Ap. 1896
<§eze <§ourant wordt dagelijks, met uitzondering
van §pn- en feestdagen, uitgegeven.
N°. 11179
JpVoensdag 5 Augus<ug.
IEIDSCH
DAGBLAD.
PRIJS DEZER COURA1TT:
Voor Leidon per 8 maanden. 1.10.
Franco por post s i i 1.40.
Afzonderlijke Nommors 0.05.
PRIJS DER ADVERT EN 'i'lKN:
Van 1-6 regels f 1.06. Iedere regel meer f 0.17J. Grootero
letters naar plaatsruimte. Voor het incasseeren bulten de stad
wordt 0.05 berekend.
Leiden, 4 Augustus.
Morgen wordt alhier verwacht degeneraal-
toajoor, bevelhebber der lste milit. afdeeliDg,
tot het inspecteeren van de militaire gebou
wen en terreinen.
Voor de akte FraDsche taal lager onder
wijs is geslaagd de heer M. Koole, van Leiden.
De by het 3de reg. huzaren nieuw be
noemde kapt.-kwartiermeester H. M. C. Van
der Harten komt te Leiden in garnizoen.
Hedenmiddag ontvingen wy per Neder-
landsche mail de Bataviasche bladen van 3
tot en met 7 Juli.
Voor het nieuwe Moederhuis by de
Martha-stichting - de bekende inrichting te
Alfen a/d. Ryn - zyn twee giften ontvangen,
éón van f 10,000 en één van f 6000.
Voor deze inrichting ontbreekt nog f 25,000,
welk bedrag vóór het einde van dit jaar byeen
moet zyn.
In het afgeloopen jaar Lebben 59 kinderen
do inrichting verlaten, waarvan er 31 door
verbeterde omstandigheden in den huiselyken
kring zyn opgenomen, 6 werden in een wees
huis geplaatst en de anderen vonden als
handwerkslieden en dienstboden een plaats in
de maatschappy. Daarentegen werden 64
jongens en meisjes in de inrichting ter ver
pleging opgenomen.
In de zitting van gisteren der Synode
van de Ned.-Herv. Kerk werd rapport uit
gebracht over de consideratién der prov. kerk
besturen en der classicale vergaderingen
omtrent de voorloopig aangenomen verande
ringen in het reglement op de kerkvisitatie.
Dit rapport zal ter Yisie gelegd en later be
handeld worden.
Daarna werd gelezen een adres van het
hoofdbestuur der Nationale Christen-Gebeel-
Onthouders-Vereeniging, inhoudende verzoek,
om de aandacht der kerkeraden te vtstigen
op de drankquaestie. Aan prof. Offerhaus
werd opgedragen daarop een antwoord te
ontwerpen.
Aan de orde kwam het verzoek van den
kerkeraad te Kage, om alsnog verlenging te
verleenen van dispensatie van art. 23 regt.
op de vacaturen. Besloten werd adressant te
verwyzen naar het classicaal bestuur van
Leiden.
Tot lid der Synodale Commissie werd ge
kozen de heer C. F. Gronemeyer, predikant
te Amsterdam.
In de gisteren gehouden openbare ver
gadering van Gedeputeerde Staten van Zuid-
Holland werd behandeld het beroep van den
heer W. J. Van Sandick, te 's Gravenhage,
tegen het besluit van de vereenigde vergade
ring van het Hoogheemraadschap van Delf
land, dd. 23 April 11., waarby jhr. P. M. G.
Von Fisenne is toegelaten als hoofdingeland
van genoemd Hoogheemraadschap. Uit het
door jhr. mr. De la Bassecour Caan uitge
bracht verslag bleek, dat appellant de ver
nietiging van genoemde verkiezing vroeg op
grond, dat het stembureel onwettig was
samengesteld, wyi daarin zitting had iemand,
die noch lid van het polderbestuur noch
ingeland van het waterschap was. De be
slissing van Delfland werd echter verdedigd
op grond van een koninkiyk besluit, waarby
ia een soortgelyke zaak betreffende denzelf
den persoon als lid van het stembureel is
beslist, dat deze als directeur en vertegen
woordiger van esne vennootschap rechtmatig
in het stembureel zitting had.
De uitspraak volgt later.
In het „Hótel Paulez", te 'e-Gravenhage,
zyn aangekomen: Prins Handjery, buiten
gewoon regeerings-president en kamerheer
van Z. M. den keizer van Duitschland, uit
Beriyn en de heer Botkine, grootwaardig-
heid8bekleeder aan het Russische hof.
Laatstgenoemde gebruikte gisteren 't tweede
ontbyt by den Russischen gezant by ons hof,
ridder De Strure.
De prinses Zu Solms Braunfels heeft met
hare kinderen en gevolg voor eenige weken
intrek genomen in het hotel der „Vereenigde
Badhotels" te Wyk-aan-Zee.
De oud-minister mr. J. H. Geertsema,
thans lid der Eerste Kamer voor de provincie
Groningen, heeft de vorige week zyn 80sten
verjaardag gevierd. Nog altyd noemt hy y verig
deel aan den parlementairen arbeid, zooals weer
onlangs bleek, toen by do Regeering interpel
leerde over de zaken op Atjeh.
Door den schoolopziener in het district
Utrecht zyn, namens den inspecteur van het
lager onderwys in de 2de inspectie, aan de
hoofden van scholen de volgende vragen ter
beantwoording gezonden:
lo. In welk leerjaar vangt het maken
van taalwerk op papbr aan; uit welke oefe
ningen bestaat dit werk in de verschillende
leerjaren; hoe ge»cbiedt de correctie?
2o. Houdt hot onderwys in stellen verband
met het onöerwys in andere vakken, of wor
den daarvoor afzonderlijke, zoogenaamde styl-
oefeningen gegeven?
3o. Wordt in klei, papi:r of karton door de
leerlingen gewerkt? Zoo ji, in welke leerjaren
en in verband met welke vakken van
onderwys
4o. Welke leermiddelen, behalve boeken
en schrijfgereedschap, worden den leerlingen
by het rekenonderwys in handen gegeven en
in welke leerjaren?
5o. Bestaat er verband tusschen het onder
wys in rekenen en dat in de kennis der
levenlooze natuur?
Wordt „meten en wegen" onderwezen?
Zoo niet, in welk leerjaar worden dan de
ruimte- en inhoudsmaten behandeld, en met
welke leermiddelen? Aan het einde van welk
leerjaar kennen de leerlingen hot metriek
stelsel?
6o. Worden in den schooltyd of in de school
planten gekweekt? Zoo ja, welke?
Welke leermiddelen worden den kinderen by
het onderwys in de kennis der bewerktuigde
natuur in handen gegeven?
Men scbryft uit Haarlem aan de „Tel.":
Het bestuur der Vereeniging tot verfraaiing
en bevordering van het vreemdelingenverkeer
te Haarlem heeft aan den gemeenteraad
aldaar een adres gericht, houdende verzoek
het stedeiyk muziekcorps in zyn tegenwoor-
digen vorm te behouden.
Dat de eventueele opheffing van het mu
ziekcorps een groot nadeel voor alle inwoners
zonder onderscheid zoude zyn, bleek ook weder
Zondag-avond, toen het ter eere van den
verjaardag der Koningin-Regentes in de Bui-
tensociéteit van „Trou moet biycken" speeldo.
Vooral toen de bekende zes Oud'-Hollandsche
liederen op uitnemende wyze werden gespeeld
en het Oude-Wilhelmus een waardig slot
vormde, waarby allen als éón man opstonden
en het publiek buiten, dat in dichte ryen
muisstil stond te luisteren, met hen, die binnen
het hek waren, in luid applaus uitbarstte, bleek
hoe noode men Kriens en zyn keurbende zoude
laten gaao.
Zy, die het examen van geëxamineerd en
beëedigd landmeter wenschen af te leggen,
moeten zich daartoe vóór 25 Augustus o. k.
schriftelijk by het departement van binnen-
landsche zaken aanmelden.
Met ingang van 1 September is aan den
heer B. A. Plemp van Balen, hortulanus aan
den Hortus Botanicus van de universiteit te
Amsterdam, op zyn verzoek als zoodanig
eervol ontslag verleend.
Do Broederschap van candidaat-notarissen
zal 24 en 25 Aug. a. s. te Arnhem in „Musis
Sacrum" haar algemeene vergadering houden.
Aan de orde zal dan o. a. komen de bespreking
van de lotsverbetering van den candidaat-
notaris, over welk punt door den heer J. C.
Th. Groneman, te 's-Gravenhage, praeadvies
is uitgebracht. Voorts zal behandeld worden
een voorstel van de heeren A. J. Berman,
C. F. J. Hanedoes en J. Vriesendorp, tot
oprichting van een vacaturenfonds, ten doel
hebbende het ontstaan van vacaturen te be
vorderen.
De technische commissie voor het bevaren
van den Ryn zal in het begin dezer maand
eene inspectiereis op. den Ryn maken van
Straatsburg tot Rotterdam. Deze commissie,
samengesteld uit vertegenwoordigers der Ryn
oeverstaten, bevaart den Ryn om de elf j ren
en zal rapport uitbrengen over de verbete
ringen van het vaarwater sedert 1885, over
den tegenwoordigen toestand der rivier 6n
over het opruimen van hinderpalen, welke
eene geregelde scheepvaart nog in den weg
staan. NR. Ct.)
In verband met den aanleg van de stoom
tram van Rotterdam naar de Hoeksche Waard
verneemt men, dat met alle grondeigenaren
in de Hoeksche Waard eene schikking is
getroffen en dat met nog slechts 8 eigenaren
van de te onteigenen gronden in het eiland
IJselmonde wordt onderhandeld.
Woensdag jl. is de hoofdrichting der baan
onder West IJselmonde nog eenigszins ge-
wyzigd.
De halte Hillegommerbeek zal worden
verheven tot station; een hulpgebouw zal
voorloopig worden gebouwd, dat met ingang
van den a. s. winterdionst reeds in gebruik
genomen zal worden.
Naar de „Frft. Ztg." uit Rome verneemt,
wordt de pauselyke nuntius Lorenzelli te
's-Gravenhage overgeplaatst naar München.
Als zyn opvolger te 's-Gravenhage wordt ge
noemd mgr. Farnassi.
De vergadering van de „Broederschap
van Ontvangers der directe belastingen", enz.,
zal op 22 Augustus a. s. te Amsterdam ge
houden wordendie van den Commiezenbond
den 15den Augustus te Utrecht.
In het Provinciaal Verslag van Overysel
leest men onder de rubriek „Onderwyzend
personeel":
,Ten gevolge van het gebrek aan onder-
wyzend personeel, bleven ook in 1895 ver
scheidene onderwyzersplaatsen onbezet. De
gemeente Ambt-Hardenberg had weder het
grootste tekort van de 15 (hulp)-onderwyzers,
die er op 1 Januari aanwezig moesten zyn,
ontbraken niet minder dan 7. Onwil om de
traktementen op het tegenwoordige peil te
brengen, was oorzaak, dat de onderwyzers
uit die gemeente naar elders vertrokken en
de opengevallen plaatsen slechts voor een
klein gedeelte weder werden vervuld. Zoo
werden byv. de jaarwedden van twee onder
wyzers eerst met ingang van 1 Januari 1896
van f 450 op ƒ500 gebracht.
„Gedep. Staten hebben onlangs by het ge
meentebestuur van Ambt Hardenberg krachtig
aangedrongen om in dien toestand verbetering
te brengen."
Ter voorziening in de predikantsvacature-
Immink is door het kiescollege der Ned.-Herv.
gemeente te Amersfoort het navolgend zestal
Samengesteld: G Hansvelt, te Scherpenzeel,
P. J. Van Melle, te Nykerk, G J. De Hoest,
te Leiden, J. Hoogenraad, te Wageningen, W.
P. Van. Lindonk, te Zwyndrecht, en H. Ten
Kate, te Amerongen, by herstemming met
dr. W. Van der Beke Callenfels, te Delden.
Daarna zyn op het drietal geplaatst de hee
ren Mansvelt, Hoogenraad en Van Lindonk.
Zooals vroeger werd medegedeeld, is het
departement Edam der „Maatschappy tot Nut
van 't Algemoen" voornemens, op zyn eeuw
feest op 30 Sept. a. s., een buste van Jan
Nieuwenhuyzen te plaatsen in den gevel van
het huis te Edam, waar de „Maatschappy tot
Nut van 't Algemeen" is gesticht.
Het hoofdbestuur en reeds meer dan hon
derd departementen hebben voor dit plan steun
toegezegd.
Wordt aan het plan, zooals men wel ver
wacht, gevolg gegeven, dan zal het kunstwerk
worden uitgevoerd door den heer Bart Van
Hove, te Amsterdam.
In de Zaterdag gehouden vergadering
van den Raad der gemeente Grave werd eene
aanvrage om subsidie ten behoeve van de
viering van den Koninginnedag door den
heer Stael bestreden. Hy vond het beter
dat het geld der gemeentekas werd aan
gewend tot verbetering van straten, goten
enz.; wilde men feestvieren, dan moest men
de kosten uit eigen zak bestryden. Nadat
een voorstel van den wethouder G. Frieaen,
om de aangevraagde f 100 te verleenen, was
verworpen, staakten over een voorstel van
B. en Ws. om f 75 te verleenen, de stemmen;
later werd dit voorstel overgenomen door den
heer Jos. Walter en werd het aangenomen
met 4 tegen 3 stemmen.
Ook op Schiermonnikoog werd Jde ver
jaardag van H. M. de Koningin-Regentes
feestclyk herdacht. Overal wapperde de crio-
kleur; badhuis, terras, enz. waren met Neder-
landsche en Duitsche vlaggen versierd. Velen
hadden zich met oranje getooid. Des avo ds
gaf het fanfarecorps eene uitvoering in het
plantsoen. Een pleizierboot uit Groningen
bracht vele gasten aan.
In het by Nederlandsche familiën zoo ge
liefd Remagen werd de verjaardag van H. M.
de Koningin-Regentes m6t opgewektheid her
dacht, de eigenaar van het hot9l Fürstenberg
liet de Nederlandsche driekleur wapperen
boven zyn woning en aan den disch werd
door vele met oranje getooide gasten eerbiedig
een dronk gewyd aan H. M.
Te Bad Neuenahr werd de verjaardag op
niet minder luisterryke wyze gevierd. Das
morgens reeds speelde de kurkapel het „Wil
helmus" en het „Dankgebed" van Valerius.
Alle Hollanders, ongeveer ten getale v.in 100,
hoorden het staande en met ontblcote hoofden
aan. 's Middags werd het „Wien NeerUndsch
bloed" gespeeld en op aanhoudend verzoek
gebisseerd, 's Avonds was er groot concert
en vuurwerk. Na afloop van 't vuur wei k
werd weder het „Wilhelmus" en het „Wien
Neerlandsch bloed" gespeeld, en door de metste
Hollanders, die om de muziektent stonden,
meegezongen. Tot laat in den avond bleef
men byeen. Byna alle Hollanders waren met
oranje gelooid.
Het stoomschip „S<dik", van Bate.via
naar Rotterdam, arriveerdo 3 Aug. te Suez;
de „Smeroe", van Rotterdam naar Java, airi
veerde 2 Aug. te Southampton.
De gewone audiëntie van den minister
van marine zal op Vrydag 7 dezer niet plaats
hebben.
By koninkiyk besluit is met ingang van
1 dezer benoemd tot l-?eraar aan de Ryks-
hoogere burgerschool te Roermon 1 mr. J. H.
Tasset, thans tydeiyk leeraar aan cie school.
Benoemd tot burgemeester der gemeenten
Kockengen en Laag-Nieuwkoop, H. P. F. Van
Roosendaal, secretaris van laatstgenoemde
gemeente.
Met ingang van 1 dezer benoemd tot com
mies der tolegraphie van de vierde klasse R.
De Jong, tban3 klerk dor telegraphio van de
eerste klasse.
Reservekader.
Aan het toelatingsexamen tot het Reserve
kader, waaraan ten vorigen jare 51 adspiranten
met gunstigen uitslag deelnamen, hebben dit
jaar voldaan 68 adspir<>nten. Die jong. lieden
kunnen, voor zooveel zy tevens bedreven zijn
in de behandeling van het geweer, zich thans
by het Reservekader verbinden. De nog on-
geoefenden onder hen moeten, om tot dat kader
te kunnen toetreden, zorgen vóór 1 Januari
1897 in het bezit te zyn van het getuigschrift
A, waaruit blykt, dat zy zich do gevorderde
mate van bedrevenheid in de behandeling van
het geweer hebben eigen gemaakt. Het is
daarom voor deze laatsten van byzonder be
lang te weten, op welke wyze zy de gelegen
heid kunnen vinden om zich te oefenen.
In de eerste plaats dan zullen zy, die in
of naby een garnizoensplaats wonen, in den
Feil i 1 leton.
Een Romeinsche Schoone.
7)
Hy maakte een buiging voor het meisje,
zóó diep, alsof hy voor haar wilde neer
knielen. Een donkere blos vloog over haar
bruine wangen, terwijl zy hem met haar
grooto, ernstige, zwarte oogen dóór en dóór
keek. Zy lachte niet meer, als afwerend
strekte zy haar hand uit en zei:
Die hulde moet u den artist brengen, ik
ben maar een eenvoudig meisje."
Glycera, al zyn baar bloemen ook geen
natuurlyke," riep de vader uit. „Maar gy,
jonge man, moet het zwaard trekken voor
Rome, zooals uw vader en ik hebben gedaan,
toen wy nog jong waren. Daar valt my in,
dat ik uit die tyden onzer jeugd nog een
souvenir heb aan uw vader, dat ik u even
zal laten zien."
Hy ontsloot de lade van zyn schryftafel
en haalde er, na even gezocht te hebben, een
kleinen dolk uit. Het was een mooi ding;
de greep was van zilver en versierd met
allerlei opgelegde figuren. Bilfredo bekeek het
wapen met alle attentie en prees het voor-
treffelyke staal.
Het moet een erfstuk in uw familie zyn;
ton minste, dat vertelde my Agostino," zei
Ghibello. „Op zekeren avond, wy waren by
Belletri slaags geweest met den vjjand, zaten
wy onder een gezellig glaasje by elkaar, toen
maakten wy met dien dolk een ader open,
lieten ons bloed in onze glazen druppelen en
dronken bloedvriendschap en zworen den
vyanden een eeuwigen haat. In dien tyd was
men een beetje romantisch."
Hebt u al aan signor Agostino geschreven,
dat u papa ontmoet hebt?" vroeg Camilla
aan den jongen man.
Hy schudde verlegen met het hoofd; hy
had hot uitgesteld, omdat hy had willen
schryven als hy de visite had gemaakt.
En daarom hebt u papa tot vandaag
laten wachten?" zei zy, terwyl zy haar voor
hoofd fronste. „"Weet u wel, dat hy iederen
dag hoopte, dat u zou komen."
Hot bloed vloeide sneller door zyn aderen.
Wat was hy toch vreeselyk dom geweest I
Zy verwachtte hem, al was het dan ook maar
ter wille van haar vader, en hy had haar
overal gezocht, slechts niet ddar, waar hy
haar dadeiyk zou hebben gevonden.
„Maar, meisje, wat praat je toch zei haar
vader. „Signor Bilfredo is toch niet om my
naar ïtome gekomen? Je begrypt toch wel,
dat hy hier veel verplichtingen heeft."
„Neen, neen, die heb ik hier niet," ver
zekerde Bilfredo, terwyl hy den dolk weg
legde. „Signorina Camilla heeft gelyk, ik vraag
u vergeving."
Hy nam haar hand in de zyne en drukte
er zyn lippen op.
„Bewyst u papa dan, dat uw berouw echt
is," antwoordde zy een weinig verlegen en
trok baar hand terug. Het was geen uiting
van preutschheider was over het algemeen
niets geaffecteerds in haar optreden. Zy was
zoo bevallig en eenvoudig als de natuur zelf
is; haar toilet was ook zeer eenvoudig. Een
zwarte japon omsloot de ranke gestalte en
ofschoon het mode was het baar sterk te
friseeren en te onduleeren, was heur haar
glad weggestreken en van achteren opgesto
ken in een blauwzwarten condé. Zy had
ringen noch oorknopjes aan. Het eenige
sieraad, dat zy droeg, was een bloedkoralen
ketting, waaraan een gouden kruisje hing;
haar lichtbruin getinte hals kwam uit een
wit kanten kraag te voorschyn.
U ziet, dat ik in myn Camilla een
goeden advocaat heb," zei Ghibello schert
send, waarop zy even een kus op zyn wang
drukte en uitriep:
Moet ik dat ook niet doen, papa; u
verdedigt alleen de rechten van andere
menschenl"
Ghibello was intusschen weer op de canapé
gaan zitten, hy liet Bilfredo naast hem zitten
en verzocht hem het een en ander van zyn
vader te vertellen. „Ik weet niet eens waar
hy gestoven of gevlogen is," voegde hy er by.
Bilfredo vertelde hem geen vreeselyke,
avontuuriyke gebeurtenissen, maar ondanks
dat vond hy in Ghibello en zyn dochter se9r
oplettende toehoorders. Camilla zat over, hem,
dicht by het raam, waarvoor- haar bloemen
stonden, en de belangstelling, die zy toonde,
bracht er niet weinig toe by om hem leven
diger en spraakzamer te doen zyn dan anders.
Het was Bilfredo of hy alleen tegen Camilla
sprak. Hy vertelde, dat Agostino naar Genua
was gevlucht, nog voordat Piemont voor de
vluchtelingen werd gesloten.
Aan boord van een koopvaardy«chip was
hy naar Engeland gevlucht. Daar hy zeer
welgesteld was, behoefde by, ook in zyn
ballingschap, geen armoede te lyden. Maar
zyn heimwee naar zyn zonnig vaderland, dat
hy in het mistige, nevelachtige Engeland
dubbel miste, liot hem niet met rust. Hy
was er echter de man niet naar om by de
pakken neer te zitten, vooral, daar hy be
greep, dat er van een tweede revolutie niets
zou komen. Reeds op zyn zeereis van Genua
naar Londen was by op een idee gekomen,
dat hy nu ten uitvoer brachthy werd
koopman."
Koopman, en dat iemand, die zoo met
hart en ziel soldaat wasl" riep Ghibello ten
zeerste verbaasd uit. „Nu, om dat besluit te
nemen, zal hem wel veel gekost hebben.
Weet je wel, jonge man, dat je vader vóór
de revolutie als officier diende in het leger
van den groothertog van Toscane en dat hy
by het uitbreken der revolutie zyn ontslag
nam, om eerst in Lombardye en daarna hier
voor de vryheid van Italiö te stryden?"
Dat weet ik wel," antwoordde Bilfredo.
„Waar het 't vaderland gold, zou hy elk offer
gebracht hebben. Hy had immers myn moeder
en my, ofschoon ik pas geboren was, alleen
achtergelaten."
Camilla wierp haar vader een bezorgden
blik toe, toen een droevig glimlachje over
zyn gezicht gleed. Bilfredo echter ging in
zyn yver voort:
Daar ik zelf soldaat ben, kan ik my heel
goed voorstellen, wat het hem gekost moet
hebben in den dienst van Mercurius te treden.
Maar als altyd vervolgde hy ook hierin zyn
doel met een stalen wilskracht en zoodra hy
zyn plan geheel had vastgesteld, liet hy ons
by hem komen. Dank zy zyn groote energie,
gelukte het hem dan ook allon moeilijkheden
te boven te komen en zich op te werken.
Hy is, wel is waar, zeer ernstig geworden eD
te oordeelen naar de beschry vingen, die myn
moeder van hem geeft, toen hy nog jong
was, zoudt u hem misschien niet herkennen,
signor Ghibello."
„'t Zou hem met my waarschynlyk niet
anders gaan," zei deze.
Het leven brengt voortdurend veranderin
gen in ons aan en dat niet altyd even zacht-
handig, zoodal wy dikwyls in latere jar^n in
het beeld onzer jeugd onze trekken niet zouden
herkennen. Agostino is ook daarin gelukkiger
dan ik; hy was altyd een gelukskind Hy
ziet zichzelf in zyn zoon herleven."
Och, papa, dat had u niet moeten zeg
gen," zei Camilla verwytend.
U zult nog maken, dat ik jaloersch word
op signor Bilfredo."
Jaloersch, lieveling? In jou herleeft jo
lieve, oneergetelyke moeder," antwoordde hy
bewogen.
Zy maakte een gebaar alsof zy zich in zyn
armen wilde werpen, maar zy bedacht zich
en ging voor het raam staan, om niet te laten
zien, dat haar oogen vochtig waren.
Haar moeder is jong gestorven," fluis
terde haar vader hem toe, en Bilfredo
drukte hem als een zwygend sympathiebewys
de band.
(Wordt vervolgd.)