N°. 11210. I>on<lcr<3ag Ï.O Septembéi*; A0.1896 feze jouraat wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Feuilleton, MAN EN VROUW. LEIDSCH M&BLAB. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden. i^> Franco per post Afzonderlijke Nommers 3 1.10. 1.40. v„ 0.05. PRIJS DER ADVEBTEMTDKN: Van 1-6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17J. Grootere letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren buiten de stad wordt f 0.05 berekend. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Eerste Blad Leiden, 9 September. Van de inrichting voor teekenonderwjjs van den heer W. J. Lampe, alhier, slaagde gis teren by het gehouden examen van middel baar onderwijs handteekenen en perspectief de heer W. C. Brouwer, van Leiden. Voor hetzelfde examen slaagde onze stad genoot de heer A. M. C. E. Boost, leerling van den heer J. Goddyn, alhier. Hedenmiddag ontvingen wij per Neder- landscho mail de Bataviasche bladen van 6—11 Augustus. Ned.-Herv. Kerk. - Bedankt is voor Ter-Aar en Vinkeveen, door ds. De Groot, te Houten. De „Unie"-collecte heeft opgebracht te Leimuiden met Bilderdam f 39.50, Oudshoorn met Eidderbuurt f 145.165. Te Woubrugge is gisteren, Dinsdag, ter- aardobesteld het stoffelijk overschot van wijlen den heer A. Visser, van wiens over lijden wij reeds melding maakten. De leden van Gemeente-, Herv. Kerk- en Bijzonder Schoolbestuur woonden de droeve plechtigheid bij; op den doodenakker waren ook tal van vrienden en belangstellenden aanwezig. Aan de groeve werd het woord gevoerd door den burgemeester, die den overledene schetste als wethouder der gemeente. Nadat nog met de schoolkinderen een toepasselijk lied gezongen was, hield de consulent, ds. Doevendans, van Hoogmade, eene lijkrede, en velen verlieten zeker deze plaats met wee moed, een geacht burger en een goed vriend daar achter latende. Voor de vaceerende betrekking van onder wijzer aan de openbare lagere school van Benthuizen, traktement f 600, hebben zich slechts vier sollicitanten aangemeld. Het recht, om op de paardenmarkt van aanstaanden Zaterdag de marktgelden te innen, is door B. en Ws. van Valkenburg verpacht aan den heer H. Van der Nagel, voor de som van f 130.12*. Er waren 4 inschryvings- biljetten ingeleverd. Blijkens mededeeling in de „Staats-Ct." zal de tegenwoordige zitting van de Staten- Generaal in naam der Koningin worden ge sloten op Zaterdag 12 September 1896, des namiddags te drie uren, door den minister van binnenlandsche zaken. In de „Staats-Ct." is tevens opgenomen het programma voor de opening van de verga dering der Staten-Generaal, te 's-Gravenhage, op Dinsdag den 15den Sept. a. s., des namid dags te dén uur door H. M. de Koningin- Regontes. Bij kon. besluit is tot voorzitter van de Eerste Kamer gedurende de zitting, die zal aanvangen op den derden Dinsdag in Sep tember, benoemd mr. A. Van Naamen van Eemnes, lid van die Kamer. Door den minister van waterstaat is goed gekeurd de a. 8. winterdienstregeling op de Staatsspoorwegen. Gisteren is in „Hotel Paulez" te's-Graven hage aangekomen de heer Reelfs, consul- generaal der Nederlanden voor Britsch-Indiö, te Calcutta. Do heer Bauduin, voorzitter der Land- bouwmaatschappij, is gisteren naar het congres voor landbouw te Buda Pesth vertrokken. Op het met vlaggen en groen versierde bouwterrein aan den Bezuidechout, vóór de nieuwe R.-K. kerk van O. L. Vrouw van Goeden Raad, te 's Gravenhage, had gister ochtend de eerste-steen-legging voor dit Gods huis plaats. De plechtigheid geschiedde in tegenwoordigheid van tal van geestelijken, van de leden der bouwcommissie, enz. Z. D. H. Mgr. Heyligers, deken van 's-Gravenhage, officiöerde. De toekomstige pastoor der parochie, de zeereerw. rector Wittert van Hoogland, be tuigde zijn dank voor de betoonde belang stelling en schetste de gewichtige plechtigheid van dezen dag. Gisteren is de Huygens-Tentoonstelling geopend in de bovenzalen van het Gemeente museum te 's Gravenhage, in tegenwoordigheid van den minister van binnenlandsche zaken, mr. Van Houten, den Commissaris der Ko ningin, mr. Fock, en een aantal leden der commissie en hunne dames. Na een inleidend woord van den voorzitter zeide de minister van binnenlandsche zaken der commissie dank en betuigde de voorzitter, de heer Wichers, zyne erkentelijkheid aan H. M. de Koningin- Regentes, de Regeering en allen, die tot het welslagen hadden bijgedragen. Zaterdag werd de tentoonstelling vóór de opening reeds bezocht door den groothertog van Saksen Weimar en zijne dochter de her togin van Mecklenburg, die geruimen tijd in de zalen vertoefden en werden rondgeleid door de heeren Dompierre de Chaufepié en Hof stede. Naar men verneemt, is tot penningmeester van het comité van organisatie van het Ned. Congres voor Openbare Gezondheidsregeiing, dat Maandag 21 dezer onder leiding van den minister van staat J. Heemskerk Az. te 's-Gravenhage zal plaats hebben, benoemd dr. M- W. Pijnappel, onder-voorzitter der afd. „Amsterdam", van de Nederlandsche Maat schappij voor Geneeskunde. Op 8 dezer heeft aan het departement van buitenlandsche zaken, te 's-Graveuhago, do onderteekening plaats gehad van een verdrag van handel en scheepvaart tusschen Neder land en Japan. (Sts.-Ct.) De groothertog van Saksen en zijn dochter, de hertogin van Mecklenburg, zullen Zaterdagochtend Scheveningen verlaten. De raad van beheer van het „Neder- landsch Tooneel" heeft een prijsvraag van 1000 gulden uitgeschreven voor het beste tooneelspel van een Nederlandsch auteur, waarvan de stof aan onze geschiedenis of ons vorstenhuis is ontleend en dat in 1898 opge voerd kan worden. De kapitein J. L. Furnée, plaatselijk adju dant te Amsterdam, is gisteren in den ouder dom van 45 jaren plotseling overleden. Tot directeur der coöperatieve stoom- zuivelfabrieken „Trijnwouden e. o." te Giekerk is benoemd de heer K. Eriks, te GriJpskerk. Aan mr. W. Dolk is, na het aftreden van mr. H. J. A. Mulder, voorloopig het voorzitterschap opgedragen van de Commissie tot bevordering van den aanleg eener haven te Scheveningen. De mannenzangvereeniging „Crescendo," te 's-Gravenhage, directeur de he9r J. G. Yan Meel, gaat eveneens mededingen in den Zang wedstrijd te Brussel op a. s. Zondag en wel in de hoogste internationale afdeeling met het verplichte koor „Jehova" en voorts met „Les Esprits de la Nuit", van Riga. Naar „De Tijd" verneemt, was Zondag een aanmerkelijke verbetering in den toestand van mr. Haffmans waar te nemen, zoodat het mogelijk was, hem naar Keulen te vervoeren, en hij Maandag te Kessel is teruggekeerd. Ofschoon lichamelijk zeer verzwakt, heeft mr. Haffmans dien dag toch nog zijn kamer verlaten eD blijft ook de geest voortdurend helder. De directeur van het phytopathologisch laboratorium „Willie Commelin Scholten", prof. J. Ritzema Bos, verzoekt te melden, dat hij van 10 September af de vragen om inlich tingen betreffende plantenziekten en schade lijke dieren gaarne weer te Amsterdam (Roe mer Yisscherstraat No. 3) zal ontvangen, in plaats van, als tijdelijk het geval was, te Wageningen. Naar het „Yad." verneemt, bestaat bij het bestuur van „Die Haghe" het plan, het volgend jaar den 200sten gedenkdag van het sluiten van den vrede van Rijswijk te her denken, door op dien dag de leden een be zoek te doen brengen aan het monument te Rijswijk, aldaar een cantate uit te voeren door eeD groot gemengd koor. Naar aanleiding van het dezer dagen gehouden nader onderzoek is het telegraaf radicaal uitgereikt aan: den commies der posterijen 1ste kl. J. Ten Cato, van spoorweg postkantoor No. 2 (standplaats Rotterdam); deD commies der posterijen 3de kl. J. Huisman Jz. te Zwolle (postkantoor)de vrouwelijke klerk der posterijen en telegraphie 2de kl. O. Yan Weijdom Claterbos te Amsterdam (tele graafkantoor) en de klerken der posterijen en telegraphie 2de kl. E. J. Veldhuizen te Alfen J. C. Wouters, te Nieuwediep; L. J. N. Bruinier te Amsterdam (telegraafkantoor), F. Duhoux te Kampen en C. Van Meeuwen te Amsterdam (telegraafkantoor). De gemeenteraad van Ede bevindt zich op 't oogenblik voor een moeiiyk geval. De ingezetenen van Lunteren, welker belaDgen door den Raad van Ede moeten behartigd worden, dringen by den Raad er op aan, de gevraagde subsidie voor de ontworpen stoom tram EdeNykerk toe te staan. De inge zetenen van Ede wenschen daarentegen die subsidie niet dan onder zekere voorwaarden toegestaan te zien. De gemeenteraad van Kuilenburg heeft concessie verleend aan den heer A. J. Krieger, te Gouda, tot het aanleggen van een stoom tram Kuilenburg—Buren—Tiel. De heer Ph. Roos Dz., die door den Raad van Koavorden niet tot wethouder herbenoemd is, heeft than6 zyn ontslag als Raadslid ingediend, de kiezers kunnen dan beslissen, of ze het met het votum van wantrouwen, door 5 leden van den Raad by de benoeming van wethouder over hem uitge sproken, eens zyn. Richard Hol heeft zyn ontslag genomen als directeur der „Utrechtsche Mannenzang vereeniging." De nieuwe cursus aan de „Tooneel- school" te Amsterdam begint met tien leer- liogen. Voor de provincie Groningen zal worden benoemd een hoofdingenieur van den pro vincialen waterstaat, op een jaarwedde van f 4000. Tot 1 Oct. is de aangifte geopend. Het stoomschip „Gedé," van Rotterdam naar Batavia, arriveerde 8 Sept. te Marseille; de „Lawoe," van Batavia naar Rotterdam, vertrok 7 Sept. van Marseille; de „Prins Willem II," van Suriname naar Amsterdam, arriveerde 7 Sept. te H&vre. Uit de „Staatscourant". Kon. besluiten. Tijdelijk benoemd tot onder wijzeres aan de Rijkskweekschool voor onderwijze ressen te Apeldoorn mej. J. A. E. Honbolt, te Dordrecht. Goedgekeurd, dat C. D. Boller, burgemeester van de gemeente Scherpenisse, is benoemd tot tijdelijk secretaris dier gemeente. Aan den scheikundige bij de marine, dr. C. A. Lobry van Troostenburg de Bruyn, op zijn ver zoek, met ingang van 15 September a. 8., eervol ontslag verleend uit voormelde betrekking. De kapitein-luitenants ter zee L. A. H. Lamie en P. F H. Volcko, met 11 September a. s. eervol ontheven van het bevel, respectievelijk over Hx. Ms. logementschip ,Bufiel" en instructieschip .Nautilus"; aan den kapitein-luitenant ter zee L, A. H. Lamie voornoemd het bevel opgedragen over gemeld instructieschip en aan den kapitein- luitenant ter zee P. F. U. Volcke voornoemd dat over gemeld logementschip. Mot ingang van 1 October a. s. lo. eervol ont heven uit de functie van directeur der Cadetten school. en zulks op zijn verzoek, do luitenant- kolonel L De Vlaming, yan den staf dor infanterie 2o genoemde hoofdofficier, mode op zijn verzoek, op non-activiteit gesteld, en 3o. benoemd tot direc teur der Cadettenschool, de majoor J. Doornbos, van het 8sto regiment infanterie, die in verband daarmede is overgeplaatst bij den staf der infan- torie. De voorzitter van de vereenigde vergadering der Staten Generaal geeft te kennon: lo dat aan de aanzoeken van anderen dan dege nen, die deel uitmaken van de vereenigde verga dering, om toegangskaarten te ontvangen voor de vereenigde vergadering der Staten-Goneraal op Dinsdag 15 September a s., tot opening der zitting 18961897. geen gevolg kan worden gegeven, aan gezien de beschikbare ruimte het niet toelaat; 2o. dat alle doorloopende en andere kaarten, afgegeven tot toegang voor de vergaderingen van de Tweodo Kamer, niet geldig zijn voor de ge noemde vereenigde vergadering. Deze mededeelingen strekken tot antwoord op de verzoeken van particulieren om toegangskaarten, mondeling en schriftelijk bjj het bureau der ver gadering ingekomen. De minister van marine heeft het volgende bepaald: lo. de luitenant ter zee der 1ste klasse G. C. D. baron Van Hardenbroek, dienende als lste officier aan boord van Hr. Ms. logemontschip .Buffel", wordt met 22 September a. s. op non-acti- viteit gesteld en vervangen door den luitenant ter zee der lste klasse H. Van Praag. Met gelijken datum worden geplaatst, aan boord van Hr. Ms. instructieschepen .Admiraal Van Wassenaer" en „Nautulus", als lste officier, respectievelijk de luitenants ter zee der lste klasse C. W. Broers en C. E. Dittlinger, en aan boord van Hr. Ms. monitor .Cerberus", tijdelijk, als lste officier, de luitenant ter zee der lste kl. G. R. Van Nauta Lemke; 2o. de plaatsing van den officier van gezondheid der lste klasse, dr. A. J. Gijson, a. b. van Hr. Ms. monitor .Matador", wordt ingetrokken. Met ingang van 16 Sept. a. 8. worden de officieren van gezondheid der lste klasse J. Bijl en J. J. Sterk geplaatst respectievelijk aan boord van ge noemden monitor en aan boord van Hr- Ms. tor pedo-instructieschip „MarnLx"; 3o. de officier van gezondheid der -de klasse bij de zeemacht E. C. Lorentz, uit Oost-Indiö in Nederland teruggekeerd, is op non-activiteit gesteld. Gemengd IVieuws. Op denLuth. Burgwal te 's-Graven hage werd gisternamiddag om 4 uren een persoon bemoeilykt door een drietal korels. Hy kreeg onverhoeds een vuistslag in het aangezicht. Na afloop miste de geslagene zyn gouden ring en was zyn horlogeketting stuk getrokken. De groentyd der nieuwe leden van het Delftsche Studentencorps duurt dit jaar slechts 14 dagen. De inauguratie zal plaats hebben op Vrydagavond 17 dezer. Om tot lid van het corps te worden ingeschreven hebben zich 50 candidaten aangemeld. Gistermiddag kreeg een meisjo uit Amersfoort in de vestibule van h6t Hollandsche Spoorstation te 's-Gravenhags twist met een der juffrouwen, die belast zyn met de uitgifte der plaatskaartjes. De rnoeilyk- heden eiadigden hiermede, dat beide juffrouwen een hevig zenuwtoeval kregen, de eene uit toorn, de andere wegens de haar naar het hoofd geslingerde beleedigingen. Het bericht van een verwonding, die den dood ten gevolge zou hebben gehad, aan het „Hbl." dezer dagen uit Zaandam toegezonden, blykt erg overdreven geweest te zyn. Naar de commissaris van politie daar ter stede meldt, heeft een 14 jarige jongen zyn 16-jarigen kameraad met een punt van een mes een hoogst onbeteekenend wondje toegebracht. Voor de Kamer van Strafzaken der Rechtbank te Amsterdam stonden gisteren terecht Jan Hendrik Pynappel, oud 23 jaren, 2de luit. der huzaren, geboren te Amsterdam, wonende te 's-Gravenhage, en Piba Antonius Pynappel, oud 21 j ,ren, cand. in de rechten, geboren te Amsterdam en wonende te Am sterdam, ter zake, dat zy zich id den avond van 6 Juli 1896 in of naby do Warmoes straat hebben schuldig gemaakt, dat zy zich met vereenigde krachten met geweld verzet hebben tegen den surveilleerenden inspecteur van politie te Amsterdam, tevens onbezold. Ryksveld wachter, Adrian Johan Van der Schrieck, wiens qualiteit aan bekl. bekend was, welke politie-beambte den eersten bekl., die aan een hem herbaaldelyk door dien be ambte gegeven last, om zich uit oen aldaar op den openbaren weg ontstane volksverzame ling te verwyderen, niet voldeed, had aange houden en door ter bemoeilyking dier aan houding genoemden Van der Schrieck te stom pen, met stokken te slaan en bloedig aan het hoofd te verwonden; althans, dat beide bekl., te zamen vereenigd, in elk geval ieder voor zich, voornoemden politie-boambte moed- Na dien avond, dat hy in haar oogen iets had gelezen, hetwelk aanduidde, dat het haar verheugde, raadpleegde hy haar zoo nu en dan in huiseiyke aangelegenheden, maar toen ze begreep, dat het een eenvoudige beleefd heid was, zonder dieperen grond, toen bleef ze er onverschillig onder, ofschoon zy hem in zekere mate erkenteiyk was voor zyn ▼riendeiykheid. En zoo volgden de dagen op de nachten, maar de dagen werden steeds korter en de nachten steeds langer. VIII. De lucht werd koeler en de avonden voch tiger; steeds scherper en snydender klonk Amalia's hoost. Men kon hooren, hoe de arme longen atoom voor atoom werden verteerd. Sedert het begin van October ging ze niet meer uit; den lOden September was men in haar kamer begonnen te stoken. Zy bracht meest den geheelen dag op bed door en aan tafel had zy zich reeds in lang niet mesr vertoond. De dokter kwam. Hy was beleefder, vriendeiyker, had een betere jas aan en een schoonoren boord om dan toen hy haar op Lindenas bezocht, waar de betaling hoogst twyfelachtig was; maar zyn oordeel over Amalia bleef hetzelfde: ongeneeslijk. Het veranderde niet door zachte vloerkleeden, het weelderige vertrek, het zachte bed en den goeden wyn. In het laatste stadium? Hy geloofde het niet. Tegelykertyd, dat de ziekte is toegenomen, is het lichaam op wonderbare wyze gesterkt, ten gevolge van de rust eD de betere oppassing; zy had nog veel levenskracht overgehouden. Er wachtte haar nog een moeiiyke, smarteiyke tyd. Voortdurende zorg, de uiterste voor zichtigheid, rust en kalmte, kleine hoeveel heden sterk verzoete alcohol, versterkende wyn. Medicynen baatten niet meer. Het kon misschien nog eenige weken duren, misschien nog wel een jaar, langer zeker niet. Een paar weken later kwam dominee Helm op Halleborg, met zyn ouden vriend en studie genoot, den beroemden professor in de medi cynen, die by hem op bezoek was en die gaarne een blik wilde slaan in het familie archief der Hallenhjelms, daar hy zich met genealogie bezighield. De professor mocht in de bibliotheek zitten en 8tudeeren en aanteekeningen maken, zonder dat iemand zich met hem behoefde te be moeieD, zonder iemand te storen of zelf gestoord te worden, zoo laDg hy maar wilde. Hy kwam twee dagen, en den derden dag, toen hy voor het laatst kwam, was de dominee by hem en bleven ze eten. Tegen het einde zeide de predikant; „Het zal, helaas I wel nergens toe dienen, maar ik kan niet berusten in het denkbeeld, dat een zware zieke en de beste dokter in Zweden in het zelfde huis vertoeven, zonder elkaar te zien." - Baron Gösta boog. De beleefdheid deed me zwygenhet was de vorscher, niet de beroemde geneesheer, die Halleborg met zyn bezoek vereerde." Mynheer de baron, een werkelyk dokter vergeet nimmer zyn roeping, en ik had zelf wel gevraagd by mevrouw de barones te wordeD toegelaten, als haar toestand niet van dien aard was geweest, dat de minste van ons vak er even goed een oordeel over kan velleD als de beste. Ik heb van Helm gehoord, wat dokter Johansson heeft gezegd. En hy heeft, helaas, zonder twyfel geiyk." De dominee stond op. Ik geloof ook wel niet, dat je iets kunt doen, maar - jy bent myn beste vriend en zy is myn liefste gemeentelid. KomI Je veroor looft toch, Gösta?" Ik ben natuuriyk zeer dankbaar." Zy gingen naar do zieke, die met ver moeide, koortsachtig glanzende oogen aan het gelaat van den beroemden dokter hing, en met de nog heldere vlam van levenslust sidderde voor het oordeel. Maar daarbinnen zeide hy slechts: U is nogal ziek, maar u hoeft nog meer levenskracht dan men zou verwachten by zulk een teere, zwakke gestalte." In Gösta's kamer gekomen, drukte hy deel nemend de hand van den baron en zeide: Ik heb haar gezienzo is ver, ver wegl" Dus er is niets, in 't geheel niets aan te doen?" Waartoe zou het dienen? Kon ze op dit oogenblik als by tooverslag naar het Zuiden verplaatst worden, naar Capri of Nizza, dan zou er plotseling een schynbare beterschap intreden, en zouden haar eenige maanden zonder pyn en met verhoogde krachten ge schonken worden, maar het eindresultaat zou hekzelfde zyn. Het lyden, dat zy vóórdat de bevryding kwam zou moeten verduren, zou misschien verdriedubbeld worden. En de winst? Zes maanden, misschien wat meer, van een bestaan als het hare." De dominee keek Gösta onderzoekend aan. Deze Btond haastig op. Het moet geprobeerd worden. Het leven van een mensch moet toch anders beschouwd worden als dat van eeD doodziek dier. Zou ze kunnen reizen, zooals ze nu is?" Onmogelijk! Reeds do lange weg naar de naaste havenstad in het vochtige herfst weer zou haar dooden. Maar er is nog vry wat kracht voorhanden, zooals ik gezegd heb. Ik geloof niet, dat het einde dezen winter komt. Zy zou by in-acht-nemen der grootste voor zichtigheid en wanneer hier in het noorden geen te heftige temperatuursverwisselingen plaats hebben, misschien op reis kunnen gaan, wanneer de lucht weer warmer wordt, in het voorjaar." Zou zy dan de reis kunnen volhouden?" Dat is onmogelyk te zeggen. Maar onwaarschyniyk is het myns inziens geens zins. Het hangt er natuuriyk van af hoe de krachten dan zyn." Maar genezing is er nimmer te verwach ten?" vroeg de dominee. Je weet zelf wel, Helm, dat er maar Een is, Die leven en dood in Zyn hand heeft, maar ik kan je wel zeggen, dat Hy zulk soort van wonderen tegenwoordig niet meer verricht." En daarmee nam de professor afscheid. De gedachte, dat Amalia naar een betere luchtstreek zou gaan, verschrikte en smartte allen in deD beginne, maar allon eindigden met zich er by neer te leggen. Gösta vond het wreed, een arm, zwak wezen to veront rusten en te vermoeien. De joDker en de kin deren schreiden. Mevrouw Ragnhild verzette zich met kracht tegen de reis. Wat baatte het haar, wat baatte het Amalia zelf, dat zy wat laDger koD leven, maar gescheiden van de haren, eenzaam, aan zichzelf over gelaten, in een vreemd land? Waren niet zes, twee, één maand iD de nabyheid. van het geliefde kind beter dan jaren van haar verwyderd, wanneer ze slechts het bewustzyn hadden, dat ze nog op aardo leefde? Wa7 niet in den hemel Amalia hun even naby als op Capri? Misschien zou zo er nu anders over gedacht hebben met de betere communicatiemiddelen van den t9genwoordigen tyd, waarin men byna sneller om de goheelo aarde kan reizen, dan toen van Malinö naar Norrbatten. Maar toen begon het zoo verlokkend voor Gösta's geest te verryzen, vry te zyn, gehoel vry te zyn van elke herinnering, niet aan den band, die hem weinig drukte, maar a?c den prys, waarvoor hy het vaderiyk goef had gekocht. En zy zou het zeker ook we!, beter vinden, van hem gescheiden te levee, (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1