11858 "Vrijdag 31 October. 1898 r i.io. §eze (Qourant wordt dagelijks, met uitzondering van (gpn- en feestdagen, uitgegeven. Gedenkboek toldigingsfeesten. 50 Cents, Leiden, 20 October. PBIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 8 maanden. Franco per post |A/zonderlt|ke Nommore 1.40. 0,06. PRIJS DEB ADVERTENT TEN Van 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17J. - Grootere lettors naar plaatsruimte. - Voor het incasseoron buiten de stad wordt f 0.05 berekend. i)it noiniücr toestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad Wy hoorden niets dan goeds van het Gedenkboek, dat wy onzen Abonnós aan boden. De vraag was gisteren zel's van dien ^\id, oat wy besloten in all ryl nog 500 tomplaren te laten drukken. Yoor degenen, Sis een herinnering wenschen aan de feest- fi-ring, hetzü om deze zelf te behouden of Hom aan familieleden, die buiten de stad of Buitenslands vertoeven, te zenden, is het dan look we zeggen het wel zelf! een aller aardigst boek. Yoor niet-geabonneerden op het Leidsch pagblad stellen wy het verkrijgbaar ad [terwyl het voor abonnés in het bezit van het Ibewys daarvan voor den prijs van 25 cents (verkrijgbaar is, totdat ook deze voorraad zal pijn uitvtrkocbf. Ofüoiöele Keniilsgovïagen. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen [ter algemee&e kennis, dat door HENDRIK VaN Ï7ELZEN, alhier woonachtig, een verzookeohrift is JiDgediend om vergunning voor den kleinbandol in Sterken drank, in het perceel Groeneateog No. 82. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 19 Oor. 1898. VAN HEY8T, 8coretarie. Yoor het examen in de vrjje- en orde- [oefeningen der gymnastiek zyn geslaagd de heeren J. H. Otto, L-iden; W. T. Van Dartel, IWaudingsveen; en mej. H. Klinkert, Leiden. By do te Amsterdam gehouden examens ter verkrijging van akten van bekwaamheid ot het geven van middelb. onderwijs in hand- teekenen, rechtlijnig teekenen en boetseeren is toegelaten voor handteekenen en perspectief (M1) de beer W. C. A. Ridderhof, te Leiden. Beroepen is by de Geref. Gem. te Ouds hoorn de hoer A. J. Muller, cand. te Haarlem, en op het drietal voor predikant by de Ned.- Herv. Gem. te Oldeholtpade c. a. komt voor de heer S. K. Bakker, cand. te Leiden. Dinsdag heeft de Spaansche gezant by bns Hof, de heer De Baguer, een onderhoud gehad met de ministers van financiën en van fcuitenlandsche zaken. Gisterochtend is de gezant met verlof naar Madrid vertrokken. De heer De Torres, dezer dagen uit Berlijn Tin Den Haag aangekomen, zal gedurende de afwezigheid van den gezant de zaken der [legatie als zaakgelastigde waarnemen. B. en Ws. van 's-Gravenhage hebben den Raad voorgesteld den maatstaf, waarnaar hoofdelyke omslag voor het dienstjaar 1899 jzal worden geheven, vast te stellen op 2 pet. {.van de belastbare som. De gemeenteraad van Haarlem beeft be- Inoemd tot loeraar aan het gymnasium, voor- lloopig voor een jaar, dr. H. O. De Jong, te t Amsterdam, met 17 van de 28 stemmen. Tien stommen verwierf dr. W. De Vries en lóón dr. W. Meerum Terwogt, beiden ook te Amsterdam. Volgens het „Haagsche Dagblad" wordt kolonel P. R. Froger, commandant van het lste reg. veld-artillerie, in zijn zelfden rang benoemd tot commandant over de bereden artillerie, ter vervanging van den generaal- majoor C. L. Doorman, die gepensionneerd is. Voorts zal kolonel P. W. Pfeiffer bevorderd worden tot generaal majoor en in dien rang belast biyven met de functie van directeur d r'artillerie inrichtingen te Delft. De vice-admiraal8 G. Kruys en C. Ten Bosch zullen binnenkort worden gepensionneerd. In verband hiermede worden de schout-by-nacbt F. J. Engelbrecht en do kapitein ter zee P. Zeegers Veeckens bevorderd resp. tot vice- admlraal en schout-by nacht. Onze landgenooten de heeren Jac. P. R. Galesloot en C. A. A. Dudok de Wit zyn uitgenoodigd deel uit te maken van de jury de internationale chrysanthemum-ten toonstelling, te houden te Ryssel 10-15 November e. k. door „La Socióté des Chry3an- thémistes du Nord de la France." In tegenwoordigheid van een aantal be langstellenden, waaronder do Commissaris der koningin in de provincie Utrecht, J. E. N. baron Scbimmelpecninck v. d. Oye, de laden van het Dageiyksch Bestuur der gemeente Utrecht, geneesheeren en andero autoriteiten, is gisteren het te Utrecht aan de Nieuwe- gracht gelegen nieuwe Kinderziekenhuis in gebruik genomen. De voorzitter van het bestuur, de heer H. A. Van Beuningen, zette uiteen, dat de ingebruikneming van dit gebouw de volvoering was van den wensch, coor wyien dr. S. K. Hulshoff, den vorigen geneesheer-directeur, zoo dikwerf geuit, doch waarvan hy, helaas, de verwezenlyking niet heeft mogen beleven. Aan zyn nagedachtenis bracht hy een gevoelvol woord van hulde. Mede werd door hem dank betuigd aan allen, die door bun hulp dit plan hadden doon slagen, on aan ben, die thans door hun tegenwoordigheid biyk van hun belangstelling gaven. Mede stelde by in 't licht, hoe het bestuur ook aan den tegen- woordigen geneesheer-directeur, dr. H. J. Haversir idt, en aan de directrice, mej. Prins, veel verschuloigd was. Hy besloot zyn toe spraak met den wensch, dat God hen in hun werkkring mocht tlyven zegenen l Een verrassende medeleeling volgde nog, nameiyk die der ontvangst van een telegram, waarin, tot aller biydschap, gemeli werd, dat het H. M. de Koningin behaagd had mej. Prins te benoemen tot ridder in de orde van Oranje Nassau, met welke onderscheiding zy door den voorzitter geluk werd gewenscht. Nadat do beer Cobiyn, wetbouder, (de burge meester was verhinderd te komen) namens het Dag. Bestuur en de burgery zyn beste wenschen voor den bloei der nieuwe inrichting bad uitgesproken, en dr. Haversmidt woder- keerlg oen woord van dank had gebracht aan het bestuur, bezichtigden de genoo igden het gebouw. Het is geheel naar de eischen der wetenschap ingericht en bevat vier zieken zalen, benevens een reservezaal eü, in den tuin, een barak voor lyders aan besmettelyke ziekten. Bovendien z(jn er tal van badkamers, ruime keukens, linnenkamer (vol met stapels cadeau gegeven linnen), flinke kamers voor de ver pleegzusters, een gezelschapskamer, een operatiekamer, etc. De inrichting der operatie kamer is een geschenk van een onbekende, althans voor 't publiek. Het geheel© gebouw is voorzien van tele- phoon, spreekbuizen, warm water en centrale verwarming. Toetreding van lucht en licht is oviral meer dan voldoende, terwyi een mooie tuin voor herstellende patiëntjes achter het huis is aangelegd. Architect van het geheel was de heer P. J. Houtzagers, aannemer de heer H. H. Van Dyk, beiden te Utrecht. Tot privaat-docent in do oud-Indische lite ratuur en geschiedenis is aan de universiteit te Amsterdam toegelaten de beer dr. J. Ph. Vogel, aldaar. Alphabetische voordracht voor hoofd der school te Dordrecht: G. Beumer, h. d. s. te Harderwyk; H. Gerritsen, h. d. s. te Heer- jansdam; J. Hage, h. d. s. te Aarlanderveen; T. Hoekstra, h. d. s. te 's-Gravenzande; C. Regoor, onderwijzer te Dordrecht, en G. G. Van Wagensveld, b. d. s. te Groot Ammers. Men verneemt, dat op de uitnoodigings- circulaire tot toetreding tot den Berner Con ventie boni door zeer velen gunstig is geant woord. De Bond zal dus tot stand komen. Binnenkort ontvangen de toegetredenen een oproeping voor de eerste algemeene vergade ring. Zy, cie nog vóór die vergadering wen schen toe te treden en nog geen circulaire ontvangen hebben, kunnen zich daartoe wen den tot den heer W. Nyhoff, Den Haag. Door zos Raadsleden is te Middelburg ingeci nd een voorstel tot heffing van een straatbelasting, om hierdoor den gasprys van 8'/2 op 7 cents per kub. meter te kunnen brongen. Bedoeld wordt een heffing tot een bedrag van ten hoogste 10,000. B. en Ws. zyn tegen dit voorstel. De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Enschedee heeft besloten het adres der Kamer van Koophandel te Utrecht aan de ministers van koloniën en van waterstaat, waarby beoogd wordt om Nederland en de Nederlandsche koloniën en bezittingen als óón en hetzelfde land te doen aanmerken voor de verzending van brieven en gedrukte stukken, te steunen. Te Utrecht werd gisteren de zesde jaar lykscbe algemeene vergadering gehouden der Vereeniging in het belang van lijdende Neder landers, verpleegd to Gheel, in B Igië. Do vergadering werd gepresideerd door den heer Van Dissel, emeritus-predikant te Stratum. De financieele toestand der Vereeniging is gunstig. Het aantal patiënten vermeerderde met 20 en bedraagt thans 120. Ingevolge een scbrift.eiyk voorstel van dr. Peters, geneesheer directeur te Gheel, zal de Vereeniging zich wenden tot de Staatscom missie voor het toezicht op krankzinnigen, met verzoek zooveel mogeiyk maatregelen te nemen, dat geen krankzinnigen naar Gheel word6n gezonden, die niet voor het huisgezin geschikt zyn. Gekozen werden tot bestuursleden de heeren prof. dr. Muller, van Haarlem (aftredend lid), en N. Immink, van Woerden, ter vervulling van de vacature, ontstaan door het bedanken van den heer Brouwer Nyhoff, terwijl tot provinciale correspondenten in Zuid-Holland, Utrecht en Friesland werden btnoemd de hseren dr. Van Voorthuysen, te Lei ien, Evers, te Utrecht, en ds. Klinkenberg, te Leeuwarden. De heer Van Dissel werd weder aangewezen tot het bezoeken, namens de Vereeniging, van de patiënten te Gheel. De volgende jaarvergadering zal in Den Haag plaats hebben. Door het bestuur der Remonstrantsche Geref. Gemeente te Groningen ia ter voor ziening in de vacatura-Beyerman voortdu rende door het bedanken van ds. Rejjnders, opgemaakt het volgende alphabetisch gestelde zestalds. J. H. W. Bisschop Boele, te Dokkum ds. I. Hooykaas, te Amersfoort; ds. A. K. E. Horst, te Lochem; ds. H. W. Stenfert Kroese, te Meppel; ds. L. R. Oldeman, te Gouda; dr. H. L. Oort, te Utrecht. Op Vrydag 26 Oct. a. s. zal uit dat zestal door de leden een tweetal worden gekozen. In het begin dezer week bezocht de inspecteur der genie Bergen op-Zoom, ten einde aldaar een inspectie te houden over de militaire gebouwen. Naar men zegt, bad hy by die gelegenheid ook een conferentie met het Dagelyksch Bestuur over de plannen ter verbouwing der bestaande kazernes der infanterie en den bouw eener nieuwe artillerie- kazerne in veroand met de in den laatsten tyd zoo druk besproken dfinkwatec-quaestie. Het stoomschip „Mer^pi", van Rotterdam naar Batavia, arriveerde 18 O.t. te Mars-rille-; de „Frinses Marie" vertrok 19 Oct. van Bata via naar Amsterdam; de „Prins Willem IV," van Paramaribo naar Amsterdam, passeerde 19 Oct. Ouessant; do „Soembiug/' van Bata via naar Rotterdam, passeerde 19 Oct. Beve- zier; de „Prins Alexander," van Amsterdam nac-r Batavia, vertrok 19 Oct. van Suez; de „Prinses Sophie," van Batavia naar Amster dam, vertrok 19 Oct. vön Aden; de „Spaarn- dam" arriveerde 19 Oct. van Rotterdam te Nieuw-York; de „Kanzier," van Hamburgen Amsterdam naar Oost-Afrika, vertrok 18 Oct. van Suez. Alkeniado. Door Burg. en Weths. zyn gisteren tc-n Raadhuize alhier aanbesteed drie openbare werken, waarvoor door de navolgende personen was ingeschreven: A. Bruggen, Schoeiingswerken, onz. voor den weg te Roelof ArendsveenD. Audier te Voorburg voor 10,850, A. Van Dam te Aarlandcrveen 8897, E. J. Brugman te Oudshoorn ƒ8860, L. Gesman te id. f 8847, J. Van Eyk te Aarlanderveen 8G90, C. Den Bester te Ammerstol 8415, G. Van Tol te Haarlemmermeer ƒ8025, L. L. Kreling te Oude-Wetering 8000, C. Langhout te id. 7870, G. Boot te Leimulden 7790, H. Verby te Hoogmade 7500, P. Vryburg te Oud-Ade 7162, D. Van Essen te Woubrugge 6980. B. Bestrating paardenspoor voor den weg door Alkemade: C. C. Langoveld te Hardings veld voor ƒ13,694, J. Cbristiaanse te Leiden ƒ12,588, C. Bos te Haarlemmermeer 11,945, P. Vryburg te Oud-Ade ƒ11,111, G. Boot te Leimuiden ƒ10,370, B. v. Wingerden te Aar landerveen ƒ10,299, Jac. Oldenburg te Bergen 10,290, C. Langhout te Oude-Wetering 10,250, P. Veilbrief en C. Bierhaas te Bode graven ƒ10,249, Jac. De Vries te Purmerend 10,083, H. Verby te Hoogmade 10,025, D. v. Essen en P. Boot te Woubrugge 9989, D. Varkevisser teZoeterwoude 9988, A. Van Dam te Aarlanderveen 9958, L. Gesman te Oudshoorn 9950, Job. Jansen te Rypwetering 9945, J. Brugman te Oudshoorn ƒ9933, Joh. In 't Veld te Dordrecht ƒ9700. C. Een brandvrye Arcbiefkamer in het Gemeentehuis: Wed. M. Den Ouden te Haar lemmermeer voor 1850, D. v. Essen en P. Boot te Woubrugge 1575, H. Verby te Hoogmade 1525, L. L. Kreling te Oude- Wetering ƒ1285, P. Vryburg te Oud-Ade 1265, G. Boot te Leimuiden 1180, C. Langhout te Oude Wetering ƒ1150. De werken zyn gegund resp. aan de laagste inschryvers, behoudens onderzoek naar de capaciteit der aannemers. De heer J. Logtenburg, ambtenaar by '8 Ryks directe belastingen en accynzen, is by ministerièele resolutie tegen 1 November e. k. overgeplaatst naar Schiedam. Tegen denzeKdeu datum wordt hy evenwel by schry- ven van den beer Directeur te Rotterdam tydeiyk naar Alkemade gedetacheerd, zoodat de om zyn verstandig optreden en beschei denheid geachte man nog eenigen tyd alhier zyn functie biyft waarnemen. Hillegom. De Raad dezer gemeente heeft in zyn vergadering van gisteren besloten de toelating van kinderen tot de openbare school op 1 November a. s. to doen vervallen, en die te doen plaats hebben op den lsten Februari a. s. en voorts om de negen maan den. Tevens werd de heer J. H. Groenewout, onderwyzer met hoofdakte aan de o. 1. school te Assen, als zoodanig benoemd aan de o. 1. school alhier. Noordwyk. Gisteravond hield de afdeeling Noordwyk der Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur in het „Hof van Holland" haar eerste wintervergadering, dia door 31 leden, benevens het bestuur, werd bygewoond. In zyn openingswoord herdacht de voorzitter, de heer C. J. L. Van der Meer, de ook alhier zoo feesteiyk gevierde inhuldiging van H. M. de Koningin, bracht verslag uit van de audiëntie, öie hy met zyn modeleden van bet hoofdbestuur te Amsterdam had tygewoond, en dankte ten slotte allen, die het hunne hadden bygedrageD, dat ce afdeeling in den optocht alhier zoo'n flink figuur gemaakt had Als nieuw liJ werd voorgedragen en aan genomen de beer P. H. Van der Voort. Verder was er ingekomen een nieuw schryven van dr. Ritzema Bos aan de commissie tot onder zoek, enz. der „kwade plekken", welke com missie tevens kon mededeeitn, dat zy als nieuw proefveld had gehuurd een terrein van 50 v.k. roeden, voor 3 jaar, van de wed. Th. Alkemade. Een voorstel der afdeeling Noordwykerhout, om pogingen te doen, ten eiodo na 's avonds 8 uur een trein te P.-Gyzenbrug te doen stoppen (richting Haarlem) zal ondersteund worden. De heer J. Van den Berg en H. Burger Mz aftredende leden van het Hoofdbestuur, werden herkozen, terwyl in de vacature Jansen de candidatuur worot gesteld van den heer A. Roozen, te Overveen. By de gebruikeiyke verloting waren achter eenvolgens de heeren A. Van den Berg, B. De Groot, A. Van Raai van KoDynenburg en J. Braun do gelukkigen, waarna oe vergade ring door den voorzitter gesloten werd. TWEEDE KA9IEB. Indische mijnwet. De motie-Van Kol, zooals die gedrukt aan de leden der Tweodo Kamer is ron 'gedeeld, luidt als volgt: „De Kamer, overwegende, dat het algemeen belang eisebt, dat de rykdommen van den ondergrond van Nederlandsch-Inoiê in de éérste plaats zullen komen ten voordeole der ge meenschap, en wenschende te streven naar Staatsexploitatie der delfstoffen als regel, en particuliere ex ploitatie alleen dan toe te laten, wanneer de eerste öf niet wenscheiyk óf niet mogelyk blykt, gaat over tot de orde van den dag." De Regeering heeft voorgesteld het eerste lid sub c. van art. 4 (bepalende wie houders van vergunningen tot opsporing of van con- cessiën tot ontginning kunnen zyn) te lezen als volgt: „c. Vennootschappen, gevestigd in Neder land of in Nederlandsch-Indië, waarvan, wat de naamlooze vennootschappen betreft, de eenige bestuurder of commissaris, dan wtl als er twee zyn beiden, of, als er meer be stuurders zyn, de meerderheid, alsook de meerderheid der commissarissen, en wat ven nootschappen onder een firma en die by wyze van geldschioting betreft, de eenige beheerende vennoot, dan wel als er twee zyn beiden, of als er meer beheerende vennooten zyn de meerderheid, Nederlanders dan wel ingezetenen van Nederlandsch-Indië zyn, de laatsten woonachtig in Nederlandsch-Indië of in Nederland." By het voortgezet algemeen debat over de Indische mynwet en over de motie-Van Kol zeide de heer Van der Zwaagdat hy tegen de wet en vóór do motie zal stemmen. By de quaestie van eigendomsrecht hebben de heeren Pynappel en Lobman een theorie ver kondigd, die spreker niet deelt. De heer Pynappel betoogde, dat arbeid, talent en besparing de eenige factoren mo?4en zyn van eigendomsrecht en niet het toeval. Maar als de heer Pynappel zelf toevallig in een Drentsche hut ware geboren, zou hy toch niet zyn die by is. En tegenover den heer Lohman beweert by, dat overeenkomsten over eigendom dan alleen waarde h6bben, als ze geschieden tusschen gelyke partijen. Doch de grondeigendom, gelyk die nu bestaat, is niet ontstaan door vrywillige beloften, maar door roof en overmacht. Spreker ziet er dus niet tegen op den Staat te laten exploiteeren desnoods met onteigening der tegenwoordige rechthebbenden zonder schadevergoeding, mits in het algemeen belang. Hy laat alle haarkloveryen aan juristen over en de vraag over res nuliius is hem onverschillig, mits de rest voor het volk maar niet nul is. Spreker is dus voor Staats exploitatie en gelooft niet, dat het risico zoo groot is, anders zouden de aanvragers zoo happig niet zyn. Als de Staat in het klein begon, zou deze best ambtenaren kunnen kweeken en kennis opdoen; waarom is geen toezicht mogelyk op de Staatsexploitatie en wel op de particuliere exploitatie? By Staats exploitatie zal op de belangen van den arbeid beter kunnen worden gelet. In de Duitsche mynen is de bescherming van de arbeiders een wassen neus. Al die concessies zullen leiden tot staatjes in den Staat, waartegen de Regeering niets vermag. Exploiteert de Staat zölf, dan kan hy, als hy wil, werkelyk maatregelen nemen ook ten gunste van de arbeiders. Kiezende tusschen twee stelsels kiest hy de Staatsexploitatie. De heer Pijnappel zegt niot absoluut de ethische gronden van oigendom voorop te hebben gesteld. En waar de beer Van der Zwaag sprak van erfrecht, daar zyn ook van het geërfde de ethische gronden de hoofdbron. Overigens kan men niet vragen wat iemand zou zyn als hy ni t het kind was van zyn ouders. Dan zou hy niet getoren zyn. De heer Lohman doet opmerken, dat de tyd van roof voorby is en niemand kan nu meer nagaan of in overouden tyd een vitium kleefde aan een overeenkomst. In de Schrift staat: „Gy zult uws naasten goed niet be- geeren." De heer Troelstra interrompeert, dat in do Schrift ook staat: „Gy zult niet stelen". De Voorzitter: de heer Troelstra heeft het woord niet. De heer Lohman herneemt, dat dit gebof niets te maken heeft met overeenkomsten als waarop hy doelde. De heer Mackay doet nog opmerken, dat de Pruisiscbo wet wel conces6ierecbt kent, maar niet vergunningsrecht; ieder, die met den grondeigenaar bet kan vinden, kan opspo ringen doen. Do Voorzitter kondigt het voornemen aan om voor te stellen heden avondzitting te houden en beveelt aan zich niet in algemeene beschouwingen te verdiepen zooals heden. Wijziging Hoofdstuk VI Marineder Staats- begrooting voor 1897. Verscheidene leden merkten op by het afdeelings-onderzoek, dat wel wordt meie- gedeeld waarom sommige artikelen van de marine begrooting ontoereikend zyn bevonden en dus moeten worden verhoogd, maar niet hoe op andere artikelen, waarvan verminde ring wordt voorgesteld, kon worden overge houden. Zy verzochten niet alleen verhoogingen, maar ook verminderingen toe te lichten. Men was van oordeel, dat in bet vervolg sloebts dan juistere ramingen kunnen worden ver wacht, wanneer de bemoeiing met de boek houding wordt onttrokken aan hoofden dor werkvakken en wordt opgeiragen aan van hen geheel onafhankeiyk personeel onder een eigen hoofd. Men crong er met nacruk op aan zoodanige wyzigingen te brengen in het beheer van het departement, dat de verant- woordelykheid voor elk onderdeel onder hooger toezicht, vrordt vastgelegd by bepaalde personen en een wezenlyke, zooveel mogelyk van de beheerders onafhankelyko controle over eiken tak van dienst wordt verzekerd. Gelijkstelling van Japanners met Europeanen in Indië. Blykens het afdeelingsonderzoek van het wetsontwerp tot wyziging van art. 109 van het Rogeeringsreglement in Nederl.-Indië, ver klaarden sommige leden, dat zy, wannew do Regeering ty de vaststelling indertyd van het tractaat met Japan niet had verzekerd, dat wyziging der bepalingen van onze wetten en verordeningen ten aanzien van vreemde Ooster- liogon niet coodig zou zyn, dat tractaat nie^ zouden hebben goedgekeurd; en anderen, dat zy, indien te voorzien waro geweest, dat het tractaat zou leiden tot gelykstelling van Japanners met Europeanen, tegenover dat voorrecht, aan de Japanner? verleend, vry wai gewichtiger voordeelen voor Nederland zouden hebben willen bedongen zien dan thans In het

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1898 | | pagina 1