N°. 11511 Zaterdag 4 September. A0. 1897 (Qourant wordt dagelijks, met uitzondering van <§fin- en feestdagen, uitgegeven. F" euilleton. D« Triomf der Liefde. LEIDSCH DAfrBLAD. FEUS DËZEE COUEAJTL; Voor Leiden per 3 maanden. f 1.10. franco per poet 1^40. Afzonderlijke Nommere 0.05. PRIJS DEB ADTERTENTEËK Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootste letters naar plaatsruimte. Voer het incasseoren buiten do stad wordt f 0.05 berekend. Leiden, 3 September. Z. K. H. de hertog van Aosta, kleinzoon ▼an wfllen koning Victor Emanuel en neef van den tegenwoordigen Italiaanschen koning Humbert, bezocht, komende van Parijs, giste ren met gevolg Leiden, welk bezoek, zooals in de laatste jaren trouwens meermalen het geval was, geldt een inspectie zijner goederen, in den omtrek van Leiden gelegen, en van welke goederen mr. J. A. F. Coebergh, notaris alhier, administrateur is, by wien Z. K. H. het déjeuner gebruikte. Hij vertrok van hier naar Amsterdam en werd heden te Alkmaar verwacht, waar hij zijn intrek zou nemen by den heer J. M. De Sonnaville, die administra teur is der In de nabijheid van Alkmaar gelegen goederen. In plaats van den rector magnificus prof. Vreede, die wegens officiëele aanbieding van het eere doctoraat aan den koning van Zweden verhinderd zal z\jn, zal prof. P. A. Van der Lith op Dinsdag 21 dezer de gebruikelijke over draebtsrede aan de universiteit alhier houden. De heer P. ScheeD, vro ger onderwijzer te Leiden, thans te 's-Gravenhage, is gisteren aldaar geslaagd voor de hoofdakte, zoomede de heer J. L. Van Leeuwen, onderwijzer aan de Parochiale jongensschool in de Zuidbuurt, te Zoeterwoude. Do gemeente veldwachter C. Van Meurs, te Voorschoten, is thans 12'/i jaar aldaar in die l etrckking werkzaam. Naar men nader verneemt, zal by de onthulling van het gedenkteeken voor Constan- tyn Huygens, op 4 September a. s., te 's Hage, geen eigenlyke feestrede worden gehouden,— wat mot zou atroeken met den eenvoudigen, min of moer huisoljjken aard dier plechtig heid maar zal alleen door den voorzitter, mr. W. H. De Beaufort, een woord van wel kom tot de aanwezigen worden gericht en het godenktö"k*n aan de hoedo van het ge meentebestuur worden opgedragen, en zal de onder-voorzitter, prof. dr. J. Verdam, met een onkel woord de beteekenis in het licht stellen van den man, wien op zyn 301sten verjaardag deze hulde wordt gebracht. In de heden gehouden zitting van den Hoogt n Raad werden beöedigd: als advocaat mr. H. L. Asser; als advocaat en procureur mrd. G. W. F. Wentholt en J. Ch. A. Ever wijn, allen In Den Haag. De gemeente-bogrooting te 's-Gravenhage voor 1898 geeft een totaal van inkomsten van 5,371,507.85 Vs, tegen 5,402,580.61 in het vorig jaar, en 6,075,506.69op de laatst afgesloten rekening. De wyzigingen, in de belastingwetten ge bracht, en de belangryk hoogere bedragen, door onderscheidene takken van dienst gevor derd, maken een aanzieniyke verhooging van opcenten op de personeels belasting en van het percentage van den hoofdeljjken omslag noodig, ook waar do ontvangsten van vroe gere diensten benedtn die van voorafgaande jaren biyven Met 100 opcenten op het per soneel en 3,2 pet. hoofdeiyken omslag denken B. on Ws. het vereischte bedrag aan belas- ^ngen wel te zullen verkrijgen. Bedankt is voor het beroep naar de Gereformeerde Kerk B te Middelburg door ds. J. H. Donner, te Nieuwdorp. De minister van marine heeft zich gis teren naar Brussel begeven en keert Maandag a. 8. aan zyn departement terug. In tegenwoordigheid van den minister van justitie, mr. Cort van der Linden, vele leden van de recbteriyke macht en van de balie en van een groot aantal andere belang stellenden, onder wie ook vele dames, heeft gistemamiJdag de plechtige installatie plaats gehad van de heeren mrs. Coninck Liefsting en Kalff, onderscheideniyk als president en vice president van don Hoogen Raad. Na eene korte berinnering aan het werk zaam leven van den overleden president mr. Kist deed de procureur generaal mr. Polls mede namens de andero leden van het parket aan zyn requisitoir ook nog voorafgaan een harteiyk welkomstwoord tot de nieuwbenoemde hooge titularissen. Mr. Coninck Liefsting, die reeds dadeiyk den voorzittersstoel had ingenomen, weidde daarna nog breedvoerig uit over de weten- scbappeiyke rechtskundige werken van mr. Kist, wiens groote arbeidskracht en onver moeide werkzaamheid eerbied afdwingen; be val zich voorts by de aanvaarding van zyn gewichtige betrekking aan in den steun van zyn ambtgenooten en richtte ten slotte een welkomstwoord tot den nieuwen vice-president, mr. Kalff, en een woord van dank aan alle ambtgenooten, leden van Parket en Griffie en van de Balie voor ctan steun en de voorlich ting tot dusver ondtrvonden. Mr. Kalff hield vervolgens een toespraak ter aanvaarding van hot vice presidentschap, hetwelk hy aanvankelijk wegens zfin hoogen leeityd go&arzeld had op zich te nemen, en schetste zijnerzijds h*t leven van den ontslapen voorzitter Kist. Voorts richtte hy o. a. een woord van sympathie in het byzonder tot zyn ambtgenoot mr. Van Meerbeke, met hem tot de ouéste leden van den Raad behoorende en wiens verdiensten onlaDga nog erkend zyn door zyne benoeming tot commandeur ia de orde van Oranje-Nassau. Namens de Balie werd eindeiyk nog een kort woord gesprok» door den ryksadvocaat jbr. mr. De Brauw, die, na de gebruikelijke gelukwesschen, enz., nog ln het licht stelde de onkreukbare onpartydigheid van 's Hoogen Raads overleden voorzitter mr. Kist. Tot gedelegeerden der Regeering ter zesde internationale conferentie van de Roode-Kruis- Vereeniging, den 19den September a. s. te Weenen te openen, zyn by koninkiyk besluit benoemd de heeren baron K. J. G. Van Harden- broek van Berg-Ambacht, opperkamerheer van H. M. de Koningin, voorz.tter, en de kolonel C. De Mooy, oud-dirigoerend officier van ge zondheid 1ste klasse, lid van het hoofd-comité van het Nederlandsche Roode Kruis. Genoemde vereeniging zal ter conferentie, behalve door haren voorzitter, ook vertegen woordigd worden door den oud-majoor van het Indische leger, W. I. Vervloet, secretaris van voormelde hoofdcomité. De winterdienstregeling voor de lynen der Maatschappy tot exploitatie van Staats spoorwegen is door Z.E. den minister van waterstaat, handel en Dyverheid goedgekeurd. Met Meyerbeer's zwanenzang „De Afri- kaansche" opende de heer C. Van der Linden gisteravond in den Stadsschouwburg te Am sterdam het nieuwe seizosn van de Neder landsche Opera. Mej. Van Gelder, die de titelrol vervulde, heeft een groot en welver diend succes behaaJd by haar debuut Wanneer deze dame de beloften, die zy gisteravond gaf, ook in het vervolg vervult, dan mag men den heer Van der Linden gelukwenschen met deze zangeres. Het schip (de clou van deze opera) had, hoewel het by zyn debuut erg zenuwachtig was, een geweldig succes. De beer Van der Linden werd, toen hy zyn plaats innam, met warmte en hartelykheld begroet. Van bovengenoemde groote bistorisch- romantiscbe opera in vyf bedryven is by den heer J. F. A. Vlaanderen, te Amsterdam, als No. 21 van „De Oper igids", van de hand des heeren J. W. Gerhard een niet te uitvoerig, maar zeer duidelijk overzicht van den inhoud verschenen, hetwelk den bezoekers van Meyerbeer's opera byzonder ten goede kan komen. Een drietal gedeelten met de muziek komen er ook in voor. Dit nomroer prijkt tevens met het portret van Maria Van Gelder. HH. MM. de Koninginnen hebben aan den burgemeester van Arnhem doen toeko men eene som van 1000 ten behoeve der algemeene armen dier gomeonte. Door het gerechtshof te Arnhem is, ter vervulling van een vacature van raadsheer in dat college, opgemaakt ds navolgende alphabetische lyst van aanbeveling: Mr. I. De Gruve, officier van justitio by de arrondissemonts-reebtbank te Zwolle; jhr. mr. G. A. Nahuys, officier van justitie by de arrondissement^ rechtbank te Arnhem, en mr. A. J. J. baTon Van Styrum, rechter in do arrondissements-rechtbank te 's-Hertogen- boscb. Het 37ste jaaclyksch verslag van de Vereeniging voor christelijk nationaal school- onderwys is verschenen. 138 scholen konden door de Vereeniging gesteund worden. Het aantal leden neemt voortdurend af. Er wordt geklaagd, dat van de Hulpvereeniging maar weinig kracht uitgaat. Ter aanwerving van nieuwe leden heeft de hoofdcommissie by duizendsn een circulaire verspreid, waarvan het effect nog dient afgewacht. Aan 133 scholen werd 50, aan 5 scholen ƒ100 subsidie verleend. Aan den heer J. De Braai is eervol ontslag verleend als reizend agent. Do rekening en verantwoording sluit met ƒ21,587.79 en geeft als nadeelig saldo 35.47. Aan jaariyksche bydragen staat verant woord 10,918.27. Uitgegeven werd aan subsidies ƒ7150, kweek- en normaalscholen 2400, normaallessen ƒ4025.7175, gratifica tiën aau hoofdonderwysera ƒ925, enz. Da jaarvergadering zal plaats hebben Woens dag 22 Sept., te Amsterdam. Als lid van het hoofdbestuur treedt af dr. I. A. Gerth van Wyk, te '8 Gravenhage, die niet wenscht her kozen to worden. Op die vergadering wordt behandeld een concept van gewfizigde statu ten en huishoudeiyk reglement, terwyi Zutftn wil doen verklaron, dat het dringend noodig is, dat aan hoofden der scholen verzekerd worde zoodanig traktement, dat zy met hun gezin behoorlijk kunnen bestaan. By missive van den minister van binnen- landsche zaken is aan de Ged. Staten der provinciën medegedeeld: Ter verkryging van eenvormigheid ten op zichte van het verleenen der ryksbydrage in de kosten van verpleging van behoeftige krank zinnigen, zal het voortaan als regel geMen, dat die bydrage ingaat met den dag, waarop de verpleging van den behoeftigen lyder in een krankzinnigengesticht voor rekening van de gemeente komt, mits het gemeentebestuur daartoe eene aanvrage indiene binnen drie maanden na gemelden dag of, zoo daaromtrent twyfel heeft bestaan, binnen drie maanden na den dag, waarop beslist is, dat de kosten ten laste komen van die gemeente. Moiit de aan vrage eerst geschieden na het verstrijk n van dien Urmyn, dan wordt do dag van aanvrage als tydstip van ingang der ryksbydrage be schouwd. (W.v.d.B.A.) Naar men aaD de „Dordrechtsche Crt." mededeelt, heeft de eerste geneesheer van het Geneeskundig Gesticht voor Krankzinnigen te Dordrecht, dr. M. B. Romany, uit die be trekking eervol ontslag gevraagd, omdat by zich op den duur niét zou kunnen vereerigen met de wyz9, waarop tot heden het gesticht beheerd wordt, voornameiyk wat betreft den buishoudeiyken dienst. Men deolt verder mede, dat de ontslag aanvrage reeds spo dig in den gemeenteraad behandeld zal worden. Met het oog op wat by het ontslag van vorige titularissen is voor gevallen, zogt het blad, zal deze openbare behandeling zeker sterk de aaüdacht van het publiek trekken. In do „Staatscourant" is opgenomen het verslag van de commissie, gedurende het jaar 1897 te Arnhem belast met bet afnemen van do examens van apothekersbediende. (Eerste zitting). In geen jaren is by de Hervormde Gemeenten in Zuid-Beveland de predikanten nood zoo gering geweest als thans. Wel is in den ring Borsale nog slechts de helft der plaatsen bozet, doch in de ringen Qoe3 on Kruiningen zyn er ieder maar twee vacatures. Het eiland Noord-Bereland, waar slechts éen van de vier dörpen van een predik mt voorzien is, moet echter van daaruit geholpen worden. Sommige vacatures in Zuid-Beveland ge raken langzamerhand van ouden datum, zooals te 's Heer Hcndriktkinderon, dat sedert 16 Mei 1880, Rdland-Batb, dat sedert 1 Aug. 1880, en Ellewoutsdyk, dat sedert 12 Dec. 1880 vacant is. Mej. G. Yan der Werff, onderwijzeres te Linschoten, is als zoodanig aan oen der openbare scholen te Dordrecht benoemd. De weleerw. heer M. Buys, emer. predikant van Ned.-Oost-Indië, sedert Febr. 1897 als predikant by de Ned.-Herv. gemsente te Vlymen werkzaam, heeft om gezondheids redenen eervol emeritaat aangevraagd. De heer G. Smit, cand. te Kruiningen, heeft zich thans beroepbaar gesteld by de N9d. Herv. Kerk. Den 25sten a. s. vertrekt uit Rotterdam per stoomschip „Salak" Daar Oost-Indië een afde ling aanvullingstroepen, stork 48 mili tairen, onder bevel v<;n den kapt. der inf. J. C C. Nyland, te Arnhem, en onder het medegelei de van den 2den luit. der genie P. Van Drimmelen. Aan het eindexamen van den artillerie cursus te Delft is vol Jaan door de sergeanten- volontairs D. J. Couvé?, D. A. W. Van der Motr, J. P. Minderhoud, W. J. Kuiler, jbr. D. Molleru8, N. O. J. Pauw Gerlings, J. M. Van Velzen, L. A. M. Willemse, T. W. Te Nuyl en G. Klinkhamer. Hunne aanstel ir.g tot tweeden luitenant wordt tegen 1 October verwacht. Uit Indiè is het bericht ontvangen van het overiyden van den kapitein J. J. Brutel de la Rivière, van het wapen der infanterie. De overledene trad op 17-jarigen leeftyd als adspirant onderofficier in dienst, genoot zyne opleiding tot officier aan den hoofdcursus te 's Hertogenbosch en werd 3 Dec. 1884 benoemd tot 2den luitenant by het leger in OosMndië. Id het volgende jaar vertrok hy naar Indië en werd daar 10 Juli 1890 bevorderd tot lsten luitonant, in welken rang hy langen tyd in Atj-h verbiyf gehouden en aan onder scheidene kryg8verrichtingen deelgenomen hoeft In 1895 vertrok hy met een jaar verlof na.r Nederland en bracht hy een groot deel van zyn verloftyd door te Bennekom. Drie maanden geleden werd hy bevorderd tot kapitein. De kapitein Brutel de la Rivière droeg het Eereteeken voor belangryke Krygsbedryven; hy t-ereikte den leeftyd van 39 jaren. Het stoomschip PSmoroe", van Rotterdam naar Batavia arriveerde 81 Aug. te Port Said; de „Stolla" arriveerde 31 Aug. van Amsterdam te Alicante; de „Voorwaarts," van Amsterdam naar Batavia, passeerde 1 Sept. Gibraltarde „Prinses Marie," van Batavia naar Amster dam, passeerde 2 September Dungeness de „Titan" vertrok 2 Sept van Amsterdam naar Java via Liverpoolde „Kaiser", van Oost- Afrika naar Hamburg vla Vlissingen, arriveerde 2 September te Lissabon; do „Obdam," van Rotterdam naar Niouw-York, vertrok 2 Sept. van Boulogne-sur Mer; de „Bromo" vertrok I S ptember van Bitavla naar Rotterdam; de „Prinses Amalia," van Amsterdam naar Batavia, vertrok 2 September van Genua. Noord w y kGisteren trokken wederom omstreeks 450 pelgrims uit destreek tusschon Haarlem en Leiden naar Noordwyk op, ozn onder le ding van den zeereerwaarden heer Scbeiberling, pastoor van Vogelenzang, het gebeonte van St. Jeroen to bezoeken en fee ver eer n. Be#gunstigd door fraai weder een voorrecht, dat tot dusverre al onze bede vaarten mochten genietea hadden de ver- 5) De baron, die in den gezondheidstoestand, waarin by verkeerde, niet zeer er naar ver langde vreemdeliogen te ontmoeton, besteeg haastig de treden van de trap, maar Hedwig volgde hem niet. Slingerend tusacben de nieuwsgierigheid om te weteD, wie die onbeken den wareD, en tusschen het verlangen om aan haar vriend Sanders een korfje beukenootjea, welke zy verzameld had, te brengen, bleef het kind besluiteloos staan, toen een der bezoekers haar bemerkte. Het was een schoone grysaard met tijneen regelmatige trekken. Hy bezag het meisje met levendige oplettendheid. „Ha, dat is zeker het jonge meisje," zeide by met een weinig vreemd accent; en zich oprichtende, naderde hy Hedwig, die hy groette. Het gelaat van freule Vou Laden was een weinig verlevendigd gedurende het gesprek met de twee vreemdelingen; het werd weder somberder, toen haar nicht naderde, en zy bewaarde het stilzwygon. Het meisje belastte zich met voor haar te antwoorden; de oogen op den ouden hoer richtend, zeide zy esnvoudig met een mengsel van bedeesdheid en vertrouwen: „Ja, mynheer, ik ben Hedwig Von Laden." „Lieve Hemel l Wie zou er aan kunnen twyfelen?" zeide op haar beurt de bezoekster, een kleine, zeer deftig gekleede dame, wier leeftyd overeenkwam met dien van baar gezel. „Dat kind heeft juist de trekken der familieHet is een Von Laden, juist als al degeneü, die het kasteel Schwarzgarten heeft zien geboren worden." „Zy is bier toch niet geboren", antwoordde barones Anna geërgerd. Op deze woorden volgde een stilzwygen. De goede grysaard verbrak dit het eerst. „Ge komt zeker terug van een wandeling in de beukenlaan, jongejuffrouw?" zeide hy, zich tot het kind wendend. „Die schoone beu kenlaan kende ik reeds ten tyde, dat freule Anna nog niet eens zoo oud was als gy nu 1" „Dat is waar," voegde de oude dame er by. „Ho3 dikwyls bebben myn broer en ik met uw grootouders rytoertjes gemaakt in die schoone laanBaron Justus en freule Anna reden dan dikwyis paard... Helaas, waar Is die gelukkige tyd gebleven?..." „Die is weg," onderbrak haar kortaf de freule. „Laten wy hem niet meer ophalen. Mynheer Harry, doe my het pleizier naar myn broeder te gaan. Hy bewoont de kamer op den hoek aan don kant van do kapelBy uw terug komst moet u my eens zeggen, hoe u hem vindt... Hedwig, kom bierl" Het kind gehoorzaamde, terwyi do vreem deling wegging om zich naar den baron te begeven. De twee dames zetten zich aan tafel. Hedwig bleef by haar, zonder een woord te spreken en niet wetend, wat te doen. In alle geval willende ontsnappen aan een positie, die haar ondraaglyk werd, bood zy haar taDte haar korfje met beukenootjes. De freule weigerde ze als gewoonlijk. De hardheid van die weigering in tegenwoordigheid van een vreemde krenkte de kleine zeer, die beefde en rood werd. De bezoekster scheen ook moeite te hebben om haar verontwaardiging in te houden, maar de harde leerschool des levens had haar geleerd zich te beheerschen. In plaats van het kind tot zich te roepen, zooals zy het vurig wenschte te doen, en het door zachte woorden te troosten, zeide zy op den natuur- ïyksten toon: „Kinderen kunnen niet begrijpen, dat men bun smaak en genoogens niet deelt. Wanneer Hedwig zoo oud zal zyn als wy, zal zy zich niet meer bezighouden met beukenootjes te verzamelen." „Zy heeft slechts beuzelingen in het hoofd," merkte freule Von Laden op. „Ik weet Diet, wat er van dat kind moet worden, nooit zie ik het met een boek of met een werkje in de band „Ik kan niet lezen, noch werken, tante," zeide Hedwig, een weinig verlegen, op ge- dempten toon. „Gy kunt niet!Dat is de verontschul diging der luiaards," antwoordde freule Anna onverblddeiyk. „Pardon, tante," zeide het kind en haar oogen stonden vol tranen; „maar ik heb geen boeken, en men heeft my nooit leeren werken." „Ziet u, freule," zoo wendde de barones zich tot haar bezoekster, „welk oen schoone opvoeding myn nicht ontvangen heeft 1" Haar stem had een bitteren en toch triomfanten toon. „Helaas, lieve freule," antwoordde freule Harry. „De tyd, waarin wy leven, gelykt niet meer op dien van onze jeugdMen hecht tegenwoordig veel meer gewicht aan de intellectueele ontwikkeling dan aan duizen den vrouweiyke werkjes, die vroeger onzen tyd in beslag namen." „Aan intellectueele ontwikkeling 1" i iep freule Anna uit. „Da Hemel beware ons 1 Dit kind zal spoedig dertien jaar oud zyn, en ik geloof, dat Z9 zoo weinig onderwezen is, dat zy zou kunnen zeggen, dat de groote Turk te Rome in plaats van te Konstantinopel regeert." Het plotseling rood, dat by die woorden de wangen van Hedwig kleurde, bewees, dat haar tante juist geoordeeld bad. Zy trachtte zich echter te verdedigen, by instinct be- grypend, dat de schande harer onwetend heid meer op haar ouders dan op baarzelve zou neerkomen. „Ik weet werkelyk niet veel, maar hoe zou ik ook veel geleerd kunnen hebben? Mama was zoo ziekl Ik kon haar niet verlaten om naar school te gaanTerwyi ik by haar bed was, leerde zy my lezen en schryven, en beloofde my, dat zy my later, wanneer zy genezen was, teekenen, rekenen en hand werkjes zou leerenMaar," zoo vervolgde het kind met tranen in de oogen, „myn arme mama is niet hersteld.... zy is doodl" Barones Harry scheen ook zeer bewogen. „Dat is wel treurig," zeide zy zachtjes. „Maar ge zyt nog jong, Hedwig, en ge kunt nog leeren Kom van tyd tot tyd by my, wanneer uw tante het toestaat; ik zal u allerlei aardige werkjes leeren." „U ia to goed, freule," ntwoorddo freule Anna. „Het is Fchandelyk, dat de ouders myner nicht zeiven een hindernis voor haar opvoeding zyn Zy kan voor het oogenblik er niet aan denken haar vader te verlatoD." „Maar wanneer papa hersteld is, tant® Anna," zeide Hedwig, „zal ik dan niet naar die goede dame mogen gaaD?" „Ik zal er eens over denken," antwoordde freule Anna kortaf. „Ga nu naar uw vader." Hedwig sloeg een bevreesden blik op haar tante. Hoe onderworpen zy ook was, het ontbrak haar toch niet aan moed. Bevend by de gedachte, dat men haar nu nog meer zou hekelen, ging zy toch tot barones Harry en reikto baar de hand mot groote bevalligheid. De bezoekster richtte eeDige lieflyke woorden tot haar on volgde haar met de oogen tot zy het saloa verliet. „Welk een lief kindl" zeide zy toen tot freule Anna. „Wat moet u wel gelukkig z^n, beste barones, het by u te hebben l" „Ik zie haar zeer weinig," antwoordde de freule; „zy is van 's morgens vroeg tot 's avonds laat by haar vaderEn dat heb ik maar liever ook." Barones Harry kon byna baar misnoegen over die laatste woorden niet verzwygen. „O, zeker," zeide zy, „op die manier is de baron niet alleen De eenzaamheid is niet goed voor ziekenDat kind moet een groote troost voor hem zyn Ik weet bet nietWat moet er met haar geschieden, waDneer hy er niet meer is?" (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1897 | | pagina 1