ATJEH.
In do A&uicö. Hotterdamsche Courant word
er de aandacht op gevestigd, dat de ki «z er s-
1U 81 over enkel» weken opnieuw moet
wordon vastgesteld, en dat hot voor die Itfat
bij koninklijk besluit voorgeschreven model
nog niet is herzien. Wijziging van dat model
toch is noodig, zal voldaan kunnen worden
aan art. 9 der wet, bepalende, dat op de
lijst melding wordt gemaakt van het kies-
en stemdistrict, waartoe de kiezer behoort.
„Zooals de kiezerslijst is ingericht, is daarop
voor de aanduiding der onderscheidene stem*
districten gem plaats. Tood de nu geldende
kiezerslijst op de gemeente-secretarieön in
bewerking was, stuitte men niet op bedoelde
leemte, om de eenvoudige reden, dat stem-
cistiicten voor de Raads- en Statenverkiezing
nog Diet werden gekeDd en men in de
verwachting leefde, dat, kwam de door de
Regeering voorgenomen wijziging der ge
meente- en provinciale wet met betrekking
tot de verkiezing van Raads- en Statenleden
in don loop van het jaar tot stand, de
wijzigingswetten in werking zouden treden
op 15 Mei 1898, alzoo met het van kracht
worden der volgende kiezerslijst.
Men weet, de loop van zaken was anders.
De wijzigingswetten, op 28 April door de
Koningin Regentes bekrachtigd, kregen op 4
Juni verbindende kracht, met het gevolg, dat
op de to9n aanstaande periodieke Raads
verkiezingen do nieuwe kieswet, wat betreft
de w\jz9 van stemming, van toepassing zoude
zijn. Tegen oen zoo spoedige invoering rezen
tal van bezwaren, di9 o. a. De Gemeentestem
in een hoofdartikel ontwikkelde.
Vooral woog het bezwaar, dat op de reeds
vastgestelde kiezerslijst geen melding kon
worden gemaakt van de stemdietricten, waarin
da gemeenten of do kiesdistricten der gemeenten
werden gesplitst voor de verkiezing van raads
leden. Do minist.r van binnenlandsche zaken
trachtte de moeilijkheid te ontgaan door de
gemeentebesturen aan te schrijven, dat de
noodige bijvoeging van het kies- en stem-
distiict niet als een wijziging der kiezorslljst,
maar als esn aanteekening van louter admi
nistratieven aard was te beschouwen. Overeen
komstig s Mioisters beslissing werd de kiezers
lijst aangevuldeen andere weg tot afdoening
der quaestie stond niet open. Maar nu de lijst
weldra opnieuw wordt vastgesteld, rijst de
vraag: zal men ze, wat do aanduiding der
stemdistricten aangaat, hebben op te maken
naar een ministeriêele aanschrijving, waaraan
hier alle verbindende kracht moet worden
ontzegd, of mag worden gerekend op wijziging
van het model der kiezerslijst bij koninklijk
besluit? Achten wtf het laatste noodzakelijk,
nu de samenstelling der lijst reeds wordt voor
bereid, is het voor de betrokken ambtenaren
wenscbeltjk, dat in deze door de Rogecflng
spoedig worde gehandeld.",
Het Handelsblad is van oordeel, dat de toe
lichting van het dienstplicht-ontwerp
door het overgroot gedeelte der nati9 met
instemming sal worden gelezen. Het blad
acht het goed, dat de Regeering baar her-
vormingsarbeid met dezen maatregel begint.
„Het zal nu mo9ten blijken, o de voltegen-
woordiging van het Nederlandscbe volk, door
het uitgebreide kiesrecht in het loven geroepen,
bereid is een eind te maken aan een der
taaiste privileges, welke schier alle andere
beschaafde volkeren reeds hebben prijs ge
geven."
Dj ütrechtsche Courant wijst met een enkel
woord op het grondbeginsel van htfc ontwerp
voor do rijwielbelasting, waardoor het
zicb, zegt dit blad, in niet geringe mate en
wel in zeer gunstigen zin van het vorige ont
werp onderscheidt.
Vroager waren het allen, enki le uitzonde
ringen daargelaten die van wielen ge
bruik maakten, die belast zouden worden.
Thans is het de machine zelve, die belast wordt.
Elk, die zich herinnert aan hoeveel bezwaren
het vroeger voorgestelde systeem onderhevig
was, zal zich er in verheugen, dat deze be
langrijke verbetering is aangebracht; een ver
betering, waardoor al dadelijk do levensvat
baarheid van 't denkbeeld van invoeing eensr
rijwielbelasting belangrijk wordt verhoogd.
Ook de verbetering in de onderdeelen geelt
gegronde reden tot instemming.
UITLOTINGEN. Italiaanscbo Roode-Kruis-
loten van 188-5 a L. 25. Trekking van 1 Febr.
1898. Serie 10715 n. 16 L. 20,000s. 460« n. 42
L. 2000; s. 402 n. 29 en s. 396» n. 10 elk L. 1000;
S. 26 h. 21, a. 278 n. 28, s. 800 n, 8, S. 2516 n 2,
s. 449S n. 25, s. 5106 n. Ij s. S4SÜ n s. 9095
u. 10, 3. 9285 n. 37 en s. 9380 n. IS elk L 50.
Ter amortisatie 20 serieën942 1660 2»7S 2766
3077 4822 6203 7022 7211 7839 8072 8529 91S0 9359
9520 9541 10124 10305 10445 1128-?.
De in deze 20 serioSn vervatte 1000 loten worden,
van 9 Februari 1898 af, met Lire 31 afgelost. De
premiocoupon, welke recht geeft op alle volgende
premiöntrekkingen, wordt van de loten afgeknipt
en den eigenaar teruggegeven.
Uit Batavia werd gisteren aan do „N. R. C."
geseind:
„Morgen gaat het derde bataljon mettrcia
naar Daja, om Oemar'a partijzangers te ver
drijven, per stoomschepen „Havik" en „Gier",
onder commando van majoor Christan, ver
gezeld van den kapitein van den staf Yan
Daalen. De landing zal plaats hebben in de
Lambesibaai. Men verwacht geen tegenstand."
SCHAAKRUBRIEK. - Maandag 7 Februari 1S9S.
Redactie: L. S.-V. „Moiuuiy". Adres: F. 9. ES8ER, Kicowe Kyn lttG, Lelden.
Schaaknieuws.
Naar wjj, echter niet officiéél, vernomen hebben, komt binnenkort Lasker in Nederland.
Het is te hopen dat bij, evenals Steinitz, overal hier te lande zijn gaven zal doen schitteren.
In Italia hebbeD verschillende schaakclubs gezamenlijk een schaakbond „Unione Scacc-
histica L alia na" gegrondvest.
Het meeaterschap van Australië is gewonnen door Jacobsen, die Crave ztfn concurrent
in een match met 7-1 en 1 remise verslagen heeft.
Een correspondentiestrijd tusschen de „Cercle Philidor" (Parijs) en „Ecbiquiêr du Nord"
JLille) bleef onbeslist.
De uitslag van den probl. compositie-wedstrijd van „De Amsterdammer", Weekblad
voor Neierland is: E. Pradignat, Saujon (4 zetten), J. Möll9r, Kopenhage (3 zetten) en J.
Jespersen, Soendborg (2 zetten).
Schaakpartij No. 57, gespeeld to Berlijn 15 Sept. '97.
Fransche Forty.
spel is wsl niet goed, doch
L d 3
22
D c 7
Tsehigorin.
A. ïinki.
wit stond
toch beter.
h 4
23
T h 8
Zicart.
P a 3
10
b 6
K g 2
24
g b 4
Wit.
P c 2
11
L e 6
L e 4
25
P d 5
e A
1
et
f3
12
D d 7
L d 5
26
T d 5
D e 2
2
P f 2
13
Tad 8
F 6 4
27
T d 8
Dit Bpoelt Tscbigorin altyd.
P e 3
14
g 5?
T e 2
28
D d 7?
3
L e 7
Dit verzwakt den konings-
Een fout
die
bet verlies
g3
S
d 5
vleugel en lokt den
aanval uit.
ten gevolge heeft. Zwart kon
d 3
4
P i 6
K b 1
15
K h 7
zicb echter op den duur 1 och
Lg2
5
0-0
D c 21
16
K h 8
niot genoegzaam verdedigen.
P h 3
6
c5
P f 5
17
L f 5;
f 6
29
L f 6
De voorkeur verdient c 6.
6 f6
18
T g 8
L h 6 ^7
30
K h 6
0-0
7
Pc6
g 4
19
K g 7
P f 6
81
Opgegeven.
c3
8
d e 4
Tfel
20
a 6
Dameverlies
of mat in 3 zet-
d e 4
9
05
Een zet
om iets te zetten.
ten Is niet te vermyden.
Deze overgang tot bet open
Lf 1
21
T g e 8
Zwart.
Probleem No. 59 ran J. H. Gelker, te Roelof-Arondsveon.
Oplossingen in te zenden by J. J.
Colpa, Lango Maro 18, vóór Zaterdag.
Opl. Probl. No. 58.
D d 2 DxD Pc4 3:
D d 4 DxD?
D c 4. P d 8
P onv. D h 2 q:
g 4 Df4qF
enz.
Goede opl. No. 57 ontvangen van:
Leiden: Mej. Paulioe v. W., R.
Paulides, J. Beveron, G. H. Key,
jbr. Strick v. Linscboten, F. De Boer,
E. C. P. Nicola.
Deventer: G. W. Kloosterboer.
li 'f:M
O
jij
UP
gg§ m
M
-n
MH
ede
Wit
Mat in 2 zettend
CORRESPONDENTIE.
F. De B. en anderenIn één variant
van No. 57 geeft de Looper mat, doch
door aftocht van dsn Toren, dus de
notatie was juist (T r= Torenaet).
Ph. J. v. L., te Ouddorp: Op
1 JP g 4 volgt L b 7, op deze geestige
wijze voorkomt de auteur de mogelijkheid
van verwisseling der zettei.
Kijkjes in en om Leiden.
XIV.
Is de stoomtram het middel van gemeen
schap te Lnè niet zonder invloed gebleven
op de ontwikkeling van do beide Katwijken,
ook voor oen betere gemeenschap dan vroeger
vroeden reden. Ook van andere zijden werd
financiële en zedelyke steun ingeroepen
en niet tevergeefs.
Nog iets andere bezit Katwijk, dat voor
oen aan de zilte baren liggende gemeente een
vereischte is. Hoe menigmaal toch reeds is
het gebeurd dat er aan de kust een schip
Gezicht op de binnenhaven te Katw\jk-aan Zee.
te water was gezorgd geworden. Het Prins-
Hendrik-kanaal in het zeedorp is daar om dit
t9 bewijzen. Daardoor kunnen nu zelfs de van
Leiden en elders komende stoombooten tot
midden, in de gemeente komen, dank zy het
groctsche werk, dat door de duinon heen van
het uitw teri: gs-kanaalaf is tot stand gebracht.
in nood verkeerde, zonder dat men kans zag
het op de gewone wü'zs te naderen en hulp
te bieden. De reddingsboot voorziet
daarin. Maar wat zou dat vaartuig alleen
uitrichtoD, als er ook niet tegeiykertyd over
een kloeke bemanning kon worden beschikt!
En dat die hier metterdaad aanwezig is, bleek
Het heeft heel wat moeiten en zorgen
gekost voordat het plan daartoe tot uitvoering
kon komen, want de kosten waren niet
gering; maar z(j, cie van deze ondernemiog
voor de totkomst der gemeente veel goeds
verwachtten, rustten niat alvorens zy haar
ook werk lijkheid zagen worden. Dat het tot
De Reddingsboot.
reeds meermalen, zelfs nog niet zoo heel
lang geleden. Hulde daarom aan de mannon,
die eigen gevaar trotseeren, om het leven
hunner evenmenschen to redden!
En zoo meenen w\j in onze vluchtige
kykje8 ook van Katwijk waar wy langer
vertoefden dan eerst ons voornemen was
Het Tolhek tusschen de beide Katwijken.
de haven voerende kanaal den naam draagt
van een der doorluchtige leden van het Huis
van O.'anje Nassau, van den Prins dien velen
onz.r gekend hebbenen zyn krachtdadig op
treden waar het do belangen van vaderland en
gemeenten betrof, heeft eene licht te be-
het merkwaardigste te hebben beschouwd of
in herinnering gebracht, om eindeiyk onze
wandeling terug te aanvaarden, waarbij wq
onderweg het tolhek passeeren, alvorens
wy hot dorp aan den Ryn weer zjjn binnen
getreden.
TJit Transvaal.
VIII.
Toen hunne smeekgebeden geen verhooring
vonden, willen ze door bedreigingen een
betere uitkomst verkrijgen. Hoewel goed ge
wapend, wilde ik toch liefst zonder geweld
te moeten ge'ruiken het hotel bereiken,
hetgeen my gelakte. Toon ze my zelfs daarin
achtervolgden, waren esnige woorden tot den
hotelhouder \oldoende, om van die lastige
klanten ontslagen te worden.
Nu alles klaar gemaakt voor den volgenden
morgen; wa; t met zon-uit zouden we ver
trekken. D.n volgenden morgen halfzeven
stond ons rijtuig voor het hotel: een karretje,
dat misschien oen plaatsje in het muBeum
van oudheden verdiende, bespannon met twee
fiasscbe schimmels, die zeker nog eenige
karrevrachten voer moesten eten, om de
dikte van een ordenleiyk geraamte te ver
krijgen. Proviand in den vorm van cakes,
corned beef en gemberbier zou ons behoeden
van onderweg te verhongeren.
Na ©enige aanwijzingen gegeven te hebben
aan den hotelhouder omtrent de achterbiy-
vende koffers, bestegen we ons voertuigje. Ik
denk, in esn Friescho sjees most men oven-
zoo schommelen als wy in dat karretje. De
zitting was wel wat bard voor zoo'n langen
tocht. Veel was cr langs het pad niet te zien.
Het terrein was in den beginne tamelijk vlak
do weg redoiyk goed. Hier en daar een kuil,
een uitspoeling of wat klippen, maar anders
vry gelijk. Onze voerman sprak taipelflk goed
Kaapscb-Hollaodsch, zoodat we een gesprek
met hem konden voeren. Als alles goed giog,
konden we, meende hy, tegen zon-onder in
Zeerust zyn. Zoo tegen één uur moesten we
oen beetje uitspannen, om de paarden wat te
laten uitrusten. Daarvoor was goade golegen-
heid, daar er menschen woonden en er goed
stroomeni water was. Zoodra ae menschen
ons gowaar werden, moesten we inkomen
en dadeiyk trachtten ze uit t9 vinden waar
mee ze ons van dienst konden zyn. Het waren
reed3 bejaarde lieden, maar toch ontbrak de
jeugd niet in die woning. Eecige kinderen
(kleinkind9ron) waren druk bezig de leesles
te leeren, die „oüma" hun voorgespeld had.
Zoo kreeg ik al dadeiyk een Btaaltje van de
InspanniDg, die men zich hier getroosten
moet-, om de kinderen toch eenige kennis te
doen verkrygen. „Oüpa" was bezig de zitting
van een stoel te herstellen en een paarden
tuig lag ook te wachten op het oogenblik,
dat de oude man de versleten plekken repa-
reeren zou. Ze verstonden dus hier het woord
„Help uzelven".
De rust en vooral de ondervonden hartelyk-
beid hadden ons opnieuw kracht gegeven om
den tocht voort ts zetten. De streek werd nu
heuvelachtiger en boschryker, maar de paden
ook schilderachtiger, d. w. z. meer onbegaan
baar. De voerman scheen zoo iets gewoon:
we hoorden hem ten minste niet klagen over
het slechte pad. Tusschenbeide stelde ik hem
voor maar uit te stappen en dit of dat moeiiyk
eindje te loopen, daar ik voer omslag vreesde,
maar slechts éénmaal ^c^tte hy (ityfc noodig.
Tegp wj)p eén vliegmachine goed
van pas gekomen. We ftondon vtor een plek,
ais door den gevallen regen in mb fcóerab
was herschapen. Met een stok peilde by de
diepte en 10e vonden we een eenigszins be
gaanbaar gedeelte. Htj bracht de kar met de
paarden door. At en toe stond atjp vrouw j
doodsangsten uit, als ws een riviertjè OJoestsn j
overateken. Bü gemis van bruggen, waren
we wel verplicht er door te rijden, hetgeen
niet bezwaarlijk was, daar de paarden boog-1
stens tot aan de torst in het water kwamen.
Intueechen was het begonnen te regenen,
wat onze voerman met eenige bezorgdheid
vervulde. Allicht zou de regen bot water in
de rivieren zoo kunnen doen stijgen, dat van
overtrekkon geen sprak® zou zijn, en dan
zoudon we verplicht wezen, indien we niet in
de nabijheid van een boerderij waren, in het
veld te overnachten. De regen was echter
niet van iaDgen duur en spoedig deden regen
jaseen en regenmantels geen dienst meer.
Onverwachts zagen we een man door bet
kreupelhout ianga den weg beenbreken en
zich in ons pad plaatsen. Wat zou ons nu
wachten? Een overval door roovers misschien?
O neen! Op 't geluid afgaande, had die man
zich zoo spoedig mogelijk een pad gebaand
om ons te bereiken, ten einde ons een brief
ter bezorging te kunnen meegeven. Hjj was
blij, dat bij juist iemand snapte, die den kant
naar Zeerust uitging. Op sen kwartier afstands
van het pad stond bi) met een wagen, dien
by Diet verder krygen kon, daar een desl
van zyn trekbeesten voor eenige dagen ge
storven waren, en nu kon hy ten minste een
bericht wegkrygen. Onze voerman nam de
bezorging daarvan op zicb. Het trof ons, dat
de ongelukkige vrachtryder schynbaar zoo
gelaten zyn lot droog.
O, het ia ook nu „verrekte", lichtte de
koetsier ons in; het zal my verwonderen,sis
ik rog met myn beide paarden weer op
Mafeking kom. Kort daarna zagen we een
dergeiyk geval. Langs den weg stond een
kar, een paard in bet tuig en een ander op
den grond er naast.
„Zoo, Jaap", sprak onze voerman, „hoe lykt
het met jou?"
„Ach, zoo net zakt dis oii perd daar dan
in mekaar en by is al dood. Nu zal ik ds
kar hier maar laten staan en op die ander
perd huis toe gaan. Ik had gisteren al by
die huis denken te wees, maar my perren
(paarden) was te stadig", was het antwoord
vao ongeluksvogel No. 2.
Dien middag zagen we aan het pad nog
eenige doode paarden, ezels en ossen liggen.
Nu kon ik me ook den boogen prys van 6.10
pd. st. begrypen.
We kwamen eindelyk aan een onafzienbaar
hek of liever een omheining van prikkeldraad;
de grens van Transvaal.-Tot meerder bevvys,
dat we in de Z.-A. R. gekomen waren, sprongen
ons eeD paar stevige mannen to lyf, die zijh
als douanen aan ons voorstelden en het weinige,
dat we by ons hadden, nauwkeurig onder
zochten. Wat ik met- zooveel zorg ingepakt
bad, lag in minder dan geen tyd op den weg
uitgespreid. Ze zouden bet wellicht aan my
overgelaten hebben, alles weer op te bergen,
als mjjn vrouw hun niet don raad gegeven
had het nu weer spoedig even netjes in de
koffertjes te doen. Het bleek, dat Hollanders
hier op post waren. Hun chef ontving ons
vriendeiyk, maar beroofde me toch van myn
revolver, die me met zooveel gerustheid had
doen reizen. Hy was zeker bang, dat ik mot
myn vrouw een tweeden Jameson-inva! zou
doen. Al woonde die ambtenaar eenzaam,
toch kon men aan de meubileeriDg van zyn huis
zien, dat hy door het aanhoudend visit oren
van doorgevoerde goederen goed op de hoogte
bleof van alle nieuwigheden op elk gebied.
Na een half uur daar verzuimd te hebben,
namen we hartelyk afscheid, ondertusseb n
denkende; „Van je vrienden en je familie
moet je hot maar hebben." Onze voerman
had al moer dan sens gezegd, dat elke minuut
vorzuim ons plan. om vóór zon-ondor in Zee-
rust te zyn in duigen kon dosn vallen. Do
tegenspraak op dit pant van den douane
beambte had hem een beetje opgewonden en
toen wo ons rytuigje weer bestegen, wac het
maar al te duideiyk op te merken, dat de
whisky hem nog moer verhit had. Hy reed
nu zoo onverschillig, dat ik meende: hy heelt
plan om ons te doen verongelukken. Na een
halfuur was het onweder schynbaar wegge
dreven en meden de paarden zooveel mog lyk
weer klippen en kuilen, 't Liep al tegen den
avond. Do emgeving werd boe langer hoe
achooner. Vóór ons lag eon prachtig berg
landschap, dat praebtig door de ondergaan !o
zon beschenen word. Maar hoe mooi dit ook
was, die afwisseling van kleuren, dat don
kerder en donkerder worden der lager gelegen
toppen, waartegen de nog helder verlichte
hoogere toppen in goud schitterden; voor ons
zside het, dat we misschien dien avond onzo
bestemming niet zouden bereiken. Gelukkig
bleef de lucht helder en by het licht der
sterren was het pad nog eenigszins te onder
scheiden. Eindelyk zagen we lichtjes tusschen
de boomen hsen schemeren. Al duidelyker en
grooter in aantal werden zy, nog een drift
door en daar reden we 't dorp binnen. Voor
het eerste 't beste hotel epanden wo uit en
vonden daar na zoo'n vermoeienden rit een
uitstekende gelegenheid om tot ons verhaal
te komen.
Geveilde peroeelea.
By de Terkooping, den 4den Februari 1.1.
door notaris Schoor in „Zomerzorg" geboudou,
zyn de gezamenlyke perceelen, 8.87.40 H.A.
bouwland, onder Oegstgesst, aangekocht vooj
f 18,560 door den heer A. Olttenbegaard JP»
te 0egstgee9t| 44-
