■,i.
1/
1
Do National© tentoonstelling: ran
Yrouwonnrbeid, f
gehouden wordende op een terrein aan de Stad'
bouderalaan naby bet „Hotel de la Promenade"
te 's Gravonhage, ia Zaterdag geopend door
mevr. Gookoop De Jong van Beek en Donk
nut eon openingsrede, die terugzig óp den
volbrachten arbeid, een openbaring van kracht
en van solidariteitsgevoel, der gemeenschap
aangeboden. Dit gomeenschapswerk belette
de spreekster namen te uiten van allen, die
met een zichzelf vergetende toewydiog gewerkt
hebben, leden van verschillende commission,
plaatseiyke comités-leden, al ontbreekt nog
velen vrouwen het verantuoordeiykheidsbeséf
om te staan voor haar werk.
Het oordeol van mevr. Goekoop hierover
luidde niet zacht. Do gewone opvoeding van
het jonge meisje uit den z. g. beschaafden
etanu, zoowat voortlevende van den eenen
dag in dtn snderen, zonder vaet levensdoel,
is niet geschikt om baar voor te bereiden
op het krachtig volbrengen van eenige taak.
Maar niettegenstaande vele hinderpalen, ook
spot en verdachtmaking, kwam toch de ten
toonstelling tot stand zonder dat een enkele
der medewerksters zich overwerkte.
En nu wees z\j er op, dat zy, cie dit werk
tot stand brachten, geen „dames" zyn, doch
eenvoudig Nederlandscbe vrouwen van alle
rangen en standen, van allo godsdienstige
gezindten, politieke opvattingen en levens
beschouwingen.
Voorbereid op ernstige, scherpe, zelfs
vijandige critiok, was toen zich bewust te
hebben gestreefd naar hot geven van een
zoo getrouw mogeiyk beeld van den arbeid,
dtn toestand der vrouw in ons land, zoodat
elke eeTljjke critiek slechts bevorderen kan
het groote doel: nl. algemeene en waarachtige
belangstelling te wekken voor het vraagstuk
der vrouw.
Hierop werd dank uitgesproken aan allen,
die hot comité hielpen by het werk, mannon
zoowel als vrouwen, al is alles zooveel mogeiyk
door vrouwen gedaan, nisfc om de vrouw
voorop to stellen, maar om het zelf handelen
der vrouw te bevorderen.
Die dank gold in de eerst9 plaats don steun
eu de hoogo belangstelling door HH. MM. de
Koninginnen in deze grooto nationale zaak
getoond, gewyd aan de belangen van al Haar
M-josteits vrouwelijke onderdanen door beiden
te .schenken een gouden, 4 zilveren, 4 bronzen
medailles en door zicli thans te doen ver
tegenwoordigen door baron Taets van Ame-
rongen, Hr. Ms. kamerheer.
Ten eindo uit te drukken, dat de taak der
vrouw nooit kan zyn een op zichzelf staan ie,
maar onafscheideiyk verbonden is aan cie van
het kind, en dat waar zy strijdt voor betere
opleiding, betere levensvoorwaarden, zy
wil, dat dje vooral ten toede zullen komen
aan het kind, d. 1. aan heel de gemeenschap,
werd een kind, de achtjarige Lilly Stok,
als toekomst-craagstertjo uitgenoodigd de
Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid
geopend te verklaren.
Het kleino meisje gaf hieraan gevolg door
te zeggen: „En hiermede verklaar ik de
Nationale Tea toons telling van Vrouw, nar beid
geopend."
De jongejuffrouw deed dit op allerliefste
wyze, terwyi aan mevr. Go.koop een bloera-
geschenk werd aangeboden coor m J. Hinlopen
namens alle modewerkenden aan de tentoon
stelling.
Toen was het woord aan de toonkunst.
Mej. Cornólie Van Oosterzee besteeg htfc
joiiam en leidde met vaste hand haar eigen
werk, dat zeer hoogo eischen st.lt aan de
uitvoerenden: het Utrechtsen© orkest van
Hutschenruytcr en bet dameskoor, maar dat
na de korte, stemmige introductie frisch en
sonore, krachtig en lieflijk klonk en geheel
in overeenstemming met den tekst door
mevr. Snijder van Wissenkerke.
Mej. Anna Capel, pas uit Berlijn terug
gekeerd, oogstte algemeene toejuiching in;
haar beeriyk sopraangeluid wekto warmte in
de harten der toehoorders en bet koor kweet
zich uitstekend van zyn mosiiyke taak. Vooral
het slotgedeelte werd op voortreffeiyko wyze
vertolkt en wekle wezcniyke bewondering
voor de componist?, zoowel als voor de uit
voerenden. De indruk was zoodanig, dat de
toejuichingen ternauwernood ondtrdrukt kon
den worden tijdens de uitvoering, en na het
slotaccoord was er geen einde aan het applaus.
De cantate had ten dotl te dotn uit
komen hoe ook do vrouw zich moet ont
trekken aan de duisternis en zoeken moet
naar het licht van vrye ontwikkeling, van
wetenschap cn kunst en van zelfstancigheid.
De aanblik van de groote zaal der tentoon
stelling was tyzonder fraai, dank zy den
keurigen toiletten van de dames op het podium
on ia de zaal, die geheel gevuld was door
een groot publiek van belangstellenden.
Onder do mannelijke autoriteiten werden
opgemerkt allereerst de vertegenwoordiger
van H. M. do Koningin baron Tatts van
Amtrongen in uniform, alle ministers, be
halve dia van oorlog, de vertegenwoordigers
van Frankryk, Belgiö, Engeland, Spanje, de
nuntius, de commissaris der Koningin mr.
Fock en vertegenwoordigers van bet gemeente
bestuur (de burgemeester was door een sterf
geval in de familie verhinderd).
Men wacbtto met do opening tot halftwee
toan do prins van Solo in uniform van lalt.-
kol. van het Indisch leger werd binnengeleid
in gezelschap van den heer Schouten. Toen
betrad de ziel van deze geheele tentoonstelling,
movr. Gookoop, het podium en sprak de
bovenvermelds oponingsredo uit, kalm en
duidelijk nadruk leggende op enkele zinsneden
on warm toegejuicht door alle aanwezigen.
Onder bazuingeschal van 't orkest werden
een schat van bloemstukken aan do componiste
en de dichteres van de cantate aangeboden,
terwyi de heer Arnold Spoel, die ht kunst
werk had ingestuleerd, een kolossalen krans
ontving. Yan alle zyden, ook door de ministers,
werd do componiste gecomplimenteerd. Deze
opening was een wezenlyk succes en een
waardig begin.
Hierna werd eon tocht door de zalen, enz.
ondernomen.
Gedurende de tentoonstelling verschijnt in
26 nummers e6n courant, getiteld„Vrouwen
arbeid", onder redactie van mejuffrouw W. A
Naber. Het eerste nummer bevat o. a. een
gedicht van mevrouw Helena Lapidoth—
Swarth, getiteld: „Geleiden".
Deze courant zal geregeld de programma's
bevatten van congressen, uitvoeringen enz.
De tentoonstelling had gister»n druk bezoek.
De kampong-bewoners haddon niet te klagen
over gemis aan b. langstelling. Velen offerden
het eztra kwartje om ia het Bomeosche huis
de batiksttr en de weefster aan den arbeid
te zien, in een ander huisje een reep pompel
moes te eten, een Soerakartascho haar rystpot
te rim klaarmaken en haar op den passar
als groen ten vectster te begro-.ttn, welke
kennismaking by begroeten bleef, want van
de groenten en vrachten was geen afzet.
De gamalang liet zich haast heel den dag
booren ter begeleiding der vecht- en dans
voorstellingen in keurige kleedyen door de
vechtende en dansende mannen en vrouwen
van het gezelschap. De vrouwen zyn meest
allen jong cn een zinnetje Ho.lancsch gaat
haar ni-.t moeilijk af.
In de congrcsüal gaven de dames J.Calp,
E. Polak, B. Van Mtfkestyn, G. Janette Walen,
T. Koenen, B. Boese, O. Isaac, B. Koopman,
D. De Louw ea B. Timmermans, allen leer
ling» n van mevr. Bosmans Benedicts en mej.
C. Van Santen, tetraressea aan het conser
vatorium, te Amsterdam, een vocale en in
strumentale uitvoering.
De teweegkracht in da industrie-zaal deed
zich wegens den Zondag niet geilen.
In de afdeelrag West Indie prykte in den
vollen zin vao het woord een Paramari oachs
negerin in groot Zonaagsko6tuum met een
aardig Holland&ch praatje voor iedere en, die
er van gediend was.
EEK S TE H A Si EK.
Nicuio pantser schip.
In ztjn antwoord op het afdelingsverslag
der Eerste Kamer, betreffende het wetsontwerp
tot verhooging van het Hoofdstuk Marine voor
1898, blijkt do Minister van oordeel, dat ook
voor de koloniën een zoo krachtig mogelyke
zeemacht cringend noo zakeiyk is. Wy moeten
onze strijdkrachten te water en te land op
zoodanige sterkto Irengen en bonder, dat niet
iedere mogendheid zoüder inspanning ons do
w.t kan stellen en dat by ton algemeencn
oorlog men zich er voor zal wachten om ons
zonder dringonde noo:zaak tot vyand te maken.
Al wachten veel sociale vragen op oplos
sing, der Regecring megen niet de gelden
onthoudt n worden om de strydkrachten van
den Staat op de ver ischto sterkte te bouden,
al leveren die gelden geen dadelyk zichtbare
rente op.
Do opmerkingen van leden omtrent het
verschil van inzicht tusschen opvolgen Je
ministers en zelfs tusschen het standpunt, coor
dezen Minister vroeger en thans ingenomen,
weerlegt de Minister met de opmerking dat
veranderde toestanden in verband met voor
uitgang op toclraisch en maritiem gebied voort
durende verbetering van ni.uw aan te touwen
en wyziging in de bestemming van het be
staande materieel noodzakelijk maken; daar
mede gaat evenwel volstrekt niet gepaard
een ongeschikt worden van dat bestaande,
zoolang het coor de ontwikkeling van de tech
niek nog niet te veel aan militaire btteekenis
heeft verloren.
Hoewel de Minister in algemeenen zin het
denkbeeld om door lespoedigden aanbouw
de noo-ige middelen coor etn leening te ver
kregen de vloot linnen korten ty«i op de
vertisebte sterkte te brengen, in principe zeer
toejuicht, meent by daartoe toch ni t te mogen
overgaan.
Dat do Minister nu een andere samenstelling
van het auxiliair eskader voorstelt d2n vroeger
doof hem werd aanbevolen, wordt verklaard
coordat do Minister rekening moet houden
met het aanwezige materièel, maar gedetlte-
lyk ook door het feit, dat de pantserdek-
schepen type „Holland" krachtiger zyn dan de
kruisers, cie de Min. zich vroeger had voor
gesteld.
Mocbt later een andere formatie wenschelyk
blyken, dan kan by den nieuwen aanbouw
daarby rekening worden gehouden.
De groote wenschelykhtid, om behalve tor
pedobooten ook slapende- of electro-scbok-
myoen in Indió in de vaarwaters aanwezig
te hebben, beaamt do Min., maar dat vraag
stuk, dat tot het gebied der Indische Pvegee-
ring behoort, is wegens plaatselyke omstan
digheden niet gemakkelijk tot oplossing te
brengen.
In algemeenen zin Is de Minister tegen
het toevoegen van torpedotooten aan een
eskader, omdat cie daardoor te veel in zyn
bewegingen wort belemmerd.
De Min. hoopt te 2jjner tyd de Staten-
Generaal te zullen kunnen overtuigen van
de noodzakeiykheid, om spoedig met den aan
bouw van een tweede schip te beginnen, ten
einde op dort gewenschten tyd het auxiliair
eskader in O.-Indfê op de by de konioklyke
besluiten van 1890 ea J897 vastgestelde
sterkte to brengen.
Ernstig is door den Minister overwogen of
hot mogeiyk is hot nieuwe paotserscblp of-
en defensief nog krachtiger t9 mi ken dan
voorgesteld is; aangezien dat echter niet
mogtlyk is gebleken, zonder in to groote
afmetingen te vervallen, ie hiervan moeten
worden afgezien.
Gereilde perceelon.
Gehouden verkoopirig in het Notarishuis
aan Den Burg alhier, op Zaterdag 9 Juli, ten
overstaan van:
lo. Mr. J. A- F. Coebergh, notaris te
Leiden, de Btoomhoutzagery „'t Anker", met
de daarby gelegen gebouwen en «enige p?r-
ceelen water onder Zoeterwoude, niét gegund
Het perceel bouwgrond te Leiden aan den
Zoeterwoudschen Singel, in bod f 800, kooper
de heer J. Bink qq., voor 810; bet huis
Cboorlammersteeg 4, in bod 2250, kooper
de heer W. F. Laman qq.; het huis Vrouwtn
kerksteeg 10, in bod 1670, kooper d9 beer
W. D Roosdorp, voor ƒ1820; twee huizen
in de Angenietsnstraat 7 en 3, samen in bod
807, kooper de heer H. Van Teylingen qq.,
voor 997.
2o. W. F. Kaiser, notaris te LeidenHet
huis Ouden Ryn 69, in tod 1700, kooper de
heer P. L. Neuteboom qq., voor ƒ1900; bet
huis Morschstraat 29, ia tod 2225, kooper
de heer S. J. Delfos qq., voor 2226; het huis
Koenesteeg 28, in bod ƒ600, koop6r de heer
N. Le Feber, voor ƒ614.
3o. I. J. Ter Laag Czn., notaris te L iden
Het huis, schuur en tuin aan de Ryn- en
Scbiekade No. 32, ia bod 3750, koopers d»
heeren M. H. Fontein en M. De Tombe.
Burgerlijke Stand Tan Leiden.
Eerste h jwelijks-afkondiging van 10 Juli.
Mr. A. De Stoppelaar jm. 26 j. en C. De Graaff
jd. 26 j. Mr. P. J. AL AalbereoJm. 27 j. en
E. J. M. Schmier jd. 27 j. Cè&udron jm.
21 j. en C. Roosendaal jd. 21 j. N. Kriek jm.
29 j. en A. 13. F. Van Jtersou jd. 29 j. C. J.
Van Beukerink jm. 32 j. en H. C. Van Oerle jd.
25 j. C. R. Lau jm. 25 j. en J. R. Kriek jd.
22 j. M. J. Yan Yalderenjm. 28 j. en N. Stouten
jd. 25 j. P. Molet jro. 22 j. en J. Gijzenij jd.
19 j. C. Van der Meel jm. 36 j. en G. Giessee
jd. 19 j. H. Boon jm. 26 j. en M. De Graaf
jd. 27 j. H. Brinkman jm. 24 i. en J. De Best
jd. 19 j. G. M. Boo jm. 27 j. en M. J. Prins
jd. 23 j. J. C. Dullemond jm. 23 j. on J. P.
Van Siiitemaartensdflk jtL 24 j.
358ste ST1AT8LOXEKIJ,
Trekking van Ufuandag 11 Juli.
EKfiSTX KLASSE. E KR STB LUBT.
No. 5763 f2009. No. 18369 fl&OO.
No. 17221 flOOO. Nos. 448, 7373, 13239
f lO©. No. 20S61 f200. Nos. 441, 2763,
4657, 20974, 20998 f 190.
Pryzen van f2O.
147
2012
<579
6522
8781
11340
13712
35C29
18027
71
18
97
99
8663
75
30
31
75
73
2115
4633
6630
fc9-'3
89
41
63
13144
283
SS
62
37
32
11400
53
04
08
202
84
CO
38
-3COT"
115 IC
5G
157)1
18252
43
88
40»
6746
i 33
23
19?97
73
I8S14
61
2205
60i-2
0522
2 0
11608
136 08
16837
18415
87
23
16
33
9160
"11741
20
1592»
29
428
2322
18
60
57
76
23
62
Bü
38
34
6US
6957
69
11576
57
1GC03
lf 002
ro
36
CC
7003
12
11*29
14013
45
13
6.1
53
88
8
9222
12051
67
13
188.(2
35
2614
92
47
74
62
14152
89
83
37
90
6210
7170
82
12100
67
1112C
75
62
2615
«»8
7211
85
93
14226
67
80
88
2816
6379
60
9340
12285
41
67
28927
CO
26
80
61
9421
53
46
91
68
716
2903
M IC
79
28
76
65
16226
iieoi
74
15
27
7303
950C
79
86
28
1) 274
95
ai
53
15
82
12324
14 13
16413
T93U1
870
3143
cp
64
7412
08
93
43
23
194)0
79
Cl
7S17
9629
12140
1:600
30
32
549
'9
6533
64
97U
63
IC
08
84
61
"S
5651
69
48
69
26
16624
59
1130
60
ei
9872
32578
1454S
33
19! W
32
30
6726
7652
48
60
14737
65
33
1200
3100
32
86
9916
1«615
77
69
19Ü65
S-2
56
87
7733
10067
12741
«9
26
87
1103
3576
6J10
68
10-21
53
14903
16763
19717
il
364'l
27
7811
80
63
51
ICS 02
43
«6
84
30
22
203BJ
85
14903
16927
72
1411
3716
6993
32
70
93
21
47
19654
28
84
0033
7904
10443
11804
30
63
£6
30
69
49
S
G8
37
65
82
19:43
43
3S38
70
13
10667
66
160C1
85
«3
63
46
6101
17
93
13022
72
170.6
200)3
75
74
3
SO 17
10603
62
80
73
2011S
16)4
3911
10
37
9
69
16114
S3
£2
97
C
2g
61
30
92
46
SI
t»
1608
69
31
U
74
15144
83
92
20263
31
4018
36
92
10861
95
86
17210
r.0
64
4»OJ
£>4
8150
67
18269
76
37
20365
77
43
G23l
82 3
tl
12435
15.17
43
83
S3
73
37
8326
94
86
22
(.0
20414
97
4204'
64
60
#0
13623
03
17861
17
1745
24'
«1
67
10100
32
16S23
14
34
67
47!
6353
84" 6
20
96
32
17580
49
1820
75
72
82
47
13C37
76
8»
20613
29
87
64 &o
89
62
49
16402
17622
2DB6)
1323
4053
81
94
11107
63
33
71
20173
79
67
«3
8607
21
71
36
77
VOBi'B
£0
4419
6525
33
1.240
92
89
17726
20' 00
20 5
ii
26
45
61
13705
9C
83
23
27
4602
47
49
tü
11
15311
17864
67
32
De „Bourgogne."
Merkwaardig mag het heeten, dat van twee
zyden tegelykertyd en onafh^ukelyk van
elkander twyftl wordt uitgesproken aan de
betrouwbaarheid van het bericht, dat de „Bour
gogne" na de aanvaring met de „Cromarty
shire" zon zyn gezonken. De fcwyftl berust
op de mededeeling, dat op den avond van de
aanvaring om acht nren, alzoo zestien uren
na de ramp, de derde officier van bet Britsche
zeilschip noodseinen beeft opgemerkt Be
„Grecian," de stoomboot, dis de „Cromarty
shire" op sleeptouw had genomen, antwoordde,
dat zy hulp zou zenden, maar een paar minuten
daarop hadden de seinen opgehouden an werd
van het in nood verkeerende schip niets
meer bemerkt. Men meende toen, dat het ge
zonken was, en waagde de onderstelling, dat
op ongeveer dezelfde hoogte nog een tweede
aanvariog had plaats gehad.
Kunnen deze noodseinen, vraagt de oud-
afgevaarcigdo Delonde in de „Temps", met
afkomstig zyn geweest van de „Bourgogne"?
Zou men niet kunnen aannemen, dat het schip
op dat nur nog niet gezonken was en ook
nu misschien nog ronddrijft, want het feit, dat
de „Grecian" niets meer gezien heeft na het
beantwoorden der seinen, zou in den nachten
den mist niet verwonderiyk zyn. De verklaring
der passagiers, dat de „Bourgogne" vtertig
minuten of korter na de aanvaring gezonken
zou zyn, acht de schryvor bij den panisch en
schrik, die hun geest beklomd moet hebben,
van niet zoo heel groote waarde.
Eo-hy herinnert aan het voorbeeld van do
„Amérique", die de geheele bemanning, volgens
baar zeggen, bad zien zinken en desniettemin
een paar dagen later dry vende werd gevonden.
De „Trines" vestigt ook de aanüadbtop bet
hooren van noodseinen om acht uren dos avonds
na do aanvaring en verbindt daaraan 'do op
merking, dat de mist zoo xik was, dat m<n
niet op twintig meter afstand kon zien.
Bygevolg meent bet blad, dat niemand g< zien
kan hebben, dat de „Bourgogne" zonk, en acht
het niet onwaarscbynlyk, dat hot schip nog
ontredderd ronddryft.
Heel waar8chyu7yk is de onderstelling echter
niet. De ,Oromartysbiro" is met haar voor
steven gevaren in dan wand van de laadruimte
voor groote 6tukken„ de grootste ruimte, cie
in de transatlantische schepen onverdeeld
wordt gelaten. Volgens de verklaringen van
den hoof. Ingenieur van de „Compagcie trans-
stlantiqne";, den heer Bay mar J, i8 ;b«t volloopen
van deze ruimte alleen byk&ns voldoende om
htt schip te doen zinken. Bovendien heeft ten
gevolge van de vaart -dor beide schep n ee
steven van het zeilschip de zyde vamde stoom
boot gescheurd over con afstand, die zich uit
strekt© tot in de «ruimte, waar de machines
staan, een -ruimte, die eveneens van -groote
afmetingen is en «venman door waterlichte
schotten afgedeeld kan worden. Gok deza
ruimte moet zyn volgeloopen en in dat geval
was de „Bourgogne" niet meer cryvande ito
houden.
De opmerkingen van den heer Daymard
worden bevestigd door het varhaal van drie
geredde stokers, waaruit blfikt, dat oók wed
degeLjjk de wand van de machine kamer was
in ge: rokt. Vyf minuten na de aanvaring,
zoo vt rteiden <at zen, crong het water mBtgroots
kracht de machinekamer ldnntn. Rompen
baatte niet, zoodat de machinist tbevel gaf de
waterdichte achott-n te sluiten. Maar niet
tegenstaande dit -Heef het water «ven «nel
stygen. Toen men cu zag, dat het schip
niet meer te redden was en niet eens op
het strand aan iSablo Island gezet kon worden,
wtrd bevel gegeven om het Ifif .fce i ergen. i
Maar het waB reeds t« iaat Vyftien man ver
dronken in de machinekamer, slechts drie
konden op het dek komen, waar geen simp
meer te vinden was. Zy sprongen in zee en
werden door het -21111611111) opganomon.
Te recht vestigt .de Rarysche „Herala" de i
aandacht op het feit, dat faatverlLsvr.n men-
schenlevens by deze ramp zoo groot as, hoe
wel de „Bourgogne", Jnidens debt richten,
etrsfc veertig minuten na de aanvaring as
gozonkeD. Deze tyd was tocbzekBr voldoende
om alle opvarenden te redden, als maar de
eenvoudigste voorzorgen genomen waTen voor
het gereed hebben der ftrootm, meent het blad.
Maar juist datrvoor wordt niet voldoende
gezorgd„Er wordt reis op reis.gBdaan zonder
dat het scheepsvolk wordt .gtoafend in wat
een belangrijk doei is van z\jn taak. Het gevolg
is, dat t.y «en ongtluk Llykt, dat de booten
onwrikbaar vastzittrn. In plaats dat zb in
vyf minuten te water zyn, tlyven zb nnitslooB
In de davids hangen. En zoo gaan ier m cnscben-
1 evens verloren.
„Daaromtrent moest eon witteiyke regeling
bestaan. Elke passagiers! oot moest genood
zaakt zyn om tweemaal op elke reis hoor
sloepen neer te laten. Dan zonden se ultyü
klaar zyn. Zulk «en regeling zal geen aan
varingen verroyden, maar wel de-gevolgen
ervan verminderen. Be uitvoering :zaa bet
scheepsvolk wat extra wtrk gev®n, maar bet
gevoel van grootere veiligheid iy t e passagiers
is vergoeding daar f oor en het vi rites van tyd
zou heel gering zyn, dis da zeelieden maar
eerst den slag te pakken hebben.
„Waarom kan er niet een internatiemale
regel worden gemaakt, iue «'lke passagiers! oot
noopt ten minste tweemaal op elke reis (de
booten neer te laten vraag het !dad.
Mevrouw Lagasae, de eenige vrouwelpke
passagb-j van de „Bourgogne", die gerod is,
verzebeit, dat wel de tusschendtkspassagiers,
maar imt de bemanning zich by do schipbreuk
schandelyk gedragen hebben.
Kapitein H. H. Smith, commissaris van de
strandvonders in Canada, begint Dinsdag het
onderzoek naar de oorzaak van de aanvaring
tusschen de 9Cromartychire" en de „Bour
gogne." IX E.)
KOLONIËN.
BATAVIA, 8—14 Juni.
De ,Deli Cit." schrijft:
Menigeen zal mtt wen gevo J van onvol
daanheid het telegram uit Aïjeh gelezen heb
ben. Ia -dat nu het geduchte Pedir? Ifi datnn
dat gevreesde land, waar de hartader van het
verzet zetelde, waar Cs meest invloedrjjlceB
onzer tegenstanders zich genesteld hadcen?
Was dit veldtochtje nu het doel'der zeohreed
opgezette expeditie?
Van hen, die alleen naar het uiterlijk oor-
deelen, iB deze vraag zeer .begrjjpeljjk. Maar
hy, die van den strijd in Atjeh geruimen tyd
gttnige was, zal zich rtkenschap weten tB
geven ran den voorzeker zeer gnnstigen loop
van de Bedir-expeditie.
Eeae zaak staat mi Tends vast: zoo lang
in dat landje op dergelijke wijze geageerd
wordt als na ODder kolonel Van Hentsz plaats
vond, zal daar geen 6prake meer zijn Tan
algemeen krachtig verzet Het llykt nn wrik
etn schrik er m het land gekomen is voor
de jongste schoonmaak rondom Segli.
Hit 1b dnldeiyk, dat de Atjehers zich niet
meer veilig achten, nu we hnn versterkte
punten niet men ten koate van veel blood
bestormen en nemen, maar, door hit aant.l
onzT troepen daartoe in stah-t
punten orutrekkon en do bozttïingen *r
trachten In tg sluiten, d&t zo by 0nj
muizen in do val zouden loopon.
Die wyze van manosuvrecren hadden
ons to voren te wtinig waargenomen;^
he blandas maar «enigszins hun boofj
een bentiqg gostootcn hadden, bracht de
en soms ook de tot komst van den aam,
der mede om er coute que coute op jr
dringen en de vc-rsttenking te nemeo
kosto van öffers, die dikwerf veel te
gekocht werden.
Waar we met weinig troepen optraden,t
waren zo dappe^ die Atjehers, maar
nu we met flinke macht en goed voorb*
hun tend intrekken, ontvlochten ze don*;
inr de hoop pp betere tjjden, d. ma., ij
hoop, dat wo.weer sppodjg yan taotóek
veranderen.
Maar daarin zullen ze Bet nu mis hebi
Er zullen nu militaire wogen in het
aangviegd en eenige pontc-n beztt worde:
Uitgekozen officieren sullen rich toeleg
op meerdtre kennis van toestanden ia
Pecirschs on «erlang zal .aan de marecb;
as: s, d t nitgezocLte keurcorps, de
worJan toevertrnuwd de nesten der kwi
gezinden op te sporen en uit te roeien.
Pedir is ie .lang ongemoeid gelaten on
verwachten, dat onze tegenstanders al dadt,
het hoofd in den schoot zouden leggen, q J.
met hot haerscbende regime zal bet sis. -
©dü quoesiie vnn tyd zyn.
De resident van Timor seinde den Ti Li
uit Koepangs Verwikkelingen tusschen rim- j
en bejgbevoJking Larantoeka -nog niet
digd. Tusschen Inlanders van Rorbngees
zfide en van onzen kant werd weder
vochten. Btaat jos Naitimoe, Bedoki tü Iiu,
op het ailund Timor, niet vti van Po:
g.eesche grens, geraakten met elkaar
oorlog; «enige ontmoetingen kostten t
weerszijden «en paar Ronden tn gewoofi
een viertal koppen werden gesneld".
Toor den Gouverneur-Generaal van Ned- Iej-^
zijn do volgende besdnkkingen genomen:
CITOTL (DEPARTEMENTOntslagen: lal
verzoek, vervol ait '«land» dienst, Al. iL li,- I
rneulen, laatst adjunct-commies bjj deo post
telograafdionst;
wegens ziek to «eivol ort zijn betrtkkiug, go
adsph ant-ocmtroleur bij bet Binnenlandseh lieïi^]j
op Java en "Madoera, J. A. Vriesmau.
Benoemd: 'i'crt secretaris dor res. Tiers
«n Onderkoorjgbeden. itevens vendumeester aild; F.
de ambtenaar op aon-aotiviiedt JH. W. Veeuhuip
laatst secretaris der residentie Bali en Lomlol
tot hobfdoommiesbij den post-«en telegraaTdiw *10
de ambtenaar op non-activiteit J. E. Frederi Ï2
laatst commies dor lste klasso bjj dien dienst;
tot griffier van do landraden te Roerwol» f*
en (Poei'boilinggo (Banjoemas), de griffier vac V
landraden ie Bnml.iarnegara (,Ban cremaai,
WoDosobo (Bügelen) F. A. D. Bergamin;
to Rnndjarnegnra (Ranjoerm:®) en Womsj
,\0,; mei
«01
(Bagehm), do jgnifliex van ate ilandradon te Roerf 8u
kerlo en Roeiboiinggo (Banjoemas) Ch. C. Juv,
Bij de Exploitatie der staatsspoor wogen op
Overgeplaatst: Van do Oostwr- wreax
WeBtorfijneu.'domiioiiinist Sde kl. J.L.(C. 6rr«edd piO
van de Wester- naar de Ooalei ljjnen, de machu n>e
lste kl. E. G. Egberts.
Verleend: Wegens langdnTigen drenst» ®6€
jaar verlof .naar Europa aan den architect 2óoi jtr
bn .den walerstaat «n 's.lands Burgerlijke Oft;
Werken E. Keasberry.
Bono eon d 'Tot adjubCt-ingeniear bjj de «Xf4 tb
talie van .Staatsspoorwegen op Java F. iSn 'gal
daaitoe gesteld ier beschikking van den Gonvi
neur-G ener aal.
Qp bet Teriderrtie-kaatooT to BandiermasintTZrutè «Is
en Ooster afdeoling van Borne^ri
Tot Ifcten commies, de hde commies opdaih ®ri;
toor G. J. Mallien;
tot '2den commios.'de anrbtenaar-ep Dcm-actirit'
E. F. A. W. Bcooke, laatst cunmiies »p bet ra raa
dentie-kantoor te IberibDn.
Ingetrokken: De 'benoeming van den ass
tent-vesidont van Bwnjoewangd i Besoeki) J. 11
Van dor Valk van Randeginng Bantam.i); Q.
van den assistent resident van Randoglangl).!
Andeweg tot assistent-resident van Rnrjoewaï;
DEPAKTEACEiNT VAN 'OÖIÜLGG. Vexienj j.3
Met een maand bet verleend verlof naar Soel ^e£ji
bnemi cn Garoet, wegens ziekte, van den off n 1
gezuTrdbeid der lste kl. te Batavia, dr. L. I *er1
Kochemont. U.
Benoemd; Bjj Aankomst tot plaats.
te Bntaria en gevoerd a la suite van zijn wïjïJ r0®
de luit.-TcdL der Ihf van verlof .uit Niedeitland Ibe t E
verwi«cht vroadende. N. Ten Biaek. jj,
Geplaatst: Brj aankomst bij het depot-l z
de 2de luit. der inf. nit Nederland verwadht w t
dende, als zijnde bestemd voor den diarret h. t leei
L. A. Bedet,
toe:
bij aankomst bïj bet 4de depot-bat, de 2do Ié
der röf. uit Nederland verwacht wordende,
zynde gedetacheerd bij hot log ex h. L 1, W. YiJ n
lngen Schoolwni Bh
bij aankomst bij hot lste depot-bat., de 2deIer?"-1
dor int uit Nederland verwacht -wordende, X
zijnde gedetacheerd by het leger h. tl., W.
Êngelhait; n
bij aankomst bjj bet <G. B. van Patembang,
2de luit. der inf. uit Nederland verwacht wwdeDÏtf
^ls zijnde gedetacheerd bij het leger h. t. 1., J.i
Regenhardt
by aankomst Ujj het G. B van Celebes
Timor, de lste luit. der tnf uit Nederland t«|
wacht wordende als zynde bestemd ■voor den dia
h. 4. 1,,'G. Buys.
Teruggeplaatst: Bij de troepenmacht a
Atjch t. n. "i., de lste luit. brj het 3de bat
geëvacueerd van A±jeQi nuar Pad an g, W". Van Buk-|
by do troepenmacht lq Atjeh tor nadere inde,
ling, do 2do luit. der inf. hïj hét G. B. van Atjidoo
en Onderh., geüvacueerd van Atjéh naar PadnEijj^
W. Haaxman, en de lste luit. by bet 12de k-
mgeê»^cneerd van Atjeh naar Padang, M.A'd
der Vliet. IQn
V«rl-engd: Mét een maand bet verleend
lof naar Soekabonmi en Garoet wagens riekte vi
deu lsten luit der inL, gegvacueerd van Atjdcrv
naar 'Batavia, H. M. Roakous. totz
Mot ingang; Van 1 Angnstus a.s. gedetac.
bij de 18de compagnie (lste b erg bat t.) teJ3plaT;cu^
de kapt. det int, gedetacheerd bij de opleiding V
brigade van den topograpbischen dienst te J-'lhai
joeinas, H. Jonker.
Kb de StedL Werklar. xQn eygeBa—
L ATTTM.
X> AG Elf.
V»lw.
pera.
Kin-
doren.
3 Juli.
Zondag
43
11
4
Maaadag.
68
10
s
Dinfld&g - - I
63
12
6
Woensdag.
78
12
1
Donderdag
68
8
8 0
Viqdag
72
8
9
Zaterdag.
63
8
If
rcoii
5
aBór.
tmrn
''Iris
S5L
