ATJEH.
koloniën.
BATAVIA, 6-12 Juli.
Van den waarnemenden resident van Timor
en onderboorigheien is het volgende telegram
dd. 1 Juli ontvangon:
Het verzet in kampong Liloba in het Laran-
toekascbe is nog niet geëindigd. Aan de grens
van Portugeesch Timor zyn de drie staatjes
Naitimoe, Bebaki en Insana, behoorende tot
ons gebied, nog met elkaar in oorlog. De
gezondheidstoestand is minder gunstig; veel
koortsen komen voor.
Uit Segli wordt aan de „J.-B." gemeld,
dat dr. Snouck Hurgronje, die met den Gou
verneur naar Kotta-Ra:ja was gegaan, niet
medo is teruggekeerJ, doch onder behandeling
van dr. Ellerts de Haan gebleven. De geleerde
kreeg by een der uitrukpartyen een trap van
een paard. To Kotta Radja onderzocht met
het Röntgentoestel, bleek, dat inwendig een
botje verschoven was, dat nu weder „in de
richting" gebracht zal moeten worden, waarom
de dokter to Kotta-Radja achtergebleven is.
Het liet zich aanzien, dat met de behandeling
een drie weken gemoeid zouden zijn.
De resident van Amboina heeft mede
gedeeld, dat, zoodra de 2de remise van f 13,000
uit Holland is aangekomen, daarvan 9 pet.
zal worden uitgekeerd aan de noodlijdenden,
als wanneer er nog genoeg zal overblijven
om gedurende eenige jaren een paar vermink
ten een klein maandgeld te bezorgen.
Uit Emmahaven schreef men aan de
„Sumatra Ct."
Met onze Ombiliön kolen ziet het er zeer
treurig uit. De kolen zelf zyn in haar soort
diamanton, maar er is geen voorraad moer
en naar ik hoor, zal dit aanleiding geven tot
een gewichtig proces tegen het gouvernement
van Nederlandsch-Indiö.
Hoe men heilig wordt: Mbok Karto-
dinomo, van Solo, ging eenige maanden ge
leden met haar man te bedevaart naar Mekka.
De onlangs van daar teruggekeerden ver
telden op Solo, dat Mbok Kartodinomo op
de terugreis naar Java door e?n groote zeeslang
aangevallen en naar de diepte medegesleurd
was en dat praatje vond algemeen geloof,
evenals hetgeen een poosje later verteld werd,
dat nl. Mbok Kartodinomo weder boven water
en ongedeerd aan boord teruggekomen was
van do boot, waarmede zij de reis van Djedöah
maakte.
Een dezer dagen kwam Mbok Kartodinomo
©p Solo terug, aan het station Balapan door
een massa volk welkom geheeten, terwijl
haar huls nog voortdurend door tal van nieuws
gierigen bestormd wor.t.
Mbok Kartodinomo is nu in de oogen barer
landgenooten dubbel „heilig" èn door haar
bozoek aan Mekka, èn door het gebeurde
met de zeeslang.
Zoo vertelt de „Djawikoado."
Pedfr-expcdlfle.
Omtrent de voortgezette operation in het
g'edirsche detlt de „Jav. Ct." mede, dat door
de colonne onder kolonel Van Heutsz van 30
Juni tot 4 Juli werd geopereerd in de Moekims
Moesa, Longien en Aron en voorts door
Tjoemboek-Oost, Keumangan-Oost, Gloem-
paDg Pajong en Oenoë. De tegenstand was
overal gering: sterke, nieuw opgerichte ben-
tengs op den Glé Poentong en den Glé Seblah
werden door den vijand overhaast verlaten.
De bivaks werden 's nachts licht beschoten.
Onzerzijds werden bij deze excursie niet-
levensgevaarlyk gewond de Europeesche fuse
liers Fleeming en Duffels, terwijl de vijand
zeven dooden in onze handen liet.
Van 28 tot 30 Juni werd door het 2de
bataljon e;n tocht gemaakt door Moekim
Toedjo°. Kleine benden OQder Toeankoe Moha
mad en Teungkoo Lan van het geslacht der
Polims beschoten deze colonne en haar bivak
te Padang Tjidji, zonder haar echter verliezen
toe te brengen.
Door het 2de reserve-bataljon werd den
l6ten en 2den Juli gepatrouilleerd in het ge-
biel van Sama Indra, zonder den vijand aan
te treffen.
Aangaande den aanval op het civiel etablis
sement te Edi op 30 Juli jl. is nader bericht,
dat de vijand by die gelegenheid zestig dooden
achterliet.
In het Edi'sche zyn thans groote benden
samengetrokken onder Teungkoe Topa, Nja
Mamat Porlak eu andere van vroeger bekende
bndehoofden.
De derwaarts gezonden colonne onder den
luitenant-kolonel Moorrees rukte 4 dezer uit
tot Taping Batoj en i?reef groote drommen
vyanden terug naar Edi-Tjoet. Onzerzyds
werden daarby gewond de 2de luitenant der
infanterie J. F. Van Kroon, de korporaal
Dirksen, de Europeesche fuseliers Hoffmann,
Storm, Haibach, Talhout, Kluytmans en Krie-
g:r en zes inlandsche mindere militairen. De
vijand liet een vyftigtal dooden in onze handen
achter.
Dd kolonel Van Heutsz is in den avond
van den 6den van Segli naar Edi vertrokken
met het 14de bataljon infanterie, een divisi9
marechaussee en de marine-landingsdivisie,
ten einde den vyand uit Edi en aangrenzende
staatj.s te verdry ven. Hr. Ms. pant6erscbip
„Prins Hendrik der Nederlanden" en Hr. Ms.
fregat Atjeh" zyn mode derwaarts gedirigeerd.
Do operation in Pedir worden inmiddels
voortgezet onder bevel van den luitenant-
kolonel Willems.
Den 6den Juli word te Segli bericht ont
vangen, dat Toeankoe Mohamad en T. Lhong
met sterke benden kampong Grong Grong
versterkton, na de bewoners verdreven te
hebben. Een dadeiyk uitgerukte colonüe ver-
b
dreef den vyand, zonder verliezen onzerzyds.
De vyand liet een doode achter.
In het belang van den aanleg van den
weg naar Padang Tidji is Grong-Grong thans
door een compagnie beztt.
De gouverneur kwam den 7den Juli te
Eli en berichtte van daar, dat talryke benden
zich bevonden in de heuvels tusschen Gede
Doewa en Boekit Matadier en dat door de
bevolking van byna alle staatjes ter Oostkust
en van de Pasei streek aan den stryd werd
deelgenomen.
De stellingen van den vyand tusschen Eif
en E i-Tjoet waren verlaten, doch volgens
ODtvangtn berichten kwamen daar weder
benden opdagen.
By de operatiën van 4 Juli werden, behalve
de reeds gemelden, gewond de lste luit. der
infanterie jhr. J. A. G. Von Schmidt auf
Altenstadt (matte kogel) en de Europeesche
fuselier Van Daalen. Aan de op genoemden
datum bekomen wonden overleden de kor
poraal Dirksen en do fuselier Haibach.
Uit Lehong keerde den 6Jen Juli een com
pagnie van het 8do bataljon, aan boord van
Hr. Ms. „Makasser", terug.
De overige troepen kwamen den 7den over
land te Lepong aan en betrokken den vol
genden dag weder hun garnizoen.
Tekoe nja Lik Wawee werd opgevat.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-IndiS
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT.Ontslagen: Wegens
ziekte oervol uit hun betrekking, de 3de com
miezen bij de Algemeene Rekenkamer P. J. Streit-
horst en Th. Vermeer.
Benoemd: Bij den waterstaat en 'slands
Burgerlijke Openbare Werken: tot hoofdingenieur
2do kl., de ingenieur lste kl. J. Nuhont van der
Veen; tot ÏDgenienr lste kl. de ingenieur 2de kl.
J. Wilke; tot ingeniear 2de kl. do ingenieurs 3de
kl. H. Cb. J. Strengnaerts en jhr. P. J. Boreel,
eerstgenoemde met buitenlandsch verlof buiten
bezwaar van den lande; tot ingeniear 3de kl. de
adspirant ingenieare J. H. Thai Larsen, M. A.
Van Oort en J. J. S. Van Leeuwen, met bepaling
dat de twee laatsten bij dc werken en opnemingen
aan de rivier de Solo gedetacheerd, en bij hun
corps a la suite gevoerd blijven
tot predikant b:j de protestantscbo gemeente to
Soerakarta, de predikant bij de protestaotsche
gemeente te Madioen A. Adarna;
te Madioen, de predikant bij de protestantsche
gemeente te Probolinggo M. A. Rouwenhorst.
Verleend. Wegen9 langduvigen dienst een
iaar verlof naar Europa aan den verificateur 4de
kl. bij do in- en uitvoerrechten en accijnzen te
Batavia W. G. Vnn der Lee en den commies voor
den stationsdienst bij de exploitatie der Staats
spoorwegen op Java E. A. Idzardi.
Ontslagen: Uit 's lands dienst, de uit zijn
betrekking ontslagen zoutverkooppakhuis-meester
te Krawang M. Enrencron, met bepaling, dat nader
zal worden beslist, of dit ontslag al dan niet moet
wol den beschouwd als te zijn verleend eervol.
Gesteld: Ter beschikking van den directeur
van Binnenlandscb Bestunr, om werkzaam to
worden gesteld bij liet Binnenlandsch Bestuur, do
burgerlijke ambtenaar K. C. Barkey, thans ter
beschikking van den departementschef, om werk
zaam te worden gesteld bij zijn departement.
Bij den Geneeskundigen Raad te Batavia.
Ben o e m d: Tot lid voor het tijdvak tot ultimo
Juni L. E. Papelard, arts, particulier geneesheer
aldaar.
By den dienst der bestrijding ter zee van den
-opium-sluikhandel:, tot lsten machinist F. A. W.
Brouer, thans 2de machinist bij dien dienst.
Ontslagen - Met ingang van den dag, volgende
op dien, waarop hij zijn betrekking aan zijn opvolger
zal hebben overgegeven, op verzoek wegens ziekte,
eervol uit zijn betrekking, de algemeene ont
vanger van 's lands kas te 'Legal J. A. Claase.
Benoemd: Tot onderwijzeres lste kl. bij het
openbaar lager onderwijs voor Europeanen mej.
A. J. Rosskopf, thans met de waarneming dier
betrekking belast.
Verleend: Wegens ziekte eon tweejarig
verlof naar Europa, aan den onderwijzer 2de kl.
bij het openbaar lager onderwijs voor Europeanen
J. W. Croes.
Benoemd; Tot hulponderwijzer aan de kweek
school voor inlandsche onderwijzers te Probolinggo,
C. Lekkerkerker, thans met de waarneming dier
betrekking belastmet bepaling, dat deze be
noeming wordt gerekend te zijn ingegaan met
1 Juli 1898.
Bij de in- en uitvoerrechten en accijnzen.
Benoemd: Tot opziener op fl5 's maands
Ch. W. N. Samson, thans klerk bij het departement
van Binnenl. Bestuur; tot tijdelijk opziener op
ƒ75 'smaands L. P. Filet, thans particulier.
Werkzaam gesteld: Als verificateur 5de
kl. de ambtenaren A. Van Hengst en D. P. R.
Le Grom.
Geplaatst: Te Semarang do opzieners Filet
en "Van Hengst, en te Soerabaia de opzieners
Sampson en Lo Grom.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. On tslagen:
Wegens vertrek eervol als lid der directie van
het Militair Weduwen-en Weozonfonds de kolonel-
hoofdintendant der Militaire Administratie W.
Bedier De Prairie, onder dankbetuiging voor do
door hem als zoodanig bewezen diensten, en in
z\jn plaats benoemd de majoor van den Generalen
Staf J. J. K. Enthoveu.
Met ingang van 1 Augustus 1898 tot en met
31 October d. a. v. gedetacheerdbij de 2do berg-
batterij (5de compagnie) te Salatiga, de kapitein
en de lste luitenant der infanterie, gedetneneerd
bij de opleidingsbrigade van den topographischen
dienst te Banjoemas K. E. Schutt en E. K. H.
Pluim Mentz;
met denzelfden datum bij het 10de bataljon inf.
te Weltevreden, de ritmeester en de late luit. der
cavalerie, gedetacheerd bij do opleidingsbrigade
bij den topographischen dienst te Banjoemas J.
A. F. Lublink Weddik en C. G. Daniels.
Overgeplaatst: Nanr het 10de bat. inf.,
de lste luit. der inf. bij het garnizoensbataljon
van Atjeh en Onderb. geëvacueerd van Atjeh
naar Batavia J. J. Burger;
bij de troepenmacht in Atjeh t. n. i. de lste
Init. der iuf. bjj het garnizoensbataljon van Palem-
bang M, F. Goldenberg;
naar het garnizoensbataljon van Palembang de
lste luit. bjj het 18de bat. inf. W. F. Reumpol;
naar het garnizoensbat. van de Westerafdeeling
van Borneo, de 2de luit. bij het 5de bat. inf. J. B.
Van Aken.
DEPARTEMENT VAN MARINE. V e r 1 o e d d
Wegens langdurigen dienst eon jaar verlof naar
Europa aan den gezaghebber 2do klasse hij de
gouvernementsmarine J. Visser.
Bij de gouvernoments-marine.
Benoemd: Tot gezaghebber 2do kl., de ge
zaghebber 8do kl. J. G. L. Florijntot gezaghebber
3de kl. de lste stuurman W. J. Angenent.
buitenland.
Italië.
Ook latere berichten bevestigen, dat de on
gesteldheid van Z. H. den Paus slechts licht
is. Volgens 's Pausen ïyfarts is de ziekte
niet anders dan een lichte storing in de spys
vertering. De Paus zal in drie dagen vol
komen hersteld zyn. Voorloopig houdt Z. H.
van tyd tot tyd het bed, daar hy zich in de
laatste dagen wat oververmoeid heeft en wel
wat rust kan gebruiken. Hy zou echter naar
alle waarschyniykheii heden (Zaterdag) zyn
audiëntie hervatten.
Spnnjo.
De militairo censuur doet zich steeds met
strengheid gelden tegenover de pers. Zoo
ondtrcrukt zy elke vermelding in de dag
bladen van een anarchistische samenzwering
tegen „oen staatsman", waarvan de „Epoca"
onlangs gewag heeft gemaakt. Die samen
zwering moet gericht zyn tegen het leven van
den minister-president Saga6ta, die op den
verjaardag van den op zyn voorganger Canovas
del Castillo gepleegder£moord —8 Augustus
ook bestemd was om door moordenaarshanden
te vallen. Te oordeelen naar wat daarvan is
uitgelekt, zou dit komplot door anarchisten
z(jn gesmeed. Het lot zou, om Sagasta te
vermoorden, een zekeren Bisbal hebben aan
gewezen, die vroeger betrokken is geweest in
de naar aanleiding van den aanslag van Bar
celona gevoerde processen. Bisbal, die op
Montjuich gevangen gezeten heeft, moet onlangs
begenaoigd zyn; men gelooft, dat de regeering
zyn spoor heeft gevolgd en hem heeft laten
gevangen nemen; maar in regeeringskringen
legt men de grootste terughoudendheil aan
den dag.
Ook de republikeinen beschouwen het
huidige oogenblik als geschikt om van zich
te doen sprekeD. By Alcala de Chivert, in ce
provincie Castallon, hebben zy ec-n opstootje
verwekt, dat echter nogal onbeduidend scbynt
geweest te zyn. Een bende van een handjevol
gewapenden heeft een douanepost aangevallen
en dien ontwapend. Cavaleristen en gendarmen
uit Valenga zitten hen na.
Hoe onbeduidend dit voorval op zichzelf
ook is, het hoeft toch als symptoon beteekenis.
Anarchisten, Carlisten en republikeinen trach
ten, hoezeer dan ook met verschillende middelen
en op verschillende wegen, party te trekken
van den tegenwoordigen toestand der regeering.
Of de stemming in het land den revolution-
nairen stroomingen gunstig is, moet eebter
nog blyken.
Oostonrjjk-Hong.-Monarchïq.
De Hongaarache minister-president, baron
Banffy, is te Weenen aangekomen, waar een
beraadslaging van ministers plaats had. Banffy
gaat Zondag naar Ischl, waar hy een samen
komst zal hebben met keizer Frans Jozef,
graaf Thun, den Oostenrykschen premier, en
graaf Goluchowsky, den gemeensthappelyken
minister van buitenlandscbe zaken.
Het gerucht, dat het Oostonrykscbe parle
ment in September byeengeroepen zal worden,
wordt bevestigd.
Rusland.
De Zweedsche geleerde Martin heeft in het
Krernl te Moskou een groot deel van den
Zweedschen oorlogsbuit uit den dertig-jarigen
oorlog ont.'ekt. By een nader onderzoek van
de geschiedkundige rykdommen van de schat
kamer in bet Kraml is hem gebleken, dat het
grootste deel der zilveren vaatwerken en
sieraden geschenken zyn van Zweedsche
koningen aan keizers van Rusland. Deze ge
schenken, meer aan honderd in getal, zyn
van reusachtige afmetingen en kostbaar be
werkt. De meeste zyn vervaardigd in de
beroemde werkplaatsen van Augsburg en
Neurenberg en hebben dus ongetwijfeld deel
uitgemaakt van Gustaaf Adolfs oorlogsbuit.
Professor Martin heeft verlof gekregen om
deze kostbaarheden t9 photographeeren.
TransvaaL
In de met de laatste mail ontvangen
Transvaalsche „Volksstem" komt het vol
gende voor:
„De aanstaande plechtige inhuldiging van
Wilhelmina tot Koningin der Nederlanden
heeft niet nagelaten in Zuid-Afrika, meer
speciaal in de Z.-A. Republiek, warme belang
stelling gaande te maken. In menig opzicht
heeft ons land veel to danken aan het volk,
waarover weldra de laatsto Oranjetelg tot
regeeren zal geroepen worden; en niettegen
staande in officiöele Transvaalsche kringen
zoo nu en dan is toegegeven aan de vyanaige
gevoelens, welke vanouds by een kleine
minderheid onzer bevolking tegen de „kazen"
zich placht te openbaren, toch waardeert de
Transvaalsche burgery oprechteiyk de deugden
der „Hollanders" en worden hun eigenaardig
heid en gebreken met lankmoedigheden opge
wogen tegen de onmiskenbare verdiensten
dezer immigranten.
„Vandaar, dat de troonsbestyging van
Koningin "Wilhelmina niet enkel by de Trans
vaalsche onderdanen Harer Majesteit, doch
ook by talryke geboren en genaturaliseerde
Transvaalsche burgers sympathieke aandacht
verwekt. Onze regeeriDg heeft in de presidents
aanspraak tot den Volksraad het verzoek
gericht om den kroningsdag te maken tot
een offlciëelen feestdag, geiyk ook de jubileums
dag van Hare Britsche Majesteit verleden jaar
officiöel herdacht is geworden. Indien de
Eerste Volksraad gunstig beslist over bet
aanzoek der regeering, zal die beslissing niet
nalaten een goeden indruk te maken op de
talryke Transvaalsche Hollanders, wier streven,
om getrouwe ingezetenen der Z.-A. Republiek
te zyn en te blyven, me.-rmalen, gedurende
moeilyke dagen, is te voorscbyn gokomen.
„We hopen, dat de in onze Republiek
wonende Nederlanders van harte zullen mee
werken tot 't succes der ontworpen feestelyk-
heden; KoDingin Wilhelmina verdient ten volle
de hulde, welke haar wordt bereid. Er kunnen
voor het Nederlandsche volk en voor Neder
lands Vorstin dagen aanbreken van stryd en
worsteling; de Europeesche politiek is vervuld
van verrassingen en de kleinere naties der
wereld hebben onrustbarende vooruitzichten
te wachten. De taak, welke voor de aan
staande Koningin is weggelegd, is zwaar en
kommervol; het komt haar toe, dat overal,
waar een Hollandsch hart klopt, de inhuldi-
gingsdag aanleiding peve tot de manifestatie
van welgemeende heilwenschen."
Door een onzer stadgenooten werd van
een te Pretoria woonachtig familielid het
ontwerp-programma van do aldaar te geven
feesten ontvangen. Hy gaf er ons welwillend
inzage van. Er blykt uit, dat zy by genoeg
zame deelneming een geheele wéék zullen
duren, namelyk van Woensdag 31 Augustus
tot en met Dinsdag 6 September, hoofdzakelyk
in het Burgerspark, waar te dien einde een
reusachtig tydeiyk feestgebouw zou worden
opgericht, dat 1200 personen zal kunnen
bevatten:
Woensdag 31 Augustus: 8 uren 's voorin.
Klokkenluiden van alle kerken te Pretoria.
10 uren 's voorm. Toepasselyke godsdienst
oefening in do kerk der Gereform. Gemeent0,
Kerkstraat West. 12 uren. Herhaling van het
klokkenluiden, en daarna plechtige opening
der feestelykheden in het versierde feestge
bouw in het Burgerspark; feestrede; uitvoering
van het Wilh Imus (oude toonzetting) en
andere toepasselyke zangnummers door de
„Pretoria Muziekvereeniging." 2 uren 's nam.
Aanvang van den Optocht, waaraan wordt
deelgenomen door pl. m. 2000 schoolkinderen
en opgeluisterd door twee muziekcorpsen;
gelegenheid zal wordon geopend om mede
werking te verleenen door zegewagens, eere-
wachten te paard, gekostumeerde personen,
enz., enz. By aankomst in het Burgerspark
aanvang van bet Kinderfeest; planting van
den Oranjeboom, waarby „HolJandsch Mannen
koor" toapasselyke zangnummers ten gehoore
zal geven. By het kinderfeest zal de „Centrale
Club" haar medewerking verleenen. 4 uren
'snam. Herhaling van het klokkenluiden.
8 uren 'e nam. Aanvang van het avondfeest
in het schitterend verlichte Burgersp^rk.
Groot concert in de muziektent, afgewissell
door muziek in het feestgebouw. Na afloop
van het concert bal in het feestgebouw.
Donder Jag 1 September: 8 uren 'snam.
In het feestgebouw Groote Tooneeluitvoering
door de Rederykerskamer „Onze Taal" met
medewerking van de orkest-afdeeling der
„Pretoria Muziekvereeniging."
Vrijdag 2 September: 8 uren 'snam. In
het feestgebouw groote uitvoering van de
„Pretoria Gymnastiekvereeniging" met mede
werking van de zang-afdeeling der „Pretoria
Muziekvereeniging." Na afloop bal.
Zaterdag 3 September: Van 10 uren 's vm.
tot 5 uren 's nam. Wielerwedstrydan en Oud-
Hollandsche Volksspelen in het Beréa park
onder leiding van de Pretoria Toeristen-Wiel-
ryder8club „T.H.O.R."; 1-myi-, 3-myi en 5 ray]
wedstryden; hardloopen met hindernissen;
kinderspelen; mastklimmenzakloopenspriet-
loopen, enz., enz. 8 uren 's nam. In het feest
gebouw prysuitdeeling, gevolgd door uitvoe
ringen der Schermvereeniging „De Vrye
Wapen1 roeders" en van de Tooneelveroeniging
„Holland."
Maandag 5 September: 8 uren 'snam.
Schitterende Fakkeloptocht door Pretoria's
6traten, met twee muziekcorpsen, welke op
tocht alleen by algemeene deelneming zal
doorgaan. Samenstelling van den optocht:
de deelnemers op r(jen van vier, aan weers
zijden geflankeerd door een dubbele fakkelry,
door Kaffers gedragen; zoo mogelyk vooraf
gegaan en gevolgd door bereden personen.
Dinsdag 6 September: 6 uren 30 m. 's nam.
Diner in het Grand-Hotel, waarvan de kosten
geheel door de deelnemers moeten worden be
streden. 8 uren 's nam. In het feestgebouw
groote uitvoering van „Hollandsch Mannen
koor" met toepasselyke zangnummers. Tot
sluiting der feestelijkheden bal in het feest
gebouw.
Het Uitvoerend Comité bestaat uit de hoeren
M, E. De Wildt, Voorzitter, J. H. Hollenbacb,
Vice-Voorzitter, A. Westenberg, K. D. Van
der Hoop, O. Blaauw, W. M. Nyenes, D. Bal-
foort, J. A. De Ruyter, B. H. De Haas, C.
De Roy, S. Zeldenrust en J. H. Van Zuylen,
Secretaris.
Uit Pretoria wordt gemold, dat met den
Britschen commissaris de volgende schikking
getroffen is ten aanzien van Swazieland:
Boenoe zal op de grens van Swazieland aan
de Transvaalsche regeering overgeleverd
worden; dan zal hy voor den landdrost
terecht staan.
Aan de „N. R. Ct" werd, d.d. gisteren,
uit Batavia geseind:
„Dinsdag verrasten onz9 troepen uit Tjot
Geuëh een bende van Toekoe Oemar te Geude
Reumbajan; de vyand liet 24 dooden en 24
geweren achter. Onze verliezen bedroegen
één marechaussee gedood en drie gewond.
Heden gaan twee compagniön van het 6de
bataljon onder majoor De Jongh over Selimoen
naar Lamteba, om daar een legerplaats te
vestigen ter bescherming van de bevolking."
De correspondent van het „Hbld." te
Batavia seint onder dagteekening van heden
„In den nacht van den 9Jen zyn Oemars
troepen overvallen by Geudi Reumbajan (IK
Moekims Keumangan).
„Gedood 24 Atjehors, Pnzcrzyds één ge
sneuveld, drie gewond.''
Brieven uit Indio.
Amice Ltidsch Dagblad I
In myn laatste bericht repte ik tnetl
enkel woerd over het ongezonde kenter]
weer. Uw Bart heeft daar thans meerei
vinding van opgedaan en heeft van
een gesloten klamboe dagen mogen
naar den afwisselenden regen en xannetë
En een koorts, Amice, neen maaatf En tfi'!
natuurlijk weg uit Batavia naar d
Juist was het bier te Batavia byxonder
ressant. In alle hoeken en gaten werden]
maar politieke lichten ontdekt. Kleine
zaken hebben groote gevolgenNiet, CiJ
de benoeming van den nieuwen vice-presj.
van den Raad van Ned.-Indiö „een Rj
oorzaak" wil noemen; maar ik. gebruik]
spreekwoord bier alleen om zyn tweede fe
nl. „de groote gevolgen". Die benoeming J
de topic of the day en werd heftig
seerd in afkeurenden zin.
Het praatje, dat de minister den aa;J
wezen opvolger van den heer Gallois
seerd zou hebben uit persooolyke wraaknetj
over onaangename quaesties en geschil;!
destyds tusschen „den heer" Cremeren!
ambtenaar" Scherer te Deli gerezen, laat 1
als onaanneraeiyk voor hetgeen hst is. g
eenige, dat ik geneigd ben den oatstiehi
hier toe te geven, is bon beweren,, dati
goed een Gouverneur-Generaal de teugelsi
het bestuur in handen kan nemen, ook 1
is hy nooit buiten Holland geweest ea|
gelooft by, dat hier te Batavia de konmgfctjjjJ
langs de straten loopen als by u te LejJ
de hondenimmers, by k r y g t adviezsn i
den Raad, die steeds bestaan heeft uit mana^
rie van alle Indische toestanden perfect!
de hoogte waren. Eon vree-president
adviezen geven over toestanden en zaktj
die men alleen dan kan beoordeelen, wanss
men ze heeft medegeleefd,, heeft zien
voelen worden; m één woord Indisch htj
leeren denken.
In deze redeneering ligt veel waars. Jon
energieke mannen, die voor heelwat
voudiger posten uitkomen, geassisteerd cd
een lieve, flinke Hollandscha vrouw, vo.la
hun energie verslappen en kunnen beteerd
jaar niet met lust hun taak vervullen, omd
ze gebukt gaan onder het baar zyrt Door d
zonaigen tegen gebruiken en regels,
door het beschaafde deel der bevolking
een land zyn aangenomen, maakt, men, i
belacheiyk. De angBt hiervoor doet
nieuweling in Indië aarzelend optreden tottj
er is ingeleefd.
Welnu, er bestaat gegronde vrees, datli
nieuwe vice-president deze phase zoowtl u
zyn ambteiyk als in zyn particulier leven moii
doormaken als ieder ander. D^ heer Schei
heeft zyn ontslag IngeoLmJ als lid van cgj
Raad van Ned.-Iniiö.
Over myn reis over Java wiL ik niets ver-I
tellen. De Franscben en Engdamen leveren
zooveel reisverhalen over deze koloniën, <j
ik daartegen to-h niet op kan jokken. Ted
stelligste moet ik echter opkomentegen teil
geschetter der Engelschen over de slocbUj
hotels in Indië. Op du groote plaatsen heël
men bier zeer mooie en zeer goed© hotel
de kleine plaatsen zyn aie inrichtingen tm|
bepaald luxueus, evenmin als ra Hotlanti. Via
neer men te Warmond of op een ander di
in do buurt uwer goede ouJe veste in „hefl
Hotel trekt, loopt men toch. weinig gevui|
hoogheidswaanziu te krygea dooi de dal
heerschonde luxe.
Nog een enkel woorl over het goad. I
blykt, dat öamatra de grootste rykdommal
bevat en men gerust kan spreken vanSumatnT
Goudkust. Sedert kort is bier opgericht de Möf
bouwmaatschappij Baima-Sawab. De Dansl
der directie en commissarissen garandeera!
haar ernst. Reeds tweemaal plaatsten dl
Indische bladen een mede. eeling vau dr. Kart-1
haus, myn-ing6Dieur dier Maatschappij, kl
eerste maal luidde zy'n telegram „Les résultïtil
jusqu'a ce jour sont LrilUnts." Het twErijl
bericht, in het Latyn gestrl »r sprak 141
„ma3imas auri civitias." Da weinigep.-rsonetj
die in deze Maatschappy aanceelan hebbtsj
verkoopsn tot geen prys. Een der cirecLurdl
is ilico naar het terrein vertrokken.
Van ae Peoir-expe-itie behoef ik u oidsl
te melden. Ik vind in U7/ kolommen dezelfö|
telegrammen, dia wy hier ontvangen.
Nu, Amice, spoedig meer. Gegroet!
Uw Babt.
Burgerlijke Stand.
ALKEMADE. Geboren: Alida Petronelln, D. I
van Johannes Everardus Klein en V3n Joband I
Kuiper. Jacobus Josephus, Z. van Jnhwol
Theodor Ludlage en van KIr.zina Van Wieringcn -1
Jacobus, Z. van Jan Tukker en van Pleuntjs
Vogelaar. I
Gehuwd: Johanne3 Hubertus Rube, jm-
alhier, en Wilhelmina Abelsmn, te LeeuwarJen T
Overleden: Hendricus Van der Hoorn,6.'M
echtg. van Maria Rntelland, wedr. van GatharioJ
Zandbergen. Wrllempje Petronella Ros, 3 I
D. van Gijsbertus Ras en van Dirkje Dunk I
LEIDERDORP. Bevallen: M. Van Vanct I
vrouw vau K. Mol Z. C. Zwetsloot, vrouw v&fl I
J. B. Veens wijk Z. I
Overleden: Dirk Gras, 38 j-, wonende te
Zaandam. Sara Wilheluuna De Groot, S J.
Aart Kop, 69 j., echtg. van M. Kouwenhoven
Gehuwd: Aiïe Hillebrand 24 j. en Elisabeth I
Johanna Sloos 23 j. I
LISSE. Ondertrouwd: Cornelis Van SteiO
jm. en Anna Maria Catbarina Feldmann jd-
Geboren: Reginn, D. van A. De Jong en J- L
Nagtegaal. Johannes, Z. van P. H. Van der I
en E. Col et. Alida Catharina, D. vanA.ocne-p
lingothout en T. Kurpershoek.
Overleden: Gardina Van Vaneveld, 9 y
STOM PWIJK. Bevallen: M. F. üroenewegea 1
geb. Meeuwïsse Z. M. Tetteroo geb-Wysn" I
D. W. Van der Eijk geb. Van der Wel L.
P. M. Lagerberir ceb. Van Evk Z.
ZOETER W' UDE. G e b o i e n Theodorus Ambro
sius, Z. van Ph. Tijssen en M. L Aan TeyImg -l
0 y e r 1 e d uD, De Bergh, 34 j-, 0DgebQ
