Indische begrooting voor 1897.
De eindcijfers bedragenUitgaven in Neder
land 27.060,073, in Indië 113,773,642,
totaal ƒ140,833,715; de Middelen in
Nederland 15,698.555, in Indië ƒ110,745,550,
totaal ƒ126,444,105. Het tekort bedraagt
alzoo ƒ14,389,610.
Het tekort op den dienst 1894 wordt thans
gesteld op ƒ10,655,072, het tekort 1895 op
ƒ9,126,277.
Omtrent de uitkomsten van den dienst
1896 kunnen geen gunstige verwachtingen
gekoesterd worden, niet alleen, omdat de
jongste gebeurtenissen in Atjeh ongetwijfeld
eene aanzienlijke overschrijding van de oorlogs-
begrooting ten gevolge zullen hebben, maar
ook, omdat voor de koffieveilingen hier te lande
20,000 pikols en voor die te Fadang circa.
16,000 pikols minder beschikbaar zullen zijn
dan waarop bij do raming dor Middelen werd
gerekend.
Het geraamde tekort over 1897 bedraagt
ƒ5,397,695 meer dan over 1896. De opbrengst
van den koffieverkoop wordt 5.195,000 lager*
geraamd, aangezien voor 1897 vooralsnog
niet grooter hoeveelheid dan 158,000 pikols
gerekend kan worden hier te lande aan de
markt te zullen worden gebracht, terwijl het
te Padang te veilen quantum met 15,000
pikols is verminderd. Verder is niet meer
gerekend op de tabakapacht en den tabaks
accijns op Java, vervalt het laatste !/s cÜns
over den gouvernements suikerriet-aanplant
en de restitutie van uitgaven in Indië voor
personeel en onderhoud van het materiëel van
het anxiliair eskader.
Onder de middelen is ook nog niet opge
nomen een uitkeering uit de Indische saldo's
over vorige jaren tot goedmaking van te be
strijden uitgaven uit het excedect van het
hoofdgeld.
Hooger zijn geraamd: inkomsten bosch
wezen ƒ823,100, opbrengst exploitatie Staats
spoorwegen ƒ393,000, vei koop Banka tin
ƒ423,000, patentrecht ƒ320,000 met het oog
op eene definitieve regeling van het patent
recht, te hellen van hier te lande zetelende,
maar haar bedrijf in Indië uitoefenende naam-
looze vennootschappen.
Uitgetr. is voor: spoorwegaanleg 4,718,000,
niouwe bevloeiingswerken 4,089,000, werken
tot verbetering van het vaarwater in het
Oostgat en in het Westgat van Soerabaia
505,000, nieuwe vuurwapenen leger en
zeemacht 2,345,000, versterking materiëel
Indische militaire marine ƒ1,080,000, tele
graafverbinding tusschen Ampenan en Singa-
radja en tusschen de Sabangbaai en Oleh-leh
325,000, verbouwing van particuliere wees
huizen in verband met eene reorganisatie van
het pupillencorps 205,000, een proef met
de briquetteering van zout 200,000, aan
schaffing stoombaggermolen voor Tandjong-
Priok ƒ150,000, terwijl 700,000 worden
uitgetrokken in verband met de wijziging van
de grondslagen voor de afscheiding der marine
uitgaven.
Daar het vermoedelijk tekort over alle
diensten tot en met 1895 ruim 6*/^ millioen
bedraagt, is bepaald, dat in het tekort over
1897 wordt voorzien door eene geldleening.
De in te koopen koffie in 1897 wordt
gesteld op 303,000 pikols, tegen 399,000 in
1896, wat eene vermindering van ƒ1,672,000
ten gevolge heeft. Wegens de jongste ge
beurtenissen in Atjeh is ƒ221,400 afgevoerd
voor bewaking, enz. van terrein buiten do
geconcentreerde linie en 73,500 voor be
zoldiging van inlandsche hoofden.
Geen principiëele wijziging wordt voorgesteld
van de politie in de gouvernements-landen
van Java en Madoora, maar eene reorganisatie,
waarbij scheiding wordt gemaakt tusschen
politie- en bureau-oppassersingesteld worden
behoorlijk georganiseerde corpsen gewapende
politiedienaren, en de politiemiddelen op de
3 hoofdplaatsen op Java worden verbeterd.
Het corps Europeesche veeartsen wordt
uitgebreid tot 20 en 10 inlandsche heipers
(mantries) worden aangesteld.
Voorgesteld wordt eene reorganisatie van
den dienst van het boschwezeo, die tijdelijk
kostbaar zal zyn, maar r\)ke vruchten in de
toekomst zal afwerpen. Als basis is aan
genomen een jaarlyksebo kapmassa van
225,000 M1., wat een bruto opbrengst zou
Kunnen geven van 2,925,000. Tegenover
een vermeerdering van uitgaven van ƒ684,500,
kan mettertijd op een vermeerdering van in
komsten van 1,022,000 gerekend worden.
Een nieuw reglement is ontworpen, waarbij
de djatibosschen voortaan worden onderschei
den in voorloopig ingerichte en definitief in
gerichte bosschen. De exploitatie zal in den
regel geschieden door tusschenkomst van de
particuliere industrie; het personeel zal wor
den uitgobreid, en de gelegenheid opengesteld
om de functiön der tegenwoordige opzieners
te doen vervullen door jongelieden, die met
goed gevolg eindexamen hebben afgelegd
van den voorbereidenden cursus voor het
boschwezen aan de landbouwschool te Wago-
ningen; van den cursus voor Indischen land
bouw, van de afdeeling B dier school, dan
wel van den cursus voor Ned. landbouw dier
afdeeling of van een 5-jarige H. Burgerschool.
Voor onderwas aan Europeanen is ƒ84,000,
voor onderwas aan de inlandsche bevolking
ruim 22,000 moer uitgetrokken. De kosten
van de tin-exploitatie op Banka zyn in verband
met hoogtr productie ƒ85,000 vemeerderd,
terwijl de uitgaven voor de exploitatie van
het Ombiliën kolenveld eene vermindering van
84,000 hebben ondergaan.
Voor eene proef met de briquetteering van
zout wordt 2 ton aangevraagd. In 1898 zal
met het debiet in 1 of 2 gewesten een proef
genomen kunnen worden.
Gemengd Nieuws.
Evenals in vele andere plaat
sen deed zich te Scheveningen reeds geruimen
tfid de behoefte gevoelen aan eene inrichting,
waar moeders, die door handel of arbeid moeten
medewerken om brood voor het gezin te ver
dienen, veilig hare kinderen kunnen achter
laten gedurende den tijd, dat zij van huis
zijn. Het departement Scheveniügen der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen heeft thans
die zaak ter hand genomen en wil aldaar
eene inrichting tot stand brengen, welke z. i.
een zegen voor de visschersplaats kan worden.
Het wil een gebouw huren, waar men tegen
geringe vergoeding alle kinderen, die nog niet
op de bewaarscholen toegelaten kunnen wor
den, met vertrouwen brengen kan. Daar de
kas van het departement ontoereikende is,
wordt een beroep gedaan op alle kinder
vrienden voor de 900, die men denkt noodig
te hebben.
Overeenkomstig de bepalingen
der nieuwe Faillissementswet werd door de
arrondissementsrechtbank te 's-Gravenhage
het faillissement uitgesproken van een inrich
ting van onderwijs te Scheveningen
Dit is het eerste geval aldaar, waarbij een
niet-koopman in staat van faillissement werd
verklaard.
B\j de gisteren te Woerden ge
houden verloting is de 1ste prijs van de
landbouw-tentoonstelling, een landauer met
twee paarden, gevallen op No. 1427; de 2de
prijs, een Utrcchtsch wagentje mot óén paard,
op No. 15244, terwijl voorts nog werden
verloot o. a. 8 paarden, 5 verschillende voer
tuigen, 8 koeien, 20 schapen, 10 rijwielen,
benevens tuigen, kaas, landbouwgereedschap
pen, enz.
Te Gouda is het anderhalf-jarig
kind van een bewoner der 4de Kade ver
dronken, doordat een broertje het hekje van
de deur, waarachter de kinderen speelden,
had weggenomen en het kind daar recht
doorloopende in het water terecht kwam.
Aan het bureau van politiete
Amsterdam vervoegde zich Dinsdag een vrouw,
wonende in de Anjelierstraat. Zy deelde mede,
dat haar man haar met 2 kinderen onverzorgd
had achtergelaten.
Door d e n o p z i c h t e r v a n e e n 1 g o
woningen in de Oostenburgermiddenstraat
aldaar werd aan de politie medegedeeld, dat
hij aan een dier perceelen geen gehoor kreeg.
Vermoedende, dat de bewoonster een ongeluk
zou overkomen zijn, is door een agent van
politie een onderzoek ingesteld. Alsnu bleek,
dat de bewoonster gestorven was. Het Ijjk is
door een dokter geschouwd, die niets bijzon
ders heeft geconstateerd.
De schuttersraad te Rotterdam
heeft den schutter, die bij eeno der exercitiën
met een hoogen hoed op en klompen aan
verscheen, veroordeeld tot 15 gulden boete.
De strafzaak tegen J. Beudeker,
beschuldigd van het om 't leven brengen van
den artillerist Fortuin, zal 24 dezer voor de
arrondissementsrechtbank te 's-Gravonhage
behandeld worden.
Een boer in de gemeente St.- Annen
had zijn knecht met een wagen vooruit naar
het land gestuurd. Toen hü daar zelf aankwam,
vond hij den knecht zwaar gewond in de
weide liggen, terwijl diens pet op een grooten
afstand lag. De paarden stonden stil voor den
wagen en konden dus niet op hol zijn geweest.
De knecht overleed weldra De oorzaak van 't
ongeluk kon men niet te weten komen.
Bij een brand, die onlangs het
huisje van K., te Dedomsvaart, in asch legde,
trof den bewoner tovens de ramp, dat eenig
bankpapier, ter waarde van ruim 600, ver
loren ging. Dit meende men althans. De
vreugde van den man was groot, toen hij
dezer dagen voor zijne teruggevonden, docb
verkoolde biljetten, door bemiddeling van den
correspondent der Ned. Bank, de volle waarde
in nieuwe biljetten terug ontving.
Maandagavond te 11 uren had
bij de in aanbouw zijnde brug te "Westervoort
een ongeval plaats, dat gelukkig nogal goed
afliep. Er zakte namelijk een caisson (ronde
koker) naar boneden, waardoor het water er
met kracht instroomde, zoodat de werklieden,
12 in getal, en twee ingenieurs groot gevaar
liepen te verdrinken. Gelukkig konden allen
zich nog intijds redden. Een persoon heeft
men echter moeten wegdragendeze had door
den schrik het bewustzijn verloren. Nog dient
vermeld te worden het lofwaardig gedrag van
een ingenieur, die, zelf gered zijnde, een ander
in levensgevaar zag en zich weder naar beneden
begaf om dezen te redden.
Een dronken bedelaar, die in
de omstreken van Winschoten gewoonlijk de
rol van blindeman vervult, om medelijden op
te wekken, werd jl. Maandagmorgen aange
troffen in een staat, die bjj twee veldwachters
hot medelijden zoodanig opwekte, dat zij hem
overbrachten naar het bureel. De burgerij kon
alweder een blik werpen op een man, die
door een gewaand, gebrek het medelijden weet
op te wekken, om... aan Bacchus te offeren.
Op de trambaan van de Zuid-
Nederlandscho stoomtram liep een stokdoove
vrouw. Het herhaaldelijk bellen van den ma
chinist had geen gevolg. Toen do machine
dicht genaderd was, liep de vrouw nog steeds
op do baan. De machinist kon nu Diet moer
stoppen, daarom haalde hij de rem over, sprong
van de machine en trok de vrouw voor de
tram weg. Ongelukkig viel de man en kwam
zoodanig met de machine in aanraking, dat hij
in het gasthuis moest worden opgenomen.
Boven Diomen woedde gister
middag omstreeks halfvier een hevig onweer.
De bliksem sloeg in een hooiberg, midden in
de kom der gemeente gelegen, en toebehoo-
rende aan do wed. Kappen.
Da hooiberg vatte vlam, maar aan den
hevigen regen en het krachtdadig optreden
der brandspuitlieden, die met twee brandspui
ten aanrukten, was het te danken, dat de
brand spoedig gebluscht werd en de helende
gebouwen gespaard bleveD.
In de buurt Diemerdam werd een paard
van den veehouder H. Boogaard in de weide
door den bliksem getroffen en gedood.
Nabij Ouderkerk is een koe in het land
doodgeslagen.
D e „N. R. Ct." meldt, dat sedert
Dinsdag uit zijne woning te Oud Kralingen
vermist wordt de kassier A. C. Tb. Ook op
het kantoor van zjjn patroon op de Hoogstraat
is hy niet meer verschenen.
Men meldt aan de „Tel." uit
KampenDe commies ter gemeente secretarie
H. J. K., te Kampen, is van zijn verlof, op
1 Sept. jl. verstreken, niet teruggekeerd. Men
verdiept zich over zijn wegblijven in allerlei
gissingen.
Een 20-jarig meisje, dat niet
goed bij het hoofd was, A. H. Boelen, te
Dordrecht, dat eergistemamiddag door het
spelen met lucifers hevige brandwonden be
kwam, is gisternacht in het Ziekenhuis aan
de gevolgen overleden.
Toen de hoofdagent van politie Udo, by
het ontstaan van het onheil, op het hulp
geschrei toesnelde, waren reeds alle kleeren
van het bovenlijf der ongelukkige geheel
vorbrand, terwijl het onderlijf nog slochts
met enkele brandende lappen was bedekt. De
hoofdagent kreeg by zyn reddingswerk vry
ernstige brandwonden aan de beide handen.
Een soldaat gehuwd met een
koningsdochter. Het is geen sprookje uit
„Duizend-en-Een Nacht," maar een waar ver
haal. Een soldaat van het Duitsche leger in
Zuidwest-Afrika is naar zyn land terugge
keerd in gezelschap van zyn bruid, die niemand
minder is dan de dochter van den kaffer
koning Witbooi De jongedame heeft, volgens
de „Voss. Ztg.," een aangenaam uiterlijk; zty
is het Duitscb reeds volkomen machtig en
heeft zich ook de Duitsche gewoonten eigen
gemaakt. Het huwelijk zal binnenkort worden
voltrokken in de gebooiteplaats van den
bruidegom in Oost Friesland.
Qedurendedeweek van 14 21 Aug.
werd uit Engeland in ons land ingevoerd aan
rywielen en onderdeeLn voor eene waarde
van 28,000, tegen 17,700 het vorige jaar
gedurende diezelfle week.
In Amerika is een proef genomen,
in hoeveel tyd men van San-Francisco naar
Nieuw-York kan ryden per wiël. De afstand
werd in relais gereden, en de tyd was dertien
dag^n en negen en twintig minuten.
Makoni, do hoofdman deroproerige
Mashona's, heeft te Fort Salisbury voor een
krygsraacJ terechtgestaan en is ter dood ver
oordeeld. Majoor Watts seinde aan het hoog
gerechtshof om het doodvonnis te bevestigen,
maar intusschen zyn er zes gevangenen ont
vlucht en daarop is Makoni, die ook reeds
pogingen had gedaan om te ontvluchten,
onmiddellijk gefusilleerd.
Tom Mann, de leider der L o.n*
denscbe dokwerkers, heeft beweerd, dat by
staking de dokwerkers steun zouden ont
vangen uit Rotterdam, Antwerpen, Hamburg,
Bremen, Bremerhaven, Stockholm en Go
thenburg.
Over l'/i jaar zal to Berljjn een
paartje 25 jaar verloofd zyn. Eerst was het
huweiyk telkens uitgesteld, omdat een ryke
erftante er tegen was. Dezer dagen is die
dame overlelen, maar nu willen zy ter wille
van de curiositeit mot hun huweiyk wachten
tot 1898. Toch is dit paartje nog zoo heel
oud niet. Ze tellen 49 en 42 jaren.
Te Bóziers is h o t s t i e r e n p e r k
afgebrand. Zeven stieren zyn omgekomen,
terwyi het geheele gebouw vernield is. Men
vermoedt, dat kwaadwilligheid in "t spel is.
KOLONIËN.
BATAVIA, 6—11 Aug.
De „Java-Ct." meldt: Door den gouverneur
van Atjeh en Onderhoorigheden is telegraphisch
medegedeeld dat volgens ingekomen berichten
by den aanval op Piëng op 29 Juli gesneuveld
zyn Panglima Larakapang, een der voor
naamste aanvoerders van den pretendent-
sultan, en tien Atjehers, terwyl gewond
werden dertig Atjehers. De pretendent-sultan
zou gevlucht zyn naar Lam Thiee, eene in de
onmiddellyke nabyheid van Mesigit Indrapoeri
gelegen kampong, waar ook de woonplaats
is van Panglima Polim. Omtrent Toekoe Tjibik
Montassik was niets bekend.
Volgens een nader telegram van genoemd
hoofd vao gewestelyk bestuur zyn den 4den
dezer de marechaussees in verband met de
bezetting van Kroeng Raba uitgerukt naar
Monbroek en Langeh, welke tocht evenmin
iets bijzonders opleverde als een tocht van
het 12de bataljon door een gedeelte der
XXVI Moekims, waarby Kroeng Gloempang,
Tjot Montjang en Lamgoet werden bezocht.
Door het 5de bataljon werd in de IX
Moekims geageerd tegen eene kleine bende
onder Nja Gedong, welke van de heuvels
naby Tjot Soeroei verdreven werd. By den
opmarsch en den terugtocht werden de vol
gende verliezen geleden: gesneuveld de Euro
peesche hoornblazer Van Spanje; levensge-
vaarlyk een Europeesch korporaal en een
Europeesch fuselier; zwaar gewond en sedert
aan zyn wonden overleden een Inlandsch
fuselier.
De aanleg van den verbindingsweg van
Tjot Rang naar Tjot Montjang, dië ondershands
door een Chinees is aangenomen, geschiedde
onder dekking door volk van Tookoe Nja
Banda, hoeloebalang van Lamreng en sagihoofd
der XXVI Moekims, en vorderde goed.
Omtrent den tegenwoordigen stand der
in Indië aanhangige herziening van de Indische
wetgeving op het faillissement en de surséance
van betaling, zyn aan den gouverneur-generaal
inlichtingen gevraagd, by welke gelegenheid
's landvoogds aandacht is govestigd op de
wyzigingen, welke de nieuwe Nederlandsche
wet omtrent die onderwerpen heeft ondergaan,
zoomede op de regtling barer invoering.
Van het stadium van behandeling dezer
aangelegenheid in Indië zal het afhangen of
de Staatscommissie tot herziening der In
dische wetgeving op privaatrechteiyk gebied
zal worden uitgenoodigd, om thans het ont
werpen van eene nieuwe faillissementswet-
goving voor Nederl. Indië in den geest van do
nieuwe Nederlandsche bepalingen ter hand
te nemen.
Omtrent het ontwerp van een nieuw
Strafwetboek voor Europeanen kunnen do
betrekkelyke Indische voorstellen eerlang
worden te gomoet gezien.
De „Sum. Crt." schryft: De officier van
gezondheid 2de kl. dr. Bik, te Padang, begaf
zich '8 namiddags ongeveer 9 dagen geleden
naar het groot militair hospitaal alhier, toen
hy door een hond plotseling aangevallen en in
het onderbeen gebeten werd. De hond viel
hem nogmaals aan, doch een flink toege
brachte schop was voldoende het beest t.e
doen afdeinzen. Van den hond werd niots
meer gehoord of gezien, zoodat niet uitge
maakt kon worden, of het dier inderdaad aan
hondsdolheid lydende was. Dr. Bik heeft
echter tot dusverre van den hem toegebrachten
beet geen schadelyke gevolgen ondervonden;
de mogelykheid evenwel, dat het beest, het
welk hem verwond heeft, dol was, bestaat on
op grond hiervan vertrekt genoemde genees
heer a. s. Woensdag naar Batavia, om in het
instituut-Pasteur de voorgeschreven behando
ling te ondergaan.
Uit Magelang wordt geschreven aan de
„Locomotief", onder datum van 1 dezer:
De vrouwen, kinderen, benevens de archieven
van het zesde en zevende bataljon moeten
eerstdaags naar Atjek worden opgezonden.
Hieruit mag men wel opmaken, dat die batal
jons nog eenigen tyd te Atjeh zullen blyven.
Geslaagd is in het examen voor tand
arts de heer J. F. H. Kuyper.
Do ambtenaar op non-activiteit B. De
Torbal, laatstelijk ter beschikking van den
voorzitter der landraden te Ngawi en Magetan,
heeft verzocht eervol uit 's lands dienst te
worden ontslagen, onder toekenning van
pensioen.
De gewezen klerk by don landraad te
Rembang H. F. E. Da Sarvren Jacquet heeft
eervol ontslag uit 's lands dienst gevraagd
wegens lichamelyke ongeschiktheid en toe
kenning van pensioen.
Aan don lsten luitenant der artillerie
G. H. Yrydag, van Atjeh naar Batavia ge-
evacueerd, is een verlof wegens ziekte voor
den tyd van drie maanden naar So kaboemi
en Garoet verleend.
Do „Loc." van 5 Aug. meldt: In den
afgeloopen nacht, omstreeks één uur, is brand
ontstaan in de lading cokes, aan boorl van
het Nederlandsche barkschip „Noach V", voor
anker liggende Zuidwest ten westen van Pema-
lang, residentie Tegal, op een afstand van
ongeveer acht kilometers van de kust. Nadere
byzonderheden omtrent dit onheil deelen mede,
dat het vaartuig geheel is verbrand; de be
manning heeft zich gered door over te gaan
op een kleinen kustvaarder, voor anker liggend
in de nabyheid der „Noach V."
De indiening der voorstellen tot invoering
van eene nieuwe regeling voor de toepassing
van de straf van dwangarbeid kan nog niet
plaats hebben, daar de bewerking daarvan
aan het departement van justitie, ton gevolge
van andere dringende werkzaamheden, ver
traging ondervond.
Do voorstellen van de Indische regee
ring met betrekking tot eene reorganisatie
van de politie in de gouvernementslanden van
Java en Madoera werden by het opperbestuur
voorgebracht. De totstandkoming dier reorga
nisatie zal afbankelyk zyn van de beschik
baarstelling van de daartoe benoo.1igde fond
sen, waarop by de ontwerp-begrooting voor
1897 wordt gerekend.
Voorstellen, om op verschillende punten
de werkzaamheden der gewestelyko besturen
in Indië te vereenvoudigen, zyn in overweging.
Met het oog op de omstandigheid, dat
door sommige hoofden van gewestelyk be
stuur niet altyd de hand bleek te worden
gehouden aan het voorschrift, om aan do
onder hen -dienende ambtenaren zoo spoedig
mogeiyk mededeeling te doen van eventueel
in de conduitestaten dier ambtenaren voor
komende ongunstige aanteekeningen omtrent
hun gedrag en dienstyver, welke op hunne
ambtelyke loopbaan oen nadeeligen invloed
zouden kunnen uitoefenen, is op het bedoelde
voorschrift uitdrukkelyk de aandacht geves
tigd, met bepaling tevens, dat uit de conduite
staten moet blijken, dat aan het voorschrift
behooriyk is voldaan.
Het opperbestuur heeft de regeering
gemachtigd, om de gouvernements-koffie-
cultuur ter Sumatra's Westkust, waar die
voor de schatkist niet loonend is, in te trekken
en te vervangen door eene lage belasting
in geld; de gouverneur van het genoemde
gewest zal hier by naar de omstandigheden
moeten handelen. Voor eeno introkking der
gedwongen cultuur zullen dan weldePadangscke
benedenlanden en de afdeeling Siboga in de
eerste plaats in aanmerking komen. Het opper
bestuur wenscht echter, dat by het al dan
niet nemen van dezen maatregel op den toe
stand in Atjeh zal worden gelet.
De dood van Nja Makam.
Over het dooden van Nja Makam is uit
Atjeh aan de „Loc." geschreven:
Nja Makam, die aangeboden had zich te
onderwerpen, werd door een colonne onder
overste Soeters overvallen, doodgeschoten en
zyn hoofd volgens bekomen opdracht herwaarts
gebracht. Behalve dat zyn nog een goede
vyftig Atjehers gevangengenomen, waaronder
Nja Makam's jonge vrouw. Hy zelf was zwaar
ziek en kon zich zelfs niet op de been houden.
Liggend kreeg hy den kogel, die een einde aan
zyn leven maakte, een waar beulenwerk, nog
erger gemaakt door hem als een slachtdier het
hoofd af te hakken.
Een andere correspondent van de „Loc."
schryft er over:
Een kampongbewoner werd gedwongen het
huis, waarin Nja Makam zich ophield, aan te
wyzen en men vond hem. De bevolking,
inziende dat verzet vruchteloos zou zyn, koos
de wyste party en deed niets. Slechts één
schot werd gelost, dat hetwelk een einde
maakte aan het leven van den beruchten
Toekoe, die de laatste maanden zóó ziek was
dat by met een tandoe, welke men ook onder
zyn baleh-baleh vond, door zyn volgelingen
vervoerd moest worden. Hy werd daarna
onthalsd en het hoofd, met een paar achter-
laadgeweren, eenige blanke wapens en een
vijftigtal gevangen kampongbewonera p6r
trein naar Kotta-Ra^ja medegenomen, alwaar
eerstgenoemd lichaamsdeel In het hospitaal
gedeponeerd werd.
Uit Atjeh wordt aan de „Sum. Ct." aldus
geschreven:
De aanslag gelukte volkomenmeneer
Makam sliep nog, doch hy werd wakker ge
maakt en naar buiten gebracht. Toen werd
hem minzaam aangezegd, dat hy, tot straf
voor zyn hoogverraad, gefusilleerd zou worden,
maar dat hy over eenige oogenblikken kon
beschikken om zich op den dood voor te be
reiden. Hy werd doodgeschoten en zyn huis
verbrand, maar zyn familieleden, ten getale
van 58 mannen, vrouwen en kinderen, werden
gevankelijk naar Kotta Radja gevoerd, evenals
zyn hoofd, dat, van den romp gehouwen,
zich thans in het hospitaal alhier bevindt in
een grooto flesch met spiritus.
Een correspondent van het „Soer. Hbld."
schryft aldus:
Toen do marechaussees om halfzeven,
kampong Lamnga hadden bezet, kwam de
Imam daarvan hen te gemoet en bracht hen
by Nja Makam, die ellendig kreunende van
pyn op een baleh-baleh lag; hy was omringd
door zyne vrouwen en kinderen en een 50-tal
volgelingen, gewapend met klewangs, rentjongs
on slechts twee geweren, waarvan één onbruik
baar. Er werd in 't geheel geen weerstand
geboden en allen werden gevankeiyk mede
gevoerd naar Lambada, een kampong aan den
meest zuidelijken inham der lagune. Hier
werd Nja Makam door de marechaussees
gefusilleerd en kreeg daarna nog een genade
schot in het oor door den ritmeester.
Door den gouverneur-generaal van Nod.-Judië
zijn de volgende beschikkingen genomen:
CIVIEL DEPARTEMENT. Bono eind: Met
ingang van 1 September 1896, tot nlgemeenen
pakhuismeester bij 's lands algemeeDO pakhuizen
te Batavia P. F. Hondius van Herwerden, thans
met de waarneming dier betrekking belast.
Bij den aanleg van Staatsspoorwegen.
Benoemd: Tot bouwkundig ambtenaar lete kl.
de bouwkundigo ambtocaar 2de kl. H. A. Koopmans;
tot bouwkundig ambtenaar 2de kl. de opzichters
lste kl. A. GhijaelB Mzn., J. P. Van Stonis, E. G.
Wijers en L. K. Lindhout;
tot tijdelijk opz. lste kl. de tijdelijke opz. 2do
kl. A. Martherua;
tot tijdelijk opz. 2de kl. A. W. Eijkelenboora,
vroeger die betrekking bekleed hebbende, en de
tijdelijke opzs. 3de kl. Jfl.R. Sené en C. D. Esche;
met bepaling, dat de ben. bouwk. ambtenaar 2do
kl. L. K. Lmdhont tijdelijk belast blijft met do
vervulling der function van adjunct-chef der 2do
afdeeling bij de exploitatie van den Staatsspoorweg
ter Sumatra's Westkust.
In de residentie Probolinggo.
Overgeplaatst: Van de controle afdeeling
Gading, afdeeling ÊraksabD, naar de controle-
afdeeling Probolinggo de controleur 2de kl. G.
P. A. Bisschoff.
Geplaatst: In de contróle-afdeeling Gading,
de controleur 2de kl. L. E. Dom-
Bij de in- en uitvoerrechten en accijnzen.
Bevorderd: Tot opziener op een bezoldiging
van f 100 '8 maand8 J. K. Sleebos, thans opziener
op een bezoldiging van 50 'a maands en over
geplaatst van Branta (Madoera) naar Bangkalan
(Madoera).
Benoemd: Tot opziener op een bezoldiging
van t 50 's maands "W. Scholtz, thans particulier
en geplaatst te Branta (Madoera).
Bij den post- en telegraafdienst.
Benoemd: Tot kantoorchef te Singaradja de
commies lste kl. J. G. W. Hoekstra to Weltevreden.
Overgeplaatst: Van Tegal naar Weltevreden,
de commies 3de kl. H. Harboidvan SemaraDg naar
Tegal de adjunct-commies J. Apon.
Bij den Waterstaat en 's lands B. O. W.
Benoemd: Tot opzichter lste kl. de waarn.
opz. 2de kl. P. Van der Rijl; tot opz. 2do kl. en
geplaatst in de residentie Japara, de ambtenaar
op wachtgeld W. C. Mulder, laatst die betrekking
bekleed hebbende.
Bij de exploitatie der Staatsspoorwegen op Java:
Benoemd: Tot onderopzichter lste klasse en
geplaatst bij de Westerlijnen de ambtenaar op
wachtgeld P. J. Birsak, laatst die betrekking be
kleed hebbende.
Bij den aanleg van Staatsspoorwegen:
Eervol ontheven: Van de leiding van den
aanleg der lijnen Malang Blitar en I'arik -
Soerabaia de hoofdingenieur Th. F. A. Delprat.
Opgedragen: De leiding van den aanlegvan
de lijuen Malang Blitar en Tarik Soerabaia
aan den ingenieur lste klasse W. De JonghDzn,,
met Soerabaia als standplaats; van de lijn Batavia
Tangerang Bantam aan den hoofdingenieur
Th. F. A. Delprat, met Batavia als standplaats.
Geplaatst: Bij de lijn Batavia—Tangerang—
Bantam: de bouwkundige ambtenaren der lste
klasse J. P. J. Alsdorlf en A- Bes9eliuk; de tijde
lijke opzichter 3de klasse A. M. Beek; de tijdelijke
onderopzichter lete kl. V. F. De ltoo; de tijdelijke
onderopzichters 2de klasse J. J. G. Laurens, W.
L. N. Radius, D. J. Van Noordt en L. M. Haaksma
de tijdelijke opzichters 3de klasse D. Van Kuilei\.
burg en J. C. D. Baumgarten; do tijdelijke 2de
