NORMALE KINDERMELK,
Mscto Protestante
FILIAAL KORENBRUGSTEEG 3.
Zwolsche Soterhaf,
SIROOPWAFELS en SPRITS.
De Gracieuse, Prijs per kwartaal f UTI2.
N°. 11617
Vrijdag 7 Januari.
A0, 1898
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van §on- en feestdagen, uitgegeven»
Leidsche Coöperatieve Winkelvereenpg,
Wordt gevraagd:
Eenige melk in samenstelling, volkomen gelijk aan Moedermelk.
Filiaal Korenbrugsteeg 3.
Roomboterfabriek „Wilhelmina" te Zoetermeer.
Haarlemmerstraat 148, b/d. Jaövosse&sieeg.
CADE3AU
Haarlemmerstraat 148, b/d. lanvossecsteeg.
De Directie der Zwol ch. Boterbal.
LEIDSCÏÏ
PKIJ8 DEZER COURANT;
Voor Lolden per 8 maandenf 1.10,
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommers0.06.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17J. Uroetera
tetters naar plaatsruimts, Voor het incasseeren buiten (lo stad
wordt f 0.05 berekend.
OTESB*^
Tweede Blad.
KOLONIËN.
BATAVIA, 810 December.
De majoor dor infanterie W. G. A. Christan
heeft volgens de „Soer. Ct." de hem aange-
bolen betrekking van directeur der Neder-
Jand8ch-Indieche Exploitatie-Maatschappy, wer-
Tende op Noord-Celebes, gevende een salaris
van f 1000 's raaands, afgeslagen. De reden is
niet ver te zoeken; zijn bevordering tot
uitenant-koloncl is op til en zijn promotie
£ot boogeren rang is tevens verzekerd, waar
door zijn inkomen nagenoeg hetzelfde zal zijn,
als wanneer hij de betrekking van directeur
dezer Maatschappij met het daaraan verbon
den tantieme aannam.
Daarbij komt, dat majoor Christan op en top
militair re. Al3 directeur van do Nederiandsch-
Indische Exploitatie-Maatschappij op Noord-
Celebes zal nu optreden de beer E. G. Taylor,
thans hoofdagent ia Noderlandsch-Indië van
de Koninklijke Paketvaart-Maatschappy.
De Krakatau is weder aan het werk.
Zijn dof, maar hevig gedonder is duidelijk te
hooren. (B. N.)
De heer R. Smelt, onderwijzer 3de kl.,
is voorgedragen tot onderwijzer 2de kl.
Afgewezen is het verzoek van C. E. Van
Kappen, controleur 1ste kl. bij het Binnen-
land8ch Bestuur op Java en Madoera, om
herstel van anciënniteit.
De eerste luitenants der infanterie T.
Van der Meyden en W. Scberpenhuyzen zijn
tijdelijk ongeschikt verklaard voor den veld
dienst, doch geschikt voor den dienst in het
algemeen.
Aan den kapitein der infanterie P. H.
Boiemeyer is een certificaat uitgereikt voor
overplaatsing naar een matig warm klimaat.
De kapiteins der infanterie J. A. Soetens
en L. Labets zijn tijdelijk ongeschikt verklaard
voor den velddienst.
By het wapen der infanterie is voor
gedragen tot luitenant kolonel de majoor bij
dat wapen J. W. Sanders; tot majoor, de
kapitein J. P. Brandenburg; tot kapitein, de
lste luitenant J. G. T. Bernelot Moens. Bij
het wapen der genie tot kapitein do lste
luitenant J. S. Redeker.
D9 ass.-resident van Blora (Rembang)
J. M. Escher heeft eervol ontslag uit 's lauds
dienst gevraagd met ingang van 6 Januari.
Aan den 2den luit. der inf. bij hot garni
zoen te Tjimahi M. De "Wilde is een certificaat
uitgereikt voor overplaatsing naar een koel
klimaat.
Geslaagd is in het examen voor apothekers
bediende de sergeant-ziekenvader bij het hos
pitaal alhier, F. A. Erkelens.
De heer W. J. P. M. Van der Kom is
tot hulp-priester te LarantÓ9ka (Timor) voor
gedragen.
Een bjj den resident der Westerafdeeling
van Borneo ingekomen rapport van den con
troleur der ond- rafdeeling Sintang meldt, dat
tijdeus het bezoek van genoemden ambtenaar
aan Boenoet de bestuurder van dat landschap
hem het volgend verhaal deed:
Tusschen het bovenstroomgebied van de
Kalis en de Soeroek ligt de berg Bangoe-
Danoem. Ter balver hoogte van den voet en
den top ligt op dien berg een plateau, waarop
een 16 tal huisgezinnen dit jaar hunne ladangs
hebben aangelegd. Van dat plateau daalt de
berg met steile hellingen naar de Soeroek-
vlakte. Op genoemd plateau bevonden zich
in don nacht van 7 op 8 October een 100-tal
personen. Na middernacht werdGn zü opge
schrikt door het vallen van steenen, welke
in aantal en grootte toenamen. Na een kort
besluit togen allen, met uitzondering van een
achttal, naar de benedenvlakte. Van dit achttal
bleven 2 personen boven op het plateau, de
overigen begaven zich meer benedenwaarts.
In den vroegen morgen van 8 October j. 1.
hoorde men van den Bangoen-Danoem een
knal als van een zwaar kanonschot, wat
ook te Nanga Boenoet moet gehoord zijn.
Daarna zsg men den top van den berg
zich in tweeën splijten, en uit do spleet een
watergolf van eenige vademen hoog te voor
schijn komen en naar beneden stroomeD,
alles in bare vaart mede sleuren le, tot zij zich
in de Soeroek kon ontlasten; alleen de 2
personen, die boven op het plateau zijn ge
bleven, zijn omgekomen. Hunne lijken zyn
echter nog niet gevonden.
De overigen hebben geen persoonlek onge
luk gekregen. Na de golf begon de halve top
van den berg aan de zijde van Boenoet lang
zamerhand naar beneden te zakken, alles op
zijn weg vernielende. Een groot verlies wordt
geleden doordat alle ladangs ztfn vernield.
ATJEH.
Van Atjeh hoort men in den laatsten tijd
al bijzonder woinig; een goed teek6n voor
zeker. Me-n schijnt daar evenwol druk bezig
met het verkregen succes meer en meer te
consolideeren, verkeerswegen en bruggen aan
te leggen en de kennis van het langzamer
hand verminderend aantal onzer tegenstan
ders uit te breiden. Hoe meer die kennis
toeneemt, hoe beter en nauwkeuriger de aan
voerders onzer verschillende patrouille tochten
van doeltreffende fnstructiön voorzien kunnen
worden.
Daaraan heeft het vroeger wel eens ge
haperd, niet altijd stond een politiek doel op
het programma van den tocht, dikwerf was
het een marsch met enkel militaire instruc
tion en daarmede werden wel oorlogsobjecten
bereikt, doch de gang van de zaak werd er
meestal niet veel me ie versneld.
Sedert echter onze daarmede belaste offi
cieren ook voortdurend in aanraking komen
met bet Atjehsche element en dezen allerlei
iDlichtingen weten te ontlokken, Deemt het
doel van eiken tocht in belangrijkheid toe.
Hoe overigens odzq invloed door een krachtig
militair optreden vermeerderd kan worden,
leert Segli ons. Jarenlang is daar het Neder-
landscbe gezag gehoond en bespot; onze ver
sterking aldaar werd feitelijk voortdurend be
legerd en beschoten, de dapperste uitvallen
konden den vijand slechts een zeer kortstondig
bewijs van ons overwicht schenken.
Eindelijk besloten we ons krachtig to doen
gelden en toen was het dan ook gedaan met
den voor ons nationaal gevoel zoo krenkendeo
toestand.
Thans wordt aldaar geen scbot meer gehoord
de vijand houdt zich op een eerbiedigen afstand
van onze patrouilles. Ziedaar het gevolg van
het op degelijke wijze doen optreden onzer
wapenen, eener korte, maar krachtige toe
passing der theorie van blood en ijzer".
(DeliCt.)
Ronselen van koelies.
In het mail-overzicht van de J.-B. leost men:
„Al in 1884 waarschuwde do gouverneur-
generaal '8 Jacob tegen de schandelijke praktij
ken by de werving van inlanders van Java voor
de buitenbezittingen. Of ze daarom verdwenen
zijn? Allerminst. Ternate is berucht geworden
door de mishandelingen en martelingen, den
Javaanscben werklieden aange Jaan. De»i is in
de binnenlanden van Java de schrik geworden
onder de bevolking en wordt, te recut of ten
onrechte, door haar beschouwd als een ballings
oord. Allerlei kunstgrepen gebruiken do koe-
lieronsolaars, om, speculeerende op do diepe
armoede en groote nooddruft van de bevol
king, haar te lokken naar de strandplaatsen,
zonder van Deli of Borneo te reppen, om de
misleiden als vrachtgoed gestempeld aan Loord
te sliepen. Dat ionselen gaat met keelwat
erger handelingen gepaard dan het ronselen
voor het leger in Nederland en daar zullen
menschen, die zich respecteeren, er zich niet
mee inlaten. In Djokja 0. a. werden, volgens
het plaatselijke olad, inlanders gelokt, naar
Solo gezonden, daar van valsche passen voor
zien, doorgezonden naar Semarang, waar de
verscheping naar Dell plaats heeft; alaleiier
van zulk een bodrtyf trad op een zoon van
den schout te Solo.r Ter reode van Batavia
gekomen en bemerkende, dat de bestemming
e:n heel andere ia, ver weg, en Deli Imogen
de „vrije" arbeiders niet van boordwanhoop
maakt zich van hen meester, getuige hst
feit, dat dezer dagen een Javaansche vrouw ten
einde raad over boord sprong en liever ver
dronk dan te worden weggevoerd. Een
regeering, wie het ernst is met haar eersten
plicht tot bescherming van de vrijheid van
allo ingezetenen, en dat behoort by elke regee
ring het geval te z\jn, kan zulke enormiteiten
niet langer lijdelijk gedoogen. Kennen de amb
tenaren de zeer krasse aanschrijving van den
gouverneur-generaal 's Jacob r.iet meer, dan
moeten zy opnieuw met naaruk daaraan wor
den herinnerd, en baat dat niet, dan zullen
de ronselaars en consorten het zicbzelven te
wijten hebben, als de Regeering het schande
lik koelie-werven voor de buitenbezittingen
eenvoudig verbiedt. Zooals het nu gaat, wordt
het te erg en kan men plots ling en onver
wachts voor nog ernstiger gevolgen komen
te staan, die moeten worden voorkomen.
Ontslagen van rechtsvervolging.
Het hoog gerechtshof bekrachtigde het
vonnis van don raad van justitie te Soera-
baia, waarbij de beklaagde "W. Th. Matheuwis-
sen, van beroep machinist en fabricatiechef,
werd ontslagen van alle rechtsvervolging.
Aan beklaagde was ten laste gelegd, dat hij,
Dinsdag 11 Mei 1897 des avonds uitgegaan
zijnde op de varkensjacht en omstreeks 8
uren ter hoogte van de dessa Tjorakkallan,
afdeeling Panaroekan, residentie Besoeki, een
donker voorwerp ziende, dat door hem voor
eBn wild varken werd aangezien, een schot
heeft gelost uit zijn met oen kogel geladen
dubbelloopsgeweer.
Door dit schot is de inlander Pa-Misran in
de recht,erzitstreek geraakt, terwijl de kogel
zich wijders een weg heeft gebaand door het
darmbeen in de buikholte, den dikken en den
dunnzn darm, die daardoor op vier plaatsen
in hunne continuïteit zjja onderbroken en op
vijf plaatsen gewond. Voorts kliefde de kogel
bel.ingrijke bloedvaten. Ten gevolge vaD deze
verwonding is Pa-Misran kort daarop over
leden.
Gemengd Nieuws.
Door den gouverneur-generaal van Ned.-Indiö
zijn de volgende beschikkingen genomen.
CIVIEL DEPARTEMENT. Ontslagen: Eer
vol uit 'elands dienst, de hulpondeiwijzeres J. J.
C. Nagel, geboren Bonman.
Verlengd: Mek zes maandon de termijn, waar
voor rar. M. C. Offerhaus, laatst 2de substituut-
griffier bij het Hoog Gerechtshof, is belast met de
function van buitengewoon voorzitter van den
landraad te Malang en de ambtenaar G. W. Swartz
ter zijner beschikking is gesteld, om le worden
belast met griffierswerkzaamheden.
Bij het binnenJandsch bestuur op Java en Madoera.
Verplaatst: Vau do residentie Madoera naar
de residentie Bezoeki do controleur 2de klasse H.
Th. De Sautij;
van de res. Preanger Regentschappen naar de
residentie Madoera de controleur der 2de kl. H.
Rijfsnijder;
van de 109. Soernbaia naar do res. Preanger
Regentschappen de controleur 2de klasse J. C.
Keiler vau Hoorn.
Geplaatst: In de residentie Japara de amb
tenaar voor den burgerlijken dienst G. Ouwerling.
DEPARTEMENT VAN OORLOG. Bij het wapen
der infanterie: Bevorderd Tot luitenant
kolonel; de majoor J. W. Sanders; tot majoor de
kapitein P. J. Brandenburg; tot kapitein, de lste
luitenant J. G. T. Bernelot Moens; tot kapitein
bij het wapen der genie, de lste luitenant J. S.
Redeker.
Verlengd: Met een maand het verlof naar
Malang en Lawang wegens ziekte van den off. van
gez, 2de kl. te Ampenan, P. Wijn.
Overgeplaatst: Bij de lste comp. art. (lste
veldbat.) te Batavia dc lste luit. bij de 18de comp.
art. (lste bergbatt.) te Batavia, G. L. F. Holle;
bij de 18de comp. art. (lste bergbatt.) te Batavia
de 2de luit. bij de lste comp. art. (lste veldbat.)
te Batavia, J. Schultz;
naar Atjeh ter beschikking van den gew. intend,
aldaar, de 2de lint.-kwm., kwm. van hot garn. te
Kedoug Kebo, A. F. Koert.
Geplaatst: Bij aankomst bij het hoofdbureau
der militaire administratie de lste luit.-kwm. van
gedetacheerd uit Ncdeilaud terugverwacht, C. F.
A. De ilde;
by aankomst op bet bureau van den gewestelijken
intendant te Somarang de kapt.-kwm. vau verlof
uit Nederland terugverwacht, J.F. Eichholtz.
Ingetrokken: De overplaatsing naar Atjeh,
van den 2den luit.-kwm. te Padang Pandjang, J.
W. Visser;
de overplaatsing naar Padang Pandjang en
overgeplaatst op het bureau van deu gewest,
intern:! te Padang, van den 2den luit.-kwm. te
Kotta-Rndja, H. Van der Palm;
de plaatsing bij de Vde afd. van het D„ v. O.
en geplaatst bij de intendance-afd. lste mil. afd.
op Java ter beschikking van den hoofdintendant
van den majoor-intendant te Batavia, I H. De
Sauvage.
Het petroleumlicht wordt ernstig
beorei^u ooor cie concurrentie met een nieuw
spiiituslicht, cat zone or urauut. Bij
den spiritus wordt eon vocht gevoegd, dat
zeer rijk is aan koolstof en door den uit
vinder Lucin genoamd wordt. Het mengsc-l
geeft een vlam, die een lichtkracht heeft van
25 pet. Een keukenlamp met zulk een licht
kan voor 45 centea worden geleverd en
heeft het voordeel, dat de vlam by het om
vallen terstond dooft. Proeven met een lamp,
die 3/4 liter bevatten kan, bij spoorwegen
(wissels en signalen) genomen, hebben getoond,
dat zy 15 uur kan branden en de signal n
ongeveer een kilometer verder zyn waar te
nemen dan by anlere verlichting. Het groote
bezwaar tegen de toepassing van oic nituve
licht bestaat in de hoogs spiritus-belastiogem
Maar men zal wel trachten voor den gedenatu-
reerden spiritus voor de spirituslamp lager
accyDs to verkrijgen, als de prooven op den
duur blijken aan bet dool te beantwoorden.
Een in de club van landeigenaren te Berlyn
gehouden voordracht heeft de belangstelling
in dez» vinding zeer levendig gemaakt.
Een geduchten maatregel om de
hondsdolheid tegen te gaan heeft men ge
nomen in het plaatsje Pisek, in Bohemen.
Men heeft daar nl. alle bonden afgemaakt.
Er waren een aantal gevallen voorgekomen
en alle verdachte dieren werden toen gedoo
doch toen daarna weer nieuwe gevallen zich
voordeden, besloot de overheid dan in vredes
naam maar alle honden op te ruimen. U.D.)
De Noorwoegsche bark „Undine'
is gedurende een storm by de Poitugeeeche
kust gestrand. Van de bemanning z(jn 7 p.r-
sonen verdronken; 6 landden by P.niche.
In een fabriek to SanManzoya,
in Spanje, zyn 200 K.G. dynamiet ontploft
De fabriek word verwoest, zsv personen
werden gedood en een groot aantal ernstig
gewond.
Op verschillende m|jnen in het
Belgische district Charleroi zyn werkstakingen
uitgebroken. Op een plaats trachtte men de
rust te verstoren, wat evenwel door de
gendarmes voorkomen werd.
De anarchist Cyvoct, in 188 3
veroordeeld als medeplichtig aan een dynamiet
aanslag te Lyon, ma:.r ten aanzien van wienr
schuld steeds door sommigen twyfel ge.
koesLrd is, heeft geheele gratie gekregen.
Toen hy ter dood veroordeeld werd, was hy
22 jaar; hy bleef steeds zyn schuld ontken
nen en zyn straf werd dadeltyk na het vonnis
in levenslangen dwangarbeid in Niouw-Cal>
donië veranderd. Er is een krachtige pers
campagne voor hem gevoerd, waarvan Rane.
de bekende senator, voorzitter van de Jour
nalisten-vereeniging te Party*, de leider was.
Deze deelt thans zeer verheugd in de „Radical."
mede, dat de gratie aan Cyvoct is toegekend
op initiatief van president Faure zelf. Cyvoct
wordt niet alleen op vrtye voeten gesteld,
maar hy zal naar Frankryk kunnen terug-
koeren.
Vervolg der Advertentiëu.
Pieterekerkkoorsteeg 30.
Zy, die naar aanleiding van de Rede Tan
Prof. TREUB Lid wenschen te worden
van bovengenoemde Vereeniging, kunnen zich
schriftelijk aanmelden aan de navolgende
adressen: 138 16
H. v. DÜUREN, Oude Ryn 37.
C. H. KOUW, Sterrenwacht.
A. CATTEL. Oude Vest 71b°™»-
A. SLOOTWEG, Rtyn- en Schiekade 72.
H. J. v. STADEN, Wilhelminastraat 14.
J. P. v. KEULEN, Züldsihgel 29b°von.
H. W. WITTENAAR, Oude Vest H7boven*
Afdeeling Lelden en O.
Vergadering met Dames op Vr||dng 7
Januari '98, 'a av. te 8 uren, waarin als
spreekster zal optreden He|. 31. A. T. BE
FAVACCHE, van Utrecht, in htt Nulsgebouw.
136 9 S. KUTSCH LOJENGA, Secr.
een net, fatsoenlek Burgermeisje, niet
beneden de 16 jaar, ran 'e middags halftwee
tot 's aronde halftien, om in de keuken be
hulpzaam te zyn eu te helpen tafeldienen.
Adres: Langebrug 63. 102 7
ECHTE C9CB8CHK
Verkrygbaar:
Rijnstra.it 5, b/li. Utreclitsche Veer.
VAN LEEUWEN.
145 6
G. W.
Krachtige Soep a SO Cts. per portie,
benevens dfners van af 8© Cts., worden
dagelyks aan huis bezorgd.
Adres: Langebrug 63. 9606 6
systeem Prof. Dr. BACKHAUS,
in Nederland alleen bereid door de Inrichting ter bereiding
van Normale Kindermelk te Zoetermeer.
Beste en goedkoopste Voedingsmiddel voor Kindoren en Zwakken.
Pry6: 4, 6 en 8 Ct§., naar gelang inhoud der flesch.
Normale Kindermclk (merk Pleegzuster) heeft ten doel te Toorzlen in
het geval, dat de moeder geen voldoende voeding aan het kind kan geven.
De melk Is zonder verdere behandeling voor direct gebralk gereed en
voor eiken leeftijd verschillend verkrijgbaar. 9315 68
Verkrijgbaar voor LEIDEN en OMSTREKEN'
Vraag prospectus en analyse-staat. Raadpleeg uwen geneesheer.
Onze prima gegarandeerd zuivere NATUURBOTER
hebben wij verkrijgbaar gesteld in ons
IPrijs 70 Cents per half Itilo.
MF~ Wordt des verkiezende aan huis bezorgd.
Wy verkoopen: 1 pond Boter met 1 pond op den koop toe.
Ieder kooper von I pond ESoter ontvangt een Lot voor een prachtig Karpet, dat
weder de volgende week maandag VERLOOT wordt.
Tevens or.tvangt ieder Kooper
een HUISHOUDELIJK ARTIKEL, waaronder zeer mooie pryzen.
Onze prima qcialitelten zijn: 141 66,
Gondscbe HéBangc35 Cent* per pond
Zeer goede qualiteit. met 1 pond Cadeau.
Leeuwarder mélange4© Cents per pond
Zeer goeie qualiteit. met 1 pond Cadeau.
Kamper mélange45 Cent* per pond
Byzonder smakeiyk. met 1 pond Cadeau.
Zwolsche mélange 5© Cents per pond
Zeer fijne Koukenboter met 1 pond Cadeau.
Frlesclie mélange55 Cent9 per pond
Smaakt byoa als Natuurboter met 1 pond Cadeau.
Delftsche mélange60 Cents per pond
Overhoerlyk tyaa Delftsche Natuurboter mot 1 pond Cadeau.
Leldsche Jlcïacge. 70 Cents per pond
Het fijnste van het fijnste, wat smaak betreft. met 1 pond Cadeau