NIEUW ROOD
KOFFIE.
Biljarten
GOEDEREN-CREDIET.
LANGEVELD's Koffie- en Theehandel.
N°. 11503
Donderdag 26 Augustus.
AO 1897
feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en (feestdagen, uitgegeven.
PERSOVERZICHT.
R01LANDET Co.,
1893er Cotes Tabanac.
3-October-Vcrceiiiiïïng.
H. KEEREWEER.
Aalmarkt 16.
Droge-Dloeiiibollciiveiiiiig
Telephoonn. 66. G, W. SCHRETLEN, Hooigracht 49.
Prima qualiteit.
üillijlie prijzen.
Alle soorten Goederen, als: Meubelen, Heeren- en Dames-Kleedingstukken,
Manufacturen, Huishoudelijke Artikelen, enz., enz,
Nog slechts eenige dagen duurt de uitgifte der Bons
naar de prachtige prijzen, uitgeloofd door
Voor iedere 50 Cents, in LANGEVELD's
Koffie- en Theehandel besteed, wordt een Bon uitge
reikt, die recht geeft aan den houder mede te dingen
naar 20 fraaie prijzen, waarvan de Hoofdprijs bestaat
uit een geheel Zilveren Tafelgarnituur.
Amerikaauscli flnrel.
Vacantie. Uitgaan
Stoombootdienst „Carsjeos"
IEIDSCH
DAfrBLAD.
PRUS DEZER COURAHTj
Voor Leiden per 3 maanden,
Franco per poet
Afeonderljjke Nommers
r 1.10.
1.40.
0.05.
PRIJS DER
Van 1 6 regels f 1.05. Iodere regel meer f 0.17J. Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor hot incasseeren buiten do stad
wordt f 0.05 berekend.
Tweede Blad.
Onlangs schreef prof. Hector Treub, op
gezag van zyn ervaring, dat er geld moet
komen voor het geven van behoorlyk
verloskundig onderwijs in onze
Oost.
In een B.Van dag tot dag" merkt het Han
delsblad o. m. het volgende op over dit ge
wichtig onderwerp
„We hebben den toestand der Indische
financiën besproken omdat we een nieu
wen post op de begrooting wenschen!
We weten, dat er veel geld noodig is om
ten laatste den Atjeh-oorlog tot een einde te
breng n, daar de financiën niet in goeden
toestand kunnen komen, vóórdat ten laatste
niet mannenmoed, volharding en zware kosten
do vrede gewonnen is, gelijk onze minister
van koloniën wenscht.
We weten, dat afschaffing van het uit
voerrecht op suiker al evenmin uitstel kan
eidenI.
Maar we weten ook, dat in Indië uit ge
wone inkomsten veel betaald is, wat overal
elders uit leeningen bekostigd wordten
we weten boven alles, dat wij niet langer
mogen dulden, dat de moeders in ons Indiö
verstoken blyven van hulp!
Juiat omdat de vrouw geen stemrecht
heeftomdat zy niet als Volksvertegen
woordigster invloed kau oefenen en regeeren,
moeten wy, mannen, met dubbele nauwge
zetheid voor haar leven en haar belangen
zorgen haar leven, haar belangen moeten
ons meer- zyn dan de onze!
En nu bewezen wi), dat. er vóór haar leven
en haar dierbaarste belang in Indië niet
gezorgd wordt.
We bewezen, dat volstrekt onontbeerlijk
is de oprichting.yan ten minste één verlos
kundig gesticht, waar bekwame verloskun-
kigen en Europeesche zoowel als inlandscbe
vrouwen kunnen woeden opgeleid -waar
do zwakkere helft van de bevolking zoo
Doodig de verpleging kan vinden, die zij
bohoeft.
Onze lezers weten, wat een deskundige als
professor Treub over het dringende van het
geval geschreven heefthoe hij verklaarde
op gezag van zijn ervaring, dat er geld moet
gevonden worden voor het geven van behoor
lijk verloskundig onderwijs in Nederlandsch-
Indiö. Hij schreef ongeveer:
Het geld, daarvoor uitgegeven, zal ten
goede komen aan tal ea tal van Nederlandsche
vrouwen.
„Dat geld zal menigeen van haar het leven
sparen en een niet minder groot aantal
vrijwaren van een noodelooze verwoesting
van haar gezondheid.
„En het zal evenzeer ten goede komen
aan do Indische vrouwen, die toch evenzeer
onderdanen zijn van Haar, die beter dan
zoovelen weet wat het zoggen wil, een voor
treffelijke Moeder te hebben en te houden."
Zij, die over desen dringenden eïsch der
Vervolg der Advertcntiün.
NIEUWE PIJN 3,
Agenten derstoomvaartmaatschappij
„Nederland."
Zoowel voor passngc-bespreking als
verzending van goederen
Zee-Assurantiën. 1490 9
Goede, zuivere, ronde Bord eau* wijn
(zacht en aangenaam van smaak)
f 28.— p r 46 F1 sschen,-
per 12 Flesschen.
PROEFFLEÜCH ad GO Cents.
J. A. G. PKOOT ZOOX,
IJNHANDEL AARS - HOFLEVERANCIERS.
Kantoor: lloogl. Mcrkgr. 43-3
1053 13
lste soort'A2ÏA
3de scort3ï'/2 n
Biersoort32'/2 r>
jEij 3 of 5 kilo franco thuis. Gemalen tot
öenzdfden prijs. Niet goad, geld terug. Proteer
ze! 't Is in Uw eigen b6lang.
Stouw koffiebranderij „Java''
Ie AlJE-VSLEEIi. 6642 12
menscheiykheid schrijven, doen dit in een
niet-medisch dagblad uit den aard met ge
bonden handen.
We hebben brieven ontvangen van mannen,
die in Indië vrouw en kind verloren hebben
door onvoldoenden, onwetenden bijstand
en wie deze brieven lezen kan, zonder dat
hij de tranen in de oogen krygt, heeft sterker
zenuwen dan ik.
We hebben ook een paar brieven gekregen
yan jonge moeders, -die, op verzook van hun
echtgenooten, ons verbaalden wat ze hebben
doorgestaan, en hoe ze haar kind en haar
gezondheid verloren hebben, doordien ze mis
handeld en verknoeid werden.
Maar van die brieven mogen we niets in
ons blad overnemen." We duiden alleen aan,
wat ze bevatten.
Wat dat is, wordt duidelijk genoeg door
professor Hector Treub in zijn brief aan ons
te kennen gegeven.
De hoogleeraar schrijft:
„Een zelfstandige verloskundige school zal
eindelijk talrijke jeugdige levens sparen, ter
wijl er daarvan tegenwoordig talrijke noode-
loos worden opgeofferd.
„Het gaat ni9t aan, in een dagblad verlos
kundige gevallen mede te deelen, anders zou
ik u staaltjes kunnen geven van wat er thans
op dat gebied in Indië gebeurt, waarvan u
de haren te berg9 zouden ryzen.
„En dan dient daarbij bedacht, dat ik nog
maar enkele gevallen te zien en te hooren
krijg!"
Laat iedere Nederlander deze woorden toch
overwogen en nagaan wat ze beteekenen!
Wie dit dott, zal ons helpen met woord
en daad, W6 zijn er zeker van!"
In een artikel, „Godsdienstvrijheid"
getiteld, schrijft De Scheldestroom o. m. bet
volgende:
Ook verlangen wij geen overheid, die zich op
godsdienstig terrein begeeft en daar dwang
Uitoefent.
Sommigen zouden dit willen.
Een gereformeerde overheid bijv., die
streed voor de zuivere waarheid, die de ge
reformeerden bevoordeelde, die ze in alia
opzichten voortrok en die hetjpelyders van een
ander geloof lastig maakte, hen hinderde in
de uitoefening van hun goJsdienst en hen
desnoods dwong het lind te verlaten, dat zou,
volgens sommigen, strekker tot behoudenis
van zondaren, tot glorie van de Kerk van
Christus en tot eere van Gods naam.
Nu, als bet daartoe leidde, wie zou dan
óok zulk een overheid niet wenschen?
HaT daartoe leidt het niet.
Daaitoe heeft het nimmer geleid.
Steeds is gebleken, dat, wanneer de over
heid haar onderdanen ging dwingen, een door
haar gewild galoof te belyder, zy bet tegen
gestelde bereikte van bitgeen zy bedoelde.
Het gee:telyk leven laat zich nu eenmaal
niet dwingen.
Daarom verwerpt de Anti-re«olutionnaire
party allen Staatsdwang op godsdienstig
terrein.
Niet omdat het niet beerlyk zou zyn, dat
K i n d e r-C a n t a t eLeidens strijd en
Zegepraal.
4L6EHEEXE REPETITIE, op Vrij.
dagavond, te 7 ur 11 in de Stadszaal.
Ingang voor de Meisjes: Brrcstraat.
voor de Jongens: Aalnmrkt.
6644 9 HET BESTUUR.
Btve.lt zich heleefd aan voor het restau-
recrcn, verkleinen en beklcédcn van
BIL JA KT JEM tegen concurreertnde prijzen.
1144 8
te LISSE
in de Bollenschuur van den Heer J. W.
FICAMSH.V, staande aan den Kanaaldyk
(ongeveer 10 minuten vnn Lisse), op Woens
dag 8 September lg!>7, des voormiddags
te IO uÏÉn, ten overstaan van den Deur
waarder 1ÏI. J. WAM'IM'G, van eene groote
en sterke party Tulpen, trocusscn, Mar
cissen, enz., zjjnde leverbaaF en per hecto
liter. Betaal Jag 1 Juli 1898. 6639 15
InlLh ingen en con itiën voor inzending te
be\ragen bij de Heeren J. W. FIMXSEX en
F. Ml EU W LAilUIS, Bloemisten te Lisse.
alle landgenooten de zuivere waarheid be
leden, en de behoudenis van zondaren en de
eere Gods geringe zaken zyn.
Neen, maar omdat Staatsbemoeiing niet
baat; integendeel, het Evangelie tegenwerkt
en Gode8 naam doet lasteren.
Waar de overheid gelyke rechten aan haar
onderdanen geeft, van wat gezindheid zjj ook
zyn, en geen dwang mag uitoefenen, daar mag
z(j echter geenszins onverschillig zyn of het
Evangelie wel gepredikt wordt.
Zy is toch ten Cbristi lyke overheid.
AI mist zy de bekwaamheid en de bevoegd
heid, Gods Woord toe te passeD, en kan z(j
niet onderscheiden tusscben de zuiverheid of
mindere zuiverheid der verschillende geloofs
belyj nissen, toch weet zy, dat bet E range lie
noodig ia en aan haar onderdanen geluk en
welvaart brengt.
De overheid gunne dan ook aan het Evan
gelie zijn vryen loop.
Zy neme dus zooveel L.iogeiyk alle hinder
palen weg, die dier. vrijen loop belemmeren.
De brengers van de Blijde Boodschap be-
handele zy steads met welwillendheid'.
Zy helpe dan, zooveel zy kan, ook do
zendelingen, die in onze Overzeesche bezittin
gen Gods Woord verkondigen.
Ook daar loone zy vriend van het Evangelie
te zyn.
Niet van een Evangelie, dat zy zelve heeft
uitgedacht, van een o verheids loer; maar
van het Evangelie, dat de dienaren der K- rk
brcngen.
Het is dan ook verkeerd, zoo er een school
wordt bevoorrecht, en wel m hooge mate,
waar een stort zodelykheid en christelyk-
heid wordt geleerd, zooals de toangevtrs oie
vorstaan, maar waar h9t echte christendom
ontbreekt.
Het is dan ook niet goed, dat aan de univer
siteiten ia b(jna alle v.ikken van wetenschap
bestrijders van het Evar gelie worden benoemd
en vrije ~ii r cotinten van booger en lager
onderwys worden bemoeilijkt.
Zóó toch wordt het Evangelie in zijn wer
king belemmerd.
En dat mag niet.
De Arnlitmsche Courant is niet tevreden
over de regeim^ van het verkeer tueschen
de Kroon en het Kabinet ten onzent.
Nu en dan leest men, zegt zs, als het hoofd
van den S:aat op Hst Leo ie, d. t op een
bepaalden dag de hoofden van een paar
ministeriëele departemei.ten daarheen zyn
geweest voor de gebruikelijke audië:.ti\ Dia
audiënties zijn de eenige gelegenheden, elke
week éénmaal voorkomende, dat de ministers
met den vorst over de openbare belangen
beraadslagen; „zy leggen dan ieder op den
hun aangewezen vasten dag hun voordrachten
en voorstellen ter onderteekeivng voor, de
schriftelijke toe'ichting daartoe aanvullende
en verduidelijkende door mondelinge mede-
deelingen."
Maar 'daartoe beperkt zich het verkeer
tusscben de twee deelen van het Staatsgezag,
terwyi het bovendien vaak wegens verschil
lende omstandigheden voor korter of langer
tijd geheel ophoudt. Het is een uitzondering,
maar voorgekomen is het, dat er jarenlang
geen perscouiy ae aanraki g was mssc ien
den koning en de leden van een ministerie.
Kabinetsraden schenen in Nederland niet
tot de gebruiken van da hooge Regeering te
behooren; de Arnliemsche Courant heeft er
althans hooit ven gehoord. Zij heeft alleen
vernomen van die wekelyki-chè audiëntie-
dagen, „juister gezegd audiëntie-ureD, te kort
om een min of meer breede of volledige
bespreking van 'a lands zakon te bsvatten
en volstrekt riet. kunnende in de plaats
treden van de Kabifjotoraden, die in andere
conslilutioneele landen wel degelijk bekend
zijn en waarin de betrekkelijke talrykheid
van het daarin aanwezig gezelschap een
iiatuiirlyken waarborg oplevert tegen een
zijdigheid, het grootste gevaar voor een
Gouvernement."
Al hebben wy geen „persoonlijk gouver
nemenf, dat den wil van het boord van den
Staat boven alles stelt," en al zyn de raads
lieden der Kroon verantwoordelijk voor alle
regeèiingsdaden, toch bekleedt de persoon
van den vorst e n voorname plaats in het
landsbestuur. Hy moet wezenlijk boven de
partyen staan en daarom kunnen bto^rJeelen
of een hem voorgestelde maatregel w^rkf-lijk
sirekt tot bevordering van het algemeen
belang, dan wel een zuiver partydig karakter
draagt. Onjuht is de voorstelling, dat een
constitutioneel vorst ni ts mf-er is den „een
str»„o op, oen crager van do nationale groot-
hcia tn Tecbtsvolheid tegenover de buiten
wcieli, gan eigen meening bobbende i.och
mogende hebben dan zyn minister.?.De
geschiedenis van Europa in laa'ste helve
eeuw loirt h*t tegdi.<lb-l, m£t r.a.nD de vin
Engel. n'J, torwyl No.eiland z If em sprekend
voorb- eld lvert in het geheel persoonlyk.
initiatief van koning Willem II in 1848 tot
de doortastende berzi ninp v. 11 do grondwet.
Buiten kijf not do zee: g :wb bchto peicoon-
Uike inv o d van hst hoo'd van den Staat in
overleg rr.et de ven.n'twiordeiyVe ministers
worden gco fiW.lnu, daar 03 is „uit
breiding en bevésli-^ing van het persoonlijk
verkeer tusscben Cece twte organen dtr
tooge regeering, dat tegenwoordig bier te
lande ve?) te wnschen overlaat," onmisbaar.
We kunuen in dit opzicht leeren van Engeland,
waar de koningin, op een van haar Engelscbe
of Scbotscbe kasteelen of buitensland» ver
toevende. de gemeenschap met haar ministers
niet onderhoudt door middel van briefwisseling,
maar waar om beuiten de leden van bet
Kabinet de gasten van de koningin zfin, om
hair by voorkomende gelegenheden te dienen
van raad en voorlichting, opdat de koningin
die niet zoiken 2al by de onverantwoordelyke
en daarom niet vertrouwbare personen van
haar omgeving. Door do breede organisatie
van het Kngrlich regeeringsprrsoneel wordt
die regeling gemakkelyk gemaakt, terwyl
ze bij ons groote btzwaren zou ontmoeten,
maar dat Doemt niet weg, dat er hier wellicht
een even doelmatig middel in donzelfden geest
zou te vinden zijn
I „E m paar jaar g leden is, doch zonder
eenig practisch gevolg, gesproken over een
reorganisatie, of gehetle supjressie, zooals
sommigen verlangden, van de hetrekking v?n
dirscteur van hot Kabinet. Het zou, dunkt
ons, vo.r het beoogde do I uiemtu kunnen
zyn, di n hoogen Staatsambten var met behoud
van zyn tegenwoordige functiën op te nemen
in bet mii.isterie, daarmedo optredende en
aftredende, en daarmede homogeen."
In De Turf en Sieenindnnli~)c waarschuwt
de beer J. Van Poelgeest, „-De Vlietbcrg," by
Deventer voor het oprici ten van nieuwe
steenfabrieken. De meening, als zou
de omzet van steenen zooveel grooter zyn
dan vorige jaren, is volgens hem een dwaling.
Het vtrbruik, het eene jaar door het ander
genomen, zoo deelt de" heer Van Poelgeest
mede, is tamelyk constant. De ste^npiyzen
regelen zich sterk naar vraag en aanbod. De
mee. to steen'abrikanten kunnen. 1-» de nieuwe
steen in aantocht is, nu eenmaal geen ouden
voorraad zien en vtrkoopen dan tegen zooge
naamde opruimingspiyzen zooals by du r Ige-
meen vuoikoaionue voor en n«ij .ars opruimin
gen van groote winkels beneden fabrieks
prijs.
Dat dit höog&t verkeerl is, dat geen enkele
steen meer daarom wordt gebruikt, dat htt
btler ware den voorraad te laten, waar die
is, als reserve voor j uen nvt i-lecht weer,
wordt steeds op.iieuw, -doc i zonder veel resul
taat ondtr de aandacht van da fabrikanten
gebracht.
"Wilde het ongeluk, zou ik byna zegg n,
dii3 betoogt de schrijver vt-rlfr, dat buiten
gewoon gunstig weer een groote productie
zou doen ontst an, dan zou deze hoeveelheid
niet geplaatst kunnen worden, bygevolg den
voorraad op de fabiiiken veigrooten en do
prijzen doen. dalen. Ofscnoon net verbruik
ongeveer gelyk zou zyn gebleven, zullen de
leuken in het vak dan spreken var)„De
steen gaat tegenwoordig slecht weg!"
De bestiande steenfabrhk°n kunnen voorde
consumtie in overvloed pro.luceeren; voorko
men zy buitengewone overproducties door by
zeer gunstig weer niet boven een aangenomen
hoeveelheid te werken en zou de toevloed op
andere wyze wordQn vergroot en de beperking,
door de bestaande fabrieken zichzelf opgelegd
nutteloos maken, dan zouden de groote fabrie
ken, die tegen lageren prys kunnen leveren,
haar producties niet langer aan banden leggen,
daardoor den voorraad spoedig vergrootm en
de yryzen beneden de kosten van den kleinen
fabrikant doen dalen. Zoo'n toestand is onzui
ver en onhoudbaar voor de kleine fabrieken,
die in zoo'n tyd gedwongen worden eerst,
zonder winst, dan met verlies te werken en
eindelyk om het werk to staken. Tenzy er
andere dóooucbés govo ide.i worden, is er voor-
loopig nog geen behoefte a:.n nieuwe fabrie
keD, al kan ook bier en daar een oude wordon
vervangen.
5326 20
worden op d® meest voorcleeligc conditiën en om er slipt© geheimhouding, aan
folide personen op credlet aangehod-n.
Zy, die hiervan gebruik \\enschen te maken, gelieven hunne aanvragen te richten
onder lett H M aan het Advertentie-Bureau v. d. KliJF. Ben Waag. 3295 20
5056 28
Ter overneming anngchodon: eer»
prachtig AnFUIK/t AMSUIB OAGEL
met IO Regist rs, zoo goeJ als nieuw,
buitengewoon scl oon van toon, in ze-r nette
Kast, voor 140 (>ld. met 5 jaar garantie.
Te bevragen: Kapenburg 7d. 6626 8
van Lelden naar Amsterdam,
van Amsterdam naar Bo9koop>
VICE-VERSA.
Dienst van Lelden - Amsterdam langa
de Zyi, Kagermeer, Haarlemmermeer, Oude-
Wutering Aalsmeer, enz.Vertrek van de Haven:
alle werkdagen 's vm. 4.30*, 7.30, 10.
's nam. 2.30* en 6. bovendien Zater
dags nog 's nam. 4 uren.
*'8 Maandags 30 min. vroeger; **Vrvjdags
een uur later, Zaterdags een uur vroeger
gaat niet verder dan Aalsmeer. De over
tocht naar Amsterdam duurt 31/, uur en kost
lste klasse retour f i-
Gpdurende Vacanlle 15 Juli 15
gcv'. wordt voor Kindoren tot 15 jaren
verlaagd larlef gerekend, zjjnde ongeveer
dtr gewono Passagiersvracht. 5958 28
GczcUcliapshaarten voor minstens IO
personen ij) tijdige aanvraag met 25
reductie op den gewonen vrachtprijs.
Zondags geen dienst.