N°. 11273. Maandag; S3 November. A0.1896 A i geze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering van gon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommcr bestaat uit DRIE Bladen. Vlokken. LEIDSCH DAG-BLAD PEUS DEZEE COURANT: Voor Leiden per 3 maanden. f 1.10. Franco per post g 1-40. Afzonderiyko Nommers A 0.05. FBUS DEB AD VERTEN TIEN Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. - Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Eerste Blad. Leiden, 21 November. In de gisteravond in een der lokalen van het Nutsgebouw gehouden vergadering van de Afdeeling Leiden der Nederlanasche Maat schappij tot beschermiog van Dieren werd inplaats van het overleden bestuurslid den heer R. Koopmans Van Boekeren gekozen de heer J. M Helling. De onder voorzitter herdacht in juist ge kozen woorden het verlies, dat de Afdeeling geleden had door het overlijden van zijn Voorzitter. De secretaris besprak de slachtwyze met het schietmasker, en uitte den wensch, dat het bestuur stappen zou doen in dien zin. Niets meer aan de orde zijnde, sloot de onder-voorzitter de vergadering, dank betui gende aan de weinige aanwezigen voor hunne opkomst. Het is en blijft toch altijd maar een genot "Willem Van Zuylen te zien en te hooren, niet alleen als acteur, maar ook in zijne voor drachten, want ook d&n nog is hij acteur. De avond van gisteren in den Schouwburg gaf daarvan weder het bewijs. Terwijl hi) do door hem gekozen nommers vertolkt, speelt hij, wel alleen, maar toch zóó, dat 'tis alsof men op het geheele tooneel medespelers voor zich ziet, die met hem medelachen of mede huilen, al naarmate dit met den aard der voordracht overeenstemt. En het publiek lacht met hom mede. Aan het onnoozelste of on schuldigste woord weet hij een bijzondere betet-kems te geven, èn door de zeggings kracht van zijn orgaan èn coor zjjn houding, door het een of ander gebaar èn door zelfs de geringste uitdrukking van zijn gebat. Alles is even bestudeeri en toch geheel vrü, zonder eenigo gedwongenheid. Het kon dus niet anders of de zeven verschillende voordrachten, welke tegen gisteravond waren aangekondigd en waarmede Van Zuylen in zoo verschillend karakter optrad, moesten, evenals de vroegore, uitermate voldoen aan het t IriJk opgekomen publiek, dat hem na elk nommer luide toe juichte en terugriep, tot hem na Piet Paaltjens „Zelfmoordenaar" namens de studenten-com missie een fraaie krans werd aangeboden, welk huldeblijk hij behalve met een buiging bovendien mot Laurillards „Vers, dat als een nachtkaars uitgaat" beantwoordde. Naar wij vernemen, zal vermoedelijk 07er een paar weken de stelling voor het p>stkantoor aan de Breestraat kunnen worden weggenomen, wanneer althans de wintervorst geen spaak in het wiel steekt en het voegen van den voorgevel geregeld kan voortgezet worden. Voor zoover reeds zichtbaar, zal het nieuwe front een goed figuur maken en aat gedeelte der Breestraat verfraaien. Ook inwendig worden de werkzaamheden m6t kracht voortgezet en zullen, wanneer zich geen verder oponthoud voordoet, met April of Mei de nieuwe lokaliteiten voor het publiek en den dienst kunnen worden opengesteld. Het plan bestaat om met St.-NRolaas reeds een pair lokalen in het aange: ouwde gedeelte te benuttigen voor de pakketpost en dien dienst 3, 4 en 6 Dec. over te brengen van de Aalmarkt naar de Breestraat. Voor het examen in de delfstofkunde, enz. k. iv Middelbaar onderwijs is te 's-Graven hage geslaagd mej. C. M. Popta, uit Leiden. Met het oog op do aanstaande feesten heeft de heer G. Los, Hoogewoerd alhier, een catalogus samengesteld van alle boek-, plaat- en verdere kunstwerken, welke by hem te vei krijgen zijn. Het geheel vormt een aar dig boekdeel, waaruit wel blykt, dat de voor raad by hem groot is. De indeeling in ver schillende rubrieken, ten getale van 28, is zeer ten gerieve der gebruikers, omdat zy nu spoedig kunnen vinden wat zy meenen noodig te hebben. Letter en druk zyn duidelyk. By den heer H. A. J. Koezynse, te Utrecht, is van prof. dr. Jan Ten Brink een werk verschenen, getiteld „Anti revolutionnaire Vertoogen", bevattende souvenirs uit het tyd- vak der Nederlandsche, Engelsche en Fransche romantiek (1825-1850). Zoo bevat het letterkundige opstellen van Charles Dickens, Lord Lytton, Walter Savage Landor, Victor Hugo, Théophile Gautier, Gérard de Nerval, Kneppelhout, Oltmans, Bosboom-Toussaint, Potgieter, „De Gids", „Braga" en nog vele andere, geschreven op dien echt onderhoudenden, prettigen, lossen toon, welke dr. Ten Brink steeds eigen is. Het werk is gewyd aan zyne vrienden Frits Smit Kleine en Anna Smit Kleine Fastróe. Om het karakter er van aan te duiden, meenen we niet beter te kunnen doen dan hier weer te geven wat de schryver zelf in zyn „Woord vooraf" zegt: „Meestal is het overbodig, dat een auteur het woord neemt, om iets tot toelichting van zyn arbeid te zeggen. „Ik zal daarom ook niets tot toelichting van myn titel zeggen. Niemand zal meenen, dat myne „Anti revolutionnaire Vertoogen" in den geest van wyien den genialen Groen van Prinsterer geschreven zyn. „Maar ik meen toch een enkelen wenk te moeten geven. Myne letterkundige „Souvenirs' maken geene aanspraak op de strenge metho diek eener voor de wetenschap alleen geschre ven verban ieling. Het zyn al te zaam schetsen uit het tweede vierde deel onzer eeuw schetsen uit de letterkundige geschiedenis van Nederland, Engeland en Frankryk. „Ik heb niet getracht een streng chrono logisch verband tusschen de afzonderlyke schetsen aan te brengen. Ik heb de voor naamste letterkundige levensteekenen van die dagen zoo beknopt mogeiyk omschreven, en opnieuw in herinnering gebracht. „Zóó alleen zullen deze „Vertoogen" door den wejwillenden en onpartydigen lezer moeten worden opgevat." De druk munt uit door duidelykheid en netheid. Het departement Sassenheim der Maat- schappy tot Nut van 't Algemeen hield gister avond zyn eerste vergadering met dames in dit si izoen. Als spreker trad op de heer Lamping, uit Naaldwyk. ^yn rede had tot titel „de Macht van 't Kleine" en gaf een breede bescnouwing over het nut van 't sparen en 't aangaan van verzekeringen op het leven. Als slot droeg de spreker een gedicht voor van den Betuw schen novellist Cremer, getiteld „de Ziende", dat zeer in den smaak viel. Dewyl de heer Lamping een der sprekers is, die door het Hoofdbestuur gratis worden aangoboden aan de departementen, was de toegang voor iedereen open. Van dit voorrecht was een tamelyk gebruik gemaakt. Ten einde uit een lyst van een 25-tal sollicitanten tot eene voordracht en benoeming van een kapelmeester van het muziekcorps der grenadiers en jagers te besluiten, heeft de kolonel regimentscommandant eene com missie van deskundige heeren uitgenoodigd tot voorlichting en wel de heeren: A. Kool, R. Hol, H. Viotta en Wouter Hutschenruiter, terwyl als adviseerenae leden daaraan zyn toegevoegd de kapitein Apol, belast met de leiding der muziek, en de kapitein-adjudant Niorstrasz, commandant van het muziekcorps. Men schrijft ons uit Noordwykerhout: Gisternamiddag omstreeks twee uren had te Noordwykerhout de plechtige ter-aarde-bestel ling plaats van Jhr. Mr. A. D. Th. Gevers van Kethel en Spaland. Met de talryke equi pages was het een deftige, maar belaas treurige stoot, die het kasteel „Leeuwenhorst" verliet en to Noordwykerhout werd opgewacht door het geheele dorp, als wilde het getuigenis geven van hoogachting en eerbied. Toen op het kerkhof familieledc-d, talryke vrienden en de corporation, waarvan de overledene lid was, om de groeve waren vergaderd, ondernam onze jeugdige predikant de zware taak woor den van troost te spreken tot de aanwezigen, die de een meer, de ander minder, maar allen in den overledene verliezen. Een schat van levende bloemen siert zyne laatste rustplaats. Jhr. Hugo bedankte voor de laatste eer, zyn broeder bewezen. De heer J. Kimmel Jz., van Oude Wetering, slaagde te Strelitz (Mecklenburg) voor het examen van machine ingenieur. Donderdag 26 Nov., 's avonds te halfacht zal in „Hotel Yan Haaften," te Bodegraven, de eerste vergadering in dit seizoen gehouden worden van do afd. Bodegraven van de Maat- scbappy tot Nut van 't Algemeen. De spreek beurt zal alsdan vervuld worden door den heer Yan Bachem de Boer, aldaar. De Chr. Zangvereenlging „De Lofstem", te Woubrugge, heeft zich nu aangesloten by den Bond van Chr. Zangvereenigingen in Neder land en is voornemens nog in dezen winter eene op nbare uitvoering te geven. Onder goedkeuring van den Ambachts heer van Benthuizen is door den kerkeraad der Ned. Herv. gemeento aldaar beroepen de heer I. A. Broers, candidaat tot den H. Dienst te Utrecht. Men schryft ons uit Bodegraven, dd. 20 Nov De rederykerskamer „H. K. Poot" gaf hedenavond baar eerste uitvoering in dezen winter en wel de 104de sedert hare oprichting. Het programma vermeldde: „Door Tantes opgevoed", van Roderich Benedix, vertaald door Jac. De Vos Het" vry talrijk publiek werd door het bestuur een hartoiyk welkom toegeroepen, vooral ook, omdat blykens de opkomst bewezen werd, dat er in Bodegraven toch nog velen waren, die behagen schepten in het tooneelapel. De opgekomenen zullen zich zeker niet beklagen over dezen avond. „Door Tantes opgevoed" viel zeer ln den smaak. Voorzeker heeft het stuk op zichzelf recht op waardeering; maar dat alleen geeft nog geen genotvollen avond. Klaarbiykeiyk had ieder der spelenden zich uitstekend voor bereid en had iedereen er veel werk van ge maakt om natuurlyk en vry zyn rol weer te geven. In bijzonderheden zullen we niet treden, maar toch willen we een compliment maken aan de vertolksters der rollen van Adelheid en Hildegond Yan Bergen, terwyl we de heeren, die als Wolfram en Sandman optraden, niet onvermeld mogen laten. Ten slotte een welgemeend compliment aan de dame, die in haar rol van Hildegond niet zou hebben doen vermoeden, dat zy, door ziekte eener ancere dame, slechts een paar dagen in de gelegenheid gesteld was, hare rol in te studeeren. Maandag 23 November a. s., des avonds te 7 uren, zal in bet Hotel „De Roskam" te Katwyk aan den Ryn een vergadering ge houden worden van de Katwyksche IJsclub „Voorwaarts" ter uitbrenging van het verslag over het gevoerde beheer over 1896 en ver kiezing van een viertal bestuursleden. Het aandeel der gemeente Lisse in de te leveren manschappen der Nationale Militie bedraagt acht, voor de gemeente Warmond vier en voor Leiderdorp vyf, het aantal ingeschreve nen bedroeg voor laatstgenoemde gemeente 22. Door* den Raad der gemeente Stompwyk is aan den heer J. B. A. Buitendorp op zyn verzoek eervol ontslag verleend als onder- wyztr aan de openbare schooi in de buurt schap Stompwyk, ingaande 31 December a. s. Door den Commissaris der Koningin in deze provincie is benoemd tot zetter van 's Ryks directe belastingen voor de gemeente Ter-Aar de heer W. Yis, in de plaats van den heer P. Vink, die voor eene herbenoeming niet meer in aanmerking wenschte te komen. Reuter seint, dat HH MM Koningin Wilhelmina en de Koningin-Regentes gister avond uit AixlesBaina te Milaan zyn aan gokomen. De oud minister Fransen van de Putte heeft sedert eemge dagen weder zyne woning in Den Haag betrokkou en dus zyn buiten verblyf by Zeist verlaten. In het traplokaal van het Museum van Kunstnyverheid te Haarlem is thans een oud gobelin tapisserie tentoongesteld, voor stellende een landschap met waterparty en vogels, afkomstig uit de woning eener Haar- lemsche patricische familie. De algemeene kleur van dit behang is by- zonoer aantrekkelyk en getuigt vandegroote decoratieve kracht, die onze voorvaderen in hunne werken wisten te leggen. Ofschoon de tapisserie door de tyden ver schillende verwerkingen heeft ondergaan, blyft hot toch zeker een merkwaardig stuk, dat veler belangstelling zal opwekken. Yoortaan zullen de nieuwe geweren M. 95, welke herstelling behoeven, niet meer naar Delft worden verzonden, doch zooveel mogeiyk by de corpsen worden hersteld; in verband met deze bepaling zullen uit Delft de noodige verwisselstukken aan de corpsen worden togezonden. De commissie voor de behartiging der belangen van de Nederlandsche inzenders op de tentoonstelling te Brussel is als volgt samengesteld Jhr. mr. C. J. Den Tex, te Amsterdam, voorz tter; C. N. J. Moltzer Jzn., te Amsterdam, o.ider-voorzitter; jhr. mr. W. Th. Gevers Dey- noot te 's-Gravenhage, onder-voorzitter; G. Yan Mesdag, lid der firma C. J. Van Houten Zn. te Weesp, penningmeester; jhr. mr. K. J. Schorer te Amsterdam, secretaris; G. De Jager lid der firma Verbaeren De Jager, te Brussel, gedologeerde te Brussel; H. F. Bult man, te Haarlemmermeer; Eduard Cuypers, te Amsterdam; A. C. M. Yan Etten, te Amster dam; mr. A. Ferf, te 's-Gravenhage; P. F. baron Yan Heerdt, te Utrecht; mr. D. Mosritz, te Amsterdam; dr. W. P. Ruysch, te 's-Graven hage; Martin Wolff, te Amsterdam; L. Wol vers, lid der firma Wolvers Co., te Am sterdam. Naar de „N. R. Ct." verneemt, is spoedig de indiening van een wetsontwerp te ver wachten tot subsidièering van Rykswege van een stoomtramweg van Brouwershaven over Zieriksee naar Zype en verder door den Anna Jacoba-polder naar Steenbergen, in ver binding met den bestaanden stoomtramweg van daar naar Rozendaal. Verder zullen in verband daarmede te Zype, aan den Anna- Jacoba-polder en te Numansdorp rykshavens worden aangelegd en zal een stoombootveer dienst tusschen Zype en Anna-Jacoba-polder en tusschen Zype en Numansdorp worden Ingesteld. In de vergadering van het Nederlandsch Landbouw-comitó, die in de volgende maand zal worden gehouden, komt ook ter tafel het rapport der commissie, benoemd ter beant woording van de vraag: „Wat kan er gedaan worden, hetzy van rykswege of anderszins, om te gemoet te komen aan den tegenwoor- digen ongunstigen toestand van land- en tuin bouw?" Dg commissie, bestaande uit de leden van het comité de heeren P. J. A. De Bruine, P. T. L. Waldeck, R. Dojes, Max Haan en mr. P. C. J. Hennequin, waaraan zyn toege voegd de heeren D. P. A Bauöuio, C. Eling Tichelaar, C Aarden en H. M. Hartog, heeft, behalve protectiemaatregelen, waarvoor eene alzonderiyke commissie bestaat, verschillende zaken onderzocht, zooals afschaffing van vleescbaccyns, wyziging van belastingen, sub- 8idièn vooi vee en paardenfokkery, bevorde ring van het gebruik van inlandsche produc ten, landbouwkrediet, enz. Ten siotte komt de commissie tot de over tuiging, dat de verschillende belangen van den landbouw eerst a&n kans hebben tot hun recht te komen, wanneer zy zyn geconcentreerd, en dat dus in de allereerste plaats moet worden aangedrongen op het verkrygen van een mi nisterie van landbouw. Verschillende andore door haar voorgestelde middelen, zoo meent zy, zullen toch ieder voor zich allicht weinig afdoende zyn, doch te za men en als 't ware in één hand kunnen zy veel bydragen om den landbouw in deze be narde tyden het hoofd boven water te houden. Mr. H. C. A. Thieme, te Groningen, be noemd tot lid van Ged. Stated, hoeft ontslag gevraagd als o'ficier van justitie Het stoomschip „Amsterdam", van Rot terdam naar Nieuw York, passeerde 20 Nov. Scilly; de „Koningin Wilhelmina", van Bata via naar Amsterdam, vertrok 20 Nov. van Genua, na de schade aan de machine te hebben hersteld; de „Koningin-Regentes," van Amsterdam naar Batavia, passeerde 20 Nov. kaap Roca; de „Prins Willem II" arriveorde 20 Nov. van West Indiö te Nieuw- York. Uit de „Staatscourant". Kon. besluiten. Aan dr. C. Winkler, boog- leeiaar to Amsterdam, op zijn verzoek, eervol ont slag verleend als plaatsvervangend lid der com missie. die van 1 Augustus 1S96 tot 1 Augustus 1897 te Utrecht belast is met bet afnemen van de practische examens van arts en tandmeester, en tot plaatsvervangend lid dier commissie benoemd dr. W. A. Boekeiman, arts te Utrecht. Aan den heer C. F. Rüvekamp. gepensionneerd onder-intendant 1ste klasse-titulair van het leger in Nederlandsch Indiö, vergunning verleend tot het aannemen van het ordeteeken 3de klasse van het Borstbeeld van den Bevrijder, hem door den President der Vereeuigde Staten van Venezuela gescbonken- Aan den, op zijn verzoek, met toekenning van den titulairen rang van hoofdcommies, eervol uit 's lands dienst ontslagen commies bij het departe ment van koloniën R. P. Van den Boscn, een pensioen verleend van f 1393 'sjaars. Praatjes over Kunst. LXXXVL Over deu bundel van Mejuffrouw Juta (Jonge Ranken) acht ik nog niet goeds genoeg gezegd. De diepgevoelde inleiding „ter geleiding" vinde hier in haar geheel eene plaats. „Nu gaat, m(jn teere ranken, die daar zyt De jeugdige aarde van dit hart ontstegen, Als 't Leven daar langs streek met groot he lwegen, En haar tot leven-geven had gewyd. Nu gaat, en treedt de vreemde wereld tegen, En het veelwyzig eischen van deez' tyd Die zal met scherp gewicht uw waarde wegen, En zwaar doen zyn uw onvolkomenheid 1 Toch zullen weten wie met liefde u lezen Dat jeugd u voortbracht,en 'k u afstaan wil Omdat myn liefde niet mag zelfzucht wezen. Yoelt niet myn ziel een mysterieus getril Dat 's Levens rythmus eens uit my zal ryzen Tot rjjper ranken'k wil 't afwachten stil". Doch, het allermooiste gedichtje vergat ik toch nog te vermelden: „Smeeking". Het luidt: Yan veel dat ik wil 't vreemde leveo smeeken Is wel een zeer gewichtig, innig ding: Het smeeken dat materie niet zal breken Het teer geweef van myn ziel-mymering. Dat nooit verstoren moog haar grove spreken 't Devote waas van reine heiliging Waarmee God wil Zyn licht in my ontsteken, Vrede waarvan 'k in al myn zangen zing. 'k Wil 't leven smeeken nooit in my te dooven, Door zorg en smart of harden levensstryd, Myn hooge illusies, myn in-deugd-gelooven; Maar dat steeds in my biyve ontvankiykheld Yoor 't Ideale, macht die tot de hoven Der eeuwigheid de ziele voorbereidt. By de lezing van 't fljngevoeld versje „De vrede van wie oud zyn", mocht ik denken aan de figuur van een ouden, kranigen, my welbekenden dokter: „Soms kan myn ziel verlangen dat dit lever ln 't zoet gevoel van 't langzaam heengaav [waar, Niet wyi zich t doods-mysterie openbaar',— Maar om den vredig-dlepen blik gegeven Den oude wien geen passién meer omweven, Het weten wat in 't Zyn is goed en waar, Yan eed'le hoogte ziende kalm en klaar Hoe ydel vaak der jonkheid yvrig streven. De storm van staatsverbeetrings-idealen, Geluks-illusion die toch meestal falen, Zy hebben zich in hem ter rust geleid; En 'k mocht vaak gaarne met myn jeugd betalen Het schoon geheim van die biymoedigheid, 't Geluk van vrede op 't oud gelaat gespreid." In den „Courrier francais" van 8 November komt een goed geslaagde reproductie voor van een knap ontwerp, door Mucha vervaar digd van Sarah Bernhardt's optreden in „La Dame aux Camélias." Menigeen zal zich nog het fraaie affiche van denzelfden artist herinneren, dat eenigen tyd geleden hier in de Lakenhal werd geëxposeerd, waaruit o. a. een zoo juist begrip van verdeeling van orna ment en letterschrift sprak. Het beeld van de groote tragédienne heeft natuurlyk al dikwerf tot motief voor vele kunstenaars gediend, doch 't wil my toeschynen, dat, hoe knap ook byv. de ontwerpen van een Grasset mogen worden genoemd, het karakteristieke van de diva eerst door Mucha als uitmuntend weergegeven mag worden geroemd. Een geestige teekening van Roubille trok voorts nog onze aandacht, met 't onderschrift „Mêrae destinóe. Op den voorgrond vindt men een kudde schapeD, geleid door een typige herder en hond, afgebeeld, terwyl op 't tweede plan een legeroptocbt, waartusschen officieren te paard, voorbytrekt, waarvan enkele man schappen meewarig naar de lammeren om- kykeneen knappe teekening, vol bytend sarcasme en humor. Aan den door m(j indertyd geuiten wensch, dat het den schilder Yan Hoytema toch eens behagen mocht, een meer volledig overzicht van zyn kunst te geven dan op de gewone exposities te verkrygen viel, is nu voldaan. By de firma Frans Buffatoch, te Amsterdam, is thans een tentoonstelling van zyn werk aangerecht, die stellig een beeld kan geven van 't zeer eigendommel\jk karakter, dat deze kunstenaar in zyn arbeid weet te leggen. Een allergeestigste invitatie kaart (met pape gaaien en parkiet-tulpen) vergezelt den cata logus, die evenzeer met een fraai omslag prykt. Tot 17 December blyft deze interessante verzameling ter bezichtiging gesteld. In Den Haag zyn thans twee belangryko tentoonstellingen te bezien. Allereerst moet die in 0Pulchri Studio" worden genoemd, waar men met het prach tige werk van de Barbizonsche School kennis maken kan Er is werk van Jules Breton, Corot, Courbet, Daubigny, Decamps, Delacroix, Detaille, Diaz, Dupró, Fortuny, Fromen'in, Isabey, Jacque, Jeannin, Jongkind, Bastien Lepage, Yan Marcko, Meissonnier, Millet, Mon- ticelli, De Munkacsy, Rousseau, Ricard, Roybet, Troyon, Yollon en Ziem. In den Raagschen Kunstkringinteressante teekeningen o. a. van Van Hoytema, Jordens, De Josselin De Jong, De Moor, Mouiyn, Rink, De Bock en mevrouw Baukema. Vele leden zonden jammer genoeg niets in. Er is verder mooi beeldhouwwerk (schetsen uit Zeeland en een portretbuste) van Odó Jr. De eerste van het viertal kunstbeschou wingen zal op Dinsdag 22 December in den Foyer van de Stadszaal worden gegeven. Alsdan zal de portefeuille van de firma Ooupil ter bezichtiging worden gesteld. Bovendien zulleD, door de welwillendheid van den heer notaris Coebergh alhier, eenige mooie stalen van Bakker Korff's kunst worden geëxposeerd. De koninkiyke bazaar (M. M.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1