzame man met lust en met groote
nauwgezetheid onderwys aan tal van leerlin
gen in verschillende opinbare scholen.
Heden en morgen hebben voor officieren
van hot 4de bataljon 4de reg. inf., alhier in
garnizoen, waarby van elk der bc-reden wapens
albitr een officier is ingedeeld, tactische
oefeningen op de kaart plaats, welke gehouden
worden onder leiding van den commandant
van dat bataljon, luitenant kolonel Calkoen.
De Leidsche Tooneelvereeniging „Jacob
Cats" hield gisteravond, ter opening van het
seizoen, weder een „gezellige byeenkomst",
in den foyer der Stadszaal, die door veel
leden met hun dames werd bygewoond.
Nadat de voorzitter met een enkel woord
het welkom aan allen had toegeroepen en
den heer Joh. C. Geyp, onder wiens leioing
eenige schoone muzieknummers zouden worden
ten gehoore gebracht, had bedankt voor diens
welwillend aanbod, werd een programma, ryk
aan inhoud, maar ook ryk'aan afwisseling,
tot groote tevredenheid der aanwezigen uit-
govoerd. Vooral ook bet optreden der "werkende
damesleden der Vereeniging werkte daartoe
niet weinig mede.
Klokslag 12 ur6n, juist toen men zich opmaakte
ten oans, gevoelde de president zich geroepen
in herinnering te brengen, dat de Vereeniging
zooeven haar 25ste jaar was ingetreden. In
warme bewoordingen wees hy op den bloei
en den goeden naam, dien zy, dank zy den
verschillenden bekroningen, in wedstryden be
haald, niet alleen in do stad onzer inwoning,
maar alom in den lande heeft verworven.
Bepaalde plannen voor de herdenking van
bet 25-jarig bestaan waren nog Diet gemaakt;
toch kon hy reeds mededeelon, dat er by het
bestuur ernstig sprake was van hetuitschryven
van oen tooneelwödstryd, der Vereeniging
waardig.
De toejui- hingen, die spreker ten deel vielen,
waren voorzeker het bewys, dat allen met
zulk eon plan instemden. Op h t gebiei van
teontelwedstryden zyn wy trouwens bier
niet verwend.
Onnoodig te zeggen, dat deze avond weder
door een geanimeerd bal werd besloten.
Aangenomen is het beroep naar de Ned.-
Herv. Gem. te Hem (cl. Hoorn) door den heer
A. J. Werner, cand. te Vechel; naar de Ger.
Gom. te Lisse door ds. J. Overduin, te Boskoop.
De minister van oorlog heeft bepaald,
dat de gedragen lakensche kleedingstukken,
met waarde iugenomen, en de zonder waarde
ingenomen gedragen lakensche kleedingstuk
ken, welke nog geschikt zyn om by exer
citiën, enz. te worden gedragen, niet opnieuw
mogen worden uitgegeven dan nadat zy in
daartoi geschikte inrichtingen zyn uitgestoomd.
Verder is bepaald, dat:
lo. door of vanwege den commandant der
compagnie, vóór de ontvangst uit het garni-
zoensmagazyn van de kleeding- en uitrusting
stukken van nieuw in dienst getreden vry-
willigers en miliciens, aan dezen moet wor Jen
kenbaar gemaakt, dat zy volgens de bestaande
bepalingen eigen onder- en tovenkleeding
mogen dragen, wanneer zy daartoe het ver
langen aan dien commandant te kennen
geven, alsmede, dat zy recht hebben op de
ontvangst van nieuwe goederen uit bet gar-
nizoenskleedingmagazyn, wanneer zy het be
drag der waarde daarvan in hun uitrusting
en reserverekening storten of te goed hebben
2o. gedragen ondergoed, hetwelk met waarde
in de garnizoenskleedingmagazynen wordt
ingeleverd, een alleszins zindelyk en helder
aanzien moet hebben.
In de gisternamiddag gehouden vergade
ring van den Haarlemschen gemeenteraad is
met 19 tegen 9 stemmen aangenomen een
nieuwe verordening op de plaatselyke directe
belasting naar het inkomen. Wanneer deze
verandering tot uitvoering komt, zullen de be
lastingschuldigen fn de laagste twaalf klassen
70, 80 en 90 pCt. meer moeten betalen, ter
wyl de daarop volgeDde boogere klassen be-
langryk minder zullen betalen.
De by de begrooling voorgestelde vermeer
dering van het corps agenten van politie met
8 man is verworpen, terwyl de verhooging
der jaarwedde van den commissaris van po
litie met f 200 met 15 tegen 14 stemmen werd
aangenomen.
De uitbreiding met 8 agenten werd bestreden
door de heeren Macaró en Van der Merscb,
op grond, dat in de academiesteden Utrecht
en Groningen het aantal agenten in verhouding
geringer is dan te Haarlem, maar de burge
meester wist mede te deelen, dat dit daar
zeer goed kan, omdat de studeerende jongelui
veelal laat in den nacht op straat zyn en
daardoor medewerken tot de veiligheid dier
gemeenten. (Hilariteit).
Htt hoofdbestuur van de Nederlandsche
Maatschappy tot bevordering der Pharmacie
heeft zich gewend tot den minister van finan
ciën, met verzoek het daarheen te willen
leiden, dat het gedeelte van een door een
apotheker tewoond huis, waarin de apotheek
wordt gehouden, van de personoele belasting
Daar den grondslag „huurwaardo" worde
vrygesteld.
Dit verzoek is hierop gegrond, dat apothe
ken moeten worden beschouwd al3 werkplaat
sen en niet als winkels of lokalen van uit
stalling, zooals ook geschiedt met de apothe
ken der apotheekboudende geneeskundigen.
Daar by het overnemen van rykspaarden
door officieren de keuze van een geschikt
paard moeiiyker is, naarmate zy minder met
de bereden wapens in aanraking komen, heeft
de minister van oorlog bepaald, dat byaldien
h t zoeken van een officier naar een geschikt
paard niet met gunstigen uitslag wordt be
kroond, hy de tusschenkomst van zyn corps-
commandant of van zyn chef tot het verlangde
doel zal mogen inroepen.
Door den minister van oorlog is wyzi-
ging gebracht in de bepalingen betrefhDde de
aanschaffing van verduurzaamde levensmidde
len en beschuit voor het leger.
De nieuwe bepalingen zullen moeten ge
acht worden in werking te zyn getreden op
1 Octo er 1898.
Men meldt aan het „Vad." uit Amster
dam: By een oppervlakkige beschouwing bleek
ons „De Nachtwacht" zonder ongelukken over
gebracht. Het doek is weder in de vorige
doukere omlysting in de eerezaal van het
Ryks-Museum geplaatst, Ey vergtlyking met
de nieuwe, meer licht gekleurie lyst in het
Suasso-Musoum zou deze de voorkour verdie
nen en in overweging mogen genomen worden
deze lyst van de commissie over te hemen of
van den fabrikant te koopen. De „Staalmees
ters", het „Joodscbe Bruidje" en de „Anato
mischo les" worden dezer dagen verwacht.
Bei Je laatste doeken zullen de vorige plaatsen
weJer innemen. De „Staalmeesters" zullen
echter op een andere plaats en wel in een
zelfde conditie op noorderlicht gesteld worden
als in het Suasso Museum, waar dit doek veel
meer tot zyn reebt kwam. En ten einde het
licht voor do zoldering wat te dekken, zal
boven het doek een marquise worden aange
bracht, Van héden af is ^De Nachtwacht"
weder voor het putliek te zien.
Voor de betrekking van directeur der
gasfabriek en driükwaterlel' ing te Schiodam
wordt aanbevolen de heer*1!. A. De Bats, te
Harlingen.
De voordracht voor gemeente secretaris
te D lfzyl bestaat uit do heeren J. Kramtr,
te Lopik, en P. F. Reddingius, te Ten Boer.
De „Sts. Ct." bevat een koninklyk be
sluit van 1 November 11., tot wyziging van
een vroeger besluit, waarby aan de vereeniging
tot opvoeding en verpleging van idioten en
achterlyke kinderen, gevestigd te Utrecht, ver
gunning is verleónd op het landgoed „'s Heeren
Loo", te Ermeloo, een gesticht voor idioten
op te richten.
Thans is bepaald, dat in het gesticht, be
staande uit een hoofdgebouw, benevens vyf
paviljoenen en de noodige dienstgetrouwen,
niet meer dan 171 idioten, 123 mannen en
48 vrouwen, verpleegd mogen worden.
De benoemingsquaostie te Dubbeldam is
gist'.ren een nieuwe phase ingetreden. Zooals
men weet, werd in de zitting van 23 Juni 11.
de gemeenteraad gephatst voor een voor
dracht, waarop voorkwamen de heeren E.
Bruin te Gorkum; D. A Kuintjes te Rotterdam
H. Boelhouwer te Gorkum en J. W. Wooldrink
te Bri-lle. De Raad deed een keuze buiten
deze voordracht om en benoemde met 7 van
de 11 stemmen den heer T. J. Pieren, onder-
wyzer te Dubbeldam, die ook aan het door
negen onderwyzers afgelegde vergelykend
examen had deelgenomen, maar niet op de
voordracht was geplaatst. De voorzitter ver
klaarde de stemming voor ongeldig, terwyi
de Raad besloot den districts-schoolopziener,
den heer G. Blokhuis te Gorkum, uit te
noodigen de voordracht uit te breiden tot do
negen personen, cie hc.t vergelykend examen
hadden meegemaakt.
In de zitting van 30 Juli kwam eon scbry ven
in van den districts schoolopziener, waarin
deze z(jn wettelyk opgemaakte voordracht
handhaafde. De Raad weer tot stemming
overgaande, benoemde toen den heer Pieren
andermaal, thans met 8 stemmen. Ook cit be
sluit werd nictig verklaard door den voorzitter.
lDtu8scben is door de aebt raadsleden, die
voor Pieren stemden, een adres gezonden aan
Ged. Staten, waarin zy de tusschenkomst
van dit lichaam inriepen, een adres, dat onder
steund is geworden door de plaats lyke school
commissie en door hoofden van gezinnen uit
Dubbeldam, maar er werd verder niets van
de zaak vernomen.
In de gisteren gehouden zitting van den
gemeenteraad st-lde de voorzitter voor nog
eens tot stemming over te gaan, na er uit-
drukkeiyk op gewezen te hebben, dat de be
noeming beperkt is tot de vier onderwyzers,
die op de voordracht waren geplaatst. De
uitslag was, dat de heer Pieren andermaal
met 8 van de 11 stemmen werd gekozen.
De voorzitter, constateerende, dat de heer
Pieren gekoz-m was tot hoofd der school,
zeide, dat dit besluit in stryd is met art. 28
der wet op het lager onderwys, waarom hy
het krachtens art. 70 der Gemeentewet zou
voordragen t r vernietiging.
Op Zaterdag 12 dezer, des avonds te
halfacht, houdt de Beroer Conventiebond zyn
eerste algameene vergadering te Amsterdam
in „HotolKrasnapolsky." De punten van
bespr-king zyn: Oprichting v n den Bond,
vaststelling der statuten en verkiezing van
een bestuur.
Men verzoekt ons te melden, dat het
voortbestaan van „Het Centrum" ten volle
blyft gewaarborgd en dat plannen lot uitbrei
ding en verbetering van het blad in voorbe
reiding zyn.
Da minister van waterstaat, handel en
nyverheld verleent in de volgende week geen
audiëntie.
De heer Rollen-Jacquemyns, adviseur in
Siameeschen dienst, te Brussel, is gisteren
in het „Hotel Paulez" te 's-Gravenhage aan
gekomen.
In tegenwoordigheid van den Commis
saris der Koningin in de provincie en den
burgemeester der gemeente Utrecht werd
gisteren in het gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen aldaar het eerste nationale
vi88chery-congres geopend met een toespraak
van den heer T. A. O. De Ridder, burge
meester van Katwyk, voorzitter van de Vereeni
ging ter bevordering van de Nederlandsche
Visschery, die het doel van dit congres uiteen
zette en daarby deed uitkomen, dat hier de
zoet- en zoutwatervisschery zoo goed samen
konden gaaD, omdat voor beide een koude
onverschilligheid en gebrek aan belangstelling
heerschen. Ook de Staat heeft nog een groote
roeping in deze te vervullen door verbeterde
en nieuwe wetten op het gebied der zoet- en
zoutwatervisschery voor de laatste internatio
nale wetgeving. Protectie wordt niet verlangd,
doch wel aanleg van havens voor de visschery.
Spr. wees er op wat in deze o. a. door
Duitschland voor de visschery wordt gedaan.
Op enkele lichtpunten kon spr. echter ook
wyzen. De heer mr. 0. J. Sickesz, directeur-
generaal van landbouw by het ministeri.- van
binnenl .nJ8che zaken, had hem gemachtigd
mede te deelen, dat aan zyn afdeeling by ge
noemd departement sedert 1 Augustus ia
bewerking is een afzonderlyk ontwerp voor
een zo.twater-visscherywet, alsmede, dat do
Ned. HeiJe-Maatschappy, waarvan do heer
Sickesz (ter vergadering aanwezig) vo rzitter
is, een afderling zoetwater visschtry zal op
richten, met een bevoegden ambtenaar, di9
thans zyn opleiding ia Duitschland geniet,
aan het hoofd.
Na dank te hebben gobracht aan den minis
ter van binnenl. zaken, die wel het eere-
lidmaatschap van dit congres heeft willen
aanvaarden, terwyl hy den Commissaris der
Koningin en den burgemeester Reiger ook
voor hunne tegenwoordigheid als eereleden
dank zei, verklaarde de spreker het congres
voor geopend.
Door den heer A. D. Vygb, te Leiden, werd
vervolgens een verslag uitgetraebt, waaruit
de wordingsgeschiedenis van dit congres bleek.
De heer G. E. V. L. Yan Zuylen, te
's Gravenbage, deelde mede dat de heer
Cacheux, ingenieur in Frankryk, die veel voor
de visschery aldaar heefc gedaan, op zyn
verzoek door het congres werd uitgenood:gd
tot by woning daarvan en thans aanwezig was.
Overgaande tot de benoeming van het
bureau van het congres stelde de beer Frans
Anderbeggen te Amsterdam voor ht-fc voor-
loopig bestuur als zoodanig te benoemen,
hetwelk by acclamatie werd goedgekeurd.
Als voorzitter, secretaris en penningmeester
treden alzoo resp. op de heeren De Riider,
Vygb en H. J. H. Modderman te Bbiswyk,
welke laatste oen overzicht der financiën gaf.
Het voorgestelde reglement van orde werd
vervolgens door de vergadering vastgesteld.
De heer G. Dirkzwager Mz., te Maassluis,
bield een verhandeling over „verzekering op
visschery-gehiea". Spr. deed hierby uitkomen,
dat het verzekeringstelsel, waar het schepen
cn vi8scherygeroodschappen betreft, geen be-
8tryding ondervindt, terwyl zulks wel bet
geval is waar het de zooveel kostbaarder raen-
schcnlevens betreft; toch is verzekering der
bemanning ook in het welbegrepen bolang van
den r°eder, zooals met voorbeelden werd aan
getoond.
Op het paleis „Het Loo" te Apeldoorn
worden eenlge veranderingen aangebracht.
Het eerst wordt de groote vestibule verbouwd.
Aan den architect Nieuwkerk is opgedragen
de daartoe strekkende plannen te maken.
"Wuarschyniyk zal daarna ook de kunstzaal
eene verbouwing ondergaan.
MIARACKZY.
id
„Zeker voor de ongelukkigen?" viel Maud
hem in de rede.
„Natuurlyk. Dat is het altyd. Dat is het
groote excuus van de lui, die weteD, dat ze
my lastig vallen," antwoordde Stenio met
bitterheid. „Ongelukkig 1 Zyn er geen anderen
dan de armen, die dit zyn?"
Een schaduw gleed over het voorhoofd der
ziejee by deze woorden. Marackzy toomde
plotseling zyn bitterheid in en vervolgde
bedaard:
„Ik ben vol medeiyden voor hun ellende,
Maud. Ik heb wat gegeven voor de kinderen,
uit jouw naam en uit den mynen."
„O, was het voor kinderen?" zeide de
jonge vrouw met diepe s|em.
Zy bewaarde even het stilzwygen; haar
oogon stonden strak en waron betraand;
daarop vervolgde zy, zoo ^acht alsof zy alleen
voor zichzelve sprak:
„Kinderen l Hoe treurig is hot om hen te
zien lydenl Men zou zyn leven geven om
hun eon smart te besparen. De tranen der
kinderen dringen door in het hart der moeders.
Toch zyn zy wel gelukkig, die haar kinderen
behouden en ze nog kunnen zien schreien I
O, die lieve, kleine, zwakke wezentjes, zoo
spoedig geknakt, zoo snel van ons weg
genomen 1"
Esn stomme klacht welde naar haar lippen
op en zy wondde het hoofd af, opdat haar
man en haar zustor niet zouden zien, dat zij
weende. Daisy en Stenio keken elkander
angstig vragend aan. Na eenige oogenblikken
richtte Maud zich op, en, zich moeite gevende
om te spreken, met schier verstikte stom,
zeide zy:
„Stenio, je moet wat doen voor die kin
dertjes. Meer dan je hebt gedaan, myn
vriend. Als het je onaangenaam is, dan vraag
ik het je uit naam van onzen lieveling,
dien wy verloren hebben. Het komt my voor,
dat hy zich in den hemel zal verbiydeD,
als hy ziet, dat wy goed zyn voor de ïydendo
kinderen."
Zy liet het hoofd weer op haar kussen
vallen en barstte in snikken uiL
„Maudl"
Stenio en Daisy hadden haar in hun
armen genomeD, ontsteld, vreezende haar te
zullen zien sterven.
„Ik zal je gehoorzamen 1" riep Marackzy
uit. „Alles, alles zal ik doen om je tevreden
te stellen. Maar in 's hemelsnaam, Maud, wees
toch bedaard! 13 er wel iets, waartoe ik niet
in staat ben, als je het me vraagt? En het
is zoo gemakkeiyk. Myn weerzin, myn mat
heid, die zal ik immers overwinnen? Wat
heeft dat te beduiden?"
Maud werd geschokt door een vlymende
hoestbui, die haar den gloed naar de kaken
dreef. Toen zy weer wat bedaard was, zeide
zy, Stenio de hand drukkend:
„Dank je."
Zy bleef onbeweegiyk liggen, peinzend;
daarop hernam zy met koortsige opgewon
denheid:
„Zie je, het is niet alleen voor de kinderen,
dat ik zoo gaarne zou willen, dat je speelt,
maar het is ook voor my. Het is zoo lang
geleden, dat ik je gehoord heb. O, ik weet
al wat je wilt zeggen: ik zal alleen voor jou
spelen, ik zal je het feest geven, waarnaar
zooveel vorston sedert een jaar tevergeefs
verlangd hebben."
Zy bield even op, om adem te scheppen,
en vervolgde toon met toenemendo opge
wondenheid:
„Maar zoo wil ik je niet hooren. Ik wil je
hooren te midden van de toejuichingen van
een enthusiastlsch publiek, zooals op dien
avond, dat ik je voor het eerst zag. Dat zal
my den schoonen tyd van myn leven in herin
nering brengen, toen. ik nog vol kracht en
hoop was, toen alles my tegenlachte."
Een nieuwe hoestbui belette haar verder
te spreken en verwrong haar gelaatstrekkon.
Stenio was by het bed getreden en zeide,
terwyl hy haar vermagerde vingers streelde:
„Spreek nu niet meer, lieveling; het
vermoeit je te veel. Ik zal doen wat je
verlangt. Ik ben veel te gelukkig, als ik je,
met eenige inspanning, een oogenblik van
genot kan bereiden."
Zy knikte met het hoofd, een glimlach
als van een engel gleed over haar lippen en
blonk in haar oogen. En, met Stenio's hand
in de hare, scheen zy in te slapen.
VII.
In de concertzaal van het Kurhaus was
alles, wat Dieppe aan dilettanten en nieuws
gierigen bevatte, byeen. Er heerschte een
ondraagiyko hitte en de dames, in lichte
japonnen gekleed en met bloemen in bet
haar, wuifden zich koelte toe met haar waaiers,
die, met bun levendige kleuren, onder het
licht der kronen, groote vlinders geleken, welke
met de vleugels klapteD.
Op de eerste ry zat, te midden van eou
groepj9, de hertogin, die zich tegenover elkeen
er op beroemde, dat Marackzy aan de uit-
noodiging had gevolg gegeven. Zy nam de
airs aan van presidente, gaf bevelen aan de
commissarissen en gaf zich over aan drukke
verklaringen en uitleggingen.
Twee dagen vroeger was Maud overgebracht
naar het appartement, dat haar zuster in het
Kurhaus bewoonde. En het was werkeiyk
een wonder; zy herleefde in de afwachting
van het succes, dat Stenio zou behalen. Di
geneesheeron durfden byna van een mogelyk
herstel spreken.
Dezen dag had zy zelfs nog beproefd eenige
passen te doen. Nu lag zy, achter het podium,
in bot wachtsalon op een rustbed en, haar
man steunende door haar onzichtbare aan
wezigheid, beleefde zy de verwezenlyking van
haar droom om van zyn triomf getuige
te zyn.
Want het was een triomf zonder wedergade,
dien do kunstenaar behaalde. Van af het
oogenblik, waarop hy, somber en bleek, voor
het publiek was verschenen en de snaren van
zyn wondere viool had doen trillen, was do
betoovering, waaronder zyn hoorders verkeer
den, voortdurend toegenomen. Het gemompel
van bewondering onder het publiek golfde
door de zaal als wellustige rillingen, en elk
stuk eindigde met kroten van verrukking.
Nimmer had Stenio zich met zoovool harts
tocht, met een zoo koortsigen gloed gegeven.
Een bovenmenschelyke kracht bezielde hem;
hy scheen behekst. En alles, zaken en personen,
vergetend, volgde hy den muzikalen demon,
die hem medesleepte in een duizelingwek-
kenden warrel. Da uitdrukking van zyn gelaat
was grootsch en vreeselyk tevens. Een boven-
natuuriyke verbystering verduisterde zyn
oogen. Hy zag niet meer, hy hoorde niet
moer, by speelde, lachend, met verrukking,
wanneer hy in zyn lied de vreugde en het
genot vertolkte, of ware tranen schreiend,
als hy de smart en de wanhcop weergaf.
Zyn hoorders, wier blik aan hem geboeid
was door een bovonnatuurlyke aantrekkings
kracht, volgden vol bewondering, gemengd
met angstige beklemdheid, het verbysterend
crescendo van zyn verbeelding. In zyn ziel,
hun blootgelegd, zagen zy zya smart,
rieden zy zijn kwellingen, en zy begrepen,
dat de zacht9 of verscheurende tonen, die
hun ooren troffen, werden voortgebracht
door de herinnering aan vervlogen genot en
do vrees voor zyn dreigend ongeluk.
(Sfol volgt.)
