by tevens akte neemt van 's ministers ver
klaring, dat hy de oude vryheidstradifcie
wenscht te handhaven.
Do Minister van Justitie, ernstig protes
teeren ie togen do beschuldiging van den heer
Van der Zwaag, dat de rechters, die ever de
Hoogerhuizen oordeelden, partijdig waren, zegt,
dat geen ernstig man, van welke richliög
ook, z. i. iemand in het op?nbaar zal be
schuldigen, zonder daarvoor gegronde redenen
te hebbeD. "Want het geldt hior geen vergrijp
tegen den rechter, maar tegen de rechtvaar
digheid. Omtrent de zaak-Hoogerhui3 deelt
de minister nog mede, dat do aanklacht
wegens meineed tegen Haitsma in banden
Ss van den rechter commissaris; dat de politie
ambtenaren er thans geheel buiten staan,
en dat de officier van justitie, graaf Schim-
melpenninck, niet de ambtenaar is geweest,
die de instructie heeft geleid. Hy bestrijdt
voorts de motie-Van der Zwaag als onnoodig
en ontkent, met een rapport van den politie
commissaris in de band, de bowering, dat
vanwege de pollti9 pogingen z\jn gedaan bij
Jen patroon van Biller om dezen gedaan te
geven.
De quaeslle van dr. Walburgh Smidt heeft
de minister ernstig onderzocht. Hij geeft de
verzekering, dat maatregelen zijn genomen,
dat in het vervolg de gevangenen met die
humaniteit behandeld zullen worden, waarop
juist zij, dia van hun vrijheid beroofd zijn,
van hun geneesheeron aanspraak hebben.
Ter zake van het misbruik van loterijen zal
h\j voorziening overwegen. Aan do Boterwet
kan hij op 't oogenblik niets doen.
Do heer Van der Zioaag handhaaft zijn
notie, welke, in stemming gebracht, wordt
erworpen met 72 tegen 3 stemmen, dio van
ie heeren Van Kol, Troelstra en Tijdens.
De heer Van der Zwaag zelf kon niet mee
stemmen, omdat hü de presentielijst niet had
goteekend.
Het algemeen debat is gesloten.
Do heeren Van Karnebcek en Van Vlijmen
bepleitten de noodzakelijkheid van verhooging
der bezoldiging van militaire leden bij bet
Hoog Militair Gerechtshof, waarvoor zij niet
wilden afwachten het tijdstip der herziening
van b6t militair strafwetboek.
De Minister erkent de wenschelykbeid der
verhooging, maar di9 bestaat ten aaDzien van
de leden der rechterlijke macht in nog groo
tore mate. Urgentie is er z. i. niet; er is getn
gebrek aan geschikte keuze.
De heer Meesters vraagt betere bescherming
der zoetwatervisscherij.
Do heor Ferf asfct herziening der wet op
do jacht en do visscherij urgent.
De heer Tydeman meent, dat de minister
moet afwachten of zijn ambtgenoot van bin-
nenlandsche zaken de zoetwatervisscherij onder
de landrouwufdetling wil brengen.
Do Minister van Justitie aebt ook herziening
der visscheriJwet noodig. Verbetering verwacht
ht) vooral van scherper toezicht.
Zitting van heden. Vervolg van bh. 8.
Bij het hoofdstuk BionenlanJsche Zaken
besprak de heer Van Asch van Wljck (Epe)
de Loodz ikeiykheid van technische verbeterin
gen der Kieswet; evenzoo de heer Troelstra, die
van dtzen demo«.ratischon mioister verlangde
eeno democratische toepassiDg der wet door
eene andtre regeling van het recht van reclame
en verandering van den ki styd van Juli
in eindo Februari, en die in 't algemeen op
kwam teg.n de bekrompen uitlegging van vele
burgemeesters o. a. die van Maastricht.
E'o Dunkolciinner van het zul Jen moosten
tegengegaan worden.
Do Voorzitter achtte dit woord onpnrlemoot.iir.
De heeren Van Asch en Tydeman juichten
eeno concessie van de landbouwbelangen toa,
als een begin van oen beteren toost nd daarvan.
Marlitberlobtonu
I
Delft, 9 December. Graren in Taste stemming;
de r\jzon blo ven uagei. oeg onveranderd.
WuteTar vi 7.5 i a 8.40. lloodc 7.4Ü a ƒ7.76.
Pogce MO a /5.2'. Zoaoergoret ƒ3.70 a f4.25.
Cbev&lier- ƒ4.90 a ƒ6.ÖU. Haver '2.76 a ƒ3.50. Groene
Erwten 5.83 a /fi 25. Blanke Erwten a
Br o in--boo jen 7.2 a 8.25. PaardoDboonen ƒ6.30
a ƒ5.80. Du vonbooarn ƒ6.10 a ƒ6 30. Koolzaad
ƒ10.75 a II 40. Zocner-lvoolzaad a Ka-i&rie-
zaad ƒ5.50 a ƒ7.Hennepzaad 6.a ƒ7.25,
allee ver HL.
Schiedam, 8 December. Noteeriog van do Make
laar^. Monttvijn ƒ7.Jenevor /ll.—, idom. Amst.
proef ƒ12.50, per Ned. val ou zonder fast, zonder
do belasting. Spoeling-commissie per ketel ƒ2.—.
Noteenng van don Braadarsbond. Moatwyn 58/,
a per heet. ct.. zonder fust en zonder belasting.
LEIDEN, 9 December.
Donderdag a. s. zal de gemeenteraad ver
gaderen onder presidium van den oudsten
wethouder, om te beraadslagen over een
missive van Ged. Staten, om de jaarwedden
van den Burgemeester en Secretaris resp. te
brengen op 5500 en 4000.
De 1ste luit. der inf. O.-I. loger jhr.
C. F. Goldman, gedetacheerd by bet 4de reg.
inf. ta Leiden, heeft aangevraagd om wegens
ziekte van die detacheering te worden ont
heven cn in het genot van verlof te worden
gesteld.
Heden bad te Amsterdam de plechtige
uitvaart van den h9er Van Nispen tot Sevenaer,
centraal president der St. Jozefs gezellen-ver -
eeniging, plaats.
Nadat in do kapel der Vereenlging de
H. Mis van Requiem was gecelebreerd door
don dekon van Amsterdam, hield do zeereorw.
pator Stegen eene rede, waarin hy den over
ledene schetste cn hulde bracht.
Op de begraafplaats „St.-Barbora" ter aarde
besteld, spraken de heer Do Bont, namen»
het Bestuur der St. Jozef-gezellen-vereeniging,
de heer Janssen namens de gezellen,
f. De heer Passtoors sprak namens den R.-K.
Volksbond, terwijl een familielid bedankte.
30 volgrytuigen en bonderden gezellen met
vaandel t9 voot, volgden de iyksstaatsie.
Plet Sint-IVicol nas-leest
der Volksbijeenkomsten.
Hot S:nt-Nicolaas-feest voor de kinderen
der scholen voor onvermogenden en minver
mogenden, georganiseerd door de Commissie
voor de Volksbyeenkomsten, had op 7 Dec. jl.
in de Stadsgehoorzaal plaats. Zy, die gevolg
gaven aan de uitnoodiging van commissarissen
om door hunnen financiëelen steun dit feest
mogelijk te maken, zullen er allicht prijs op
stellen te vernemen, dat het als goed ge-.laagd
mag worden beschouwd, on dat door hunne
vrijgevigheid aan tal van kinderen in het eerder
leven een herinuering is medegegeven van
blijvende waarde. Een avond als deze toch
kan niet nalaten een diepen indruk te maken
op hun jeugdig gemoed, oen indruk van licht
en vrooiykheid, van genot en vreugd, zooals
er misschien slechts weinige in bun leven
zullen voorkomen.
Ouder gewoonte wachtte te zes uren een
aantal kinderen met hunne ouders of liever
met hunne geleiders, want er zijn verschei Jene
kinderen, die toevertrouwd worden aan de
zorg van broertjes of znsjes, bijna even vol
verwachting als do feostgenooten zelf, aan den
ingang der Gehoorzaal. Spoedig daarop worden
de deuren geopend en de blijde intocht begint.
Aan de deur der zaal in de vestibule is het
oogenblik der scheiding gekomen vader,
moeder, broertje of zusje wordt naar boven
naar de galerij gedirigeerd en alleen komt
het kind tie grooto zaal vol licht en muziek
binnen, opgewacht door enkelo commissarissen
en verschillende dames-onderwijzeressen, dia
de handen vol hebbon om eiken zwerveling
op de voor hem of haar bestemde plaats to
bezorgen.
Verschill nde vermaningen krygt het kind
van vader of moeder mee: „stilzitten hoor",
„niet verlegen zijn", „pas op je jurkje", enz.,
bezegeld met kussen of handgewuif, en een
„houd jo maar goed", als gold het een ge-
wichtigen stap op den levensweg, dien bet kind
op het punt staat te doen.
Enkelon raken onder den indruk hiervan
en trekken een lipje, doch de meesten gaan
vol verbazing en bewondering de zaal binnen,
sommigen de handen wy'd uitgestrekt, met
open mond, anderen krampachtig de kinder-
kaart omklemmend of het taschje of mandje,
dat moeder meegaf om al de verwacht
wordende lekkernij te bewaren, en niet in
één roes alles te gelijk te genieten.
Het duurt eenigen tijd voor albs zit, maar
is eenmaal dat oogenblik gekomen, dan biedt
de zaal een schouwspel aan, zoo verkwikkelijk
als zelden valt waar te nomen. De drie vakken
der zaal, elk verdeeld in 24 rijen van 10,
zjjn bezet door ruim 700 kinderen, met ge
zichten, stralend van pret en met harten
„kloppend van verwachting", en daaromheen,
de schilderij als 't ware omlijstend, dichte
drommen van ouders, grootouders en andere
geleiders, de galerjj aan weerszijden en het
achtergedeelte der zaal vullend, en nu en dan
tdekenon wisselend met de eigenlyke helden
en heldinnen van den avond.
Als Sint-Nicelaas verschijnt mot zjjn knecht,
treekt een uitbundig gejuich los, en als dit
bedaard is, spreekt Sint Nicolaas zijn kleine
vrienden c-n vriendinnen toe, waarna zij hom
in koor hunne Sir.tirklaas-üederen toezingen.
Maar werkelijk oorverdoovend wordt't gejubel
als de 24 dame6 binnenkomen met torden en
mandjes vol chocobde, krentenbrood, speculaas
en borstplaat. Het gewuif tegen vader cn
moeder, io de hoogte, neemt toe, ze kunnen
haast niet blijven zitten; by tientallen staan
zo voor hun voelen te dansen op de maat
dtr muziek. Maar ook daarboven op do galerij
wordt genoten, niet minder dan beneden in
de zaal, de lachende gezichton, de wuivendo
handt n, zij bewezen het in hoogst begrijpa-
lijnen vorm. Driemaal op den avond wordt
de traktatie herhaald en driemaal juicht het
kleine publiek uit volle horst zy kunnen
het niet inhouden, het is één feest, al feest
voor hen.
In de tusschenbedrijven worden lichtbeelden
vertoond, grappige en ernstige, awaz9 histories
en ceftige stadsgezichten en welke vtr-
toooingen het meest pakken behoeft men niot
te vragen soms verzinkt ganscb de zaal,
beneden en boven, in stomme bewondering
voor een prachtig golvende zee, dan weder
wekken do rampspoeden, cis den drager van
een hoogon hoed treffen, een gelach zonder
eind, en als ten slotte de figuur van Koningin
Wilhelmina op het doek verschijnt, zingt men
het "Wilhelmus met een animo, alsof men
nog aan hot begin van het feest was.
Maar de tijd spoedt voort en te negen uren
is het voor de kleino bezoekers al ongewoon
laat. De ouders worden by groepen in de zaal
toegelaten om de kinderen op te halen en
de uittocht begint. Daar gaan zy, aan de
hand van vader of moeder huiswaarts, met
roode wangen van de pret, onuitgepraat:
„heeft vader dit wel gezien?" „heeft moeder
dat wel gehoord?" De schatten in het taschje
worden vertoond, en by het heengaan knikken
zy en lachen zy. Dat is hunne dankbetuiging;
zy is kort, maar welsprekend.
Na eenigen tyd is de zaal leeg en het feest
is voorby. Maar voor de feestvierende kinderen
is het niet voorby, het leeft by hen voort,
en in de herinnering wordt het haast nog
mooier.
Als zy, die met ingenomenheid hunne be
drage voor het feest aan commissarissen ter
hand stelden, zich kunnen indenken de innige
vreugde van de kleine gasten, en het mede
genieten der ouders, zullen zy zich over het
gebrachte offer niet beklagen. Misschien zyn
weinigs hunner geschenken by het Sint-
Nicolaas-feest in zoo goede aarde gevallen,
als die, welke zy beschikbaar stelden om de
kindoren der onvermogenden en minvermogen
den te doen doelen in do algemeene vreugde
der Sint-Nicolaas-viering. De dank der kinderen
werd door de schoolhoofden aan de Commissie
gebracht, de Commissi3 brengt dien op hare
beurt over aan allon, die hunne medtrwerking
en hunnen financiëden steun verleenden aan
het feest. Zy, die met warmte en instemming
hulp on bydragen bescbiki.iar stel Jc-n, kunnen
zich overtuigd houden, dat deze hunne be
stemming bereikt hebben.
H. P. Berdenis van Berlekom,
Secretaris der Commissie voor de
Volksbyeenkomsten.
ACADE91IENIEUW».
Leiden: Aan do Ryks-universitcit aluier
zyn heden bevorderd tot doitor in de rechts
wetenschap, na verdediging van Stallingen,
de herren G. J. A. Wagener, geboren te
Salatiga, en H. M. A. Schadee, gebortn te Tiel.
Het doctoraal-examsn in de reebten is afge
legd door de heeren J. Pb. Bosman en J.
Jorissen; en het csndidaats examen in de
klassieke letteren door den heer C. Albers.
Burgerlijke Stand ran Leiden.
Van 2 tot en inet 8 December.
BEVALLEN: S. C. C. v. d. Blom gob. v. Dam
D. C. M. Valintgoed geb. v. d. Voort Z. C.
v. d. Vos geb. Deïmeer 'L. Cli. Schiegel geb.
Brouwer Z. S. Zonderop geb. Scbolteu Z.
C. J. Rooyakkers geb. Bosman Z. W. Stouten
geb. Dubbcldoman D. J. v. ToDgeren geb. v. d.
Lelie Z. H. Do Graaf geb. v. Draar.en D.
J. Q. C. Meisio Bruyn geb. Peman Kakebeeke D.
Th. E. Nijkerk geb". Griinmelikhuysen Z. M. M.
v. Essen gob. Spierenburg D. J. Monteba geb.
Selier D. A. Niouwenburg geb. Horré D.
N. Marlijn geb. Buys D. H. AI. Vlasveld geb.
v. Leeuwen Z. 11 v. d. Kroft geb. Loos Z.
M. W. Wijsman geb. v. d. Westen Z. A. M.
v. d. Reyden geb. Betram D. ii. Burgerjon geb.
v. Leeuwen D. Chr. W.Maas geb. Maintense D.
Ch. B. Keller geb. v. d. Drift Z.J. M. Perquin
geb. Knijnenburg Z. C. v Haasteren geb. v. d.
Star D.W. M. v. d. Linden geb. Bavelaar Z.
Ch. A. Polder geb. Pieper Z. -- J. M Galjaard
geb. v. d. Wegen JL). J. (J. Selior geb. Goddijn Z
J. C. Der Kinderen geb. Facs Z. W. v. d. Klis
geb. Bochonen Z.
GEHUWD; H. Koevoet jm. cn P. B. Bckkcrin
jd. J. Beekman jm. en C. Stikkelorum jd. J.
H. Spock jm. en M. Nugteren jd. S. VanEsjm.
en C. v. d. Heyden w. P. F. Devilee jm. en H.
Devilee jd. VV. Van Leeuwen jm. eu A. M. E.
Aldeiwegen jd.
OVERLEDEN: H. G. CofFrie Z. 30 j. - G. J.
Do Groot Z. 23 m. J. bpaans ni. 34 j. J. C.
Van der Vlugt geb. Bosson w. 77 j. L. Van
Leeuwen Z. 6 m.P. A. Le Feber geb. Wijntje
w. 91 j. J. Opdam Z. 10 m.M. Vau der Keur
D 2 j. N, J. Gordijn Z. 6 m. A. E. L. Coster
D. 76 j.L. Messers D. 51 j. M. J. Van Erkel
D. 11 m. E. Haasbeek D. 7 w. J. Van Steyu
w. 79 j. M. Van Biemen D. 31 j. J. Dissevelt
Z. 21 m. J. C. Oudshoorn Z. 4 m. P. W. Mar-
tijn Z. 1G m. J. Meyer m. 71 j.
Gemengd Nieuws.
Do goede Sint is weder vertrok
ken en moge hy hier en daar kindertjes
teleurgesteld hebbtn, z ker niet de trei- en
naaimeisjes in het "Wykgebouw „Geloof, Hoop,
Liefde", alhier.
In het vertrouwen, dat de oude kinder
vriend hare leoiliogen wel niot vergeten zou,
hadden de dames-onderwijzeressen door het
leeren van liaderen baar er op voorbereid.
Nu, de oude heilige stelde haar ni9t te leur.
Op een regenachtigen avond kwam hy reeds
te voren met ray ter cn staf en zyn zwarten
knecht naast zich in bet vriendelyk gebouw,
waar hy een 100 tal breimeisjes had uitgo-
noodigd. De kleinen werden getrakteerd op
any8melk en gebak en ontvingen ieder einde
lijk uit den grooten zak nog een passend
kleeoing6tuk met oen aardige verrassing.
Een anderen avond kwamen ongeveer 100
naaimeisjes byeen. By deze gelegenheid had
St.-Nicolaas zich laten vertegenwoordigen door
den hoer Scbramade, specialiteit voor feest
gelegenheden to Rotterdam. Deze heer heeft
or den slag van om met aardige goochel-
stukjes en gepaste voordrachtjes een jeugdig
auditorium aangenaam bezig te houden. Dat
ook nu de onmi3bare versnaperingen niet ont
braken, is t3 begrypen. By 't heengaan ont
ving i3der leerling ter herinnering aan dezen
avond nog een fraaie plaat.
Gistoravond echter kwam de goede Sint
zelf nog eens terug om de 100 breimeisjes,
wier geduld op zoo'n zware proef was gesteld,
evenals hare makkertjes esn week vroeger,
te trakteeren. De kleinen hadden dol veel
pret en gingen zeer voldaan huiswaarts. Ons
dunkt, de liedjes, St. Nicolaas uit volle borst
toegezongen, de harteiyke handdrukjes, hem
by 't afscheid gegeven, zullen hem goed ge
daan hebben, zoodat hy een volgend jaar grif
zal terugkomen.
Nu, de dames onderwyzerossen hebben
zeker de drukte, die er aan verbonden is, er
gaarne voor over. Zoo'n feest voordeklemen
is ook voor haar een feest. Als de ingezete
nen, die ditmaal door hunne milde bjjdragen
de dames in staat stelden deze feostavondjes
te organieeeren, maar niet moode worden om
te goven! En dat zullen ze zeker niet, als
ze bedenken, daarmede een nuttige zaak te
steunen en mee te helpen een biy zonnestraaltje
te werpen op het levenspad van kinderen,
wier jeugd dikwyis zoo arm is aan zonneschijn.
Lichtgas in den Haarlemmermeer
polder. - Op de hoeve van den heer G. B.
't Hooft (lid d$r Tweede Kamer) te Haarlem
mermeer, hebben de putboringen voor dat
doel verricht een guDstigen uitslag; by een
hoeveelheid van ryim 5000 liter water ver
kreeg men 225 d.M.* gas per uur. Een normaal
licht (14 kaarsen) heeft 55 d.M.# per uur
noodig, dus ie er voldoende gas voor vier
lampen.
Da boringen worden voortgezet om zoo
mogeiyk ook voor verwarming gas te verkry gen.
Alle loggers en bomschuiten
van de Schevoningsche vloot zijn thans bin
nen, en hiermede is de haringvisschery voor
dit jaar geëindigd. Da hoogste besommingen
in drie reizen gemaakt door drie bomschuiten
van den reeder A. C. Roeleveld, bedroegen
gezameniyk f 21,000.
De zaak van den Duitscher P. H.
Frankel, door de Haagscha rechtbank tot
zeven jaren gevangenisstraf veroordeeld we
gens diefstal ten nadeelo Tan eene weduwe
aan de Turfmaikt aldaar, na deze vrouw
vooraf bedwelmd te hebben, zal Donderdag 6
Januari a. s. in hooger beroep voor het ge
rechtshof worden behandeld.
Door don storm van gisternacht
zyn aan de Scbletbaanstraat te Rotterdam
twee in aanbouw zyndo huizen van den heer
Kievit ingestort Da panden stonden reeds
onder dak. Yan het westeiyk pand is zoo
goed als niets blyven staan, van het belen
dende huis staat alleon nog een gedeolta van
den achtergevel t?r hoogte Vdn de beneden
verdieping. De hardsteenen oncerpui is gebeel
voorovergezakt en op verschillende plaatsen
vaneengebar^ten. Byna geen steen of dakpan
is er heel gebleven; balken en verder hout
werk, tot zelfs de zware hanebalkcn, zyn door
midden gebroken en verspaanderd en yzeren
binten zyn als iiet gebogen. Een booge hoop
puin van steenen, houtwerk en k.>lk ligttus-
schen de overblyfselen van de muren. Des mor
gens begonn n de werkliedon terstond het
puin op to ruimen, waaronder nog veöl ge
reedschap bedolven ligt. De panden stonden
geheel geïsoleerd.
Hot getuigenverhoor omtrent
den brand in de Staalstraat te Amsterdam
werd gisteren voortgezet met het boeren van
zekeren timmerman Roodes, den wettigen
echtgenoot van Sytske Byker, die in den
laatsten tyd met Te Bo9kho:st woonde.
Toan Roodes in het gasthuis ziek lag, nam
Te Boekhorbt zyu woning, enz. in bezit; later
trok hy, mot den inboedel van Roedes incluis,
naar de Staalstraat.
Te Boekhorst gevoelde zich in Roodes' zaken
zoo geheel thuis, dat by dieDs rekeningenboek
plunderde en op zjjn naam een bedrag van
600 inde.
Uit het verboor van den politie commissaris
den teer Versteeg bleek hoe krachtig de ont
ploffing is geweest. Stukken glas uit de étalage-
kast van Te Boekhorst zyn teruggevonden
in het laboratorium aan de overzijde der straat-
Den commissaris was al terstond de kalme
houding van Te Beekhorst en Sytske Byker,
toen deze beiden op het tooneel van de ramp
virscbeDen, opgevallen. Zy deden het voor
komen alsof al bun huisraad was verbrand.
Later bleek, dat tafels, stoelon en alle voor
werpen van waarde tydig in een pakhuis aan
de Ljjnbaangracht waren geborgen.
Sytske Byker werd c'oor den president er
cpmerkziam op gemaakt, dat niemand anders
dan zy voor Van Exter do deur ontsloten
moet hebben. Dit bleef zy echter ontkennen.
By de politie had zy zich beklaagd over het
verlies van een gouden horloge, terwyl zy
zeer goed wist, dat dat horloge veilig was
weggeborg.-.n in een yzeren kistje in het
pakhuis aan den Heiiigenweg. Zy hield zich
nu als ware het horloge, dat haar vertoond
wtrd, niet het hare, doch de president nood
zaakte haar eindelyk het ding als haar eigen
dom te herkennen.
De heer Versteeg vond in het uitgebrande
perceel een hoed en jas, die niet aan Te Boek
horst, waarschyniyk aan Van Ext-.r behoor
den, en nam voorts op de Baangracht de
meubelen en by Van den Dool een jas en
broek met vlekken in beslag en by een vriend
van Syt6ke Byker een lepeldoosje met 400
gulden aan goudgeld, hem enkele dagen voor
de ontploffing door haar in bewaring gegeven.
B.kl. gaf voor hot geld gegeven ta hebben
om naar de spaarbank te brengen. En by
Van den Dool werden nog de met blosd be
vlekte klseren van Van Exter gevonden.
E^n werkman, Symons genaamd, thans
verpleegde in een der rijkswerkinrichtingen,
heeft op den avond der ontploffing in de
Zwanenburgerstraat, en kort na den sl3g, een
man zien voorbygaan, kreunende van pyo,
een zyner handen opstekende on die mc-t de
andere ondersteunende. Hy was klein van
gestalt3 on smal en bleek van gelaat. Van
den Dool merkto op, dat Van Extcr na do
ontploffing koolzwart in het gelaat moet zyn
geweest; zoo althans zag hy hem later. Wel
was ten processe een poitret van Van Exter
voorhanden, doch, daar de werkman dengeen,
die hem voorbyging, slechts van ter zydo
heeft gezien, kon hy niet met zekerheid ver
klaren, dat het Van Exter is geweest.
Ook een stalhouder aan den Amstel heeft
een man gezien, die zyn handen in de zakken
hield en aan wien het te zien was dat hy
pijn leed, doch dit geval deed zich anderhalf
uur vóór de ontploffing voor, zoodat deze
man een ander dan Exter moet geweest
zfin. Den volgenden ochtend werd op den
Amstel een bloedspoor ontdekt. De hoofd
inspecteur van politie Steenbergen verklaarde
in 8tryd met het door den heer Versteeg
medegedeelde, dat Te Boekhorst en juffrouw
Byker zich, toen zy by het uitgebrande huis
kwamen, zeer gedrukt en terneergeslagen
toonden, ook later op het politiebureel.
Een zoon van den groentenkoopman Van
Loenen, die den kelder van het uitgebrande
perceel bewoonde, werd van den slag wakker;
terstond sprong hy uit bed en liep de straat
op; toen zag by een man Te Bo9khorst's stoop
afhollen. Teruggekeerd in den kolder redde
hy zyn vader uit de bestede, die reeds vlam
had gevat, en riep zyn broers, die nota bene
waren blyven doorslapen, terwyitoch de knal
der ontploffiDg tot op grooten afstand op straat
werd gehoord.
De man, die van de stoop van Te Boek
horst kwam, hield de handen gesloten en
was blootshoofds.
Get. v. d. Velde, wonende Staalstraat 4, is
door zyn vrouw en dochter, die van den slag
wakker geworden waren, gewekt. Hy vloog
naar buiten en zag dat er in No. 12 brand
was. Willem van Loenen de vorige getuige,
kwam ontkleed het huis uitloopen Get. is
gedurende d6n goheelen brand op strast ge
bleven. Hy heeft ook Te Boekhorst zien aan
komen. De tapper en de huishoudster waren
allesbehalve ontdaan on gehael kalm. Alleen
de dienstbode wa9 overstuur. Get. heaft van
vorigo getuige ontvangen vell-tjes van twee
viDgers, cio Van Lo6nen op de stoep ge
vonden had.
De wed. A. Gyzel, wed. G. J. Van Munster,
wonende Stailstraat 14 op het bovenhnis heeft
gehoord in het huis daarnaast geloop, gegooi
cn gepraat. Van vóór 12 uren herinnert zy
zich niet dat ze iets gehoord heeft; later toen
zo mar bed was gegaan, boorde zy loopen,
smyten met stoelen en praten in de „verga
derzaal". Zy lag in haar bedstede vlak tegen
den scheidingsmuur. Het zal by twaalven zyn
geweest toen get. zich ter ruste begaf. Zy
was ziek en bleef wakker liggen. Tegen één
uur nam zfi twee slagen waar. Alle deuren
sprongen open ai een stoel viel tegen den
grond kapot. In de achterkamer ontstond
brand.
Get. C. G. Van LoaneD, een zoon van den
bewoner van den voorkelder, kent ïe Boek
horst en weet, dat Van den Dool er we bent
kwam. Hy is er by tegenwoordig geweest,
dat Te Boekhorst gekocht hoeft van een
koopman een roodgelakte chocoladebus. (De
overblyfsels van 63n bus zfin gevonden, met
een pluk haar er aan gekleefd.) De ter terecht
zitting aanwezige stukken komen, zegt getr'
ia afmeting overeen met de bus.
Got. H. Norden woonde met vrouw en zeven
kinderen in het bovenhuis. De vrouw is
wakker geworden door den slag en get. heeft
met moeite de zynen gered, waarby hy zel£
wonden bekwam. Het achterhuis is uitgebrand.
Het gevaar is voor het gezin Norden zeer
groot geweest en get. kan er niot aan denken
zonder te rillen by de gedachte hoe het had
kunnen loopen.
Get. J. H. IsiDgs, broodbakker in de Staal
straat, heeft met zyn vrouw een dubbelen
knal gehoord, als een afgebroken donderslag.
Daarna een gesis als van G6n vuurpijl.
Get. M. Salomons, bewoner van het tweede
bovenhuis en eigenaar van het huis, had zich
met zyn zes dochters ter ruste begeven en
is gewekt door geschreeuw en lawaai. Ook
deze get. is met zyn gezin met moeite wog-
gekomen. Hy zelf werd door eon man de trap
afgedragen.
Get. C. Van Loenen is de vader van het
gezin, dat beneden woonde. Hy is om elf uren
thuis gekomen en er brandde nog licht „in
volle fleur" by To Boekhorst. Get. is dadelyk
naar bed gegaan en er om twaalf uren even
uit gekomen. Hy heeft toen in het café iemand
sloffenderwijs hooren loopen. Daarop heeft hij
geen acht geslagen en is weer naar bed ge
gaan. Om één uur is hy door de vlammen
gewekt en docr zyn zoon uit huis geholpen.
Hy heeft nog brandwonden gekregen in het
gelaat.
De president: „En niets van den slag
gehoord
De get.: „Niïts gehoord."
De pres.: „Dat ia toch sterk; de menschen
hebben het op een afstand kunnen hooreD, en
gy, d le er vlak tegen aan laagt, merktot niets.''
Get.: Ja, het is sterk."
Get. vertelt verder, dat hy een week of-
vier vóór den brand des nachts een wagen
voor het liuis had hooren stilstaan en een
„erge drukte" waargonomen. Hy heeft nog
tegen zyn vrouw de opmerking gemaakt, dat
de lui met de noorderzon schenen te vertrek
ken. Hy is na dit geval nog in de tapperij
geweest, doch bosft niet den indruk gekregen,
dat het hui3 was leeggehaald.
Te Boekhorst verklaart op een vraag van
den president, het geluid door het aanvoeren
van bier met een kar, terwyl Sytske Bijker
toalicbt, dat er ook wel goed voor een brui
loft kan gebracht zyn.
Get. J. A. Ritte, wonende Staalstraai: 14,
gaat nooit vóór 3 uren naar bed. Hy zat te
lezen en heefc in de tappery niets gehoord
vóór den slag om 1 uur. Hij heeft met moeite
er voor gezorgd, dat zijn woning geen vuur
vatto.
Get. kan Diet zeggen of by hem op den
bewusten dag of kort te voren petroleum is
gehaald voor den tapper.
Get, S. M. Salomons is halféén thuis ge
komen en heeft op dat tydstip licht aan ge
zien door de neergelaten jaloezieën van de
tappery. Kwart voor één heeft get. zich naar
bed begeven en hoorde even daarna gerinkel,
alsof er glaswerk werd stuk geworpen. Get.
is een kwartiertje later waarschyniyk door
den slag wakker geworden en voelde warmte
opstygen langs een venster. Hy zag ook vlam
men beneden en waarschuwde zyn huisge-
nooten, die met hem yiings de vlucht namen..
Get. J. O. L. C. Hoogland, rechercheur,
heeft in het voorhuis van de tappery een jas
gevonden, die later door de vrouw van Exter
is herkend ais zynde gedragen door haar man
op den dag van den brand. Ook een kleer
maker heeft verklaard, dat hy het kleeding-j