N°. 11255. Maandag 3 IVoveinber. A0.1896 i§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Leiden, 31 October. feuilleton. DE ERFEftlSS. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DEZER COURANT; Voor Leiden per 3 maanden. 1.10. Franco por posti 1.40. Afzonderlek© Nommers 0.05. PRIJS DER AD VERTEN TIEN Van 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.11'2. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het mcasseeren buiton de stad wordt f 0.05 berekend. Het is het Bestuur van het Departement Leiden der Nederlandsche Maatschappij ter bevordering van Nijverheid wederom mogen gelukken voor de eerste lezing in het winter seizoen als spreker te doen optreden den heer L Bleekrode, van 's Gravenhage, wiens interes santo en leerrijke voordrachten reeds meer malen den leden van het Departement een aangename n avond deden genieten. Nu zal genoemde heer andermaal een zeer interessant onderwerp (zie advertentie hierachter) behan delen, waarby men zeker op een groote op komst der leden zal kunnen rekenen. Aan de leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden is ver zonden een exemplaar van de Wet der Maat schappij, zooals die is geworden na de wijzi gingen, daarin in Juni van dit jaar gebracht. Daarbij is gevoegd een circulaire van het Bestuur, waarin de aaüdacht der leden ge vestigd wordt op hunne bevoegdheid, om „buiten Leiden in hunne woonplaatsen op eigen kosten vergaderingen te houden." 't Bestuur meent, dat de vorming van afdee- lingen in steden, waar een voldoend aantal leden woonachtig is, om geregeld vergaderingen te kunnen houden, in het belang der maat schappij zou zijn. Verder is aan de leden het Verslag der handelingen in 95/96 verzonden èn de bundel met de Levensberichten der gestorven leden. De bundel opent met hot levensbericht van W. P. Sautijn Kluit door dr. W. N Du Rieu. Dan volgen: H. O. Feith door dr. P. J. Blok, I. Telting door mr. Pb. Van Blom, T. J. Halbertsma door dr. W. N. Du Rieu, A. M. Van Lommei door I. H. Hofman, W. Wintgens door mr. J. Heemskerk Az., J. C. NeurJen- burg door J. Craandijk, P. W. Alstorpbius Grevelink door W. Hoogvliet, P. J. Veth door mr. P. A. Van der Lith en W. H. D. Suringar door dr. L. J. Suringar. Ter verduidelijking van hetgeen door den heer J. H. Slicher, burgemeester van Zoeter- woude, in de aldaar gehouden raadszitting werd aangevoerd tegen het verleenen van een subsidie aan de bijzondere school aan den Hoogen Rijndijk, diene nog, dat hij zich beriep op alinea 3 van art. 3 der wet van den 17den Augustus 1878, S. 127 tot regeling van het Lager Onderwijs, laatstelijk gewijzigd bij de wet van 8 Dec. 1889, S. 175. Deze alinea luidt woordelijk: „Aan bijzondere scholen, noch aan bijzon dere inrichtingen tot opleiding van onderwijzers mogen vanwege de gemeente geldelijke bijdra gen of eenige andere ondersteuning middellijk of onmiddellijk worden toegekend, dan in de gevallen en onder de voorwaarden in deze wet genoemd". De woorden „dan in de gevallen en onder de voorwaarden in deze wet genoemd" hebben betrekking op art. 7 der Overgangsbepalingen dtr wet van 1889 en op het uitloven van openbare belooningen en eereblijken. Bedoeld art. 7 luidt aldus: „Subsidiën, thans genoten krachtons art. 3, 3:e lid der wet van 17 Aug. 1878, kunnen nog na het ty« stip, waarop deze wet in wer king treedt, doch tot geen hooger 'oedrag, noch op andere voorwaarden worden uitge- keirJ. „Andere subsidiën, welke onder do werking der wet van 17 Aug. 1878, door gemeenten zijn verleend, doch na het tijdstip, waarop deze wet in werking treedt niet meer Ver leend kunnen worden, kunnen nog gedurende 5 jaren na dat tijdstip, doch tot geen hooger bedrag nog op andere voorwaarden worden uitgekeerd". Men meldt ons uit Roelof-Aröndsveen Voor de afdeeling „Tooneel" van ae St.-Pan- cratius-Vereeniging zal eerlang in studie ge nomen worden de „Lucifer" van onzer dichtïen vorst. Hoe zwaar de onderneming ook zjj, toch bestaat er gegronde hoop op succes. Woordverklaring, tekstuitleg, regie, het instu- deeren der reien, en Ouk het spel, dat alles is in vertrouwde handen. Het doel der opvoe ring: dankbaarhoidsuiting aan de weldoeners der Vereeniging, verheffing van het ontwik kelingspeil en veredeling van den smaak der bevolking, moge daarmede zoo niet ineens ge heel bereikt, dan toch eenige stappen genaderd worden. Voor de afdoeling Bodegraven van „Patrimonium" zal Donderdagavond a. s. in eene openoare vergadering optreden ds. Van Gheel Gildemeester, van 's-Gravenhage. Deze vergadering zal gehouden wornn in de Ger. kerk. Onderwerp: „Wat is het gelukkigato huisgezin?" Donderdagavond jl. hield de Nieuwkoop- sche IJsclub hard gewone jaarlijksche leden vergadering. Uit de r^keni.ig en verantwoor ding van den p:nniugmeester bleek, dat het afgeloopen veieeni^ingsj iar een batig saldo heelt opgeleverd van f 91.84. Besloten werd dit geld te besteden voor den aanleg en het onderhoud van banen under de gemeente Nieuwkoop, mits hot a. s. winterseizoen den schaatsenrij Jers gunstiger zo natuurlijk dan het vorige. Den 12den November a. s. zal te Nieuw koop eene vergadering worden gehouden van de ingelanden van den polder Nieuwkoop en Noorden. Do sluis aan Shkktndain, die het poldtrwater van den Amstelooezem scheidt, is in slechten toestand. Nu is door vele in gelanden een adres ingezonden met het ver zoek bedoelde sluis te amoveeren, doch tevens circuleert er een tegen-adres van belangheb benden b\j de vaart oor aio sluis. Mit belang stelling wordt de uitslag der te houden stem ming over dit punt te gemoet gezien. Men schrijft ons uit Koude'itrk: De heer H. D-kkidg, uit Rotterdam, trad by de eerste Nut;l zing ia dit seizoen van het departement Kouaekerk-Hazerswoude Woensdagavond als spreker op. Zooals te verwachten was, wist de heer Dekking zyn toehoorders, die in grooten getale WoTcn opgekomen, den geheel-.n avond aan zich te boeien. Vooral in „De Bloemenmaker", een lied uit de veerti.nde eeuw, en „Een snibbe getemd van Shakespeare, toonde kjj zjjD gevierd .n naam als declamator nog steeds eer aan te doen. Ook de ove.'igo nummers vielen zeer in den smaak, zoodat aa i het einde der voor drachten de heer Korteweg, voorzitter van het departement, zeker de tolk was van alle aanwezigen, toen hy den heer Dekking dank bracht voor den genotvollen avond en hem een tot weerziens toeriep. Mejuffrouw A. Den Blaauwen, te Katwfjk aan Zee, jl. Woensdag benoemd tot onder wijzeres aldaar, werd dienzelfden dag als zoodanig ook gekozen door den Raad der ge meente Capelle aan den IJsel. Tot onderwijzeres aan de R.-K. school te Lisse is benoemd mej. Sinnigen, te Over- schie, en aan de openbare lagere school te Den Helder mej. A. W. Lassche, te Voor schoten. Benoemd is r.ot onderwijzer aan de Chr. school te Katwijk aan den Rijn de heer J. J. v. d. Leeuw, sedert eenigen tijd reeds tijde lijk aan die school werkzaam. De postbode L. S. Van Rys, in de ge meente Ter Aar, is benoemd tot brievengaarder te Haz rswoude, met ingang van 16 Novem ber a. s. Het contingent der door de gemeente Lisse te leveren paarden ten behoeve van den krijgsii-nst bedraagt 1 rypaard en 4 trek paarden. H. M. de Koningin heeft gistermiddag een gedenksteen geplaatst in het op het terrein achter het Koninklijk paleis in de Koniogspoort te 's-Gravenhage in aanbouw zijnd huisarchief van H. M. Deze handeling had plaats in tegenwoordig heid van H. M. de Koningin Regentes en ten overstaan van jhr. Heuft van Velzen, inten dant der Koninklijke paleizen, belast met den bouw vaa het archief. H.H. M.M. begaven zich naar het werk, vergezeld van freule Van de Poll en baronjsss Reng.rs, miss Wi t r, kamerheer jhr. De R.tnilz, dtn oirecteur van het huisarchief cn dp .bibliotheek, baron Snouckaeit van Schauburg, den gep. luit. kol. De Bas, werkzaam bfj oat archief, en van den miht.iiren oienst den kapt. ter zee Z-gers Veeck> ns, aojudant, en luit. graaf Dumonceau, ordounance-olficier. De plaat van hardsteen werd gesteld in het vooruitspringend gedbdte van den achter gevel vaa het hoofdgebouw en draagt het volgende opschrift: „H. M. Koningin Wilhel- miua plaatste dezen steen in tegenwoordig heid van H. M. Koningin Emma, Regentes van het koninkrijk, by den bouw van het koninklyk huisarchief." Van een en ander werd opgemaakt een kleine oorkonde, bewaard in den muur achter den steen, waarin vermeld staat de tegen- wooraightid van H.H. M.M. H. M. heeft aan den opzichter van bet werk by deze gelegenheid een gift in geld voor het werkvolk ter hand gesteld. De Koninginnen reizen Dinsdag namiddag te 4 u. 30 m. per Staatsspoor via Bazel naar het zuiden van Frankryk af. Btnoemd is tot directeur van de stoom tram Oldambt Pekela de heer H. Kappers, te Dedemsvaart. De Rotterdamsche Gemeenteraad heeft gisteren de gemeentebegrooting vastgesteld, in ontvangsten en uitgaven op f 6,993,988.26'/2- Het besluit der Provinciale Staten van Groningen tot toelating van mr. H. C. A. Thieme A.Cz. als lid van Gedeputeerde Staten, is door H. M. de Koningin-Regentes vernietigd. (Pr. Gr. Crt.) Het aanstaand verblijf van Dr. Van Tien hoven in het buitenland staat in getn verband met de buitenlandsche reis van Hare Majes teiten. Dr. Van Tienhoven heeft voor par ticuliere aangelegenbeden verlof gevraagd en is geheel vrij zich op te houden waar hij verlangt. Naar wy uit goede bron vernemen, i3 de kapitein W. A. T. De Meester, van het regiment grenadiers en jagers, thans definitief bestemd om op te treden als majoor-comman dant van de landmacht in West-Indië. (D.) De by het 1ste reg. inf. benoemde majoor A. F. A. Huberts is thans definitief iogedeeld by het 2de bat. van dat corps, in garnizoen te Assen. Heden heeft de garnizoensverwisseling plaats van het eskadron van het 3de regiment huzaren te 's-Gravenhago met het 2de eskadron te Amsterdam. Het bestuur van de Vereeniging tot verbetering van Armenzorg te Rotterdam zond ons No. 52 harer Modedeelingen. Zeker zal de Vereeniging bereiJ zijn, mede aan belangstellenden exemplaren te doen ge worden. Er komen o. a. stukken in voor over „vrijwillig armbezoek", „bedelaars en lanoloopers", enz Uit de „Staatscourant". Kon. besluiten Pensioen verleend aan: B. Jager, gewezen kok in de strafgevangenis te Groningen, f 125; G. Mooi, wed. J. 11. Pieters, gewezen bewaarster in het liuis van bewaring te Groningen, 1 iO 'sjaars. Benoemd tot griflier bi| het kantongerecht te Geldermalsen. mr. W. Lulofs, thans rechter inde arrondissements rochtbank te Amsterdam. Met ingang van 1 Nov. a. s. aan J. Verhagen, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burge meester van Werkendam. Goedgekeurd, dat aan mr. J. A. F.baron De Vos van Steen wijk van Essen, burgemeesterdergeineente Zwollerkerspel, op zijn verzoek, eervol ontslag is verleend als secretaris dier gemeente. De minister van binnenlandscbo zaken heeft voor het. jaar 1897 benoemd tot assistent aan de Rijkslandbouwschool te Wagcningen, J. P. Sticker Jr., aldaar. Gemengd Nieuws. Terwijl vroeger de straatver lichting te Roelof Arends veen vaak veel te wenschen liet, hetzy door den ouderlingen afstand der lantaarns, of doordat do vlam te kleia was, of wegens de qualiteit der olie, thans verheugt deze plaats zich in eene uit muntende verlichting, zooJat men 's avonds zonder huivering lmgs den weg kan gaan. De afstand der lantaarns is beter geregeld door er een zevental in te lasschen, en by de verplaatsing rekening te houden met de bruggen en de krommingen in dtn weg. De opsteker schynt ook een slaagje meer aan do draaiertjes te geven, want de lichtbron is nu veel sterker, en hierdoor behoeft dan ook niet aan de qualiteit der brandstof te worden gttwyfeld. Te Zaandam zullen met 1 Jan. a. -. muntgasmeters vtrkryg aar gts&Lulj wur.u Deze zullen alleen aangebracht mogen worden in woningen, waarvan do wekelyksche huur prys een bedrag van 2.50 niet te boven gaat. De aansluiting geschiedt kosteloos, ter wijl aan de deelnemers kosteloos wordt ver strekt: een harp met volledige gloeilicht- branders, een wandarra met globebrander en 2 gaskomforen met slang. Voor licht- en koukgas is de prys bepaald op 7 cents per MJ. Als eisch i3 gesteld dat minstens 300 M3. per jaar verbruikt moet worden. Voor eiken M3., die by bet einde van het jaar aan ae 300 MJ. ontbreekt, moet 1 cent worden betaald. Te Veenendaal is in vier wo- ningen ingebroken on werden eertig gel 1 en zilveren voorwerp n ontvreemd. De po itio heeft tot hiertoe geen andere aanwijzing dan dat het ft it vermoedel^k is g; pleeg i door iemand van middelmatige lengte, gekleoj in grijsachtig kostuum, schoenen en een pet met rechte klep. Donderdagavond 5 Nov. zal „het Volkshuis" te Schiedam worden geopend. De heer J. A. Touis, directeur v0n „Ons buis'/ te Amsterdam, heeft zich bereidwillig met die opening belast, terwyl eenige dames en heeren hunne medewerking hebben lo gezegd om die avond eenigszins feestelijk te doen zyn. De in ons laatste bericht mede gedeelde hooge noteenngen voor prima Gou 1- s he kaas bleven ook de vorige wetk =tand- houden; nu de aanvoeren mtrkeljk afnemen en de productie ten gevolge van de ongun stige weersgesteldheid bij den dag vermindert, tracht.-n de meeste kaashandelaars nog nk-le partijen machtig te wordcD, zelfs tegen prijzen, dia, indien de voorraad grooter was, waar schijnlijk niet zouden worden bestoed. Onder deze omstanoigheden loopen de prijzen van lste en 2 Je soort kaas niet meer dan gewoon lijk uiteen. Voor afwijkende soorten is buiten dien de vraag niet zoo groot, en daar do pakhuizen van oit artikel goed voorzien raken, ligt het voor de hand, dat, terwijl op het oogenblik voor extra lyne waar extra geld wordt besteed, de r.oteeringen van 2de soort kaas eer een dalmg dan een rijzing te zien geven. M-.t Edammer ging het do voiige week vry vlug, voornamelijk in de fyne soorten, waarvan de notet-ringen weer 0.50 f 1 50 per 50 kilo omhoog gingen. Met Leidscho kaas bleef het by het oude: stugge handel en lage pryzen. In de Alblasserwaard werd de vorige we.k vaD f 20 f 25 besteed; in de Lopiker- en Krimpenerwaard liepen de pryzen van lste soort Goudsche van 24.50 f 27.50, zwaar dere 28 f 30, 2de soort ƒ21 f 23, Derby lste soort f 24.50 f 26.50, 2de soort 21 23.50, Edammer lste soort 23 30, 2de soort f 23 f 24.50. Gistermiddag werd door een sneltrein uit Venloo by een wacatpost te Halte-Helenaveen het achtjarig dochtertje van J. Evere overreden, waardoor bet kind z. o- danig aan het hoofd verwon 1 werd, u. t de dood onmiddeliyk volgde. 3) Maar Juliette zweeg en schudde heftig met haar krullenkopje. NeeD, zy had nog liever niets, dan kon zy het premielot althans be houden 1 Nu behield men nog de kans om de hon derd duizend franken te winnen en zy wilde honderd duizend franken of niets hebben. Waarop Emile hernam; „Als wy echter de tien duizend franken hadden gewonnen, dan haddtn wy meer premieloten kunnen koopen en daardoor meer kansen gehad om de honderd duizend franken te winnen." Juliette dacht er echter anders over. Het was die obligatie van tante Lécuyer, die moest uitloten en geen andere. Zy vertrouwde alleen op het geórfde lot. Toen spraken zy af in het vervolg wyzer te zullen zyn doordat Juliette afzag van het koopen van een nieuwen hoed, kwam hun begrooting nog uit, vonden zy hun op geruimdheid weer en begonnen zy weer even vurig Is vroeger te hopen. Middeleiwy! was het een der grootste ge- n >egens van Juliette, om voor de winkelramen naar de voorwerpen te kyken, die zy zou koopen zoodra ze maar ryk was. Zy troonde Emlle mede, om voor de uitstallingen der goudsmidswinkels een horloge voor hem, een armband voor haar uit te kiezen. Zy woes hem achter do ramen der confectiewinkels de stoffen aan, die met hun prachtigs kleuren haar een vorsteiyk gewaad zouden kunnen geven, en dan in de comeotibles winkels die heerlijke, dikke asperges en die heerlyke, mooie vruchten wat zouden ze hun smaken 1 Passeerden zy de groote restaurants, waar de helder-wit gedekte tafels, met fonkelend kristal en prachtig zilverwerk beladen, hun zoo aanlokkelyk toeschenen, dan zeide Juliette: „Wy zullen hier eens gaan eten als wy het geld gewonnen hebben." Langs de schouwburgen gaande, lette zy er voortaan op wolk stuk gegeven werd. „O, wat zou ik dat stuk gaarne willen zien l" Emile was verrukt over de nieuwe rywielen, dat zoozeer gewenschte voorwerp, waarover hy alleen had dnrven droomen wat was het nu een ontbering, dat hy het niet koopen kon, hoe ongelukkig tochl Weg waren al die heerlyke tochtjes, die hy zich voorgesteld had te zullen maken in de omstreken van Parys, het rinkelende belletje, het waar- scnuwend hoorngeschal, hy zelf in een stof wolk gehuld voortvliegend, vry als een vogel ia de luchtalles als een zeepbel uiteen gespat 1 Zy hadden ook wel zin om eens een bad plaats te bezoeken; de tochtjes daarheen waren door de spoorwegdirecties zoo aardig voorgesteld, en dan de zee, die onbekende, verre, blauwe zee Kwamen zy dan thuis, dan vonden zy hun huis zoo klein, het menu zoo erg eenvoudig; hem scheen zyn sigaret minder goed toö, haar scheen de zon minder de moeite waard te zyn om bewonderd te worden, terwyl de een die groote, zwarte, ruwe sigaren van de regie, die zoo duur zyn, voortrok en de andor de kunstzon in de opera liever zou zien. Hun bekrompen levonswyze, die zy zoo weinig voelden den vorigen dag, begon hun nu te vervelen. Gelukkig duurde het nog maar een maand vóór de tweede trekking plaats had. Maar nadat zy de maand met ongeduld hadden zien voorbygaan, kwam de trekking en evenmin als den eersten keer kwam hun nummer er uit. Nu was alle hoop by Emile vervlogen. Nu had men al heel weinig kans meerl Hun lot zou er toch nimmer uitkomen of veel to laat, wanneer zy te oud waren om er iets aan te hebben; en kwam het er uit, dan kregen zy misschien toch niet meer dan vyf honderd franken. Zy waren suf van al het peinzen. Hy voor zich besloot om er niet meer aan te denken en ook de ïyst der trekking niet meer na te zien. Juliette zag het donker in. Het speet haar vreeselyk, dat het zoo mis was geweest, maar toch gaf zy den moed nog niet op. Twee trekkingen beteekenden nog niets. Binnen het jaar zouden zy toch winnen 1 En terwyl Emile de schouders ophaalde en een deuntje floot, zeide zy: „Wat ben je toch dom. Waarom zouden wy niet even goed als een ander iets winnen? Wy hebben niet meer kans, maar toch evenveel. En iemand moeit toch winnen 1" En zy haalde hen aan, die al eens reeds gewonnen hadden, en wier namen in de couranten stonden. De eerste was een knecht geweest, die nu ineeDs heer was geworden; de tweede was een jong meisje, een telegraaf- beambte, die ook evenals zy maar ééa obligatie bad en twee jaar gewacht had. Het waren niet alleen de rijken, die wonnen; ook de armen kregen hun deel. Da fortuin is niet zoo blind als men wel denkt. Emile ging altyd aoor met fluiten als iemand, die zich door dergelyke praatjes niet van zyn stuk Iaat brengen. Toen haalde Juliette zelfs personen aan uit hun familie, die gewonnen hadden, onder anderen een neef, die een lot van vyf en twintig duizend franken getrokken had. Daar - Emile was nu toch wel overtuigd, dat men winnen kon? Emile, wien het begon te vervelen, gaf toe, dat men misschien wel twintig duizend fran ken kon krygen, maar honderd duizend franken dat was niet te bereiken, dan moest men een lieveling der fortuin zyn. Wat hem betrof, hy rekende er heelemaal niet meer op; hy wilde dan ook niet, dat men er over sprak, en zeide er zelf ook geen woord meer over. Die sty f koppigheid maakte Juliette die eigeniyk zelf ook wel begon te wan hopen zóó boos, dat zy, toen zy de sla binnenbracht, den sla-schotel brak. Emile daarop aan het pruttelen het was alles heel mooi, maar nog geen reden om h6t vaatwerk te gaan breken; en als zy rekendon op do volgende trekking, om een nieuwen schotel te koopen, dan zouden zy veel kans hebben om per slot, net als de wilden, uit hun handen te moeten eten. „Jy bent het, die ons ongeluk aaabrengt met je slechte voorspellingen," antwoordde Juliette, die in tranen uitbarstte, en Emile, die zich daarover boos maakte, liet haar kalm uithuilen. Toen zy dien avond naar bed gingen, was het onweder nog niet overgedreven en spraken zy geen woord tot elkander. Voortaan spraken zy geen van beider, meer over de trekkingen. De obligatie lag, geheel vergeten, onder een hoopje linnengoed en slechts van tyd tot tyd werd zy uit de kast gehaald en bekeken. Toch dachten zy er voortdurend aan, vooral Juliette. In haar verlangen, om wat te trekken, werd zy bygeloovig. Zonder dat Emile het wist ging zy naar een kaartlegster, die met een plechtige en barsche stem de toekomst voorspelde, en haar twintig franken liet betalen voor een onduidelyke voorspelling, waarby klaver-boer en koffiedik een groote rol speelden. Eindelyk kwam zy tot het idee, dat haar kansen veel grooter zouden worden, indien zy zelf naar de trekking ging kyken, al was het alleen maar, omdat zy dan kon zien, dat alles eeriyk toeging. Emile daarentegen had allen moed verloren en werd met den dag meer prikkelbaar. Da hoop, dat hy wel eens een groote som gelds zou kunnen trekken, maakte bem bitter tn deed hem zyn plichten verwaarloozen. Op zyn kantoor was het hem ellendig te moede en alle lust in zyn werk verdween. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 9