N°. 11140. Zaterdag SO Juni. A0. 1396 <§eze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. De Tweede Kamer heeft heden het Wetsontwerp tot verandering der grenzen van Leiden eenerzijds en die van Leiderdorp, Oegstgeest en Zoe- terwoude anderzijds aan genomen met 65 tegen 23 stemmen. Leiden, 19 Juni. IDSCH PRIJS DEZEE COURANT: Voor Leiden per 3 maanden. Franco per post Afzonderlijke Nommers f 1.10. PEIJS DEE AD VEETENTIHN Yan 1 6 regels f 1.05. Iedere regel meer f 0.17£. Grootero letters naar plaatsruimte. Voor het mcassoeren buiten do stad wordt f 0.05 berekend. Het gewichtig pleit, waoraaar door zoo- velen met hope en vreeze, al naar het stand punt, waarop men zich plaatste, zoo langen tjjd werd uitgezien, is dus eindelijk beslecht, want aan de goedkeuring der Eerste Kamer en de Koninklijke bekrachtiging zal natuurlek niet behoeven te worden getwijfeld. Naar wier wenschen het besluit nu al of niet uitgevallen zy, een vaststaand feit is het, dat er eene oplossing gekomen is in een vraagstuk, dat velen ia spanning hield en op veel toestanden uiteraard nadeelig moest werken. Thans weet men waaraan men zich te houden heeft; thans behoeft de eene gemeente geen billyke of onbillijke verwijten meer tot de andere te richten; thans past het ieder, nu de Volksvertegenwoordiging met zulk een aan zienlijke meerderheid uitspraak heeft gedaan, zich bij het besluit neder te leggen. Ook wij doen dit, en wij verhelen ons niet, dat wij bet met groot genoegen, met hooge ingenomenheid doen. Wel is waar hebben wfi al den tijd, dat de zaak hangende was, van zulk een verlan gen, van zulk een gevoelen niet doen blijken, maar daartoe bestond een alleszins gewichtige reden, vooral toen ons bleek, dat bij deze grensregeling niet alleen de gemeentelijke be langen werden betrokken, maar ook politieke en godsdienstige quaestien werden te berde gebracht. En aangezien het „Leidsch Dagblad" nog steeds op dit gebied een neutraal orgaan is en dit ook immer hoopt te blijven, gevoelden wjj ons gedrongen ons niet in het debat te mengen, ons oordeel op te schorten, hoezeer de belangen van Leiden ook ons na aan het harte liggen. Volgens onze overtuiging zal het nu ge vallen besluit niet alleen strekken tot meer deren bloei onzer dierbare gemeente, omdat de banden, waarin zij gesloten was, nu verbro ken zullen worden, maar bovendien en bovenal verheugen wij er ons in, omdat er nu recht gedaan is aan het billijkheidsbeginsel, omdat er een toestand is opgeheven, welke door ons tegenover Leiden als ten hoogste onrecht vaardig werd beschouwd. Ieder komt in de eerste plaats voor zijn eigen belangen op en daarom was het be grijpelijk, dat de buitengemeenten zich met hand en tand tegen de annexatie zouden verzetten en pogingen zouden aanwenden om haar zoo mogelijk te doen voorkomen. Het zou zelfs laakbaar in hen geweest zijn, als zij de handen stil in den schoot hadden gelegd en bedaard hadden afgewacht de dingen, die komen zouden. Van dit standpunt beschouwd, moet hun dus integendeel hulde gebracht worden voor den ijver, waarmede zij zijn opgetreden. Nu hun pogingen hebben gefaald, is het zeker ieders wen6ch, dat dit niet van te grooten invloed op hunne gemeentehuis houding zal zijn en troosten zij zich met de gedachte, dat het hun, die daaraan worden onttrokken, niet minder goed zal gaan dan toen zij er nog toe behoorden. Van harte hopen wij daarom, dat de ge koesterde verwachtingen zich zoo spoedig mogelijk zullen bevestigen en dat de omwonen den binnen niet al te langen tyd de voordeelen zullen gaan genieten, welke het Leidenaarscbap hun zal aanbieden. Vandaar dat wij niet alleen onze tegen woordige stadgenooten, maar ook onze nieuwe medeburgers met den dag van heden geluk- wenschen. Officieel© Kennisgevingen. Hoogere Burgerschool voor Meisjes. Burgemeester en Wethouders der gemeente Leiden brengen ter algomeene koDnie, dat het Toel-a tings- examen voor de Hoogere Bnrgersohool voor Meisjes dit jaar zal plaAta hebbon op Don derdag 9 Juli, Vrijdag 10 Juli en, zoo noodig, Zaterdag 11 Juli a. s., des voormiddags te 9 uren. in het schoolgebouw aan do Gare-markt. Burgomoester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WAS, Burgemeester. 18 Juni 1896. E. KIST, Secretarie. Burgemeester en Wethouders van Leiden brongen, naar aanleiding van artikol 27 der Verordening van den Ssten November 1894, op de keuring van vee en vlec-sch binnen deze gemeente, ter algemeeno kennis dat IZ AK MATTES of MATTERS, wonende Bloemcn- daalspoort (Uitorstegracht) te Leiden, op den lGden Maart 1896 werd bekeurd wegens het te Leiden invoeren van aan ziekte of door eenig toeval ge storven vee zonder toestemming van don Inspecteur der vc-e- en vleeschkeuring en dat hg deswege den 4den Mei 1896 werd veroordeeld tot f 5 boete of 3 dagen hechtenis; dat WILLEM SIRA, wonende Langegracht 68 te Leideo, op den 31sten Maart 1896 word bokenrd wegens het te Leiden als eigenaar van in nood ge slacht vee daarvan niet onmiddellijk kennis geven aan het konringslokaal of aan het bureau van politie en dat hij deswege don 18den Mei 1896 werd ver oordeeld tot f5 boete of 3 dagen hechtenis; dat JAN VAN DER POEL, wonende Kaiseratraat 1, JAN DE CLER, wonende Oude Vest 173, en JACOBUS ANTHONIE KARSTENS, wonende Janvoeeonstoeg 36, allen to Leiden, op den 17den Maart 1896 werden bekeurd wegens het niet onmiddollyk langs een der voorgeschreven wegen Daar het keurlokaal brengen van ingevoerd vleeech, ou dat zij deswege den 4den Mei 1896 worden veroordeeld ieder tot fl boete of 1 dag hechtenis. Burgemeester en Wethouders voornoemd, Leiden, F. WA8, Burgemeester. 18 Juni 1896. E. KIST, Secretaris. Burgemeester en Wothoudera van Leiden, Gezien do oircnlaire van den Staatsraad Gouverneur van Zuid-Bo)l*nd van deo 21sten Augustus 1831 (Provinciaalblad No. 110); Brengen ter algemoene kennis, dat ter voldoening aan het Koninklijk Beeluit van den leten dier maand No. 72, de Dankdag of Godsdienstige viering der overwinuing van Waterloo, ditmaal op Zondag don 2lsten dezer maand, zal worden gehouden. Burgemeester on Wethouders voornoemd, LeideD, F. WAS, Burgemeester. 18 Juni 1896. E. KIST, Secretaris. DFASHWET. Bnrgomeeeter en Wethouders van Leidon brengen ter algemaoio kennis, dat door JOHANNES LEONAR- DU3 TBEODORUS DUIJNSTEE, een verzoekschrift is ingediend om vergunning voor den kleinhandel in sterken drank in het peicoel Hoerensteeg Wijk IV No. 4. Burgemeester en Wethouders van Leiden, Leiden, F. WAS. Burgemeester. 19 Juni 1896. E. KIST, Secretaris. Burgemeester en Wethouders alhier bren gen ter algemeene kennis, dat de jaarlyksche collecte, door de Districtscommissie tot aanmoe diging en ondersteuning van den Gewapenden Dienst in de Nederlanden, zal worden gehou den door daartoe gemachtigde personen, met gesloten bussen, op Maandag en Dinsdag, den 22sten en 23sten Juni a. s., aanvangende 's morgens te negen uren, aan de huizen der ingezetenen, wien verzocht wordt op de uit reiking hunner liefdegiften orde te stellen. Zy roodigen de ingezetenen dezer gemeente dringend uit, door onbekrompen bijdragen krachtdadig mede te werken tot de onder steuning der instelling, welke zij zoozeer behoeft, maar gelooven tevens, dat de bestem ming van de opbrengst dier collecte reeds eene goede uitkomst verzekert en voor ieder rechtgeaard Nederlander, die in de geschiedenis van zijn eigen land geen vreemdeling is, allo verdere aansporing overbodig maakt. Het fonds, tot instandhouding waarvan die gelden worden ingezameld, strekt toch niet slechts in het belang der verminkten en infirmen van den gedenkwaardigen en beslis- sendon slag by Waterloo (een dwaalbegrip, dat bij velen heerscht), neen, ongelukkigen van iederen strijd, waarin ons vaderland gewikkeld was en nog is, ondervinden het steeds, dat ten hunnen behoeve een blijvend liefdewerk is gesticht: strijders van den Belgischen veld tocht, handhavers onzer maebt in Oost- en West-Indische bezittingen, veteranen van 40- jarigen dienst, genieten nu reeds, of hebben althans het vooruitzicht te genieten, van het geen hunne landgenooten hebben weggelegd en thans nog afzonderen tot leniging hunner smarten, tot ondersteuning van hunnen ge- brekkigen ouderdom. De Nedorlandsche soldaat wete het, dat, zoo hy werkeiyk in en door den dienst infirm is geworden, er een fonda bestaat, met het doel om door toelage, boven en behalve zijn pensioen, zijn ongeluk te verzachten; maar het Nederlandsche volk zy er dan ook, door dankbare belangstelling gedrongen, gedachtig aan die ondersteuning met meer mildheid te verleenen, opdat het fonds aan al die billyke aanvragen voldoe on de lyst der sollicitanten niet nog een aanzienlijk getal biy ve aanwyzen, tot beschaming van den tydgenoot, die aan het werk, eenmaal zoo krachtig aangevangen, slechts met slappe handen voortbouwt. Moge de goedo uitslag dezer inzameling, waarvan Burgemeester en Wethouders zich reeds vooraf overtuigd houden, het doen zien, dat deze roepstem niet tevergeefs ook tot Leidens ingezetenen werd gebracht I Aan den 2den luit. N. M. H. Doppler, van het corps pantserfort-art. te Muiden, is, met ingang van 1 Oct. a. seen jaar verlof verleend om te Luik een cursus in electro- techniek te volgen; de 2de luit. T. A3. Palairet Hooglandt, thans gedetacheerd by de 1ste afd. der Krygsschool te Breda, keert na afloop van het eind examen, dat 27 dozer eindigt, naar het 2de reg. vest.-art. terug; de 1ste luit. M. J. L. Oudshoorn, van het 2de reg. inf., onlangs uit Oost-Indiö teruggekeerd, is over geplaatst by het 4de reg. inf., te Delft; de 2de luit. P. K. M. O. Gude, van het 5de reg. inf. te Amersfoort, is overgeplaatst by het 4de reg. inf. te Leiden. Voor het akte-examen L. O. is geslaagd de heer P. Bakker, van Noordwykerhout Naar wy vernemen, is in een gisteravond in het gebouw der Tweede Kamer gehouden byeenkomst ook de z. g. „plattelandsclub" van liberale Kamerleden ontbonden. Naar men verneemt, zou het voornemen bestaan by reorganisatie van het corps ambte naren van 's Ryks belastingen de betrekking van commies-verificateur te laten vervallen en vyf rangen te scheppen in de betrekking van verificateur. (D.) De minister van staat, staatsraad mr. J. Heemskerk Azn., heeft zich naar Duitsch- land begeven. In het Kurhaus te Scheveningen is aange komen de luitenant ter zee, maritiem ingenieur der Portugeesche zeemacht, Luiz da Cunha de Mancelli, door zyn gouvernement belast met een byzondere zending op scheepvaart kundig gebied. Naar het „Vad." verneemt, zyn tot de nieuwe club van de vooruitstrevend liberale party voorloopig toegetreden de heeren Cremer, Druckor, Kerdyk, Goeman Borgesius, Lieftinck, Lely, Heldt, Farncombo Sanders, Hartogb, Rink, De Kanter, E. Smidt, A. Smit, Smeenge, Pynacker Hordyk, Schaafsma en Veegens. Door den Bond van klerken, werkzaam by do Recbterlyke Macht in Nederland, is by de Koningin een adres ingediend, houdende het verzoek, de klerken ter griffie der rech- terlyke colleges en der kantongerechten aan to stellen tot Ryksambtenaren of Rykskler- ken op door H. M. vast te stellen voorwaar den met een minimum-salarisbepaling en rechtstreeksche bezoldiging door den Staat. De Bond doet dit verzoek op de volgende gronden lo. dat alleen de klerken, die evenals anlere Ryksambtenaren hun werkkrachten uitsluitend wyden aan den dienst van het R\jk, speciaal van de justitie, de eenige per sonen zyn, dio by de justitie niet zyn aan gesteld als Ryksambtenaren; 2o. dat door de" thans bestaande regeling, de klerken ter griffie aangesteld worden door de griffiers en bezoldigd worden uit private beurs, hetwelk ten gevolge heeft, dat die klerken ten achter staan by de Ryksveld- wachters en gevangenbewaarders, zoowel be treffende salaris als wat aangaat de vrees van door verwisseling of overiyden van patroon, geheel broodeloos te worden gemaakt of voor lager loon in betrekking te blyven. Naar het „Haagsche Dagbl." verneemt, zal het geschenk, dat uit verschillende kringen aan H. K. H. de Prinses van Wied, geb. Prinses Marie der Nederlanden, by gelegen heid van Haar zilveren echtfeest met den Vorst van Wied, zal worden aangeboden, ver- moedelyk 1 Juli a. s. ter bezichtiging worden gesteld in „Pulchri Studio." Het geschenk bestaat uit een album met bydragen van verschillenden aard, waarvan de losse bladen zullen komen te liggen in een tafel, gemonteerd met zilver, benevens uit een antieke klok op een voetstuk van Delftsch aardewerk. Ter vervulling der vacature van rector aan bet Gymnasium te Amsterdam, ontstaan door bet eervol ontslag, verleend aan dr. A. H. G. P Van deo Es, hebben B. en Ws. aan don Gemeenteraad overgelegd eene missive van curatoren van het Gymnasium, waarby, ter benoeming van een rector aan die inrich ting, werden aanbevolen de heerendr. J. H. Gunning Wzn., rector te Zwolle, en dr. C. J. Vinkesteyn, rector te Schiedam. Het advies van den inspecteur van het gymnasiaal onder- wys, benevens de door de sollicitanten inge zonden stukken, zyn mede hierby overgelegd. Ds. J. Schotel, predikant by de Christel.- Geref. gemeente (Wittovrouwensingel) te Utrecht, beeft een beroep ontvangen naar de Christel. Geref. gemeente te Haarlem. In de gistermiddag gehouden zitting van den Rotterdamschen gemeenteraad is het voorstel tot het aangaan eener 3-pcts.-leening, ten bedrage van een millioen gulden, goed gekeurd. De gewone audiëntie van den minister van w., h. en n. zal a. s. Zaterdag 20 dezer niet plaats hebben. By koninkiyk besluit is, wegens bewezen buitengewone diensten by de krygsverrich- tingen tegen Lombok in 1894, alsnog benoemd tot ridder 4de klasse der Militaire Willems orde, da fuselier van het leger in Nederlandsch- Indië E. E. J. Speiser. Benoemd tot notaris binnen het arrondisse ment Groningen, ter standplaats de gem. Groningen, D. Lelsz, candidaat-notaris aldaar. Benoemd tot kantonrecbter-plaatsvervanger n het kanton 's-Gravenhage, mr. H. Zillesen, commies griffier by de Eerste Kamer. Pensioen verleend aan: W. J. Oldenhof, commies 1ste kl. by 'sRyks belastingen, f 498; N. Van der Wall, commies 2de kl. by id., f 288 's jaars. Benoemd tot commandant van het 3de reg. veld-art., de luitenant-kolonel H. H. Ramaer, van bet 2de reg. veld-art. Met ingang van 1 Juni 1896, in het college voor de zeevisscheryen herbenoemd, tot leden, de heeren P. F. baron Van Heerdt, A. Hoogen- raad, H. Kikkert, mr. G. J. Goekoop en H. Dirkzwager Mzn. De Oost Indische ambtenaar met verlof A. J. PJuym, laatstelyk 3de commies by het departement der burgerlyke openbare werken in Nederlandsch-Indië, op zyn verzoek, wegens physieke oügeschiktbe.d, met ingang op 1 Juli 1896, eervol uit's lands dienst ontslagen, met toekenning van pensioen. TWEEDE KAMER. Aao de orde is de verandering van dc grens iusschcn de gemeente Lelden eenerrljds en de gemeenten Leider dorp, Degsögeest en ïoeterwoudo an dererzij ds. De heer Donner begint met te zeggen, dat hy zich zou kunnen bepalen by een protest tegen de behandeling van het wetsontwerp door deze Kamer., Intusschen wil hy enkele punten, by deze zaak betrokken, bespreken. Vooreerst ontwikkelt spr. zyn bezwaar tegen de behandeling van een ontwerp, waarby eene annexatie wordt voorgesteld, veel grooter dan waaraan ooit gedacht is. Immors, de uitbreiding gaat, wat Oegstgeest betreft, veel verder dan 't oorspronkelijk ont werp van 1890 en over die uitbreiding zyn de bevoegde machten niet gehoord en daarover z'ljn de voorschriften der Gemeentewet niet in acht genomen (artt. 128 en volgende). Het beroep op art. 109 der Grondwet gaat niet op; is dat artikel zóó op te vatten, dat de Regeering onbeperkte macht heeft, wat be- teekenen dan de beperkingen, by de Gemeente wet vastgesteld? In de memorie van beant woording is dit punt door den minister al zeer zonderling besproken. Van daar spr.'s protest. Maar nu het ontwerp is ingediend wil spr. zyn grieven ontwikkelen. Hy komt op tegen 't beginsel, waarvan de Regeering hier is uit gegaan; een beginsel, dat spr. verderfelyk en gevaarlyk acht voor 't zelfstandig bestaan der gemeenten. Spr. ontkent ook de noodzakelijk beid van deze geheele uitbreiding van Leidens gebied. Voor een abattoir is wel terrein te vinden en andere inrichtingen kunnen even goed buiten de stad worden gevestigd. Wat Leiden aan de buitenwyken ten koste legt, ontvangt het ruimschoots terug door gaslevering, enz., door de indirecte voordee len, die de winkelstand van de omwonende bevolking heeft. Leiden is door de omgeving, die de grenzen nadert, materieel sedert 1851 vooruitgegaan in alle standen. De annexatie op groote schaal, gelyk hier wordt voorgesteld, acht spr. hoogst onbillyk tegenover de betrokken gemeenten. De ge- moenten Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeter- woude hebben getoond, dat ook zy naar uit breiding en ontwikkeling streven en nu gaat het niet aan, dat do grootere gemeente Leiden de zwakkere gemeenten overweldigt en bolet dat de laatsten zich ontwikkelen. Bovendien acht spr. do voorgestelde grens- uitbreiding volkomen ongemotiveerd. Daar de groote gemeente de kleinen overweldigt, zal men meenen, dat dit in het belang van Leiden zou zyn. Maar dit is niet eens het geval. De uitbreiding is voor Leiden niet nood- zakeiyk. Wel wyst men er op, dat stadsge- bouwen zyn gevestigd op grond van Oegstgeest; maar dit was niet noodig geweest. En boven dien gaan al die gebouwen van particulieren uit, zooals de ambachtsschool, of van het Ryk, gelyk de werkinrichting voor vrouwen. Spr. wyst op de zwaardere lasten, die de bewoners der buitenwyken zullen moeten betalen; hy wyst ook op de adressen van de kerkeiyke gemeenten te Oegstgeest en Zoeter- woude, die door verlies van contribuabelen noodlydend zullen worden. Spr. wyst er byv. op, dat by de grens regeling de Hervormde Kerk te Zoeterwoude, menschelykerwys gesproken, niet meer kan blyven bestaan. Hierby komt, dat Leiden zich sedert 1880 ontdaan beeft van terreinen, die bet nu weder door doze annexatie in bezit tracht te krygen, en roekeloos is verleden jaar nog door Leiden grond verkocht. Gok is er zeer veel af te dingen op het genot, dat men zegt dat de buitenwyken hebben van verschillende inrichtingen van Leiden. Leiden geniet schier alles van de buitenwyken en daarom is de uitbreiding dus niet noodig. Alle bewoners der stadsgedeel' ten „winkelen" te Leiden; daarvoor spreekt het feit, dat in al die gedeelten samen slechts éón slager is. Ten slotte gaat spr. na de voor- en nadeelen, welke de annexatie voor Leiden zal opleveren, waarby hy tot de conclusie komt, dat Leiden, dat spr. lang kent en ook bemint, benadeeld zal worden. Bevoordeeling is 't oogmerk der Regeering wel niet, maar hoewel men de dichtst be volkte streken met de meeste belasting be- talenden annexeert, zal de maatregel nadeelig zyn; want men zal in de buitenwyken niet meer touwen; velen zullen vertrekken; er staan nu al veel huizen leeg. Dus noch de eene, noch de andere party zal van de annexatie voordeel genieten, redenen te meer, om dit ontwerp niet aan te nemeu. Om al deze redenen herhaalt spr., dat hy tegen dit ontwerp zal stemmen. De heer Bool bestrijdt den heer Donner en meent, dat by de grensregeling van N.-Amstel is gebleken, dat do Kamer in dezo aangele genheden wil doen wat 't algemeen belang vordert. Noch de autonomie der gemeenten, noch 't historisch recht worden hierdoor aan getast. Het onderzoek van Ged. Staten en van de com mission uit de gemeenten wordt slechts bywyze van voorbereiding .bevolen en 't i3 geenszins in stryd met de Gemeentewet de definitieve regeling eenigszins anders te maken. Eti zoo is Oegstgeest wel gehoord over de voorloopige regeling en dat is voldoende. Spreker neemt het voor den Leidschen ge meenteraad op tegen het verwyt van den beer Donnor, dat roekeloos grond zou zyn vorkocht. Als Leiden grond heeft afgestaan, dan is 't voor fabrieken, die den bloei der gemeente verhoogen. Men late aan den Raad van Leiden gerust over te beoordoelen of de annexatie niet te nadeelig is. Voor de buitenbewoners zal 't zeker voordeelig zyn door de voorrech ten, die zy verkrygen in 't gebruik van Leidens inrichtingen. Verder wyst spr. op verschillende inrich tingen, die feitelyk tot Leiden bthooren, al staan ze buiten de grenzen der gemeente. Spreker hoopt ten slotte, dat de uitbreiding van het gebied van Leiden zal tot stand komen. Tot zoover liepen de beraadslagingen in dr Kamer zitting van gisternamiddag, toen hel verder debat te ruim vier uren door den voor zitter werd verdaagd tot hedenvoormiddag te elf uren. Reeds bevatten een paar bladen enkele aanteekeningen op het gesprokene. Zoo zegt het „Hbl." in zyn Kamer overzicht o. a. het volgende: „Van eenige beteekenis is "de stryd, welkt door den heer Donner geopend is over dc wyziging van de grensscheiding tusscher Leiden eenerzyds, en de gemeenten Leiderdorp. Oegstgeest en Zoeterwoude anderzyds. Eo toch, boe uitvoerig de rede van den heer Donnoi ook was, nieuws bevatte zy allerminst. De heer Rutgers beeft wel gelyk gehad, dat do stryd over dit wetsontwerp grootendeols zon neerkomen op een reproductie van de debatten, over de grensscheiding Amsterdam-Nieuwer-' Amstol gevoerd. Do afgevaardigde uit Katwyk moest trouwens zelf erkennen, dat alles wat by zeide, reeds te vindon was ir de gewisselde stukken. De onaantastbaarheid van de grenzen dei gemeenten, door ons staatsrecht niet gewild, werd door den beer Donner nog eens ver dedigd op grond, datjjhet tegenovergestelde beginsel gevaarlyk zou zyn voor het bestaar •ran kleine gemeenten. Evenmin was de rode-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1896 | | pagina 1