N°. 11261 Maasulas: O November. AM396. geze §mrant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Dit nommer bestaat nit DEIE Bladen. Kaart van Nederland. Feuilleton. EEN BELOFTE. DAGrBLAD PRIJS DEZER COURANT: Voor Loiden por 3 maanden. 1.10. Franco per post 1.40. Afzonderlijke Nommers 0.05. PRUS DER. ADVERTHN TIËNs Van 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17 J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad wordt f 0.05 berekend. Eerste Blad. Wij ontvingen hedenmorgen bericht van den drukker, dat de nabestelde kaarten niet kunnen geleverd worden vóór het einde der volgende week. Men zal dus nog eenige dagen geduld mo.ten hebben Leiden, 7 November. In de gisteravond gehouden November- maandvergadering der Maatschappij van Neder- landsche Letterkunde te Leiden herdacht de voorzitter, dr. P. J. Blok, drie leden, die der Maatschappij door den dood waren ontvallen den penningmeester D. Hartevelt, den man, die zoo nauwkeurig en nauwgezet zijne be trekking gedurende jaren waarnam en de Maatschappij oen warm hart toedroeg; den heer Fr. D. O. Obreen, directeur van het Rijks museum, die in zijn „Archirf" menige belang rijke bijdrage gaf voor de kennis van onze oude schilders en oude kunst; en den heer J. C. Botrs uit Delft, die zich zoo verdienste lijk heeft gemaakt op het gebied der Ned r- landsche muzic kgeschiedonis. Ver volgens deelde hij mede, dot door wijlen mr. Hamelberg een legaat van f 1000 aan de Maatschappij is ver maakt, hetwelk met dankbaarheid door het bestuur is aanvaard. (Toejuiching.) Onder meer andere werken werden ter tafel gebracht: lo. „Die Rose, een wedergevonden frag ment der tweede bewerking, vanwege de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde uitgegeven door den hoogleeraar dr. J. Verdam." Overgenomen uit de „Handelingen" van dit jaar was het uitgegeven in hetzelfde formaat, waarin vroeger de uitgaaf van dr. Eelcoo Verwijs „die Rose van Heinric van Aken", ook vanwege de Maatschappij, het licht had gezi n, en waarop dit geschrift het „Toe voegsel" is. 2o. Het Tijdschrift van Zuid-Afrika „Ons Tijdschrift", dat in de belangstelling van alle aanwezigen wordt aanbevolen. Tot ledtn van het bestuur werden gekozen de hetren P. A. M. Boele van Hensbroek, dr. H. Kern en dr. A. Beets; en tot waar nemend penningmeester dr. J. W. Muller. Hierna trad de he9r J. H. Van den Bosch, uit Gouda, op met zijne bijdrage over „de hervorming van het onderwijs in de moeder taal," waarin hij betoogde dat aat onderwijs moet gebaseerd zijn op de overtuiging dat elk individu zijn eigen taal heeft en het moet beginnen met de levende taal. De voorzitter bedankte den spreker voor zijne belangrijke bijdrage, oie getuigde van zijne liefde voor onze taal, ons onderwijs, onze jongens, ons volk. Aan de gedachtenwisseling, die hierna volgde, namen deel de heeren dr. J. W. Muller, dr. Koster, dr. Bijvanck, Van Hasselt en dr. Meijer. Do heer Van den Bosch beantwoord e ben kortel\jk, waarna de vergadering werd gesloten. Bjj de heeren Gebroeders Snel, aan de Breestraat alhier, die zich steoJs zoo onder scheiden door de nette en smaakvollt. wijze van ét .'loeren hunner boek-, pracht en plaat werken, is sedert eenige dagen achter een der winkelramen tentoongesteld een sch lderij van C. W. Smith, voorst llende een zocgezicht met Vlaaroingsche visschersvaartuigen. Naar men ons mededeelt, zal er een lezing gehouden worden, uitgaande van do Christelijke Loo3vcreeniging „Da Costa", alhier, door dr. Ph. J. Hoedemaker, uit Amsteraam Benoemd is tot onderwijzeres aan de openbare lagere school No. 1 te Naaldwijk mej. C. D. De Haas, van Leiden. Bjj het onderzoek van de 6uppletoire aanvraag voor Binnenlandsche Zaken voor 1896 in de afdeelingen der Tweede Kamer keurden sommige leden de voorgestelde wijze, om in het gebrek aan ruimte in de bibliotheek der Rijks universiteit te Leiden te voorzien goed, maar meenden enkele andere leden, dat de betrekkelijk gunstige toestand der Rijks financiën tot eene uitgave heeft bewogen, die anders waarschijnlijk zou zijn achterwege gebleven. Men schrijft ons uit Noordwjjkerhout: De gemeente Leiden heeft langs de Leidsche Vaart een 6trook grond in eigencom en ver huurt gedeelten daarvan aan inwoners van gemeenten, langs die vaart gelegen, als los plaatsen. Zoo ook aan ingezetenen alhier. Waar die strook niet is verhuurd, is zij met hout beplant en brengt der gemeente Leiden dan jaarlijks ongeveer 1 cent per centiare op. De gemeentenaren alhier betalen een huurprijs, die varieert tusschen ll/i en Zl/2 et, we hoorden zelfs spreken van 5 cents per centiare. Nu hebben huurders er niets op t<-gen, dat er eenige uniformiteit wordt ge bracht in de huurprijzen, maar billijkheids halve had men mogen verwachten, dat dan de gemiddelde huurprijs als basis zou zijn aangenomen. Wat is echter het geval? Voor eenige dagen ontvingen huurders opzegging van huur op de bestaande voorwaarden met bericht evenwel, dat zjj de gronden konden houden, maar tegen een huurprijs van 12y2 ct. per centiare, dat is (men rekent hier per ro tegen f 1.80 ongeveer per roe, zeer zeker een ongehoorde prijs, als men in aanmerking neemt, wat deze gronden waard zijn en voor het beste bloembollenland nog geen gulden per roe wordt betaald. Verreweg het meeren- deel blfift nog beneden 60 cents. Eenige huurders hebben zich dan ook tot B. en Ws. van Leiden gewend, om er op te wijzen dat van sommigen hunner een zevenvoudige ver hooging van huur wordt geéischt en dat gronden in deze omgeving toch waarlijk niet gelijk zijn to stellen met lesplaatsen om of bij Leiden. Zy verzoeken daarom de huur lager, hoogstens op 5 cents per centiare, te stellen. Vele tegenwoordige huurders zullen anders niet weer kunnen inhuren. Ons wordt uit Hillegom (echter niet door onzen gewonen correspondent) het vol genoe g.-s.hreven: Deze week bad do derde uitvoering plaats der Hillegomsche Harmonie Kapel in de groote zaal van het notel „Koning". Deze vereeniging van dilettanten bestaat juist twee jaar en deze uitvorring heefr laten zion, of liever laten hooren, hoever men het ia korten tijd met wilskracht en daarmede gepaard gaanden ijver, brengen kan. Wy bewonderen den directeur, den heer J. D. Schouten, uit Haar lem, dia in zulk een korten tijd deze vereeniging tot een muziek corps heeft gemaakt. Alle uitgevoerde stukken liepen goed van stapel, 't een natuurlyk beter dan 't ander; zoo werden bijv. de verschillende marschen zeer goed gespeeld; men kon merken, dat die „er in zaten"; zoo ook de Gavotte „Circus Renz" en de „Convelaria Mazurka", welke laatste door den heer Schouten zelf ie gecom poneerd. De solo's voldeden ook zeir goed, vooral de solo voor piston, door een jeugdig liJ voorgedragen. De begeleiding van den tenorhoorn solo ging, naar het ons toescheen, wel eenigszins coven de krachten der ver eeniging. En last not least, „de muzikale Koekoek", humoristische Duitsche polka. Deze werd gebisseerd, w«.l eeu bewijs dat ze in den smaak eer toehoorders viel. Tot slot van ons verslag zouden wjj voor een volgende uitvoering eenige wenken in overweging willen geven. Daar dit orkest geen strijkinstrumenten gebruikt, was het geluid van het groot aantal Koperinstrumenten voor deze zaal soms wel wat te sterk. De volle kracht eener harmonie-kapel komt beter in de open lucht tot haar recht. Daarom zou het, ook ter afwisseling, aanbevolen zijn om voor een volgende uitvoering, eënige nummers voor een kwartet of trio te vormen of een werkelyktn s.olo voor een of ander instrument zonger de begeleiding van 't geheele ork- st. Na afloop hield de heer V., hoofd oer open bare scnool, een barteJyko toespraak tot de leaen en hun directeur, en een zeer geanimeerd bal besloot dit gezellig muziekfeest. De gemeente Noordwyk heeft een alge meen geacht ingezetene verluren. In den ouderdom van ruim 70 jaren is er overleden de heer G. Van Eeden Sr., in leven lid van het Parocniaal kt-rkbestuur, wethouder der ge meente, ambtenaar van den Burgerlijken Stand en commissaris der Spaarbank. Aan het postkantoor te Wassenaar werd gedurende de maand Octooer ingelegd ƒ2022.44 en terugbetaald f 1145 50. Het laatste door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 540. Aan het Rykstelephoonkantoor aldaar werden gedurende die maand behandeld 128 telegrammen en wel 60 verzonden en 68 ontvangen. Voor het beroep naar de Geref. Ke k te Amersfoort is bedankt door ds. J. H. Don ner Jr., te Nieuwdorp. Tot de herhalingsschool, die 2 November te Bodegraven is begonnen, zijn 9 leerlin gon toegelaten. Aldaar werd gedurende de maand October aan het postkantoor op de spaarbank inge legd f 2164.50, terugbetaald f 1339.15, te;- wjjl het laatst uitgegeven boekje het No. 458 draagt. Door de stemgerechtigden der Ned. Herv. Gemeente te Kaag zijn tot notabelen herkozen de heeren P. Van Nieuwkoop Dz. en A. Koe- lewijn. Tot president-k rkvoogd is herkozen de heer J. Ribot. Het contingent der rij- en trekpaarden en van het aantal dezer laatsten, tevens ge schikt voor battery paarden, in geval van oor log of oorlogsgevaar door elke gemeente to leveren, is voor de gemeente Leiderdorp be paald op vieren wel van iedere soort op twee. De loting zal plaats hebben op Donderdag 19 November a. s., des voormiddags te halfelf, in het Raaohuis aldaar. Voor Lisse is die loting bepaald op Donder dag 12 November a. s., des voormiddags te elf uren, ten Raadhuize. De verkiezing van een lid van den Raad der gememte Leij^rdorp, ter vervulling van de vacature, ontsta n door het overlydon van den heer W. Bos, is bopaald op 26 November a. s. en do lie.st nmnng zoo noodig op 10 December d. a. v. Gedurtnio de maand October zyn er aan het Ryks telepnoonkantoor te Ter-Aar behandeld 64 telegrammen, nl. ontvangen 44 en verzonden 20. Het contingent van het getal door de ge meente Ter-Aar te leveren paarden in geval van oorlog is vastgesteld op 8. De manneiyke ingezetenen der gemeente Ter- Aar, die verlangen als vrywilligers by de militie te worden toegelaten en aan de daar voor gestelde eischen voldoen, kunnen zich vóór den lsten December a. s. ter gemeente secretarie aanmelden. De afgifte van ae benoodigde getuigschriften zal plaats hebben Vrydag 27 November a. s., des voormiddags te 11 uren. Da heer K. E. V*n Wynen, te Leerdam, heeft zyne renoeming tot opzichter dergemeeote Katwyk aangenomen. De Christelyke Volksbliotheek te Wou- brugge, aldaar onlangs opgericht, wordt reeds 12 dezer, 's avonds te 7 uren, geopend. Ze bevat verscheidenheid van stichtelyke, kinder en zendings lectuur, geschiedenis, enz. De kosten van lezen zyn laag gesteld. Ten gevolge van periodieke aftreding der heeren F. E. Meerburg, L. Parlevliet en K. H iasnoot, als leden der Kamer van Koophandel en Fabrieken te Katwyk, zal op 27 November a. 8. de gewone verkiezing plaats hebben. Dezer dagen is in Den Haag gehouden de constitueerende vergadering eener Neder- l mdscho Vereeniging voor evenredige vertegen woordiging, uitgegaan van het initiatief van mr. J A. Van Giise en C. E Van Koetsveld. De Vereeniging, toegankeiyk voor meerder jarige Nederlanders en vereenigingen van ver schillende staatkundige richting, heeft ten doel het beginsel der evenredige vertegenwoordi ging, en in het byzonder een voor Nederland metst geschikten vorm van evenre ige ver tegtnwoordiging ingang te doen vinden by het NeJerlandscbe volk en de wetgevende macht In het voorloopig comité zyn reeds ca ver schillende staatkundige richtingen vertegen woordigd. Vad „Teyler's Godgeleerd Genootschap" te Haarlem heeft besloten opnieuw de prysvraag uit te schryven: „Wat blyft er by den tegen- woordigen stand der Nieuw-Testamentische critick historisch zeker aangaande den persoon en het leven van Jezus?" en wenscht, dat by de beantwoording der vraag byzonder de aandacht gevestigd worde op bet werk van dr. W. Branit: „Die Evangelische Geschichte und der Ursprung des Christenthums u. s. w." Vóór 1 Januari 1898 worden de antwoorden daarop ingewacht, evenals op de reeds ten vorigen jar a aangeboden prysstof: „Eene ge schiedenis van de godsdienstige, godgeleerde en kerkelyke stroomingen in het Protestan tisme in Nederland gedurende de laatste veertig jaren." De heer N. A. Bouwman, kapelmeester van de stafmuziek van het 3deregt. inf. to Bergen- op Zoom, heeft een opdracht ontvangen om het verplicht stuk te componeeren voor de hoogste afdeeling van den internationalen wed- stryd van harmonie- en fanfaremuziekcorpsen, die in 1897 te Dordrecht zal gehouden worden, tydans de nationale tentoonstelling van nijver heid en kunst. De trein, waarmee de Koninginnen Woens dagmiddag te twee uren te Genève aankwamen, werd door vele belangstellenden opgewacht. Hare Maj esteiten werden begroet door de dames van de Hollandsche kolonie. Een klein meisje bood ruikers aan. Koningin Wilbelmina noo- digde de names uit in haar coupé te komen, en bedankte haar daar voor de hartelyke ontvangst. De trein werd van Genève uit aoor de directie van de maatscbap-py en door een hooggeplaatst Fransch politieambtenaar vergezeld. In eene vergadering der liberale kiesver- eeüiging „Lenting", te Winterswyk, bleek, dat m6n zich in het algemeen kan vereenigen met het program van urgentie der „Liberale Unie", maar de invoering van leerplicht en van per- sooniyken dienstplicht op den voorgrond wenschte te zien gesteld. Overigens, de conciliante bedoeling van hei bestuur der „Liberale Unie" waardeerend, sprak met den wensch uit, dat dit bestuur nu ook niet onderschryving van 1 van het algemeen programma betreffende de invoering van verder uitgebreid kiesrecht als volstrekte eisch voor net lidmaatschap der Unie handhaven zou. Als afgevaardigde naar de algemeene ver gadering werd gekozen de heer A. Willink. Volgens te Amsterdam van de reedery ontvangen bericht vertrok het Nederl. schip „Ardjoeno," kapt. Bakker, heden van Semarang naar Delagoabaai. Het stoomschip „Herzog", van Oost- Afrika naar Vlissingen en Hamburg, arriveerde 5 Nov. te Lissabon; de „Werkenoam", van Rot terdam naar Nieuw York, vertrok 7 Nov. van Boulogne sur Mer; de „Java", van Amsterdam naar Batavia, passeerde 6 Nov. Ouessant; de „Conrad", van Amsterdam naar B.>Uvia, pas seerde 6 Nov. Kaap Roca. i) „Wat zal ik nu toch voor myn achatje eens van de zeereis meebrengen?" Hy, die deze woorden sprak, was een ma troos, een krachtig gebouwd man met een door de zon verbrand gelaat en van middel baren leeftyd. In zyn armen hield hy een klein zesjarig meisje, dat, met het blonde hoofdje tegen zyn breede borst aangeleund, Weende alsof haar hartje dreigde te breken. „Och, ga toch niet heen!" vleide het kind. „Ik houd zooveel van u, veel meer dan van al die mooie dingen hier in huis. Ik wil er niet meer hebben, als ge maar nier blyft." Deze woorden waren zeker oprecht gemeend, want de verzameling van buitenlandsche voor werpen en rariteiten in Reuter Doyle's huisje vormde voor de kleiue Annette het begrip van den rykdora der geheele wereld. „Ik moet wel gaan, Annette," zeide hy, terwyl hy haar gouden lokken streelde, „maar wat zal ik je van de overzjjde van den Oceaan meebrengen?" „Bloemen," antwoordde het kind, „een paar van die mooie roode bloemen, die wy hier niet hebben en die d&ar groeien, waar de apen en papegaaien zyn. Yoor my alleen?" „Ja, lieve meid, alle bloemen, die ik je meebreng, zyn voor jou, voor jou alleen." Een uur later had Reuter Doyle, de moe dige en onverschrokken matroos, van zyn moeder afscheid genomen, zyn vrienden en buren de hand gedrukt en het kleine dorp Morton verlaten, om zich per spoortrein naar Nieuw York te begeven en van daar 2ieh in te schepen aan boord van het schip, dat naar Zuid-Amerika koers zette. Achttien jaar zyn sinds voorby gegaan. Onder den eenen arm een pak dragend en op den anderen arm een bleek, ziekeiyk kind, beklom een jonge vrouw met moeite de trap pen van een groot huis te Nieuw-York, dat door verschillende gezinnen werd bewoond. Moeder en kind waren beiden opvallend schoon, hoewel honger en gebrek haar wangen had den doen verbleeken en diepe, blauwe krin gen om haar oogen geteekend. Al booger en hooger klom de vrouw de trap op, tot aan den zolder, waar zy haar bescheiden kamertje had. Met een gedwongen lachje om de lip pen trad zjj met lichteren stap het enge ver trekje binnen. Het zag er armoedig uit, maar alles was er zindefyk en ordelyk. In het bod lag een man, wiens bleek gelaat en verbon den arm zeide, dat hy het slachtoffer van een ongeluk was geworden. „Ik heb weer nieuw werk, David," zeide de jonge, brave vrouw, „en mynheer Watson heeft my het andere al betaald. Ik zal Naome en het pak hier laten en dan gauw wat voor het middageten halen. Hoe gaat het met de pyn?" „De py'n is wel uit te houden, Annette," antwoordde hy, zijn vrouw liefderyk aan ziende, „maar te zien, dat gy u voor my opoffert, doet my byna sterven „Stil, sul! Wie werkte dan voor my vooroat dat ongeluk u daartoe onbekwaam maakte? Wanneer men elkander oprecht liefheeft, komt hot er niet op aan, wie den kost verdient." David zweeg. Wat had hy ook te zeggen? Hy kon slechts herhalen, wat hy gedurende de vier maanden, dat hy daar ziek en hulpeloos nederlag, reeds zoo dik wy Is had gezegd 1 Toen by by den brand van zyn kleinen winkel- 't een en ander trachtte te redden, was een zware balk op hem terecht gekomen en had zyn beide beenen en armen zwaar gekneusd. Zyn winkel en zyn goederen werden een prooi der vlammen en hy werd bewusteloos weggedragen. Vóór vier jaren had hy de vroolyke Annette getrouwd; zy was werk zaam in een mode-magazyn en was de wereld te ryk af, toen David Blanie haar tot zyn vrouw begeerde. Hy was echter maar een kleine manufacturier en hun huishouden begon in het kleine kamertje achter den winkel; maar door hun wederzydsche liefde en met hun kleine dochter, die voor hen beiden natuurlyk een toonbeeld aller kinderen was, waren zy gelukkiger dan vele wel gezeten lieden. Toen de vlammen den geheelen voorraad van hun goederen, waarvan slechts een ge deelte Blanie's eigendom was, verteerd hadden, waren zy zonder dak en beschikten slechts over eenige dollars, daar David daags te voren rekeningen had betaald, en zyn inboedel niet verzekerd was. Maar dit was nog het minste in vergelyking met het vreeselyke ongeluk, dat David had getroffen. Annette wilde hem niet in hot gasthuis laten brengen, zy huurde een zolderkamertje, dat niet ver van het mode ma* >z i was gelegen, waarvoor zy vroeger had gewerkt, in de hoop daar weer iets voor het huishouden te kunnen ver dienen. Zy had zich bedrogen. Haar plaats was bezet en voor een allerkarigst loon ver richtte zy naaiwerk. Moedig sloeg zy er zich echter doorheen, altyd hopende, dat de lente aan haar echtgenoot nieuwe krachten zou geven. Blame had, toen hy de kleine, goede modemaakster tot vrouw nam, zeker in de verste verte niet kunnen denken, welk een energie en volharding in dat zwakke lichaam huisden. Beiden wisten, dat de duffe, heete lucht, die in de kleine kamer heerschte, zeer nadeelig was voor den zieke zoowel als voor het kind, dat zichtbaar kwynde. Annette was reeds sinds jaren in Nieuw-York Na den dood van haar moeder had een daar wonende tante haar tot zich genomen en haar in het naaien en modemaken bekwaamd. Toen dan ook de tante stierf, was zy in staat zelve iD haar onderhoud te voorzien. "Wat ware liefde kan ingeven en wat een kloek en trouw vrouwenhart kan tot stand brengen, trachtte Annette yveng te vervullen; maar toen zy de nauwe trap afging, om eenige kleinigheden te koopen, die Davids eetlust misschien zouden opwekken, maakte zich bet verlammende en ontmoedigende gevoel van haar meester, dat haar krachten niet toe reikend zouden zyn, om in het onderhoud van haar man en kind te voorzien. Beneden aan de trap stond een heer met een kaart in de hand. Toen Annette hem voorbyging, nam hy groetend zyn hoed af en vroeg beleefd„Kunt u my misschien zeggen, of mistress David Blanie hi°r woont?" „Ik ben mistress David Blanie," zeide Annette sidderend, in de bange verwachting, dat haar een nieuwe slag boven het hoofd hmg. „Gy zyt op het punt om uit te gaan, goiyk ik zie," zei de vreemde heer, „maar mis schien hebt ge nog wel eenige oogenblikken tyd voor my. Ik heb u eenige vragen to doen en misschien wel een aangename mede- deeling te brengen. Myn bureau is niet ver hier vandaan; wilt gy de goedheid hebben met my mee te gaan? Ik zal u niet lang ophouden." „Myn man ia zeer ziek," antwoordde Annette, „en ik heb een klein kind. Ik kan belden nauwelyka een oogenblik alleen laten." De vreemdeliug haalde een notitieboekje uit den zak, en nadat hy daarin even ge bladerd en gezocht had, wendde hy zich tot mrs. Blanie met de vraag: „Mag ik u ver zoeken my uw meisjesnaam op te geven, mrs. Blanie?" „Annette David." „Uw geboorteplaats?" „Merton, in Connecticut." „Kendet gy daar een zekeren Reuter Doyle?" Annette zag verwonderd op, zy riep haar geheugen te hulp en eindeiyk vroeg zy: „Was hy niet een zeeman?" ,Ja." „Wel, nu herinner ik my hem. Hy leefde met zyn moeder in een huisje dicht by het myne. Hy bezat schelpen en een menigte zeldzame voorwerpen, waarmede ik placht te

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1