w. 11242.
Zaterdag 17 October.
A0.1896
feze gourant wordt dagelijks, met uitzondering
van (gon- en feestdagen, uitgegeven.
1°
LEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZEB COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden, i I i
ÏTanco per post I I
Afzonderlijke Nommers
1.10.
1.40.
0.05.
PEXJS DEB ADVEBTENTIËN:
Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17}. - Grootere
letters naar plaatsruimte. Voor het mcasseeren buiten de stad
wordt f 0 05 berekond.
Dit nomnier bestaat uit TWEE
Kladen.
Eerste Blad.
Olilcïëele HeunJaffering®!».
Directe Belastingen.
De Burgemeester van Leiden brengt ter algemeene
kennis, dat aan don Ontvanger der Directe Belastingen
le ter hand gesteld hot kohier der Bedrijfs-belas-
ting No. 3, van den dionat 1896/97, executoir
verklaard den 15den Ootober jl., en benncort voorts
da belanghebbenden aan hun verplichting om den
aanslag op den bp de Wet bepaalden voet te voldoen.
Leiden. De Burgemeester voornoemd.
16 Oot. 1896. F- WAS.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
Gezien hot adres van de Firma TIELEMAN DROS,
houdende verzoek om vergunning tot het plaatsen en
in werl.ing stellen van eea tweeden stoomketel van
48 paardokraoht in hun fabrieksgebouw aan de
Middelstogiacbt Nos. 99 109 en Uïteretegraoht
Nos. 114 130;
Gelet op de artt. 6 en 7 der wet van S Juni 1875
(8taatablad No. 95);
Geven bfl deze kennis aan het publiek, dat ge
noemd verzook met de bijlagen op de Secretarie
dezer gemeente ter visie gelegd isalsmede, dat op
Donderdag 29 Oct. a. s., 's voormiddags te elf uren
op het Raadhuis, gelegenheid zal worden gogeveD
om bezwaren tegen dat verzoek in te brengen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Leidon. F. WAS, Burgemeester.
16 Oct. 1896. M. C. DEKHUYZEN, Weth. l.-8eor.
Leiden, 16 October.
De drie .boden" van Rijnland (de heeren
Key, Van Erkel en Slootweg) hebben mr. C.
Cock, b(j zvjn 26-jarige ambtsvervulling als
hoogheemraad van Rjjnland een eigenaardig,
toepasselijk geschenk vereerd.
Den bekwamen photograaf, den heer Jonker,
alhier, was door hen opgedragen een lichtdruk
te vervaaroigtn van 't moment, dat, mr.
Cock aan Ryoland's huis uitstappend, zijne
nadere bevelen gaf aan zijn koetsier.
De heer Jonker heeft zich uitmuntend ge
kweten van die taak. Het bindwerk voor die
photo werd geleverd door den heer H. J. J.
Labree.
Do eenvoudige opdracht (op perkament)
luidt aldus:
Aan dm WelEdelQestrengen Heer
Mr. C. Cock,
Hoogheemraad van Rijnland.
14
1871—1896
w.g. De boden:
Key.
Van Erkel.
Slootweg.
De opdrachten van de op perkament ge
stelde schrifturen, bestemd voor den boog
heemraad mr." C. Cock, bfl diens 25 jarige
ambtsvervulling, werden vervaardigd door den
heraldicus, den heer C. "W. H. Verster.
Het album, bevattende een aantal pbo
tograpbieön, o. a. de stoomgemalen en andere
gebouwen van Rijnland voorstellende, en den
jubilaris aangeboden namens Djjkgraaf en
Hoogheemraden, was vervaardigd door den
heer J. A. Loebèr Jr. en is een mooi deftig
sober bruin lederen kunststuk.
Bij koninklijk besluit is aan dr. D. De
Loos, directeur der hoogere burgerschool voor
joDgens alhier, verlof verleend tot het aan
nomen van de versierselen der orde van het
Borstbeeld van den Bevrijder, derde klasse,
hem door den president der Vereenigde Staten
van Venezuela geschonken.
Bij de op 15 dezer gehouden aanbeste
ding van de levering van 250 hectoliters gort
©n 10000 kilegram rijsi, gedurende 1896—1897,
a n het R.-K. Parochiaal Armbestuur alhier,
waren ingekomen:
1 monster gort a f 6.85, la f 6.36, 1 a
ƒ6.25, la/"6.24, 1 af6.04, alle per 80 kilo's.
1 monster rijst a f 11.43, 1 a 11.34,
1 a 10.57, 1 a 10.55, 1 a 10.30, alles
per 100 kilo's.
Do levering is gegund op het monster gort
a f 6.04 en op het monster rijst a f 10.30.
Beide monsters waren ingezonden door den
heer J. A. Heus, te Leiden.
Het vorig jaar waren de prijzen, waarop
de levering gegund werd, respectievelijk
f 5.64 en f 8 19.
Aangenomen is het beroep naar Dreischor
door den heer A. Burger, cand. te Leiden.
Men meldt uit 's-Gravenhage, dd. 15
Oct.De diensten, door den oud-wethouder,
den heer J. Van Stralen, aan de gemeente
bewezen, zijne werkzaamheid als hoogheem
raad van Delfland en zijne betrekkingen tot
andere instellingen, vonden hedenvoormiddag
ter Algeraeene Begraafplaats een stille, be
langstellende waardeering in de aanwezigheid
van velen op het oogenblik, dat op de meest
eenvoudige wijze zijn stoffelijk overschot in
fcc-t familiegraf werd bijgezet.
Tot de talrijke schare, die aan de groeve
verzameld was tot het brengen van een
laatste hulde aan dezen nuttigen burger be
hoorden: de dykgraaf mr. Van de Mandele,
de hoogheemraden mr. Maas Geesteranus, jhr.
L P. Quarles van Uffordde hoofdingelanden
jhr. mr. J. Beelaerts van Blokland, mr. R. Th.
Bijleveldde secr.-rentm. J. Poot van de Burg
de ingenieur J. Groenendaal, de voormalige
ingenieur De Man, allen van het bestuur van
Delfland; voorts mr. Patyn, oud-burgemeester,
Evers en Godon, oud wethoudersE. Evers,
secretaris en jbr. Beelaerts van Blokland,
ontvanger dezer gemeente; de hoofdcommis
saris van politie, de heer Van Schermbeek; de
kolonel-commandant der schutterij jhr. Baud;
een commissie van het district voor het
fonds tot ondersteuning van den gewapenden
oien8t, waarvan de overledene bestuurder
was, bestaande uit de heoren: Jhr. des Tombe,
luit. kol. Wilbrenninck en P. De Blaauw,
secretaris; eenige oudhoofdambtenaren ter
gemeente-secretarie onder het wethouderschap
van den heer Van Stralen, o. a. mr. Modder
man, thans subst -off. van justitie te Rotterdam;
de gep. vice-admiraal jhr. Roëll, eenige oud-
officieren der schutterij en manschappen van
de 5de compagnie (scherpschutters), door den
oud-commandant ingesteld; eene deputatie
van „l'Union Royale" en een zestal weeskin
deren uit de daaraan verbonden Louisa-
stichting.
Nadat de lijkkist was neergedaald en het
graf gesloten was, legde de dijkgraaf van
Delfland uit naam van dat Hoogheemraadschap
als bewijs van erkentelijkheid tegenover het
ontslapen medelid een krans van witte bloamen
met groene palmen op de zerk neder.
De oudste zoon van den overledene betuigde
hierop den dank van de familie voor de niet
met woorden uitgesproken waardeering (bet
was zfins vaders wensch dat niets aan het
graf zou gezegd worden) door de tegenwoor
digheid van dezen aanzienlijken kring den
overledene bewezen.
Met Innig leedwezen zullen zijn vrienden
het overlijden vernemen van den jeugdigen
artist J. M. Ten Kate Mzn., die na een lang
durig lijden op den leeftijd van 36 j .ren ont
sliep. Aan z(jn nagedachtenis een woord van
sympathie wijdende, denken wi) in de eerste
plaats aan de nobele inborst van dezen jongen
man, wiens liefde voor den evenmensch zich
meermalen schitterend openbaarde. Als artist
was hfj begaafd met het heilig vuur voor de
kunst, dat het geslacht dor Ten Kate's tot
sieraad strekt. Ten spijt van zijn zwak
lichaamsgestel, door daden van zelfopoffering
nog geknakt, werkte hy zoolang het voor hem
dag was, en ontwikkelde zich zyn talent tot
een belangrijke hoogte. Zijn vindingrijke geest
en zijn bijzondere gave van composeereo deed
hem die frisch gewasschen, toonryke aquarel
len vervaardigen, cie zoo gaarne van hem op
onze kunstbeschouwingen gezien werden By
voorkeur trok hem het stranaleven aan en
schilderde hij, naar studiën in do visschers-
plaatsen langs de Zuiderzee en ook aan 't
Scheveningselie strand een aantal geestig met
figuren gestoffeerde schilderijen.
Hoewel van dezen begaafden artist nog
groote verwachtingen werden gekoesterd, had
hy toch reeds een hoogte in de kunst bereikt,
die zfln naam naar het nageslacht zal over
brengen. (D.)
Als advocaat en procureur is voor den
Hoogen Raad beëedigd mr. A. Schilthuis, die
zich in do Transvaal gaat vestigen.
Onder de aandacht wordt gebracht, dat
het post- en (telegraafkantoor op b6t eiland
Bali (Ned. Indio), vroeger met den naam B09-
leleng aangeduid, thans den naam Singaradja
draagt.
De deputaten der genorale kas voor
emeriti predikanten, predikante-weduwen en
weezen der Gereformeerde kerk, hielden te
Utrecht hunne vergadering. Uit 't verslag van
den algomeenen penningmeester bleek, dat
voor uitbetaling op den lsten Oct. jl. f 3000
te weinig in kas was. Dit tekort hoopte men
te kunnen dekken door de opbrengst der
tweede colltcte, die door vele kerken nog
moet gehouden worden. Maar daar er den
lsten Janudri weder f 6000 noodig is, besloot
men, om aan alle Gereformeerde kerken eeDe
uitnoodiging te zenden, om eene derde collecte
ten behoeve dier kas te willen houden.
De afgetreden Engelsche gezant by ons
Hof, sir H. Rumbold, heeft gisteravond de
residentie verlaten. Reeds geruimen tyd vóór
het uur van vertrek hadden zich byna alle
in Den Haag aanwezige leden van het corps
diplomatique, zoomede tal van autoriteiten
en heeren en dames uit de hofkringen, ver
eenigd om den heer en mevrouw Rumbold
uitgeleide te doen,
B(j het op 14 en 15 dezer te Utrecht
gehouden examen voor surnumerair by de
Staatsspoorwegen, waaraan door 14 candidaten
werd deelgenomen, zyn geslaagd de heeren
E. C. Mertens te Rozendaal, M. G. Molenbroek
te Nymegen, J. J. Peeters te Gestel, M. Polak
te Wildervank, W. Silles te Arnhem en J. De
Vriese te Yeendam.
De nieuw gebouwde gereformeerde kerk
aan den Zuid-Oost Buitensingel te 's-Graven-
hage, die ongeveer 1300 zitplaatsen bevat,
zal in het begin van November in gebruik
worden genomen.
In de gisteren gehouden zitting van
den Utrechtschen Raad werd besloten de
manége weder openbaar te verpachten, in
gaande 1 Jan. 1897.
De pachter is, zonder orde op zyn zaken te
hebben gesteld, vertrokken en door de recht
bank in staat van faillissement verklaard.
De curator in het faillissement heeft de
huur der manége tegen 1 Jan. 1897 opgezegd.
Tot dit tydstip is de huur, f 1000 per jaar
bedragende, voldaan, terwyi de gemeente nog
in het bezit is van eene waarborgsom ad.
f 300, die na het einde van den huurtyd
wordt teruggegeven na aftrek van al hetgeen
nog aan de gemeente verschuldigd mocht zyn.
De gastentoonstelling te Gouda is
bezocht door een 50-tal gasfabrikanten uit
Nederland.
Ontvangen door de commissie, werden de
heeren door deze rondgeleid en namen met
belangstelling kennis van de talryke inzen
dingen.
Yan de machinefabriek Deutz kwam aan
een boot, door benzine in bewoging gebracht.
In den namiddag deden de gasfabrikanten
met die boot een tochtje door de Goudsche
singelgrachten.
Da jury, bestaande uit de heeren Yan der
Horst, Blom en Muller, directeuren der gas
fabrieken te Utrecht, Arnhem en Doesburg,
zal dezer dagen haar arbeid aanvangen voor
de aanwyzing der bekroningen. {Dbl. v. O.)
H. M. de Koningin-Regentes, vergezel!
van eene hofdame, bracht gisternamiddag om
halftwee een bezoek aan don huizo „Veld
zicht," 1ste Doorgangshuis te Apeldoorn van
de „Vereeniging tot steun van verwaarloosden,"
directrice mej. E. Rovers.
H. M. bezichtigde de geheele inrichting en be
tuigde na terugkeer in de kamer der directrice
hare groote tevredenheid.
Het bezoek duurde ongeveer een half uur.
Een Beriynsch blad, de „Berl. Lok.
Anzeiger" beweert de volgende mededeeling
uit Amsterdam ontvangen te hebben, waaruit
biy ken zou, dat onze jonge Koningin Wilhelmina
zelf haar gemaal wil kiezen.
„Wat de geruchten over het huweiyk der
jonge Koningin van Holland aangaat" schrijft
men aan het blad uit Amsterdam, „zoo heeft
H. M. zelf meer dan eens het vaste voornemen
geuit om zoolang mogelyk ongehuwd te
blyven. In elk geval zou zy zichzelf de be
slissing over de keuze van een toekomstigen
gemaal voorbehouden. De gouvernante van
verschillende jonge dames, die steeds om en
by de Koningin zyn, hoorde hoe de jonge
Vorstin onlangs de volgende opmerking maakte
„Ik houd van myn onderdanen en hoop hun
in allen gevalle te behagen, maar als zy meenen
een stem te kunnen uitbrengen in de keuze
van myn toekomstigen echtgenoot, vergissen
zy zich zeer. Mochten zy krachtige maatregelen
nemen, dan zal ik nog krachtiger optreden.
Ik zal my nooit laten dwingen tot een huweiyk,
dat me niet bevalt. Ik zal in 't geheel niet
trouwen, wanneer ik geen stem in de aangelegen
heid zal hebben."
De „Amst. Ct." verhaalt het volgende
omtrent de Koningin:
Eene dame uit de omgeving der Koningin
deelt mee, dat de jonge Vorstin onlangs, toen
zy een buitenlandsch Hof bezocht, den Neder-
landschen gezant verzocht om zyn dochters
te zenden. „Ik zou zoo gaarne weer Hollandeche
meisjes zien en Ho.landscli spreken" „Maar
Uwo Majesteit", antwoordde de gezant, „myne
dochters spreken alleen Engelscb, daar z(j
niet in Holland zyn geboren". „Dan zendt
u uw dochters maar niet, ik wil geen
Hollandsche meisjes zien, die geen Hollandsch
kunnen spreken."
Woensdag vergaderde te Utrecht de com
missie uit de Katholieke leden der Tweede
Kamer, belast met het ontwerp van een
Katholiek program.
De he'.r T. A. Wolters, lid van Gedepu
teerde Staten van Noordbrabant, vaD wiens
ernstige ongesteldheid wy melcing maakten,
is Woensdag te Heesch op 76 jarigen leeftyd
overleden.
Langen tyd was de overledene burgemeester
der gemetnten Hecsch en Gefftn, (Tel.)
De Raad te Heemstede benoemde met
algemeene stemmen tot gemeente-ontvanger
den heer A. G. A. baron CoJlot d'Escury,
gemeente-secretaris.
Het stoomschip „Cyclops" vertrok 15
Oct. van Amsterdam via Liverpool naar Java;
de „Edam" van Amsterdam naar Nieuw-York,
is 15 Oct. Lizard gepasseerd; de „Maasdam",
van Rotterdam naar Nieuw-York, is 15 Oct.
Lizard gepasseerd; de „Spaarndam", van
Nieuw-York naar Rotterdam, passeerde 15
Oct. Bevezier; de „Koningin Regentes", van
Batavia naar Amsterdam, passeerde 15 Oct.
Kaap St. Vincent; de „Prinses Marie", van
Amsterdam naar Batavia, vertrok 15 Oct. van
Genua; de „Voorwaarts", van Amsterdam naar
Batavia, passeerde 15 Oct. Kaap Carvoeiro.
Uit de „Staatscourant".
Bij koninklijk besluit ia, mot ingang van 1 Novem
ber a. s., aan jhr. W. Hora Siccama, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend als onder directeur van
'a Rijks Prentenkabinet te Amsterdam.
Eervol ontslagen G. P. Nyhoff, op zijn verzoek,
met ingang van 1 Januari 1897, als notaris te
Enkbuizen.
Met ingang van 10 November a. e. benoemd
tot plaatsvervanger van den districtsveearta, wien
Utrecht als standplaats is aangewezen, de veearts
J- De Vries, te Zalt-Bornmel.
Met ingang van 16 dezer, benoemd tot leoraar
aan de Rijks hoogere burgerschool te Groningen,
F. De Groot, loeraar aan de gemeentelijke hoogero
burgerschool aldaar, met machtiging tot gelijk
tijdige waarneming van beide betrekkingen.
Bij boscbikking van den Minister van Binnen-
landscbe Zaken is bepaald, dat de commissie, aan
welke wordt opgedragen het examineeren van hen,
die eene akte vau bekwaamheid voor bet middel
baar onderwijs wenscben te verkrijgen in wis- en
natuurkundige wetenschappen en boekhouden,
voor het jaar 1896 zitting zal houden te 's-Graven-
hage, en is aan deze commissie tevens opgedragen
het examineeren van hem, die in 1896 de akte
van bekwaamheid verlangen voor de wiskunde,
bedoeld in art. 65 der wet tot regeling van het
lager onderwijs en zijn benoemd:
tot lid en voorzitter dier commissie, dr. A. T.
Van Aken, inspecteur van het middelbaar onder
wijs, te 's-Gravenhage;
tot leden: dr. P. Van Geer, dr. A. P. N. Fran-
ehimont, dr. C. K. Hoffmann en dr. K. Martin,
hooglcerarep te Leiden dr. J. D. Van der Waals
en dr. 11. De Vries, hoogleeraren te Amsterdam;
dr. J. Do Vries, leeraar aan de Pol. school te
Delft; dr. J. H. H. Hulsmaan, directeur van, on
J. IJzerman, leeraar aan de Handelsschool te
Amsterdam; A. J. Goedkoop van Nelle, leeraar te
Delft; C. J. Thounisso en J. Van der Bruyn,
leeraren te Schiedam; C. J. Frau^ois en dr. G.J.
M. Coolhaas, leeraren te 's-Gravenhage; J. C. F.
Prikken, leeraar to Amorsfoort; J. M. Keen en
C. Van Swieten, hoofden van lagere scholen te
's-Gravenhago.
Indische begrooting 1897.
Blykene het voorloopig verslag der Tweede
Kamer hadden verscheidene leden by het af-
deelingsonderzoek der Indische begrooting met
ingenomenheid gezien, dat de minister van
koloniën verschillende belangryko zaken ter
haDd heeft genomen zooala de reorganisatie
der politie op Java, het bosch wezen, de pupillen
school te Gombang, de nieuwe bewapening
van het Indische leger, de briquetteering van
zout, den aanleg van nieuwe telegraaflynen en
de instelling van een postspaarbank. By deze
blyken van werkzaamheid betoonden deze
leden, al bleven^an ook voorshands voorstellen
tot meer ingrijpende hervormingen uit, zich
met het beleid des Ministers niet onvoldaan.
Andere leden uitten hun teleurstelling
over het uitbly ven van voorstellen tot reorga
nisatie van den Raad van Indië; tot invoering
van maatregelen van decentralisatie en vooral
over de niet indiening van een voorstel tot
herziening van sommige bepalingen van het
Regeeringsreglement.
De cyfers der ingediende bogrooting waren
naar veler meening ongunstig te noemen.
Sommige leden waren van oordeel dat de
financiëele toestand zeer onvoldoende is toe
gelicht en van verschillende zyden werd
wegens den ongunstigen stand der Indische
financiën op beperking der uitgaven en op
versterking der middelen aangedrongen.
Vooral ook werd op bezuiniging in het
bestuur de aandacht gevestigd en eveneens
werd vermindering van pensioenen boven een
zektr maximum b. v. van f 4000 aanbevolen.
Ten aanzi3n van de versterking der middelen
werd opnieuw aangedrongen op verhooging
der invoerrechten op Lombok.
Tevens werd nader aanbevolen de geiyk-
stelling van de invoerrechten op de oostkust
van Sumatra met het geldend algemeen tarief
en opnieuw werd de wenschelykheid betoogd
tot ophelfing van de bestaande vryhavens.
De toestand op Atjeh gaf tot uitvoerige
bespreking aanleiding. In de eerste plaats
werden uiteenloopende beschouwingen gouit:
omtrent do oorzaken van den afval van Toekoe
Oemar, het veroand tusschen dien afval en
het bezoek, door generaal Vetter aan Atjeh
gebracht, en het ontslag van generaal
Deykerhoff.
De Commissie van Rapporteurs meent, dat
omtrent deze zaken uitgesproken meeningen,
die voor een goed deel berusten op particuliere
mededeelingen uit Indió, of op berichten van
de nieuwsbladen, waarvan de juistheid niet
vaststaat, bezwaarlyk in dit verslag kunnen
opgenomen worden. Zy meent zich daarom
te moeten bepalen tot bet overbrengen van
het van verschillende zijden tot den Minister
gericht verzoek om ten aanzien van die punten
nader omstandig te worden ingelicht. Vooral
achtte men het van belaag 's Min, oordeel te
vernemen over de in den laatsten tyd gegeven
verklaringen omtrent den afval van Toekoe
Oemar. Gaarne zouden eenige leden ook ver
nemen, of den generaal Vetter by zyn vertrek
naar Indië van hieruit eene instructie omtrtnt
de te volgen Atjeh politiek is medegegeven
en welke opdrachten hem zyn verstrekt, toen
hy vóór den afval Atjeh bezocht en toen by
na dien afval als Regeeringscommissaris naar
Atjeh werd gezonden, alsmede welke instructie
aan zyn opvolger is verstrekt.
Ten aanzien van de jongste operation in
Atjeh werd de meening uitgesproken, dat, al
is daarmede wellicht nog geen duurzaam
resultaat verkregen, een krachtig optreden
van ons leger en eene bestraffing der afvallige
hoofden dringend noodig zyn geweest. Over
hetgeen na afloop der bestraffing der afvallige
noofden in Atjeh behoort te geschieden, zag
men nadere inlichtingen tegemoet.
Van verschillende zyden werd de meening
geuit, dat, welke beslissing ook genomen mocht
worden ten aanzien van de te volgen gedrags-
lyn in Groot-Atjeh zelf, de bron van het
verzet, maar ook het middel tot bedwang
daarvan, hoofdzakeiyk gelegen is in de kust
staten. Krachtige handhaving der scheepvaart-
regeling werd vooral noodig geacht. Gesproken
werd over de heffing van rechten in de open
havens en gevraagd welke rechten thans
geheven worden en wie thans die rechten
ontvangen.
Aan de Regeering werd de vraag onder
worpen of niet een tocht naar Pedir gewenscht
ware, aangezien van dat gebied het verzet
8cbynt uit te gaan.
Uitbreiding van het korps marechaussees
werd andermaal door eenige leden aanbevolen.
Ook werd door deze leden de wenschelykheid
betoogd, om, zonder in een geheel stelsel van
buitenposten te vervallen, toch hier en daar
buiten de geconcentreerde linie eenige ver
sterkte posten te vestigen.
Nog werd gevraagd of de dood van generaal
Du Moulin direct het gevolg is geweest van
nalatighoid van ondergeschikte officieren on
aangedrongen op overlegging van een kaart
van geheel Atjeh en Onderhoorigbeden.
Gevraagd werd, of aan de woelingen op
Lombok eenige politieke beteekenis is te
hechten.
Op do vestiging van een posthouder ter
Noordkust van Nieuw-Guinea werd aangedron
gen. De aandacht werd gevestigd op do
klachten over de behandeling van Javaansche
koelies in Dultsch Nieuw Guinea; mochten
ze gegrond zyn, dan moest emigratie van
Javanen naar Nieuw-Guinea voortaan worden
belet en veeleer die naar Suriname moeten
worden bevorderd. Eenige leden betreurden
dat do Regeering zoo weinig doet tot bevor
dering van den Christeiyken godsdienst in don
Archipel; intrekking van art. 122 Reg.-regl.
was noodig, terwyi do Christen-inlander niet
in een minder gunstige positie moest gesteld
worden dan zyn Mohammedaansche rasge-
nooten. De reden werd gevraagd van het
plotseling vertrek van den koning van Siarn
uit Semarang.
Men verzocht den minister alsnog om in
overweging te willen nemen de partiêele wyzi-
ging van het Wetb. van Strafrecht van Euro
peanen, waardoor alle vals^he verklaringen
onder eede als meineeden zu'len gestraft wor
den; men vreesde dat anders het openbaar
strafgeding meer en meer in eene schynver-
tooning zou ontaarden. Gevraagd werd of
spoedig een voorstel tot wering der duiten
kon worden tegemoet gezien en of een proef
genomen is met het onttrekken aan de cir
culatie van de duiten, die de opium-regie ont
vangt en zoo ja met welk resultaat.
Nadere mededeeling werd verlangd omtrent
voorstellen tot reorganisatie van het binnen-
landsche bestuur op Java en Madura. Vele
leden waren niet ingenomen met de voorstel
len tot organisatie der politie op Java en
Madura. De voorgesteldo verbetering van toe
zicht op den veestapel werd toegejuicht. Van
verschillende zyden worden protesten verno
men tegen de aanvraag van millioen ter
voortzetting van de proef met bot byslagstel-
eel zoDder een woord van toelichting omtrent
de koffiecultuur; met nadruk werden uitvoe
rige mededeelingen van den minister ver-