N°. 11301 Maandag 2§ December. A0.1896 feze fëourant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven 1EIDSCH DAGBLAD. PEIJS DEZER COURANT: Voor Leidon por 3 maanden. l.io. Franco per post i 1.40. Afzonderlijke Nommerg - 0.05. PRIJS DER AD VERTEN TLËNs Van 1 6 regels 1.05. Iedere regel meer 0.17 J. Grootero letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad wordt 0.05 berekend. Dit nominer bestaat uit VLEK. Bladen. Eerste Blad. OÜl.eiëele Kounlw^evlu^en. VEILIGHEIDSWET. De Burgemceater der gemeente Leiden brengt bij dezo ter keDuia van belan^bobbeudeD, dat bjj be- ecliikking van den Miuibter van Waterstaat, Handel en Nijverheid, van deo 5den D-. cember 1896, No. 166, is vaetgeeteld de voren der kennisgeving, bedoeld bij art, 12, en die der opgave, bedoeld bij de aTtt. 13 en 17 der Veiligheidswet (Wet van 20 Juli 1896, Staatsblad No. 137), die met 1 Januari 1897 in werking treedt, en dat een exemplaar der modellen van bedoelde kennisgeving en opgave op de Secretarie dezer gemeente (afd. Algem. Zaken) ter inzage is nedergelegd. Leiden, De Burgemeester voornoemd, 22 Dec. 1896. F. WA8. Het nieuwe Centraalbureau vao dc Tt-Iepboon in het Waaggebouw, alhier. Bracht men een bezoek aan het Centraal- bureau van de Telepboon, toen dit nog ge vestigd was op het Stadhuis, dan moest men eigenlijk glimlachen oin cien weicsch klin kenden naam, dien dit kleine, langwerpige kamertje had gekregen. Men stelde zich een centraalbureau allicht anders voor, dan eene gelegenh-id, waar hoogstens vier personen zich konden bewegen. Het werd tyd, dat met de toenemende uitbreiding van het net, door gestaag© toeneming van het aantal abonnés en den daarcoor verplichten nachtdienst, naar een ander lokaal werd uitgezien. Het "Waaggebouw, in het midden der stad gelegen, bool zich als vanzelf daartoe aan. Men toog aan het werk; een flinke trap werd getouwd (en geen antieke afgebroken, zooals werd verondtroteld) als toegang naar een kooge, fuiine, vierkante kamer, in het Waaggebouw. Op den zolder, boven deze kamer gelogen, komen alle draden van het geheele net te zamen, om da rna - er z(jn er drie honderd in me<r dan regelmatigen afstand van elkander, keurig ndjes door het plafond af te dalen naar het centraalbureau, dat nu werkelijk dezen naam met eere kan dragen. We zullen tr ons niet in verdiepen hoeveel moeite, tyd en geduld het b6eft gekost alle abonnés weer hetzelfde nummer te doen behouden, met hoeveel zorg de overbrenging moest gosckieden, om den dienst niet onnoodig te doen s.aken; men kan zich hiervan alieeu een beeld vormen, wanneer men een tezork brengt aan het centraaloureau en een kykjo neemt op den zolder. Dan eeist kan men dit ten volle beseffen 1 De dames aangesteld om den dienst waar te nemen, kunnen nu tevreden zijn. De kamer, waarin zij thans vertoeven, heeft 69n meer gezril.g voorkomen; e<n groote ronde tafel in Let midden, ln de na >yhtid waarvan de drie torden, tot het tot-stand brengen der verbindingen, staan en op dtn achtergrond, met een gordfln afgescheiden, de plaats, waar zy hunne nachtelijke rust kunnen genieten, indien de alarmschei en wat voor een schel 1 deze ten minste niet komt storen en hen tot den dienst oproept. Wij zullen or.zen lezers geene beschaving geven van de w rking eener telepboon en wy meenen dit reeds te hebben gedaan by de oprichting van het net [maar alleen nog wyzen op eene groota verbetering, waardoor alle gevaar by onweer wordt weggenomen en juist het telephoonnet, boven onze stad zwevend, werkt als één reusachtige bliksem afleider. Door het omzetten van een kruk worden alle draden in verbinding gebracht met de grondgeleiding, waardoor wel is waar den dienst is gestaakt maar de bliksem, zyn weg kiezende langs het net, in den grond zal terecht komen. Zoo is dus het verplaatsen van het cen traalbureau een feit geworden. Werd men in den laatsten tyd wel eens opgeroepen door abonnés, di3 ook meenden opgeroeppn te zyn, wy zullen hopen, dat alle deze verdrietelyk- heden tot bet v rledene zullen behooren, en wy besluiten deze enkele regelen met een woordje tot de dienstdoende dames. Een telepboon is een onmisbaar meubel In den tegenwoordigen tyd; er is echter een „maar", waarop alles aankomt: de cienst moet met zorg, nauwkeurigheid en met de meeste oplettendheid worden waargenomen. Dan eerst is de telephoon een uitstekend mildel voor communicatie. Wordt dit niet gedaan, danverwer.scht men de telephoon. Welnu, de inrichting is nu zoo uitstekend als zy maar kan zyn, de toestellen Lrengen de stem op de meest duidelijke wijze over; alleen op de dames dus, die de toestellen bedienen, rust de verantwoordelykheid om de telephoon hier populair te maken, tot de vCfttast montwikkeling te brengen Leiden, 24 December. Wat was dat weer vol gisteravond in de Stadszaal toen er de Burgerzangscbool van den heer C. B. Duyster Jr. hare jaarlyksche openbare les of uitvoering gaf. Zelfs de ver hooging van de pryzen voor besproken plaats was op de opkomst niet van eenig n invload geweest. Het gebouw was uitverkocht. En dat beteekenfe zeker iets voor een zaal, be neden en boven, als de Stadszaal is! Of de inrichting van den hoer Duyster die belangstelling verdiende? De wyze, waarop zyn leerlingen gisteravond zich deden hooren, gaf daarvan het onomstootelykste bewys. De los ving aan, nu niet met rol'èges e. d., van de laagste klasse, maar met een cantate voor kinderkoor: „Vrij af", van Henri Van den Berg, naar woorden van D. M. Maaldrink, waarin alle klassen medewerkten. De kinderkoren, zoowel cie der jongens en meisjes afzonderiyk als te zamen, klonken allerliefst en de jeugdige solist verdient ook een pluimpje voor zyn vry optreden. Wat zor>g hy het verhaal van het Prinsesje, dat er uit trouwen ging, lief en wat vielen de luiste rende jongens en meisjes opperbest in. Dat was een goed begin van den avond, hetwelk daarna werd voortgezet met een drietal voordrachten door de z.g. voortgezette kl .sse, bestaande uit jeugdige dames, die zich op deze wijze aan de school van den heer Duyster tot verdere oefening van den zang wilden blyven verbinden. Die nommers waren: „Ave Maria" van F. Mendelssohn, „Largo", recitati f en aria van G. F. Handil, en „Les nyrr.phes des Bois" van Leo Délibes. In de beide eerste kwamen solo's voor, welke werden gezongen zooianig dat de grootste tevredenheiderover kan worden betuigd. De belde jonge dames solisten zongen zuiver en met veel onge dwongenheid, twee zaken, die re^ds op zulk een leeftyd vooral zeer te waardeeron zyn. De kinder cantate „Michiel A.riaanszoon De Ruyter", van welker inhoud we reeds een kort overzicht gaven, vulde de geheele tweede afdeeling van den avond en was een waardig besluit. Hjt is inderdaad een schoon werk, dat onze vroagera stadgenoot de heer W. H. Hasselbacb door den tekst en de beer A. Lysen door de muziek geleverd hebben, tn met niet minder genoegen hebben wy het gehoord dan vroegere werk n van hen. Deze btide leeraren aan de Ryks kweekschool voor onderwyzers te Middelburg vormen een tweetal, dat zeker nog veel goeds kan doen verwachten: want ze blyken elkaar volkomen te begrijpen. En de uitvoering? Ook daarvoor niets dan lof! Men moet den heer Duyster bewonderen, dat hy het zóóver met het kleine goedje, dat, al deed de laagste klasse hierin niet mee, uit den aard nogal lastig is, heeft weten te brengen. Da kinderen schenen dan ook zelf schik in do geschiedenis te hebben; zy begrepen haar. Dat kon men zien en hooren. Hun zang toch was cok bier zooals men met grond verwachten mocht. De knaap, die de paity van De Ruyter als jongen, die den toren beklom, vervulde; de Jeugdige dame, die als zyn moeder optrad en daarby zulk een klank en uitdrukkingsvolle stem toonde te beziit n; verder de jeugdige dame, die we al vóór de pauze gehoord hadden en nu tot mevrouw De Ruyter was gepromo veerd, en ten slotte de heer Gy bols, die reeds zoo menigmaal zyn welwillende medewerking aan vorige uitvoeringen had verleend en nu de partyen van De Ruyter's vader en van Cor nelia Lievensz., een zeeman, bygenaamd „Dj barre Bruinvisch", zong, kweten zich, vooral de jongeren, op waarlyk verrassende w\jze van hunne taak, terwyl de heer Gybels andermaal Diet genoeg kon worden gewaardeerd, èn door zyn zang èn door zyn voordracht, welke zoo geheel by den aard van het werk paste. Menig gedeelte komt in het werk voor, dat, hetzy door den samenzang, hetzy wegens de solo's, duo's of trio's, een diepen indruk moest maken, dank zy tevens do begeleiding der strykinsirumenten, welke ook in goede handen bleken te zyo. In 't kort, de uitvoering kan in alle op zichten uitmuntend geslaagd genoemd wor den en zeker vereenigden zich allen met het hartelyke woord van lof en dank, dat dr. H. G. Hagen den heer Duyster toebracht, alsmede verder allen, die aan de uitvoering hadden meegewerkt, van de kleinsten tot de grootsten, en met den wensch, dat de school immer een inrichting blyve, die met eere onder de hier ter stede gevestigde instellingen op dit gebied der toonkunst mag genoemd worden, dat zy steeds in blori moge toenemen Wziea de toejuichingen groot, welke den learlingen voor hun zang ten. deel vielen, nic-t minder waren het die, welke op doze woorden volgden. Het gemeentebestuur was vertegenwoordigd c"oor den heer Juta, wethouder, en den heer Kist, secretaris. Do plaatselyke schoolcommissie biedt den Raad der gemeente Leiden de volgende dubbeltallen aan naar aanleiding der perio dieke aftreding als leden barer commissie van de heeren mr. J. Oppenheim, dr. J. M. Van Bemmelen, dr. M. J. De Goeje en J. A. Van Hamel: vacature Oppenheimmr. J. Oppenheim en dr. "W. De Jong; vacature-Van Bemmelen: dr. J. M. Van Bemmelen en dr. P. H. Damsté; vacature D3 Go*je: dr. M. J. De Goeje en dr. H. D. Van Gelder; vacature Van HamelJ. A. Van Hamel en dr. J. C. Kluyver. Men scbryft ons uit Noordwykerhout: Alhier overleel, zooals reeds met een kort woord werd gemeld, de weleerwaarde heer W. F. Van Kampenhout, R -K. pastoor alhier, in den ouderdom van bijna 71 jar-n. Den 27sten Januari a. s., den dag voor zyn ver jaardag, zou hot zeven jaren ge'.e :en zijn, dat de overledene in die gemeente zyne bediening aanvaardde. Nadat Dinsdagmorgen vóór de H. Mis het lyk uit de pastorie naar de kerk was overgebracht, en den parochianen een laatste blik was vergund op het stoffelijk overschot van hem, die eens hun herder was, vulde zich d9s avonds dö kerk met een breede schare van geloovigen, die getuigen bilden zyn by het zingon der plechtige „Metten", door een priesterschaar, waarty de weleerw. heer pastoor van Sasscnheim officiëerde. Den volgenden morgen had op het R.-K. kerkhof de ter-aarde-bestelling plaats. Des morgens te balfacht werd de H. Mis opgedragen door den weleerw. heer Aalberse, vroeger kapelaan alhier, thans leeraar aan het seminarie „Hageveld", te Voorhout, en naderden vele parochianen tot de H. Communie. Te halftien was bet weder een schaar priesters, die de „Lauden" aanvingen, en te tien uren volgde de plechtige H. Requiem-Mis, waarby het zangkoor do tweestemmige Requiem Mis van Fr. Witt ten gehoore bracht. De H. Mis werd gecelebreerd door den zeer- eerw. heer Smeulders, deken van Warmond, geassisteerd door de weleerw. heeren Aalberse als diaken, en Van Swieten, vroeger even eens kapelaan alhier, th.ns te Amsterdam, als sub-diaken. Tusschen de plechtigheden sprak de zeer eorw. heer Smeulders de lykrede uit. De ge- wyde spreker deed hierin uitkomen, dat een langduiig en smartelijk, doch geduldig ge dragen ïyden het deel van den ontslap ne was geweest, dat echter op den jongsten dag zou blyken hoeveel zegeningen door dit aan God opgedragen ïyden waren nedergedaald. De hartkwaal, waaraan de afgestorvene leed, deed zich reeds gevoelen toen hy te Zierik- zee en vervolgens te Rotterdam als kapelaan y verde voor het geloof. Die hem daar kenden hebben hem gekend in zyn kracht. Later als pastoor te Ryswyk, daarna te Stompwijk, ver ergerde zyn Ïyden zoozeer, dat hy rust moest nemen. Toen cie rust een rustelooze bleek te zyn, verlangde hy weder naar zyne bediening en meende hy leniging te vinden in het hout- ryke Noordwykerhout. Höt heeft helaas niet zoo mogen zynl Daardoor kwam hy met zyne parochianen niet zooveel in aanraking als anders wel bet geval geweest zou zyn. Nog gewaagde spreker van de groote mate van gevoel voor recht en rechtvaardigheid reeds van kindsbeen af. Ook had hy een hart van goud, al was ook het vleescheiyke hart min der duurzaam gebleken. Ten slotte deed spreker een beroep op de geloovigen, om den ont6lapeDe in hunne gebeden te gedenken. Na de H. Mi9 verrichtte de zeereerw. deken do absolutie en werd het lyk door kerk- en armmeesters uitgedragen en ter aarde besteld. Men schryft ons uit Koudekerk: Vanwege het Hoofdbestuur der „Maatschappy tot Nut van 't Algemeen" trad voor het cepartement „HazerswoudeKoudekerk" als spreker op de heer ds Lamping, Hervormd prodikant te Naaldwyk. Sprekers onderwerp was getiteld: „De Macht van het Kleine." De hoofdstrekking van het onderwerp was eene beh indeling der sociale vragen. Door kleine middelen kan ook in dezen een groote macht worden verkregen en tot die kleine middelen behooren: lo. het sparen en 2o.de verschillende vormen van verzekering. Met aandacht werd deze belangwekkende rede gevolgd. Na de pauze gaf de spreker nog ten beste een uit het Fransch vertaald verhaal, ge titeld: „Boem-boem", en ten slotte het bekende gedichtje: „Turkscbe Beeldspraak" van P. A. De Génestet. Ter openbare kennis wordt gebracht dat do mannolyke ingezetenen van Leiderdorp, geboren in het jaar 1878, zich ter inschry ving voor de nationale militia behooren aan te melden ter gemeente-secretarie tusschen 1 ■en 31 JaDuari 1897, met overlegging van een kostaloos verkrygbare geboorte akte, indien zy elders zyn geboren. Voor die inschry ving zal meer bepaald zitting worden gehouden op Maandag 18 Januari 1897, •des voormiddags te tien uren. Naar men verneemt, zal de kwartet- vereeniging te Oegstgeest dezen winter geen oitao.ricg geven, omdat er een paar flinke aangers zyn heengegaan. i* Tot predikant by de Ned.-Hervormde gemeente van Woubrugge is beroepen: dè candidaat tot dsn H. Dienst, de heer J. J. Van Infsn, le Utrecht. Te Oegstgeest zal op tweeden Kerstdag van twaalf tot één uur ten Raadhuize gele genheid bestaan tot het d09n van aangiften betreffende den Burgerlyken Stand. Door wyien mej. A. M. D. De Greuve, 'fenlangs te Renkum overleden, zyn nog de navolgende legaten vermaakt, aan: de „Martha- stic'nting" te Alfen aan den Ryn 1000, de wo sinrichting to Neorbosch ƒ1000, de ver- eeniging „Barnabas" to Amsterdam 1000, het opleidingsfonds van onderwyzers te Doetin- chem 1000, de opleidiDgshuizen voor meisjes te Zetten 1000, de vereeniging „Johannes" te Utrecht 100, de Gereformeerde Zendings ■vereeniging te Amsterdam 1000, de vrye universiteit aldaar 1000, het kinderziekenhuis „Mirjam" aldaar 500, alle legaten onder don last van vruchtgebruik. Op Dinsdag 29 December a. s., des voor- middags te halfelf, zal de Raad der gemeente Leiderdorp vergaderen. In dezs zitting zal het onlangs gekozen raadslid, de heer J. Moraal, worden beëedigd, voorts worden overgegaan tot de benoeming van een wethouder, een gemeente-geneesheer, een gemeente-keur meester en ten slotte in behandeling worden genomen het voorstel van B. en Ws. om de gemeente werken niet meer aan te besteden. De gemeenteraad van Haarlem heeft gis teren het contract vastgesteld, dat de gemeente aangaat met den heer Chr. P. W. Kriens, don directeur van het gemeentelyk muziekcorps, dat na 1 Januari Haarlemsch Muziekcorps zal gaan heeten. Men weet, dat het contract bevat een over eenkomst met den he9r Krieis, waarby deze zich verplicht een corps, niet minder dan het tot dusver bestaande gemeentelyk muziek corps, te exploiteeren, wat de gemeente aan gaat voor een vastgesteld aantal concerten in den Hout, uitvoeringen by parade en derge- ïyke. Daarvoor keert, de gemoente hem jaar- lyks 10,000 uit. Toch heeft de Raad by dit volkomen bona lide gesloten contract zich eenige contróle voorbehouden in den vorm van eene commissie van toezicht. De benoeming van de leden daarvan blaef tot de volgende zitting aange houden, want toen 't zoover kwam, verlangden de leden naar huis. Wel werd een besluit genomen over de muziekuitvoeringen op de Groote Markt, die de neutrale kiesvereeDiging „Burgerplicht" werden gevraagd. De heer Schürmann was zelfs gemachtigd tot kostelooze aanbieding van een muziektent daarvoor. De Raad wou er evenwel niet aan en besloot eindeiyk op voorstel van den heer De Clercq van Weel, h-1 verzoek te stellen in handen van B. en W. tor afdoening, hetgeen daarom gelykstaat met afwyzing, omdat de meerderheid van dat college tegen het denkbeeld was en lie ver de concerten wilde houden in den Hout. Het leggen van een wielerpad in de Span jaardslaan van den Hout werd geweigerd, met 17 tegen 12 stemmen. B. en W. zullen met de Bell-Telephoon- Maatschappy onderhandelingen aanknoopen omtrent een concessie verlenging aan die maatschappy. De liberale party is volgens den (anti- rev.) „Nederlander" Diet in twee stukken gebroken, maar het gaat er veeleer naar uit zien, dat zy in scherven is gevallen. Behalve de „Liberale Unie" heeft men thans de Leide- naars en „Burgerplicht", onder patronaat van het „Handelsblad"; de ricbting-„Grondwet", onder leiding van prof. Spruyt; het program van „Vooruitgang", te Rotterdam, dat weer van al de drie vorige afwykt; de sociaal- liberala party, die zoowel de „Liberale Unie" als haar bestryders verkettert, enz. Waarby dan nog komt het program van de fractie- Bronsveld, waaronder ook elementen ziin. die zich indertyd tot den rechtervleugel der libe rale party rekenden. De verwarring in het kamp der oude, on verdeelde liberale party is dus wel groot, doch heeft waarschyniyk haar toppunt nog niet bereikt. Na een langdurig ïyden overleed te Soest in den leeftyd van 64 jaren de gepensionneerde generaal-majoor der inf. Van Bothnia Andraeao. Den overledene werd den 31sten Aug. dozes jaars nog de rang van generaal verleend. Zyn naam zal velen de dagen van het paling oproer te Amsterdam te binnen brengen, tot welks demping hy veel bybraebt. In den Amsterdamschen gemeenteraad werd gisteren het eerst behandeld het nieuwe krediet van ƒ65,000 voor de telephoon. De wethouder, dr. Blooker, deelde mede, dat er reeds 2114 aansluitingen (van 1864 abonnósv tot stand waren gebracht. Het voorstel werd na eenige discussie goed gekeurd. Verder werd 2300 toegestaan voor een plantsoen achter het Ryksmuseum. De vóorzittcr deelie mede, dat als deskun digen in de gasquaestie zullen optreden de heeren dr. Kros, oud directeur der H.tagsche gasfabriek, Meulendorff te Leiden en Kramer te Rotterdam. Wy vernemeD, dat de Synode heeft verworpen het hooger beroep, ingesteld door den heer B. H. Van Breemen, te Durgerdam, tegen de uitspraak van het provinciaal kerk bestuur in Noord-Holland, waarby benoemde heer is ontzet uit zyn ambt van predikant. (N. R. C.) Naar men verneemt, zou de heer L. Wagenaar, opperrabbyn van het ressort Gel derland, om gezondheidsredenen, het plan hebben voor de verdere waarneming van het interimaire opperrabbinaat van het ressort Overysel te bedanken. De kapt. der inf. O.-I. leger J. O. A. L. Van Bennekom, met verlof hier te lande, wordt 16 Januari a. s. geplaatst by de koloniale reserve te Nymegen. Hr. Ms. fregat „Johan Willem Friso", onder bevel van den kapitein-ter-z9e A. P. Tadema, is 21 dezer te Smyrna aangekomen. (Sis, Cl.) Naar men verneemt, zullen ook de leden van de Prov. Staten van Noord-Holland den aftredenden Commissaris der Koningin, jhr. mr. Schorer, een geschenk als huldebiyk aan bieden. Mr. I. H. Bergsma, minister van kolo niën, is benoemd tot ridder-grootkruis in de orde van Villa Vigosa van Portugal, en mr. Verkerk Pistorius, secretaris generaal van buitenl. zaken, tot commandeur der Portu geesche Cbristus-orde. De Tweede Kamer zal hare werkzaam heden waarschyniyk op 16 Febr. hervatten. Volgens do „Zutf. Ct." heeft mr. J. Thooft ontslag aangevraagd als rechter in de recht bank te Zutfen. Het stoomschip „Koningin Wilhelmina," van Amsterdam naar Batavia, passeerde 23 Dec. Kaap Carvoeiro; de „Maasdam" arriveerde 23 Dec. van Nieuw York te Rotterdam; de „Obdam" vertrok 23 December van Rotterdam naar Nieuw York; de „Prinses Sophie," van Batavia naar Amsterdam, vertrok 23 Dec. van Genua; de „B-llerophon," van Batavia naar Amsterdam, passeerde 22 Dec. Perim; de „Prins Hendrik" vertrok 23 Dec. van Bata via naar Amsterdam; de „Minerva" vertrok 24 Dec. van Gibraltar naar Amsterdam; de „Schiedam" arriveerde 24 Dec. van Nieuw- York te Amsterdam; de „Telemachus" arri veerde 22 Dec. van Amsterdam en Liverpool te Batavia. De begrafenis van Dr. W. N. Du Rien. Toen aan het stofteiyk overschot van den diepbetreurden Acquoy de laatste eer bewezen werd, behoorde Du Rieu onder degenen, die opgegaan waren naar bet kerkhof aan do Groenesteeg. Men zag den levendigen man daar zich nog bewegen zooals hy gewooniyk deed, van groepje tot groepje, met dezen en genen een woord wisselende, hier een vriendo- lyken groet, daar een handdruk schenkende; men hoorde zyn heldere, eigenaardig dóór klinkende stem, als hy, meewarig het hoofd schuddende, tegen vrienden en bekenden sprak van bet zware verlies, dat geleden was. Weinig voorzeker kon men toen vermoeden, dat wy, nog geen volle week later, andermaal zouden opkomen en nu om met hartelyke deelne ming en weemoed hem zeiven de laatste eer te bewyzen. Het was eene droeve gedachte het stille, doode lichaam van den beweegiyken, levenslustigen man voor altyd aan den schoot der aarde te moeten toevertrouwen en dt doodenakker in zyn Yaalwit sneeuwkleed. Eom

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1