Circa 200 jaar
Mosselen.
Door de vele vergissingen
Hedenavond
116113 G.S.POPP.
J. L. CREYGHTON,
Theeverbruik-Vereeniging,
f N°. 11342
Maandag 15 Februari.
Ao. 1897
feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering
van <Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Derde Blad.
Nog iets over de Nieuwe Kieswet
Bebrs. WAANING TILLY,
DE SCHEEPSMACHINE,
Oude Malaga-Wijn,
Firma J. Th. PERQUIN ZONEN.
Warme
Specialiteit in Van Wavcrcn's Bieren.
Langebrug 71.
Inlichtingen omtrent:
'iWloüi
Spiritus-Snelkokers,
Aleoline
Mej. M. KNAAP
I. H. DIJKHUIS, Hoogstraat 5.
Te Huur:
In de Koffiebaa!
zuivere Preanger-Koffie,
LEIDSCH
D A PTBT, A
PEUS DEZER COURAOTj
Voor Leiden per 3 maanden.4 f I.lOt
franco per poBt1,40.
Afzonderlijke Nommers 0.06.
PRIJS DER AD VERTER TiÜE S
Van 1—8 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17J. OrooterS
letters naar plaatsruimte. Voor het tncasseeren builen de stad
wordt f 0.05 berekend.
jet groote belang, dat gelegen is ln een
volledige werking der nieuwe kieswet, en de
korte tyd, die nog rest om op de kiezerslijsten
geplaatst te worden (alleen nog maar a. s.
Maandag), geven ons aanleiding nogmaals in
herinnering te brengen, dat een voornaam
formeel vereischte, om deel te kunnen nemen
aan eene stemming, is, dat men geplaatst zij
op de kiezerslijsten. Al voldoet iemand ook
aan alle mogelijke vereischten, zonder dat zijn
naam op de kiezerslijsten voorkomt, wordt
bij niet tot de stembus toegelaten.
Hoe iemand, die aan de gestelde eiscben
voldoet, op de kiezerslijsten komt, hebben we
reeds medegedeeld. Bovendien stellen de zich
gevormd hebbende informatiebureelen zich
zelfs morgen, Zondag, beschikbaar om de
noodige inlichtingen alsnog te geven.
Alle aangiften, welke vóór 16 Februari, dus
alleen nog maar a. s. Maandagter gemeente
secretarie moeten geschiedenworden door den
burgemeester gecontroleerd; tegen het doen
van opzettelijk valsche opgaven is een gevange
nisstraf van ten hoogste éón jaar bedreigd;
het opzettelijk geven van valsche inlichtingen
en het weigtren van gevraagde inlichtingen
wordt gestraft resp. met een gevangenisstraf
van ten hoogste 6 maanden en een geldboete
van ten hoogste 3.
Ieder heeft van 23 Maart tot 22 April de
gelegenheid zich te vergewissen of zijn naam
op de kiezerslijsten voorkomt. Heeft hij tegen
deze lijst bezwaar omdat hij zelf er ten onrechte
niet, of niet behoorlek op voorkomt, of omdat
de naam van een ander er ten omechte op
staat, dan kan hij tot den löden April ver-
betenng vragen aan het gemeentebestuur
(burgemeester en wethouders). Van ai6ns be
slissing in beroep op den kantonrechter, binnen
wiens kanton de lijst is opgemaakt, en van
deze uitspraak k .n vernietiging (op grond van
schending of verkeerde toepassing der wet)
gevraagd worden aan den Hoogen Raad.
Hoe worut nu het aldus verkregen kies
recht voor de Tweede Kamer uitgeoefend?
Alvorens deze vraag te beantwoorden, zij
opgemerkt, dat de thans bestaande meervoudige
kiesdistricten (oie elk meer dan één afgevair-
digde kozen) plaats hebben gemaakt voor
enkelvoudige cistricten (die elk één afgevaar
digde zendon).
Is er nu een plaats als lid der Tweede
Kamer te vervullen, dan bepaalt (behalve voor
de periooieke aftre ingen, waarvoor de wet
2 Juni als datum der verkiezing heeft aan
gewezen) de minist r v<«n binnenlandsche zaken
den dag der vei kiezing.
Men dient er op te letten, dat deze wet
aan het woord verkiezing een geheel andere
beteekenis geeft dan oie, welke het spraak
gebruik er aan toekent.
Men dient streng "te onderscheidendag van
verkiezing en dag van stemming.
De dag van verkiezing is de dag, waarop
de burgemeester opgaven van candidaten in
ontvangst neemt, de dag van stemming die,
waarop over de (op den dag der verkiezing)
opgegeven candidaten wordt gestemd.
In tegenstelliog toch met de vorige wet
spreekt de nieuwe van candidaat-stelling, en
geeft daaraan beteekenis, door slechts stem
ming toe te laten over die candidaten (schrifte
lijk door ten minste veertig bevoegde kiezers
aanbevolen), die op den verkiezingsdag aan
den burgemeester zijn opgegeven.
Is er slechts éón candidaat opgegeven, dan
wordt deze zonder stemming voor gekozen
verklaard.
We nemen nu het gewone geval, dat er
op den dag van verkiezing meerdere candida
ten aan den burgemeester zijn opgegeven.
Ieder kiezer ontvangt nu van den burge
meester oen kaart, waarop o. a. zijn aange
duid de namen der candidaten, over wie ge
stemd zal worden. Op den stemmingsdag ver
wisselt de kiezer bij het stembureel deze kaart
tegen een stembiljet, waarop eveneens de
namen dor candidaten staan gedrukt, terwijl
voor iederen naam een wit stipje is geplaatst.
Man wijst nu den naam van den candidaat,
op wien men zijne stom wenscht uit te bren
gen, aan door het voor zijn naam geplaatst
wit puntje met potlood zwart te maken.
Een voorbeeld moge dit duidelijk maken.
Gesteld, er zijn 3 candidaten: A. Klasen, B.
Jansen, C. Meijer, behoorlijk aan den burge
meester opgegeven. Het stembiljet zal er aan
eene zijde aldus uitzien;
O
A.
KLASEN.
O
B.
JANSEN.
O
C.
MEIJER.
Wenscht men nu den heer Jansen te kiezen,
dan maakt men het witte stipje vóór den naam
B. Jansen staand, met potlood zwart. Het
stembiljet, dat in de bus geworpen wordt,
ziet er dan aldus uit:
O
A.
KLASEN.
B.
JANSEN.
O
C.
MEIJER.
Het zwart maken van het witte stipje ge
schiedt in het geheim voor een lessenaar in
het stemlokaal.
Heeft men zich vergist, dan kan men één
maal een nieuw stembiljet krijgen.
Terstond na de sluiting der stemming wordt
de stembus geopend en de uitslag van het
sferodistrict bekend gemaakt. Den volgenden
dag wordt de uitslag in het geheele kiesdistrict
bekend gemaakt.
Voor de verkiezingen voor leden der Pro
vinciale Staten en Gemeenteraden blijft de
onder de vorige kieswet gebruikelijke wijze
van stemmen, in afwachting van een nadere
regeling, behouden.
„Maatschappij van "Weldadigheid."
De „Maatschappy van Weldadigheid" te
Frederiksoord, Wilhelmina's oord en Willems
oord, die nu al 75 jaren laüg trouw is aan
haar verheven roeping, om zooveel mogelijk
verarmde gezinnen door eigen arbeid aan een
bestaan te helpen en bunnen kinderen een
degelijke opvoeding te verzekeren, heeft thans
een voortreffelijk middel te baat genomen, om
de aandacht op haar werkkring te vestigen.
Zij heeft namelijk een kaart laten maken,
waarop de indeeling der gronden, de ligging
der scholen, fabrieken en boerderijen, alsmede
de wijze, waarop een bezoek aan de Maat
schappij gebracht kan worden, op duidelijke
wijze zijn aangegeven. Deze kaart is voor
geringen prijs verkrijgbaar gesteld.
Bovendien wordt by deze gelegenheid in
een circulaire nog eens herinnerd aan al het
geen de „Maatschappij van Weldadigheid"
heeft gedaan. Daaraan ie het volgende ont
leend:
Zy opent steeds nieuwe bronnen van be
staan, door heidevelden te herscheppen in
boscb, bouw- en weilanden en door het doen
aanleeren van onderscheidene soorten van
indu6triéelen arbeid, die een bestaan opleveren.
Reeds zyn byna 2000 hectaren in exploitatie
gebracht en vinden ook by Da 2000 menschen
er niet alleen een beboorlyk bestaan, maar
bovendien alles wat zy noodig hebben, om,
als menschon en als burgers van Nederland,
aan hunne bestemming te kunnen beant
woorden.
~Jn de Maatschappy te Frederiksoord,
Willemsoord en Wilhelmina's oord leven thans
omstreeks 200 landbouwersgezinnen, welke
geen armoede meer ïyden. Ruim 80 arbeiders
gezinnen worden er opgeleid tot landbouwers
en ruim 200 bestedelingen, meestal weezen,
worden in het huisgezin opgevoed en gevormd
voor het leven, naar de gezindte, waartoe
zy behooren, terwyi de rest der bevolking
zich met allerlei industriéelen arbeid bezig
houdt.
De grootste zegen evenwel, die van de
Maatschappy uitgaat, is niet gelegen in het
dageiyksch brood, dat 2y verschaft of leert
verdienen aan dezulken, die, alleen staande,
den stryd om het bestaan ni^t kunnen vol
houden, maar is vooral gelegen in den be-
schavenden Invloed, dien zy uitoefent op bet
tweede geslacht, de kinderen der bevolking
en de weezen, die aan hare leiding zyn toe
vertrouwd.
Aan schoolonderwy8 wordt byzonder veel
zorg besteed. In 5 scholen wordt op uit
muntende wyze lager en, waar dit noodig
is, ook uitgebreid lager onrierwys gegeven,
terwyi nog vakscholen voor landbouw, tuin
bouw en boschbouw gelegenheid voor verdere
vorming aanbieden. Bovendien bestaat er een
cursus tot vorming van onderwilz^rs, tele
grafisten, commies of spoorwegconducteur,
oefening in den wapenhandel, enz. Dan nog
kan allerlei handwerk of ambacht worden
geleerd in de fabrieken en werkplaatsen,
door de Maatschappij opzettelijk daartoe in-
g richt en die dus ook als leer- of v kscbolen
kunnen worden beschouwd. Op deze wyze
worden er jaariyks 50 a 00 jongelieden voor
nuttige betrekkingen opgeleid en voor zoover
dit mogeiyk is, ook geplaatst.
Niet minder ernstig dan voor school- en vak-
onder wys wordt voor de godsdienstige vorming
der jeugd zorg gedragen. Er zyn Protestant-
sche en Roomsch-Katholieke kerken od, even
als by de scholen, heerscht ook hier leerplicht
by die geestelyken, tot wier Kerk zy behooren.
De opvoeding der weezen wordt uitsluitend
toevertrouwd aan personen van dezelfde Kerk,
waartoe de ouders van de kinderen behoorden.
Daarentegen worden op het gebied der
Maatschappy geene kroegen of drankwinkels
geduld.
Het gevolg van een en ander is duidelijk
zichtbaar in de welvaart, de beleefdheid en de
tevredenheid der bevolking, die inderdaad
gunstig afsteekt by wat men elders in den
omtrek vindt.
De zegen, welke van deze Maatschappy
uitgaan, is moeilyk te schatten.
Gemengd Nieuws.
De milicien J. H., van het 3de
regiment vesting-artillerie uit Gorkum, met
groot verlof in Rotterdam, had voor de grap
zyn uniform aangetrokken, was dronken ge
worden en bad zich tegen de politie verzet.
Hy is nu ter zake daarvan door den krfigs-
raad te 's-Gravenhage veroordeeld tot 4 weken
gevangenisstraf.
Te Rotterdam deed een 20-jarige
dienstbode, in betrekking op den Plantageweg,
by de politie aangifte, dat een man haar met
een dolk bedreigd zoude hebben. Hoewel in
de nabyheid der woning, waar zy dienstbaar
is, een politie-agent is geposteerd, ontving het
meisje een paar dagen geleden weder een dreig
brief en naar aanleiding hiervan zyn reeds
eenige personen door de politie gehoord, doch
zonder gevolg. Men denkt, dat hier minnenyd
in het spel ia.
Van den kaashandel valt al weer
weinig goeds te vermelden; kon in ons vorig
bericht een vlugge handel met nagenoeg
constant gebleven pryzen worden bericht, in
de vorige week, toen op de meeste markten
de aanvoeren vry groot wareD, had de handel
weer het gewone trage verloop en bleven
de pryzen van Gouasche kaas 1% pet 50
kilo boneden de laatst door ons vermelde
noteeringen. Mogeiyk dat met de eerste aan
voeren van nieuwmelksche hooikaas nog eens
een klein vleugje van beterschap is te wachten
en dat voor fijne partyen weer eens een
redeiyke prys is te bedingen; doch over het
geheel zyn de vooruitzichten, ii.zonderheid
voor afwykende qualiteiten, verre van bo
moedigend, vooral ook omdat een groote
aanvoer van hooikaas is te wachten en de
buitenlandsche producenten telken jare met
onze veehouders in scherper concurrentie
treden. Op bet oogenblik is het in Duitscbland
weer de goedkoope Tilsiter kaas, die de plaat
sing van bet Hollandsche product daar te
lanje niet weinig in den weg staat.
In de Alblasserwaard werd de vorige week
van ƒ16ƒ22 besteed; in de Lopiker- en
Krimpenerwaard liepen de pryzen van lste
soort Goudsche van 2122'/lf 2de soort
ƒ17ƒ201/,; Derby lste soort 22*/»24,
2de soort ƒ20—ƒ21 Edammer lste soort
23—ƒ24'/,, 2de soort ƒ20-ƒ 201/,. (17. D.)
Zaterdag jl. trad te Brummen
een jonkman van 28 jaar in het huweiyk en
thans reeds is zyne echtgenoote weduwe.
Terwyi hy Donderdag bezig was plaggen
van een myt te halen, stortte deze in en
geraakte hy er onder bedolven. Hy werd nog
levend van onder de myt gehaald, doch stierf
binnen enkele oogenblikken.
De heer B., ambtenaar by 's R y k
belastingen te Zeist, had, met de beschry ving
der personeele belasting dezer dagen bezig
zijnde, het ongeluk door de gladheid van een
steenen benedentrap uit te giyden, waardooi
by met een been in een glasruit terechtkwam
en zich belangryk verwondde.
De oude vrouw, die sedert eenigf
weken te Middelburg wordt vermist en waar
8chynlyk in de nabyheid van Souburg is ver
dronken, is nog altyd niet gevonden.
In het naphtha-district to Bakot
heeft Maandag een zware brand gewoed, waarby
29 putten en vyf pakhuizen zyn vernield.
Een miliioen pud naphtha is verbrand. He*
vuur was vry spoedig bedwongen.
Een verhaal van ellende. Af-
gryseiyke byzonderheden vertelt „Reuters"
buitengewone correspondent over den hongers
nood in Britsch Indië district Jabalpur. Ti
Bilapur is geen behooriyk toezicht en geen
geneeskundige hulp. „Op straat zag ik een
doode liggen en een stervende er naast," ver
haalt de correspondent. „Ik zag een kind van
vyf jaar, dat maar tien pond woog. By dit
schepsel en by vele andere lyders was de
huid zóó verschrompeld, dat men den vorm
der beenderen van het hoofd kon onderscheiden
aan de gewrichten zag men de knobbels in
de holten draaien."
Da correspondent verklaart dat deze hongers
nood de hevigste is, die van deze eeuw beken?
is. De streek is 1300 myien lang en 40<*
mylen breed en strekt zich uit van Rawal
Pindl tot Effain.
In geen enkel rystdlstricfc bestaat er kfD.
op een nieuwen oogst vóór September. Ze»
maanden lang moet de rege&ring dus de be
volking onderhouden I
Eindelijk heeft zy den vollen ernst van don
toestand ingezien en wendt z(j wanhopig»
pogingen aan om het verloren terrein te her
winnen.
De mschryving, die in Engeland wordt ge
houden, heeft reeds ongeveer 255,000 pd. st.
opgebracht, d. i. 3,060,000 gulden,
De gemeenteraad van het Hene-
gouwsche plaatsje Ghoy heeft na het over-
ïyden van den ontvanger der belastingen aldaar
diens dochter in zyn plaats benoemd. Er zyn
nu reeds drie Henegouwsche gemeenten Ecaus-
sines-Lalaiog, Ergnelines en Gboy), waar bet
innen der belastingen aan vrouwen is toever
trouwd.
De Noordpoolreiziger dr. Nansen
is benoemd tot hoogleeraar in de zoölogie
aan de universiteit te Christiania.
Vervolg der Ad vertentiëu.
heeft de Oprechte Haarlemmer
Olie liet beste succes
der wereld. Deze meucyn wordt aanbevolen
als uitstekend voorbehoed- cd geneesmiduel
voor allerlei ziekten, door gevatte koude
ontstaan; het enorme verbruik van deze medi-
c\1n over de geheele wereld waarborgt reeds
voldoende succes.
H.H. Winkeliers en Gebruikers, vraagt alom
deze wettig gedeponeerde OPRECHTE HAAR
LEMMER OLIE, alle andere is oamaak en
schadelijk voor de gezondheid.
Wen elsche altijd den naam van
Eenigste fabrikanten van de Oprechte Haar
lemmer O ie le Haarlem. 9525 33
Onze fabriek heeft ruim 15,000 verkoop
huizen. Verzending over de geheele wereld.
Alleen verkrijgbaar a 20 Cents per
fleschje bij de Firma N. H. WEMER,
Mare 5G, Lelden; C. OU WEU AND,
Katwijk aan Zee; P. BEKHEE5, Kat-
wyk aan den Rijn;C. VAN REIJZEN
en Wed. W. GROEN, Noord wijk; J.
K09IJAKKER9, Wassenaar; GEBRs.
E WEIS, VoorschotenH. LA ROS Pzn.,
Allen; N. VAN LEEUWEN, Lisse.
Nieuwe uitgaven van A. W. SIJTHOFF,
te Leiden:
Handboek
voor
Machinisten en Officieren,
Naar het Duitsch van W. MÜLLER, Ingenieur,
door
D. VAN VLIET,
Werktuigkundig en Scheepsbouwkundig
Ingenieur, Leeraar aan de Kweekschool voor
Machinisten te Amsterdam.
Met ruim 150 figuren.
Prijs geb. f2,90.
Practisch Rekenboek
en
Handleiding voor het Onderwijs
in de
door
J. C. GRAVE,
Gepensionneerd Officier-Machinist lste klasse.
Vierde druk, herzien en vermeerderd
door
C. Wakerlin,
Officier Machinist 2do klasse.
Diet 114 figuren.
I?rijs geb. f2,90.
Verkrijgbaar bii alle Boekhandelaars.
van de firma Ad. De Torres y H03., te Malaga.
Analyse van Dr. H. J. Taverne, te Leiden,
per ma'ath. flesch fl. 8453 10
J.A. G. PROOT ZOON,
WIJNHANDELAARS—HOFLEVERANCIERS,
Kantoor: Hoogl. Kerkgr. 43-45.
zyn ondergeteekenden verplicht BEKEND TE
MAKEN, dat de zaak van H. VELU, gedreven
onder den naam van H. VELUPERQUIN,
NIETS UITSTAANDE heeft met
onze Firma, die gevestigd is te Den Haag en
te Leiden: HeereDgracht 52 en Garenmarkt 14.
1163 10
Aanbevelend, UEd. Dw. Dnr.,
BENEVENS 985 16
der DELïTSCHE FABRIEK,
«VJn te bekomen b(|
LEIDEN.
Hollandsche
AMSTEEDAM.
PRIJ8\ O 7EERCV G971 18
China Congo, Stofthee, 45 en 60 Ct.
Grof 50 55
Lekker# 60
Souchon 75
Geurige 90
Congo 100
Onthyt Thee.
Namiddag Thee.
66
75
beveelt zich aan voor alle Dames-Haar*
werhen en Tollet-Artflkelcn, voor kappen
van Dames en Kinderen.
Ook by haar aan huis apart Salon voor
Dames. 116 Breestraat. 2822 7
Alleen verkrijgbaar by
een net ingericht BOVENHUIS, gelegen
aan de Heerengracht, No. 10, bevattende:
8 groote en kleine Kamers, voorzien van Gaa
en Waterleiding en verdt-re gemakken. Te
bevragen by N. ONDERWATER, Groene-
steeg 102. 1019 8
Te Yoorschoten, tusschen Leiden en Den
Haag, aan Tram en naby het Spoor, TE HUUR
of TE KOOP: een VILLA, gee. '86, bev.
7 Kamers, Keuken, Kelder en 2 Zolders, Tuin
(en Moe-tuin), vele Yruchtboomen, Plantsoen,
gem. Kippenhok, benevens 2 Schuurtjes.
Alles goed onderhouden. Adres: den Heer
F. VAN DAM, Voorschoten. 1036
brandt men dagelijks op Duitsche
wijze: 3ö9 12
uitmuntende door geur en smaak
Prijs per 5 ons 75 Cents.
VEItKOUW STOKUÜYZEN
NIEUWE RIJN 47,
