Itooist'
Finale Uitverkoop
ra alle bos voorlanden zijnde Zomer-Artikeien,
WISBRUN k LIFFMANN.
van af Maandag- 9 Augustus
I». Hamburg.
MM waraliap,
„Vreewijk".
van Witte Goederen,
[et Wereld-Kampioenschap voor Amateurs te Glasgow, werd op de
wereldberoemde „Rudge Whitworth" gewonnen.
LGENT VOOR LEIOEN EN OMSTREKEN: A. J. STALLINGA, Hoogewoerd 75.
Manufacturen.
BB. Buiseigenaren
Advertentiebnreao
Baarlemnierstraat 116 LEIDEN, over de Donkersteeg.
m
Pony's met Rijtuigjes uit de hand te huur.
D. TESKE, Mostcrdstceg, Leiden.
5833 8 J. BONDA, te Oude-Wetering.
Verhuring bij Inschrijving.
De Herberg „Het Wapen van Valkenburg".
i.
Groot Festival op het Hoofdterrein.
Algemeen
HASSELMAN PANDER
tegen ongekend lage prijzen a contant.
TE HUUR:
Profiteert nu van de GROOTE R RIJ S VERMIN DE RIN G.
"Volledige Reparatie-Inricliting.
Gemeenteverslag over 1806.
Uit het in druk verschenen verslag van
den toestand der gemeente Leiden over het
jaar 1896 blijkt omtrent den loop der bevol
king gedurende het jaar het volgende:
Door de grensuitbrdding van 1 Augustus
16 1896 een overgangsjaar. Het is wenscbejyk
de statistiek zóó in te richten, dat haar cijfers
iicb aansluiten zoowel by die van de vroegere
jaren als by die van de volgende. Daartoe is
iet noodig de statistiek voor het nieuwe,
V3D de drie omliggende gemeenten overge
nomen, gedeelte der gemeente (de „Rand")
Toor het tydvak 1 Aug.—31 Dec. '96 afzon-
dtriyk te houden.
De werkelijke bevolking bestond op 1
januari 1896 uit: 21084 M. 23630 V. totaal
14714.
ermeerdering door geboorte M. V. Tot.
Dude Gem. (gehoele jaar) 730 722 1452
Rand (Sedert 1 Aug. *96) 67 67 134
Vermeerd. door grenswijziging
„overgen. v. L°iderdorp 1501 1525 3026
0 Zoeterwoude 1609 1872 3481
w „Oegstg. (burg,bev.) 884 940 1823
n (Ryks-werkinr.) 17 139 156
y a (Milit. Hospit.) 5 6 11
rermeerd. door vestiging
lade Gem. (geheele jaar) 1631 1252 2883
Rand (sedert 1 Aug. '96) 160 239 399
Geheele vermeerdering 6603 6762 11779
Permindering door overl.
)üde Gemeente 447 444 891
tand (sedert 1 Aug. *96) 27 28 55
remaindering door vertrek uit
de Oude Gemeente 1865 1585 3450
Rand (sedert 1 Aug. '96) 163 152 315
2502 2209 4711
De bevolking is alzoo in den loop van 1896
erme^rderd met 4101 M. 4553 V. tot. 8654,
waarvan 4015 M. en 4482 V. dus 8497 per
ionen ten gevolge van de wjjziging der ge-
oeentegrenzen.
Derhalve was de werkelijke bevolking op
1 Dec. '96 25185 M. 28183 V. tot 53368.
Hieronder zyn begrepen, behoorende tot de
andmacht 567 M. 67 V. tot. 634.
Opmerkingen omtrent den loop der bevolking
gedurende het jaar.
Uit de medegedeelde cijfers blijkt, dat d6
evolking van het nieuwe gedeelte der ge-
leente in de vyf laatste maanden is toege-
omen met 37 M. en 126 V.t dus 163 per-
onen en op 31 Dec. '96 bedroeg 4052 M.
n 4608 Y. of 8660 personen, terwijl de
ude Gemeente op dien datum een werke-
ka bevolking had van 21133 M. en 23575 V.
44708 personen, zijnde 6 minder dan op
Jan. 1896.
Voor de Oude Gemeente komen wij tot do
[ogende uitkomsten:
reboorten. Levende: 1452
levenloos aangegeven: 43
Totaal 1495 of
J.3,45 per 1000 inwoners ïu 't jaar 1896,
?gen 32,97 in 1895.
|verleden. 891
levenloos aangegeven: 43
Totaal 934 of
10,9 per 1000 inwoners in 't jaar 1896, tegen
17,9 in 1895.
I De ojrza-rk, dat het sterftecijfer 16'/, procent
wger i3 dan dat van 1895 is vooral te zoeken
I') Leve looi v a-'gepovonen niet medegerekend. Er
er f5, waarvan 5 in het nieuwe gedeelte
1 Aap.-SI Dec.)
in de epidemie van mazelen, die in het voorjaar
tal van kinderen wegnam. Op 1011 gevallen,
die ten Stadhuize bekend zijn geworden, zijn
er 68 overleden. Verder zijn er eenige kinderen
aan de naziekten van de mazelen bezweken.
Overigens is een sterftecijfer van 21% 's Jaars
gunstig in vergelijking van de vroegere toe
standen, gelijk uit het lystje hieronder blykt.
Vestiging en Vertrek.
Gevestigd 1C81 M. on 1252 V., d. i. 2983 personen.
Vertrokken 1866 M. en 1585 V., 8450
of 567 meer vertrokken dan gevestigd.
Ter vergelijking volgen hier de cijfers van
de laatste zes jaren:
1890 1891 1892 1893 1894 1895
Vestiging 2775 3598 3470 3297 3329 3293
Vertrek 32603635 3623 3712 3591 3985
Meerder vertrek 485 37 153 415 262 692
De oorzaak, waarom de cijfers van vestiging
en vertrek voor 1896 lager zijn dan die van
de laatste vijf jaren, is niet ver te zoeken.
Immers vallen de personen, die in de laatste
vijf maanden van 1896 van den Rand naar
de Oude gemeente zijn verhuisd of omgekeerd,
buiten de cijfers, hier voor de Oude gemeente
opgegeven Hun aantal is niet zonder een
opzettelijk in te stellen, vrij uitvoerig onder
zoek, vast te stellen. B. en Ws. bepalen zich
tot het opgeven van het aantal personen, die
zich in de eerste zeven maanden van
'96 uit de drie omliggende gemeenten in de
Oude gemeente hebben gevestigd of daarheen
uit Leiden zijn vertrokken.
Gevestigd in de Oude gemeente uit de drie
omliggende gemeenten tusschen 1 Jan. en 31 Juli
'96 212 M. en 236 F., totaal 528 personen.
Vertrokken uit de Oude gemeente naar de
drie omliggende gemeenten tusschen 1 Jan. en
31 Juli '96 383 M. en 439 F., totaal 822
personen, dus 294 personen méér vertrokken.
De uitwisseling van bevolking met de drie
omliggende gemeenten betrof voor verreweg
het grootste gedeelte den Rand, zoodat wy
kunnen aannemen, dat ongeveer 300 personen
in de eerste zeven maanden van '96 meer
zijn vertrokken naar den Rand dan er uit den
Rand naar de Oude gemeente zjjn gekomen.
Het boven medegedeelde cyfer van 567 kan
derhalve met ongeveer 300 verminderd wor
den. Verder zü er op gewezen, dat do vestiging
van personen uit andere gemeenten in den
Rand het vertrek overtroffen heeft met 84
in de laatste vyf maanden van '96.
De sterfte per duizend inwoners was
in 1896:20 9 (Oud Leiden) in 1893:21.1
1895:17 9 1S92:23.1
n 1894:19 4 8 1891:22.2
zQnde telken jare het gemiddelde van de be
volking op 1 Jan. en 31 Dec. genomen, terwyl
de leveuloos aangegevenen mede in rekening
zgn gebracht als overledenen, tot de bevolking
der gemeente behoorende.
Vóór 1890 is de sterfte alleen by benadering
op te geven, wegens onbekendheid met de
juiste cyfers van de bevolking.
Zy bedroeg, blykens een daartoe ingesteld
onderzoek, per duizend inwoners:
in 1889 ong. 23 in 1881 oag. 25 in 1878 ong. 30
1888
22
1880
26.6
1872
30
1887
22
1879
n 38.5
1871
39
1P86
h 26
1878
30
1870
39
1385
25
1377
23
1869
27
1881
26
1376
h 29
1868
26
1383
26
1875
co
1867
27
1382
- 26
1874
30
n
1866
50
Behoefte aan drinkwater.
De pogingen van B. en Ws. tot bevordering
van de aansluiting van bewoonde huizen aan
de duinwater werden in 1896 krachtig voort
gezet en daardoor werd uitvoering gegeven
aan art. 20 van de verordening van 11 Juli
1895. Tegen onwillige eigenaren moest vaak
proces-verbaal worden opgemaakt, waarop in
alle gevall.n veroordeeling volgde.
Allo poorten zyn thans aangesloten. B. en
Ws. wyzen verder op de Uiterstegracht,
waar het aantal niet aangesloten perceelen
in den loop van 1896 verminderde van 49
op 5, op de V e 8 t e s t r a a t, waar een ver
mindering van 25 tot 6, de Waard gr acht,
waar een vermindering van 33 tot 12 werd
bereikt. Voor den Zuidsinpel bedroegen de
getallen van 't begin en 't eind des jaars
18 en 3, voor de Oranjegracht 29 en 13,
voor de Middelstegracht 21 en 10, voor de
Langegracht 28 en 11 en voor de Paradys-
eteeg 17 en 1.
Zoo spoedig mogeiyk na de grensverande-
ring werden door de üuinwatermaatschappy
hoofdbuizen gelegd in het nieuwe gedeelte
der gemeente. Daarvoor moesten o. a. zinkers
gelegd worden. Van de 2471 perceelen, die
by Leiden gekomen zyn op 1 Augustus 1896,
waren er 478 nog niet van duinwater voor
zien. In het najaar van 1896 werden daarvan
alsnog 41 aangesloten. B. en W6. houden
zich thans bezig met het bevorderen van de
aansluiting, eerst langs minneiyken weg, om
by gebleken onwil tot krachtiger maatregelen
over te gaan. Een tabel geeft een overzicht
van de tot 31 December 1896 nog «niet van
duinwater voorziene bewoonde huizen. Daaruit
blykt, dat die perceelen in groots complexen
byeenliggen, een niet te miskennen gevaar
by een dreigende epidemie van cholera. De
oorzaak van het verstoken zyn van duinwater
van groote gedeelten der gemeente lag in
het ontbreken van hoofdbuizen, b. v. in de
Ryn- en Schiekade, in de geheele Waard
(Zyisingel, Waardstraat, Hermanstraat, Over-
ryn en Rynkade). Deze oorzaak is thans weg
genomen, zcodat by eventueel gevaar spoedig
maatregelen kunnen genomen worden.
Het aantal gesloten contracten voor levering
van duinwater, dat op 1 Januari 1896 5545
bedroeg, is op 31 December van dat jaar tot
6011 gestegen.
Het waterverbruik bedroeg in 1896 80,378 M3.
meer dan in 1895.
825 perceelen in straten en stegen waren
op 1 Jan. 1896 niet voorzien van duinwater,
daarenboven 89 perc. in poorten, totaal 914
perceelen.
391 perceelen waren op 31 Dec. '96 nog
niet aan de duinwaterleiding aangesloten;
derhalve 523 perc. zyn in '96 aangesloten
in de oude gemeente, voorts 41 perc. in het
nieuwe gedeelte na de grensregeling, totaal
564 perceelen.
Vervolg der Advertentiën.
Des Zondags geopend.
6281 4 De Ondernemer, H. TIBBOEL.
UITZET- KAPITAAL- EN REXTE-
VERZEKKRIMG-ny.
Kantoor voor Nederland:
te Amsterdam, Rokin 117.
Dividend aan de verzekerden uitgekeerd
over 1896: 6278 13
12£ pCt. der «Yaarprenle.
Als Agent-Bode treedt op de Heer
Inkoop
van oud Goad en Zllvev tegen
de hoogste waarde
bij 914 12
F1. WESSEL,
Haarlemmerstraat 118, recht
over de Donkersteeg.
De Rechter-Commissari8 in het faillisse
ment van WILHELMUS JOHAWES
VAN UNEN, Schoen winkelier te Leiden,
beeft bepaald:
lo. dat de schuldvorderingen by den Curator
moeten worden ingediend vóór of op den
25sten Augustus a. s.;
2o. dat de Verificatie-Vergadering zal wor
den gehouden in een der Lokalen van het
Gebouw der Rechtbank te 's-Gravenhage, op
Zaterdag den 25sten September a. s.
De Curator:
6274 13 Mr. M. P. SIPKES.
6271 6 CONRADKADE 14,
verstrekt gelden aan Particulieren en Amb-
tonarin, op hoogst billyks voorwaarden.
Kantoor geopend 's avonds van 6 8 uren.
Ter opleiding in bovengenoemd vak, kan
een alleszins netto R.-K. LEERLING
geplaatst worden. Eigenhandig geschreven
Brieven aan het Bureel van dit Blad onder
No. 6266. 7
Manufacturen.
Voor de binnenkort in de Donltersteeg
No. 3 te openen Zaak wordt tegen medio
dezer maand gevraagd :een LEERLINGE,
extern. Zich te vervoegen: Haarl.9tr. 122,
J. C. KORT. 6259 7
worden GEWAARSCHUWD voor A. D.
v. d. HEIDE, Kunstdraaier, Hare No. 5.
Inlichtingen geeft 6267 6
C. J. CORNELISSEN, K. Mare ÏO.
Ontvangen
eene flinke party Sleutclkazen, Leidsch
model, en verschillende soorten Goadsche
Kazen, van af zeer lage pryzen.
Leldsche Boter steeds voorhanden by
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Valkenburg zyn voornemens op
Yrijdag den 13den Augustes a. g., des
voormiddags te 10 uren, by enkele ïnschry-
ving PUBLIEK te verhuren:
Gezegelde biljetten moeten ingeleverd wor
den vóór of op bovengemelden datum. Inlich
tingen zyn dageiyks verkrygbaar by den Veld
wachter W. VAN BERKEL. 6275 16
De verhuring geschiedt tot 30 April 1899.
ZEGT HET VOORT 1
Zondag 8 Augustas:
Zanguitvoering door de Werklieden-Zangver.
„Crescendo", van Rotterdam, op Oud-Dordt.
HT Internationaal Scherm-Concours,
uitgeschreven door den Ned. Schermbond, ia
de Feestzaal.
Tydelyke Tentoonstelling van Planten,
Bloemen, Tuinsieraden etc.
Entrée ÏO Cents p. persoon.
Concerten op Oud-Dordt, door de Oud-
Dordtsche Kapel.
8J^T" Bal-Champétre op het Hoofdterrein,
aanvang 's avonds 8 uren.
ILLUMINATIE
Dagellfksche Toegangsprijs van 'smor
gens IO tot 's avonds O uren 0.50 p9r
persoon (Kinderen beneden 10 jaren halfgeld),
's avonds na 6 uren ƒ0.25 per persoon
(ook vot K-ndt-ren.) 6268 28
Mare IVo. £5®,
plaatst Advertentiën in alle Bin
nen- en Buitenlandsche Bladen, zonder I
v. rhoaging van prys. 4289 15
geheimhouding.
Trekking Dinsdag e. k.
Loten Stad PARIJS
met boofdpryzen van
ƒ50,000, ƒ5000, ƒ2500,
benBvens oen groot aantal pryzen van
600 en 250.
De ondergeteekeude bericht, dat ver
krijgbaar zijn by den Boekhandelaar
J. W. WIERDA, Breestraat 52, te
Leiden:
Een geheel Aandeel a 3.50
Twee geheele Aandeden a 0.75
Drie geheele Aandeelen a ƒ10-
waarop men de buitengewoon groote kans
beeft op Dinsdag e. k. de volle boven
staande pryzen te trekken, die terstond
door my worden uitbetaald.
De officieels uitslag der trekking wordt
terstond na de trekking franco en gratis
toegezonden6261 26
Naar buiten franco per keerendc
post, tegen toezending van post
wissel of postzegels.
D. E. C08HAN,
Amsterdam. in Effecten.
IV otarishuis,
LEIDEN.
In bovengenoemd lokaal zullen op Donder
dag 12 Augustas a. s. verkocht worden:
eenige Iste-Klassc Amerlkaansche Ry-
wlelen, Systeem „Cleveland'% waaronder
ook Dames-Snfcty's. 6292 10
Te zien daags vóór de verkooping van 10 tot
3 uren. ZEGT HET VOORT.
Bericht H.H. Fabrikanten en Klein-Industrieelen dat bij hem een nieuw soort
Opvolger van L. VAK ES, EllgelSClie IWLacllïlieolielï a lllieil 6288 20
Ga&gloeilicht-Industrie. verkrijgbaar is, welke hij om hunne soliditeit en practiccb« samenstelling bijzonder aanbeveelt.
Hoogewoerd H>.
St.-Jorissteeg' 7a.
Telephoonnummer 386.
Wegens vergevorderd .Seizoen
6283 90
Hen raadplege vooral de Prys-Courant, nclkc dezer dagen ten uwen huize zal bezorgd worden.
JSt
Groot-Handel, speciaal in:
Tapijten, Gordyncn, Vloerzeilen.
Tot 1 September worden nog eenige over
gebleven Goederen tegen veel verminder
den prijs uitverkocht.
Coupons Vloerzeil 21/» El breed a 50
Ct9. per El, roode rug, zeer sterk.
's Avonds na 8 uren gesloten. 6234 10
Heerenhuizen met Tuinen ad 350.—,
375.—, ƒ540.— 's jaars.
Benedenhuizen metTuinen ad ƒ180.—,
Bovenhuizen ad ƒ230.— 'sjaars.
Onder deze huurprijzen is Duin
watergebruik begrepen. Deze huizen
worden desverlangd van Gasleidingen
voorzien. Nadere inlichtingen geeft
W. KOK, Architect, Pieterskerkgr. 16,
Leiden. 4553 17
De DIRECTIE van het ALGEHEEN
KANTOOR VAN ADMINISTRATIE te
Amsterdam bericht, dat van de Certificaten van
u
Adm. STADNITSKI VAN HEU-
K E L O M c.s., de Coupons, vervallen
1 Juli 1897, van af heden zullen worden
betaald ten Kantore der ONTVANG EN
BETAALKAS, als van: 6270 16
6 pCt. Inschr. in Assignatiën, groot Rs 30.
met f 10 83.
6 g Zilver, groot Z.R. 15.—
met f 18.95.
Amsterdam, 6 Arg istus 1897.
MAGAZIJN
BOTERMARKT 2.
Specule Inricbtiog voor de levoring van
Iiaw-eli|ks-Uitzctten, Uitzetten voor
Indut en het In orde brengen der
Luiermand. 6289 12
Groote keuze Cadeanx voor de Luiermand.
A. MOLKEN BOER.
6286 65