N°. 11207 Maandag 7 September. AM 396 geze fêourant wordt dagelijks, met mtzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. Eerste Blad. P euilleton. MAN EN VROUW. LEIDSCH DA&BLAD. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per S maanden. s ki f 1.10. Franco per post. t s a a 1.40. Afzonderljjko Nommers 0 05. FRUS DER ADVERTENTTËN: Van 1 6 regel» f 1-06. Iedere regel meer f 0.17 j. Grootero letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad wordt f 0.05 berekend. Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen. Offioiëele HennisgeviageDU DRANKWET. Burgemeester on Wethouders tsu Leiden brengen ter algemeoue kennis, dat door JOHANNES THEODORU8 YAN ESr wonende alhier, oen verzoekschrift is inge diend om vergunning voor den kleinhandel in sterken drank in het perceel Yrouweateeg wi;,k IV No. 16. Burgemeester en Wothoudere voornoemd. Leiden, H. O. JUTA, Weth., Jo.-Burgemeeater. 4 Sept. 1896. E. EIST, Secretaris. Door Burgemeester en Wethouders van Zoetermeer is ter openbare kennis gebracht, dat door J. J. Bcjneveen, bierhnishouder, vronendo te Zoetermeer, vergunning is gevraagd tot den verkoop van sterken drank in het klein, in het perceel staande aan de Noordoostzijdo van de Dorpsstraat dier gemeente, plaateelgk gemerkt No. 64. Leiden, 6 September. De heer G. J. P. J. Bolland, nieuwbe noemd hoogleeraar in de faculteit der letteren en wijsbegeerte aan de universiteit alhier, als opvolger van prof. dr. J. P. N. Land, wien op virzoek, wegens redenen van gezondheid, eervol ontslag is verleend, zal Zaterdag 19 September a. s., des namiddags te twee uren, zyn ambt aanvaarden met het houden eener rede in het groot-auditorium van het academie gebouw. Naar wjj vernemen, is by koninklijk besluit van 19 Augustus 11. aan den heer S. Cler, beroepen predikant by de Waalscbe gemeente alhier, de door de wet vereischte toestemming verleend, om het predikambt in Nederland te aanvaarden. De heer Cler wordt dan ook dezer dagen met zijn gezin hier ter stede verwacht, en zijne bevestiging ia vastgesteld op Zondag 13 dezer. Omtrent 't wielerfeest met bloemen corso op den a. s. gedenkdag van Leidens Ontzet kunnen we nader mededeelen, dat door het be stuur der ,3 October Vereeniging" voor de afdeelingen .versierde wielen met gekostu meerde berijders" zullen worden uitgeloofd: twee verguld-zilveren medailles, twee zilveren en twee bronzen; terwijl de deelnemers, die den eersten prijs behalen, ook nog individueel elk een bronzen medaille bekomen. Voor de afdeeling „Reclame van rijwiel handelaars" worden uitgeloofd drie prijzen in geld, nl. 100, 50 en 25 gulden. Voor de „wedstrijden in het rijden" worden voor elke afdeeling uitgeloofd twee medailles, nl. een zilveren en een bronzen; terwijl aan beide medailles nog een kunstvoorwerp is verbonden. Deze voorwerpen zullen weldra ten toon worden gesteld; biervan zal nog nadere mededeeling geschieden. Ook de me dailles zullen over eenige weken bezichtigd kunnen worden; zjj munten uit door nette bewerking. H:t kerkbestuur van de Groote Kerk te Arnhem heeft aan het Amsterdamsche vocaal kwartet- Messchaert, dat Woensdag a. s. in de Luther8che kerk te Leiden zingt, voor Wo?nsdag 16 Sept. zijn kerk geweigerd, omdat op het programma een „Ave Regina" van Orlandus Lassus en een „Ave Verum Corpus" v<in Mozart stond, en de pers is hier over verontwaardigd. De pers heeft, naar het inzien van de „Tel.", ongelijk. Een kerk is nog geen concertzaal en voor protestsntsch oor kan een „Ave Regina Coelorum" nu eenmaal niet anders klinken dan een opera aria, die, hoe schoon ook, niet in een kerk thuisbehoort. Gisteren was het te Warmond feest voor de schooljeugd van de openbare school aldaar; allen netjes uitgedost, zag men hen ter school gaan, waar zy, door de goede zor gen van het onderwyzecd personeel en voor namelijk door den hoofdonderwyzer, voor rekening der gemeente werden onthaald op chocolade, krentenbrood en koek. Daarna had de uitreiking plaats van fraaie pry'zen voor getrouw schoolbezoek en goeden leerlust. Verder werd de dag door de leer lingen doorgebracht met verschillende spelen als anderszins en gingen zy na afloop daarvan genoeglijk huiswaarts. Dank aan het gemeentebestuur voor het milde onthaal en de beschikbaar gestelde pryzen, en aau het onderwyzend personeel voor de goede zorgen, aan de schooljeugd besteed 1 De eenige sollicitant naar devaceerende betrekking van gemeente-geneesheer te Roelof- Arendsveen, dr. De Lang, van Elburg, heeft zich teruggetrokken. De heer W. Mennega, onderwyzer te Wolvega, vroeger aan de Chr. School te Oude- Wetering, die dezen zomer slaagde voor de akte van hoofdonderwijzer, heeft zich by de betrokken commissie aangemeld voor eene benoeming als onderwyzer in Transvaal. Te Oude-Wetering heeft zich eene ver eeniging gevormd, die zich ten doel stelt het verspreiden en doen circuleeren van brochures en geschriften aangaande maatschappelijke vraagstukken van actueelen aard. Men schrijft ons uit Lisse, dd. 5 Sept.: Dat getrouw schoolbezoek door de onderwy- zeres8en op prijs wordt gesteld, bewees deze week weder de prettige dag, die door de dames Van den Broek aan do leerlingen van hare naai- en breischool werd bereid. Met een zevental brikken, daartoe door de eige naars welwillend afgestaan, reed de vroolyke schaar onder het zingen van menig liedje naar den Drechsberg, waar de dag met ver schillende spelen gezellig werd doorgebracht, tot tegen het vallen van den avond de terug tocht werd aanvaard, dank zy een tombola allen nog voorzien van een prysje. Door den Raad der gemeente Koude kerk zijn goedgekeurd de rekening over 1895 en de begrooting voor 1897, van ontvangsten en uitgaven van het Algemeen Armbestuur dier gemeente. De rekening tot een bedrag van 2036.86 in ontvang en 2034.387a in uitgaaf; batig slot f 2.477a» en de begrooting tot een bedrag van 2376 477a in ontvang en f 2375,81 in uitgaaf, batig slot 0.667a» Tevens werd aan bovengenoemd armbestuur voor het jaar 1897 een subsidie van ƒ900 toegestaan. Tot wethouder werd met algemeene stem men op één na benoemd de heer A. Dorrepaal, die aan de beurt van aftreding was. Aan het Rykstelepboonkantoor te Was senaar werden gedurende de maand Augustus behandeld 142 telegrammen, en wel 63 ver zonden en 79 ontvangen. Aan het postkantoor aldaar werd in die maand ingelegd in de Rijkspostspaarbank ƒ1900 30 en terugbetaald ƒ881.55. Het laatst door dat kantoor uitgegeven boekje draagt het nummer 528. Op de zesde lijst van do achttiende jaar collecte voor de Scholen met den Bybel in de „Standaard" komt o. a. voor Katwyk aan Zee met f 55.50. Het totaal van 150 loc. comités bedraagt f 23,502.76. Bedankt is voor het beroep by de Geref. gem. te Hazerswoude door den heer W. W. Smitt, cand. te Deventer. Het aantal sollicitanten naar de betrek king van postbode te Sassenheim, in plaats van den bode D. Bosma, die ruim 17 jaren deze betrekking bekleedde en thans te Haar lem benoemd is tot brievenbesteller, bedraagt 18. De jaarwedde is 500. By de Ned.-Herv. gemeente te Waarder is beroepen ds. Th. G. C. Rappard, predikant te Zuilichem, die bedankt heeft voor het beroep naar Wilsum. Door den Raad der gemeente Ter-Aar is benoemd tot wethouder de heer J. C. Yan Rodenrijs. Aan het hulppostkantoor te Noordwyker- hout hadden in de maand Augustus 12 iülagen plaats tot een bedrag van 372.25, tegen 1 terugbetaling van ƒ1000. Te Leimuiden beliep het saldo der in lagen en terugbetalingen by de Rijks-post spaarbank uit. December 1894 1860.40. In 1895 bedroegen de inlagen 2622 08, de terugbetalingen 804.22, saldo 1817.86, weshalve dat saldo 31 Dec. 1895 was ge klommen tot 3678.26. Einde 1895 waren er ten name der verschillende inleggers 29 boekjes in omloop. Te Woubrugge is door kerkvoogden en notabelen der Ned.-Herv. gemeente besloten, de tegenwoordige pastorie aanmerkelijk te doen verbouwen, wat zeker eene groote ver betering zal zyn en het centrum van het dorp zal er niet minder door opknappen wanneer dit werk tot uitvoering komt. Men schryft ons, als vervolg op het reeds gisteren medegedeelde, nog uit 's Gra- venhage, dato 4 September: De plechtigheid ter nagedachtenis van de Huygensen in de Groote Kerk werd heden middag bijgewoond o.a. door graaf Van Bylandt, in wiens huis straks de gedenksteen was geplaatst; door den secretaris der synodale commissie van de Ned.-Hervormde Kerk; de predikanten ds. Karres en Yan der Flier, het Kamerlid voor Den Haag den heer Conrad, enkele leden van den gemeenteraad, den Staatsraad Heydenryck en onderscheidene Roomsch-katbolieke geestelijken. Yele aan wezigen, waaronder tal van dames, hadden gevolg gegeven aan de uitnoodiging om de Huygens-kleuren, wit en lichtblauw, aange bracht op een toepasselijk insigne te dragen. Alvorens van den gullen gastheer, graaf Yan Bylandt, afscheid te nemen, betuigde de voorzitter van „Die Haghe", de heer Morre, dank voor zyne opsporingen, die geleid hebben tot ontdekking der woning van Huygens, en aan den mede aanwezigen marbrier, den heer Philips, hulde voor de goede zorgen en keurig nette aflevering van den gevelgedenksteen. Aan graaf Yan Bylandt wenschte hy van harte nog vele jaren van gelukkig leven in dat huis toe, waarby hy tevens de hoop uitte, dat 't hem nog lang gegeven moge zyn by het binnentreden van deze woning den ge denksteen ter eere van don beroemden Hage naar te aanschouwen. De krans, aan den grafsteen der Huygen sen gehecht, was sierlyk door de bloem- kweekery Van Ryswyk en Zoon bewerkt van cycastakken, aan het boveneind versierd met de kleuren van het geslacht Huygens en aan het benedeneind met de Haagscbe kleuren. Een lauwerkrans met oranjelinten werd namens „Die Haghe" overhandigd aan den heer A. W. Koopman, organist der kerk, die op verdienstelyke wyze de plechtigheid met orgelmuziek opluisterde. By gelegenheid van dezen herinneringsdag was de driekleur van den Stadhuistoren en van eenige particuliere woningen ontplooid. De Huygenspoort aan den ingang van den Scheveningschen weg was met groen en tro peeën versierd en werd hedenavond in dien feestdos verlicht. In de theaterzaal van het Kurhaus, daar voor welwillend door den directeur afgestaan, werd een voordrachtavond gehoudeD, gewijd aan de glorieuze Huygens-herdenking. Het initiatief daartoe was genomen door de ver eeniging „Die Haghe." Door den heer J. O. Yan der Gryp werden in 17de-eeuwsche kleedy verzen van Constanten Huygens voorgedragen. Verder werden tableaux vertoond en portret ten uit den tyd der Huygensen en op hun geschiedenis betrekking hebbend; de „Scheeps praat" van Huygens werd gedramatiseerd. De uitstekend geslaagde kunstavond werd besloten met een niet minder geslaagd vuur werk. Onder de aanwezigen in 't begin van den avond waren de groothertog van Saksen en zijne dochter de hertogin van Mecklenburg. De vereeniging „Die Haghe," welke dezer dagen reeds vele bljjken van sympathie mocht ontvangen, ontving reeds hedenochtend, 4 Sep tember, van hare zustervereenigmg „Genoot schap Limburg" een telegram van hulde en instemming met het Huygonsfeest. Ook de archivaris van Nijmegen bracht schriftelijk zijne gelukwenschen. Thans zijn de vaandels der verschillende corpsen infanterie, die bestemd zyn om oen opschrift of eereteeken te ontvangen wegens deelneming der regimenten aan de krygsver- richtingen in 1813-1815 en 1830 of'31, door de kapiteins adjudanten en de vaandeldragers der regimenten by het Departement van Oorlog ingeleverd. Van 15 September tot 15 Juni zal de Koninklijke Bibliotheek te 's-Gravenhage wederom iederen Dinsdag, "Woensdag, Don derdag en Vrydagavond van 7 10 uren voor het publiek toegankeiyk zyn. De minister van koloniën, de heer Bergsma, is van zyn buitenlandsche reis terug. In de residentie bevindt zich baron Mackay van Ophemert (Lord Reay), oud-gou verneur van Bombay. De kapt. J. Ditmar, van het 4de reg. inf. te Gouda, en de kapt. W. D. Hubner, van het 1ste reg. inf. te Doesburg, hebben zich beschikbaar gesteld voor een detacheering naar West Indiö. Er heeft zich een commissie van marine officieren gevormd, onder voorzitterschap van den vice-admiraal De Josselin de Jong, met het doel een monument op te richten op het graf van den onlangs overleden schout-by- nacht Stakman Bosse. Uit oen telegram, hier te lande ontvan gen, blykt, dat de 1ste luit. der infanterie van het O. I. leger, jhr. A. W. Van Holthe, met verlof h. t. 1. en tydeiyk werkzaam aan het departement van koloniën, tot kapitein is be vorderd. Aan het officiersexamen van de leerlin gen van den artillerie-cursus te Delft hebben voldaan de volontairs J. G. Tinbergen, H. A. F. Q. Van Ermel Scherer, P. Keulemans, F. D. Bezoet Dd Bie, O. C. G. Beelaerts en H. G. Sadee. Naar men vernoemt, maakt het zendon van een oorlogsvaartuig der marine naar Konstantinopel in verband met de aldaar uit gebroken onlusten een punt van overweging by de Regeering uit. De veranderde omstandig heden, die zich sedert in de Turksche hoofd stad hebben voorgedaan, zouden de reden zyn, dat 't tot dusver nog niet tot een be- paalde beslissing gekomen is. Eene onderwijzeres aan eene der open bare scholen in de gemeente Schotorland (Fr.) heeft van B. en Ws. de uitnoodiging ontvan gen om in plaats van per week 2 uur voortaan 4 uur les te geven in de nuttige handwerken, zonder verhooging van salaris. De betrokken onderwyzeres heeft dadelijk geantwoord, dat zy niet bereid is tegen dezelfde belooning tweemaal zooveel werk te doen. De Evangelische Maatschappy zal Woens dag 9 Sopt. a. s. hare jaarvergadering houden te Bolsward. Den avond te voren, Dinsdag 8 Sept., zal te 7 uren in de St.-Martinikrrk eene openbare samenkomst worden gehouden, waarin dr. M. Niemeyer, predikant te Sneek, het woord zal voeren en een zangkoor zich zal doen hooren. Van 't hoofdbestuur zyn aan de beurt van aftreding dr. H. G. Hagen, te Leiden, en dr. A. W. Bronsveld, te Utrecht; in deze vaca turen moet door eene nieuwe keuze worden voorzien. Naar wy vernemen, zal de kapitein ter zee C. H. Cornelissen in de maand October a. s. uit O.-I. in Nederland terugkeeren, in verband met zyn verzoek, om met November d. a. v. op pensioen te worden gesteld. Ter zijner vervanging is aangewezen de kapitein ter zee W. M. J. Visser. {Tel.) Donderdag dineerden by den groothertog van Saksen in het Kurhaus te Scheveningen 13) Daar zag ze de oude Kerstin in levenden lyve, een zilveren blad met twee kopjes thee en een kleine wyukaraf van schitterend kristal in de hand. En daar stond waarlyk juffrouw Ulla Jonssou ook, met een witte muts en een groot, wit, roodgerand keuken schort, aan welks band een respectabele beu- geltasch van nikkel aan een zilveren kettiüg afhing. Beiden met een ingevallen, tanden- loozen, lachenden mond, beiden met oude, trouwe, vochtige oogen. Amalia's wangen kleurden zich en zy onder vond het eerste onverdeelde gevoel van vreugde sedert lange jaren. Kerstin 1 UllaI ben jullie het!" riep ze uit, strekte beide handen naar haar uit, en schonk haar een blik, waarmede de meest veeleischende bruidegom tevreden zou zyn geweest. Gösta, die zich een weinig had teruggetrok ken, ging nu achter haar stoel staan en raakte even haar gouden haar aan, dat vochtig was van inspanning. Ze zyn myn huwelyksgeschenk aan jou," fluisterde hy zacht. Zy keek hem aan met haar blauwe kinder- oogen en antwoordde trouwhartig: Een beter kon ik nooit krygen. God zegen je!" By do groote kachel stond juffrouw Ulla met haar zakdoek voor de oogen, en de oude Kerstin vergat de thee, het respect voor den baron en de heelo wereld, zette het blad op tafel, viel naast den stoel op de knieën en verborg haar bruin, rimpelig gelaat in Amalia's japon en stamelde: Myn goudkind, myn goudkind 1" Toen zy alleen waren, nam Gösta de wyn- karaf op en schonk een paar druppels in een glas. Zou hy het andere glas ook inschenken en zyn vrouw welkom heeten op Halleborg? Neen I Hy gevoelde, dat zy dien dag genoeg van bet comediespel hadden gehad, hy hief ernstig haar hoofd op, en voerde het glas naar haar lippen, alsof hy haar een genees middel ingaf. Dat was de welkomstgroet voor de burcht- vrouwe van Halleborg I Een paar druppels maar, om je wat te versterken." Ik weet niet, hoe ik je genoeg kan danken Hy stond op, zette een kleine tafel met een zilveren schel naast haar stoel, vatte haar hand en zeide: Onze trouwdag is voorby I Misschien doen we beter elkaar de gevoelens, waarmee we dien hebben gevierd, niet mede te deelen. Slechts één belofte wil ik doen en zien te houden: dat myn bewuste tekortkomingen jegens myn vrouw zullen eindigen, waar die van menig man zoo dikwijls beginnen: op den drempel van het eigen tehuis. Goeden nacht 1 God behoede je slaap 1" Goeden nacht I" Langzaam ontdeed Gösta, toen hy de drie kamers binnentrad, die de zyne waren ge weest, sedert hy student was geworden, zich van zyn degen en uniformrok en trok het pak aan, waarin hy gewoorilyk zat te werken. Alles was in orde. Het bed, met de sigaren op het nachttafeltje er naast, pantoffels en slaaprok. Kerstin en Ulla hadden zonder verwondering het bevel ontvangen, om alles als naar gewoonte in orde te brengen. In de studeerkamer had Svenson de boeken klaar gelegd, zooals altyd op Zaterdag. Maar de derde kamer was gesloten. Gösta nam zyn sleutels en opende de deur. Toen nam hy twee brandende kaarsen en zette die daar neer. Aan den wand hing Julia's portret in olie verf, door een meesterhand geschilderd. Zy keek hem aan met schitterende oogen, vol leven en vuur, waarby men moeiiyk aan vernietiging kon denken. Maar daar waren ook haar chiffonnière, haar canapé en stoelen, haar naaitafeltje en nog veel, veel andere dingen, die elk een herinnering uitmaakten, die het hart deden bloeden. Hy opende de deur eener kleine kleerkast, streek met de hand over een paar japonnen, die daar inhingen, en knikte. Alles was hier by elkaar, een paar van haar kostumes ook. Eenige brieven, die reeds geel begonnen te worden, het half voltooide pypensnoer, een paar rozetten, gespen, broches, zakdoeken, odeurflacons Deze heilige relieken hadden eerst in zyn schryftafel gerust, zooals haar meubelen ook eerst over alle drie de kamers verdeeld hadden- gestaan. Maar nu was alles op één plaats verzameld. Zy, die van nu af zyn naam zou dragen, mocht ze niet zien. Mevrouw Ragnhild zou nimmer op de parelgryze sofa zitten, de oude jonker zou nimmer met zware tong vragen, wat dat voor een mooi portret was. Slechts in eenzame uren, en die zou hy genoeg hebben, zou hy zelf, hy alleen, den tempel dienst der herinnering en der liefde hierbinnen vieren. De zomerzon begon reeds in het oosten de wolken boven het Hallingemeer te verlichten, toen do majoraatsheer van Halleborg afscheid van Julia nam. Hy ging recht voor het portret staan, bekeek het lang, en fluisterde: „Zie myn lieveling, nimmer, nimmer zal ik van je scheiden, daarom heb ik vandaag myn naam gegeven aan iemand, die weet, dat ze nimmer myn hart zal bezitten, daarom zal nimmer een andere jonge vrouw als meesteres den drempel van Halleborg overschryden, dan een, die als gy reeds in het voorjaar des levens ter dood veroordeeld is geworden. Bleek, roerloos, met gesloten oogen zat Amalia in het groote salon. Kerstin en juf frouw Ulla wachtten in de eetzaal tevergeefs op den klank der zilveren schel. Eindeiyk gingen zy naar hun jonge meesteres. Mevrouw de barones, ik ben bang begon juffrouw Ulla. Goudkibarones, u moet nu naar bed gaan. Neem het de oude Kerstin niet kwaiyk, maar het gaat niet aan zich zoo te ver moeien." En zoo voerden de beide oudjes haar naar de slaapkamer, het bruidsvertrek De kinderziel in dit gebroken lichaam had nooit gedroomd van hetgeen binnen de wanden van zulk een vertrek ligt opgesloten. Niet van de zaligheid om te bezitten, die met bevende hand de deur op slot draait. Niet van dat verlangen, dat zyn eigen doel niet kent en spelenderwys het toch bereikt, of van trillende, yverige vingers, die tusschen do bladen van den mirtenkrans woelen, en het haar in de war brengen, terwyi de lippen fluisteren: „Zal ik je helpen, lieveling?" Maar haar vrouweiyk instinct verhief zich tegen het kolossale paradebed en die viel vrouwenhanden, die met vriendelyken, hulp- vaardigen yver krans en sluier losmaakten en een handeliDg ontheiligden, die bun niet toekwam. Ach, zy wist niet van waar het beklemmende gevoel kwam; zy wist alleen, dat zy verlangde naar een der minste toren* i kamers met een canapé en een paar stoelen, zonder bloemen en candelabers, zonder pracht en zonder weelde Toen ze alleen en hot rustig om haar hoen was, en het licht uitging, toen begon ze in gedachten dien dag nog eens te doorleven haar trouwdag, met al zyn geeateiyke en lichameiyke kwellingen. Yan den morgen, toen moeders tranen op het bruidskleed vielen, en de kinderen haar wangen warm kustenwaar was baron Gösta toen?... tot het hoerageroep op Halleborg. {Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1