N°. 11218. Zaterdag 19 September. A% 1896 feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Feuilleton. MAN EN VROUW. LEIDSCH DAGBLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leidon per 3 maanden. i s f 1.10. Franco per postt 1.40. Afzonderlyke Nommors 4 ,l„ 0.05. PRIJS DER AD VERTEN TIEN Van 1—6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het ineasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad. Ofllciëol© Kennisgevingen. Hcrhaliogsonder wijs. Burgemeester en "Wethouders van Leiden; Gezien art. 8 der verordening van den 12den Januari 1882, tot regeling van het HerhaliDgeondenvgs in do gemeente Leiden (Gemeenteblad No. 11); Brengen tor kennis van belanghebbenden, dat de inech yving van leerlingen voor het Herhalings- onderwrji zal plaats hebbeD van den 21sten tot en met den 26eten 8ept a. s., voor meisjes in het schoollokaal in do Yan-der-Werf-straat, voor jongens in dat aan de Eorte Mare, telken dage des namiddags van zeven tot acht uren. Tot hot herhalingeonderwga kunnen worden toe gelaten 1°. de leerlingen van de soholen der 3de en 4de klasse, die verkregen hebben het getuigschrift, bedoeld by art. 18 S der "Verordening van 26 Januari 1894 (Gemeenteblad No- 5 van 1894); 2°. zjj, die bij een af te leggen examen blijken geven aan de daarvoor gestelde vereischten te kunneD voldoen. Burgemeester en Wethouders voornoemd. Leiden, H. C. JUTA, Weth., lo.-Burgemeester. 17 Sept. 1896. E. KIST, Secretarie. Leiden, 18 September. Gisteravond was het vriendelijk boven zaaltje van het Wykge'oouw „Goloof, Hoop, Liefde", aan de Oranjogracht 't was de eerste der Donderdagavondspreekbeurten reeds vóór het bestemde uur geheel gevuld Er was dan ook eene bijzonderheid. De onlangs benoemde directeur, de godsdienstonderwijzer 3L Sytsma, in de fabriekswijken van Leiden al geen onbekende meer, zou voor het eerst optreden. Nadat d* spreker ztjn talrijk gehoor bad medegedeeld, hoe hy, doorliefde tot zijn arme medemenscben gedrongen, had kunnen be sluiten zyn rustigen werkkring in 't Noorden van Friesland vaarwel te zeggen om in de fabriekswyken van deze stad bet evangelie van troost en zelfverloochening te brengen en er op had gewezen hobvelen in hem reeds een welkomen vriend en vertrouwde zagen, wat ook bleek uit het feit, dat vele ouders hun kroost aan zyne godsdienstige en zedelijke leiding reeds hadden toevertrouwd, en nadat zyn publiek het welkom had toegeroepen, hield by eene met bezieling uitgesproken rede naar aanleiding van het woord van Jezus: „Komt herwaarts tot my allen, die vermoeid en belast zyt, en ik zal u rust geven" (Matth. 11: 28), welke redo in diepe stilte werd aangehoord. Ten slotte sprak ds. Kutsch Lojenga Daar aanleiding van de toespraak in verband met de door den heer Sytsma aanvaarde betrek king eenige hartelijke en gevoelvolle woor den, waarna de vergadering spreker staande P8. 134 3 toezong. - De Staatscourant van 18 dezer bevat een beknopt verslag, uitgebracht aan den minister van binnenlandsche zaken door den gedele geerde voor Nederland, dr. Jan Ten Brink, betreffende het verhandelde op hot Taal- en Letterkundig Congres, van 23 tot 26 Aug. jl. te Antwerpen gehouden. De officier van administratie der 2de kl. J. Van den Hurk is geplaatst by de fabriek van de heeren Tieleman en Dros te Leiden, tot het houden van toezicht op de bereiding van verduurzaamde levensmiddelen ten dienste der marine. Niet 3, maar 4 October a. s. zal het 50 jaren geleden zijn, dat dr. W. Scheffer in de gemeente Amstelveen de evangelie-bedie ning aanvaardde. Tot leeraar aan de Ambachtsteekenschool te Voorschoten is benoemd de heer B. E. Spijker Azn., te Leiden. Met den benoemde stonden op de voordracht de heeren H. W. Brouwer en D. Van Lith. By koninklijk besluit ia toestemming verleend: lo. aan den heer J. H. Slicher, burgemeester van Zoeterwoude, om tot 1 Mei 1901 te Leiden te wonen; 2o. aan den heer P. J. M. Boonekamp, ontvanger der gemeente Zoeterwoude, om te Leiden te wonen. Den 23sten dezer maand zal het 25 jaar geleden zyn, dat de heer J. Habermehl, te NieuwveeD voor het eerst zitting nam als heemraad van den polder Zevenhoven, welke functie hi) den 23sten Juni 1877 verwisselde met die van dijkgraaf van dien polder. Den heer Habermebl, hoewel reeds bejaard, gaan de belangen des polders oog steeds zeer ter harte. In de plaats van den heer C. Verburg, overleden, is tot voorzitter van den Buiten- Westerpolder gekozen de heer W. Van Leeu wen, to Nieuwveen, lid van het bestuur van dien polder. Men scbryft ons uit Woubruggo, dd. 17 Sept.Een 24-tal jonge meisjes, allen leer lingen van ds. Doevendans, maakten heden, onder diens leiding een reisje naar Utrecht, waar de voornaamste bozienswaïiroigheden in oogenschouw werden genomen, en o. a. door velen „de Dom" werd beklommen. Eenige rijtuigen, door ingezetenen wel willend beschikbaar gesteld, transporteerden het geheele gezelschap naar het station Alfen en haalden het van daar ook weer af. Dat het uitstapje naar aller genoegen is afgeloopen, bleek zeker wel uit de opgeruimde stemming, waarin de jongelui verkeerden, toen zy om ongeveer negen uren weder thuis kwamen. Tot predikant bij de Ned.-Herv. Gem. te Woubrugge is beroepen de hoer J. Lammert van Bceren, cand. te Utrecht. De 1ste luit. B. J. Land, van het 4de rep inf., die op 1 Oct. '95 onder ontheffing uit zijne functiën ten bureele van den inspec teur der infanterie te 's Gravenhago onder de bevelen van den chef van den generalen staf werd werkzaam gesteld, wordt 1 Oct. a. s. onder ontheffiDg uit laatstgenoemde betrekking wederom gedetacheerd ten bureele van ge noemden inspecteur. De 1ste luit. P. J. H. Van der Palm van den staf der infanterie, leeraar bij de cadettenschool te Alkmaar, is onder eervolle ontheffing uit die functie overgeplaatst by het 4de reg. infanterie en ingedeeld in het garnizoen te Leiden, van waar by op 1 Nov. a. 8. naar de residentie wordt overgeplaatst. De kapt. J. Francois, van het 4de reg. vest.-art. te Den Helder is te Leiden geinstal- leerd als commandant vaD de 5de battery van het 2de reg. veld-art. De kapt. A. W. de Jonge v. d. Halen is naar Den Haag vertrokken om den gepens. kapt. Snabilé te vervangen als commandant van de trein afdeeling van het 2de reg. veld- art. aldaar. Het ontwerp adres 'an antwoord der Tweede Kamer op de troonrede luidt als volgt: „Mevrouw! Hooglijk waardeerde de Tweede Kamer het voorrecht U we Majesteit te midden van de vertegenwoordigers van het Nederlani- sche volk te zien, tot opening van de gewone zitting der Staten-Generaal in naam der Koningin." „Voor de mededeelingen omtrent de aange legenheden des lande en den toestand der overzeesche bezittingen betuigen wy Uwer Majesteit onzen eerbiedigen dank. „Terwijl wy van harte instemmen met de hulde, door Uwe Majesteit gebracht aan de krijgsmacht in Nederlandsch lndië, herdenken ook wi) met weemoed de offers, door den strijd in Atjeh geëischt. „Aan de behandeling van de reeds inge diende en van de door Uwe Majesteit aange kondigde wetsontwerpen hopen wij onze beste krachten te wijden. „Het vertrouwen van Uwe Majesteit op onzen ijver en onze toewijding op hoogen prijs stellende, hopen wij, dat de arbeid van Uwe Majesteit en van de Volksvertegen woordiging onder Gods zegen moge strekken tot welzyn van ons dierbaar Vaderland." Dit ontwerp adres zal worden behandeld in de zitting van a. s. Dinsdag-morgen te elf uren. Op den eersten vryen dag na het adresdebat zullen in de afdeelingen worden onderzocht tal van ontwerpen, o. a. de Indische begroo ting, wijziging van het wetboek van straf vordering, wijziging van het regeerings- reglement van Suriname en Curasao, alge meeno regeling van het waterstaatsbestuur, nadere bepalingen op den suikeraccijns en invoering van het nieuwe personeel. Bij de Twe6do Kamer is ingediend een wetsontwerp tot bekrachtiging eener dading met mejuffrouw M. C. A. Van den Biesen, te Brussel. Dit ontwerp dient om een einde te maken aan een hangend geschil tusschen de Indische Regeeiing en mejuffrouw M. C. A. Van den Biessen, die den inboedel van den heer Van den Biesson, welke een contract met de Indische Regeering had aangegaan en aan zijne ver plichtingen volgens het pachtcontract over 1890 niet had voldaan, onder het voorrecht van bDedelbeschrijving had aanvaard. Door de dading is sedert 1 Januari 1895 de opbrengst der vogelnestklippen in het district Karang Bolong ten bate van den lande gekomen, aan pachtschat over 1890 tot en met 1894 is voldaan f 60,000 en verdere pro ceskosten zyn voorkomen. In zijne memorie van antwoord betreffende het wetsontwerp tot goedkeuring van de uit gifte in erfpacht van grond tusschen den Staatsspoorweg en Het Scheur, onder 's Gra venzande, deelt de minister van financiën mede, dat de uitgifte geen bezwaar oplevert. Het door de aanvragers te maken haventje voor visschersvaartuigen zal geen nadeel ver oorzaken aan de defensie, evenmin als zulks het geval is met de langs de oevers van Het Scheur reeds bestaande aanlegplaatsen voor visschersvaartuigen. Als opbrengst van de fancy-fair in Juli jl. op „Zorgvliet" te 's Gravenhage gehouden, werd by het bestuur der Yereeniging „Natio naai Fonds tot ondersteuning van de nage laten betrekkingen van in Noderlandsch-Indie gev.llen militairen" de belangrijke som van 9000 ontvangen. De Koninklijke trein, waarmede HH. MM. de Koninginnen a. b. Zaterdag, 19 dezer, des voormiddaga 11 u. 28 min. Soestdyk zullen verlaten, wordt te 12 u. 31 min. op het Loo verwacht. De Katholieke Kamerclub, gisteravond vergaderd, beeft haar bestuur vernieuwd en saamgosteld uit de leden der Tweede Kamer de heerenDobbelmann, Bahlmann en baron Micbiels Van Verduynen, die later onderling de functiën aldus hebben verdeeld, dat zi) onderscheidenlijk benoemd zijn tot voorzitter, onder-voorzitter en secretaris van het bureau. Dr. F. A. F C Went, benoemd hoog leeraar in de faculteiten van wis en natuur kunde aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, zal Maandag 21 Seplemoer a. s., des namiddags te éón uur, in het Groot Auditorium zijn ambt aanvaarden met het houden van eene rede voering in de Nederlandsche taal. De Staatscourant van 18 dezer bevat de statuten der by koninklijk besluit als rechts persoon erkende vereeniging „Keurvendel „Prins Maurüs," te Amsterdam. Zy stelt zich ten doel den wapenhandel uit den tijd van prins Maurits te beoefenen, ten einde de feesten, te geven bij gelegenheid van de inhuldiging van H. M. koningin Wilbelmina binnen Amsterdam, op tb luisteren. Zy wordt aangegaan voor den tijd van drie jaren, ge rekend van 10 Juli 1896 Op 75 jarigen leeftijd is te Amsterdam overleden de heer J. G. D. Ober Schorfheide, gep. kapt. O.-lnd. leger. Te Yeendam werd voor eenige maanden vanwege het ministerie van koloniën bericht ontvangen, dat Hidde Boomsma, vroeger in het Armenhuis te Veendam en geplaatst by 't Indische leger in Atjeh, levensgevaarlijk was gewond. Uit een Woensdag aldaar ont vangen brief van een te Veendam thuisbe- lioorend stuurman dor Kon. Ned. Paketvaart- maatschappij blykt, dat bedoelde stuurman H. Boomsma op reis van Oleb leh naar Padang had ontmoet. Boomsma had, volgens zijn ver zekering, een kogel in de borst gekregen, maar was herstellende en hoopte spoedig naar 't vaderland terug te keeren met een pensioen van f 400 's jaars. VaD welingelichte zijde ontving de „Prov. Gr Ct." de mededeeling, dat de protectionis tische club der Statenleden niet, zooals de „Ass. Ct." berichtte, voornemens is pogingen in het werk te stellen om het traktement van den te benoemen hoofdingenieur van den provincialen waterstaat te verlagen tot f 2500, maar tot f 3500, welk bedrag ook met hefc oog op het aanvangstraktement van wylen den heer Kater, voldoende geacht wordt. Een voorstel tot herziening van het Statenbesluit, regelende dit traktement, is te verwachten. Zondag a. s., den 26sten gedenkdag van de inneming van Rome, zal te Tilburg door de Nederlandsche oud zouaven eene meeting worden gehouden. Daartoe trekken zy, met de muziek der schuttery aan het hoofd, te elf uren iü optocht naar de groote kerk, waar te haiftwaalf eene H Mis zal worden gelezen en door deD ZeerEerw. heer pastoor van Gennip het woord zal worden gevoerd. Daarna begeeft de optocht zich naar de zaal der „Lieder- tafel", waar door den heer Gloudemans eene rede zal worden gehouden. By beschikking van den minister van binnenlandsche zaken is bepaald, dat het examen ter verkryging van akten van be kwaamheid voor huis- en schoolonderwys in de vrye en orde-oefeningen der gymnastiek voor het jaar 1896 zal aanvangen op 13 October a. s., en dat de commissiën, met het afnemen van dit examen belast, zitting zal houden te Nymegen, Dordrecht, Haarlem, Zwolle, Groningen en Maastricht; QD zyn benoemd in de commissie te Haar lem a. tot lid en voorzitterF. J. Poutsma, schoolopziener ia het district Haarlem; b. tot leden: J. A. Van der Boom, te Haarlem; C. A. Bader, te Leiden; mej. J. S. De Haan, te Amsterdam; mej. A. M. Tit, te Haarlem; c. tot plaatsvervanger van den voorzitter: G. Roodenburch, schoolopziener in het district Hoorn; d. tot plaatsvervangende leden: J. A. H. Eckhart, te Amsterdam; mej. A. Aler, to Amsterdam. Naar het „Haagscbe Dagblad" verneemt, heeft mr. A. J. W. Farneombe Sanders, het dezer dagen overleden liJ der Tweede Kamer, zyn geheele vermogen, met uitzondering van eenige legaten, aan de Nederd. Hervormde Gemeente te 's-Gravenhago vermaakt. De Kamerclub Van Alphen beeft den heer J. Van Alphen opnieuw tot voorzitter benoemd en den beer H. Seret tot secretaris. Het „Hbl." meldt het overiyden van den heer G. J. De Clercq, die vroeger vele jaren directeur der „Indische Handelsbank" is geweest en zich reeds geruimen tyd geleden wegens gezondheidsredenen te Hilversum had gevestigd. Met bestemming voor Suriname zal den 8sten Oct. e. k. vaD bier per „Prins Willem II" naar West Indië vertrekken een detachement 8upplolietroepen, ter sterkte van hoogstens 25 soldaten, onder geleide van den sergeant- majoor-titulair C. A. J. J. Van der Linden, dienstdoend luitenant te velde by het 6de regiment infanterie. Voor de betrekking van leoraar in de Nederlandsche taal en de aardrykskundo aan het Gymnasium te Maastricht worden door curatoren aanbevolen de heeren: lo J. Prinsen te Loosduinen2o. K. H. De Raaf te Nymegen 3o. J. K. De Cock te Hoogezand, doctorandi in de Nederl. letteren. 28) Hy woelde den ganschen nacht op zyn legerstede heen en weer met een angst, waarvan hy de oorzaak niet wist, zoodat hy soms dacht, dat hy ziek was. Het was hem, of hy ergens op wachtte, maar op wat, dat wist hy niet. Ten laatste hoorde hy beweging by haar in de kamer; kleine lichte pasjes klonken op den vloer, er werd met water geplast en toen werd er een raam geopend. Het was nog maar acht uren. Wat had zy ©en haast om neef B ernard te ontmoeten Het weer was heeriyk, na hot onweer van den vorigen avond, en er was geen enkele reden, waarom Gösta nog lang zou toeven na het ontbijt Klokke elf moest het rytuig vóór zyn. Aan het ontbyt bediende hy Amalia met vriendelyke beleefdheid. Dank jel Ze is reeds bediend!" zeide hy half hoffeiyk, half ironisch, toen neef Bernard, een oogenblikje te laat, den schotel met visch by haar bord schoof. Ha, een beetje geduld, kereltje! Je kunt je nog genoeg oefenen op de huwelyksreis 1" dacht hy met inwendige woede. De wagen kwam voor, getrokken door sierlyko, edele dieren van Oostersch ras, dat toen ter tyde in Zweden de meeste luxe paarden leverde, totdat de Engelsche half bloeden, het Hannoversche en eindeiyk het Oost-Pruisische ras er voor in de plaats kwamen. Amalia, die met de anderen op de stoep stond, kon een uitroep niet weerhouden Wat zyn ze prachtig, die grauwe van jou!" Van ons, meen je," klonk het zóó scherp, dat Amalia hem verbaasd aankeek. Hy begon afscheid te nemen. Plotseling keek by haar aan, en zeide heftig tot haar: Gisteren heb je het veulen eeD halfuur lang gevoederd. Zyn Omar en Zuleima ook niet een klontje en een liefkoozing waard?" Wat had hy toch? Nooit had hy nog op dien toon tot haar gesproken. Blozende ging zy naar de ontbyttafei, aam een handvol suikerbrokjes uit het suikervaasje en begon de paarden te voeren met een gezicht als een terechtgezet schoolmeisje. Vaarwel, Amalia!" Vaarwel I" Hy voelde den blik van neef Bernard op zich rusten. „Wacht, jou lange rekel, ik zal je leerenl" dacht Gösta en hy sloeg den arm om haar middel en drukte een langen kus op haar lippen Een siddering ging door haar gestalte en een purperen blos overtoog haar gelaat. Arme kleine, zou zy nu niet bevreesd zyn weer naar Halleborg terug te keeren? Zou zy zich voortaan niet meer veilig voelen in zyn nabyheid? Hy had medeiyden met haar, maar hy kon het niet helpen, hy had er niets tegen kunnen doen. De ververs en de behangers werden tot spoed aangezet. De baron kon de kamer niet gauw genoeg klaar krygon, een week later stonden Omar en Zuleima weer voor de hooge stoep van Lindenas. U wilt haar tocb vandaag nog niet weg halen? We zouden van avond juist een boot tochtje op het meer gaan doen," zei neef Bernard. Gösta deed of hy het niet hoorde. Ben je klaar, Amalia?" vroeg hy met een bevelende stem Dadelyk," antwoordde ztj en keek hem vast in de oogen. Na een half uur vertrokken zy. Neef Bernard werd vriendeiyk op Halleborg genoodigd, maar hy had geen tyd. Twee dagen later ging hy weer naar Karlskrona, waar een meisje woonde, dat hem boven alles op aarde liefhad, en dat, naar hetgeen hy Amalia en tante Ragnhild met stralende oogen had toevertrouwd, zyn vrouw zou worden, zoodra zyn inkomen het toeliet. Maar op Halleborg zat Gösta over de woor den te peinzen, waarmee hy haar eens aan hem zou geven, terwyi hy hem echter tevens maar dood wenschte, ver, ver weg ln een vreemd land. Eindeiyk begreep hy, hoe het met hem gesteld was. O, schande I Hy was het dus, die bedroog! Verliefd op zyn vrouw I Hy ging in zyn Juliatempel, viel op de knieën en riep zyn oude liefde te hulp, bad en bezwoer haar hem te redden. Vreemd 1 Hy gevoelde het niet als een krenking jegens Julia, zyn gevoel voor haar was nog zoo diep, zoo warml Maar dat kon de doode niet verhinderen. Hy was jong, hy was gezond en krachtig en zyn sterko natuur had zich toch eindelyk uit de wanhoop opgeheven. Hooger dan de liefde, die slechts beminnen en herdenken kon, was de nieuwe, levende liefde opgeschoten, die ook wilde bezitten. Nadat hem dit duideiyk was geworden, begonnen zyn gevoelens zich krachtiger te ontwikkelen. Zy verrukte en bond hem naar lichaam en ziel, met haar rein en teeder ge moed en de macht harer schoonheid. Hy wist niet meer, waar het eerste begon en het laatste ophield. Ach, de liefde is een ge vleugeld wezen, en wanneer de zen een gouden schyn werpt op den eenen vleugel, sleept niet zelden de ander door het aardeche stof. De uiteriyke echtelyke band, dien by zoo gering had geacht, wreekte zich nu op een vreeseiyke manier door het verlangen van zyn hart te verdubbelen. Als hy eens van voren af aan begon? Als hy haar eens zocht te winnen? Hy onder schatte niet de voordeelen, die hy daarvoor bezat, en hy zou geen oogenblik geaarzeld hebben, als zy vr\j waren geweest. Maar de echtelyke band tusschen hen zou immer elke poging verydelen, dwang is de dood van elke liefde en hy huiverde by de gedachte, hoe beangst zy zou worden, hoe vreeseiyk zy hem misschien zou misverstaan. En als zy ook al begreep, wat er in zyn hart omging, wat dan? De gedachte aan hetonnatuurlyke, dat er in lag, ja of neen te zeggen tot een minnaar, die reeds haar echtgenoot was, zou onvermydeiyk elk gevoel van teeder- heid dooden. Zes ongesloten deuren, nachtelyke stilte 1 En zy was zoo schoon en zoo lieftallig I Hy woelde koortsachtig op zyn bed heen en weer, Hy wilde den arm om haar heen slaan, ala zy van tafel opstond, waar hy den inneriyken gloed met het druivensap had zoeken te verdooven, en haar in het oor fluisteren: „Het gaat niet langer, liefste! Ik heb ons beiden belogen en bedrogen. Word de mynel Word de mynel" Maar de uitdrukking van angstige ontzetting, die hy dan by haar ver onderstelde, koelde hem weer af. Misschien was het dan wel voorgoed uit, en zou hy haar nimmer weerzien. Zes ongesloten deuren, nachtelyke stilte! „Wie ie daar?" „Je man." Groote Hemel l Je hebt het recht niet hier te komen. Ik heb my nooit aan iemand gegeven. Ben je krankzinnig?" „Ga heen! „Morgen ga ik weg en kom hier nimmer terug l" Of misschien zou ze niets zeggen? Alleen maar afschuw, verachting en haat gevoelen, die den muur tusschen hen zouden verdub belen. Zyn vrees zich te verraden, zyn angst vallige voorzichtigheid om niet het geringste van den vulkaan te openbaren, die in hem blaakte, maakte hem onvriendelyk en prikkel baar in zyn omgang met haar. Zy bemerkte de verandering en haar hart kromp ineen. Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1