N°. 11390.
Maandag 12 April.
A°. 1897
jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van §on- en feestdagen, uitgegeven.
Derde Blad.
Feuilleton.
GETROUWD.
LEIDSCH
DAGKBLAD,
PRIJS DEZER COURANT:
Voorleiden per 8 maanden. y f 1.10.
Franco per poet1.40.
Afconderlyke Nommers i 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
*^aö 1 6 regels 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grooterö
letters naar plaatsruimte. Voor liet incasseeren bui tan de stad
wordt f 0.05 berekend.
Olllciëele Kennisgevingen.
Inenting.
•orgemeeeter en Wethouders van Leiden brengen
L'i deze ter algemeens keoDia, dat op Dinsdag
13 April a. s. en tot Dadere aankondiging
op eiken volgenden Dinsdag, telkens des
namiddags te twee uren, in het Elisabethehof aan
de Oude Vest, gelegenheid zal worden gegeven tot
kostelooze inenting van on- cn minvermo
genden, terwjjl op Woensdag 14 April a. s.
en tot nadere aankondiging op eiken vol
genden Woensdag, des namiddags te half-
d r i e, mede in het Elisabethshof, gelegenheid zal
bestaan tot inenting tegen betaling van
óón guided.
Belanghebbenden worden tevens herinnerd, dat zjj
elechts zullon worden toegelaten op vertoon van
eon bewijs hunner geboorte-inschrijving.
Burgemeester en Wethouders voornoomd,
Leiden, F. WAS, Buj^fimeesttfj,
9 April 1897. E. KIST,
Leiden, 10 Jcpfcil.
Reeds vroeger werd Ia dit blad mede
gedeeld, dat door do Afdeeling Leiden en
Omstreken van de Nederlandsche Maatschappij
voor Tuinbouw en Plantkunde in 't begin
van Juli dezes jaars, by gelegenheid van haar
twintigjarig bestaan, alhier een Tuinbouw
tentoonstelling zal gehouden worden.
Vernam men daar nader niets van, die
plannen zjjn dairom niet met minder yver
doorgezet. Ein speciale commissie houdt zich
met de preparatieven voortdurend bezig, een
net gedrukt programma is verzonden en het
plan viodt in do tuinbouwkringen, en daarin
niet alleen, veel sympathie. Tot zelfs van
particulieren in andere plaatsen werden niet
onaanzieniyke bijdragen beschikbaar gesteld,
iet9, waarmede de leden, die niet tot bet
kweekersgilde behooren, hier ter stede, met
enkele uitzonderingen, geen al te groote
haast maken.
Toch zgn, met hot oog op do vry aan-
feienlijke kosten, ook hunne bydragen zeer ge-
Wenacht.
Aanvankelijk zit men voor de moeiiykheid
bm voor deze tentoonstelling, die veel om
vangrijker zal worden dan vroeger, een ge
schikte plaats te vinden.
Naar men verneemt, is dat bezwaar over
wonnen, sedert de eigenaar van „Zomerzorg"
hiertoe niet alleen de zaal, maar ook het
geheel© terrein beschikbaar Btelde, welk laatste
vooral van veel beteekonis is, daar in de open
lucht de meeste ruimte zal noodig zijn.
Het zal toch in hoofdzaak, volgens het
programma, een speciale tentoonstelling wezen
en wel van bloemperken van allerlei aard, zoo
mede van ornamenten voor tuinversieriog,
en, daar niet minder dan dertien prysvragen
alleen voor grootere en kleinere bloemperken
zyn uitgeschreven, ligt het voor de hand, dat
er maar enkele inzendingen op elke vraag
behoeven in te komen, om veel ruimte noodig
te maken. Men vermoedt echter dat het terrein
om 'de muziektent en al de bestaande bloem
perken op „Zomerzorg" wel voldoende zullen
zyn. Mocht dit onverhoopt niet het geval
•wezen, dan kan de commissie ook nog over
het by „Zomerzorg" behoorende weiland be
schikken.
Onder de leden-kweekers hier ter stede
heefscht voor deze tentoonstelling een zeer
opgewekte stemming, terwyi van buiten ook
krachtige medewerking is toegezegd.
Eei en ander wettigt het vermoeden, dat
deze expositie een groote aantrekkeiykheid
zal hebben.-
De „Staatscourant" van heden bevat d9
statuten van de vereeniging „Inrichting voor
fabrieksmeisjes", opgericht te Leiden voor een
tydvak van 29 jaren, gerekend van 17 Nov.
1894, en by koninklyk besluit van 20 Maart
jl. erkent als rechtspersoon. Haar do9l is ver-
hefüng en veredeling, en zy tracht dit doel
te bereiken door persoonlijken omgang der
dames, leden der Vereeniging, met de betrok
kenen. Ieder lid der Vereeniging vereenigt
hoogstens tien (steeds dezelfde meisjes) tot
een clubje, dat iedere week eenmaal's avonds
by elkaar komt onder hare leiding.
Het ligt op den weg der ledon, de meisjes
op te wekken tot sparen, daarby desnoods
het begin gemakkeiyk te maken.
Aan elk lid der Vereeniging wordt overge
laten, in hoeverre zy, door van de verjaar
dagen harer meisjes en van huislyke om
standigheden kennis te nemen, aan de be
hoefte tot een geven, dat niet omlaag trekt,
zullen voldoen.
Voor de bibliotheek worden vaste dames
aangesteld. Onkosten voor de bibliotheek, den
kookcursus, enz. mogen uit de algemeene kas
bestreden worden. By de vorming van een
nieuw clubje wyst de presidente, in overleg
met het nieuwe lid der Vereeniging, tien of
minder meisjes van ongeveer gelijken leef-
tyd aan.
Op de lyst der candidaten, die berust by
de presidente, worden zooveel mogeiyk alleen
twaalfjarigen geplaatst. Naar geloofsbelijdenis
wordt niet gevraagd.
Aan ieder lid der Vereenigiag wordt do
vryheid gelaten, tot bereiking van bovenvermeld
doel, hare meisjes bezig te houden op de
wyze, die haar het moest aantrekt.
Op de leden der Vereeniging rust de ver
plichting, minstens tweemaal 's jaars de ge
zinnen barer meisjes te bezoeken.
Tweemaal 's jaars geeft elk lid der Ver
eenigiag een kort verslag van den toestand
van haar clubje aan de presidente der inrich
ting, met overlegging van de naamlijst harer
meisjes.
De benoeming van den heer Gottfried
Mann tot directeur van het Harmonie-orkest
te Groningen, als opvolger van den heer
Bekker welke benoeming zooveel van zich
heeft doen spreken en waarvan men zeer
zeker met het oog op den termijn van aan
vaarding dor betrekking (1 Mei a. s.) niet kan
zeggen, dat zy overhaastig geschied is, zal,
zegt de „Prov. Gron. Ct." vermoedelijk nog
een muisje met een staart worden. Het be
stuur der Muziekschool heeft nl. te kennen
gegeven geen van de voorgedragen candidaten
aan het hoofd der aan zyDe zorgen toever
trouwde school te willen plaatsen. Derhalve
zal het gevolg van deze benoeming zyn, dat
de heer Mann niet als hoofd der Muziekschool
optreedt. Daar echter by de oproeping van
sollicitanten ook deze betrekking, waaraan
een salaris van f 300 is verbonden, was in
uitzicht gesteld, komt de directie der „Harmonie"
in een lastig parket tegenover den nieuw-
benoemden titularis.
De directie der „Harmonie" acht daarentegen
het bestuur der Muziekschool gebonden,
terwijl dit van zyn kant het tegendeel be
weert en niet geneigd is t09 te geven. Ook
wordt gezegd, dat de directie c. q. aan eene
ledenvergadering zoude voorstellen intrekking
van de jaarlyksche subsidie aan de Muziek
school. En ten slott9 heet het, dat de heer
Mann niet meer voornemens zoude zyn de
benoeming aan te nemen.
De commissie, benoemd in de jaarvergade
ring van den Nederlandschen Bond „Maatschap-
peiyk Belang", met de opdracht na te gaan
welke middelen het beste zyn ter bestryding
van de zwendelary, heeft rapport uitgebracht.
Omtrent de vraagWat vermag het kwaad
der flesschentrekkery in Nederland te bestry-
den? komt zy tot de volgende conclusie:
lo. Da kennisgevingen der commissarissen
of hoofdcommissarissen van politie aan de
beheerders van vorvoarmiddelen en expedi
teurs, behelzendo bericht, dat A of B, een
minder goed bekend staand persoon, tracht
goederen te bekomen. (De beheerders zullen
dan afzenders kunnen waarschuwen in geval
de leveringen niet op rembours of tegen con
tante betaling geschieden).
2o. Het optreden van betrouwbare infor-
matiebureaux.
3o. Het bekend maken van bedrog, zooals
door meerdere bladen geschiedt. Ook „lysten
van kooplieden, waarop de aandacht wordt
gevestigd", zooals de Amstérdamsche politie
uitgeeft, zyn nuttig. Zy kunnen echter slechts
helpen, als zy.niet uit Amsterdam alleen
worden verstrekt, doch byv. zyn opgemaakt
door een centraal-bureau (aan het ministerie
van justitie te 'a-Gravenhago?) en naar aan
leiding van gegevens, verstrekt uit alle oorden
des lands.
4o. De instelling van een handelsregister.
Van dezen maatregel verwacht do commissie
slechts weinig heil, in het minst niet al3 de
inschryving niet verplichtend wordt gesteld.
5o. Zökor niet het minste: eene wetswy-
ziging.
In het Wetboek van Strafrecht moeten
bepalingen komen, hetzy nieuwe, hetzij door
wyziging van art. 326 en misschien ook van
art. 340, 341 on 346, die den rechter machtigen
tot het straffen van hen, die door onware
voorstellingen of middelen iemand bewegen
tot afgift9 of verkoop van eeDig goed, dus
het strafbaar stellen van leugens, desnoods
van éón leugen. (Een vereenvoudiging van
art. 326).
Hoe zullen nu de genoemde middelen wor
den verkregen?
Hiervoor heeft do commissi 3 geraadpleegd
een aantal tot oordeelen bevoegden (officieren
en substituut-officieren van justitie en hoofden
van politie in die plaatsen, waar de flesschen
trekkery het meest voorkwam, Kamerleden,
expediteurs, enz.) Op éón na zyn zy, wier
raad gevraagd werd, het er over eens, dat
wets wyziging noodig is, en de enkele uitzon
dering wenschte nog eene vrysie uitlegging
der bestaande wet dan volgens het oordeel
der jurisprudentie in bet algemeen mag.
Immers, al is er eens een Hof, dat de wet
vryer uitlegt, dan i3 dat nog tea gevolge
eener opvatting van personen; eene opvatting,
die vandaag of morgen kan vallen, kan ver
anderen, byv. door wisseling der leden van
het Hof. Eindigt eene klacht met vryspraak,
dan is do rechtzitting slechts een gratis les
geweest voor de toehoorders op de tribune, die
er belang by hebben te weten boever men
gaan kan, zonder zich eene veroordeeling op
den bals te halen.
"Wetswijziging is dus noodig. De commissie
acht zich niet bevoegd om de verandering in
bepaalde woorden aan te geveD, doch meent
genoeg te doen door-aan te dringen opjeene
wyziging, deze zelf aan li9t wys beleid der
Regeering overlatende.
De overleden Duitsche postmeester-
generaal dr. Von Stephan was em vurig
voorstander van de zuivering der taal. Alle
vreemde, voor het meerendeel uit het Fransch
overgenomen termen, verving hy door Duitsche,
en wanneer hy somtyds niet de ware uitdruk
king koa vinden, wendde hy zich, meldt het
„Hbld.", tot.... den grooten Nederlandschen
taalgeleerde, professor M. De Vries, te Leiden.
Hy vroeg dezen den Hollandschen term en
vond dan door do Nederlandsche taal den ge-
wenschten Duitschen vorm.
De heer L. H. Chrispyn, directeur der
„Nederlandsche Tooneelvereeniging" te Am
sterdam, is met ingang 1 September a. s.
verbonden als regisseur aan het „Nederlandsch
Tooneel." Da heer Louis Bouwmeester blyft
als leider in spel en voordracht, do hoer W.
C. De Leur als hoofdregisseur by het „Neder
landsch Tooneel" optreden.
Aan het bestuur der liberale kiesver-
eeniging „Vooruitgang", te Rotterdam, heeft
mr. W. A. Viruly Verbrugge het volgende
8chryven gericht:
„Nadat door my gedurende 34 jaren het
lidmaatschap der Tweede Kamer van de
Staten Generaal, ook door het herhaald ver
trouwen uwer Kiesvereeniging, onafgebroken
is bekleed, acht ik bet niet onwaarschijnlijk,
dat my door uwe Vereeniging, wier begin
selen ik volkomen deel, wederom de eer zal
worden aangedaan by de aanstaande verkie
zing opnieuw voor eene candidatuur in a n-
merking te komen.
„Na zoo langen parlementairen arbeid zoude
het my thans echter aangenaam zyn eenige
rust te nemen en wensch ik voor de Tweede
Kamer geen candidatuur meer te aanvaarden."
De „N. R. C.," dezen brief afdrukkend,
voegt er een woord van oprechte waardeering
by voor de trouwe behartiging van 's lands
belangen, langer dan door een der tegen
woordige leden, door den heer Viruly betoond.
Het door de Tweede Kamer aangenomen
wetsontwerp op het zegelrecht strekt vooral
om tusschen de verschillende soorten van
effecten onderscheid te maken, en de fondsen,
die een speculatief karakter dragen, zwaarder te
belasten dan die, welke dit karakter niet hebben.
Tegenwoordig wordt een uniform-recht ge-
teven van een tiende pet. Dit zal wordea
opgevoerd tot één pet. voor de bewijzen van
aandeel in premieleeningen; drie tiende pet.
voor de bewyzen van aandeel in hier te lande
gevestigde maatschappyen of ondernemingen,
en twee tiende pet. voor alle ir e e stuk
ken, behalve pandbrieven van hier te lande
gevestigde hypotheekbanken, welker bedryf
is beperkt tot het geven van geld tegen hypo
theek op goederen Lier te laude, en die biy ven
op het bestaande tarief.
Het lag niet in de bedoeling van het wets
ontwerp, het zegelrecht van effecten, reeds
eenmaal naar behooren van Nederlandsch
zegel voorzien, te vtrhoogen. Dit zal zegt
het „Hbl." zeker aanleiding geven, dat velo
effecten, die tot dusver nog niet voor ver
handeling ter beurze in aanmerking kwamen,
nog vóór de invoering van het nieuwe tarief
zullen worden gezegeld. Men heeft dan do
zekerheid, deze stukken later niet aan het
hoogere recht to moeten onderwerpen.
De elfde jaarlyksche algemeene ver
gadering van den Bood van Chr. Zangver-
eenigingen in Nederland zal gehouden worden
te Utrecht op Maandag lS^en Dinsdag 20
April a. s.
De Regelingscommissie te dier stede, ge
vormd uit verschillende Chr. Zangvereni
gingen, bestaat uit de heeren ds. P. Groote,
eere voorzitter, M. Bokhorst, voorzitter, J. C.
Raatgever, vice voorzitter, A. J. Ouwejan Jr.,
lste secretaris, H.W. Ywema Jr., 2de secretaris,
en D. Roosenschoon Jr., penningmeester. Het
programma luidt:
Maandag 19 April (2de Paaschdag), dei
nam. 1 uur: Ontvangst van 't Bonds'oestuui
enz. in 't Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen.
2 uren: Rijtoer naar Zeist.
4l/o urenDiner in de Nieuwe Sociëteit
aldaar.
7'/2 uren: In de groote zaal van Tivoli,
Uitvoering van de Chr. Zangvereeniging (met
instrumentale begeleiding) „Utr. Vereen, van
Kerkgezang", „do Lofstem", „Looft den Heere"
en „Lauwerecht." Koor van 300 zangers en
zangeressen.
Dinsdag 20 April, voorm. 8V2 uren: Direc
teuren- vergadeiing in 't Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen. Onderwerp: De Chevó-
methode. Inleider de heer G. Kleyn, van
Heemstede.
9 urenWandeling door Utrecht, bezich
tiging van enkele bezienswaardigheden.
lO'/i uren: Algemeene vergadering in de
groote zaal van 't Gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen.
Verkiezing van twee bestuursleden voor
de heeren E. L. Van Ruy ten berg, te 's-Gravon-
hage, en ds. J. Brummi lkamp, te Amsterdam.
Verschillende voorstellen en bespreking van
vele onderwerpen.
To Groningen zal door do R.-K. gemeente
een groot ziekenhuis gesticht worden, waar
voor in de St.-Jans-straat, tegenover het
Kinderziekenhuis „W. A. Scholten", een blok
huizen voor ƒ35000 is aangekocht.
7)
Neen," zei Giuseppins, .dat is te roman
tisch! Verbeeld je, dat papa zoo iets zou
toestaan
Wy zaten er nog lang over te praten;
eindelek, werd besloten, dat de nichtjes ons
den eeraten Zondag den beaten zouden komen
afhalen voor een wandeling in de .allee" op
het uur van do muziek. En toen ik een lang
gezicht trok, voorziende, dat moeder .neen"
zou zeggon om het kind, zei Maria:
En als ja moeder „neen" zegt om het
kind, zal Titina, die er nooit voor hoeft te
zorgen, wel willen thuisblijven om op hem
te passen, nietwaar Titina? Voor een keer
JU hebt niele te zien. En als Denza eenmaal
getrouwd is, ziet het er voor jou ook beter
uit. Ik zal je eiken dag komen afhalen om
te wandelen
Titioa, die zich eerst geurgard had over het
Faustidee, was geëindigd met er voor te
voelen; en wy spraken er over ala eon
mogeitJke, ja waarschijnlijke oplossing van
onza positie.
Titina zei heel edelmoedig tegen m(j, alsof
het geheel van haar afhing: „'t Kan mi)
niets schelen, dat je eerst trouwt, al ben je
de jongste. Trouw gerust. Verboeld je, dat ik
jouw geluk ia den weg zou staan!"
Jk aprak liefst over hem.
En ik dacht bi) mijzelf, zonder het Titina te
durven zeggen, dat hi) verliefd op mij was.
Ik was verliefd op hem, onbekend als hjj
m(j was. Ik vond het heerlijk een minnaar
te hebben; bet maakte mi) belangrijk in mijn
eigen oogen.
Ik kon dus even goed verloofd worden als
de élégante dametjes, die op de kostschool
waren geweest.
De nichtjes kwamen in 't midden van de
week, met de bewuste uitnoodiging voor da
Zondagswandeling, en moeder maakte niet de
bezwaren, die wy voorzien haddendio paar
uren zou zy wel op het kind passen. „Amu
seert je maar, dat komt do jeugd toe; ik
begrup best, dat je 't prettig vindt eens uit
te gaan"
Wy namen de toestemming en de betrach
tingen er by met een onverschillig gezicht
aan; maar nauwelyks buitpn de keuken,
vlogen wy elkaar verrukt om den hals.
Wat heeriykt Allebei 1 Wat heeriyk!
Nu zal jy hem ook zien, Titina,"dat
leek my een groot voorrecht voor Titina.
Maar toen wy elkaar omhelsd hadden,
stonden wy verlegen tegenover elkaar, want
dergelyke gelegenhéidsbetuigingen waren onze
gewoonte niet.
Wy kusten elkaar op beide wangen, by ons
vertrek en by onze terugkomst, als het ge
beurde, dat een van ons beiden Novara
verliet.
Zoolang wy ons herinnerden, was dit twee-
of driemaal voorgekomen, om een bezoek
af te leggen by een zuster van vader, die te
Borgomanero woonde.
Wy schaamden ons over de drukte, die wy
gemaakt hadden. Om my een houding te
geven, deed ik de kleerkast open en keek
er met de grootste attentie in, alsof er heelwat
viel te kiezen. Al de tekortkomingen van
myn garderobe drongen zicb weer by my op
en ik betreurde de schamelheid van myn toilet,
't Overige van de week bleven wy er aan
houdend over spreken en waren wy in
't geheim druk bezig, nu aan het uitleggen,
aan het rekken, aan het styven en atryken,
dan aan het naaien, om door een nieuwen
boord en opslagen myn japon een zekere
élégance te geven.
Ik deed ook nog eeu opnaaisei uit myn rok,
om hem wat langer te maken. Maar toen ik
by het uitgaan de gang doorging, begonnen
allen te lacheD, want myn beonen schenen
door de dunne stof van myn kleedje, waar
onder ik een korten rok droeg.
Wy moesten de wandeliDg een half uur uit
stellen om het losgetornde opnaaisei weer te
naaien, en ik was boos op myzelf om het
gekke figuur, dat ik had gemaakt tegenover
myn nichtjes en den heer Bonelli.
Eindeiyk vertrokken wy twee aan twee,
Maria en ik voorop, do zusters achter one en
eindeiyk de vaders.
De nichtjes waren in gala, met een laken-
sche japon, mof en bontkraag; de voile van
den hoed hadden zy strak over het gezicht
getrokken en zy brachten een heerlyken
geur van viooltjes mee.
Ik stapte zeer verstoord, met de voeten een
eind uit den rok, met polsen rood van kou,
die tusschen de mouwen en de bandschoenen
uitkwamen, zonder mantel, zonder mof, met
de handen in elkaar naast Maria voort. Eerst
durfde ik niet3 zeggen; ik dacht: „Maria
schaamt zich zeker, met my in 't publiek ts
komen," want zy zei niets en was zoo uit do
hoogte, wat ik nooit by haar had opgemerkt.
Maar hoe langer ik zweeg, hoe ellendiger
ik my voelde, en ik begreep, dat ik er steeds
leelyker begon uit te zien met myn boos en
rood gezicht zwygsnd voortstappend naast
die mooie jonge dame, die myn meesteres
geleek. En toen wy ds „allee" zouden inslaan,
vatte ik moed.
Maria, Giuseppina zei Zondag: „Marru-
chetti en zyn drie vrienden waren er ook."
Wio zyn dat?"
O, dat zyn de Rossi en Rigamonti. Zy
zyn altyd samen, 't Zyn „Les trois moueque-
taires."
.Ik had in de verste verte geen idee, wat
d»t beteekende, en zohÜër my'in't minst daar
over te schamen, zei ik, heef verwonderd:
Hél wat zyn dat?"
Sst.l" zei Maria. Daarop antwoordde zy,
met de handen in de mof, en heel zacht,
zooals wèlopgévoede menschen op straat doen,
zonder my aan te kyken:
Fraat niet zoo luid. „Les trois mousque-
taires" zyn personen uit een Franschen roman.
Die jongelui hebben hun namen aangenomen
en noemen elkaar zoo onder vrienden."
Myn natuurlyk gezond verstand, vermeer
derd onder de leiding van moeder, verzette
zich tegen dit denkbeeld.
Ten toppunt van verbazing riep ik uit,
veTgetende zacht te Bpreken:
Myn hemel! maar waarom
Dio verheffing van stem haaldo my een
dubbele berisping op den hals van Maria en
van haar zustdr, die achter ons, ook fluisterde
„sst, est." Maria antwoordde:
Ik weet niet waarom, maar zy hebbon
dien roman gelezen c-n de porsonen bewon
derd. Cuzio i3 er ook by, dio officier; hy hoeft
eerst afgewacht, wat d'Artagnan deed."
En wat doet die?"
d'Artagnan? Die is ook mousquetaire.'*
Zyn or dan vier?"
Ja!" maar men zegt: „Les trois, da
drie."
Zy zei dit heel zacht en bedaard, de lippen
nauwelyks bewegende, zonder do minste ver
bazing, alsof zy het natuurlykete feit ter
wereld vertelde. Dit meisje bezat de gava
alles te weten en zich nergens over te ver
wonderen. Wat my betreft, ik was zoo ver
bluft, dat ik opgaf het te begritpen. Maar
ik was wat ongerust over heml Hoo zouden
wy elkaar begrypen?
En hy, welken naam heeft by aan
genomen?"
Portos, omdat hy zoo dik isDaar
is hy, maar kyk niet; doe, alsof je niets
merkt."
Niet kyken.... Terwyl ik was uitgegaan
om hem te zien! Ik draaide het hoofd naai
alle kanten.
Waar is hy? Waar is hy?"
{Wordt vervolgd.)
