Inhuldigingsfeesten.
B
m
poging- tot vergiftiging van han drie zonen,
oud 16, 14 en 12 jaren. De veertien-jarige
knaap werd 's nachts om één uur door den
arts, dia door den vader was gehaald, dood
gevonden, terwijl by de andere knapen zware
vergiftigingsverschynselen aanwezig waren.
Men vermoedt, dat de vrouw, de stiefmoeder
van de koapen, den kindereu phosphorus In
htt avondeten höeft gemengd.
Men meldt uit Riga, dat ten
gevolge van de vorst van de laatste dagen
de golf met dryfys gevuld is, waarin verschei
dene stoombooten vast zitten. Een ysbreker
is vertrokken om hulp te bieden. De scheep-
vaait was gedurende den winter niet gestaakt
geweest.
Te Beriyn is de werkman Bier
met vrouw en drie dochters dood in bed ge
vonden. Men vermoedt, dat zy vergiftigd zyn,
en wel omdat de vader wegens diefstil uit
zfln werk ontslagen was.
Wie overtuigd is dat oen republiek
een goe koope regeeringsvorm ia, leze in de
„Moniteur-général" de b. rekeningen van den
heer Ajas^on de Grjndsagne. D.zo wilde weten
w-rtt toch wel de zoogenaamde „kar van staat"
in Frankryk psr uur kostte, en vond c'e vol
gende cyftra.
On Ier bet keizerryk kostte het uur 114,300
fr, ondtr de restauratie 119,040 fr., onder
do Ju'i-regeoring 150,000 fr., onder «ie tweede
Republiek 173,000 fr. en onder het tweede
keiz rrflk 252,000 fr. De derde R publiek
bracht het taiief tot 1882 op 406,000 fr. en
toen nam bot een ni9U wen sprong tot 467,000 fr.
Tegenwoordig kost het uur 488,000 fr.,
du3 de dag 11,712,000 fr. en het jaar
4274,880,000 fr.
Een ernstig spoorwegongeluk
is Maan ïagmorgon by Londc-n gebeurd. E9n
expr. s trein van Bas'iogs kwam in botsing
met een treia van Towbiidge. Twee waggons
schoven in elkaar. Er zijn crie rtizigers ge-
dooi en dertig gewond, onder wie tien ernstig
hot ongeluk is te wyten aan den dichten mist.
De stad Montreal verkeert in
groot gevaar voor o/erstroomiDg. Het ijs is in
do St.-Laurens rivier in dit jaar een pa er weken
vroeger dan gewoonlijk aan hot kruien ge-
g an. Da nauwe kanalen zijn versperd, het
water is reeds belangrijk hooger opgedreven
dan de oppervlakte der straten. De stad wordt
jog slechts beschermd door een ouden houten
dyk, die elf jiar geleden voor tijdelijke bulp
werd aangelegd. In de pakhuizen zijn dagen
nacht duizenden bezig do goederen naar de
hoogste verdi-p ng te brengeD, om ze voor
het water te vrijwaren, ingeval de dyk het
opgeeft.
JDe Nederlondsche Opera.
Zoo hebben wo ze nu alle vior gehad: do
Italuansche, de FranBche, de opgeheven Nuord-
ZuiJ-Nedtrlandache on de nog. bestaande «Kader-,
iandscho Opera, welker verder leven ook al
aan een zyden diaadjo hangt, niet omdat Z9
Diet good is, maar omdat het haar aan vol-
•loatióon steun mangelt in de kosten, aan
zulk een (nationale) kunstinstelling vercondeu.
Toch ontbrak het hier gisteravond niet aan
bela: gst Hing, want met htt oog op het vele,
Aat hier voor Lelden in den Isatstoo tijd
reeds heeft plaats gehad, mocht de schouw
burg zelfs goed bezet genoemd worden.
Trouwens, „Mignon" ia wel een van die
«pera's, welke steeds zullen blijven trek
ken. Ambroise Thomas heelt er een zyoer
meesterwerken mee geleverd; ook z(jn opera's
comiques „Le Caïd" en „Lo sol ge d'uoe nuit
d'é alsmede o. a. zyn groote opera „Ham
let" hadden veel sacces.
Hut was een heele tyd geleden, dat de
Nouerlandscbe Opera hier was opgetreden en
eveneens ie er een lange tyd verstreken sedert
„Mignoi" hier op de planken kwam. Dat
bei lor kennis-hernieuwing welkom was, bleek
duidelijk.
Den eerepalm dro g mevr. TQse n Bremen
kamp weg. Zy gaf een Mignon te zien en
to hooren, zooals men van Nede landers onge-
twyfold moeilijk beter wenschen kan: zq
tornde zich in den war^n z n kun.ttnaros on
in ztng èn iü actie. Heeriyk klonk aJ ha r stem
ia het zoo lieve „Kt-nt gy 't land, 't scha me
land, waar de citro n oom tloeit?' en zij
was overigens den geheelen avond uitstekend
op droef, zoodat do haar geschonken aandacht
ea byval ten volste veroiocd waren.
Na haar dient in de tweede plaats genoemd
te worden de heer A. Le uwin als Lo h^rio,
do gedurende vyfiiiu jaren dolende en overal
naar zijn hem ontstolen dochtertje zoekende,
half zinneloos geworden edelman. Ziju bas-
gel uil klinkt niet onaangenaam, waaraan by
meermal n bovendien voldoende uitdrukking
twlst to geven, lerwyi ook zyn spel vrij goed
bij dat van Mignon kwam, iets wat niet kan
getuigd worden van den heer F. Phlippeau,
die in zyn bewegingen een zokere styfheid
niet scheon van zich te kunnen werpen, voor
zoover hij er althans moeite voor mocht hebben
ge aan. Zyn geluid da.rentegen mocht op
betere eigenschappen aacspraak maken, maar
was over 't algemeen te zwak. Slechts enkele
malen kwam het tot zyn recht.
Mevrouw Eagelen-Sewing als de loszinnige
Philine droeg mooi3 kootumee, maar dat
alleen is niet vol .ojnde. üoo dzu.-k is het
optreden z.lf in de door haar vervulde ro',
waarin zy wel thuij bleek, of»clmoil haar
geluid in de hoogs noten iets schriller, gs
verkreeg. Opmerkelijk, dat hiar „Ikb^nTit.-
nia, de blonde 1" onzichtbaar\gezongen beter
klonk dan toen zy, met den gouden sehepter
in de hand, zich bewust Is de koningin te zyn
van het feest, waar haar lof wordt bezongen.
Do overige personen hadden slechts minder
toLeekeneaU© zingende of sprekende rollen.
Koren en orkest sloten zich goed aan.
Aan het tooneel had o. i. wel eenige meer
dere zorg besteed kunnen worden. "Wie zal nu
byv. Pbilines boudoir op het kasteel van den
baron ryk gemeubileerd genoemd hebbeD, al
mocht Mignon verklaren, dat zy nog nooit zoo
iets moois gezien had, - niet te verwonderen
als zy van haar prille jeugd af, na hare ont
voering, steeds onder zigeuners heeft verkeerd.
De brand in het kasteel was eveneens wel
wat raar voorgesteld: nu en dan eenig flik
kerend licht, als van telkens aangestoken
vuurwerk als dat, waarmede de jongens op straat
wel eens spelen. Het had thans wel iets van
een brand, die niet wou branden. En wat een
vreemde kleur voor een brand I Maar misschien
was men bevreesd voor een herhaling van
wat gebeurde toen „Mignon" indertyd in de
Opéra Comique te Parys werd opgevoerd en
toen er, na het ontstaan van den heuscheiy-
ken brand, helaas, zooveel menschenlevens by
omkwamen.
Met het halen en laten zakken van het
scherm viel verbetering op te merken.
Commissie voor de ver-iering en verlichting
van de "Waardgracht van af de Groenesteeg
lot den Zuiösingel:
R. KALLENBERG, voorzitter.
H. DIJKHOF, penningmeester.
J. PISON, Iste secretaris.
A. OUWERKERK, 2de ©eerctarii.
A. SPEK.
W. NEDTENBOOM.
j. h. v. d. vos.
Marktberichten.
Bïdegraren, 22 Mri. Kaae. Aangevoerd 27 iragens,
te zamou 1414 ofcnka. weyonds 6281 KG. Pro»
late eoork Goudaohe 24f zwaardere f
2de eoorc f 19 a f20l/2'. Derbvkaas, prrje 1st)
eoort a 2de eooi-ï
Edammer Kavi pro's late aoort /2l a
2d o aoor ƒ21. a wagena Loideche E&ae
hot «emppond. Handel matig.
VEE. Aangevoerd: 12 biggei-,
Rotterdam, 22 Maart. Boter. Aanvoer 61/8
on 101/16 ton en 630 stukken van l/a kilo. Be prijzen
waren als volgt: lat© qnal. 52, 2de qual. ƒ48,
3de qoal. 4-4. Voor atnkkon van i/s kilo werd 60
a 70 couts betaald.
Vee. Aanvoer S2 Paarden, Veulen, 994 magere,
750 vette Rnndereu, 183 vette- en graskalveren, 778
onchtero Kalveren, 4 Scbapon of Lammeren, 6
Varkene 307 Biggen, 1 Bok, Ezel.
Men noteert: vett Ruudcron lste qnal. 56 a 2de
qual. 48 a 3de qual. 40 a cents. Kalveren
late qaal. 100, 2do qual. 90 a 76 cents, 3de qu i.
cents, Stioren lete qnal. 48, 2de qual. 38 8de
qnal. oonts. Oiseu lete qual. 56, 2de 50, 3de 40
een te. Handel redeljjk.
Grask&lveren fa f—, Melkkoeien f 205 a /"140,
Kalfkoeien ƒ200 a J60, Stieren ƒ160 a 70,
Vaarzen ƒ110 s ƒ70, Pinker ƒ45 a ƒ36, Slscht-
paarden 50 a ƒ80 per etu Bandelsp.ƒ80 a 170.
Har.dél redelijk.
Schiedam. 21 Maart. Nöteexfag van de Make
laars. Moutwijn ƒ7.25, Jooover 11.25, idem. An>Bt.
pro f ƒ12.75, per Ned, va, e.i zonder fust, zonder
de b^lasti g. sJpoeling-coniar'eai er li te' ƒ1.80.
Noteoring van dou Brauderabond. Moutwijn f C'/j
a l/4 (-er be^t. ot.. zoa l-»r fust en zon ler belasting.
Rotterdam, 21 Mo&ri. Bij een redelijken aanroer
heeraebte over de markt oen vasb re stemming eu
vonden do meeste artikelen ger«ed»n aflrek voor de
consumptie. Alleen Gerst waa minder gevraagd in
verband met het voor Moute?\j ten eiode loopend
eeizocn.
1NI/ANDSOHE GRANEN.
Witte Tarwe werd prijshoudend opgern nd. De
meer gawone en mindere q.ialiteit gu g maar lang
zaam af, doch de betere werd vlag ye omen, Dc
pui ste monsters brachten nog 10 tot 25 ceDta boven
de notecring op.
Cioad» werd weinig aangeboden.
Vlaam. en Z6euw8.20 tot ƒ8.50
dito dito mïddolb. 7.60 7.90
Flabk. en Overm. de beste 8.m 8.40
dito dito naiddclb. 7.30 7.70
Mindere on geringe soorton .6.70 .7.
Canada6.51 0.90
Voorts werd verkooht por 100 Kilo:
Besto qnaliteit Wittetot 10.*0
Goede dito10.2^ 1P.40
Mindere dito 9 85 1P
Roodc T-rwe kvum maar wclrig vü»'. I'clder-
236 tot 26 di'o Rowerigef 286 tot 562 Overig»
t oor ten 222 tot ƒ2 33.
Po.-gft in de bo t;< soorten r ctd pTij^hol•.dpnd.
Zeenwsche en VI., naar qual. f 5.tot 5.30
Ovorm. ea N.-hrab., 4.7'J
Ofh..ar» eoortaa »4.iü 4.6u
Gorwt. Win-er- 2> eeni». en Zon*r- 2"* otrt-i por
l^O K J« I sTi-r. Chftvtlior t» O f o •/s-rsrv^ r K
VlaAn>-o e en sVi ter- rati .50 lot ƒ5,10
Oïermvult» «re F kIU. 4.9
Jlfwij -n tc mh.d.«('Oit. S 5' r 3.?>0
V'aam*. Z. eo Zomer- 4.60 F.
Mimi-i* quahleit S.iO 4.20
Cbevaiier5.20 .6.40
Voorts wird verkocht per 1C0 Eilo.
Zoeuwache
Winter- ecrefe qn&liteit
tot 8.25
di'o Middel
7.49
- 7.75
di'o Mi dere n
n 1.—
7 25
Zom.r- icrate
-8.—
8.-C0
a
di-o Mindere
7.10
7.40
a
Cbovaller- «Kvste
9.80
,10
dito Mirdero
8.8U
y.c&
Hr.ver werd to' vorig j pi i zon opgeruimd.
Blanke en wichtige qnaliteit van ?.59 tot S.75
Zesnwscbe en andore inl. Voer j.. .3. .3.40
Lichtere dito dito 2.50 2.00
Voorta word gedaan per 100 Kil-,
Mooie qnaliteit7.20 tot 7.25
Yoersoor eng.63 7.
Spel» ƒ2.90 tol ƒ8.40.
Paardennoonen werden ia-gzaam onveranderd ge
plaatst.
Vlaamecl e en Zccuwsche ƒ5.60 tot ƒ5.80
Ocerti aitcbe..5.40 „5 70
Geringere eoorten6.10 .6.25
Daivonboonen 6.60 tot ƒ7.—.
8chapenbooncn ƒ5 20 tot 5.80.
Bruinoboonen ondervonden goede vraag en brach-
ten weder wat bofcoro prijzen op. Dooréén werd 15
cents meer betaald dan vorig© week.
Walcherschovan ƒ8.25 tot 8.50
Vlaamacho en Zeeuwsoho 7.70 7.80
Ordinaire dito en dito 7.40 7.60
Geringere6.40 7.
Witteboonen met kleinen aanroer; rijzen onver-
andexd.
Waichereche van f 9.60 tot 9.80
Vlaüju. en Zeeuw, de boete 9.— 9.25
Dito 0 dito ordinaire 7.60 8.50
Miodoro od g°ringo eoorten 7.— 7.40
Blauwe Erwten T?eder 20 oents hooger. Voor ver
trouwde kookaoorten WM nog boren de noteering
te bedingen.
Walcherscho Y»n ƒ7.60 tot 7.90
Zeeuwsche en Vlaamsoho 7.10 7.83
Middolb. qual. dito en Flakk. n 0AO 6.80
Niet kookeado s 0.— B 6.29
Schokkers kwamen niat voor.
Koolzaad van ƒ11.20 tot ƒ11.70.
Hennepzaad ƒ6.25 tot ƒ7.—.
Kanariezaad vond maar gewone afneming.
Het b^ste fG.25 tot ƒ6.50, middel-qnaliteit ƒ5.26
tot ƒ6.60 en geringere aoorten f KA 0 tot ƒ6.—
BU1TËNLAND80HK granen.
Door de kltine loco-Toorraden en do hoogere prjj-
zen in het buitenland heersoht hier een raate
stemming.
Tarwe wordt zeer weinig aangeboden en algemeen
hooger gehouden. Benoodigden moeten die verhoo-
ging inwilligen. De beste soorten worden to or Duitsch-
land en België genomen en de mindere aga roor
deze markt to dnnr.
Rogge ook mot zeer beperkte keuze. Op aflading
werd iets ruimer aaogeboden en ging in de laateto
dagen daar nogal wat in om.
Wosternƒ144 a ƒ145
dito etoomende s„146
Nicolajtff143 144
Taganrog150 161
Donau-Beasarabische 142 143
dito dito stoomende 189 140
NicolajefE stoomende 141 142
Hvlena 138 139
Gerst schaars en opnieuw hooger.
Moldauƒ130 a ƒ132
Eupaforia stoomende117 „118
Odessa 116 117
Nicolajeff ladende117 118
Haver met kleinen voorraad.
Amerikaanscheƒ7.20 a ƒ7.35
«Lto stoomende 7.20 7.26
Archangel 7.25
Boekweit blfc'ft zeer vast.
Prima State 139 a ƒ140
dito dito stoomende 140
Boekwcitgrotton vsst.
Grove St.-Petersburger contant a ƒ196
Voc-r erwten met weii.ig omgang.
Mais in bc-t-are stemming, doordien er niet veel op
h er stoomende is.
Bonte Amerikaansche 94.— a 95.—
dito stoomende 91.— 92.
dito Maart aflading 91.— 92.
Ode?sa100.-103.—
dito stoomende 97,— 98.
Poxanian. 101.—102.—
Cinquantine112.— 115.—
Alkmaar, 21 Haart. Voo. Aangevoerd: koeien
ƒ0.t«J a o^9 per K. G., vette kalveren ƒ30 a
ƒ110, idem per K.G. 66 a 80 c.; nuchtere ld. 6
a f 14; ectupen 16 a ƒ20.—vette varkens
per K.G. 36 a 46 c., magere id. 16 a 17.
London, 21 Maart. Ter veemarkt zijn aangevoerd.-
runderen 1100, schapen en lammeren 8000, kal-
voren 20, varken? 10. Prijzen: beste rundeden 2/4 a
4/2, schapen en lammeren 3/4 a 5/8, kalveren 4/-
a 5/6. Friescbe Boter 96 a 98 sh.
Dreyfus-Zola c. 8.
Naar aanleiding van het verzoekschrift
van mevrouw Dreyfus, tracht de „Matin" aan
to toonen, dat de wet, die aan vrouwen van
misJaoigers in de strafkoloniën onder bepaalde
voorwaarden het recht verleent het lot hunner
ech'g nooten te deelen, op mevrouw Dreyfus
niet van to°passing is. De wet Ss slechts
toepassdyk op „les transportós" (de weg
gezondenen) en niet op „les öéportés" e
verbanm-narAnn de eersten, tot levens
langen dwangarbeid veroordeelden, staat de
wet, al6 er een, gedekts van den «traftyd
verstreken ia en by go-d gedrag, eenige ver
lichting toe; aan da ander n kan de regosring
hetzelfde toestaan, doch zy behoeft dit niet
te dosn.
"Wat Dreyfus, dis tot do laatste categorie
behoort, betreft, heeft het blad van i»mand,
dia out h'.t straf systeem in Guyana goed op
de hoogte is en een specials studie gemaakt
heeft over do gevangenhouding en de bewaking
van Dreyfus op het Duivelseiland, vernomen,
dat het de r- geering onmogeltik U het verzook
van mevrouw Dreyfus in te wil'igen. Dreyfus
wordt op een zeer bijzondere manier bewaakt.
Hy kan zijn hut, die door een sterk (Jzeren
h»k is omrinzd, ni t verlaten. Hij zi t niemand
dan zyn bewakers, dio een streng bevel hebben,
nh-t met hem te fpreken. Nooit werd een
veroordeelde 200 volkomen van de wereld af-
g zoaderi als by. Wanneer mevrouw Dreyfu3
nu verklaart, dat zy het lot van baar man
wil deelen, dan kan zy later weer van plan
veranderen en dus byv. na één of twei jaar
naar Frank ryk terugkeren. Heiz Ifdi kan
geschieden, als z'd op het Duivelseiland woonde
en haar man mocht b^zo k*n. De bewaking
vad Dreyfus zou d-m nutteloos worden, on
ds ci ecteur der strafkolonie zou er de ver-
an'woor ieiykbeid riet voor op zich kunnen
ren n.
fl t blad deelt dezi dingen mede, klaar-
h gelijk met let do 1 om de gevo-l n? van
don, w=t; r z lfs enkele anti-Dr-yTus
gezinde blad n biykt-n gaven, te verstikken.
E i al ty i z OT^rwogingeD juist, dan mag
men zi h afvragen of zy niet veelser moeten
öi nen voor de veil g'aei 1 van anderen, dan
vcor de bewaking van Dreyfus.
Al was mevrouw Dreyfus by haar man,
het zou hun beiJen even moeiiyk vallen om
aan de yzeren kcoi te ontkomen. Wanneer
zy echter alleen terugkwam, zou zy misschien
vetl zaken gc-hoord hebben, die aan het ge
bouw van leugen en geheimzinnigheid den
laatstcn stoot zouden kunnen geven. Daar zit
de knoop.
- Geheel anders dan de „Matin" oordeelt de
heer Rein ach. in de „Siècle". Hy toont nit de
wot van 28 Maart 1873 aan, dat deze ge n
verschil kent tusscfaen „déportés" en „trans
ports", wel byzondere bepalingen bevat over
veroordeelden, die in 6en versterkte plaats
wonen opgesloten. Maar ook ten opzichte
van dezen wordt het toelaten van de vrouw
en de kinderen niet vertoden; integendeel,
een artikel zegt uitdrukkeiyk, dat die personen
dan ook onderworpen zjjn aan de byzondere
bepalingen, die daar gelden. Wèl is by de wet
van 1895, voor Dreyfus, het Duivelseiland
(een der lies du Salut) geiyk gesteld met een
„versterkte plaats", maar geen enkel verschil
is in de wet gemaakt betreffonde de vroawen
en kinderen. Dezen hebben volgons do wet
van 1873 het recht bij hun man en vader
te zijn, „als deze in staat is door landont-
ginning of een ambacht zyn gezin te onder
houden". Vermoedeiyk is de weigering op
deze aangehaalde woorden gegrond, omdat
Dreyfus geen land ontgint en geen ambacht
uitoefent l
d© Engeleche „Economist" bevat een be
langrijk scbryven uit Parys over den staat
kundigen toestand van Frankryk.
De 8chryver van dien brief verklaart, dat
„do intellecfcueelo cosmopolietische bevolking"
van Parys denzelfden indruk heeft, welken
het Londensche weekblad reeds zoide te hebben
gekregen, nl., dat de toekomst van het heerlyke
Frankryk door een militair komplot ernstig
gevaar loopt. Zy gelooft echter tevens, dat
het voor Frankryk zeer goed is, dat het lang
smeulend vuur eindeiyk uitgeslagen is.
„Blykbaar hebben Zola en de eervolle
mannen, die aan zyn zjjde stonden, aan de
beschaafde wereld buiten Frankryk en aan
de intellectueele minderheid der Franschen
willen toonen, welk groot gevaar naby is.
„Zola heeft den sluier niet kunnen afrukken
van het Dreyfus-geheim, maar wèl heeft hy
bewyzen geleverd voor de onwettigheid der
veroordeeling. Tevens heeft hy bewezen, dat,
al was Dreyfus ook schuldig, die man met
ongehoorde gestrengheid wordt behandeld.
Zelfs Bazaine, die in 1870 Frankryk zoo diep
deed zinken, i8 zachter behandeld dan de man,
die hoogstwaarschynlyk onschuldig is.
„Zola heeft bewezen, dat de generaals niet
hebben gehandeld naar den eisch van het
recht, en dat zy door andere beweegredenen
werden geleid tot de veroordeeling van een
Jood. Zy wilden voorgoed de Joden uit den
generalen staf weren en stelden den kapitein
terecht op onwettige wyze en veroordeelden
hem zonder voldoende bewyzen.
„De ware grond van de jongste betoogingon
ligt echter elders. Hy is gelegen ia de alge-
meene zucht der Franschen naar „bescher
ming". Het protectiestelsel wordt niet alleen
beschouwd als een redmiddel voor den kwy-
nenden toestand van landbouw, handel en
Dy verheid, maar het wordt ook voorgestaan
door alle klassen der Fransche maatschappij
gemeskumligen, advocaten, kantoorbedienden
en werklieden, z->Ifs orfi-Lren vragen om be
scherming tegen con urrentie van bet buiten
land en van vre«mo»-lin/en niet enkel aan
de grenzen, maar ook bionenslande. Dat is de
voornaamste grondslag van het anti oomitisme,
dat, al duidt de naam het niet aao, toch evtn-
gosd tegen cbihtenvreamdelingen als tegan
de Joden is gericht.
„Eenige jaren geleden dwong de Fransche
regeering een groot getal vreeredg ingezotonen
zich te latsn natural s ren, zoo iat hun 2oneu
in het Fr an ach o 1 g©r mo.-sten dienen. En nu
worden die g-naturalhmrlH Franschen met
den nek aan«ez en, omdat zy geon Frangais
du terroir (gotoren Fr.mschen) zyn, en wor
den hun zonen in het leg r als een „natio
naal gevaar" beschouwd. Om een „geboren
Franscbman" te wezen, moet men kunnen
bewyzen, dat de voorvaderen vóór de revolutij
van 1789 Franechen geweest zyn!
„Het baat niets, zulke treurige redenoe-
m?en te willen wederleggen. De toekomst
zal weldra uitwyzan boe verderflyk die roep
is van: „La France aux Francais!" „Ja, de
chauvinisten gaan nog verder: Zy beschuldigen
alle Fransche protestanten in 't geheim ver
bindingen te hebben mot Engeland of Duitsch-
land. De vrye uiting van gedachten wordt
aangevallen en de naam van „intellectuoelen"
ls een scheldwoord, waaronder men allo
vreemdelingen, Prot stanten, Joden of Vrymefc-
selaar8, 6amenvat.
„Het onmiddeliyk gevolg van dien oorlogs
kreet: „La France aux Francais!" is al
geweest, dat hy de laatste hoop heeft ver
nietigd van do bevolking van Elzas en
LotaaringeD, die nog getrouw aan Frankryk
was gebleven. Haar ominentute zonen worden
met L>uit8cbers geiyk gesteld.
„Het heengaan van de mannen, dienaden
oorlog van 1870 Frankryk uit de handen der
anarebis gered hebben Tbiere, Gambetta,
juijs Ferry, Grévy beeft een gaping in
het openbare leven gelaten, die nog niet is
aangevuld. Frankryk is het slachtoffer van
een bitteren wedstryd tusscbon eerzuchtige
middelmatigheden.
„Do nyvere burgery is opgeschrikt door het
radicale ministerie-Bourgeois en beschouwt
Méline als den oenigen man, die steun by de
rechterzyde kan vinden. Zy had geen andere
keus dan tusschen socialisme en reactie, en
die keus was te gemakkelyker, omdat de
meerderheid niet bang is, dat matige reactie
gevaarlyk is voor de republiek. Maar bet
Zola-proces heeft nu het tegendeel aangetoond.
Weinigen in Frankryk hadden eenig besef
van het werk, dat in alle stilte en gestadig
door, gedurendo de laatste 15 jaar verricht
is. Sedert het bekende artikel 7 der schoolwet
van Jnles Ferry hebben de anti-liberalen hard
gewerkt om de verloren macht te heroveren.
Vyftien jaar lang hebben zy den generalen
staf aangevuld met hun kweekeliogen uit
St.-Cyr (militaire academie) en de Polytech
nische school. Zooveel mog^lyk zyn nu
officieren vooruitgeholpen ten nadeele van
anderen, die als Protestanten, Jod6n of vry-
denkers geweerd werden.
„Tien jaar geleden werd reeds een bewe
ging beproefd met Boulanger; zy was voor
barig en mislukte, misschien, omdat hem de
noodige energie ontbrak om het „moment
psychologique" te grjjpen. En ook nu zou
esn staatsgreop niet slagen, want ouder de
leidende generaals is er niet één, die Bou-
langers plaats kan innemen. Mtn wacht nog
altijd op een Monkl
„Intusschen barstte de Dreyfus-bom los
on nu is die geheime samenzwering openbaar
geworden.
„Het proces tegen Zola heeft hevige be
roering gewekt, maar toch zullen de oogen
in Frankryk opengaan. Het is aan ieder nu
duideiyk, dat de republiek bedreigd wordt
door een komplot, gesteund door den geno-
ralen staf. Men heift tydens het procos h t('
onwetend gespuis laten schreeuwen: A mort
les Juifs! A mort les .étrangers!" on men
heeft op de jury pressie geoffond om da
positie der generaals te versterken. De jury
heeft een veroordoelend vonnis geveld, maar
het Fransche volk zal weldra inzien wat er
gaande is: oen machtige, goed georganiseerde
aanval tegen al wat „intellectueel" is, tegen
Protestanten, Joden en „Vrymetselaars". Die
vrijzinnige elementen motten worden uitge-
stooten; den vreemdelingen, die in Frankryk
gevestigd zyn, zelfs die men heeft gedwo igen
zich te laten naturaliseorea en wier in Frank
ryk geboren zonen nu soldaten zijn, geeft
men te verstian, de t zy nfet lar g?r als Fran
schen worden aangemerkt, maar als verwor
pelingen, als verraders, als een gevaar in
geval van een oorlog. Het leekenonderwya
mag niet langer in handen tiyven van d©
hoogst beschaafde en eervo' bekende Protoa-
tantsche onderwijzers en leerareD."
Het bekende Ni-uw-Yorksche weekblad „The
Nation" bevat een belangrijk artik 1 over ds
Fransche strafrechtspleging, naar aanleiding
van het proces tegen Zola.
Menige FranschmaD, zegt dat blad, heeft
zich geërgerd, omdat men algemeen in E ige-
land en Amerika sympathie beeft betoond
voor Zola, en de manier waarop by gevoinist
is, lieeft afgekeard of belachelyk genoemd.
Die ergernis heeft niets onoatuurlyks. Blijk
baar gevoelen wy niet in ait opzicht als
de Franschman, en daarvoor bestaau goads
redenen.
In de eerste plaats wil het by een Engelscb-
man of Amerikaan er niet in, dat men iemand
van zyn laven, vryhoid, goed of eer berojft
na een geheime behandeling. Een groot getal
hooggeplaatsts officieren hebben op bun eere
woord voor de jury verklaard,, dat Dreyfus
wettig en rechtvaardig veroordeeld isl Wjj
moeten dus aan zyn schuld gelooven, omdcfe
zoo hooge personages dat z°ggen. Hier nu
loopan de opvattingen van Franschen en
Angelsakssn al uiteen. Als in Engeland of
Amerika byv. de geheele geestelijkheid on
alle burgers van goeden naam zich aanboden
om te beöedigen dat een persoon, dis in 't
geheim is ttrechtgesteld en veroordeeld, ds
straf verdiend heeft, zouden zy, gelyk nu dt
Fransche generaals, met een uitbundig lachen
worden begro t. En wel om doze reden, dat
al twee eeuwen lang in do Angelsaksischs
rechtspraak „een eerlijk proces" beteekent
een openbaar proces, waarby voor bet publiek,
in de aanwez'gheid van den beschuldigde, al
de bewyzen worden overgelegd. Daarom kunnen
wy cie geheimhouding in het proces tegen.
Dreyfus niet verduwen. Geen plechtige ver
klaring, van wien ook, kan ooit een AngeL-
siik-isch publiek de overtuiging geven dat
een gehvim vonnis een rechtvaardig vonnis
is. Én al3 iemand zulk een verkiaripg aan
biedt, kliükt dat als een grap.
Dan, staan w(j verbaasd dat de Franschen
Diet alleen andere bewysregelen hebben dan
wy, maar eigeniyk in /t geheel geen©. Een
gerechtelyk ondorzoek in Frankryk geschiedt
ongeveer evenzoo als een onderzoek in het
burgtriyk leven. Als iammJ op de hoogte
wil komen van eens andoïs gedragingen, of
hy byv. in zyn huiöhou ien het een of ander
geiaan heeft, haalt by i.yu licht van waar
by maar kan. G rucLteu, allerlei feiten,
praatjes van belanghebbende petsonen, kinder
gebabbel; dat alles wordt s.vimgoraapt en daarop
boawt hy zyn vermoedens. De helft daarvan ten
minste zou voor een Britsch gerechtshof op z\j
worden geschoven, ofschoon in het dageiyksch.
leven gewooniyk aldus een oordeel wordt ge
vormd. dj Franschen hebben dat echter tot
wettige procedure verheven, by gebrek aan
beter. Het dossier van een Fransch rechter van
instructie, over een pas aangehouden verdacht©,
lijkt sprekend op het „verbaal," dat menig
dagbladverslaggever opdischt. Al wat b(j maar
byeen kan grabbelen, goad of slecht, wair-
scbynlyk of niet, wordt opeengestapeld en de
beklaagde moet zich voor den rechter ovqe
dat alles verantwoorden.
Daarom maakt een Fransch proces op
Angelsaksers nooit den indruk van eeriyk of
ernstig te zyn. Zoo lykt ons ook de verklaring
van de Fransche generaals een comedie.
Het ergste ia, dat de volksopwindiog ia
dit geval vóór „de eer des legers" en tegen
de Joden, maar al te zeer herinnert aan
vroegere droevige feiten en gruwelen. Men
vraagt zich by ons dan ook af, of ook niet
nu weder zulk een leus: „de eer van hf
leger" tot de veroordeeling van een onschuldig
heeft gel id. Alleen volkomen openbaarheid
kan die vermoedens wegnemen.
De Fransche procedure is eigeniyk dezelfde,
die Engeland nog in de 16ie eeuw gekewf
heeft, en die o. a. tegen den hertog van
Norfolk en t-gen Rtteigh is gevoerd. Eerst
van de omwtDleling van 1688 dagteekent
het tegenwoordige strafproces met zyn open
baarheid en zyn regel dat een beklaagd©
onschuldig is zoolang het tegendeel niet ic
bewez9D.
Em onlmoetmg met Zola
E9n Arasterdammer, die thans tydelyk t©
Parys vertoeft, schrijft van daar dd. 18 Maart
aan het „Hbl/':
„Gisteren bracht ik een bezoek aan mr.
Labori, dien ik den vorigen dag toevallig ha*
leeren kennen. Toen ik te elf oren zyn
studeerkamer binnentrad, bad ik bet onver
wachte genoegen daar ook Emile Zola aan
te treffen. Ik maakt© van die gelegenheid
gebruik om den ^veroordeelde" nogmaals te
