N*. 11736
IMnsdag 31 Mei.
A\ 1898
<§eze (ÜGürani wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en (feestdagen, uitgegeven
Dit nommcr bestaat uit VIER
Bladen,
Eerste Blad.
feuilleton.
Baar Doorluchtighcidjft.
LEID
PXtUS DEZKB OOUBAITTi
Voor Lolden por 3 maanden io»
f"ranco por post140
JLfeondorlyko Nommers 0 05
PRIJS DER AR VERTEN 'l'ÜiB s
Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootera
letters naar plaatsruimte. Voor bet incasseeren buiten do stad
wordt f 0.05 berekend.
Leiden, 28 Mei.
Da Anti rev. KiesvereeDiging „Nederland
en Oranje" alhier, heeft in haar vcrgacering
van gisteravond gecandidetrd voor twee leden
dor Prov. Staten de hesren A. E. Van Kempen
(aftr.) en J. A. Bots.
Voorts werd krachtig geprotesteerd tegon
het Raadsbesluit tot bet verleenen van do
Scbouwburg-subsirie, en onderstaande motie
aangenomen, waarvan afschrift zal worden
gezonden aan het Bestuur der gemeente;
„De Anti rev. Kiesvereeniging „Nederland
©n Oranje" brengt haar dank aan de Raads
leden, die in debat of stemming zich verzet
hebben tegen het schenken van een groote
som gelds aan den Schouwburg.
„Zy betreurt, dat de meerderheid van den
Raad het heeft aangedurfd de som van f 1500
vijftien jaar aaneen van de belastingpenningen
der burgerij te bestemmen voor het vermaak
van een klein getal ingezetenon, die voor het
moerendeel zeer gegoed zijn. Hierdoor mosttn
de weinig vermogenden bijdragen voor een
scbijngenot, dat bijna uitsluitend door de
rijkeren wordt nagejaagd, voor een genot, dat
bovendien niet zelden beslist onzedelyk ie in
strekking.
„Bovenal protesteert de Kiesvereeniging in
dezen tegen de houding van den Burgemeester,
die, met miskenning van de heiligste ge
voelens van een groot gedeelte der burgerij,
bij gebrek aan degelijke gronden voor de
Schouwburg-subsidie, zich niet ontzien heeft,
den rechtvaardigen eisch van zeer velen te
minachten, en daardoor in strijd met zijn
hooge positie te handelen.''
In aansluiting op het bericht, door ons
Ponderdagavond gegeven omtrent de algemeen©
vergadering der R.-K. KiesvereeDiging en de
daarin gehouden bespreking in «ake hét subsi
die aan den Schouwburg, deelen wij thans nog
mede, dat in die vergadering is aangenomen
met algemeen© stemmen de onderstaande
motie:
„De R. K. Kiesvereeniging te Leiden,
kennis genom< n heobendo van het, door
den Gemeenteraad in de zitting van 28 April
1898, aangtcomen voorstel in zake het toe
kennen van subsidia aan de Leidsche Schouw-
burgvereeniging:
„hare volle instemming betuigende met do
door meerdere ledon van den Raad aange
voerde bezwaren tegen cit subsidie;
„ovtrwegende, dat daardoor gelden uit de
gemeentekas wordon getrokken voor een parti
culiere instelling, die niet ia een zaak van
ilgemeen nut, doch van weelde en vermaak,
waarvan slechts door een gedeelte der burgerij
kan worden gebruik gemaakt en dus ook door
Jen alleen, die er gebruik van maken, mo6t
wor.en bekostigd tn niet door alle belasting-
tffctalenden, terwijl bovendien het verregaand
immoreel gehalte van sommige opgevoerde
tooneelstukken hoogst verderflyk moet worden
geaebt voor de goede zeden;
„overwc-gendo, dat, niettegenstaande het
genomen besluit, toch dit subsidie elk jaar
by het vaststellen der begrooting in over
weging moot genomen en in stemming ge
bracht worden,
„besluit:
ten krachtigste te protesteeren tegen bet
aangenomen voorstel, -om dit subsidie ge
durende 15 jaren to verleenen, en van dit
protest kennis te geven aan den gemeente
raad, de met haar in oit punt overeenstem
mende kiesverenigingen en do pers.
Voor het akte-examen L. O. zijn geslaagd
de dames T. Cupery, M. Klinktrt en G. F.
Japikse, allen uit Leiden.
De thans by de lsto afdeeling mariniers
cienende korporaal der mariniers J. Otter
wordt den lsten Juni gedetacheerd by do
Kweekschool voor Zeevaart alhier, en zulks
ter vervanging van den korporaal der mariniers
F. H. Holla, wiens detacher-ring met genoem
den datum wordt ingetrokken.
Aan den Rotlerdamschen gemeenteraad
is gisteren in druk rondgedeeld een voorstel
van B. en Ws. tot herziening der verorde
ningen, regelende de rangen en jaarwedden
van de hoofdambtenaren en ambtenaren ter
centrale secretarie, w. o. die van de afdee-
lingen Financiën, Burgerlyke Stand, Plaatse-
lyke Weiken, Bouwpolitie, Onderwys en voorts
aan het Archief.
By de herziening is in beginsel aangenomen
gelyke bezoldiging voor geiyke rangen, onver
schillig aan welk bureau, met een uitzonde
ring voor slechts twee hoofdambtenaren.
B. en Ws. stellen den Raad voor goed te
keuren de zeven ingooiende ontwerpen en voor
de daarin voorgestelde verhoogingon van sala
rissen een krediet te verleenen van ƒ6275.
Ter versterking der bureaux vragen B. en
Ws. aan de benoeming van een commies-
redacteur, die over juridische bekwaamheid
kan beschikken, aan wien een salaris' toe te
kennen van f 1800, en de benoeming van
een hoofdambtenaar, die zich speciaal met
bureau onderwys zal zien belast op een salaris
van f 2500.
Gisterochtend vergaderde in het gebouw
der afd. Landbouw van het ministerie van
binnenlandsche zaken de onlangs benoemde
staatscommissie voor bestryding der tubercu
lose. Zy werd, namens de Regeering, door den
directeur-generaal der afd. Landbouw, mr.
Sickesz, geïnstalleerd, waarna zy onder lei ring
van dr. Ruyscb onmiddeliyk baar werkzaam
heden beeft aaDgovangen.
Met ingang van 1 Juni beeft de raad van
commissarissen der Maatschappy tot exploitatie
van Staatsspoorwegen benoemd: tot sectie-
ingenieur den adjunct-ingenieur 1ste klasse
jhr. H. H. Sandberg van Borlens; tot ingenieur
by den dienst van weg on werken den adjunct-
ingenieur lsto klass3 K. Den Tex, tot inspec
teur der exploitatie den district-inspecteur
J. J. M. A. Glasius.
In de jaarvergadering der 's-Graven-
haagsche Coöperatieve» Ambachtsvereeniging
gehouden in het gebouw „Concorria" Hooge
Zand te 's-Gravenhage, werd uit de mede-
deelingen van den voorzitter vernomen dat
r^eds 40 vereenigingen na do uitbreiding van
bet nieuwe vereenigingsgebouw zich aldaar
gevestigd hebben, de opbrengst der huurzalen
de verwachting overtrof en het ledental was
geklommen van 280 tot 450 leden.
De pacht der cuffetten over 18981899
werü gegund aan den lieer D. W. Van Aipben.
Door den voorzitter werd een woord van dank
gebracht, waar de vergadering mede instemde,
voor bet prachtige portret yan H. M. de
Koningin (na^r Tbérèse Schwartze), aan de
vereeniging ten geschenke gegeven door den
heer flymans van Wadenoyen.
By aftreding van bestuursleden volgens
rooster werden als zoodanig herkozen de heer
P. R=court als voorzitter, do hoer D. A. Strik Sr.
als bestuurslid, terwQl dp heer J. Hess her
kozen werd als commissaris. Voor de af
tredende bestuursleden, die niet herkozen
wensbhten te worden, werden de heeren
P. Van der Laar Sr. en G. Tolk door de ver
gadering in hunne plaats benoemd.
Het stoomschip „Koningin Regentes"
vertrok 28 Mei van Amsterdam naar Batavia;
de „Lawoe", van Batavia naar Rotterdam, pas
seerde 27 Mei Gibraltar; de „Soembing", van
Batavia naar Rotterdam, vertrok 27 Mei van
Padang.
Bodegraven. Woensdagavond a. s. zal la
het café van den heer P. Van Benten een
openbare vergadering gehouden worden, waarin
de heer John. Oudendijk zal spreken over
Amtrika en de Hollandsclie kolonie „Neder
land" in Texas. In het lokaal Oud-Bodegra
ven zal Gienzelfden avond een vergadering
gehouden worden vanwege de Nat. Cbr. Ge
heel Onthouders-Vereeniging, waarin als
spreekster zal optreden mejuffrouw Heydens,
directrice van het gesticht voor gevallen
meisjes te Amsterdam.
In de deze week gehouden vergadering
van stemgerechtigd© ingelanden van den Zuid-
zyder en Boezempolder onder Bodegraven,
zyn met algemeens stemmen herkozen de beer
P. Ruitenburg tot voorzitter en de heer T. De
Ruyttr tot lid van 't bestuur. In die vergadering
werd tevens de rekening over 1897 goedge
keurd. De inkomsten bedroegen f 2277.98s,
de uitgaven f 1888 49, saldo f 389.49°. Do
begrooting voor 1898 werd vastgesteld op
f 2088.80° aan inkomsten en op f 2088 a »n
uitgaven. De omslag bedraagt evenals het
vorige jaar f 2 per H. A. voor het deel
Zuidzyde en 3.50 por H. A. voor het deel
Boezem.
TWEEDE K1NEB.
By de openbare behandeling der nadero
regeling van do vergelding van tydelyke
diensten met pensioen, heeft de Regeeriag
overgenomen het amendement Kerdyk om de
inhouding van de pensioenbydrage zoodanig
te regelen, dat de jaarwedde daardoor niet
lager daalt dan ƒ400.
Aan den heer Van Limburg Stirum ant
woordde de Milliliter van Financiëndat de
bedoeling is diensten, in losse betrekking be
wezen, te vergelden, die, waren zy in vaste
oetrekking bewezen, aanspraak zoudon geven
op pensioen.
Na discussie word aangenomen bot
amendoment-Kerdyk (biliyker regeling van de
verschillende categorieën van ambtenaren) met
54 tegen 12 stemmen.
Aangenomen werd na de bestryding
door den minister het amendement-Drucker
(biliyke behandeling van ambtenaren, wier
tydelyke aanstelling vóór 1891 plaats had)
met 47 tegen 9 stemmen.
De eindstemming is bepaald op Woensdag
na de pauze.
Woensdag ta elf uren komt in bobandeling
het wetsontwerp, regelende de wyze, waarop
door de daartoe verplichte Rijksambtenaren
ten behoeve van den 3taat zekerheid wordt
gesteld.
Gemengd Nieuws.
By de politie alhiorzyn inde
laatste dagen verschillende aangiften gekomen
van zakkenrollerij. Voornamelijk schynen de
dames tot slacbtoff-.rs gt kozen to worden,
natuuriyir op plaatsen, waar eenig volk ver
zameld is, zooals op markten. Men zy aldus
op zyn hoede en vooral dames worct aan
geraden hun portemoonaies niet achteloos in
den zak van hun japon te steken, daar dit
voor zakkenrollers een uitstekende aanwyzing
en schoons gelegenheid is om hun slag te
slaan, te meer, daar dij zakken meestal
achter in oe japon gemaakt zyn en slecht
sluiten.
De meesterknecht K. van de
Kon. Nod. Grofsmedory alhier werJ gister
morgen buiten de Zylpoort opgewacht door
een 7-tal werklieden dier fa-riek, die dien
morgen op bun verzoek waren ontslagen,
omdat zy meenden, 'dat een bun op te leggen
boete voor gepleegd plichtverzuim niet ge
rechtvaardigd was.
Een hunner, zekere v. d. V., sprak hem
aan, hetg-jtn al dadelijk ten gevolge had, dat
K. door v. d. V. in bet gelaat geslagen wtrd,
waaroy zich toen de anderen voegden, van
wie eon hunner K. bovendien met een flesch
op h t hoofd slo*g, en anderen tot een ter
assistentie toegeschoten brugwachter-agent
van politie riepen: „Afblyven hoor!"
Hoewel de verwoncingen niet ernstig zyn
en K. zyn dienst kan vervullen, is het feit
Zelf als zeer ernstig te beschouwen, op grond
waarvan het 7 tal onmiddeliyk door do politie
is aangehouden om tegen do be.ryvers proces
verbaal op te maken.
Deze week werden op „Rhynzigt"
genomen 365 zwembaden door heeren en 66
door dames. De temperatuur van bet water
is 18° Crisius.
Zekere S. W., die by hot voort
boomen van een schuit uitgleed en daardoor
in het water van den Stillen Ryn viel, werd
daaruit onmiddeliyk gered door den mede
opvarenden D. R. zonder letsel te hebben
bekomen.
Gistermiddag geraakte aan deD
Hoogen Rynoyk spelende te water de 9-jarige
M. C. v. H., doch hy werd spoedig op het
trogo geholpen door R. O, die aldaar juist
Poisseer -o. Het knaapje bekwam geen lichame-
lyk letsel.
Na alhier eon partytje to bobben
büg=woond, gingen Donderdag ochtend vro g
een 11 tal jongeli-de.i „Endegeest omloope;»"
om wat op to frissen* n. Ouder de g-meente
Oegstgeest had e-n hunn reenter e bad a ig-
heli op esn in aanbouw zyno pand to klimmen
en de vlag, oie daarop geplaatst was, r af
to rukken en mede te nemen, terwyl een
paar anderen over slooten sprongen en in
daarachter gelegen tuinen seringen te gaan
plukkeD; dit geschiedde echter zoo woest dat
de grond bezaaid lag met bloemen en jong
groeD. Bovendien werd een perk met violen
voor ©on groot gedeelte omvtr gehaald en
vrtrapt.
Door de benadeelden is van een en ander
aangifte gedaan by de politie, die berei s de
daders reeds heeft opgespoord. Tegen hen
zal proces-verbaal worden opgemaakt.
Gisternacht is een jongeling,
die schapen van de Delftsche markt naar do
L iasche vervoerde, naby Leiden verdronken.
Drie soldaten van do koloniale
reserve te Nijmegen, waarvan twee in bur-
g=rkleiding, zijn in den vooravond van gisteren
door de politie aldaar wegens openbare dron
kenschap en liederiyk gedrag gearresteerd;
oen der soiJaten was zoo beschonken, dat
zyn overbrenging naar de kaz:-rne niet kon
plaats hebben en hy voorloopig zyn roes
moest uitslapen in een der arrest lokalen der
gemeente politie.
Hot in de sportwereld bekendo
Haagsche jongmenscb, tegen wien onlangs
wagens valschheid in geschrifte door de poll ie
proces verbaal was opgemaakt, is sedert eenige
dagen te Marseille, waarheen by voortvluchtig
was, gearresteerd.
Een verzoek tot zyn uitlevering is reeds
aan de Franscbe regeeriog gericht.
Den 6don Juni zal de heer W. F.
P. Kiebl uit 's-Gravenhage opnieuw naar
Centraal Afrika vertrekken. De lange reeks
waarnemingen op meteorologisch gebied in
die streken, door verschillende waarnemers
met welwillende medewerking van de Ned.
Afr. Handels-Vennootsc" ap, onder leiding van
den heer A. Gresboff verricht, zal nu door
don heer Kiehl worden voortgezet, waartoe
hem de r.oodige instrumenten vanwege het
Kod. Ned. Mtt. Instituut zyn verstrekt.
Majoor Gibbons, die voornemens
is, van den mond van do Zambezi naar Kaïn)
te rtizeD, dwars coor Afrika, heeft met zyn
expeditie Engeland verhten.
Door aen directeur der Niouwe
Rytuigmaatschappy te 's-Grav< nhag^, den he r
E. G. Le Rütte, is een contrac: goslot-n mtt
bot departoment van kolonlön, o n gedure.ide
de maand September a. s. alle lytuigen to
leveren, zoowel te Amsterdam als te 's-Gra-
venhage, benoorigd voor al do Indische vorston,
die de kr^nrngsfeesten zullen bywonen.
De directie der Hollandsche
IJzeren-Spoorweg-Maatschappy beeft bepaald,
dat voortaan aan de werklieden der centrale
werkplaats te Haarlom op erkende Christtiyke
7)
Da keukonchef liet de rechterhand met do
pen op het papier rusten, schudde het grijze
hoofd, dat glad geschoren was als een borstel,
en keek met een uitdrukking vol spanning
naar den man, die nu met zyn slanke, hooge
gestalte geheel in het kamertjo verscheen.
Het was de eerste kamerdienaar van Zyn
Hoogheid de heer Johannes Weingartner,
die door Serenissimus doch ook alleen door
plozen - dikwyls kortweg „Jo" werd genoemd.
Hy nam met een zek6r aplomb aan de
Wafel tegenover zyn vriend plaats, haalde een
.félégant borsteltje te voorschyn, waarmede hy
vanige malen over zyn glanzend zwarte bakke-
oaarden streek, en zeide daarop langzaam.
jBoven wordt reeds de koffie rondgediend. Ik
nu haastig naar beneden geslopen."
„Is alles naar wensch geweest?"
Woingartner Klikte. „Zeer goed, myn
waarde. Serenissimus heeft zich zelfs twee
maal van den pudding bediend en ik hoorde,
hoe Zyn Hoogheid tot Zyn Excellentie Egge-
etiöm zeide: „Fameus werkeiyk fameus!"
Het gelaat van den ouden kookkunstenaar
straalde: „Ik heb dien ook zelf gemaakt. De
jongelui willen niet begrypen, dat de ryst
korrelig moet bly ven korrelig -begryptgy?"
Weingartner knikte, maar antwoordde niet.
Een oogenblik zaten zy zwygend tegenover
elkaar. „Dututel, oude vriend," nam de kamer
dienaar daarop weer het woord, „hebt gy niet
een kleine hartsterking gy weet wel en
misschien eeo kopje mokka?"
„Zeker zeker well"
Hy riep iets in de keukeD, tastte daarna
onder de tafel, waar allerlei schatten bewaard
werden, en het volgende oogenblik ston
den twee sierlyko glaasjes naast een dik
buikige likeurfiesch voor de beide grootwaardig-
heidsbekleeders. Bedachtzaam goot Dututel de
curagao in de fijno kelkjes en bedachtzaam
lieten beiden den bruinon drank door de keel
giyden. Men kon het hun aanzien, dat het
mannon wareD, die dezen naar waarde wisten
te schatten.
Maar intusschen keek Dututel toch mot een
vragende, vorschende uitdrukking Weingartner
aan, want hy had wel gemerkt, dat deze nog
een mededeeling op het hart had.
Eq eindelyk zeide hy, zyn ongeduld niet
langer kunnende bedwingen: „Andera niet?"
Weingartner streek zich over den baard.
Het scheen byna, alsof hy er een heimeiyk
genoegen in vond, het ongeduld van den
ander op de proef te stellen. „Ja, wat ik nog
zeggen wilde, maar gy moet het je niet
aantrekken, oude vriend toen het dessert
werd voorgediend, merkte Serenissimus op:
„Hm, het arrangement Is tegenwoordig toch
niet meer zoo mooi als vroeger. Men kan
wel merken, dat de jonge Dututel niet
meer beneden is wat zegt gy er van,
l'Estrango?"
„O ol" zeide de keukenmeester ver
drietig: „Dat heeft SereDissimns zeker weer
alleen gezegd, om een bewys te leveren, dat
hy zien kan."
„Maar Serenissimus heeft bet nu toch een
maal gozegd!" antwoordde Woingartner met
nadruk. En de rest van zyn glaasje uitslurpond,
schoof hy een weinig naderby en ging voort:
„Bovendien heeft de zaak nog een andere
beteekenis, Dututel. Zijn Hoogheid behaagde
het namelyk, na deze opmerking, den overste
te vragen, welke berichten er van uw zoon
waren gekomen."
„Die domme jongen, dat uilskuiken 1" bromde
de oude man.
„Nu, myn waarde, de overste heeft geheel
andera over uw zoon geoordeeld. Uitstekende
vorderingen, de beste vooruitzichten wat
weet ik niet all En daarop wendde Serenis
simus zich tot freule Yon Petershagen, en
vertelde, hoe hy het talent van Renó Dututel
aan het arrangeeren van de koude spyzen
op het buffet had ontdekt en hoe hy den
jongen man naar de kunstschool had gezon
den, ofschoon de oude Dututel doodongelukkig
was geweest, dat zyn eenige zoon niet zyn
opvolger zou worden. Alles zeer welwillend
zeer minzaam, Dututell"
„'t Is goed 't is goed! Serenissimus is
ongetwyfeld een goed heer. Maar ik weet, dat
men by myn kunst verzadigd wordt, en by
de ander kan men honger ïyden!" herhaalde
do oude man. Maar het roode gelaat werd
nog aanmerkeiyk donkorder, „spreek my niet
meer over Renél Ik wil niets vreten van dien
jongen, die zooveel talent voor de keukon
had en nu de hand in dat vuile klei en gips
steekt; lr-at my mot vree."
De heer Weingartner scheen zyn byzondere
redenon te hobben, om den toorn van zyn
vriend niet nog moer aan to wakkeren. Hy
brak daarom dit onderwerp van gesprek af,
stak den ander de hand over de tafel toe en
zeide: „Myn waarde Dututel, wy weten
immers, wat wy aan elkaar hebben; of beter
uitgedrukt: gehad hebben eD, naar ik hoop,
ook in de toekomst zullen hebben."
Hy drukte de hand van zyn vriend nog
maals krachtig, stond op en maakte aanstalten
om heen te gaan. Doch vóór hy de kamer
verliet, boog by zich nog eens over de schryf-
tafel en fluisterde glimlachend den ouden man
toe: „Daar straks had ik ook het geluk juf
frouw Rose op do trap tegon te komen. Frisch
als een werkeiyke, juist ontloken roos o,
nooit beeft een meisje met meer recht haar
naam gedragen."
Blijkbaar gevleid, keek Dututel tot hem op.
Maar hy kon toch niet laten or een weinig
scherp by te voegen: „Heeft echter ook haar
doornen scherpe doornen!"
By die woorden glimlachten beiden, alsof
zy elkaar begrepen. En nu legde de kamer
dienaar zyn hand op den schouder van den
ander, bracht zyn lippen dicht by diens
rechteroor en fluisterde: „Wanneer gy maar
standvastig biyft, Dututel! Ik sta myn man
wel. Eu" by wi gde zich ietwat koket in
de heupen „wat zegt gy er van, dat het
Serenissimus in hoogsteigen persoon behaagde
zich voor zyn getrouwen Jo re Intereiseeren?
Zyn Hoogheid zeide onlangs: „Jo, ik kan het
jj aanzien, dat gy iets hebt, wat go met je
ronddraagt, zonder het te bekennen I Gy zyt
toch Diet verliefd, Jo?l"
„Zoo! En wat hebt gy geantwoord?"
„Uw Hoogheid heeft als altyd oan scherpen
blik. Maar ik verzoek onderdanig nog oenigen
tyd te mogen zwygen. En toen laebte Zyn
Hoogheid en zeide: „Alles moet zyn tyd
hobben. Maar, wanneer gij mij eens noodig
hebt, Jo Weingartner wierp het hoofd
achterover. „Nu, ik denk, dat ik deze preutscbo
roos ook wel zonder de voorspraak van Sero-
nis8imus zal veroveren."
Hy gaf den ouden man nog een zacht
duwtje in de ribben en weg was hy.
Een oogenblik keek Dututel nadenkend naar
de deur, welke achter den kamerdienaar in
het slot was gevallen. Daarop boog by zich
weer over zyn menu, doopte de pen diep ia
den inktpot, bromde iets in zichzelf en wilde
juist weer beginnen te schryven, toen een
vrooiyk „goeden dag, vadertje 1" bem in de
ooren klonk. „Mag ik binnenkomen?"
Een zwarte krullekop keek met groote,
heldere oogen door do deur, en vóór hy hot
wist, waren er twee zachte, ronde armen om
zyn hals geslagen.
„Kan men vandaag het allernoodigste werk
dan niet ongestoord afmaken," wilde hy toor
nig zoggen „Ro30, kleine heks laat my
tocb," maar de woorden werden half door
een frisch lippenpaar gesmoord, dat zich van
ter zyde arglistig op zyn mond drukte.
(IPorctt vervolgd,)