Maandag; 21 .December.
A°.189f
feze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven
Feuilleton.
EHRENTRAUT.
No. 11297.
LEIDSCH
DAGBLAD.
PEUS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden. s f 1.10.
Franco per post1.40.
Afzonderlijke Nommcrs »*.*-• »v„ 0.05.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootore
lettors naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten do stad
wordt f 0.05 berekend.
Financiëele Kroniek.
De Boursweken tegen het einde van het
jaar kenmerken zich gewoonlyk door een kalm,
stil verloop, zoodat dus in den tegenwoordigen
tijd ook geen ander beeld van de markt kan
worden verwacht. Da handel bleef dan ook
zeer matig, animo om nog omvangrijke of
groote zaken ter hand te nemen bestaat niet,
en de naderende feestdagen geven eer aan
leiding om zooveel mogelijk de werkzaam
heden in te krimpen.
Alhoewel de omzette* zich binnen beperk
ten kring blijven bewegen, was toch de houding
der markt over het algemeen vast te noemen
en waren vooral Staatsfondsen in gunstige
stemming. Het was voornamelijk de Parijsche
Beurs, welke hiertoe een handje medehielp,
aangezien enkele der gefavoriseerde waarden
aldaar, zooals Spanjaarden, Italianen
en Turken, etc., alle in ruime mate de
aandacht der speculatid hadden getrokken,
waardoor eene levtndige en opgewekte stem
ming over de markt was gekomen. Was de
houding der westelijke markten over het al
gemeen gunstig, de Duitsche en Oostenrijksche
Beurzen daarentegen hebben in den laatsten
tijd te kampen met een zeer schralen geld
voorraad, zoodat het geld op die plaatsen
duur is, en daarbij komt nog de onzekerheid
hoe de handelstoestand zich in het nieuwe
jaar zal stellen, zoodat de strooming, om een
stijgende beweging gaande te houden, nog
van weinig kracht getuigt. Evenwel bleef
onze markt vrij ongevoelig voor de zwakkere
houding barer oostelijke buren.
De inheemscbe waarden ondervonden weinig
verandering en hadden een onbelangrijk ver
loop. Eenige handel had plaats in Indische
Bank-aandeelen, doch de koersen bleven
daarbij nagenoeg onveranderd. Geheel ver
laten bleef de afdeeling der Indische
Cultuur-ondernemingen, waarin geen
enkel 6tuk ter verhandeling kwam, doch de
zuster-afdeeling der Tabak-waarden onder
vond daarentegen op het laatst der week eene
meer dan gewone belangstelling. De oogst-
herichten luiden in den laatsten tyd veel
gunstiger en de voorraad der goede soorten
schijnt te slinken, ten gevolge van de ver
woestingen, op Cuba aan de plantages toege
bracht, waardoor de uitvoer aanmerkelijk
minder zal zijn. Daarenboven komt voor
Amorikaanscbe rekening veel vraag, met het
oog op mogelijke verrassingen bjj de aanstaande
behandeling der tariefquaestie, zoodat door al
deze omstandigheden eene 6tijging der prijzen
wordt te gemoet gezien. De stemming voor
Petroleum-aandeelen was verre van stand
vastig. Petroleumbronnen in Indië
ondervonden aanvankelijk zeer den invloed van
het sterke aanbod der claims en verkeerden
daardoor in minder gunstige stemming, om
ten slotte echter zich bij de algemeene ver
betering aan te sluiten. In hoofdzaak werd
deze veroorzaakt door eene stijgende beweging
in aandeelen der Elzasser maatschappij,
ten gevolge van het eindigen der verkoopyn
uit de eerste hand. Hierdoor werd dit fonds
van een voortdurenden druk bevrijd en kreeg
de handel ruimer en omvangrijker beweging,
zoodat ten slotte de stemming voor de meeste
petroleum-waarden veel gunstiger werd.
De Europeesche Staatsfondsen behielden
de geheele week een vaster markt, hoewel
de omvang der zaken niet buitengewoon groot
kan worden genoemd.
Oostenrijksche en Russische
fondsen bleven op bijna onveranderde koersen
dobberen, terwijl Italianen veel van de
belangstelling der laatste weken hebben moeten
verliezen. De koers heeft hieronder niet ge
leden, doch de vroegere onverschilligheid voor
deze fondsen is langzamerhand weer terug
gekeerd. De redevoering van den Italiaanschen
minister van financiën over den toestand der
schatkist heeft daar de hoofdinhoud reeds
bekend was weinig meer uitgewerkt, en aan
gezien de speculatie daardoor in hare verwach-
t ngen eeüigszins is teleurgesteld, vertoonde
zich eer eene neiging tot vtrkoopen, waardoor
aan de willige stemming, welke vooral op
de Parfjsche Beurs heerschte, weer een einde
is gemaakt.
Spanjaarden zyn in de laatste dagen
in geheel andere positie gekomen, hoewel
daarvan op de Amsterdamsche Beurs zooals
gewoonlijk met eene verandering in de Spaan
sche fondsen het geval is slechts weinig
wordt gemerkt. Da dood van het hoofd der
opstandelingen heeft een geheelen ommekeer
teweeggebracht en een zeer uitgebreiden handel
in Spaansche waarden doen ontstaan, waarby
zy op de hoofdmarkten weer eens een der
voornaamste position z\jn gaan innemen en
op speculatief gebied den toon hebben aange
geven. Hier spreken zy weer een hoog woord
en zoowel in Spanje als op de Parijsche Beurs
heeft de contramine partij welke bjj deze
fondsen bijzonder belangrijk betrokken was
zich zoo spoedig mogelijk moeten dekken.
Vermoedelijk zal het wol om eeno spon
tane opflikkéring der Spaansche waarden
handelen, want door den dood van Maceo
schjjnt de opstand nog in het geheel niet
gedempt en de financiëele toestand van bet
land ondervindt daardoor voorloopig niet veel
verbetering.
Ook Turksche fondsen ondervinden in
den laatsten tijd meer uitgebreide belang
stelling, waartoe verschillende beschouwingen
van politieken aard hebben medegewerkt. De
kans wordt van dag tot dag kleiner, dat
Turkije eene Europeesche inmenging in het
financiëele huishouden zal hebben te dulden,
waarmede de niet bedoelde, maar toch opge
drongen curateele-stelling zou achterwege
blijven. Rusland schijnt vast en zeker onge
neigd om eenige inmenging eener Euro
peesche mogendheid, al geschiedde dit in den
vorm eenrr financiëele voogdij, toe te laten;
zelfs de zoo bevriende Fransche regeering
wordt buitenshuis gehouden. De kans op
verwikkelingen in Europa wordt daardoor veel
verminderd, doch de mogelykheid, dat Rusland
zich een soort alleenheerschappij over Turkije
wil verwerven, des te grooter. Vooral zal
dit het geval zjjn, als het bewaarheid wordt,
dat Rusland in de voornaamste behoeften der
Turksche schatkist wil voorzien. Afgescheiden.
hiervan trekt het de aandacht, dat het resultaat
der nationale (gedwongen) Turksche leening
veel gunstiger is dan aanvankelijk werd ver
moed. Tot nu toe is alleen door de grootste
bijdragen een som van 5 millioen Piaster by
elkaar gebracht, terwyl de kleinere bijdragen,
die voor namely k uit de provincië.i toestroomen,
eerst by het einde zullen worden opgemaakt.
Men schat echter de geheele opbrengst dezer
leening op 25 a 30 millioen Piaster, hetgeen
ongeveer met 7 millioen franken gelyk komt.
Hoewel dit bedrag voor de Turksche schatkist
zeker niet veel beteekent, zal het toch zeker
helpen om in de allereerste geldbehoeften te
voorzien.
De Zuid-Amerikaansche markt had geen
gunstig verloop. Hoewel de zaken weinig te
beduiden hadden, was toch de koersteruggang
niet onbelangryk. De groote belangstelling
voor Brazilianen heeft weer uitgediend,
hoewel de hangende plannen van groot ge
wicht kunnen zyn voor de financiën van
het land.
Wanneer nameiyk de beraadslagingen en
onderhandelingen over verpachting der Staats
spoorwegen nog tot een goed einde kunnen
worden gevoerd, zou de toestand der schat
kist eene groote versterking ondergaan, zoodat
eene grondige hervorming der financiën daar
door mogelyk zou worden. Uruguaansche
waarden behaalden in het earst eenig avans,
doch liepen daarna weer terug. De eerste
vrees, door de berichten omtrent een opstand
opgewekt, verdween langzamerhand by het
bekend worden, dat de beweging van weinig
beteekenis was, doch een geest van onver
schilligheid of wantrouwen is gebleven.
Yenezuelanen ondervonden eene plot-
sélinge daling, ten gevolge van eenige ge
dwongen opruimingen, doch konden zich later
weer herstellen.
Na een zeer lang stilzwygen is eindelyk
een uitvoerig rapport verschenen omtrent den
toestand van den C a r e n e r o spoorweg, een
rapport, dat voor de houders dezer waarden
weinig bemoedigend luidt. Uit een en ander
biykt, dat indertyd de toestand der Carenero-
Comp. door den receiver veel te gunstig is
voorgesteld en dat de voorspiegelingen, daarby
gedaan, in de eerste jaren niet de minste
kans van verwezeniyking aanbieden, zoodat
de geheele basis, waarop verder de nieuwe
Maatschappy is gevestigd, ondeugdeiyk was.
Opmerkelyk is het toch, dat de hoofdvertegen
woordiger der Nederlandsche Vereenigmg den
toestand der onderneming reeds by den aan
vang treurig vond en de nader ingediende
begrooting niet veel hoop op beterschap heeft
gegeven. Intusschen zal nu worden over
gegaan tot bet teruggeven der oorspronkelyke
preferente en gewone aandeelen aan de
houders der certificaten, waarby eene uit-
keering van een 1/J pet. zal plaats hebben.
De certificaten zullen echter (afgestempeld)
in handen der houders biyven, tot eene nog
hangende garantie-quaestie zal zyn opgelost.
De Amerikaansche Spoorweg-
markt wordt grootendeels door de aange
legenheden op Cuba beheerscht. Het bekend
worden van het overiyden van Maceo en vooral
het vermoeden, dat by door verraad is ge
vallen, heeft de verbitterde stemming tegen
over Spanje in Amerika buitengewoon aange
wakkerd en heeft daar eene uitbreiding ge
kregen, welke niet meer zoo onschuldig kan
worden geacht als de eerste opgewonden
uitingen, aanvankeiyk vernomen.
President Cleveland tracht met hand en
tand elke opgewonden demonstratie tegen te
houden en heeft daarby op flinke wyze door
gezet, dat de Congres-zittingen vóór de Kerst
dagen zullen eindigen, in tegenstelling van
het verlangen van velen, om de zittingen te
laten doorgaan, om onmiddeliyk de Cubaansche
aangelegenheden te kunnen behandelen. Dit
heeft echter ni6t verhinderd, dat de beweging
buiten het Congres in kracht toeneemt en
luider de onaf hankeiykheids-verklanng van
Cuba wordt verlangd. Deze toestand oefende
een gevoeligen druk op de Amerikaansche
markt uit, want hoewel het te voorzien is,
dat deze luidruchtige demonstraties ten slotte
op niets zullen uitdraaien, bly ven zy toch niet
zonder invloed op de stemming in Amerika
en Europa. Onze markt volgde gedwee de
strooming van Nieuw-York en Londen. Zoo
lang in hot begin der week de buitenlandsche
berichten ontstemd en lusteloos bleven luiden,
brokkelden ook hier de koersen af, in het
laatst der week echter sloot zy zich hoe
wel maar half by de verbeterende bewe
ging aan, zonder dat de omzetten er levendiger
om werden.
De coup, tegen de verschillende Kansas-
waarden (de zoogenaamde „De Goeyen's")
gericht, is mislukt. De inhoud der beruchte
brochure heeft in geen enkel opzicht doel ge
troffen. Noch heeft zy het goed vertrouwen
by de serieuze bezitters dezer waarden aan
het wankelen gebracht, noch heeft zy der
speculatie gelegenheid tot een aanval geopend.
Blykbaar is men van deze ongevraagde geheim
zinnige critiek niet gediend.
Rijnlandsche Bank.
Gemengd Nieuws.
Een drietal werklieden was
gisteren bezig den voorgevel van bet Hulp
postkantoor teNoordwykerhout te bepleisteren.
Door het breken van een korteling rolden alle
drie met de planken van den steiger naar
beneden. Hoewel een hunner ook nog den
kalkbak op het hoofd kreeg, had gelukkig
niemand noemenswaardig letsel.
De sociëteit „Vredebest" te
Waddingsveen hield in deze week een feest
avond voor hare leden en geïntroduceerden
Een cafó-chantant wist bet talryk publiek
den geheelen avond in de meest aangename
stemming te houden.
In de gemeente Ter-Aar zal in
de maand Mei van het volgend jaar de gelegen
heid werden worden opengesteld tot het doen
yken van maten en gewichten.
Deman, die te 's-G r ave nh age door
de politie is aangehouden, verdacht zich aan
diefstal te hebben schuldig gemaakt, is naar
het Huis vaD Bewaring overgebracht. Deze
persoon zou, zooals uit bewysstukken en uit
eigen bekentenis voor den commissaris van
politie moet gebleken zyn, de dader wezen van
niet minder dan acht diefstallen met inbraak,
meest alle in den omtrek van „Duinoord"
gepleegd.
Een groot aantal gouden, zilveren en andere
voorwerpen zyn in beslag genomen. Een ge
deelte is gevonden ia de woning van den
verdachte te Rozendaal, waar hy de voor
werpen verborgen had in een koffer, staande
op een vliering.
De Haagsche politie heeft ook een jongen
matroos aangehouden, die weggeloopm was
van boord van zyn schip te Hellevootsluis.
Onrechtmatige detentie op „Meeren-
berg?" De heer C. J. H. Yan Ooy, houtkooper
te Amsterdam, heeft zich tot den Minister
van Binnenlandsche Zaken gewend met een
adres, aandringende op een „onpartydig"
onderzoek naar den toestand van den heer
D. W. Kievits, die op „Meerenberg" wordt
verpleegd.
Adressant, die genoemd gesticht sedert 16
jaren meermalen bezoekt, deelt mede, dat hy
steeds met Kievits contact heeft behouden en
hem by herhaalde ontmoetingen is gebleken,
dat de toestand van genoemden patiënt steeds
kalm was.
Die kalmte biykt ook uit het dagrapport
der verpleegsters, die den heer Kievits in het
gesticht verplegen, van welk rapport adres
sant den Minister een uittreksel aanbiedt. Het
terugkeeren der kalmte blykt verder uit tal
van brieven en geschriften, door den ver
pleegde tydens zyn verbiyf te „Meerenberg"
aan adressant gericht, uit welke geschriften
den Minister een uittreksel wordt aangeboien.
De heer D. W. Kievits laat door middel
van adressant den Minister dringend verzoeken
een onpartydig onderzoek naar zyn geestes
toestand te doen instellen, zonder eenigen
invloed van belanghebbenden. Deze belang
hebbenden kunnen zyn: lo. familieleden, 2o.
zy, di9 tot zyn opsluiting hebben medege
werkt, en 3o. het bestuur van „Meerenberg."
Adressant vraagt vergunnning om als vriend
één of twee doctoren aan het onderzoek toe
te voegen, te meer, daar de kans zou kunnen
bestaan, dat zich hier een geval van weder-
rechteiyke opsluiting voordeed, daar zyn familie
zich nimmer van zyn toestand komt overtuigen
en by iemand is van groot vermogen.
Adressant heeft zich gewend tot de inspecteurs
van het Geneeskundig Staatstoezicht, dr. Ruysch
te 's Gravenhage, en dr. Van Andel, te Leiden,
die meenden, dat er aanleiding kon zyn tot het
instellen van een onderzoek.
Na de indiening van dit adres werd uit
Haarlem gemeld, dat de heer Kievits, die
in 1894 naar genoemd krankzinnigengesticht
werd overgebracht, gisteren aldaar is over
leden. Naar men weet, ook uit de interpellatie-
Staalman in de Tweede Kamer, werd in don
laat6ten tyd beweerd, dat de heer Kievits
ten onrechte in het krankzinnigengesticht is
opgesloten.
Te Purmerend heeft dewed. P.
by het uit bed stappen een petroleumlampje
omvergestooten. In een oogenblik stond zy
I in vlam. Onder vreeseiyk lyden is zy bezweken»
ui
„Ach, dokter, help, red myn Ehrentrautl"
„Maak plaats", zeide de oude huisdokter
ernstig, toen hy nauwelyks een blik op het
kleiDe schepseltje geworpen had.
„Kist bier, hiernaast is myn kamer; kom
toch binnen."
De dokter wendde alle pogingen aaü, om
de kloine het leven te redden. Door geringe
büwegingen gaf zy eindeiyk teekenen van
leven. Duidelyker werd de ademhaling, en
nfe Goddank, een lichte zucht 1 Ehrentraut
opende de oogen. Groote zweetdruppels parel
den op het voorhoofd van den arts; hy hygde
naar adem.
„Wat is er dan toch in 's Hemelsnaam
voorgevallen?" vroeg hy fluisterend.
„Is alle gevaar voorby?" Het gelaat der
weduwe, dat bleek van schrik was, boog diep
over het wonderzoete gezichtje van haar kind.
Aogstig sloot dit de oogen. Een bange roep
steeg uit de beklemde borst en de kleine
hand greep togeiyk naar den ouden huisvriend.
„Gaat u weg, mevrouw Wedding, Ehren
traut heeft de grootste rust noodig, haar
toestand is zeer ernstig. Ik zal zelf wel de
eerste uren by haar bly ven," zeide de dokter.
„O, denkt u, dat zy het my zal verwyten?"
„Voorloopig geloof ik niets, maar wensch
de grootst mogelyko rust voor Ehrentraut."
De weduwe verwyderde zich met lichten tred.
Op de gang stond Christoffel en knoopte
in grenzenlooze verlegenheid zyn jas dicht.
„Zyt gy in deze kamer geweest?" vroeg
de weduwe streng.
De trouwe kerel keek schuw ter zyde,
maar hy knikte dadeiyk met het hoofd.
„Geen woord er van, verstaat gy?"
Weer knikte de oude Christoffel.
Zy draaide den sleutel in het slot en stak
hem by zich.
„En dat kind?" vroeg Christoffel beteuterd.
„Dat kind?" herhaalde de weduwe gedach
teloos.
„De vreemdeling is dood, ik haalde toch
den dokter om dat kind."
„Wat hadt gy in die kamer willen doen?"
„Ik wilde zien, of men myn hulp noodig
had. De anderen zyn weg, eenigen wachten
nog in de keuken en maken een helsch
lawaai om hun loon."
„Wacht een oogenblikje, ik zal u het bedrag
ter hand stellen, dan kunnen ze dadeiyk den
hof verlaten, en als gy daarna den dokter
naar de stad terugrydt, gaat gy naar de
besteedster, om haar te zeggen, dat zy my
zoo spoedig mogelyk nieuwe dienstboden
verschaft; begrepen?"
Christoffel trok eenigszins verachteiyk met
den mond, maar toch knikte hy dadeiyk met
het hoofd.
„En dat kind van den vreemden heer?"
vroeg hy.
Een schaduw toog over het voorhoofd dor
weduwe. „Ik zal het den dokter brengen."
Toen zy de kamer intrad, waar de doode
lag, sprong zy getroffen terug. De knaap in
den gryzen mantel had zich opgericht en
keek haar met onuitsprekeiyken angst aan.
Hy had een mager, leelyk gelaat, waarvan
de trekken een masker geleken, dat een men-
scheiyk aangezicht moest gelyken. Het haar
over de schuwe oogen geleek op een borstel,
en het was alsof het lage voorhoofd een gele
band was, die er onder liep. Hy maakte een
onaangenamen indruk. Mevrouw Wedding
overwon haar afkeer en nam hem op haar
armen. Hy weende bitter en riep met zyn
zwak stemmetje, zoodat men het haast niet
hooren kon, om zyn vader.
„Yan wie is dat kind?" vroeg de dokter,
nadat hy het zwakke lichaampje onderzocht en
versterkende medicynen voorgeschreven had.
„Zou het biyven leven?"
Een veelzeggend schouderophalen ant
woordde. „Ik betwyfel, of het by zorgvuldige
verpleging zal geschieden."
Het schitterde eenigszins als een vreugde
straal in de oogen der weduwezy verhaalde,
welk een vreemd bezoek zy heden gehad
had, en van den dood van den vriend.
„Dus het is het zoontje van Stephan Yon
Darling?" vroeg de huisdokter, belangstellend
toehoorend.
„Neen, de knaap is niet van hem; Darling
maakte er my uitdrukkeiyk opmerkzaam op,
dat het zyn kind niet was. Yerder kon hy
niet meer aan het licht brengen; de dood
kwam te spoedig." Snel had de weduwe deze
woorden gesproken, terwyl zy scherp uit
haar oogen keek.
„Jammer, dat hy zoo vreeselyk de koorts
heeft," zeide de dokter spy tig; „overigens
scbynt hjj van Duitsche afkomst te zyn,
niettegenstaande zyn vreemd uiterlyk. Hy
zal ongeveer zes jaar oud zyn; misschien zal
hy, als hy Duitsch spreekt, zyn naam kun
nen ze?gen." Yoorloopig kon men niet be
ginnen den Iadischen knaap te ondervragen;
daarvoor was hy veel te ziek. De koorts
benam hem tijdelyk het bewustzyn, en daarom
moest men het tot later uitstellen, indien
God hem van die buitengewoon zware ziekte
deed herstellen.
Stephan Yon Darling was naast den vriend
uit zyn jeugd begraven op het dorpskerkhof.
Dr. Linder had in naam van de weduwe
Wedding de noodige aangiften by de politie
gedaan en de voorzorgen voor de begrafenis
genomen. Hy en de beide zonen van Wedding
hadden den overledene naar zyn laatste rust
plaats vergezeld.
De echtgenoote van zyn trouw3ten vriend
was sinds den dag, dat Darling in huis ge
komen was, geheel veranderd; haar vroeger
edel, waardig voorkomen had plaats gemaakt
voor een onbeschryflyke trotschheid, die al
haar gedachten en handelingen vervulde.
Nadat haar dochtertje weder hersteld was,
had zy zich weinig meer met haar kinderen
bemoeid; den vreemden knaap, dien zy voorgaf
niet te kennen, had zy sedert den bewusten
dag niet meer gezien; by lag in een bed in
de verste logeerkamer, hy kon niet leven
en niet sterven. Gloeiende koorts verteerde
zyn lichaam, wilde denkbeelden speelden hem
door hot hoofd maar altyd weer worstelde
dat jonge leven met den hardnekkigen dood,
en eindeiyk moest deze wyken. Christoffel
scheen hem met zyn groote, ruwe handen
bedaard te maken, want als hy er een van
op den kleinen, angstigen knaap legde, was
deze oogenblikkoiyk stil. En wanneer vreemde
angstkreten van vlymende smart door de stilte
van den nacht klonken, behoefde Christoffel
slechts de kleine, van koorts gloeiende hand
te vatten, en dadeiyk verstomde het geschrei
en weken de spookbeelden. Hoe hy zoo tot
het ambt van ziekenverpleger gekomen was,
wist Christoffel zelf niet. Niemand had het
hem geboden, en daar niemand het hem
verboden had, was hij dag en nacht by den
vondeling gebleven. Er was ook niemand,
die hem in zyn onvermoeide ziekenverpleging
stoorde. De dokter kwam dagelyks, schreef
koort8stillende medicynen voor en liet er
verder Christoffel voor zorgen.
Richard en George volgden nauwgezet het
gebod hunner moeder op en kwamen nooit
op de ziekekamer. Zy werden ook zoozeer
met de overige opeenvolgende gebeurtenissen
bezig gehouden, dat zy den trouwen verpleger
met zyn zieken Indischen knaap spoedig
vergaten. Ehrentraut slechts kwam af en toe
binnengeslopen en ging dan zonder wat te
zeggen op een stoel naast het ziekbed zitten.
By haar werkte het gebod harer moeder uit,
dat zy juist het tegendeel deed. Toen eens
de vreeaelyke koorts den hevigsten graad
bereikt had en diepe smart het arme, kleine
lichaampje afmatte, was zy op een stoel ge
klommen en had onafgebroken in de kussens
gekeken.
tWordt vervolgd.)