Zaterdag X Januari. A°. 1898 N°. 11612. Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen. Eerste li lad. De grens in 't zicht. Leiden. 31 December. DAfrBLA JPRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden, MO. franco per post 1.40. Afzonderlyke Nommere0.05. PRIJS DER ADVERTENTLËN Tan 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17J. Qrooter# letters naar plaatsruimte. - Voor bet moasseereo buiten de stad wordt f 0.05 berekend Als de opgeslagen bladzijde van een boek ligt hot daar voor ons, het lijstje onzer her inneringen aan het jaar, dat op het pun*" is van heen te gaan; en wie gevoel heeft voor den ernst van een plechtig oogenblik, zal zeker niet nalaten er een meer dan vluchtigen blik op to slaan, vóór de middernachtsklok het sein geeft, dat we weer op een nieuwe pagina gaan schrijven. Misschien zullen er zijn, die dat niet op wekkend vinden. Het is zoo'n erg duidelijke toespeling op iets, dat we gewoonlijk liever laten voor 't geen het is, op de kortheid des menscheiyken levens. Vluchtig als de neder spattende druppelen van een waterval door- loopen de milliarden schepseltjes zekere baan, om een oogenblik na den aanvang van dien loop weder opgenomen te worden in den grooten stroom der eeuwigheid, welks diepte niemand ooit zal peilen en wiens geheimen nimmer zullen worden uitgevorscht. En dat oogenblik van overgang tusschen twee oneindigheden, dat hebben we in stukjes van bepaalde lengte Verdeeld, om het te kunnen meten; we voelen v.eer goed, dat wanneer een zeker, ons ge lukkig onbekend aantal dier deeltjes voorby «uilen zon, ook wy hobben opgehouden onze, naar eigen schatting zeer voorname rol op het wereldtooneel te vervullen. Als ons nu gezegd wordt: Let op, daar ^aat alweer een van die deeltjes, dat schijnt sommigen minder aangenaam in de ooren te klinken. Wie evenwel van het leven tracht te maken datgene, waartoe het naar zyn overtuiging is bestemd, het dankbaar aanneemt als een hem aangeboden gelegenheid om te voldoeD aan een roepiog die tevens al het geluk moet schenken dat hierbeneden te vinden is, die bejegent den jaarovergang noch met weerzin, noch laat hem onopgemerkt als iets waaraan men toch geen verandering, kan brengen. Hy beschouwt het doorloopen baan vak, als we het eens zoo nosmen mogen, niet op zichzelf, maar geheel in verband met de hem opgelegde taak en wel in dezen dubbelen zio, of de in dien loop verrichte arbeid in voldoende mate bevorderiyk is aan het welzyn der menschbeid, en of hyzelf, de werkman, meer geschikt is geworden tot voortzetting van zyn werk. Die twee gezichtspunten, mot elkander staande in het verband van oorzaak en gevolg, moeten we toch, by het zelfonder zoek waartoe de Oudejaarsavond ons roept, Uit elkandor houden en aan hetgeen wy van daar zien, afzonderlek de aandacht geven. Hier ter plaatse kunnen wy op een en afider niet verder ingaan. Elk menschenleven biedt stof tot nabetrachtingen; voor ieder onzer is een scheidend jaar gewichtig om hetgeen het gaf of nam, om de vervulling of de verydeling van by zyn aanvang g*koes terde verwachtingen, om zyn beslissingen van welslagen of van teleurstelling. Gewoon- 18k merken wy het overzicht van die voor sommigen zeer afwisselende gebeurtenissen aan als de geschiedenis van een tusschen twee Oudejaarsavonden liggend stuk menschenleven, maar onze eigenlyke, onze ware en echte ge schiedenis ligt dieper en zou niet gemakkeiyk geschreven kunnen worden, daar zy een duide lijk antwoord zou moeten geven op de vraag: Wat heeft die opto'ging van verblydende en bedroevende lotgevallen, wat heeft zelfs, want ook dit is voorgekomen, nietwaar? wat heeft een overstelpende reeks van tegen spoeden, of wat heeft het duurzaam aan den hemel pryken der gelukszon van my gemaakt, in myn betrekking tot Hein, van jjVien alles afdaalt en tot do medemenschen, «an gelyke wisselingen onderworpen? Dat antwoord is niet gemakkeiyk t« fte vinden. Het behoort ook tot het domein, dat niet door een ongeroepene mag worden betreden. Alleen dit, en het is inderdaad de beste begroeting dien wy op den laatsten avond des jaars olkander kunnen toespreken Moge niemand onzer het lezen der laatste bladzyde schuwen, en moge het zyn hart mot dankbaarheid vervullen, in weerwil van onderscheiden regelen schrifts, die we op dit oogenblik wel eenigszlns anders zouden wenschen. Een uitvoerige beantwoording eener andere Vraag, meer liggende binnen den kring van den dageiykscben arbeid te dezer plaatste, öameiyk van die, betreffende den toestand van de maatschappelyke, staats- of gemeente lijke gemeenschap, tot welker leden wy be- hooren, zou meer plaats vereischen dan be schikbaar is. Een enkel woord slechts. Laten we beginnen met het naastbyzynde, de ons zoo dierbare gemeente Leiden. Dat het jaar 1897 groote veranderingen heeft gebracht in haar toestand, kan niet beweerd worden; haar bestuur, met den geachton Burgemeester als waardig en yverig voorganger aan het hoofd, ging voort met het nemen van maat regelen en het voorbereiden van andere, door do uitbreiding noodig geworden; de bouw eener nieuwe lagere school is zeker niet een van do minstbelangryke. De grootsche stichting op „Endegeest", in het belang der ïydende monschheid, en, zoo wy willen hopen eerlang ook in het belang van de wetenschappelyke opleiding onzer medici werd voltooid en op het eind des jaars met zekere plechtigheid ingewyd, by welke gelegenheid onze Burge meester benoemd werd tot Ridder in de Orde van den Ned. Leeuw, een onderscheiding, waarmede wy ZE.Achtb. van heelerharte gelukwenschen. Een treurige gebeurtenis trof de gemeente op den avond van den 24sten Juni, toen de groote katoenfabriek een prooi der vlammen werd en ieder zich het hart vasthield over het lot, in de naaste toekomst, van de honderden arbeiders gedurende h9t tijdperk van den her bouw. Wy bohoeven niet in herinnering te brengen op welke nobele en doeltreffende wyze aan het gevaar, dat zich zoo dreigend liet aanzieD, door de krachtige hulp der notabele ingezetenen en op het initiatief van het Hoofd der goraeente, is te gemoet gekomen, zooJat, waar een algemeen gebrek werd ge vreesd, een zeer bevredigende toestand, nog ver meerderd met waarborgen voor eventuesle rampen in het vervolg, werd verkregen. "Voor het overige mag onze gemeente gesteld worden onder die, waar ia het algemeen vooruitgang is waar to nemon, ook op économisch gebied. De neringen hebben niet moer dan elders te ïyden door den drang der concurrentie. Ons marktwez?n i3 in blosi nden staat, verschillende groote en kleine bouwwerken, in den loop des j <3rs ondernomen en thans nog voortgezet, dragen er toe bij om den viytigen en bekwamen brood te ver schaffen. De openbare gezondheidstoestand was voortdurend bevredigend. Een jaar kan Diet voorbygaan zonder dat het verlies moet worden geregistreerd van mannen en vrouwen, die buiten den kring van het gezin of de familie, waart09 zy be- hooren, bekend zijn geworden, hetzy wegens bet bekleaden eener openbare betrekking, hetzy om hun byzondere verdiensten ten aan zien der gemeenschap. Het doodenlystje heeft onderaan den naam van professor dr. W. H. Kosterswy moeten van zyn onverwacht heengaan in de eerste plaats melding maken, omdat het voor de wetenschap, vcor de Uni versiteit en voor zyn ambtgenooten en vrienden zulk een zwaar verli s was. De afdeeling Leiden van het Algemeen Ned9rlandscb Werkliedenverbond verloor een harer oprichters, den heer Stoeke. Van onze oudste medeburgers, dio niet of weinig meer deelnamen aan het openbaar leven, vermelden wy het overiyden van den heer A. Van Leeuwen, notaris. Voor de ontwikkeling van de welvaart onzer gemeente, voor de verhooging van het zedelyk en verstandelijk peil harer ingezeteoen, is de aanhoudende en oendrachtige samenwerking van allen dringend noodig. Iöder doe daartoe wat zyn werkkring van hem eischfc en zyn sympathie voor het algemeen belang hem oplegt, opdat Leidon in de ry der Neder- landsche steden den rang behoude, dien het steeds met eere heeft bekleed. Niet minder voor do belaügen des vader lands doen wy een beroep op elkanders toe- wyding. Wy leven in een veelbewogen tyd, waarin tal van gewichtige vraagstukken een nadere oplossing eischen; een tyd van onrust in byna alle landen van Europa, waar hier de stryd der nationaliteiten en rassen, ginds die der godsdiensten, elders die der maat schappelyke klassen in hovigheid sefcynt toe te nemen. Dat ons Nederland het schonwspel blyve aanbieden van een kalme, een vreed zame ontwikkeling, van een vooruitgang zon der schokken, waardoor het behoud is ver zekerd van de met inspanning verworven vryheden, de eerbiediging is gewaarborgd van het gezag onder welks hoede het evenwicht van rechten en plichten niet wordt verstoord, de verbetering van het lot der minder be deelden ernstig wordt ter hand genomen. Het jaar, dat achter ons ligt, stelde voor het eerst de stembus open voor vele duizenden, tot dusver van invloed op den gang der poli tieke aangelegenheden verstoken, en de uit slag der verkiezingen onder de werking van het uitgebreid stemrecht is geweest het optre den eener Regeering, die zich ten taak stelt onder medewerking van alle partyen in de Volksvertegenwoordiging belangryke hervor mingen tot stand te brengen. Moge het haar aan den noodigen steun r,iet ontbreken, opdat zy in staat zy haar beloften tot uitvoering te doen komen. Het jaar, dat zoo aanstonds zyn intrede zal doen, heeft op zyn programma de gewichtige gobeurtonis, op welke men allerwegen in ods vaderland reeds bezig is zich voor te bereiden,— de plechtige inhuldiging van H. M. de Koningin. Moge de Vorstin, het voorwerp van ons aller bartelykste liefde, om zich heen zien ge schaard de als broeders en zusters verbonden kinderen des lands, bezield met het verlangt n om in alle opzichten Let gemeenschappeiyk welzijn te bewerken. Moge dat komende jaar voor ai onze medeburgers zyn een jaar van voorspoed, van vrede en van geluk, opdat het, op zyn beurt in den stroom der eeuwen opgenomen, liefeiyke herinneringen achterlate. In dj i isUrnamiddag alhier gehouden raadszitting, die ook niet door den lieer Kerstens werd bygowoond, werd voo lezing gedaan van o. m. de volgende ingekomen stukkeD. Missive van d n Min. van Binnenl. Z .ken, waarby verguni.ing wordt verleend in het gesticht Endegeest 377 krankzinnigen te doen verplegen. Adres van het Bestuur der afd. Leiden van h;t Alg. Ned. Werkliedenverbond, houdende adhaesisbttuigiog aan Ingekomen adressen inzake het opnemen in do bost kken voor go aanbesteding van gemeentewerken betreffenco een minimum-loon en maximum-arbeidstyd. Dize stukken werden voor kennisgeving aangenomen. Verzoek van Mevr. wed. Schotel geb. Broes9 van Groenou, om vrystelliDg van de betaling van schoolgeld M. O. Bezwaarschriften van S. Kiovits, W. v. d. Berg, Mr. B. Limburg, H. H. Herting en J. L. v. d. Ark tegen hun aanslag in de pi. dir. belasting dienst 1897. Verzoek van H. J. v. d. Veen, om in eigen dom to bekomen een terrein, liggende in h>.t verlmgde van den Lagen Ryndyk naby do Zijlpoort, kadastraal bekeud sectie K. Deze stukken werden gerenvoyeerd naar B. on Ws. Een bezwaarschrift van A. B. Van Grasstek tegen zyn aanslag in de pi. dir. belasting word niet ontvankelyk verklaard, als zynde te laat ingekomen. Na afbanleliag van de agenda vroeg de heer A. Van Hooken nog het woord, om zyn dank te betuigen aan bet hoofd der politie voor verbetering van het pchtietoezicht ook in dat deel der gemeente, waar doze week zulk een treffend ongeval plaats had. By deze gelegenheid bleek het spr., hoe noodig het is, dat de politie in hut bezit zy van een brancard. De Voorzitter zeide den heer Van Hoeken toe, dat spoed'g den Raad een voorstel zal bereiken tot aanschaffing van bedoelde brancard, waar van de k^ton ongeveor f 200 zullen becrageD, en beloofde ook gevolg te geven aan den wensch van dal raadslid om uitbreiding van het aantal dreggen in jeToemd gedeelte. De „Vereeniging van Leeraren in het Boekhouden", te Amsterdam, heeft de akte van bekwaamheid voor de practyk in boek houden kunnen verleenen aan mejuffrouw O. T. Parmentier en den heer J. W. F. Laman, van Leiden, leerlingen van den heer A. H. Van den Oaver. Gedurende de lste helft der maand Dsc. zyn aan het postkantoor albier bezorgd de volgende brieven, welke, door onbekendheid der geadresseerden, niet besteld konden worden: Wed. H. M. v. d. Eerden, Amsterdam; mevr. v. Lokhorst, 's-Gravenhago; M. Dreef, Hillegom; A. Verhoog, Rotterdam; J. H. Geurst, Utrecht; Egeling, Zwolle; mej. F. De Grouw, mej. J. Hoogovorst, niet vermeld. Briefkaarten: Mej. E. Luchsioger, Amster dam; mej. M. Adding, Leiden; D. v. Leeuwen, Rotterdam. Brief, verzonden geweest naar het buiten land: Scfcoltens—Hegge, Parys. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland h9bben Burgemeester en Wethouders der ge meenten in deze provincie uitgenoodigd by het voordragen van plaatselyke verordeningen tot heffing van hoofdolyke omslagen of andere directe belastingen naar bet inkomen of de vertering, vastgesteld met in-acht-neming van de gewyzigde bepalingen der Gemeentewet, de redenen aan te geven, die geleid hebben tot de bepaling van het bedrag, dat wegens nood- zakeiyk levensonderhoud van het totaal van het Inkomen of van de vertering is af te trekken, opdat kunne worden nagegaan i 1 hoeverre gelet is op den plaitseiyken t03stand, meerdere of mindere eischen der levenswyze, de pryzen van woning en levensmiddelen, enz. Zy voegen hierby, dat by het onderzoek van deze verordeningen reeds meermalen ge bleken is, dat behalve de aftrek voor nood- zakoiyk levensonderhoud, inkomens tot een zektr maximum worden vrijgesteld. Zulke vrystelling is alleen toelaatbaar, wanneer dat maximum overeenstemt met den toegeitanen aftrek; doch dan is zy tevens overbodig. Ook op dit punt wordt de aandacht gevestigd. Opüieuw heeft de universiteit to Utrecht en tevens de wetenschap een gevoelig verlies geleden door het overiyden van den oud- hoogleeraar mr. M. S. Pols, in den ouderdom van 66 jaar. D;n 27sten Juli 1879 was hy tot dit ambt benoemd, om onderwys te gaven in het strafrecht. Vóór dien tyd was hy advocaat fiscaal by het Hoog Militair Gerechtshof te Utrecht. In den loop van dit jaar achtte hy zich verplicht om zyn ambt neer te leggen, ten einde zich geheel aan zyn studie te kunnen wijden. By Koninklyk besluit van 22 Juni word hem op zyn verzoek eervol ontslag verleend. In de rede, waarmede prof. Pekel haring op 21 September jl. het rectoraat over droeg, werd door dezen warme hulde gebracht aan de veelzydige bekwaamheid van Pols. „Zyn aftreden bebojfde," zeide de heer Pekel haring toen, „met het oog op het vele, dat Pols reeds op het gebied van vaderlandsch recht heeft gedaan en nog kan doen, nu by niet meer door lessen of examens gestuord zou worden, niet zulk een teleurstelling te zijn als het eerst scheen." Zooveel te meer te betreuren is het, zegt het „Utr. Dbl." dat de tyd voor rustigen, ongestoordon arbeid zoo kort is geweekt. Onder de gisternamiddng door de Eerste Kamer aangenomen wetsontwerpen behoorden do kredietwet voor marine, op welker afJoe ning de Regoering aancrong ter voorkoming vtn stoornis in den loodsoienst, alsmede de verlenging var» den militiecionsttyd; voorts de Buppl.toire Indische begrooting voor 1896, voornamelijk overschreden door den oorlogs toestand in Atjeh. De hoofdstukken: Huis der Koningin, Natio nale Schuld en Middelenwet 1898 werden eveneens aangenomen. De Kamer is gescheiden tot Woensdag avond 5 Januari. De „Sts.-Crt'' van heden bevat een koninklyk besluit, waarin bepaald wordt, dat het bedrag uer Ryksbydragon, die aan ge- meentelyke en aan byzondere normaallessen en aan hoofden van scholen zullen worden verleend voor elk der door hen in den loop van 1898 ter opleiding tot onderwyzer aange nomen personen, nadat dezen in den loop van 1900 of later de akte, bedoeld in art. 56, onder a, der wet op het lager onderwys, zullen hebben verkregen, vastgesteld worden als volgt: lo. voor hen, die by gemeentoiyko en by zondere normaallessen zyn opgeleid a. gedurende ten minste twee jaren, drie honderd gulden b. gedurende ten minste drie jaren, vier honderd gulden c. gedurende ton minste vier jaren, vyf- honderd gulden; 2o. voor heD, die door hoofden van scholen zyn opgeleid a. gedurende ten minste twee jareD, twee honderd gulden; b. gedurende ten minste drie jaren, twee honderd en vyftig gulden; c. gedurende ten minste vier jaren, drie honderd gulden. Van do 14 adspiranten, die by het 4de reg. inf. het examen voor sergeant aflegden, zyn er slechts zes geslaagd. By het examen voor fourier slaagde niemand. De kapt. Bconacker, van het 4de reg. inf., is werkzaam gesteld op hot regiments bureel. Vermoedeiyk staat dit in verband met de op handen zynde groote promotie. De heer Bengesco, Rumeenscbe gezant by de Hoven van Brussel en Nederland, is gisteravond te 's Gravenhage in het „Hdtol des Indes" aangekomen. De Russische gezant by ons Hof, Ridder De Struve, wordt Zondag avond van zyn verlof, dat hy to St.-Petersburg doororacht, terugverwacht. De minister van oorlog, minister van marine ad interim, verwittigt belanghebbenden, dat door hem in den regel eiken Vrijdag, te beginnen met Vrydag den 7den Januari 1898, des voormlddag8 te elf uren, aan bet departe ment van marine, zullen worden ontvangen degenen, die hem over zaken, g?zegd drparte- ment betreffende, wenschen te spreken. De minister van marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat rog enkele bedragen, toekomende aan personen, die »y deKomnk- lyke Necierl. Zeemacht zijn in dienst geweest, niet door de rechthebbenden zyn opgeëischt, en dat dez n zicb, ter bekoa ing óier gelden, by adies kunnen wenden tot hot departement van marine, onder overlegging van een attes tatie de vita. De gewone audiëntie van den minister van bin:;enlandsche zaken zal op Zaterdag 1 Jan. 1898 niet plaats hebben. Door de airondissements-rechtbank te Tiel is, ter vervulling van de vacature van kanton rechter te Vianen, opgemaakt de navolgende alphabetische lyst van aanbeveling: mr. H. B. Van der Eist, substituut-griffier by gemelde rechtoank; mr. W. M. Van Haaften en mr. W. Lulofs, griffiers by de kantongerechten te Sliedrecht en Geldermalsen. Zooals bekend is, kunnen militairen, die zich aan dronkenschap schuldig maken, gestraft worden met het verbod tot bet dragen van wapenen buiten aienst. De minister van oorlog heeft echter aan de corpsen beken 1 gemaakt, dat het niet in zyn bedoeling lag, deze straf toe te passen op militairen, d.e zich voor de eerste maal aan het mUdryf schuldig maken, en te voren goed hebben gediend. De lste luit. Leers, van het 4de reg. inf., die gedetacheerd was by het koloniaal werfciepot, is daarvan eervol ontheven in verband mtt zyn detacheering voor 5 jaren bij de troepen in Ned.-Indië. Onlangs beschikten B. 6n Ws. van Haar lem afwyzend op oen aanvraag om ver gunning voor den kleinhandel in sterken drank in een lokaliteit, waar vroeger sterke drank per flesch werd verkocht, doch waarin tevens oen banketwiokei werd gecreven. In deze quaestie is door Gedeputeerde Staten van NoorJ Holland uitspraak gedaan. Mot ver nietiging der bestreden beschikking van B. en Ws. is alsnog de verlangde vergunning verleend. De buitengewone adelborsten by de Koninkiyke Ncderlandsche Marine-Reserve A. G. M. Bruyns, C. A. F. Boekboits en B. Reitsma worden met 4 Januari a. s. geplaatst aan boord van Hr. Ms. instructieschip „Gier." Nu de door ae artillerie genomen proi.ven om een buskruitsoort te v.nden, geschikt tot het doen van los36 schoten uit het kanon van 8 cM. st., en tevens geschikt tot Int vullen van losse patronen Nos. 2 en 4, niet gelukt zyn, is ingevoerd rookzwak buskruit voor het vullen van losse patronen Nos. 2 en 4. Overgeplaatst wordon: naar de Iustructie* Compagnie te Schoonhoven, de 2de luitenant T. M. Palairet Hooglanat, van het 2de regiment vesting artillerie; Daar het 4e regiment vesting- aitillerie te Hcllevoetsluis, de 2de luit. K. J. M. Brevet, van het lste regiment vesting-artillorio. Aarlanderveen: Van den 74jarigen arbeider H. Kleor is uit een lade, die In zyn huiskamerlje stond, een zakje met al zyn spaarpenningen, bedragende f 40. ont vreemd. De juiste datum van dezen logen diefstal is onbekend. Kleer vermiste zyn geld op 2den Kerstdag. De politie doet onderzoek. Bij koninklijk besluit is goedgekeurd het besluit van den Raad dezer gemeente tot hef fing met ingang van 1 Januari a.s. van 35 opcenten op de hoofdsom der personeele be lasting. By besluit van den heer directeur der directe belastingen te Rotterdam Is bepaald, dat met ingang van 1 Ja.iuari 1898 de zit dag jaarlijks in de maand Januari te Aarlan derveen (Dorp) gehouden door den Ryksont- vanger te Alfen tot het ontvangen van Ryks- belasting, is opgeheven. A 1 k e m a d eTen gevolge van don uitslag der plaats gehad hebbende horkeuring van eenige lotelingen der nationale militie, lichting 1898 dezer gemeente, zal de houder van No. 24, zyndo de loteling B. Pouw, nog voor den dienst worden opgeroepen. Het contingent (opgelegd aandeel) bedraagt 13 van 52 lote lingen. Bodegraven: Door de Geref. Jonge- dochters-vereenigingen op het dorp en in De Meye werd een uitdeeling gehouden van een 200-tal kleedingstukkcn, welke door de leden waren vervaardigd. Hazerswoude: By de Ned.-Herv. Ge meente albier zyn herkozen tot ouderling de hceren Job. Uiteründen en Jb. VauBeokSa.; gekozen tot dijken de heer L. Noordam in plaats van H. Muller; tot kerkvoogd herkozen de heeren A. Van Geest en Corn. Oppelaar. De uitslag der besteding van gemeente werken is als volgt: Dorp; timmerwerk, H. J. Buitenhuis, f 610,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1898 | | pagina 1