Harderwijk, Ee, Kralingen, Amerongen en
IJaelstein. In laatstgemelde plaats was hij
ruim 17 jaren werkzaam. Als redacteur en
medewerker van het „Wageningsch Week
blad" is hy ook op politiek terrein bekend
geworden.
De Leidsche hoogleeraar dr. C. P. Tiele
heeft Maandagmiddag aan de universiteit van
Edinborg xjjn tweede reeks Gifford-lezlngen
geopend. Weer werd de Lecturer, gelyk men
aan de „N. R. Ct." van daar schrift, ver
welkomd en opgeleid met hot ceremonieel,
waarvan indertijd, toen prof. Tiele io Novem
ber 1896 zijn eersten cursus begon, uitvoerig
vershg werd gedaan. De friJai uitgedoste
pedel voorop, daarachter de Principal der
univorsiteit, Sir William Muir, met mevrouw
TieLa; dan de Gifford-Lecturer met den ond-
hoogleeraar Campbell Fraser, de andere hoog
leeraren in het gevolg. Zoo het binnor.plein
van de academie over en de Leszaal binnen.
Een taJryke schare, waaronder veel dames,
gaf prof. Tide een warm onthaal, en toonde
zich een aandachtig en dankbaar gehoor.
Herhaaldelijk werd er geapplaudisseerd. Na
afloop van de lezing was er receptie in de
senaatskamer, waar veel vrienden van twee
jareQ hs.r zich kwamen aanmelden en nieuwe
kennissen werden gemaakt.
De minister van oorlog heeft bepaald,
dat voortaan de ondeioffieieren der artillerie,
die in aanmerking wenschen te komen voor
de betrekking van magazynmeester der artil
lerie, moeten voldoen aan het toelatings
examen tot den hoofdcursus, hetwelk voor
de ad spirant-magaz&n meesters tevens het eind
examen zal zijn, waarna zjji by de artillerie^
J) richtingen verder langs dea gewonen weg
zullen worden opgeleid. Om de onderofficieren
voor bovenvermeld examen te bekwamen,
zullen zij by een van do cursussen van do
corpsen der infanterie de lessen als toehoor
ders volgen.
Do zeildagen voor Hr Ms. pantserschepen
„Bolland" en „Friealan i" iyn bepaali op
15 December ®i die voor Br. Ms. pantser-
schip- „Piet Hein" vooEioopig op 1 Januari.
Al deze bodems z^n bestomi voor Cost Indie.
Dr. J. Meuleman, rector van het gymna
sium te Nijmegen, heeft tegen lJanoaria. s.
ale zoodanig eervol ontslag gevraagd.
In een op 19 Nov. te Arnhem te honden
Raadsvergadering zal behandeld warden een
voorstel van B. en Ws., om te bepalen, dat
do gemeentelijke subsidie ten behoeve van de
Industrieschool voor meisjes al Jaar, nadat
het door het bestuur dier inrichting gekochte
perceel aan de Rijnkade voor die school zal
z\jn ingericht volgens door B. en Ws. goed
te keuren plannen, zal worden verhoogd tot
ƒ5500 per jaar, onder voorwaarde o. a^ ddt
door het bestuur der school gelegenheid worde
gegeven tot het ontvangen van onderwijs ha
do theorie van huishouden en koken.
Gisteravond had in „Tivoli", te Utrecht,
onder leiding van denbeer P. J. Jos. Vranken,
de eerste uitvoering plaats van het oratorium.
„Sint Joseph", geoicht van J. H. Vaas, pastoor
te Doetinchem, en compositie van J. A.
Van Schalk.
Het verhoogde gedeelte der zaal was bezet
door een honderdtal zangeressen en zangers,
waartuaschen op den achtergrond een afge
schoten ruimte voorde vertooning dertaiereelem
met levende beelden. Het Utiechtscb Stedelijk
Orkest wss in de zaal geplaatst.
Elk gedeelte van bet oratorium werd met
applaus begroet. Deo componist werden kransen
vereerd. Do tafereelen uit Joseph's loven onder
leiding van den heer W. Mengelberg (Utrecht)
ontlokten telkenmale een langdurig handgeklap.
In <&e stampvolle zaal waren veel ge. stzltyken,
waaronder da heer Schaapman, aanwezig.
Het stoomschip „Drente/' van. Java naar
Bot'. erdam, vertrok 8 Nov. van Perim; da
„Java," van Batavia naar Amsterdam, arri
veerde 3 Nov, te Havre; de „Maasdam," van
Nieuw-York naax Rotterdam,passedae8Nov.
Wight
Alfen. De staking onder de werklieden der
cementfabriek van de firma A. Oosthoek Sc
Zoon is als geëindigd te beschouwen, daar het
verschil in de Ioonsbepaling inderminne is
geschikt.
Bodegraven. De lessen aan de herhalings
school worden dit jaar door II leerlingen
gevolgd.
Ter-Aar. De heer J. Van der ETsen, hoofd
der R.-K. 6chool te Langeraar, herdacht
Dinsdag z\jn 25 jarig ambtsjubileum en tevens
zijn 25-jarige echtvereeniging. Uit fyna ieder©
woning wapperde de vaderlandsche driekleur.
Do jubilaris ontving zoo van hier als elders
veel' bitfkezi van belangstelling en ward
vereerd met fraaie geschenken van de school
kinderen, oud leerlingen en anderen. Nadat
h'.t feest eerst hi den morgen kerkelijk was
heruachC, werden de kinderen verrast elk met
een zakjo bruidsuikers, en ziillen ze morgen,
Donderdag, nog verder worden getrakteerd.
Reels dagen te vor-.n hadden eenigo meisjes
het schoollokaal prachtig versierd, en des
avonds werd den ju flarfs een serenade
gebracht van bet Langeraarsch fanfarecorps.
De dag zal zeker voor hem een aangenarna
herinnering achtc-rlatin, on wfl wenschen, dat
hij nog veel jaren tot heil der jeugd wtrkzaam
moge biyven.
Wassonaar. Reeds lang heeft het plan
bestaan om hier een leesbibliotheek voor
Roomscb-Katholieken op te richten. Aan dat
plan wordt nu uitvoering gegeven. Door vry-
willige bydragen heeft men reeds eon fraaie
collectie boeken byeengekregen. De bibliotbe k
zal gevestigd worden in de R.-K. Parochiale
jongensschool. Eenige heeren hebben zich
belast met bet ambt van bibliothecaris.
Vit de „Staatsconrant,*
Koninklijke besluiten. Benoemd tot
commies der directe belastingen te Groningen
H. Masman, thans commies to Leeuwarden.
Min. beschikkingen: Aan dr. Z. Th. Diehl,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid
der plaatselijke commissie van toezicht op de
Rgkslandboaw-winterschool te Goes, en tot lid dier
commissie benoemd II. A. Hanken, le Kattendrjke.
In het collego van directeuren der Kijksland-
bouwproefsfcations benoemd tot voorzitter, prof.
dr. A. Mayer, directeur van het Rijkslandbouw
proefstation te WageniDgen, en tot plaatsvervan-
gend-voorzitter» tevens secretaris, dr. K. H. M.
Van der Zamle, directeur van het Rijkslandboaw-
proefsiation te Uoorn.
Gemengd Nieuws.
Op de uitvoering, met introductie,
der muziek- en t onec-lvereeniging „Nut en
Vermaak," jl. Maandag gehouden, is ten bate
der „Schaolkindervoeiing" het bedrag van
ƒ15.561/, gecollecteerd.
Voor de rechtbank te 's-Graven-
h3go stond de vorige week terecht de H^agsche
winkelier C, v. S aangeklaagd wegens verzet
tegen den ambtenaar van de boterwet De
beklaagde had, toen bedoelde ambtenaar uit
een Keulschen pot een monster zou nemen,
hem den pot met geweld ontrukt, en voerde
ter terechtzitting als zyn verdediging aaD, dat
by zulks gedaan had, omdat by, reeds vroeger
veroordeeld zynde, een nieuwe bekeuring wilde
voorkomen.
De officier van justitie wees den beklaagde
op het onverstandige en ongepaste van zyn
handelwyze en vorderde een maand ge
vangenisstraf.
De rechtbank sai mor ge* ia deze saak
uitspraak doen.
Uit Scheveningen wordt gemeld:
De aanvoer van haring door bomschuiten,
vóór drie weken 25,000 ton minder bedragende
dan in 1896 en 1895, is thans nagenoeg
gelyk met h-.t in die jaren aangevoerde.
Het totaalcijfer van een aanvoer, dat van
da kielschepen medigerekend, bedraagt nu
tot 5 Nov. 435,000 ton, tegen 233,000 ton in
het vorige jaar, 387,000 in 1396 en 386,000
in 1895.
Het thans meer aangevoerde werd binnen
gebracht door d-e kielschepm, kotters en log
gers, wtlker aantal sinds 1895 met 8% is
vermeer :erd, terwyl het getal bommen sedert
dien tijd iets verminderde.
Twee derden van het aantal loggers maakten
nu vyf reizen, de overige (l/3) crie reizen.
Van de bommenvloot moet nog één schuit
van de tweede reis komen. Enkele bommen
maakten vier reizen en 60 p.t. drie reiz^D.
In aanvulling op een in het
Tweede Blad voorkomend bericht omtrent de
Haagacbe moordzaak-Yemer wordt heden van
daar gem el J, dat door kapitein Vemer als zyn
verdediger is gekozen mr. J. Limburg, advo
caat aldaar.
Gelyk reeds werd medegedeeld,
arresteerde de politie te 's Gravenhage ver
leden week een drietal knapen, verdacht van
een serie di .-fstallen. De zeldzaam brutale
manier, waarop gestolen werd, veel dief
stallen gingen vergez.la van braak seed de
deugnieten spoedig in handen der politie
vallen. By de jongste inbraJt in de Verver
straat hadden zy een hondje, dat alarm maakte,
gedood door het op te hangen. De jeugcige
inbrekers zfin naar het Huis van Bewaring
overgebracht.
De onderofficieren, die in arrest
gesteld waren, verdacht van betrokken te zyn
in de anlvreemckig van geld uit de cantine
in de Oranjekazerne te 's-Gravenii3ge, zijn
voorloopig op vrije vo ten gesteld.
Voor den Hoogen Raad werd
gisteren behandeld de zaak van den vracht
rijder van Kolynsplaat op Goes, die, wegens
bet vervoer van een oogefrankeerden brief
van de eene naar de andere der genoemde
gemeenten, door den kantonrechter te Goes
van alle rechtsvervolging werd ontslagen, maar
door de rechtbank te Middelburg krachtens
art. 2 van de wet tot regeling der brieven-
postery tot ƒ5 toete of 5 dagen hechtenis
werd veroordeeld.
Tegen deze veroordeellog was de vracht-
ruder in cassatie gekomen, evenwel zonder
eenigo middelen tot ondersteuning van zyn
beroep aan te voeren.
Het Openbaar Ministerie concludeerde tot
verwerping van de voorziening in cassatie.—
Uitspraak 14 Nov.
Volgens een bericht uit Haarlem
aan de „N. R, C." is de dienst ode van den
Landbouwer A. Schouten, to Haarlemmermeer,
Dina Meyer, niet gevangengenomen. Zy is
eenvoudig als getuige geboord in de zaak van
de brandstichting en kon toen weder gaan.
Zy heeft verklaard te hebben gezien, dat
Dirk v. d. Maat den brand heeft gesticht.
Te Schiedam is, onder uit de Waal
by Ngmegcn afkomstig grind, gevonden een
zilveren munt met aan de eene zyde de beel
tenis van Filips II, Koning van Spanje tn het
randschrift PHs. D. g. Hisp. Eex. DVX gel.
en het jaartal 1556, en aan de keerzyde een
wapen, vermoedoiyk dat van Bourgondiê, en
hef randschrift Dominos Milii Adivtor.
Met slaapwandelaars loopt het niet
altyd onschuldig af, gelyk vaak beweerd wordt.
Te Leimuiden althans is een slaapwandelaar
in den nacht van Maandag op Dinsdag door
een zolderluik gevallen en heeft zich daarby
ernstig gewond.
De conducteur der posteryen
Lavelle, die voor eenigen tyd geleden te
Amsterdam by het rangoeren van het post-
rfituig, waarin hy dienst deodT lichamelijk
werd gokwetst eii daardoor ongeschikt voor
zyn betrekking is geworden, heeft van de
directie der ÉT. fj.-S.-M. ƒ1200 ontvangen
als schadeloosstelling.
Gisteren is te Amsterdam de
laatste der 6000 palen, die voor den bouw
der nieuwe Beurs op het Damrak moesten
worden geheid, met eenig feestbetoon in den
grond gedreven.
Naar door den veehouder G. Tb.
Conyn, Legmeerdyk No. 7, gemeente Nieuwer-
Am stel, worct beweerd, is in den nacht van
2 op 3 November jl. ten zynen huize ont
vreemd de huid van een aan miltvuur ge-
atorvtn 2'/j-jarig bruin paard, waarvan de
hoeven nog niet waren beslagen.
Met het oog op het groote gevaar, dat
verbonden is aan het in-aanraking-komen
met die huid welke den volgenden dag, op
advies van den plaatsvervangenden districts
veearts, door verbranding moest worden ver
nietigd waarschuwt de burgemeester van
Nieuwer Amstel belanghebbenden daarvoor en
verzoekt bericht van hem, die deze huid mocht
hebben gekocht of daaromtrent inlichtingen
mocht kunuen verschaffen.
„Niet steeds is de liefde be
stendig van duur"; dit ondervond gisternacht
een echtpaar te Meppel, dat by een kennis
den avond en een deel van den nacht
had doorgebracht m*t bruiloft vieren. Beiden,
man en vrouw, geraakten aan het kibbelen,
dat eindeiyk in hevige ruzie verliep en wel
zoo erg, dat men des ochtends te halfzeven
aan het verdoelen, van het buisboettjo toog,
om voorgoed van elkander te kunnen gaan,
te scheiden dus.
Te Leeuwarden is Dinsdagmorgen
uit de Voorstreek bet lyk opgehaald van de
60-jarige weouwo E.
zy is vermoedeiyk den avond te voren, door
de duisternis mislriJ, te water geraakt en ver
dronken, zonder dat dit door iemand is gezien.
In de nabijheid van het station
te Giezendam ia een werkman van omstreeks
50-jaiigen lee'tyd, B. Wagemakera genaamd,
door een trein, komende van da richting
Dordrecht, aangegrepen en zoo verwond, dat
hy byna onmidoellyk den geest gaf. De oorzaak
van 't ongeluk moet geheel aan 's mans eigen
onvoorzichtigheid te wyten zjjn.
Omtrent den moord ta Maarbeexe
kan de „Tel." het volgende mededealen:
Tasschen G. T. Van Eseb, oud 19 jaren,
venter te Maarbeeze, en H. Stevens, fabrieks
arbeider te Budel, ontstonc Zoaaagavond een
woordenwisseling in het café Vos. te Maarhceze.
Tot daden kwam het echter niet en beiden
verwyderden zich.
Des anderen daags werd echter het lyk
van S. gevonden, dat langs den weg lag, en
by onderzoek bloolcj dat de OooJ was veroor
zaakt coor een diapo wonde, toegebracht met
een scherp voorwerp, in bet rechter-ay been.
Dadeiyk viel vercenking op X, dia dan ook
door de inmiddels gewaarschuwd© marechaus-
sees uit Bud6l »verd aangehouden.
E. beweert echter onschuldig ta zyn. Gisteren
werd by naar Roermond overgebracht.
Te Esschen, aan de Belgische
grens, zal een nieuw station worden gebouwd.
De begrooting bedraagt fr. 1,800,000.
De zaak-Dreyf&s.
Het Hof van Cassatie te Par\ja is gisteren
begonnen met het verboor dei oud-ministers
van oorlog. Generaal Menier kwam om tien
minuten over halfcén aan b?t paleis van jus
titie en werd onmiddellijk de zittingzaal
binnengeleid. Generaal Billot en de heer
Cavaignac kwamen tusschm twee en drie
uren. De beer Cavaignac vertrok om 2 u. 40
min. weier, doch keerde precies te drie uren
terug en werd toen dadelyk binnengelaten.
Op dat uur bad men nog geen der beide gene
raals zien vertrekken.
Men maakt hieruit op, dat ds ministers van
oorlog gehoord worden in de volgorde, waarin
zy aan het bewind zjjn geweest.
In de gangen van b(t paleis van justitie
verzocht men de journalisten om zich te
verwyderen.
Laat men nu ook Arthur komen! roept
„PAurore". Arthur dat is de heer Arthur
Meyer, directeur van de „Gaulois", die in zyn
blad van Zondag eenige „inriscrótions" be
treffende de zaak mededeelde, waarin onier
meer werd betoogd, dat Dzeyfus allerlei kunst
grepen had ge: ruikt om het handschrift van
Esterhazy machtig te worden en eerst kapi
tein Brau als den schrijver van het borderel
aangeduid had.
Is het waar, vraagt de schryver dan, die
zich achter het pseudoniem XXX verbergt,
is het waar, dat generaal Zurlinden een dubbel
exemplaar van het borderel in binden beeft
gehad, dat gevonden is in het vest, hetwelk
Dreyfus droeg, en dat dit stuk aan het Hof
van Cassatie kan worden overgelegd?
Een dubbel exemplaar dat is, merkt de
„Aurore" op, a priori zoo dom mogelyk. Een
verradc-r, cie een afschrift van het bewfia zyner
schuld in zyn vest draagt, moet minstens
ifioot zyn. Maar waarom heeft generaal Zur
linden daar zelf dan met geen woord over
gerapt?
„Er kan heel goed een tweed© borderel zyn.
Als men er ©en goeden pry,s voor betaalde,
zou Esterhazy nog wel een derde, eou vierde
schryven, zooveel men maar verlangt"
Het „Journal" meldt: „In antwoord op een
vraag, gesteld naar aanleiding van de mede-
detling over een tweede exemplaar van het
bordörel van 1891, dat by generaal Zurlinden
zou berustent kunnen wy mededeelen dut in
dien er zulk een stuk bestaat, wat onwaar
schyniyk is, het zich niet in de bureau's van
van den militairen gouverneur van ParUs be
vindt. Alle stukken, op de loopende zaken be
trekking hebbende, zyn, volgens de behoeften
van de instructie, verdeeld tusschen het parket
dor Seine, de Cherche-Midi, en het Hof van
Cassatie; geen enkel stuk is achtergehouden."
Uit Parys wordt thana weer gemeld, dat
de instructie tegen kolonel Picquart. nog niet
is geëindigd en dat het bericht omtrent zyn
invryheidstelling voorbarig is. De getuigen-
verhooren duren nog voort. Eerst over een
dag of acht zal het onderzoek worden gesloten.
Ook da „Aurore" maakt melding van de
mededeeling, door de Matin" gedaan, waarin
wordt gezegd, dat het geheime dossier niets
anders bevat dan stukken, die dagteekanen
van na 1894.
„Maar," vraagt het blad, „wat is er dan
geworden van de geheime stukken, welke
in 1894 op bevel van generaal Mercier aan
den krygsraad zyn. medegedeeld?"
In de „Gaulois" worden de „Indiscrótions"
voortgezet. Het blad blyft volhouden, dat de
volgende feiten zyn vastgesteld:
Het „petit bleu", hetwelk het adres draagt
van commandant Esterhazy, is niet van de
hand van den heer Schwartzkoppen, aan
wien de heer Picquart het van den beginne
af aan beeft toegeschreven.
Het is niet van de hand van een buiten*
Iandsch agent, die bekend is. aan het ministerie
van oorlog.
Op het adres staat de naam van Esterhazy
boven een geradeerde lyn; de blauwe lyo,
welko op dit telegram de plaats aanwyat,
waarop de eerste lyn van het adres moest
voorkomen, is,, by vergrooting van de photo-
graphie, gebleken afgekrabd ta zym met kleine
messtreekjes.
Mon heeft thans de zekerheid, dat dit „petit
bleu" niet op gewone wyze by het ministerie
van oorlog is aangeland.
Het uitvoerig artikel in de „Siècle'' van
Maandag jl., waarin, de heer Reinach eerr op
lossing tracht t© geven van de vele raadselen
in de Dreyfus-zaak, is hoogst merkwaardig.
AU de onderstelling, waarvan hy uitgaat, juiat
is, dan schynt zegt het „Hbl." zyn ver
klaring volkomen logisch en eindelyk het
ware licht ontstoken.
De sleutel is dezs: de verrader, de officier,
die aan Duitsuhland documenten heeft ver
kocht uit het departement van oorlog, is niet
alleen Esterhazy, dio enkel tusschenpereoon
kan zyn geweest; de hoofciscbuLige was....
kolonel Henry, de zelfmoordenaar.
Tot die gevolgtrekking komt Reinacb voor-
nameiyk uic een vraag en antwoord, voor
komende in het proces-verbaal van het ver
hoor, dat generaal Roget, op bevel van den
minister Cavaignac, den kolonel Henry deed
ondergaan.
Er werd' over Esterhazy gesproken en
generaal Rogefc stolde deze vraag:
„Is heb u« bekend of1 aan Esterhazy een
groote som geld i3 geboden als by wilde
verklaren zelf bet borderel te hebben ge
schreven? Is het- u bekend of er betrekkingen
bestonden, tusschen kolonel Sandherr en
majoor Esterhazy
Henry antwoordde: „Ik geloof dat zy
elkander van Tunis kenden; maar ik heb E.
nooit aan het bureel gezien dan één keer in
189&; hy kwam toen kolonel Sandherr stukken
brengen, die hy toeval in banden had
gekregen; Ik was het, wien het borderel
werd gebracht,, dat men in 1894 in handen
had gekregem Het is langs den gewonen
weg gekomen' met andere documenten, die u
bekend zyn en waarvan de echtheid hoven
twyfel is. Elk andere lezing- is in stryd met
de waarheid en fbiteiyk onmogeiyk."
Hoe komt het, vraag Reinacb, nat Henry,
op een vraag die enkel Esterhazy betreft,
zulk een antwoord gaf, dat over een geheel
andere zaak liep: de vraag wie het bor.erel
heeft aangenomen? Hy wist. dat Esterhazy,
in dieDs verboor voor den raad van onderzoek,
de valschheid had aan den dag gobraebt van
het stuk. dat Henry in 1896 had vervaardigd,
om aan de schuld van Dreyfus te coen ge-
looven. Esterhazy had toen, door het. stuk
in het Duitsch te vertalen, aangetoond dat
de zinwendingen evenmin Duitsch als Fransch
waren, en dat de maker byna geen Duitsch
verstond ;,du&dat.heteen valschstukmoest zyn.
En nu springt Henry in zyn verhoor plok
seling over op het horderel en spreekt een
„andere lezing" tegen, volgens welke niet aan
hemmaar aan een ander persoon bjy het
departement van. oorlog dat stuk in 1894
zon zyn afgegeven. Hy. verzekert dat hy
zelf de ontvanger is geweest. Waarom die
verzekering, in antwoord op een vraag, die
over een geheel andere zaak liep? D.3 verkla
ring kan deze zyn dat Henry uit angstvoor
hetgeen Esterhazy wellicht nog meer gezegd
had van het borderel, niet kon nalaten daarover
te praten en in zyn eigen belang tegf-n te
sproken, dat een ander dat stuk had aange
nomen toen het aan het departement werd
gebracht
En waarom had hy er belang by; dia stel
lige verzekering to geven? Omdat als het
tegendeel bleek, het geheele weefsel van
bedrog aan het licht zou komen, nameiyk
dat de leverancier van documenten aan den
Duitschen aUachi niemand anders was dan
Henry z4f.
Sedert 1893 al, zoo redeneert Reinacb,
staat Esterhazy in betrekking met den
aUaché Schwarzkoppen. Uit de ree ds be ken do
stukken weet men dat dozo aan de inliclï-
tingen van dien majoor weinig waarde
hechtte. „Wat kan hy leveren" etati
in een der stukken die Picquart vond
„welk belangen hebben betrekkingen met eeh'
gewoon infanterie-officier?" Blijkbaar wil rees
liever met een officier van den generalen sUjf!
te maken hebhsiu. Toch wordt EsterhajV
weldra in dienst genomen voor 2090 franqi
per maand. Men is zóó over hem tevreden,
dat Schwarzkoppen verklaart: „Als ik ereo£
had kunnen uitzoeken aan het ministerio van
oorlog, bad ik niet beter kunnen kiezen dat
E8teriiay gedaan heeft".
Wat was er gebeurd?Eenvoudig dit: Ester»
hazy had een officier van den generalen staf
als associé gevonien. Daarom werd hem zoq.
veel geld uitbetaald; een groot-gedeelte moest
hy aan een ander afstaan. Zoo laat. zich ook
verklaren dat zou vele gowichtige stukken
den weg naar Beriyn hebben gevonden, die
een gewoon, officier nooitr, had kunnen leveren,
Zoo is het ook te verklaren dat nog na de
arrestatie een veroordeeling van Dreyfus tol
October 189& to© aen aantal stukken uit ho|
departement van oorlog- zyn verdwenen, wat
ophield, to^n betr borderel werd' openbaar
gemaakt.
Wie was die verrader t y den generalen staff
Henry waa daar geplaatst aan hetzelfde
bureau als Dreyfus en was er nog, in 1896.
Hy was ontiomi Jdeld. en even verkwistend als
Esterhazy. Hy ging, om met rykeenaaeliyks
kameraden^ hy was sinds. lang. havrknd. mrt
Esterhazy.
Ia Maart o£ April wordt het. borderel aaa
liet departement gebracht.: ^angs. dengewo
nen weg", door den agent,, dien. Htniy,,hy
het gore htelyk onderzobk in JuliyJ. he.wescdö
dat hy alleen, kende, ma^r.aio, gelyk Cavaig
nac dezer dagen aan uen president: van hei
Hof van Cassatie, geschreven heeft tekend
was by allen,, die het behoorden- te. weten.
Wat ia er nu waarschgnlyk- gebeurd? Niet
Henry kreeg dat stuk 't eerst in. handen,
maar af de. chef kolonel. Sandherr, zelf öf zyn
onderchef.. Kolonel. Henry was desty^ls onder
geschikte. Noch Sandherr, nochzyn onderchef
kenden het schrift van. Esterhazy, Een onder
zoek naar den schryvor ervan werdJngesteld.
Henry verneemt, het en ntLmoet véórallw
worden voorkomen dat Esterhazy al& ds
sci ryver wordt, ontdekt. Een ander, moet er
voor worden, aangewezen en by.; het snuf
felen vindt men dat het, schrift van Dreyfus,
den gchaten. jood, eenige gelykenis. heeft,mnt
dat van hel hordtreh Volgens Rochefort.heeft
Esterhazy niet weinig bijgedragen om den
„verrader" op te sporen. Is dit zoo, dan wordt
de zaak nog duideiykerl
Zoodra Dreyfus, veriachti en aangehouden
is, treedt niemand zoo vinnig, tegen hem op
als Henry. Deze i3^het, die,, als de minister
Mcrcier de zaak vooiTSopig geheim wil houden,
haar in de antisemitische pers laat op nbaar
maken. By is het, die in zjju getuigenissen
Drtyfus bezwaart imstryd mtt>de verklaringen
van Du Paty de Claim Hy is het, die pressie
oefent- op de loden vair den krygsraad' door
steiliga-uitingeir over de zekerheid vamDreyfus'
schuld; gelyk een dier leden heeft: verklaard.
Na- de veraordeeling van Dreyfus wordt
het verraderswerk, voortgezet- lotd;iLBicqoart
aan het hoofd van het bureel komt. Toen
dezo Esterhazy begint to verdenken.- en zyn
onderzoek instelt; is bet Henry^ gelyk
generaal Zurlinden heeft geschreivert cie
Esterhazy vecieaigt. Toen de-minister Billot
begint* te wankelen wegons de ontdekkingen
van Picquart, maakt Henry; hefcr.valsehe stuk>
dat den Minister mohovertuigen; dat-Dreyfus
inderdaad schuldig is» Toen- daarna Picquart
in ongenade viel) en. naar Tunia; werd ge
zonden, is het Henry, die ojt- zyn brieven be
slag legt, de valscho telegrammen vsuDSperansa
aan zyn adr«3 verzendt, en bemi dreigend®
brieven schryft. Het is Henry, dié Esterhazy
waarschuwt; over de stappen van Scheurtr>
Kestner; die het document libérateur aan Ester-
hazy in handen speelt. Heir is Henry, die b(j
het proces tegen Zola Picquart tracht zwart
te maken, die het aüree vervalseht van het
petit bleudat hy als chef van het bureau
zelf onder zich heeft, en op Bi quart de ver
denking werpt van die valschheid.
Al deze feiten worden duidelyk, ah men
aanneemt, dat het h^m niet te doen is om
Esterhazy te redden, maar om zichzelf te
redden. En bovenal begrypt men dan zyn
zelfmoord. Hy behoefde niet bang te zyn
voor zware straf, enkel wegens het maken van
een valsch stuk dat diende om te bewyzen
dat Dreyfus werk.lyk schuldig was. Maar
wel was er reden voor de wanhopige daad,
toen hy by het verhoor door een minister
Cavaignac ontdekte dat de zaak was uitgelekt,
dat de minister, blykbaar uit de verklaring
van Esterhazy, wist dat hy het stuk vervalscht
had en hy daarom vreesde dat Esterhazy alles
had aan het licht gebracht: ook dat.hy, Henry,
da verrader was geweest by, den generalen
staf en het feit had gepleegd, waarvoor een
ander onschuldig was veroordeeld. Dit ver
klaart dan. ten volla den zelfmoord.
De heer Reinacb erkent, dat deze geheele
voorstelling berust op de onderstelling, dat
inderdaad het borderel in 1894 niet aan Henry
zelf is in. handen, gekomen en deze daarom
genoodzaakt was. een ander van zyn schuld
t© doen betichten. Wel wordt aldus nagenoeg
alles in deze treurige zaak volkomen duidelyk,
maar vergissing is mogelyk en men mag
zonder afdoend böwys ook een misdadiger
niet andere misdaden opladen. Alleen het Hof
van Cassitie, dat na een vollecig.. onderzoek
instelt, heeft de macht om uit te vorschen, of
zoo iaderdaai de zaak zich hosft toegedragëQ,