GROOTE OPRUIMING
NIEUW ROOD
In LAMELIl's Theehandel, fare 82,
GOEBEEEN-CREBÏST.
o
F. A. SPIEKERMANN,
OseaUare Vriiiillio Mum
ToorkehoBfl en pieailel voor Hond-1 Klauwzeer,
LANGEVELD s Koffie- en Theehandel.
Voorbehoed- en Geneesmiddel voor de Varkensziekte,
N°. 11485
Donderdag 5 Augustus.
AV 1897
T
feze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
yan (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
PERSOVERZICHT.
Alle soorten Eoedoren, als: Meubelen. Heeren- en Dames-Kleedingstukken,
Manufacturen, Huishoudelijke Artikelen, enz., enz.,
o
van Parasols, En-tout-cas en
Kinderparasols Z
'm
<3
a
Teiephoonn. 66. G. W. SCHRETLEN. Hooigracht 49.
Prima qualiteit.
Billijke prijzen.
en bij zijn vele Depothouders zijn de smakelijkste, geurigste
en waterhoudendste Theesoorten
V EFlK.jRIJGBA.A.Fï.
SPOOR's Landbouwkantoor,
Nog slechts eenige dagen duurt de uitgifte der Bons
naar de prachtige prijzen, uitgeloofd door
Voor iedere 50 Cents, in LANGEVELD's
Koffie- en Theehandel besteed, wordt een Bon uitge
reikt, die recht geeft aan den houder mede te dingen
naar 20 fraaie prijzen, waarvan de Hoofdprijs bestaat
uit een geheel Zilveren Tafelgarnituur.
LEIBSCH
DAGBLAD.
IBUS DEZEE OOUBAHTi
Voor Leiden per S maanden, J.lft
franco per post£40.
Aftonderlpke Nommors 0.0?.
PBIJ3 DEB ADVEBTENnÊH:
Van 1—6 rogals f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootsre
letters naar plaatsruimte. Voor hot incasseeren buiten de stad
wordt f 0.05 berekend.
Tweede Blad.
Da heer J. A. Van Geers, te Delft, wijst
ln Eet SGhoolblad weer eens op den nadee-
ligen invloed, door de mazelen op het
onderwfls geoefend.
„Elk leerjaar is op de school, waarvan lk
hoofd ben, gesplitst in twee parallelklassen,
zoodanig, dat de minder vlugge kinderen by
elkaar zitten. Nu is bet elk onderwijzer be
kend, dat oen kind met weinig aanleg van
schoolverzuim betrekkelijk veel meer
schade heeft dan een kind met meer aanleg;
zijn dezen na 0 i 7 weken schoolverzuim
meestal weder in 2 weken met de anderen
gelijk, genen halen meestal in den cursus de
schade Diet moer In, vooral niet in scholen
als de bovengenoemde, waar de lagere klas
sen 48, dus te veel, leerlingen tellen.
„Wat bleek nu op 't einde van den cursus
1S96 '97?
„Dat de geheele laagste helft van het
eerste leerjaar zeer ten achter was, vergeleken
met den vorigen cursus. Dat er meer achter
blijvers waren, die niet verhoogd konden wor
den, clan in andere jaren.
„De onderwijzeres der klasse en schrijver
dezes hadden sinds October wel zien aan
komen, dat de klasse niet zoo goed zou wor
den als de vorige, doch zooveel verschil
neon, dat viel on3 tegeD. Zou 't schoolver
zuim nu werkelijk zoo groot geweest zijn!
Alleen de mazelen konden daarvan de oorzaak
wezen. Om daarover zekerheid te bobben, werd
een statistiekjo opgemaakt omtrent het school
verzuim wegens ziekte in den cursus 1895
'96 en den cursus 1896 '97.
„Gedureüde den cursus '95 bedr09g het
verzuim wegens ziekte per-leerling 7 school
tijden, terwyi dit cijfer voor den cursus '96
tot 37 steeg. Bodeckfc- mon- nu daarbij, dat
dit hoogere cyfer aUeen veroorzaakt wordt
door het wegblijven van de helft der kinderen
ongeveer, dan stijgt het grooter verzuim
wegens ziekte voor de kinderen tot 58 school
tijden, d. i. 6 wekon of bijna '/r van h0*
geheele, werkelijke schooljaar. Het verzuim
ware nog grooter geweest, als alle dokters
streng de wet hadden gehandhaafd; maar er
waren er eenigen, die in lichte gevallen geen
besmettelijkheid constateeren wildon."
„Zooals het bij my gegaan is, zal het
ongetwijfeld by velen gegaan zijn; in bet
najaar van '96 toch stonden de couranten
vol over het heerschen van mazelen in stad
en dorp. Ik zal dus niet de eenige zyn, die
vraagt naar verbetering in den toestand, eene
verbetering, die, naar myn meaning, alleen
verkregen kon worden door: een wyziging
in do wet op de besmettelijke ziekteo, waarbij
de mazelen als zoodanig vervallen, of sluiting
van de bewaarscholen, voor 14 cagen, als
de eerste ziektegevallen zyn geconstateerd.
„Ik meen, dat het eerste het beste is
voor het onderwijs, daar in dit geval alleen
de zieke kinderen wegbiyven en geen enkel
ander kind noch onderwyzer behoeft te ver-
zuimen. Wel bestaat dan de mogelijkheid,
dat de ziekte iets algemeenor wordt dan by
den tegenwoordigeu toestand; doch als ik
let op do ontduiking van de wet en op de
weinige afzondering van kinderen uit besmette
gezinnen, dan geloof ik gerust te kunnen
zeggendit iets wordt in werkelykheid
bijna niets.
„Daarom handhaaf ik met kracht den eisch
Wyziging van de wet op besmetteiyke
ziekten, zoodat mazelen daaronder niet meer
gerekend worden."
Id de Haagsche Kroniek dor Nieuwe Gro
ninger Courant lezen wy:
Over de plannen van het nieuwe kabinet
wordt al heel veel gesproken, doch ik zou
niet durven zeggen of men daaraan eenige
waarde mag hechten. Toch wil ik, getrouw
aan mijn gewoonte om u op de hoogte te
houden van alle ondits, die niet absoluut
het stempel der onwaarheid dragen, een en
aDder er van meedeelen.
Men beweert dan, dat byv. by het samen
stellen der begrootingen, het eerste werk,
waarmee zich alle ministers wel zullen hebben
bezig te houden, rekening zal worden ge
houden met de groote gebeurtenis, die ons
het volgend jaar wacht: de Kroning van onze
Koningin. Er moet nl. sprake zfln van het
aanvragen op de begrooting van marine, van
gelden voor den bouw van een nieuw
Koninklyk jacht, hetwelk men in Nederland
zou doen bouwen om het H. M. als een
geschenk der natio by haar troonsbeklimming
aan to bieden. Het spreekt vanzelf, dat de
kroning van Koningin Wilhelmina nog in
vele andere opzichten regeeringsmaatregelen
en uitgaven zal vorderen, maar het is 't
voornemen daarvoor een afzonderlijke voor
dracht aan de Staten-Generaal te doen.
De minister van oorlog moet voornemens
zijn by de begrootiDg voor 1898 een voorstel
te doen om eindelijk te voorzien in de zoet
water behoefte van Amsterdam in tyden van
beleg. De commissie van ingenieurs en genie-
officieren, die dit onderwerp tot een voorwerp
van byzondere 6tudie heeft gemaakt, moet,
nog onder 't bestuur van den voiigen minister
van oorlog, haar oindrapport over deze aange
legenheid hebben ingezonden en generaal
Eland zal daarop zyn voorstel gronden.
Met opzicht tot de overige plannen der
Regeering wordt verzekerd, dat in de aan
staande Troonrede reeds een voordracht tot
invoering van den leerplicht en een regeling
der arbeiders-verzekering zal worden aange
kondigd, terwyi men spoedig een wettelyke
regeling kan te gemoet zien van de telephonie.
Van den minister van financiën mag men
spoedig een ontwerp tot afschaffing der tollen
verwachten, terwijl, naar ik hoor, denoodige
gegevens zyn verzameld voor een geheele
vervanging der verouderde registratie-wet,
die de heer Sprenger van Eyk zou hebben
ter band genomen en die nu zeker door zyn
opvolger zal worden beproefd.
Ik herhaal intusschen, dat men aan al deze
geruchten niet te groote waarde mag hechten.
De Tijd heeft onlangs betoogd, de lezers
van ons Overzicht zullen het zich nog wel
herinneren dat het plaatseD van een
geschilderd glasraam in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam geen nationaal hulde-
biyk is.
De Kerkelijke Courant schrijft naar aanlei
ding van de opmerkingen van het Roomsche
blad o. m.:
„Men tast en voelt tegenover dat stuk proza
van De Tijd, wat er woelt ©d kookt in de
ziel der redactie van dit blad en zyner geest
verwanten aan haat en afkeer van de 16de
eeuw, van de helden der Hervorming,
do Geuzen, Willem den Zwijger
en diens bedryf, en hoe meD, om op
het welgevallen en de medewerking van die
partij te kunnen rekenen, beginnen moet het
boste deel van de historie van ons volk en
de Oranjes af te zweren, ja, de herinnering
er aan totaal uit te wisschen."
De Residentiebode besprak het artikel van
Het Nederlandsche Dagbladwaarin hot zagt,
dat het Kabinet niet onchristeiyk ie,
en waarin het hoopt, dat het de rechten der
Kroon zal hoog houden.
Naar aanleiding van dit achryven vraagt
het Haagsche blad het volgende:
„Wat ons betreft, wij doelen de vrees, die
het blad tusschen de regels laat doorlezen,
dat dit Kabinet nu juist niet het hoog
houden van de rechten der Kroon als voor
naamste punt op zyn program zal zetten,
maar wy veroorloven ods toch deze vraag:
indien de Cbristeiyk Historische party het
eerbiedigen vau Christelijke beginselen en het
hoog houden van de rechten der Kroon als
twee noodzakeiyko voorwaarden aan de Re-
geering meent te moeten stellen, waarom
heeft zy dan haar uiterste best gedaan om
mannen aan het bewind t» brengen, die
steods in den schoolstryd getoond hebben,
dat zy de verklaarde vyanden zyn van het
in daden levende Christendom en door hun
motiën-Land en hun amendementen-Van Kerk-
wyk het bewys geleverd hebben, dat noch
de grondwettige rechten, noch het prestige
der Kroon by hen veilig en in aanzien zyn?"
Als het Christeiyk-Historische Dagblad op
al de gestelde vragen over zyn artikelen wil
antwoorden, krijgt het heelwat te doen. De
Middelburgsche Courant is al boos, dat zy geen
antwoord ontving op haar vraag omtrent de
godsdienstigheid van de heeren Borgesius en
Cort van der Linden.
Laat men een weinig geduld hebben, de
Chriatelijk-Historische pers is nog In haar prille
jeugd, en in zulk een tydperk zyn er immers
de meeste onbeantwoorde vragen.
KOLONIËN.
BATAVIA, 30 Juni-1 Juli.
Het ontslag van generaal Vetter.
Naar aanleiding van het eervol ontslag van
generaal Vetter en de benoeming van generaal
Swart tot legercommandant, schryft de „Java-
Bode":
„Geheel onverwachts kwam hier het be
richt van het eervol ontslag, aan den leger
commandant verleend, op verzoek natuuriyk,
al heeft de ervaring pas kort geleerd, dat
ook opperofficieren worden ontslagen zonder
in de gelegenheid gesteld te zyn daartoe bet
verzoek te doen. De bewering, dat generaal
Vetter als voorwaarde by de aanvaarding yan
het legercommando gesteld zou hebben, dat
hy dit niet langer dan twee jaren zou uit
oefenen, kan moeilyk waar zyn, omdat van
te voren niet te bepalen is of de taak, die
men zich oplegde, al dan niet voltooid wezen
kanhet moet er dus voor worden gehouden,
dat de legercommandant, die trouwens pas
tegen September aftreedt, de onbetwistbare
zekerheid heeft, dat zyne voetsporen heel en
al door zyu opvolger, zeker door hemzelven
aangewezen, gevolgd zullen worden."
(Eenigen tyd geleden schreef de „J.-B."
echter: „De luitenant generaal J. A. Vetter
heeft zich strikt gehouden aan het by zyn
benoeming te kennen gegeven voornemen,
om niet langer dan twee jaren het bevel
over het Indische leger to voeren).
„Met ingenomenheid werd zoowel in de
burgerlijke als in de militaire wereld het be
richt ontvangen der benoeming van generaal
Swart tot commandant van het leger; be
schaafd, bekwaam, humaan man met veel
doo ziebt en groote wilskracht, is hy zeker
op de plaats de rechte man."
Cholera.
Volgens 28 Juni te Semarang ontvangen
berichten zyn nu in het Demaksche in het
geheel aaDget?.3t 1681 personen, verdeeld
over 234 desa's; daarvaD kwamen te over-
ïyden 881van den aanvaog af zyn hersteld
94; nog ziek 706.
Op 30 Juni zou do eerste stadsgeneesheer
van Semarang zich naar het Demaksche be
geven om uit te maken of cholera daar al
dan niet epidemisch heerscht.
Uit Bondowoso wordt dd. 24 Juni aan
de „J.-B." geschreven:
Meldde ik in myn bericht van den 22sten
omtrent de geschiedenis der cholera in de af-
deeüng Panaroekan, dat de schriftelyke aan
vraag van den dokter, om barakken zelfs
niet in overweging was genomen en de
officiêele wtrkdadigheid van het bestuur alleen
aan den dag was getreden door de overkomst
van een door genoemden geneeskundige niet
gewenschten dokter djiwa (waardoor by dezen
of genen lezer de verkeerde indruk zou kunnen
worden gevestigd, dat de assistent-resident
zich van den naar zyn zin al te greoten yver
van den civiel geneesheer zou hebben trachten
af te maken door achter zyn rug een dokter-
djawa aan te vrageü en verder zyn adviezen
te negeeren), ik kan thans uit zeer ver
trouwbare bron meedeelen, dat deze zaak zich
eeDigszins anders heeft toegedragen.
Er is namelyk over do barakken (tydelyke
hospitalen) wol gedelibereerd en gotelegrapheerd
met den resident en mot Batavia, zonder dat
evenwel de geneesheer van dezen gang van
zaken op de hoogte werd gehouden. De resi
dent was van meeniog, dat tydelyke hospita
len op grootoren afstand van Sitoebonco geen
nut zou kunnen hebben, indien niet tevens
een dokter djawa voor de verzorging der op
te nemen zieken overkwam. De dokter-djtwa
werd toen om zoo te zeggen telegraphisch
overgezonden, maar de tydelyke hospital n
schoten er by in. Dit is kennelyk ook een
gezichtspunt, zoo iets als een hongerig man,
die een boterham vraagt en in de plaats daar
van een bord en een mes thuis gezonden
krygt.
De zorgen van de particuliere ondernemin
gen in overleg ra6t den dokter haddon intus
schen, zooals vermeld, de ziekte binnen zeer
enge perken teruggedreven.
Moge hiermee dit onverkwikkelyk voorbeeld
van gebrekkige samenwerking tusschen de go-
stelde autoriteiten in verschillende diensttak
ken tot de historie behooren
De tocht naar Pedlr.
In zyn mailoverzicht schryft de „Java Bode":
„Al ruim een maand geleden d-telde de
minister van koloniën mede, dat de tocht
naar Pedir, een stout stuk, by de IndiscLe
regeuring in overweging was; die overweging
scbynt nog niet ten einde, doch vo'komen
verklaarbaar is de wil tot uiterst nauwgezette
voorbereiding van een aanval in 't Pedirsche,
de hoofdzetel thans van het verzet, want daar
moeten wy zegevieren, dadr mogen wy geen
échec lyden. Dat beleid aao kracht zal gepaard
gaan, daarvoor zyo de mannen ons borg, die
het roer van zaken in handen hebben en die
zich, door wien ook, zeker niet in eene richting
zullen laten dry ven, die hun schadelyk voor
komt ter bereiking van het einddoel."
Intusschen deelt het blad op oene andere
plaats mede:
„Van eene groote expeditie naar Podir zal
in den loop van dit jaar vermoedelyk niets
komenhoogstens zal meD beproeven onze
versterking te Segli wat rust te geven. En
nu moge men meenen, dat dit den Moriaan
geschuurd zal zyn, men vergete niet, dat een
expeditie op groote schaal minstens eenige
bataljons van Java zou eischen en een kolos
salen transporttrein, dien wy nht bezitten.
De legercommandant en de gouverneur van
Atjeh hebben dan ook beiden zulk een onder
neming voorloopig ernstig ODtraaen. Het ou-
vermydeiyk gevolg zal dan echter ook zyn,
dat de XXII Moekims steeds verontrust zullen
worden en een zware bezetting bly ven eischen."
Hm de Sted. Werkiar. aya opgeaoaeai
D&TCU.
DAGEN
Volw.
per».
Kinde
ren.
Totaal
25 Joli
Zondag
33
1
34
26
Maandag.
63
6
69
27
Dinsdag
68
10
68
28
Wco&adag.
64
11
65
29
Donderdag
G2
10
72
30
Yrgdag
68
13
76
31
Zaterdag.
Cl
8
69
CORRESPONDENTIE. Ingezonden stuk
ken of mededeelingcn, waarvan de inzenders
hun naam niet aan de Redactie bekend makon
worden ongeplaatst ter zyde gelegd.
worden op de meest voordceligc conditiën en onoer stipte geheimhouding, aan
solide personen op credlot aangeboden.
Zy, die hiervan gebruik wenschen te maken, gelieven hunne aanvragen te richten
onder lett. U M aan het Advertentie-Bureau v. d. KUflJP. Den Eiaag. 3295 20
beneden fabrieksprijzen.
m
Haarlem nierstraat 121.
Schuin over de Donker.tecg. JJ
T aHi I i 1 TSJ"- 0204 30
$326 20
in het Notarishuis te LeideD, by
TTffOÜI en afelag op Zaterdagen 7
en 14 Augustus 1897, des avonds
te halfacht, ten overstaan van L. J.
C. A. GORDON, Notaris te Leiden, van:
No. 1. Het ruime eu tot velerlei doel
einden geschikte HUIS en ERF te Leiden,
aan de Haarlemmerstraat, No. 51, groot 93
centiaren, bevattende beneden: Gang,
Voorkamer met Schoorsteenmantel, Tusscben-
kamer, groote Binnenkamer met Schoorsteen
mantel, Open Plaats en Keuken, waarboven
Slaapkamer en Vliering; 1ste étage: Portaal,
groote Voorkamer met Schoorsteenmantel en
Achterkamer; 2de étage: Portaal, Voorkamer
met Schoorsteenmantel, Logeerkamertje, Ach
terkamer en Vliering.
Het perceel heeft Gas en Duinwater.
Verhuurd tot 1 October 1897 voor f 500
per jaar; de Beneden-Voor- en Tusscbenkamer
zyn onderverhuurd voor f 17.50 per maand,
do Kamers 1ste étage voor f 300 per jaar
en de Voor- en Achterkamer 2de étage voor
f 15 per maand.
No. 2. Het KOETSHUIS met Stalling, Erf
met gemetselden Mestput en grooten Zolder te
Leiden, aan de Caeciliastraat No. 17, naby de
Turfmarkt, groot 66 centiaren.
Verhuurd tot 1 October 1897 voor f 2.—
per week.
De perceelen zyn te bezichtigen des Dins
dags en Donderdags, van 10 tot 2 uren, en
te aanvaarden by de betaling der kooppennin
gen op 1 October 1897. 6004 36
Uitwendig middel tegen Klauwzeer.
Uiterst gunstige resultaten.
HOOGEWOERD 55, LEIDEN.
6198 24
5056 28
