U\ 11789 Maandag 1 Augustus. A0. 1893 §eze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (§pn- en feestdagen, uitgegeven. Eerste Blad. LEIDSCH DA&BLAD. PRIJS DEZER COURRNTi Voor Loiden per 8 maandoo. t r f 1.1(X Franco per post 1.40. Afzonderlijke Nommers 0.05. PRUS DER ATVingRTHN'j'Ilfrrei Van 1 6 regels 1.06. Iedere regel meer f 0.17 J. - Groctcra letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeroD buiten de stad wordt f 0.06 berekend |])it nommer bestaat uit DRIE Bladen. Leiden. 30 Juli. Gedurende het verlof van den commis- fesria van politie, den heer R. N. Van der Maaren, van 1 tot 22 Augustus a. s., zullen [diens function waargenomen worden door den (hoofdinspecteur van politie, den heer R. Pronk. Als vervolg op de vroegere verslagen van |en afgetreden directeur, mr. L. Serrurier, t zijn opvolger, dr. J. D. E. Schmeltz, Verslag uitgebracht over den toestand van pet Rijks Ethnographisch Museum te Leiden. HU acht het zijn plicht hier te wijzen op groote verdiensten, die de afgetreden feirecteur zich om de uitbreiding van dit jluseum verworven heeft. Terwijl in 1882 volkeren van Afrika, Australië, Oceanië Amerika in het Museum zoo goed als biet vertegenwoordigd waren, terwijl van hot vasteland van Azië slechts van China eon noemenswaardig aantal voorwerpen aan wezig was en zelfs de vertegenwoordiging den Maleischen Archipel te wenschen Overliet, is heden de toestand geheel ver eerd. Voor de volken van Afrika en Amerika jostaan thans eigen afdoelingen bij het jfueeum en zijn vooral de stammen der 'tstkust van Afrika en de Amerikaansche Roodhuiden, de laatste ten gevolge der pteizen van dr. H. Ton Kate, uitstekend vertegenwoordigd. Van de cultuur der inboorlingen van Australië Jen Oceanië geeft het Museum heden eveneens Jeen aanschouvreiyk beeld. Van het vasteland van Azië verdienen de wnwinsten uit Arabië, Perzië, Siberië en foroa genoemd te worden; van de leemten, i in de vertegenwoordiging der volken van [den Maleischen Archipel aan te wijzen waren, |ijo velen aangevuld, en van de inboorlingen Andamansche en Nicobarische eilanden, [alsmede van de Pbilippijnen, waarvan vóór het optreden van mr. Serrurier geen enkel ■oorwerp aanwezig was, bezit het Museum heden belangrijke roeksen. Bovendien werd onder het bestuur van mr. Serrurier een antbropologischo afdeeling aan het Museum verbonden, die heden reeds jbijna 500 schedels en skeletten bevat, waar- Dder merkwaardige stukken van de Philip- (ynen en van den Maleischen Archipel, llsmeie een recks van schedels van het laascheiland. Op dozo wijze heeft mr. Serru- fier er toe medegewerkt het Museum wederom waardige plaats in de rij der zuster instellingen te doen innemen. De toestand der gebouwen geeft, na al hetgeen in vroegere verslagen over de ongeschiktheid voor hun doel is gezegd, been aanleiding om er verder over uit te peiden. Zooveel mogelijk worden zy door de zorgen van den hoofdopzichter der Rijks-Universiteitsgebouwen in bevredigenden loestand gehouden; dat bijna elke onweers bui schade aan daken en lekkages ten gevolge lieert, laat zich gemakkelijk begrijpen. Dat laardoor geen schade aan de verzamelingen porJt toegebracht is slechts door de uitstekende torgen der inwonende ambtenaren voor de perzameling te verklaren. J Dut deze toestand niet bestendigd kan IlU'eD, is reeds meer dan eens uitgesproken; [zou dit toch het geval zijn, de Regeering zou een groote verantwoordelijkheid op zich [laden ten aanzien der verzameling, die naar pet oordeel van alle deskundigen door haar ïtjkdom en haar wetenschappelijke waarde, fvooral wat betreft die van den Maleischen Archipel, de eerste plaats onder de Europeesche Musea inneemt. De heer Schmeltz sprak [daarom do hoop uit, dat het moeilijk vraag stuk dor oprichting van een nieuw gebouw |zoo spoedig mogelijk opgelost worde, j Door den afgetreden directeur werd er reeds herhaaldelijk op gewezen hoeveel moeilijk beden de conserveering der verzameling ten gevolge der slechte lokalen oplevert. Is daar door tot nog toe geen schade aan de voor werpen berokkend, zoo is dit toe te schrijven [aan de attentie der beambten, die het niet |aan do noodige inspanning laten ontbreken om alle gedeelten der verzamelingen geregeld aan een onderzoek te onderwerpen met het oog op do aanwezigheid van schimmel of [ongedierte. De heer Schmeltz acht zich te meer; aan Jlicht dit te verklaren, aangezien de uitwions „mesthoop", die ten aanzien va£D o® museum de ronde deed, by velen in?dwï» lande tot minder juiste beschouwingen heeft geleid, zooals hem herhaaldeiyk is gebleken. Na uitvoerige opgaaf van do aanwinsten, wordt gozegd, dat met machtiging van heeren curatoren een doublet der verzameling Japan- sche boeken in ruil tegen een ander Japansch werk werd afgestaan. De van den beer F. C. Lankamp in bruik leen ontvangen verzameling voorwerpen van West-Afrika werd door den eigenaar weder opgeëischt en aan hem toegezonden. Wat aangaat het archief van het Museum, ziet de heer Schmeltz zich genoodzaakt in het verslag melding te maken van het ver- dwyntn van een aantal in- en uitgaande brieven en comptabiliteitsstukken, welke door den afgetreden directeur uit het archief ge licht en medegenomen zyn. De heer Schmeltz heeft, zoodra hem dat bleek, daarvan aan hoeren curatoren mededeeling gedaan. De dringendste eisch is en blyft een nieuw gebouw en het is to weoscheD, dat de door den tegonwoordigen Minister van Binnen- landsche Zaken genomen maatregel, het Museum weder tot een zelfstandige Rijks instelling te verheffen, de bereiking van dat d09l moge vergemakkelyken. Wordt tot de stichting van een nieuw ge bouw overgegaan f), dan ware het raadzaam om den Museum Inhoud te splitsen, zooals dit hier te lande ook reeds in 's Ryks Geologisch Museum is geschied, in eene verzameling be stemd voor bet publiek, en eene voor de wetenschappeiyke studie. Terwijl do eerste op de gewone wy'ze tentoongesteld moet wordeD, kunnen de tot de tweede behoorende voor werpen in kasten met laden en op andere min kostbare wijze geborgen worden. Daar gelaten' dat op die wyze de bezoeker van het Museum niet met een groote massa van voorwerpen, die voor don oningewyde uiter lijk op elkaar gelijken, wordt ovtrstelpt en hy een duidelyker beeld ontvangt van de Etbnographie van een of ander volk, levert de voorgestelde splitsing nog het groote voor deel op van besparing aan plaatsruimte en aan uitgaven. Wederom is een volkerengroep, die van Siberië, onder de aanwinsten voor het eerst vertegenwoordigd. Een vermeerdering van het opzichtersper- soneel is dringend wenscheiyk, vooral met het oog op den grooten omvang, dien de ver zamelingen van het Museum gaandeweg heb ben verkregen en de verspreiding over de verschillende, ver van elkander gelegen ge bouwen. Bovendien doen de tegenwoordige opzichters niet alleen als zoodanig dienst, maar zyn ook met andere werkzaamheden, de een met scbryfwerk, de ander met werk in verband met de vervaardiging van den cedelcatalogus, de derde met het repareeren van voorwerpen en het maken van gipsaf gietsels en de vierde met het photograpbeeren van voorwerpen belast. Vermeld wordt, dat de heer Schmeltz zich niet verantwoord heeft geacht, de prachtige verzameling Indische klesderdracbten, in 1894 te 's-Gravenhage tentoongesteld en daarna op bevel van H. M. de Koningin-Regentes in het Museum gedeponeerd, langer in kisten opgesloten te laten liggen. Met uitzondering van eenige stukken van zeer grooten omvang is die verzameling thans ontpakt, over de betreffende afdeelingen ver deeld en, zoo goed en zoo kwaad het ging, in de bestaande kasten tentoongesteld; daar door is htt gemakkeiyker voor een behoor- ïyke conserveering dezer, voor de kennis der kleederencracht der volken van Nederl.-Indië zoo hoogst gewichtige verzameling, die meer malen de aandacht van buitenlandscbe ge leerden heeft getrokken, zorg te dragen. Het drukken der beschavingen van nieuwe schenkingen werd gestaakt, omdat de kosten niet aan het nut van dien maatregel hebben beantwoord. Hiervoor zal een andere, en naar de heer Schmeltz hoopt, doelmatiger regeling worden getroffen. Hier ter stede is bericht ontvangen, dat don 13den Juni jl. in den CoDgo (Zuid-Afrika) is overleden onze vroegere stadgenoot de heer Th. Stafleu, die sedert anderhalf jaar aldaar vertoefde. Wegens do ongezondheid in die streken was by door de Maatschappy, door wie hy was aangesteld, in den laatsten tyd naar een gezonder klimaat overgeplaatst. De ODgelukkige bereikte den leeftyd van slechts 23 jaren. U Naar wij vernemen, bostaat er werkelijk eenig uitzicht, dat or een nionw mueoum-gobouw zal komen en heeft Leiden kans dit te krijgen, immera moet men zich reeda onledig honden met het maken van voorloopigo plannen da&rtoo. Bed. L. D, Prof. dr. C. P. Tiele alhier is benoemd tot lid van de „American Philosophical So ciety". Een Amerikaansch geleerde, hoogleeraar aan een der universiteiten der Yereenlgde Staten, die op het oogenblik in ons land vertoeft, deelt aan de „N. R. C." met dat bericht de volgende byzonderheden over de „American Philosophical Society" mede: „Het genootschap, in het midden der vorige eeuw door Benjamin Franklin gesticht, is de oudste zoowel als de meest geëerde weten schappeiyke academie der Unie. Onder zyn voorzitters zyn er zevtn later president van de Yereenigde Staten geworden. De handelingen van het genootschap (Pro ceedings and Transactions) bevatten mede van bet belangrykste, dat Amerikaansche geleerden tot de wet-.nschap hebben tygedragen. Onder do werkende leden vindt men tegenwoordig de eerste mannen in alle vakken van weten schap uit de Vereenigde Staten. Het genoot schap vergadert nog altyd in het gebouw, waarin het werd opgericht. Het heeft een kostbare boekery met vesl zeldzame hand schriften en een belangwekkende gescbied- ktiadigo verzameling." Naar wordt gemeld, is het pand, gelegen aan het Rapenburg alhier, vroeger bewoond door wyien prof. dr. J. H. Scholten, door het Ryk aangekocht. In den gevel van het hui3 aan de Garenmarkt, vroeger bewoond geweost door mr. J. R. Tborbecke en thans bewoond door prof. dr. T. H. Mac Gillavry, is een vierkante wit marmeren plaat aangebracht, waarin de naam van dien staatsman met zwaar vergulde letter. Voor de akte Engelsch lager onderwys is geslaagd de heer A. C. Zyderveldt, van Alfen aan den Rijn. De Opper Ceremoniemeester van H. M. de Koningin brengt ter al/emeene kennis, dat de dames, die te Amsterdam baar op wachting wenschen te maken aan H. M. de Koningin, gedurende het verblijf *an Hoogst- dezelve in de hoofdstad in do maand September a. s., zich daartoe schriftelyk tusschen 1 en 10 Augustus zullen moeten wenden tot Harer Majesteits dame du palais mevr. Van Loon Egidius, te Amsterdam. De gelegenheid tot bet maken van opwach ting aan H. M. zal bestaan op de receptie in den avond van 5 September a. s., tot welke receptie echter uitsluitend kunnen worden toegelaten dames, reeds te voren aan H. M. de Koningin voorgesteld, en hetzy te Amsterdam woonachtig, hetzy, voor zooverre de provinciën betreft, op een der vroegere jaarlyksche soirées of recepties te Amsterdam ontvangen. De Opper-Ceremoniemeester brengt tevens ter kennis van allen, die wenschen te worden toegelaten tot den Cour van gelukwensching, te houden door Haro Majesteit de Koningin in het Koninkiyk Paleis te Amsterdam, op Woensdag 7 September a. s., des namiddags te 4 uren 30 m., dat zij zich zullen moeten inschreven op de lysten, welke ter inteekening zullen zyn nedergelegd in bovengenoemd Paleis, van af 1 tot en met 10 Augustus a. 8., dagelijks van des voormiddags 10 tot des namiddags 4 uren, Tot den Cour kunnen worden toegelaten autoriteiten, particulieren en deputatiën uit Amsterdam en uit de provinciën, met uitzon dering van die uit de provincie Zuid-Holland. Uit het jaarverslag der „Vereeniging voor Evangelisatie onder de militairen in Ned.- Indië" blykt, dat het ledental thans bedraagt 208, dat der begunstigers 25. Het eigenlyke arbeidsveld der vereeniging onderging geen aanmerkelijke uitbreiding. Den 23sten Dec- '97 werd te Padang-Pandjang een militair tehuis ingewyd. Op voordracht van het bestuur is door het gouvernement tot zendeling leeraar voor de kolonie Poespo (residentie Pasoeroean) be noemd en aangesteld de heer P. Yan den Bos. Uit de rekening en verantwoording van den penningmeester blykt, dat de inkomsten der vereeniging bedroegen 6023.07 en de uit gaven 3874 63. Het saldo i3 dus 2148.44. De rekening tc-r verantwoording van de militaire tehuizen in Indië sluit met een voor- deelig saldo. De ontvangsten bedroegen ƒ903, de uitgaven 612. Voor den bouw van militaire tehuizen is naar Indië verzonden de som van ƒ12,000. De heer Jeronimo Do Vries Gzn., predi kant by de Doopsgezinde Gemeente te Haarlem, hoopt Donderdag 4 Aug. a. s. den dag te herdenken, dat hy vóór 25 jartn aldaar als predikant werd bevestigd. Wegens de voorberadende werken ten behoeve der aanstaande vloot-rovue op het Hollandsch Diep, zal een schout-by-nacht eenigen tyd te Moerdyk zyn intrek nemen om persooniyk toezicht te houden. De luitenant ter zee 2de klasse N. Maats wordt met 6 Augustus a. s. geplaatst aan boord van Hr. Ms. artillerie instructieschip „Bellona", zynde de plaatsing van don luit ter zee 2de kl. B. Schreuders aan boord van dien bodem ingetrokken. De adelborst 1ste kl. by de Koninklijke Nederlandsche Marine reserve P. Van Huizen wordt met 16 Augustus a. s. geplaatst aan boord van Hr. Ms. instructieschip „Gier". De 125 man van het 3de reg. huzaren, te 's Gravenbage in garnizoeD, die tydens de inhuldigingsfeesten te Amsterdam zullen op treden tot ondersteuning van de maatregelen tot handhaving der orde, zullen staan onder bevel van den majoor Bolle, van dat corps. In de laatste zitting van den gemeente raad te Baarn werd een schrijven voorgelezen van de Baamsche Bouwmaatschappy, waarin deze mededeelt, dat byna al haar gronden (indertijd aangekocht van wijlen Prins Hendrik) thans verkocht zyn en zy dus staat ontbonden te worden. Alleen zyn nog overgebleven enkele kleine terreinen, wogen en bermen, in het Prins-Hendrikspark gelegen, welke eigendom men thans de Maatschappy gratis aan de gemeento aanbiedt. Deze schenking werd door den Raad onder dankbetuiging aanvaard. Aarlandcrveen. (Dorp). Voor den ruiter- optocht, tydens de inhuldigingsfeesten alhier te houden, hebben zich 43 deelnemers aangemeld. Katwijk. Van de baringvisschery zyn binnengekomen de volgende Katwyksche loggervaartuigen: „Maria" KW. 59, schipper Huig Van da Plas, reeder N. Haasnoot, met 14 last; „Willemina" KW. 1, schipper Jacob Haasnoot, reeder F. E. Meerburg, met 11 last; „Diederika Adriana" KW. 96, schipper Jacob Plug, reeder W. Tom, met 14 last. Noordwykerhout. In de laatste vergadering van de commissie voor het inhulaigingsfeest werd het door de veelheid der te behandelen punten nogal laat en aan het laatst bespro kene niet die aandacht geschonken, welke het verdiende. Het betrof hoe en waar de inschrij ving van deelnemers aan de volksfeesten zou plaats hebben. Na weinig of ge6n discussie werd de regeling aan den voorzitter overge laten. Nu werd gisteren door aanplakking bekend gemaakt, dat do commissie voor dat doel zitting zal houden in de volgende lokalen met „vergunning": 10 Augustus by de Wed. Koster in den Ruigenhoek, 11 Augustus ty Doornbos te Pietgyzenbrug, 12 Augustus in het Wapen van Noord wykerhout en 13 Augus tus in het hotel „Het Rechthuis", telkens des avonds van 7 tot 8 uren. Door deze regeling worden du3 kinderen beneden 16 jaar, die mee wenschen te dingen, genoodzaakt een lokaal te betreden, waar sterke drank wordt verkocht, en dit acht uw correspondent niet zonder bedenking. Het gevaarlyke zal hy wel niet behoeven aan te toonen on ongaarne zou hy medewer ken tot het doen van den eersten stap in die richting. Gelukkig is de tyd vèr genoeg om ook hierin nog wyziging te brengen. De milicien-verlofgangers C. Van den Berg en N. Van den Ameele zyn in werke- lyken dienst opgeroepen en moeten zich op 2 September a. s. in hun garnizoensplaats Leiden bevinden. OudeAVetcring. De arbeider L. De ZaDger, in cionst by den heer H. v. d. Salm, is in den voormiddag met paard en wagen op hol geslagen. De man geraakte onder do wielen en werd deerlyk gekneusd; o. a. werden hem twee diepe wonden aan het hoofd toegebracht. Onmiddellijk werd hem heelkundige hulp ver leend doer dr. Keyzer. Rijnsburg. Op Dinsdag 16 Aug. van 3l/a uur en "Woensdag 17 Aug. van 9 3'/* u- za* iQ bet schoolgebovw in do Kerk straat gelegenheid worden gegeven totheryk van maten en gewichten. Roclof-Arendsvecn. Het comité voor het inhuldigingsfeest alhier is tbaos met zyn programma gereed. Op Donderdag 15 September zullen om 10 uren des voormiddags onder het luiden der klokken en het gebulder van het geschut, de kinderen van beide scholen albier, begeleid door het geheele feestcomité, in optocht naar het Raadhuis trekken en daar, in vereeniging met de kinderen van Nieuwe-Wetering, tegen over den vertegenwoordiger der Koningin in de gemeente, eenige liederen zingen. Vervolgens maken zy een feostwandoling door de geheele Veen van Noord tot Zuid. Na afloop réunie in de schoollokalen, waar de kinderen worden onthaald. Om twee uren 's namiddags corso van velocipedes, waarby pryzen worden uitgereikt voor de fraaist versierde fietsen en de mooiste ko8tumes. Om halfvier: vólocipède-wedstrijd voor jonge lieden. Om halfvyf: een volksspel, bestaande in mastklimmen. Om halfacht: vuurwerk op het Brasemer- meer. Om halftien: fakkeloptocht (gekostumeerd). Al deze nummers worden opgeluisterd coor de muziek van het gunstig bekende fanfare corps alhier. De door het comité te versieren bruggen worden des avonds schitterend geïllumineerd. De toren zal op een hoogte van ongeveer 30 M. met bengaalsch vuur in verschillende kleuren worden verlicht. Ook de armen van Roelof-Arendsveen zulPn door een milde feestgave in de gelegenheid worden gesteld, om van harte te kunnen medejubelen by "Wilhelmina's troonsbestygingl Zoeterwoudo. Ten gevolge van het ongun stige weder in het begin van een hooityd, is de oogst van dat gewas in het algemeen in deze gemeente niet meegevallen. In aller haast en goed droog of niet, werd het hoji in de bergen opgeborgen en als onvermydelük gevolg daarvan bleef het broeien ni-t uit. Reeds verschillende bergen in do Weipoort, aan den Vliet, in het Westeiade zyn uitge haald, sommige zelfs voor de tweede maal. Nog by herhaling worden de hooiboren, die by de brandspuiten aanwezig zyn, gehaald, en wordt in tegenwoordigheid van tweehooi- keurders de berg geboord. Aan de zorgen der hooikeurders zal het derhalve voor geen gering deel te danken zyn, indien brand, ten gevolge van hooibroei, in deze gemeente achterwege blyft. Bloemencorso. „De Kampioen" deelt nog een en andet mede over het bloemencorso, door den „Alg. Ned. Wielrydersbond" te houden te 's-Graven- bage, gedurende de inhuldigingsfeesten. Daarin leest men o. a. het volgende: De koninklijke tribune komt te staan in het Bosch op den Leidschen weg (Westzyde) met den rug naar het Malieveld, schuin ovtr do boschwachterswoning. Het contract met den architect Frowein tot levering is thans onderteekend. Zy, die 's-Gravenhage per witl op den corso-dag bezoeken, zullen hun machine kunnen bergen by de firma De Groot en Batenburg, in verhuizingen, aan het Huygens- plein. Deze geheele inrichting met baar pak huizen en bergplaatsen wordt geheel voor het berden van rywieien in orde gebracht. De rywieien worden tydens die stalling tegen brand en diefstal verzekerd en kleine reparation zullen er kunnen geschieden. Het stalgeld bedraagt slechts ƒ0.10 per rywiel (tandems 0.20, tripiets ƒ0.30). De weg, dien de stoet zal volgeD, is voor- loopig vastgesteld: Sportterrein, Laan van N. O.-Indiö, Bezuidenhout, Haagsche Boscb, Koningsbrug, Korte Voorbout, Lange Voor hout, Parkstraat, Alexanderstraat, Sophinlaan, Zeestraat, Laan van Meerdervoort, Groot-Her- toginnelaan, Koningin-Emma-kade, Laan van Meerdervoort, Javastraat, Koninginnegracht, Boorlaan, Leidsche weg, Laan van N. O. In.ië, Sportterrein. Het Bondsvaandel moet te paard worden gedragen en de vaandeldrager moet geëscor teerd worden door twee aides te paard. Ho' Bondsbestuur is nog niet overgegaan tot he benoemen van deze vaandeldragers. De consuls van Zuid-Holland hebt en be. sloten en corps mede te ryden in het corso welke stoet zal worden voorafgegaan door der wapenheraut van Zuid-Holland. Van de com missie, die zich hiervoor geconstitueerd heeft is de heer L. G. H. Graaf Van Limburg Sti- rum, te Wassenaar, voorzitter en de heer G. Gerlings, te Leiden, secretaris. Te 'B-Gravenhage heeft zich een dames-co mité gevormd met bet doel de deelneming van dames uit alle kringen zoo groot mogelyk to doen zyn. Deze commissie van protectie bestaat uit de dames: Mevrouw de baronesse De Constant Rebecque, mevrouw de baronesse De Smeth van Alphen, mevrouw Van dor Velde Van Reenen, mevrouw Snouck Hur-; gronje, mevrouw De Ruys en mejonkvrouwe Quarles van Ufford, terwyi rog eenige uit- nooaigingen, om in dit comité zitting te nemem zyn verzonden. De heer C. Doeleman, leeraar in de gymnast tiek, heeft besloten een groep samen to stellen van jongens en meisjes; de plannen daarvoor zyn zeer aardig on weinig kost baar. Reeds hebben zich eenige jongens en meisjes uit den gegoeden stand aangemeld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1898 | | pagina 1